hầm chậm, từ bóng tối bí ẩn dần hiện lên một hình dáng trước mắt Rod. Lúc đầu đó chỉ là một bóng đen, có lẽ là một tảng đá, rồi từ cổ họng nghẹn lại của Rod bật lên một tiếng kêu khi anh thấy rằng đôi mắt sắc bén của Wabigoon thật sự đã phát hiện ra căn lều gỗ cũ theo tấm bản đồ. Bởi vì nó còn có thể là cái gì khác nữa? Còn gì khác ngoài căn lều hoang dã của những người mạo hiểm đã để lại những bộ xương, của Peter Plante, Henry Langlois và John Ball, người đã bị hai người Pháp giết chết?

Giọng kêu mừng rỡ của Rod như một que diêm làm bùng cháy nhiệt huyết của Wabi và trong khoảnh khắc, sự im lặng đè nén của cuộc hành trình bị phá vỡ bởi những tiếng reo hò dội lại trong hẻm núi của hai chàng thanh niên. Mukoki nhếch mép cười và tắc lưỡi theo cách riêng của ông. Ông đã lần xuống mép tảng đá, tìm một khe hở để có thể xuống hẻm núi thấp hơn. Đang lúc cả ba lần xuống núi, tìm kiếm một khe núi, người mở đường già hướng sự chú ý của các bạn trẻ vào ngọn cây trắng toát của một gốc tuyết tùng đã chết nhô lên trên mép vách núi.

- Đi xuống đó.

Ông đề nghị, nhún vai, như muốn nói rằng cuộc thử nghiệm này có thể nguy hiểm.

Rod nhìn xuống. Ngọn cây dễ dàng với tới, và toàn thân cây suôn thẳng, hoàn toàn không có một cành nhánh nào cả, một sự kiện mà trong cơn hưng phấn, anh không nhận ra là đặc biệt khác thường. Đeo súng vào vai, anh vươn người nắm lấy đỉnh cây mỏng manh, và trước khi hai người kia kịp nói một lời động viên hay cảnh giác, anh trượt dọc theo vách núi để tới đáy hẻm núi. Wabi theo sau anh, và không chờ Mukoki trượt xuống, họ vội vã đi tới căn lều gỗ. Được nửa đường Wabi dừng lại.

- Thế không công bằng. Chúng ta phải chờ Mukoki.

Họ nhìn lại. Mukoki không đi theo họ. Ông đang quỳ gối ở gốc cây khô, như thể đang tìm kiếm một vật gì đó giữa những tảng đá dưới gốc cây. Rồi ông chậm rãi đứng lên, chà hai bàn tay dọc theo gốc cây đến hết tầm với. Khi nhận ra Wabi và Rod đang quan sát mình, ông đi nhanh tới gần họ, và Wabigoon, người luôn nhanh chóng nhận ra bất kỳ thay đổi nào ở ông, tin chắc rằng ông đã phát hiện ra một điều gì đó.

- Ông đã tìm ra điều gì, Muky?

Mukoky đáp:

- Không nhiều lắm. Cái cây buồn cười.

- Láng như một chiếc cột – Rod nói thêm, không thấy có gì quan trọng trong câu nói của Mukoky – Nghe kìa!

Anh đột nhiên ngưng lời. Wabi từ phía sau nhảy vọt đến bên anh.

- Cậu có nghe không?

- Không.

