ần đầu tiên được phát tiếp phẩm kể từ khi đi tù, bọn tù cải tạo háo hức cứ như được quà mẹ về chợ. Mà không háo hức sao được khi người ta đã quá rách rưới có thêm một bộ đồ treillis mặc ấm lúc mưa đêm. Không háo hức sao được với những anh chàng nghiệm thuốc nặng như Vĩnh, có tí thuốc lào hút cầm hơi. Quả thực người của thế giới Tự Do khó có thể tin được rằng chỉ một vài cái kẹo phải gió đã tạo nên được một không khí lễ hội cho cả trại. Điều này lại càng không nên chê trách vì mấy tháng qua lao động quần quật, lượng đường dự trữ trong tim gan phèo phổi của lũ tù đã thực sự khô cạn!

Nỗi vui mừng nhận tiếp phẩm của bọn tù cải tạo thực ra còn một nguyên nhân sâu xa khác nữa. Nguyên nhân này bắt nguồn từ lần đổi tiền cách đây ít ngày. Trong lần đổi vừa qua phải nói rằng bọn tù trắng tay hoàn toàn. Đùng một cái bọn quản giáo ùa xuống trại lúc ban đêm ra lệnh nội bất xuất ngoại bất nhập. Sáng hôm sau ai cũng tưởng chuyển trại hóa ra không phải. Bọn quản giáo đi theo bọn nhân viên tài chính từ trung đoàn xuống từng khối đọc bản thông cáo đổi tiền của nhà nước. 500 đồng cũ ăn 1 đồng mới. Mỗi người được đổi tối đa 10.000 đồng cũ để nhận lấy 20 đồng mới. Kỳ dư phải đăng ký và nộp tại chỗ cho nhà nước quản lý... Bọn tù cải tạo lúc đó lắm anh chới với. Những anh nghèo không nói làm gì, còn những anh giàu từng lận theo túi năm bảy chục ngàn tiền cũ cũng đành dấu luôn để sau đó vứt vào hầm cầu. Chẳng ai dại gì, đã không đổi được lại còn phải đăng ký nộp cho nhà nước; điều ấy có khác nào tự tố giác mình trước đôi mắt cú vọ của thằng quản giáo rằng tôi là người giàu có!?

Lệnh đổi tiền quái ác khiến nhiều kẻ trắng tay, mà trắng tay thì mọi hy vọng được hưởng tí thuốc hút, tí đồ ngọt hoàn toàn đặt vào nhà nước mà thôi. Hôm nay được nhà nước chiếu cố, bọn tù trắng tay có nhiều hơn môt lý do thiếu thốn vật chất để hân hoan tới mức!

Sau khi khối chia đều cho các tổ thì các tổ trưởng bắt đầu chia lại cho các tổ viên. Như mọi người, Vĩnh đứng nhìn tổ trưởng Tứ chia tiếp phẩm ra những phần nhỏ cho anh em.

Những viên kẹo đầu tiên sau mấy tháng tù đang nằm trước mặt Vĩnh. Bên cạnh kẹo lại có cả đường cát trắng ngà. Có lẽ Quách Tứ run tay quá, chia không đều nên Ba Trợ cất tiếng cự. Tứ đâm sùng, cự lại.

- Thằng cha ni sao lắm chuyện vậy? Giỏi chia đi!

