ng trung uý, làm việc thăm dò ra sao rồi?

- Thưa thuyền trưởng, tôi tin rằng công việc sắp kết thúc – Trung uý Bronsfield đáp – Nhưng có ai ngờ tìm được một độ sâu như thế ở một nơi quá gần đất liền, chỉ cách bờ biển của Mỹ Châu một trăm dặm như vậy đâu.

- Ông Bronsfield này, đây thật là một chỗ đất lõm rất sâu – Thuyền trưởng Blomsberry nói – ở chỗ này có một thung lũng dưới biển được đào bởi dòng nước Humboldt chạy dọc bờ biển Mỹ Châu đến eo biển Magellan.

- Những độ sâu quá như vậy – ông trung uý lại nói – ít thích hợp cho việc đặt những sợi dây điện báo. Một vùng đất bằng phẳng thì tốt hơn, chẳng hạn như vùng đất nơi đặt đường dây của Mỹ từ Valentia đến Terre Neuve.

- Tôi đồng ý như thế, ông Bronsfield ạ. Nhưng xin lỗi ông trung uý, bây giờ chúng ta đang ở độ sâu nào thế?

- Thưa thuyền trưởng – Bronsfield đáp – lúc này dây dò của chúng ta đã hơn hai mươi mốt ngàn năm trăm bộ, nhưng quả đạn ở đầu dây dò vẫn chưa chạm đáy, vì phải tăng thêm dây dò nữa.

- Một cái máy tài tình như máy Brook này – thuyền trưởng Blomsberry nói – sẽ giúp dò tìm với độ chính xác cao.

- Đúng rồi! – Lúc đó một thuỷ thủ ở đài chỉ huy theo dõi công việc la lên.

Thuyền trưởng và vị trung uý đi lại phía boong mũi tàu.

- Độ sâu bao nhiêu thế? – Thuyền trưởng hỏi.

- Hai mươi mốt ngàn bảy trăm sáu mươi hai bộ – viên trung uý vừa đáp vừa ghi con số này vào sổ tay.

- Tốt, Bronsfield ạ – thuyền trưởng nói – tôi sẽ ghi kết quả này trên bản đồ của tôi. Bây giờ, hãy kéo dây dò lên. Đó là một công việc mất nhiều thời giờ. Trong khoảng thời gian này, ông kỹ sư sẽ cho đốt lò lên, và chúng ta chuẩn bị khởi hành khi các ông làm xong công việc. Bây giờ là mười giờ đêm, xin phép ông trung uý, tôi đi ngủ đây.

- Xin mời, xin mời thuyền trưởng – trung uý Bronsfield ân cần nói.

Thuyền trưởng của tàu Susquehanna, một con người quả cảm nhưng rất khiêm tốn đối với các sĩ quan của ông. Đi vào phòng ông uống phần rượu mạnh pha đường của mình với vẻ luôn luôn bằng lòng về người đầu bếp, ông nằm xuống không quên khen ngợi người hầu phòng về cách làm giường của anh ta, và ông ngủ một giấc ngon lành.

Lúc đó là mười giờ tối, ngày 11 tháng 12 sắp kết thúc bằng một đêm tuyệt vời.

Tàu Susquehanna, một tàu chiến hải phòng hạm năm trăm mã lực của hải quân Mỹ, có phận sự làm cuộc thăm dò trong biển Thái Bình Dương, cách xa bờ nước Mỹ khoảng một trăm dặm, ngang qua bán đảo chạy dọc bờ biển Tân México.

Gió dịu dần đi. Những lớp không khí không bị xáo động. Ngọn đèn của tàu bất động trên cột buồm vẹt.

Thuyền trưởng Jonathan Blomsberry – người anh em chú bác với đại tá Blomsberry, một trong những hội viên nhiệt tình nhất của Câu lạc bộ Đại Pháo, người đã cưới một cô tên Horschbidden, dì của thuyền trưởng và con gái của một nhà buôn ở Kentucky – thuyền trưởng Blomsberry không thể nào ao ước một thời gian tốt hơn để hoàn thành những công việc thăm dò khó khăn chi li này. Tàu của ông không hề bị ảnh hưởng bởi trận cuồng phong đang phá tan những đám mây vây quanh Núi Đá, cho phép quan sát lộ trình của đầu đạn nổi tiếng kia.

Tất cả diễn ra theo ý muốn của ông, và ông không quên cám ơn Thượng đế với lòng mộ đạo của một người theo đạo Tin Lành.

