ược gợi ý hay gợi hứng bởi những tấm gương, bởi mặt nước phẳng lặng và những người sinh đôi, cái ý niệm về bản ngã song trùng rất phổ biến ở nhiều xứ. Rất có thể những câu nói như câu “Một người bạn là một bản ngã khác của tôi” của Pythagoras, và câu “Hãy tự biết mình” của Plato, đã được gợi hứng từ ý niệm này. Ở Đức, nó được gọi là Doppelgänger; ở Tô-cách-lan, gọi là fetch, vì nó đến để mang người ta về cõi chết. Gặp chính mình, do đó, là điều đáng sợ nhất; bài thơ tự sự bi thảm “Ticonderoga” của Robert Louis Stevenson đã kể lại một huyền thoại về đề tài này. Chúng ta cũng có thể nhớ lại bức tranh lạ lùng của Rosetti, gọi là How They Met Themselves — hình ảnh hai người tình trong rừng chiều, mỗi người gặp lại chính mình.[1] Chúng ta chỉ cần nhắc đến những ví dụ tương tự trong các tác phẩm của Hawthorne, Dostoievski và Alfred de Musset, thì ai cũng biết.

Đối với người Do-thái, trái lại, sự xuất hiện của bản ngã song trùng không phải là điềm báo của sự chết, mà lại là một bằng chứng rằng người nào được gặp nó là đã trở thành một bậc tiên tri. Đây là lời giải thích của Gershom Scholem.[2] Một giai thoại truyền thống trong kinh Talmud kể chuyện một người đàn ông, trong lúc đi tìm Thượng Đế, đã gặp chính mình

Trong truyện “William Wilson” của Poe,[3] cái bản ngã song trùng là lương tâm của nhân vật chính. Khi anh ta giết nó, anh ta chết. Trong thơ của Yeats, bản ngã song trùng là mặt bên kia của chúng ta, mặt đối lập, mặt bổ sung, con người mà chúng ta không là và sẽ không bao giờ là.

Plutarch viết rằng dân Hy-lạp gọi người đại diện của hoàng đế là “cái Tôi khác.”

_________________________

Chú thích của người dịch:

[1]How They Met Themselves: "Họ Đã Gặp Chính Họ Như Thế Nào."