au khi ngon giấc bên cạnh thân vương Tithonos huy hoàng, Rạng Đông rời giường mộng đứng dậy đem ánh sáng cho thần linh và thế nhân. Đúng lúc đó Chúa tể biệt phái Xung Đột tàn ác xuống dãy thuyền Achaian. Tay cầm phù hiệu chiến tranh nữ thần tàn nhẫn đứng trên thuyền sơn đen thân khum phình của Odysseus nằm chính giữa để khi hô hai phía đều nghe tiếng, trại phía Aias công tử Telamon và trại phía Achilleus. Tin tưởng bản thân dũng cảm, cánh tay cường tráng, hai bên kéo thuyền cân bằng lên bãi cát tận phần cuối xa xa. Đứng đó, tiếng lanh lảnh, rùng rợn, giọng trói tai, đinh óc, nữ thần truyền phả sức mạnh tấn công liên miên, chiến đấu quyết liệt, không ngừng vào tâm hồn từng binh sĩ Achaian. Vì thế họ say mê nghĩ tới chiến trận hơn quay lại đoàn thuyền rỗng không trở về quê hương yêu dấu.

Công tử Atreus quát to ra lệnh binh sĩ Argive cài thắt lưng chuẩn bị xung trận. Phần riêng choàng ngay giáp y lát đồng lấp lánh, ông bắt đầu quấn xà-cạp rực rỡ quanh ống chân tới mắt cá gài chặt bằng móc bạc. Tiếp theo ông quàng trấn thủ kín ngực, Kinyras trước kia tỏ lòng bặt thiệp, hiếu khách hiến như tặng phẩm giao hữu. Từ Kypros xa xôi hay tin quân Achaian đem thuyền vượt biển tấn công thành Troa, quân vương gửi trấn thủ làm tặng phẩm phong nhã biếu ông. Trấn thủ gồm mười mảnh bằng cy-an xanh đậm, mười hai mảnh bằng vàng, hai mươi mảnh bằng thiếc. Mỗi bên có ba con rắn bằng cy-an nhô đầu lên cổ, cy-an óng ánh khiến trông như cầu vồng công tử Kronos móc trên mây biểu thị điềm triệu để thế nhân ở dưới suy đoán. Rồi ông choàng thanh kiếm qua vai, đốc nạm vẩy vàng óng ánh, bao bằng bạc gắn dải đeo bằng vàng. Sau đó ông quàng tấm khiên hùng vĩ, che kín thân thể, tác phẩm kỳ khu trang trí hoa mỹ, kết nối mười vòng tròn đồng tâm bằng đồng, bên trên hai mươi núm bằng thiếc trắng bao quanh, ở giữa là núm bằng cy-an xanh đậm. Chính giữa nổi bật đầu quái vật hung dữ Gorgon, mắt hừng hực tiết nhả khiếp đảm, hai bên hằn đậm hình Kinh Hoàng và Hốt Hoảng. Quai bằng bạc, trên mặt rắn bằng cy-an vặn vẹo uốn mình, ba đầu vươn lên từ cổ quay ra ba phía. Trên đầu ông đội mũ hai chỏm, bốn núm, trên gắn chùm đuôi ngựa gật gù dễ sợ. Cuối cùng ông cầm cặp thương khủng khiếp, mũi đồng sắc nhọn, óng ánh phản chiếu lên trời xa xa. Đúng lúc ấy Athena và Hera đổ sấm ầm ầm, chào mừng quân vương Mykenai vàng óng.

Chỉ huy tức thì ra lệnh mã phu kéo ngựa về đúng chỗ trên bờ hào. Nai nịt gọn gàng, vũ trang đầy đủ, đi bộ, binh sĩ ào ào tiến bước, tiếng hô rền vang hầu như bất tận giữa sáng tinh sương. Tới trước mã phu, binh sĩ đứng thành đội hình trên bờ hào; mã phu theo sau cách xa một chút. Công tử Kronos bất thình lình gây tiếng động dữ dằn, truyền phả máu nóng chiến tranh vào lòng mọi người. Vì có ý muốn đẩy khá nhiều mái đầu dũng cảm xuống địa ngục gặp Diêm Vương, từ bầu trời bao la, Chúa tể trút đổ sương mai, giọt thấm máu tuôn rơi liên hồi.

