uốt cả buổi chiều,đôi lúc tôi ngẩng đầu, nhận ra mặt trời bắt đầu lặn ở phương Tây. Tôi ngẫm nghĩ:"Mình phải làm gì đây?". Tôi lại tự trả lời:" Bỏ Thornfield ngay tức khắc".

Nhưng tôi thấy khó qúa! Cho dù tôi không lấy được Edward Rochester đi nữa, cho dù tôi có bớt lo âu về cuộc hôn nhân này đến mấy đi nữa, thì cái việc nghĩ đến phải xa anh, bỏ anh mà đi đã làm cho tôi không tài nào chịu đựng nổi

Tôi đắn đo suy nghĩ, dằn vặt mình. Tôi muốn lăn ra, ngã bệnh đi, để ở lại, để tránh khỏi những đau đớn hơn. Nhưng lương tâm cứ nhắc nhở tôi phải ra đi tức khắc. Phải quết định sao đây? Đi đâu bây giờ?

Tôi đứng dậy. Tôi thấy người yếu, mệt mỏi vì suốt ngày tôi có ăn uống gì đâu. Mở cửa, tôi bước ra ngoài, bỗng tôi vấp phải cái gì đó khiến tôi lảo đảo người. Tôi kiệt sức nên té nhào tới trước, nhưng có một cánh tay đã đưa ra đón lấy tôi. Rochester đang ngồi trên một chiếc ghế gần cửa. Anh nói:

- Cuối cùng thì em đã ra. Anh không nghe một tiếng. Anh định đợi năm phút nữa mà vẫn không nghe động tĩnh, thì chắc là anh phải cạy khoá như một tên trộm. Tại sao em lại khóa cửa, buồn phiền một mình?Anh qúa mong em trút hết giận dữ lên đầu anh.Anh đợi thấy cảnh tượng ấy. Anh chuẩn bị thấy em khóc và anh rất thèm thấy nước mắt em trào ra trên cánh tay anh. Nhưng em đã không khóc tí nào hết!

Anh đặt tôi ngồi xuống chiếc ghế, còn anh thì đứng khom mình nhìn tôi. Anh lại nói:

- Nào Jane, em không nói một lời trách móc ửKhông một lời đay nghiến ư? Em chỉ ngồi đấy, yên lặng, buồn bã nhìn anh thôi ư? Jane à, anh không hề muốn làm em tổn thương như thế này đâu! Nếu có kẻ nào nuôi độc nhất một con cừu cái nhỏ nhắn, hắn yêu mến như yêu con ruột mính, hắn cho ăn bánh mì của hắn, hắn nâng niu trong vòng tay của hqắn, rồi bỗng sơ ý, hắn giết chết con vật thân yêu, anh chắc hắn cũng không ân hận bằng anh đâu. Jane, em có tha thứ được cho anh không?

Thưa các bạn đọc, tôi đã tha thứ cho anh liền.Giọng anh ngẹn ngào, mắt anh ănnăn, tình yêu bất biến trên khuôn mặt anh, tôi làm sao không tha thứ cho anh được. Không lời nói, không hành động, nhưng tôi tha thứ cho anh bằng chính trái tim tôi.

Anh có vẻ buồn bã, phân vân trước thái độ im lặng triền miên của tôi.Anh bèn hỏi:

- Em cho anh là tên đểu cáng ư, Janẻ

- Đúng thế

- Nói toạc ra đi, em! Đừng thương tiếc gì anh hết!

- Em không nói ra được. Em mệt qúa, yếu quá. Cho em tí nước uống.

Anh cúi xuống ẵm lấy tôi, rồi anh đi xuống cầu thang. Thoạt tiên, tôi không bết anh đưa tôi đi đâu, nhưng rồi tôi cảm thấy hơi ấm của lò sưởi.Anh cho tôi nhấp tí rượu vang, anh cho tôi ăn chút đỉnh, tôi từ từ tỉnh táo lại.

Tôi nhận ra mình đang ở trong thư viện, ngồi trong chiếc ghế của anh, còn anh thì đứng ngay bên cạnh tôi.

