húng tôi dựng trại ở một nơi thoáng mát dễ chịu. Bạn đồng hành của tôi là giấc ngủ. Bóng dáng một người Ả-rập cao lớn, trắng trẻo đi ngang qua; ông ta trông mấy con lạc đà và đang trên đường về chỗ ngủ của mình.

Tôi đặt lưng mình xuống cỏ; tôi cố ngủ; tôi không thể ngủ được; một con chó sói tru lên từ phía xa; tôi lại ngồi dậy. Và cái tiếng rú ở xa ấy đột nhiên trở nên gần hẳn. Đàn sói nhung nhúc vây quanh tôi, những đôi mắt chiếu ra tia sáng vàng đục rồi lại biến mất, những thân hình mềm mại di chuyển nhanh nhẹn nhịp nhàng như thể đang lẩn tránh làn roi.

Một con chó sói đến từ phía sau tôi rúc thẳng vào dưới cánh tay tôi, nép sát người tôi, như thể nó cần hơi ấm của tôi; rồi chuyển ra đứng phía trước, gần như gí sát mặt vào tôi mà nói.

"Con là một con chó sói già nhất trên thế gian này. Rốt cuộc, con đã rất sung sướng vì được gặp ngài ở đây. Con gần như đã tuyệt vọng, kể từ khi chúng con chờ đợi ngài trong những năm dài vô tận. Mẹ con đã đợi ngài, bà con cũng đợi ngài, và tất cả cao tằng thủy tổ nhà con cho tới người mẹ đầu tiên khai sinh ra dòng giống sói cũng đợi ngài. Đó là sự thật, xin ngài hãy tin con!"

"Thật đáng kinh ngạc," tôi nói, quên cả nhóm lửa đống củi đã được xếp sẵn để đốt đuổi chó sói đi xa, "điều vừa nghe được ấy đang làm ta ngạc nhiên quá đỗi. Đó là bởi sự ngẫu nhiên đơn thuần mà ta đến đây từ phương Bắc xa xôi và ta chỉ làm một tua du lịch ngắn trong vương quốc của ngươi. Vậy thì các ngươi cần gì, hỡi chó sói?"

Như thể được khuyên khích bởi câu hỏi có lẽ quá thân thiện mà vòng tròn sói ấy tiến lại gần tôi hơn; cả bọn há hốc mồm và thở hổn hể

"Chúng con biết," sói già nhất bắt đầu nói, "rằng ngài đến từ phương Bắc; đó chính là điều mà chúng con lấy làm cơ sở để tiếp tục hi vọng. Người phương Bắc ngài có một kiểu trí tuệ mà không tìm thấy được ở những người Ả-rập. Để con nói cho ngài nghe nhé, với những người Ả-rập ấy thì chẳng có một tí trí tuệ nào có thể bám được vào sự kiêu ngạo lạnh lùng của họ. Họ giết động vật làm thức ăn, còn những con đã chết thì họ không để mắt tới."

"Không nên lớn tiếng thế," tôi nói, "có mấy người Ả-rập đang ngủ ở gần đây."

"Ngài là người lạ mặt duy nhất ở đây," chó sói nói, "nếu không thì hẳn ngài đã biết rằng trong lịch sử thế giới chưa từng có bất kì một con chó sói nào lại sợ người Ả-rập. Tại sao chúng con phải sợ hãi họ. Phải chăng là chưa đủ bất hạnh đối với chúng con để phải sống tha hương giữa những sinh vật ấy sao?"

"Có thể, có thể," tôi nói, "nhưng những vấn đề quan trọng như vậy lại nằm quá xa quyền hạn của ta, ta không đủ thẩm quyền để phân xử: đối với ta, vấn đề tranh cãi ấy dường như đã rất xưa rồi. Ta cho rằng việc tranh cãi ấy đã ngấm vào máu và có lẽ chuyện ấy nên kết thúc đi thôi."

"Ngài rất thông minh," sói già nói; và hơi thở hổn hển của đàn sói càng dồn dập hơn; khí từ phổi chúng thoát ra ngoài mặc dù chúng vẫn đang đứng bất động; luồng xú uế tuôn ra tử cái mõm há ra của chúng thỉnh thoảng đã khiến tôi phải nghiến chặt răng để chịu đựng, "ngài rất thông minh, điều mà ngài vừa nói hoàn toàn phù hợp với truyền thống lâu đời của chúng con. Vì vậy chúng con sẽ hút máu chúng và bất hòa sẽ hết."