Phía bên kia quân Troian cũng tập họp trên phần đất cao cánh đồng, xung quanh Hektor phi thường, Poulydamas tuyệt vời, Aineias dân Troian quý trọng như thần linh và ba công tử Antenor: Polybos, Agenor can đảm, Akamas trẻ trung, cường tráng, dáng dấp hiên ngang, dũng cảm. Mang khiên tròn đứng trong hàng đầu Hektor nổi bật giữa chiến binh anh hùng. Như vì sao độc địa, lúc ra khỏi đám mây lóe sáng rực rỡ, lúc lẩn sau màn sương mờ tối dần dần, khi ở hàng đầu, khi ở hàng cuối, chủ súy xuất hiện liên tục đôn đốc quân lính. Cuốn mình trong giáp y lát đồng, chủ súy óng ánh như tia chớp phát ra từ Cha Chúa tể cầm khiên thần.

Như thợ gặt cặm cụi gặt lúa đối diện nhau trên cánh ruộng chủ nhân giàu có, gặt hết cánh đồng lúa mì, lúa mạch, ngả hết bó này đến bó kia, quân Troian và quân Achaian xông tới, đâm chém, tiêu diệt lẫn nhau, không bên nào nghĩ tới tháo chạy tán loạn. Giao tranh diễn ra giữa hai chiến tuyến ngang bằng, hai bên xổ tới như chó sói. Xung Đột, nữ thần hay rú kêu, thích rên rỉ thảm thiết, vui mừng để mắt nhìn. Thần linh duy nhất trong hàng bất tử, nữ thần xuất hiện giữa cuộc giao tranh. Số còn lại không có mặt trên chiến trường. Thay vì thế tất cả nằm nhà nghỉ ngơi, ai nấy thanh thản trong tư thất ngoạn mục cất trên sườn núi Olympos. Tất cả bất bình với công tử Kronos, thu thập mây đen, vì Chúa tể muốn bên Troian chiến thắng. Ngược lại, Cha chẳng mảy may bận tâm với thần linh. Lẳng lặng bỏ đi ra ngồi một chỗ, cách xa tất cả, vui mừng vì quyền năng vô hạn, rực rỡ chói chan, Chúa tể cúi nhìn thành Troa, dãy thuyền Achaian, tia sáng lấp lánh trên mặt vũ khí bằng đồng, người giết người và người bị giết.

Từ rạng đông tới lúc ánh sáng thiêng liêng trong ngày càng lúc càng chan hòa, vũ khí hai bên lao qua lao lại đều trúng đích, người tiếp tục gục ngã hàng loạt. Nhưng đến lúc như tiều phu đốn củi trong thung lũng trên núi cao, cánh tay mệt mỏi, lòng dạ rã rời, vì chặt cây cao lớn, cảm thấy ngán ngẩm việc làm cực nhọc, muốn đầu óc nghỉ ngơi, sửa soạn bữa ăn ngon lành, quân Danaan kêu gọi đồng đội, hết hàng này đến hàng kia, khắp chiến trường, dồn sức phá tan hàng ngũ quân thù. Agamemnon đầu tiên nhào tới tấn công, trước hết hạ sát Bienor, chỉ huy Troian, tiếp đến quật ngã Oileus, mã phu trung thành, đồng đội đối thủ. Nhảy khỏi xe xuống đất giao chiến, đương sự vừa xổ tới, quân vương lao thương sắc nhọn trúng trán. Mũi đồng phóng mạnh, vành mũ dẫu dày chẳng thể ngăn chặn, thương xuyên qua mặt đồng đâm vỡ xương sọ, óc tung tóe bên trong, đương sự lăn kềnh rũ rượi lúc đang hùng hổ hung hăng.