Nói đoạn Tứ quăng cái thìa xuống phần đường của tổ. Ba Trợ chỉ chờ có thế. Anh ta cầm nhanh lấy cái thìa và với một tư thái thật cẩn trọng, anh gom các phần đường đang chia dang dở và bắt đầu chia lại. Mười người mười phần, Trợ chia thật khéo nhưng cũng thật chậm. Đôi khi anh run tay làm một vài hạt đường rơi xuống miếng giấy dầu, văng dính vào ngón chân anh, anh vội vàng lấy ngón tay chấm mấy hạt đường ấy và cho lên miệng. Người ta bực mình nhưng người ta không thể giành lại những hạt đường đã dính vào những ngón chân cáu bẩn của kẻ khác. Rồi thì mười phần đường cũng chia xong. Tổng kết mỗi người được 3 thìa đường cát ngà nặng quãng 1 lạng, 18 cục kẹo vừa kẹo dừa lẫn kẹo chanh, một nắm thuốc lào cỡ nửa lạng, một nắm thuốc rê nặng quãng gấp ba lần thuốc lào và nửa tờ giấy quyến vấn thuốc rê. Riêng quần áo chỉ có hai bộ, thế nên như mọi tổ, tổ A.3 đồng ý bắt thăm. Đặng Xuân Bính dính một quần. Ba Trợ dính một áo. Tổ phó Khoa một quần và tổ trưởng Tứ một áo.

Sau vụ phân chia đến màn đổi chác. Lê Văn Trợ và Lê Văn Sanh không hút thuốc lào mà chỉ hút thuốc rê. Tổ trưởng tổ phó đều không nghiền thuốc. Đặng Xuân Bính cũng không hút thuốc. Trao qua đổi lại, Vĩnh còn giữ được 5 cục kẹo và ôm về ba phần thuốc lào.

Chia chác nhưng không ai quên giờ ăn. Trưa nay còn phải lên lớp để nghe về bài học "thưởng thức nghệ thuật phim ảnh xã hội xã hội chủ nghĩa" nữa. Riêng Vĩnh, sau khi kéo liên tiếp 4 bi thuốc say gần chết, anh khập khễnh theo tổ xuống bếp chia cơm chia canh.

Chỗ ăn cơm của khối là một phần đất nằm giữa phòng ngủ 1 và nhà bếp. Bên trên giăng bao cát che nắng, bên dưới có bốn dãy bàn dài làm bằng những tấm vĩ sắt PSP kê trên các cọc sắt ấp chiến lược đóng sâu xuống đất. Mỗi dãy dài chừng 15 thước dùng cho 3 tổ. Phần ăn của mỗi tổ gồm một chậu cơm, đủ chia cho 10 người mỗi người 2 bát. Thức ăn là tí nước muối, ít cọng rau muống luộc (do tù tự trồng lấy), lâu lâu được thêm vài quả ớt quả chanh. Riêng vấn đề chất mỡ (hậu cần Việt cộng gọi là chất béo) và cá (hậu cần Việt cộng gọi là chất tanh) cả tháng tù mới được ăn một lần. Chất ngọt thì hầu như không có. Lần lãnh tiếp phẩm ban nãy là lần đầu tiên gần 3 tháng qua tù được Cách mạng cho nếm mùi... chất ngọt! Bát đũa đem theo hầu như đã vỡ hết. Giờ đây mọi cái dùng để ăn cơm đều tự chế. Đa số dụng cụ dùng chứa cơm canh của tù lúc này đều là những cái lon gò bằng tôn, những miếng tôn sét rỉ lượm được khi đi lao động. Những cái lon ấy mang đủ thứ hình thù khác nhau. Có cái thì hình chữ nhật, có cái thì hình tròn, có cái lại hình tam giác...