Trong một lúc cả ba đứng im cảnh giác. Mukoki đứng sau lưng họ, nếu không họ có thể nhìn thấy khẩu súng của ông đã sẵn sàng đưa lên vai và đôi mắt đen của ông sáng rực lên bởi một điều gì đó, không chỉ là sự tò mò. Căn lều gỗ cách đó chừng hai mươi bước. Nó cũ, cũ đến nỗi Rod tự hỏi làm sao nó chống chọi được với những cơn bão lớn của mùa đông trước. Một đám cây non đã mọc lên mái lá mục nát của nó và những khúc gỗ được dùng để dựng lên nó đang ở giai đoạn cuối của sự suy tàn. Nó không có cửa sổ, và ở nơi trước kia là cửa ra vào đã mọc lên một thân cây có đường kính hơn ba tấc, gần như sát vào khung cửa mà những cư dân bí ẩn đã qua lại nhiều năm trước. Mukoki tiến tới. Mười bước, năm bước, rồi bàn tay của ông giơ ra và khẽ đặt lên vai Wabi. Rod nhìn thấy những cử động ấy và dừng lại. Một vẻ lạ lùng xuất hiện trên gương mặt của người chiến binh già. Một biểu hiện mà trong đó có sự kinh ngạc và không tài nào tin được vào một điều gì đó. Như thể ông vừa tin vừa ngờ vào điều mà đôi mắt ông chứng kiến. Ông im lặng chỉ vào cái cây mọc trước cửa, và vào đống mục nát màu đo đỏ của những khúc gỗ đã trải qua nhiều thế hệ.

Cuối cùng ông nói:

- Thông đỏ. Căn lều gỗ này đã cũ hơn hai ngàn năm!

Có một chút run sợ trong giọng nói của ông. Rod hiểu, và nắm lấy cánh tay của Wabi. Trong thoáng giây, anh nghĩ tới căn lều gỗ cũ kia, trong đó họ đã tìm thấy những bộ xương. Họ đã sửa sang lại nó và đã trải qua mùa đông trong đó, và họ biết rằng nó đã được dựng lên cách đây nửa thế kỷ hoặc hơn. Nhưng căn lều này thì không còn sửa sang gì được nữa. Với Rod, dường như đã có nhiều thế kỷ thay vì nhiều thập kỷ hằn dấu lên những vách gỗ của nó. Theo sát Wabi, anh ló đầu qua cửa. Bóng tối che kín tầm nhìn của họ. Nhưng khi đôi mắt họ dần quen với bóng tối bên trong, những bức vách của căn lều gỗ cũ hiện ra, và họ nhìn thấy nó trống trơn. Không có cái bàn nào, như trong căn lều gỗ ở hẻm núi đầu tiên, không có chút dấu hiệu gì của sự sống trước kia từng tồn tại, ngay cả những tàn tích của một cái ghế dựa hoặc ghế đẩu. Nó trống rỗng.

Từng bước một, hai chàng trai đi vòng quanh mấy bức vách. Mukoki chỉ liếc quanh một thoáng bên trong rồi biến mất. Khi còn một mình, ông mở khóa an toàn, rồi nhanh nhẹn, như sợ bị cắt ngang, ông vội vã đi vòng quanh căn lều gỗ, mắt dán sát vào mặt đất. Khi Rod và Wabi quay ra cửa, ông đang ở cạnh rìa thác nước, bò quanh những tảng đá như một con thú đang săn tìm dấu vết con mồi. Wabi kéo Rod lui lại.

- Nhìn xem!

Người chiến binh già đột nhiên đứng thẳng lên, quay sang họ, nhưng hai chàng trai còn khuất trong bóng tối. Rồi ông vội vã tới thân cây khô bên vách núi. Một lần nữa ông với lên, vuốt hai tay dọc theo thân cây.

Wabi thì thào:

- Tôi sẽ tới xem thử cái cây đó! Có cái gì đó khác thường. Cậu tới không?