Lột tu-ních, để hai xác chết nằm đó, ngực trần trụi dưới tia nắng mặt trời, quân vương tiếp tục hạ sát Isos và Antiphos, công tử Priam, người là con ngoại hôn, người là con chính thức, cả hai ngồi cùng xe. Con hoang Isos điều khiển dây cương, con ruột Antiphos chiến binh lừng danh bên cạnh giao chiến. Hai người trước kia đang chăn cừu trong thung lũng núi Ida bị Achilleus tóm cổ. Tướng quân lấy cành liễu mềm trói chặt, sau đó lấy tiền chuộc thả cho về. Bây giờ công tử Atreus, Agamemnon quyền uy rộng rãi lao thương trúng ngực Isos, trên núm vú, vung kiếm chém Antiphos ngay tai hất khỏi xe. Sau đó nhận ra quân vương bèn nhanh nhẹn lột giáp y lộng lẫy, vì trước kia đã nhìn thấy gần thuyền lướt sóng lúc Achilleus bước chân thoăn thoắt bắt đem về từ núi Ida. Như sư tử lẻn vào hang vồ hươu non, hàm răng khủng khiếp nhai ngấu nghiến, cướp đoạt cuộc đời thơ dại, dù ở bên cạnh, hươu mẹ cũng chẳng thể bao che. Bởi ngay cả hươu mẹ cũng hết hồn vội vàng tháo chạy, vun vút lao qua lùm cây thấp rậm trong rừng, mồ hôi toát đổ, hối hả co giò lủi trốn nanh vuốt dã thú khổng lồ. Hai người cũng thế. Không có binh sĩ Troian nào ở đó cứu nguy; vì chính họ cũng đang hoảng hốt tháo chạy trước quân thù.

Tiếp theo quân vương tiến đánh Peisandros và Hippolochos chiến binh dũng cảm; cả hai là công tử Antimachos sáng suốt, khôn ngoan. Nhận vàng Alexandros đút lót khá bộn, hùng hồn hơn ai hết, phú ông chống đối đề nghị trả Helen về cho Menelaos tóc vàng. Bây giờ hai con rơi trúng tay Agamemnon quyền uy. Ngồi cùng xe cả hai đang cố điều khiển cặp ngựa phi nhanh, nhưng dây cương bóng lộn tuột khỏi tay cầm, vì cặp ngựa hoảng sợ lồng lộn. Công tử Atreus như sư tử chồm lên tấn công. Vẫn đứng trên xe không nhảy xuống đất, hai người van xin tha mạng: “Bắt sống chúng con, công tử Atreus, quân vương sẽ nhận tiền chuộc xứng đáng! An -timachos, bố chúng con giàu có, biệt thự có nhiều của cải quý giá, đồng, vàng, sắt tôi kỹ càng. Bố chúng con sẽ nộp quân vương tiền chuộc hậu hĩ, nếu hay tin chúng con bị bắt sống đem xuống thuyền quân Achaian.” Hai người khóc lóc lạy van quân vương, giọng điệu dịu dàng, đáng thương, song lời đáp nghe sỗ sàng, tàn nhẫn: “Nếu là con Antimachos mánh lới, tinh khôn, trước kia khi Menelaos theo chân sứ giả Odysseus uy nghiêm mang thông điệp tới cầu hòa, trong hội nghị đã thúc đẩy quân lính Troian giết ngay lập tức, không để quay về đất Achaia, thì bây giờ tụi bay phải thay bố đền trả tội ác ghê tởm.”

Chưa dứt lời quân vương đã nâng thương lao trúng ngực, Peisandros bật ngửa rơi khỏi xe, lăn xuống đất, nằm bất động. Nhảy khỏi xe Hippolochos vừa hạ chân định chạy, quân vương giết chết tức thì, rồi cầm kiếm chặt tay, cắt đầu, quăng xác lăn như khúc gỗ qua đám đông. Để hai tên nằm đó, kéo binh sĩ Achaian xà-cạp gọn gàng đi theo, quân vương chồm tới chỗ quân thù dàn hàng đông đảo, nơi giao tranh khốc liệt. Binh sĩ đâm chém binh sĩ, binh sĩ gục ngã, binh sĩ tháo chạy, mã phu hạ sát mã phu, mã xa tấn công mã xa. Vó ngựa sầm sập hất bụi bốc cao lơ lửng trên cánh đồng. Mũi đồng thi nhau lao phóng, hai bên tàn sát lẫn nhau. Trong khi đó vừa hô quát, đôn đốc quân Argive, vừa đuổi theo, quân vương mặc sức chém giết. Như lửa cuồng loạn bốc cháy trong rừng hoang, hết chỗ này đến chỗ kia, gió cuồn cuộn kéo tới áp đảo, hàng cây nghiêng ngửa, ngã đổ, tróc rễ, quân Troian tháo chạy, đầu rơi dưới tay quân vương. Nhiều cặp ngựa cổ cao nghển đầu kéo xe rỗng không lóc cóc, vun vút trên khắp nẻo chiến trường, vừa tung vó vừa thương tiếc mã phu quả cảm không còn, mà nằm sóng soài, rải rác trên mặt đất, cảnh tượng chẳng lôi cuốn, thích thú đối với hiền thê mà rất thu hút, mời mọc đối với kền kền.