Tới giờ tổ trực phát cơm, mỗi người đem đồ đựng cá nhân đặt vào chỗ của mình. Người phát khẩu phần của tổ trực sẽ khuân thau cơm đến tận từng tổ rất là văn minh văn hóa. Đây là giai đoạn gay go nhất. Nếu khi tổ trực chia cơm ra thau, hàng mấy trăm con mắt đứng ngó xem người chia cơm từ chảo ra các thau có công bình hay không, nghĩa là anh chàng chia cơm ấy có nén cơm vào cái thau của tổ anh ta cho được lợi cơm hơn các thau khác hay không; thì khi người trực chia cơm cho tổ; chia thau cơm ấy ra mười phần cho mười tổ viên cũng không kém phần gay go. Cãi nhau là chuyện thường. Giả dụ mà có cân, chắc chẳng ai ngại ngần mà không đem mười phần cơm rau ấy lên cân trước khi nhận! Lâu ngày chầy tháng, đa số các tổ đều chế ra một thứ dụng cụ mà tù đặt tên là "cánh xụp cánh xòe" (từ ngữ này trước kia Việt cộng dùng để gọi một loại oanh tạc cơ của Mỹ). Dụng cụ chia cơm có tên là cánh xụp cánh xòe hiện nay là 10 miếng tôn nhỏ, được cắt theo hình những cánh quạt, đáy mỗi miếng tôn có độ cong ăn khớp với đáy thau. Mười miếng tôn nhỏ đó đều bám lấy một trục chính. Khi chia cơm, người trực tổ chỉ việc nhận cái trục vào giữa thau cơm. Mười miếng tôn sẽ cắt chậu cơm thành 10 phần bằng nhau.

Khi chia xong phần cơm sẽ chia đến rau và nước muối. Để quyền lợi được thỏa mãn đồng đều cũng tốn cả 15 phút đồng hồ. Những người ăn ít như Vĩnh thì việc ăn uống ít thành vấn đề, nhưng với những tay lực sỹ như Vương Đắc Vọng, hoặc to con như Phan Lâm (sỹ quan cục An Ninh Quân Đội) của khối 1, cận vệ của cựu tổng thống Thiệu ở khối 3, Đỗ Duy Tích của khối 2... thì việc ăn uống quả là gay go. Với sức vóc của họ, hai bát cơm gạo mục thêm tí rau muống nào thấm vào đâu! Do đó, họ phải đi nhặt nhanh đủ thứ rau cỏ sắn khoai đầu thừa đuôi thẹo mỗi khi được lao động gần bếp tiểu đoàn hoặc trung đoàn để đem về trại ăn thêm. Thường mỗi bữa, sau khi nhận phần cơm tiêu chuẩn, họ dồn tất cả vào một cái sô gò chung lộn với với những thứ lượm lặt được rồi đổ nước nấu lên như nấu một nồi cám heo. Phải ăn một nồi xà bần như thế họ mới tạm gọi là được chặt bụng.

Lâu lâu trong tổ có một người đau phải ăn cháo, dù không nói ra nhưng trong bụng ai cũng mừng! Phần cơm hôm ấy 9 người còn lại mỗi người ít ra cũng được thêm một thìa. Dù sao chỉ một thời gian ngắn sau đó, do ý kiến của một vài anh tiến bộ, chuyện người bệnh không ăn cơm đã được đem ra mổ xẻ trước khối. Kết thúc việc mổ xẻ là nghị quyết chung của tập thể; theo đó những người đau ốm không đi lao động phải ăn cháo, và tổ trực chia cơm tự động cắt đi một phần cơm của tổ có người đau để chia đều cho... hơn 100 người khỏe mạnh. Vậy là công bằng và không có ai cảm thấy mình bị bóc lột!

Cái ăn trong "đại học tổng hợp" của xã hội mới thê thảm như thế, nhưng hôm nay mọi người lại chia cơm chia canh thật nhanh. Cái vui có tí đường, tí thuốc hút làm mọi người cảm thấy thoải mái và dễ tính hơn ngày thường. Vả lại, mọi người còn phải tranh thủ ăn cơm sớm để đi lao động vào lúc 1 giờ và trở về sớm hơn mọi ngày hai tiếng, nghĩa là sẽ trở về trại lúc 3 giờ để lên lớp nghe quản giáo quán triệt sơ bộ về bộ phim sẽ được coi tối nay.