Tôi thầm nghĩ:"Nếu tôi chết ngay bây giờ, tôi không đau khổ gì hết, lại còn rất tốt cho tôi nữa! Không tài nào tôi xa anh được. Tôi đã quyết bỏ đi, mà tôi không làm, kông làm được!"

Tôi nghe anh hỏi:

- Em khoẻ chưa, Janẻ

- Rồi, em sắp bình phục lại rồi.

Anh cho tôi uống thêm rượu vang, rồi anh đi lui đi tới trong gian phòng một hồi lâu. Rồi anh dừng lại, cúi mình định hôn tôi. Tôi tránh mặt không cho anh hôn

- Kià, em không hôn anh ửA! Em không hôn thằng chồng của Berth Mason, phải không nào?

Tôi bảo anh:

- Bây giờ sự thể đã thay đổi rồi, em cũng phải đổi thaỵ Anh phải tìm cho Adela một nữ gia sư khác

Anh nói cương quyết:

- Adela phải tới trường. Anh đã quyết rồi. Chúng mình không ở đây được nữa đâu. Anh đã sai lầm khi để em ở Thornfield Hall. Giấu Bertha ở đây cũng thật là ác đấy, nhưng anh không thể làm gì khác hơn. Anh có một ngôi nhà xưa ở Ferndean, anh có thể che giấu chuyện bí mật này rất kín đáo, nhưng ngôi nhà này khổ cái là tối tăm ẩm ướt. Anh không đang tâm nhốt cô ta ở đấy. Tuy nhiên, khi mà cô ả thiêu người ta trên giường, cố đâm người ta, cố cắn chết người ta, thì...

- Thưa ông, ông đã nói đến bà ta một cách hận thù qúa rồi đấy. Thật là độc ác, bà ta điên mà!

- Jane, người yêu bé nhỏ của anh ơi, em không hiểu đâu. không phải cô ta điên mà anh ghét bỏ đâu. Giả sử em điên, em tưởng anh cũng ghét bỏ em sao?

- Em nghĩ anh cũng ghét em thôi.

- Thế là em chẳng hiểu gì anh hết, em chẳng hiểu mối tình ấp ủ trong anh. Mỗi một phần cơ thể của em đối với anh, nó thân thương như là chính cơ thể của anh, cái đau đớn khổ sở của em cũng đều thân thương đối với anh, và nếu nó có hư hao thì nó vẫn là kho báu của anh. Jane, em gắng chịu đựng dưới mái nhà này một đêm nữa thôi, thì rồi sẽ vĩnh viễn giã từ cảnh khốn khổ, kinh hoàng ở đây!Anh có chỗ để chúng ta đến đó sống bình anh, yên ổn, không ai quấy rầy nữa

Tôi nói:

- Anh hãy mang theo Adela với anh đi, bé sẽ bầu bạn với anh.

- Jane, em muốn nói gì thế? anh đã bảo em anh sẽ gửi nó đến trường mà.

- Thế thì cảnh đơn côi sẽ làm cho anh buồn lắm đấy!

Anh giận dữ la lên:

- Đơn côi! Chính em sẽ cùng anh sống an lành và chính em sẽ làm cho anh hết đơn côi mà. Em không hiểu sao?

Tôi lắc đầu và cố tỏ ra bình tĩnh. Rochester lại đi lui đi tới trong phòng. Anh bắt đầu cho thấy vẻ chán chường mệt mỏi, anh cất giọng nói:

- Tôi qúa khổ, không bàn tính được nữa rồi!Quá rắc rối, quá gay go lắm rồi. Tôi đã biết tính tình em khó khăn lắm mà

Anh dừng lại trước mặt tôi rồi cúi xuống hét to lên:

- Jane, em có nghe anh nói không? Nếu em không chịu nghe, anh sẽ hung bạo lắm đấy.