Chúa tể kéo Hektor ra khỏi vùng tên bay, vùng bụi bậm, vùng tàn sát, vùng máu đổ, vùng ồn ào. Công tử Atreus tiếp tục vừa đuổi theo vừa hò hét binh sĩ Danaan. Binh lính Troian lũ lượt lui về phía sau,băng qua cánh đồng mênh mông, mộ phần lão vương Ilos, dòng dõi Dardanos, cây vả, hối hả tới thành phố. Công tử Atreus vẫn hét to đuổi theo, tiếp tục không ngừng hô hào tấn công, cánh tay dũng mãnh đẫm máu đầy bụi. Tới cổng Skaian và cây sồi, lớp quân Troian đầu tiên dừng lại chờ đồng đội, vì một số vẫn lẹt đẹt giữa cánh đồng, hốt hoảng, chen lấn như đàn bò lúc sư tử bất thình lình xuất hiện giữa đêm khuya. Cả bầy nhốn nháo, song chỉ một chết tức tưởi. Thoạt đầu sư tử bẻ cổ ngoạm chặt trong hàm răng sắc nhọn, tiếp theo liếm máu, cuối cùng nhai sống ruột gan. Công tử Atreus, Agamemnon hùng dũng giáng đòn như thế, liên tục vừa đuổi theo vừa hạ sát số lóp ngóp đằng sau. Quân Troian tháo chạy tán loạn. Nhiều mã phu bắn khỏi xe, ngã ngửa, nằm sấp dưới tay công tử Atreus, vì cây thương hùng hổ tả xung hữu đột, phía trước, xung quanh. Đúng lúc ông sắp tới gần thành phố và tường lũy cao ngất, Cha thế nhân và thần linh từ trên trời đi xuống an ngự trên đỉnh núi Ida vô vàn suối nước, tay cầm sấm sét. Chúa tể sai Iris cánh vàng hỏa tốc mang truyền điệp: “Iris nhanh chân lẹ bước, ái nhi phải lên đường tức khắc nói cho Hektor hay điều ta nhắn nhủ: chừng nào còn thấy Agamemnon, chỉ huy đoàn quân, tung hoành trên tiền tuyến, hạ sát lớp lớp quân Troian, chủ súy nên lui về phía sau, song vẫn đôn đốc quân lính bám sát, chống trả quân thù quyết liệt. Tới lúc bị thương vì mũi tên hoặc mũi thương Agamemnon nhảy lên xe, ta sẽ cho chủ súy sức mạnh tiếp tục chém giết, tới khi đến dãy thuyền nhiều ghế, nhiều chèo, tới lúc mặt trời chìm lặn, màn đêm thiêng liêng rủ buông.”

Iris chân bước như gió thổi, nhanh nhẹn tuân lệnh. Nữ thần rời đỉnh núi Ida xuống thành Troa thiêng liêng. Tới nơi nữ thần thấy công tử Priam sáng suốt, khôn ngoan, Hektor oai hùng, dũng cảm đứng sau cặp ngựa trên xe bền chắc. Nữ thần đến gần cất lời: “Hektor, công tử Priam, tâm trí mưu lược phi thường, Cha Chúa tể sai ta mang truyền điệp trao chủ súy: Chừng nào còn thấy Agamemnon, chỉ huy đoàn quân, tung hoành trên tiền tuyến, hạ sát lớp lớp binh sĩ Troian, chủ súy đừng giao chiến, song vẫn đôn đốc quân lính bám sát chống trả quân thù quyết liệt. Tới lúc bị thương vì mũi tên hoặc mũi thương Agamemnon nhảy lên xe, Chúa tể sẽ cho chủ súy sức mạnh tiếp tục chém giết, tới khi đến dãy thuyền nhiều ghế, nhiều chèo, tới lúc mặt trời chìm lặn, màn đêm thiêng liêng rủ buông.”