Cuộc thăm dò của tàu Susquehanna có mục đích tìm hiểu những chỗ đáy sâu thích hợp cho việc thiết lập một đường dây dưới biển nối liền đảo Hawaii với bờ biển nước Mỹ.

Đó là dự án do sáng kiến của một công ty có thế lực đề xuất. Vị giám đốc của công ty, ông Cyrus Field tài ba còn muốn thiết lập khắp các hòn đảo Thái Bình Dương một hệ thống điện rộng lớn, một công trình vĩ đại xứng đáng với một kỳ tài của Mỹ.

Tàu Susquehanna được uỷ thác làm những cuộc thăm dò sơ khởi, trong đêm 11 rạng ngày 12 tháng mười hai đó tàu đang ở vị trí 27°7 vĩ Bắc và 41°37 kinh Tây tính theo kinh tuyến Washington[31].

Trăng hạ tuần bắt đầu nhô lên ở chân trời.

Sau khi thuyền trưởng Blomsberry đi rồi, trung uý Bronsfield và vài sĩ quan khác tụ họp ở khoang thượng đuôi tàu. Khi thấy Mặt Trăng xuất hiện họ nghĩ ngay đến thiên thể này, lúc đó chắc tất cả những cặp mắt của cả bán cầu cũng đang nhìn ngắm nó. Những ống nhòm hải quân tốt nhất không thể nào nhìn thấy đầu đạn lúc ấy đang quay quanh nguyệt cầu, nhưng tất cả những ống nhòm đều hướng về vầng trăng rực rỡ mà hàng triệu cặp mắt lúc đó cũng đang nhìn nó.

- Họ đi được mười ngày rồi còn gì – trung uý Bronsfield nói – Không biết họ ra sao rồi?

- Họ đến nơi rồi, trung uý ạ – một anh thiếu uý hải quân nói – họ đang làm cái việc mà mỗi nhà du lịch đều làm khi đến một vùng đất lạ, họ đang đi dạo.

- Tôi tin chắc vậy, vì anh nói với tôi thế, anh bạn trẻ ạ – trung uý Bronsfield mỉm cười nói.

- Dĩ nhiên – một anh sĩ quan khác nói – người ta không nghi ngờ gì về việc họ đến nơi rồi. Đầu đạn đến Mặt Trăng lúc trăng tròn, hôm nửa đêm ngày 5. Hôm nay là ngày 11 tháng 12 sáu ngày rồi còn gì. Thế nhưng với sáu ngày đêm trong bóng tối, người ta có thời giờ để ổn định thoải mái. Trông như thể tôi đang nhìn thấy họ ấy, những người đồng hương gan dạ của tôi, họ đóng trại dưới đáy của một thung lũng, bên bờ mặt một con suối nguyệt cầu, kề bên cái đầu đạn bị cắm sâu đến phần nửa, giữa những mảnh vụn núi lửa, đại uý Nicholl đang bắt đầu san bằng chung quanh, ông chủ tịch Barbicane đang ghi lại cẩn thận chuyến du hành, Michel Ardan đang tẩm hương thơm khung cảnh tĩnh mịch của nguyệt cầu bằng khói thuốc xì gà Havana.

- Vâng, chắc là như thế, phải là như thế! – Anh thiếu uý trẻ reo lên, phấn khởi vì sự miêu tả có vẻ lý tưởng của cấp chỉ huy.

- Tôi muốn tin thế lắm – trung uý Bronsfield bình thản nói – Nhưng tiếc thay chúng ta vẫn không có những tin tức trực tiếp từ Mặt Trăng.

- Xin lỗi trung uý – anh thiếu uý nói – nhưng ông chủ tịch Barbicane không thể viết?

Nghe nói thế mọi người cười phá lên. Chàng thanh niên hăm hở đáp lại.

- Không, tôi không nói là viết thư. Sở bưu điện không liên quan gì ở đây.

- Vậy là sở điện báo chăng? – Một sĩ quan hỏi chế giễu.

- Cũng chẳng phải thế – anh thiếu uý không chút bối rối đáp – Nhưng rất dễ thiết lập liên lạc với Trái Đất kia mà.

- Bằng cách nào?

- Bằng kính thiên văn ở Long’s Peak. Các ông biết kính thiên văn có thể đưa Mặt Trăng đến gần Núi Đá với khoảng cách hai dặm thôi, mà nhờ nó ta có thể thấy ở bề mặt nguyệt cầu tất cả những vật thể có đường kính chín bộ. Những người bạn khéo léo của chúng ta hãy làm bằng chữ cái khổng lồ đi! Họ hãy viết những chữ lớn một trăm toa và những câu dài một dặm đi, họ sẽ có thể gửi cho chúng ta những tin tức.