Tôi đã nhận ra anh mất bình tĩnh. Tôi phải trấn tĩnh anh đã. Tôi nắm lấy hai bàn tay nắm chặt của anh, kéo mấy ngón tay ra rồi bình tĩnh nói với anh:

- Anh ngồi xuống đây. Em sẽ nói chuyện với anh, và em sẽ nghe anh nói

Anh ngồi xuống bên tôi. Nhưng tôi không để anh kịp nói, tôi đã bật khóc nức nở. Tôi vừa thổn thức vưà bảo anh, tôi chỉ nín khóc khi nào anh hết giận dữ như thế. Anh nói:

- Anh có giận đâu, Janẹ Anh chỉ qúa yêu em mà thôi. Trông khuôn mặt xanh xao, lạnh lùng, qủa quyết của em, anh không tài nào chịu được. Thôi bây giờ lau nước mắt đi em!

Anh bình tĩnh trở lại và tôi cũng bắt đầu bình tĩnh hơn. Anh cố kéo đầu tôi dựa vào vai anh, nhưng tôikhông chịu. Rồi anh kéo tôi sát vào anh, tôi bảo không. Anh hết sức buồn rầu, bảo tôi:

- Jane, Jane! Em không yêu anh nữa sao? Em muốn anh trở về với vợ anh sao? Anh không xứng đáng làm chồng em hay sao, em xua đuổi anh như một người ghê tởm hay sao?

Lời lẽ làm tôi đau đớn vô cùng. tôi xác nhận với anh:

- Em yêu anh chứ, yêu hơn bao giờ hết. Nhưng đây là lần cuối em nói thế

- Lần cuối à Janẻ Em muốn nói gì thế?

- Em phải xa Adela và Thornfield. Em phải bắt đầu cuộc sống mới với những người mới, với khung cảnh mới.

- Tất nhiên rồi! Anh đã bảo tất nhiên là phải như vậy mà. Em vẫn là vợ anh, em sẽ mang tên bà Rochester. Anh sẽ để em ở trong một biệt thự trắng ở trên bờ biển miền Nam nước Pháp, ở đó em sẽ sống hạnh phhúc, sẽ cách biệt với thế giới độc ác này. Tại sao em lại lắc đầu? Jane, em phải biết điều chứ, nếu không anh sẽ điên lên thật đấy.

- ông ơi, vợ ông còn sống đấy. Có ý đồ khác là ác độc lắm

Rochester càng lúc càng dao động, rồi anh cố trấn tĩnh, nói:

- Anh là một thằng điên! Anh không chịu nói cho em biết sự thật về cuộc hôn nhân bất hạnh của anh. Không phải do anh tạo nên, mà do sắp xếp của gia đình.Để anh kể sự thật cho em nghe. Em muốnnghe không?

- Muốn. Anh kể bao lâu em cũng nghe

- Jane, chắc em đã biết anh có một người anh trai chứ?

- Biết, em nhớ có lần bà Fairfax đã kể cho em biết

- Đấy, cha anh đã quyết không chia gia tài của ông. Tất cả gia tài, ông muốn dành cho Rowland. Còn anh thì được hưởng phần bằng cách lấy vợ giàu. Cha anh đã tìmc ho anh một kẻ hợp tác làm ăn: ông Mason, chủ đồn điền kiêm thương gia ở Tây ấn. Cha anh cũng cho tìm hiểu và biết ông Masdon này có một cậu con trai và một cô con gái, cô này có một số của hồi môn là 30 ngàn bảng Anh. Khi anh tốt nghiệp Đại học xong thì anh được gửi ngay sang Jamaica để bắt tay vào công việc hợp tác làm ăn, và để gặp cô gái. Cha anh không nói gì về vấn đề tiền nong, mà ông chỉ cho anh biết rằng cô Mason rất đẹp, cô nổi tiếng có nhan sắc ở Spanish town. Thực sự là vậy. Anh thấy cô ta xin xắn, cao ráo, rám nắng và oai nghiêm. Gia đình cô ta muốn bảo đảm anh, vì anh xuất thân trong một gia đình khá giả, và cô cũng vậy. Anh gặp cô ta trong những buổi tiệc, ăn mặc lộng lẫy, có nhiều người ve vãn. Anh ít khi gặp cô ta một mình, anh lóa mắt, bị lôi cuốn, anh say mệ Anh tưởng anh yêu cô tạ Những giao tiếp của cô ta làm anh hăng hái, những kẻ theo đuổi cô kích thích anh. Cô ta lôi cuốn anh, và anh cưới cô ta lập tức trước khi nhận ra sự chân thực.