"Ôi!" tôi nói, hào hứng hơn cả dự định, "Họ sẽ tự bảo vệ; họ sẽ hạ các ngươi hàng tá một bằng súng trường.

"Ngài hiểu sai chúng con rồi," nó nói, "nhược điểm của con người là sự cố chấp rõ rệt thậm chí cũng xảy ra cả với những người sống ở nơi tận cùng của miền Bắc. Chúng con không dự định giết họ. Tất cả nước sông Nile cùng sẽ không rửa sạch được cho chúng con điều tội lỗi đó. Tại sao, chỉ một cái nhìn tham lam sống sượng của họ cũng đủ để khiến chúng con phải cụp đuôi lại và chạy trốn vào không gian trong lành, vào sa mạc, những nơi ấy đích thị là nhà của chúng con".

Rồi tất cả những con chó sói trong vùng, kể cả nhiều con mới đến từ nơi xa đều hạ mõm xuống giữa hai chân trước và dụi mõm vào chân; như thể là chúng đã cố nén sự phẫn nộ lớn đến nỗi tôi cảm thấy muốn nhảy qua đầu chúng để cao chạy xa bay.

"Vậy thì, các ngươi muốn đề nghị điều gì?" tôi hỏi trong lúc đang nhấc chân lên nhưng tôi không thể bước nổi; hai con súc sinh miệng còn hôi sữa phía sau tôi đã ngoạm răng chúng xuyên qua cả áo khoác lẫn áo sơ mi của tôi Tôi phải tiếp tục ngồi yên. "Đấy là những người hầu mang đuôi áo cho ngài", sói già giải thích với vẻ rất nghiêm túc, "dấu hiệu của lòng tôn kính." "Chúng phải thả áo ra!" tôi gào lên, trong lúc hết quay nhìn sói già, lại quay nhìn sói non. "Tất nhiên chúng sẽ buông," sói già nói, "nếu đó là điều ngài muốn. Nhưng sẽ mất một chút thời gian, để chúng phải nhả răng ra, đấy là phong tục của chúng con, và trước tiên chúng phải há miệng dần dần. Trong lúc ấy, xin ngài hãy lắng tai nghe lời cầu xin của chúng con." "Thái độ của ngươi không chính xác là lời cầu xin sự ban ơn của ta," tôi nói. "Đừng có đưa cái đó ra để khước từ chúng con, việc ấy sẽ khiến chúng con hoang mang." nó nói, và bây giờ lần đầu tiên nó trông cậy vào chất giọng buồn bã tự nhiên của mình, "chúng con là loài vật đáng thương, chúng con không có gì cả mà chỉ có răng thôi: bất cứ việc gì chúng con muốn làm, dầu tốt hay xấu, chúng con chỉ có một dụng cụ duy nhất là răng." "Được rồi, thế ngươi muốn gì?" tôi nói, tình thế không vì thế mà dịu đi nhiều

"Thưa ngài." nó gào, và cả đàn sói cùng tru lên, nghe từ xa đấy như thể một giai điệu du dương. "Thưa ngài, chúng con muốn ngài làm chẫm dứt mối bất hòa đã cắt chia thế giới này. Ngài đúng là người mà tổ tiên chúng con đã tiên đoán là sinh ra để làm việc đó. Chúng con không muốn bị người Ả-rập làm khổ hơn nữa; chúng con muốn có không gian để thở; có đường ranh giới để cách ngăn với họ; chúng con không muốn có thêm nữa tiếng kêu be be của nhũng con cừu bị giết dưới lưỡi dao của người Ả-rập; loài vật phải được chết một cái chết tự nhiên; không được can thiệp cho đến khi chúng con hút sạch trơn cái xác và mút xương của nó. Làm sạch, làm sạch không là gì cả nhưng đấy là điều mà chúng con cầu" - và bây giờ cả đàn sói đang than vãn và thổn thức - "làm sao mà con người ta có thể chịu đựng nổi để sống trong một thế giới như thế, trái tim cao quý và tấm lòng nhân ái ơi? Màu trắng của chúng mới tục tĩu thay; màu đen của chúng mới tục tĩu thay; râu ria của chúng là cả một nỗi kinh hoàng; mỗi cái nhìn phát ra từ những hốc mắt của chúng khiến cho con người ta muốn khạc nhổ: và khi chúng nhấc tay lên, cái mõm tối tăm của địa ngục ngoác ra trong nách chúng. Và cứ thế, thưa ngài, cứ thế, thưa ngài cao quý với phương tiện của bàn tay đầy sức mạnh của ngài xin ngài hãy đâm toạc cổ họng chúng bằng chiếc kéo này!" Rồi đáp lại cái gật đầu của nó, một con sói lon ton chạy ra, răng nanh nó ngoạm lủng lẳng một chiếc kéo may nhỏ đã bị gỉ từ lâu.