Anh đi vội qua khoảng trống giữa những tảng đá, nhưng Rod vẫn đứng lại. Anh không thể hiểu thái độ của các bạn đồng hành. Suốt nhiều tuần, nhiều tháng, họ đã hoạch định để tìm ra thác nước thứ ba này. Những viễn cảnh về một kho báu lớn đã thường xuyên hiện lên trước mắt họ. Và bây giờ họ đã ở đây, với mỏ vàng có lẽ nằm ngay bên dưới chân mình, cả Mukoki và Wabigoon lại quan tâm tới một thân cây chết khô hơn là cuộc săn vàng! Trái tim anh gần như bùng cháy với sự kích thích. Chính bầu không khí anh hít thở trong căn lều gỗ đã làm máu anh sôi lên vì hưng phấn. Trong đây, những nhà thám hiểm trước đã sống cách đây nửa thế kỷ trước hoặc hơn. Trong đây, dòng màu đang chảy của John Ball có lẽ đã bị cắt ngang. Trong đây, họ đã từng ngủ, đặt kế hoạch, và cân đo vàng của họ. Và cả kho vàng nữa! Chính kho vàng chứ không phải là cái gốc cây là điều mà Rod quan tâm! Kho báu thất lạc ở đâu? Chắc chắn căn lều gỗ cũ này sẽ lưu giữ một chỉ dấu nào đó về nó, ít nhất nó cũng sẽ bảo cho họ biết nhiều điều hơn cái xác chết khô của một thân cây không cành trơ trụi!

Từ cửa, anh nhìn lại bóng tối của gian lều, cố mở to mắt để nhìn quanh, đôi mắt anh lướt qua một khoảng trống. Wabi đã tới gốc cây, và cả anh lẫn Mukoki đang quỳ gối bên cạnh nó. Có lẽ họ đã tìm ra những dấu vết của một con mèo rừng hay gấu gì đó, Rod nghĩ. Có cái gì đó cách chừng mười bước đã lọt vào mắt anh, một khúc gỗ thông đỏ, khô và nặng, trong không đầy một phút anh bước tới bên nó và quay lại với khúc gỗ trong tay. Anh nín thở dí ngọn lửa nhỏ xíu của một que diêm vào khúc gỗ. Thoáng chốc, khúc gỗ thông cháy bùng lên, và Rod giơ ngọn đuốc lên khỏi đầu. Cái nhìn đầu tiên của Rod làm anh thất vọng. Trước mắt anh không có gì ngoài những bức vách trống. Rồi, ở một góc xa nhất của gian lều gỗ, anh nhìn thấy có vật gì đó, đậm màu hơn những khúc gỗ, dưới ánh lửa chập chờn. Và anh bước tới gần nó. Đó là một cái kệ nhỏ, dài chừng ba tấc, bên trên là một cái hộp thiếc nhỏ, đen sạm và bị ăn mòn bởi thời gian. Rod đưa bàn tay run rẩy cầm lấy nó. Nó rất nhẹ, có lẽ là trống rỗng. Có thể bên trong là một ít vụn thuốc lá của John Ball. Rồi, đột nhiên khi nghĩ tới điều đó, anh ngưng cuộc tìm kiếm và thốt lên một tiếng kêu xúc động. Dưới ánh đuốc, anh nhìn vào cái hộp. Nó đã mục theo thời gian và anh có thể bóp bẹp nó một cách dễ dàng – thế nhưng nó vẫn là một cái hộp thiếc! Nếu cái hộp này còn, lẽ nào không còn những thứ khác? Những ấm nước và xoong chảo, xô đựng nước, dao, cốc và những vật dụng khác mà John Ball và hai người Pháp phải cần đến trong một thời gian nào đó khi ở trong gian nhà gỗ này ở đâu?

Anh quay trở lại cửa. Mukoki và Wabigoon vẫn đứng lặng ở gốc cây khô. Ngay cả ánh đuốc lập lòe trong gian nhà gỗ cũng không làm họ chú ý. Ném cây đuốc ra xa, Rod xé cái nắp đậy của hộp thiếc. Một vật gì đó rơi xuống chân anh, và khi lượm nó lên, anh thấy rằng đó là một cuộn giấy nhỏ, hầu như đã mất hẳn màu nguyên thủy như bản thân cái hộp. Cũng nhẹ nhàng như lúc Mukoki mở tấm bản đồ bằng vỏ cây bạch dương, Rod trải rộng tờ giấy ra. Mép của nó vỡ vụn tả tơi dưới những ngón tay của anh, nhưng phần bên trong của cuộn giấy vẫn còn khá trắng. Mukoki và Wabigoon, nhìn lại, nhận thấy anh đột ngột quay sang họ với một tiếng kêu thảng thốt, và kế tiếp anh chạy về phía họ, hét lớn một cách cuồng dại theo từng bước chạy.