Cả buổi trưa Vĩnh và tổ A.3 phải khuân ra khỏi 2 connex hơn 200 đạn pháo. Hai connex bị chôn chìm dưới đất gần phân nửa. Chui được vào trong để khuân từng đầu đạn ra đã đủ vã mồ hôi. Nhưng cực nhọc cách mấy thì chỉ tiêu vẫn phải hoàn tất. Lúc những đầu đạn đã được khuân ra hết, vừa đậy mấy tấm tôn lại thì một tên quản giáo trờ tới. Hắn nhìn đống đạn pháo rồi trừng mắt hỏi mọi người.

- Ai bảo các anh để đầu đạn giữa trời giữa đất thế này?

Tổ trưởng Quách Tứ vội trả lời.

- Báo cáo anh khi nãy chính trị viên bảo chúng tôi khênh ra, xếp ngay ngắn rồi lấy tôn đậy lại. Ngày mai sẽ có bộ phận khác khuân lên trung đoàn.

Tên quản giáo không chịu. Hắn ra lệnh.

- Sai nguyên tắc và không an toàn. Tôi ra lệnh các anh khuân trở lại connex.

Chao ôi, khuân ra đã đời bây giờ lại khuân vào. Dù sao khuân những đầu đạn đã sét rỉ xếp trở lại connex là một điều vô cùng nguy hiểm. Chỉ cần một người xẩy tay là nát thịt tan xương cả đám. Nhưng lệnh thì phải làm. Tổ A.3 lại bắt tay vào việc.

Đặng Xuân Bính chợt lên tiếng hỏi.

- Mày có biết tối nay chúng nó bắt mình coi phim gì không?

- Nghe nói hai phim. Một phim tài liệu tựa là Chiến Thắng Đường 9 Nam Lào, phim kia thuộc loại tình cảm xã hội xã hội chủ nghĩa, có cái tựa kỳ cục lắm: Đến Hẹn Nại Nên!

- Đến Hẹn Nại Nên là cái gì?

- Tao cũng không hiểu. Chẳng rõ chúng đặt tên phim bằng tiếng Lào hay tiếng Miên nữa!?

Bính cứ lẩm bẩm.

- Đến Hẹn Nại Nên! Đến Hẹn Nại Nên! Đến Hẹn Nại Nên là cái củ cải gì?

Tổ trưởng Quách Tứ coi mòi cũng rất sợ chết. Thấy anh em vừa khênh đạn vừa trò chuyện,Tứ phải luôn miệng nhắc.

- Tôi lạy các bố! Các bố chú tâm vào chuyện khênh đạn giùm cho. Vừa khênh vừa chuyện trò ẩy tay một cái tiêu dzên cả đám!

Nắng chiều còn gắt nhưng tiếng kẻng thu quân đã vang lên khắp mọi nơi. Vĩnh đứng thẳng lưng nhìn ra xa. Nơi những hiện trường lao động của L4T4, L4T5... mọi người cũng đang thu góp cuốc xẻng để trở về địa điểm tập họp. Riêng tổ A.3 phải mỗi người mươi chuyến nữa mới hết hàng. Tổ trưởng Quách Tứ nhìn quanh quất rồi cho lệnh nghỉ tay tập họp. Ngay lúc ấy tên quản giáo lại xuất hiện. Nhìn thấy đống đạn mới vơi phân nửa, hắn tròn mắt hét.

- Tổ này chưa được về. Làm xong công tác mới về.

Thế là mọi người lại quay trở lại với đống đạn pháo, và nửa tiếng sau tổ A.3 mới hoàn tất công việc để được tên vệ binh vừa cằn nhằn vừa dẫn về trại. Lúc đi qua ao rau muống, Vĩnh nhìn về phía ao rau của tổ và nghĩ ngợi bâng quơ.