Anh chưa hề thấy mặt mẹ vợ anh, anh cứ ngỡ bà đã chết. Nhưng sau tuần trăng mật anh mới thấy mình sai lầm: bà ta bị điên và đang bị nhốt trong nhà thương điên. Gia đình còn một đứa em út nữa, một thằng khờ, điếc đặc! Cha anh và anh trai của anh biết trõ việc này, nhưng họ chỉ nghĩ đến 30 ngàn bảng Anh mà thôi.

Jane, anh đã cố quên sự nhục nhã và nỗi ghê tởm của anh. Và anh đã sống 4 năm trời trên lầu với cô ta trong lúc tư cách của cô ta ngày càng sa sút, tật xấu tăng dần, rượu chè, sa đọa, y như một con vật. Sau 4 năm, anh được tin cha anh mất, rồi anh cả của anh qua đời bên Anh. Thế là anh trở nên giàu có, nhưng lại nghèo về mặt khác, anh không được yên ổn, anh không có được người bạn đời như ý muốn mà đã do cuộc hôn nhân bẩn thỉu đem lại. Anh không muốn quan tâm đến người bạn đời bệnh hoạn nữa vì vợ anh lúc ấy đã điên loạn, không cứu chữa được nữa. Anh thất vọng

Anh đã 26 tuổi, lại sống với một mụ điên già hơn anh. Chẳng lẽ mãn đời anh phải thấy và nghe bà ấy lản nhải suốt ngày, phải chịu đựng hít thở bầu không khí ô uế bà ta gây nên cho anh. Một đêm, ở Jamaica, qúa thất vọng, anh bèn mở rương ra lấy khẩu súng mà anh đã cất từ lâu, anh định quyên sinh cho xong. Anh ra bến tàu, nhìn ra biển lần cuối để giã biệt quê hương. Anh suy nghĩ mông lung, bỗng như có một tiếng nói từ trong lòng anh thốt lên:" Hãy về sống một đời sống mới ở Châu âu. Anh có thể giữ người vợ bất hạnh của anh sống ở Thornfield yên ổn. Cho người săn sóc canh giữ, rồi anh cứ đi chu du đến những vùng đất mới và kết bạn mới, không ai thắc mắc gì hết. Chấm dứt tiếp xúc với bà ta, cho bà ở yên ổn thoải mái ở Thornfield, để bà đấy"

Anh bèn thuê Grace Poolẹ Chị ta vớ bác sĩ Carter là những người anh rất tin tưởng. Họ giữ kín chuyện bí mật này, không hở môi cho ai biết hết. Thôi bây giờ đừng sống với qúa khứ nữa. tương lai có lẽ nhẹ nhàng hơn, Jane à. Anh đã tìm ra người anh yêu mến chân thành, anh đã gặp em. Em là ý trung nhân của anh, là thiên thần hộ mệnh của anh.Anh đã qúa yêu em, cả cuộc sống của anh đều đặt vào em. Jane, anh xin em nhận những lời chân thật của anh, cùng anh sống đến trọn đời. Em hãy cho anh đời em. Jane, cho anh xin đi!

Chúng tôi ngồi yên lặng một lát

- Sao em lặng thinh thế, Janẻ

Giây phút thật khủng khiếp cho tôi, tôi bị dằn vặt, tôi thất vọng. Không một người đàn bà nào muốn yêu mà được yêu như tôi lúc ấy, tôi biết anh tuyệt đối tôn thờ tôi. Tuy nhiên, tôi phải từ bỏ cả tình yêu lẫn hạnh phúc, vì nhiệm vụ của tôi đã rõ ràng, tôi phải ra đi

Anh lại nói:

- Jane, em hãy hứa với anh đi. Em hãy nói: Em là của anh", nói đi em!