- Vàng!” Vàng! Hoan hô!

Anh gần như nức nở với sự xúc động khi dừng lại giữa hai người bạn, giơ ra mảnh giấy.

- Tôi tìm thấy nó trong gian nhà gỗ, trong một cái hộp thiếc! Nhìn này, đây là nét chữ của John Ball, cùng một nét chữ như trên tấm bản đồ! Tôi đã tìm thấy nó trong một cái hộp thiếc...

Wabi cầm lấy mảnh giấy. Hơi thở của anh dồn dập hơn khi anh thấy có gì bên trên nó. Đó là những dòng chữ viết, mờ mờ nhưng vẫn còn đọc được, và một hàng chữ số. Ngang qua đầu của mảnh giấy là hàng chữ:

“Phần chia của John Ball, Henri Langlois và Peter Plante vào ngày cuối tháng, ngày 30/6/1859.”

Bên dưới là những dòng chữ sau:

“Plante kiếm được: cục quặng vàng: 7 cân Anh 9 ao-xơ; bụi vàng: 1 cân Anh 3 ao-xơ.

Langlois kiếm được: cục quặng vàng: 9 cân Anh 13 ao-xơ; bụi vàng: không có.

Ball kiếm được: cục quặng vàng: 6 cân Anh 4 ao-xơ; bụi vàng: 2 ao-xơ.

Tổng cộng: 27 cân Anh

Phần của Plante: 6 cân Anh, 12 ao-xơ

Phần của Langlois: 6 cân Anh, 12 ao-xơ

Phần của Ball: 13 cân Anh, 8 ao-xơ

Đã chia xong.”

Wabigoon đọc lớn những dòng chữ đó. Khi đọc xong, anh nhìn lên và bắt gặp ánh mắt của Rod, Mukoki vẫn còn ngồi khom người bên gốc cây, đang lặng lẽ nhìn hai chàng trai, như thể kinh ngạc với những gì ông vừa nghe.

Wabi nói:

- Không nghi ngờ gì nữa. Chúng ta đã đến đúng nơi!

- Kho vàng ở đâu đây thôi, rất gần.

Rod không làm chủ được sự run rẩy trong giọng nói. Anh quay nhìn thác nước, rồi vách núi tối mờ, cuối cùng giơ tay chỉ vào dòng suối đang vọt qua mép vách núi, đập mình một cách giận dữ vào những tảng đá giữa hai ngọn núi.

- Nó ở đó!”

- Trong dòng suối?

- Phải, họ còn tìm thấy những cục quặng vàng ở nơi nào khác gần căn nhà gỗ này? Chắc chắn là không phải trong những tảng đá rồi! Và bụi vàng luôn luôn nằm trong cát của những con suối. Nó phải ở đó, không còn ngờ gì nữa!

Cả ba đi tới bờ con suối.

Wabi nói:

- Con suối mở rộng ở đây cho tới lúc nó còn rất nông. Tôi không tin rằng ở giữa nó sâu hơn một mét. Cậu bảo sao?

Anh ngừng lại khi thấy Mukoki lại quay sang gốc cây khô, rồi nói tiếp:

- Cậu bảo sao nếu chúng ta đi trở lại chiếc thuyền sau khi ăn xong và lấy những cái xoong?

Sự nồng nhiệt của Wabigoon khi đọc mảnh giấy do Rod tìm ra nhanh chóng mất đi, và Rod không thể không nhận thấy sự biến đổi của Wabi và Mukoki khi cả hai đứng gần gốc cây khô vươn tới đầu hẻm núi bên trên. Anh kềm chế sự xúc động của mình để xem xét kỹ hơn gốc cây khô đã ảnh hưởng một cách lạ lùng tới họ. Phát hiện của anh làm anh giật mình. Bề mặt của thân cây không chỉ trơn láng và không có cành nhánh, mà còn được chà xát cho đến lúc nó bóng loáng lên như được một cây cột được thoa sáp ong! Trong giây lát anh quên đi mảnh giấy đang cầm trong tay, quên đi căn nhà gỗ, và kho vàng rất gần. Anh nhìn Mukoki đăm đăm đầy dò hỏi, và người chiến binh già nhún vai.