Khi Vĩnh và các bạn cùng tổ về tới phòng thì những người khác đã tắm rửa xong hết. Tổ A.4 thay tổ A.3 về muộn đang chia cơm ra các thau. Vĩnh lần ra sau bếp tìm cái gầu của mình. Chiều nay cảnh nhà bếp cũng không tấp nập như mọi buổi chiều khác. Ai cũng lo hưởng thụ tí tiếp phẩm trong nhà. Chỉ có tổ A.4 lo chia cơm. Trên bếp, người em cột chèo của Nguyễn Thành Đính là Nguyễn Văn Cấp, hải quân trung úy, đang thủ chảo cơm. Với cái xẻng trên tay, Cấp đang phụ trách chia cơm ra các thau. Cấp vốn to con tính lại háu đói, hôm nay thưa người, Vĩnh nghĩ bụng thế nào cu cậu cũng vi phạm cái lời dạy... chí công vô tư của bác Hồ. Nghĩ như thế, Vĩnh đứng khuất vào một tấm tôn sau bếp và quan sát anh bạn đồng quân chủng với mình. Quả nhiên đúng như Vĩnh nghĩ, trên bếp, vừa chia cơm ra các thau, lâu lâu Cấp lại liếc ngang liếc dọc và lủm nhanh vào miệng một miếng cơm thật lớn. Vĩnh tính lên tiếng hỏi Cấp một câu xem Cấp trả lời ra sao, nhưng nghĩ như thế quá ác anh lại thôi. Dù sao cái cảnh Nguyễn Văn Cấp ngậm một mồm cơm mà không nhai, chỉ cố nuốt từ từ như một con rắn đang nuốt một con rắn khác khiến Vĩnh phải chạy thật nhanh ra giếng để tránh việc phải phá lên cười.

Nhập vào đám anh em đang tắm ngoài giếng, Vĩnh ngồi xuống gỡ sợi dây gầu bị rối. Giọng Quách Tứ cất lên.

- Khối còn được 2 hộp sữa bò nữa. Khi nãy trưởng khối Trai họp các tổ trưởng lại đề nghị việc bắt thăm nhưng các tổ trưởng không đồng ý.

Không bắt thăm thì làm sao bây giờ? Trả lại cho Cách mạng à?

- Giỡn! Đêm nay coi phim về người trực phòng sẽ pha sữa cho cả khối uống.

Chưa ai hiểu pha bằng cách nào thì Tứ đã cắt nghĩa. Để cho công bằng và để cho mọi người đều được hưởng tí hương vị sữa của nhân dân, người trực phòng cứ việc nấu một chảo nước lớn và đổ hai hộp sữa vào.

- Như vậy uống nước rửa bát còn béo bổ hơn.

- Chê thì đừng uống. Tập thể quyết định là sáng suốt. Cá nhân chỉ việc chấp hành.

Tổ A.3 không ai bàn thêm gì nữa. Ai cũng lo tắm vội để vào ăn cơm và tập họp lên hội trường kịp với mọi người.

Bốn giờ chiều thì kẻng tập họp của các trại nối đuôi nhau khua vang. Các khối của trại L4T3 đều lần lượt kéo nhau lên hội trường...

Trên sân khấu của hội trường chưa thấy tên quản giáo nào xuất hiện. Dưới này gặp lại nhau, bạn bè khác khối chuyện nổ ra như bắp rang. Mãi 15 phút sau tiếng hô "đứng dậy!" của liên khối trưởng Nguyễn Văn Lượm mới cất lên. Bước vào hội trường đầu tiên là tên Thảo, chính trị viên; kế đó là những quản giáo của các khối. Chúng bò hết lên sân khấu và ngồi vào các hàng ghế kê sẵn trên đó.

Tên Thảo tiến tới cái bàn duy nhất đặt giữa sân khấu. Hắn ngồi xuống ghế và lần mò bật cái máy vi âm loại xách tay để sẵn trên mặt bàn. Sau khi thử máy, hắn nói.

- Các anh ngồi dưới kia nghe rõ chứ?

- Rõ!

Tên chính trị viên ngoắc liên khối trưởng Lượm lại gần sân khấu. Hắn nói gì đó với Lươm. Lượm chợt quay lại phía anh em, nói thật lớn.