- Anh Rochester, em không thể là của anh. Anh phải đi con đường của anh, và em phải đi con đường của em.

- Nhưng mà Jane này, không thể được! Như thế thì quá ác với anh. Không yêu anh là qúa ác với anh!

Tôi không nhượng bộ, tôi nói:

- Nhưng nghe theo anh thì cũng qúa đau đớn cho em

Mặt anh trông đờ đẫn ra, anh bảo tôi:

- Jane, có lúc, nếu em đi rồi, hãy nghĩ đến anh. Tất cả hạnh phúc của anh sẽ đi theo em. Em đi rồi, thử hỏi anh còn lại gì? Người điên ở trên lầu. Anh sẽ làm gì hở Janẻ Anh sẽ tìm người bạn đời ở đâu, anh sẽ tìm hy vọng và bình anh ở đâu?

- Anh hãy làm như em, tin vào Chúa và tin vào mình

- Thế là em không ở lại hở JanẻEm đành buộc anh phải sống cô độc và đau đớn ửEm đành xô anh vào cõi vô vọng, vào cảnh đau buồn ửHả, Jane, rồi ai săn sóc em? Em có bà con cật ruột để nương nhờ đâu, sao không sống bên anh hả?

Thực vậy, trong tôi bắt đầu dao động. Tôi cảm thấy mềm yếu." Hãy nghĩ đến nỗi thống khổ của anh ấy đi, nghĩ đến nỗi cô đơn của anh ấy đi, nghĩ đến sự nguy hiểm cho anh ấy đi. Hãy nghĩ đếnnỗi thất vọng của anh đi!Hãy cứu vớt anh, hãy yêu anh! Ai sẽ săn sóc cho tả Ai sẽ đau đớn khi ta đã đi rồi?"

Nhưng trong tôi cũng có câu trả lời rất cương quyết, rõ ràng, không khoan nhượng:" Ta săn sóc ta, ta phải biết tự trọng, ta phải giữ đúng luật trời và luật người"

Rochester thấy vẻ cương quyết trênmặt tôi. Anh đi qua đi lại trong phòng thêm một lượt nữa, rồi dừng lại, nắm lấy cánh tay tôi, anh nhìn tôi với đôi mắt đắm đuối. Nhưng tôi nhìn lại anh, lì lợm khiến tôi phải buông anh ra

Anh thốt lên

- Không ai lại vừa yếu đuối vừa mạnh mẽ như em! Anh thích ý chí, nghị lực của em, cũng như đức hạnh và lòng trong trắng của em! Nếu anh bắt buộc em thì cũng như không vì linh hồn em đã đi rồi. ôi Jane, em không thiết gì đến tình yêu của anh, đến nỗi buồn phiền của anh. Những nguyện cầu của anh đều vô ích cả sao?

Tôi chỉ nói:

- Em phải đi

- Em bỏ anh thật sao?

- Vâng, phải bỏ

Anh quay đi, đến nằm dài trên trường kỷ, khóc sướt mướt, lấy tay che mặt, kêu than:

- ôi Jane, hy vọng của ta, tình yêu của ta!

Tôi đã ra đến cửa, bèn quay lại. Tôi qùy xuống bên anh, hôn lên má anh, vuốt tóc anh. Tôi nói:

- Xin Chúa ban phước lành cho anh, xin Chúa che chở anh tránh khỏi tai họa và sai lầm. Xin Chúa dẫn dắt anh, an ủi anh, thưởng công anh vì đã tốt với em trong những ngày quạ

Anh đáp:

- Tình yêu của em mới thưởng công anh xứng đáng nhất. Nếu không, tim anh sẽ tan nát! ôi,Jane! Jane!Jane!

Anh vùng dậy, dang hai cánh tay ra. Nhưng tôi đã tránh anh, chạy nhanh ra khỏi phòng.

Khi bỏ anh đi, tôi đã kêu lên trong lòng:"Giã biệt!". âm thanh vọng lại càng làm tôi thất vọng thêm:Giã biệt, giã biệt...