Mọi người vỗ tay hoan hô anh thiếu uý trẻ – người trông không có vẻ là giàu trí tưởng tượng cả. Chính trung uý Bronsfield cũng đồng ý là điều ấy có thể thực hiện được. Ông còn thêm rằng bằng cách truyền những chùm tia sáng bằng những tấm gương hình parabôn người ta có thể thiết lập được những liên lạc trực tiếp. Thật vậy, từ Trái Đất người ta cũng có thể thấy được những tia sáng rọi từ bề mặt của Kim Tinh hoặc Hoả Tinh cũng như Hải Vương Tinh. Nói tóm lại những điểm sáng đã được quan sát thấy trên những hành tinh gần, có thể được xem là những tín hiệu đánh về Trái Đất. Nhưng cũng phải lưu ý rằng nếu bằng phương tiện này người ta có thể nhận thấy những tin tức từ Mặt Trăng thì ngược lại người ta không thể gửi những tín hiệu đó đi từ Trái Đất, nếu người nguyệt cầu không có những dụng cụ có thể quan sát xa được.

- Dĩ nhiên là thế – một anh sĩ quan khác đáp lại – nhưng các nhà du hành ra sao rồi, họ đã làm gì, họ đã thấy gì, đó mới chính là những điều chúng ta muốn biết. Vả lại, nếu cuộc thí nghiệm này thành công, tôi tin là người ta sẽ làm lại cuộc thí nghiệm. Khẩu Columbiad vẫn luôn đặt ở Florida. Chỉ còn có việc bỏ đạn và thuốc vào, cứ mỗi lần Mặt Trăng đi qua thiên đỉnh người ta đều có thể gửi một số khách lên đó.

- Dĩ nhiên là – trung uý Bronsfield đáp – ông Maston sẽ đi gặp các bạn của ông một ngày nào đó.

- Nếu ông ấy muốn – anh thiếu uý reo lên – tôi sẵn sàng đi với ông ấy.

- Ồ! Những anh tài tử như cậu thì không thiếu đâu – Bronsfield đáp lại – Nếu để tự do, một nửa dân số Trái Đất sẽ di cư lên Mặt Trăng ngay!

Câu chuyện của các sĩ quan tàu Susquehanna kéo dài đến khoảng một giờ sáng. Người ta không biết những hệ thống kỳ lạ nào, lý thuyết động trời nào đã làm cho những đầu óc táo bạo này say mê như vậy. Kể từ lúc Barbicane dự kiến công trình này, hình như tất cả đều có thể thực hiện được đối với những người Mỹ. Họ đã dự định gửi đi, không chỉ một nhóm bác học mà tất cả một đạo quân với bộ binh, pháo binh và kỵ binh để chinh phục thế giới nguyệt cầu.

Vào lúc một giờ sáng công việc kéo sợi dây dò lên vẫn chưa xong. Còn hơn mười ngàn bộ nữa, cần phải làm nhiều giờ. Theo lệnh của thuyền trưởng, lửa đã được đốt, áp suất đã tăng lên. Tàu Susquehanna có thể khởi hành ngay lúc đó.

Lúc ấy là một giờ mười bảy phút sáng, trung uý Bronsfield chuẩn bị giao ca trực để trở về phòng của mình thì một tiếng rít từ xa thật bất ngờ làm ông chú ý.

Lúc đầu ông và các bạn ông nghĩ rằng tiếng rít này là hơi nước thoát ra, nhưng ngẩng đầu lên họ có thể nhận định tiếng động này xuất phát từ những lớp không khí thật xa.

Họ không có thì giờ hỏi nhau thì tiếng rít vang lên khủng khiếp, và thình lình, mắt họ bị lóa, một sao băng to tướng xuất hiện, cháy rực vì tốc độ nhanh và vì sự cọ xát của nó trên lớp khí quyển.

Cái khối lửa này lớn dần trước mắt họ, rơi xuống như trời long đất lở ở đằng trước cột buồm và mũi tàu chìm sâu trong sóng nước với mọi tiếng động đinh tai nhức óc!

Cách đó vài bộ, tàu Susquehanna ngả nghiêng trong sóng nước.

Lúc đó thuyền trưởng Blomsberry đánh trần lao ra boong mũi nói với các sĩ quan đã chạy đến trước đó.

- Xin lỗi, cái gì xảy ra thế các vị? – Ông hỏi.

Anh thiếu úy reo lên át hẳn tiếng của tất cả những người khác.

- Thưa thuyền trưởng, chính “họ” đã trở về!