- Anh Hóa, anh Hóa cầm càn khối 3 đâu?

Cả gần ba phút sau Hóa mới lên tới sân khấu. Giọng tên chính trị viên lại cất lên.

- Trước khi lên lớp đề nghị anh Hóa bắt giọng cho anh em hát một bài. Hát cho thật to, thật khí thế nghe chưa!

Tiếp theo câu nói của tên chính trị viên, Hóa uể oải bắt giọng bài hát Giải Phóng Miền Nam. Cả hội trường vang lên một bài hát Cách mạng có nội dung rất là chửi cha mình! Khi bài hát chấm dứt, tên chính trị viên ra lệnh cho Hóa trở về chỗ ngồi rồi cất tiếng.

- Hôm nay thay mặt ban chỉ huy trại, tôi lên lớp các anh vài điểm then chốt trong nghệ thuật phim ảnh của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Kế đó, tôi sẽ phổ biến những nội quy quy định trong lần các anh được trên chiếu cố, cho xem phim tối nay. Yêu cầu trước mắt là các anh phải tuyệt đối im lặng, tập trung vào lắng nghe để chấp hành cho tốt.

Nói tới đây, tên Thảo mở ra trước mắt một tờ giấy. Hắn nhìn qua mặt giấy rồi bắt đầu. Trong thế kỷ 20 này, phim ảnh không còn là chuyện lạ với bất cứ ai. Đâu đâu cũng có phim ảnh và người đi thưởng thức nghệ thuật phim ảnh để mua vui, nhất là trong xã hội tư sản phản động. Riêng đối với phe xã hội chủ nghĩa, phim ảnh không những là một phương tiện giải trí mà nó còn là một phương tiện giáo dục, tuyên truyền, phản ảnh trung thực tính đấu tranh giai cấp nữa. Các anh ngồi đây, ít nhất cũng một lần trong đời được xem trình chiếu những loại phim ảnh của bọn tư sản phản động. Nhưng loại phim ảnh đó mang đầy đủ bản chất xấu xa của chế độ tư bản bóc lột, cổ vũ cho một đường lối ngu dân, trụy lạc, sa đọa. Hôm nay trên chiếu cố, chỉ thị đội văn nghệ chiếu phim Trần Quốc Tuấn về phục vụ trung đoàn ta, các anh sẽ được coi hai bộ phim vĩ đại do xưởng phim Nhân Dân và Quân Đội Nhân Dân sản xuất. Bộ phim thứ nhất sẽ cho các anh thấy quân đội nhân dân thực chất anh hùng như thế nào. Nó cũng cho các anh thấy sự thật quân đội ngụy đã thua một cách triệt để tại Đường 9 Nam Lào ra sao. Phim thứ hai sẽ là một phim tình cảm xã hội xã hội chủ nghĩa. Qua phim này, các anh sẽ được thấy sự tuyên truyền của Mỹ ngụy đều là láo khoét...

Bên dưới Vĩnh và vài người bắt đầu len lén đốt đóm kéo thuốc lào với nhau. Trong khi bên trên tên chính trị viên nói tình luyến ái trong giai cấp vô sản thì Đặng Thế Tiến dưới này cũng bắt đầu bàn về một quyển sách mà anh ta vừa được đọc. Đây là câu chuyện tình của một anh hùng quân đội nhân dân nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Quyển sách Tiến lượm được khi đi lao động tạp dịch trên trung đoàn, đã mất bìa và nhiều trang trong. Thế nhưng với những trang còn lại Tiến vẫn lượm ra được hàng trăm câu chuyện khôi hài. Tiến kể.

- Mấy ông biết trai gái vô sản yêu nhau như thế nào không? Nghe một đoạn văn sau đây nhé. Nói đoạn Tiến lấy giọng đọc khe khẽ một đoạn văn theo trí nhớ.