"A, chiếc kéo đây rồi, và đã đến lúc phải dừng lại!" người Ả-rập dẫn đầu đoàn lái buôn của chúng tôi kêu lên, ông ta đã bò ngược gió về phía chúng tôi và bây giờ đang vung cái roi da to tướng của mình lên.

Lũ sói hốt hoảng bỏ chạy nhưng chỉ vừa chạy một quãng ngắn chúng liền tập hợp lại thành một đám đông lúc nhúc, cả đàn sói đã quây lại cứng đến nỗi trông chúng như thể bị nhốt trong một bãi quây súc vật nhỏ được bao quanh bởi những cái bóng ma trơi lập lòe dồn chúng lại.

"Thế là ngài cũng phải xử l cái trò này, thưa ngài," người Ả-rập nói rồi cười một cách hoan hỉ tới mức mà khả năng của dòng giống y cho phép. "Vậy ông có biết những con thú ấy sẽ làm gì tiếp theo?" tôi hỏi. "Đương nhiên," ông ta nói, "chuyện ấy đơn giản thôi mà: nếu người Ả-rập tồn tại thì chiếc kéo đó sẽ lang thang khắp sa mạc và sẽ vờn chúng tôi cho đến ngày tận thế. Người ta phân phát nó cho những người châu Âu để làm công việc vĩ đại; tất cả những người châu Âu là những người mà Thần Định Mệnh đã chọn cho chúng. Chúng có những hi vọng cực kì điên cuồng, cái lũ sói ấy mà; chúng đần lắm, hoàn toàn đần độn. Điều đó giải thích tại sao chúng tôi thích chúng; chúng là những con chó của chúng tôi, những con chó hoàn hảo hơn bất kì con nào trong số của ngài. Bây giờ, thì ngài hãy nhìn kìa, một con lạc đà đã chết tối qua và tôi đã sai người mang nó về đây."

Bốn người đàn ông mang cái xác nặng nề tới và quăng xuống trước mặt chúng tôi. Ngay khi cái xác chưa chạm đến mặt đất thì lũ sói đã cất giọng hú vang. Rồi như thể không thể cưỡng lại được sợi dây kéo vô hình, từng con một bắt đầu lần về phía trước, bò dán bụng xuống đất. Chúng đã quên bẵng đi những người Ả-rập, quên luôn cả sự căm thù; sự xuất hiện mùi thối của xác chết đã ngay lập tức xóa bỏ tất cả những xung đột trong chúng và hốp hồn chúng về phía cái xác. Một con sói đã kề mõm vào cổ của con lạc đà, răng sói cắm ngập thẳng vào động mạch. Giống như một cái bơm xe đang nỗ lực với rất nhiều những quyết tâm cũng như hi vọng để xoá bỏ ngọn lửa căm thù nào đó, mỗi một bắp thịt trên cơ thể nó căng ra và hùng hục thực hiện nhiệm vụ. Trong nháy mắt cả đàn sói đã chồm lên cái xác dồn thành đống cao tựa ngọn núi, cùng nhau xâu xé cái xác đó.

Và bây giờ người dẫn đầu đoàn lái buôn vung cái roi da mảnh lên vụt chéo trên lưng chúng. Chúng ngẩng đầu; trong trạng thái nửa tỉnh nửa mê; và thấy những người Ả-rập đứng trước mặt chúng; cảm thấy cái đau nhói của chiếc roi da trên mõm; chúng nhảy lên rồi vội vã chạy lùi lại. Nhưng máu của con lạc đà đã đọng thành vũng, bốc mùi nồng nặc lên trời, cái xác bị xé tanh bành làm nhiều mảnh, chúng không thể chống lại được sự quyến rũ ấy; chúng lại quay lại; thêm một lần nữa người chỉ huy sắp vung cái roi da của ông ta lên. Tôi giữ tay y lại.

"Ngài đúng đấy, thưa ngài," ông ta nói, "ta sẽ để mặc chúng với công việc của chúng; hơn nữa, đã đến lúc phải nhổ trại. Đấy, ngài đã thấy chúng đấy. Những sinh vật tuyệt vời, có phải không? Và sự căm thù của chúng dành cho chúng ta mới khủng khiếp làm sao!"

ĐÀO THU HẰNG dịch