- Rất đẹp và láng!

- Láng một cách chết tiệt!

Wabi nhấn mạnh, trong giọng nói không có gì hài hước.

Rod hỏi:

- Có nghĩa là gì?

Wabi đáp:

- Nghĩa là thân cây khô này đã được một vật gì đó sử dụng suốt nhiều năm như một cái thang để ra vào hẻm núi này! Nếu đó là một con mèo rừng, bề mặt của thân cây phải bị cào xước. Nếu đó là một con gấu, sẽ có những dấu vuốt to. Bất kỳ con vật nào cũng phải để lại dấu vết của nó, và không con thú nào có thể làm cho nó bóng láng thế này!

- Vậy thì cái quái gì...

Rod không nói hết câu. Mukoki nhún vai, còn Wabi huýt sáo khi nhìn thẳng vào anh.

- Không khó đoán lắm, hả?

- Ý cậu là...

- Đó là một con người! Chỉ có tay chân của một con người lên xuống thân cây này hàng trăm hàng ngàn lần mới làm cho nó láng như vậy! Bây giờ, cậu đoán ra đó là ai rồi chứ?

Trong chớp mắt, câu trả lời hiện lên trong đầu Rod. Giờ thì anh hiểu vì sao thân cây này lại lôi kéo các bạn của anh khỏi việc tìm kiếm kho vàng, và anh cảm thấy sự nóng bừng vì kích động trên đôi má mình biến mất, và sống lưng anh bất giác chạy dài một cơn ớn lạnh.

- Gã thợ săn điên!

Wabi gật đầu. Mukoki lầm bầm và chà chà hai bàn tay vào nhau. Ông nói:

- Vàng để làm đạn có từ đây! Gã chó dại đi rất nhanh. Chúng ta phải lấy chiếc thuyền vội lên, rồi chặt thân cây này đi!

Wabi tán thưởng:

- Đó là một ý kiến hay! Chúng ta hãy mang đồ đạc xuống đây và chặt thân cây này thành củi! Khi ông ta quay lại và thấy cái thang của mình biến mấr, ông ta sẽ kêu thét lên cho xem, tôi đoán vậy, và đó là cơ hội để chúng ta có thể làm một điều gì đó với ông ta. Thôi đi nào!

Anh bắt đầu leo lên thân cây, và một hai phút sau đứng an toàn trên tảng đá bên trên.

Anh gọi vọng xuống:

- Trơn như một chiếc cột thoa mỡ! Đánh cuộc là cậu không thể leo lên, Rod ạ!

Nhưng Rod leo lên được, với một cố gắng lớn lao làm anh nín thở và rồi thở lại hổn hển khi Wabi đưa tay ra giúp kéo anh lên. Mukoki leo lên một cách dễ dàng. Chỉ mang theo súng, cả ba vội vã đi tới chỗ con thuyền, và chỉ trong một chuyến mang vác họ đưa tất cả đồ đạc tới tảng đá. Tất cả được đưa xuống dưới nhờ những sợi dây, và trong khi hai người kia nhìn lên, Mukoki cầm lấy chiếc rìu và đốn hạ thân cây.

- Xong! Khá cao để ông ta có thể nhảy xuống!

Ông lẩm bẩm khi nhát rìu cuối cùng làm thân cây ngã ụp xuống giữa những tảng đá.

Wabi nói, nhìn lên:

- Nhưng ông ta sẽ bắn rất dễ từ đó. Chúng ta phải dựng trại xa ngoài tầm đạn.