-... Mặt hồ Tây đẹp như một tấm chiếu của xí nghiệp chiếu Hà Nội. Cơn gió heo may của trời tháng 9 đem lá vàng trải khắp mặt đường. Tuấn ngồi bên người yêu, thả mắt ra mặt hồ nghĩ ngợi. Không, ta chưa thể lấy Yến. Ta là đảng viên, thành phần cốt cán, phải tiên phong thực hiện chính sách Ba Khoan của Đảng. Khi đất nước chưa thống nhất, miền Nam vẫn còn bị Mỹ ngụy tạm chiếm, ta đâu thể vui cái vui của riêng mình.

Giọng cô gái chợt cất lên.

- Anh Tuấn ơi, anh đang nghĩ gì thế?

- Đang nghĩ giống những điều em nghĩ đây!

Cô gái bẽn lẽn nhìn xuống đất, tay mân mê mấy cái rễ cổ thụ nổi gồ trên mặt đất như những con giun khổng lồ.

- Biết em nghĩ gì mà dám nói càn vậy...

Tuấn vội vuốt tóc người yêu, cười xuề xòa.

- Ồ xin lỗi em anh đùa đấy.

- Em nào dám bắt lỗi anh. Cô gái nhỏ nhẹ. Mà này anh ạ, anh có muốn biết tin mừng vĩ đại của em không?

- Tin mừng gì thế?

Tuấn hỏi mà trong lòng phát run lên. Anh nghĩ bụng hay là Yến chửa mất rồi!? Thế rồi một quyết định chạy thật nhanh đến óc Tuấn. Nếu có thì phải phá, nhất định phải phá.

Bất chợt tiếng trách cứ êm đềm của Yến cất lên.

- Chưa có người hôn phu nào lại vô tình như anh! Thôi em nói để anh mừng cho em vậy. Em đã...

Một con kiến cắn nơi một ngón chân khiến cô gái phải cúi xuống gãi và xuýt xoa. Tuấn nóng ruột, thúc.

- Đã sao?

Cô gái ngước nhìn người yêu, cười tủm tỉm.

- Em đã được xí nghiệp bông băng đề bạt đảng viên kỳ này.

Tuấn chợt thở hắt ra một hơi nhẹ nhõm.

- Thật đúng là một tin mừng vĩ đại. Anh rất lấy làm hãnh diện.

- Hôm nào anh công tác C?

- Tuần tới rồi em ạ. Em có buồn không?

Cô gái chợt ngước đôi mày thật rậm lên.

- Ồ cái anh này hay nhỉ! Sao lại lãng mạn tiểu tư sản đến thế? Em đang mong anh đi C sớm đây này. Anh đi rồi em sẽ sắp xếp công tác Bái Thượng kỳ này luôn. Chiến dịch trồng cây nhớ Bác đang triển khai mạnh. Xí nghiệp em đã hạ quyết tâm thực hiện một triệu gốc bông vải vùng Bái Thượng. Anh còn nấn ná ở đây là em chưa đủ điều kiện hăng hái xung phong...

Nói tới đây cô mình liếc chàng trai một cái rất tình và rất nhanh.

Tuấn cả cười. Anh lại vuốt tóc người yêu.

- Anh nói đùa đấy chứ anh đâu có yếu mềm như thế. Xa nhau để công tác được thực hiện tốt đẹp, đạt chỉ tiêu nhà nước là một nghĩa vụ đấy chứ. Anh luôn mong trong tình yêu, chúng ta phải can đảm; nhất là đừng bao giờ để cho ánh sáng Bác, ánh sáng Đảng bị lu mờ một phút nào...

Đọc xong đoạn văn, Tiến thúc vào vai Vĩnh một cái.

- Mày thấy ái tình xã hội xã hội chủ nghĩa chưa? Rùng rợn lòng lợn tiết canh chưa?

Nói rồi Tiến cầm lấy cái điếu, tiếp. Tiên sư chúng nó, ái tình cái đéo gì mà trai gái hẹn hò toàn nói chuyện công tác, chuyện ánh sáng Bác, ánh sáng Đảng!

Bên trên sân khấu tên chính trị viên Thảo vẫn thao thao bất tuyệt về nghệ thuật điện ảnh vô sản. Hắn nói.

- Rồi đây Cách mạng sẽ tạo nhiều điều kiện hơn cho các anh có dịp thưởng thức phim ảnh của các nước xã hội chủ nghĩa anh em, Liên Sô, Ba Lan, Tiệp Khắc, Hung Ga Ri, Bun Ga Ri và có thể có cả phim của nhân dân Mỹ tiến bộ nữa. Qua các phim ấy, các anh sẽ được nhìn thấy nhiều hơn về con người, về xã hội văn minh hiện đại của các nước sống dưới chế độ Xã Hội chủ nghĩa. Bây giờ, tôi phổ biến vài nội quy cơ bản trong lần xem phim tối nay. Yêu cầu các anh chú ý nghe để chấp hành cho tốt.

Nói xong tên Thảo lại ngó vào một tờ giấy khác. Ngó hơi lâu. Một lúc hắn quay xuống đám đông. Vì những khó khăn trước mắt, hắn nói. Cách mạng chưa thể có đủ điều kiện trình chiếu các phim ảnh ở cấp tiểu đoàn. Do đó, đêm nay đội chiếu phim sẽ thực hiện trình chiếu ở cấp trung đoàn, có nghĩa là ngoài tiểu đoàn ta còn nhiều tiểu đoàn khác nữa cũng về một địa điểm để tham dự buổi chiếu phim. Vậy thì nội quy quy định cho các cải tạo viên trong lần đi xem phim đêm nay như sau.

1. Tuyệt đối trật tự và yên lặng khi di chuyển ra địa điểm tập trung xem phim. 2. Tuyệt đối cấm liên hệ với cải tạo viên các trại bạn. 3. Đội hình phải được luôn luôn duy trì tốt. 4. Ngoài bãi chiếu, sự tiêu tiểu phải đi đúng nơi quy định. 5. Trong khi xem phim tuyệt đối im lặng, lắng nghe người thuyết minh, nắm vững nội dung phim để sửa soạn cho việc viết đề cương cũng như thảo luận sau này. 6. Các tổ trưởng, các khối trưởng và anh liên khối trưởng phải đôn đốc, kiểm soát các tổ viên của mình chấp hành tốt nội quy quy định. Mọi sai trái phải được báo cáo kịp thời để cán bộ quản giáo giải quyết. 7. Khi kết thúc buổi trình chiếu, các khối chỉ được đứng lên tập họp trở về trại khi có lệnh. Và trên đường về vẫn phải tuyệt đối trật tự, im lặng và giữ đúng đội hình quy định. 8. Vệ binh có quyền bắn hạ tại chỗ bất cứ ai rời vị trí mà không có phép của cán bộ quản giáo hoặc vệ binh phụ trách an ninh đêm trình chiếu. 9. Mọi sai trái với nội quy này sẽ đều bị nghiêm trị.

Tên chính trị viên đã phổ biến xong bản nội quy đi xem phim. Hắn ngẫm nghĩ giây lát rồi nói lớn. Bây giờ trước khi các anh trở về khối sửa soạn, yêu cầu anh Hóa lên bắt nhịp cho tất cả hội trường hát thêm một bài nữa. Các anh nhớ là không hát thì thôi, mà đã hát thì phải hát cho to, cho khí thế. Hát như ban nãy chưa đạt yêu cầu. Hát nhạc Cách mạng mà cứ thỏ thẻ như cầu kinh ấy nghe nó... phản động ghê lắm!

Hóa lại bước lên sân khấu. Mọi người lại... cầu kinh thêm một lần nữa.