Rod la lên, tháo một cái xoong ra khỏi đống đồ đạ:

- Không, cho tới lúc chúng ta biết chúng ta đối mặt với cái gì. Các bạn, điều trước tiên cần làm là đãi thử một ít cát ở con suối đó!

Anh đi tới con suối, theo sau là Wabi cũng cầm một cái xoong. Mukoki nhìn họ và lầm bầm khi ông chuẩn bị cho bữa ăn. Chọn một chỗ nơi dòng nước tạo thành một cồn cát nhỏ, Wabi và Rod bắt đầu công việc. Chàng trai da trắng chưa bao giờ đãi vàng trước đó, nhưng anh đã nghe thấy phải làm như thế nào. Và giờ đây cả người anh rộn lên một cảm giác kích động lạ lùng khi tin rằng cuối cùng anh đã sắp thành công. Xúc lên một mớ cát và sỏi, anh múc đầy nước vào cái xoong rồi bắt đầu đãi nó thật nhanh từ sau ra trước, mỗi lần lại hất ra một mớ cát hoặc sỏi. Cứ thế, múc đầy nước rồi lại đãi, anh tiến hành công việc đãi cát một cách thú vị.

Trong vòng mười lăm phút, ba bốn nắm cát và sỏi gom lại còn một nắm. Gần như nín thở, anh tìm kiếm ánh sáng lấp lánh của vàng. Có lần một vật lấp lánh giữa nắm sỏi cát làm anh khẽ kêu lên, nhưng khi dùng mũi dao để thử nó, và phát hiện nó chỉ là một mảnh mica, anh mừng là Wabi đã không nghe thấy tiếng kêu của mình. Chàng trai da đỏ đang ngồi xổm trên lớp cát, với cái xoong xoay tròn trong tay. Anh gọi Rod, không ngẩng đầu lên.

- Tìm thấy gì không?

- Không. Còn cậu?

- Không. À có, nhưng tôi không nghĩ đó là vàng.

- Trông nó thế nào?

- Nó lấp lánh như vàng nhưng nó cứng như thép.

Rod nói:

- Mica!

Không ai ngẩng lên trong lúc chuyện trò. Với đầu mũi dao, Rod vẫn tìm kiếm trong đáy xoong, lật đi lật lại mớ cát sỏi với sự cẩn thận có thể làm một tay đãi vàng chuyên nghiệp phá lên cười chế nhạo.

Một vài phút sau Wabi nói tiếp.

- Nghe này, Rod. Tôi tìm thấy một thứ buồn cười lắm! Nếu nó không quá cứng như thế, tôi thề rằng nó là vàng. Xem thử không?

- Đó là mica! “Dòng suối đầy thứ này!

Rod lặp lại, khi một vật lấp lánh khác xuất hiện trong xoong của anh.

- Trước giờ chưa hề thấy mica vón thành cục.

Wabi lẩm bẩm, khom người xuống cái xoong.

- Cục à!

Rod la lên, vươn thẳng người, như có ai đó vừa chích một mũi nhọn vào lưng anh.

- Nó lớn cỡ nào?

- Bằng một hạt đậu, một hạt đậu lớn!

Những lời này vừa thoát ra khỏi miệng Wabi thì ngay lập tức Rod đứng lên và chạy tới bên người bạn.

- Mica không vón thành cục. Đâu...

Anh khom người xuống cái xoong của Wabi. Nằm ở giữa nó là một cục sỏi màu vàng, tròn và nhẵn vì bị nước bào mòn, và khi Rod cầm nó giữa hai ngón tay, anh khẽ huýt sáo vì kinh ngạc khi nhìn qua Wabigoon.

- Wabi, tôi mắc cỡ cho cậu đó!

Anh nói, cố kềm giữ sự run rẩy trong giọng nói.

- Mica không vón thành cục tròn thế này. Mica không nặng. Còn vật này vừa tròn vừa nặng!

Từ lùm tuyết tùng ở phía ngoài, Mukoki hú lên báo hiệu bữa ăn đã sẵn sàng.