Dứt lời Iris nhanh chân lẹ bước ra đi. Hektor rời xe nhảy xuống đất, vũ khí đầy đủ. Tay nắm chặt, giơ cao cặp thương sắc nhọn, vừa vung vừa giục chiến đấu, chủ súy nâng cao tinh thần quân sĩ dấn thân vào trận đánh ác liệt. Binh sĩ phấn khởi tập hợp, quay lại chống trả quân Achaian. Phần mình quân Argive phía bên kia củng cố lực lượng. Chiến tuyến hình thành, thế đứng kiên cường, hai bên trực diện. Agamemnon xông lên đầu tiên, hăm hở chỉ đạo mở cuộc tấn công trước mọi người.

Hỡi Thi Thần cư ngụ trên núi Olympos, bây giờ xin vui lòng cho bản nhân hay ai là người đầu tiên trong hàng quân Troian hoặc đồng minh lừng danh xông lên đối đầu với Agamemnon? Người đầu tiên là Iphidamas công tử Antenor lực lưỡng, dũng cảm, lớn lên trên đất Thrace phì nhiêu, nơi sinh sản cơ man là cừu. Ông ngoại Kisseus, thân phụ hiền mẫu, Theano cặp má nõn nà, nuôi dạy trong tư thất khi còn bé nhỏ. Đến khi chiến binh khôn lớn, tuổi trẻ như hoa mới nở, đúng thời gian thanh niên mưu tìm danh vọng, muốn giữ lại, lão công gả ái nữ. Lấy vợ, song đêm tân hôn nghe tin quân Achaian kéo tới, tức thì rời phòng hoa chúc, chiến binh dẫn mười hai thuyền mũi cong trực diện quân thù. Tới Perkote để thuyền cân bằng ở lại, cuốc bộ đến thành Troa, bây giờ chiến binh xuất hiện mặt đối mặt Agamemnon công tử Atreus. Hai bên tiến gần nhau, công tử Atreus tấn công, lao thương, song thương bay xa. Phản công, Iphidamas lao thương trúng thắt lưng Agamemnon dưới trấn thủ. Mặc dù nắm thương đẩy mạnh hết sức, chiến binh cũng không thể đâm thủng thắt lưng óng ánh, vì chạm mặt bạc mũi thương cong như chì. Đưa tay nắm cán thương, như sư tử hóa điên, Agamemnon quyền uy rộng rãi lên gồng kéo về phía mình, giật khỏi tay chiến binh. Tiếp theo Agamemnon vung kiếm chém trúng gáy, cắt đứt cuộc đời. Gục ngã tại chỗ, Iphidamas rơi vào giấc ngủ triền miên. Thanh niên đáng thương! Chiến đấu bảo vệ đồng bào, xa cách hiền thê trẻ đẹp mới kết hôn, song chưa đón nhận thiên ân, mặc dù tốn khá nhiều tiền của để chinh phục.Mới đầu nộp trăm bò, sau đó hứa sẽ nộp ngàn gia súc gồm cừu, dê bắt từ đàn khổng lồ ngoài bãi cỏ. Vậy mà chiến binh chết dưới tay công tử Atreus. Lật thi thể lột giáp y, quân vương đem chiến phẩm ngoạn mục qua hàng quân Achaian đông đảo.

Nhìn cảnh tượng, mắt mờ lệ, lòng đau xót vì bào đệ nằm xuống, Koon chiến binh lừng danh, trưởng nam Antenor, kín đáo xông tới bên sườn giơ thương tấn công. Agamemnon hùng hổ không hay. Koon đâm dưới khuỷu, mũi nhọn bóng loáng xuyên giữa cánh tay. Quân vương rùng mình kinh hoàng. Tuy nhiên, dù vậy thay vì bỏ cuộc rút lui, quân vương vẫn vung thương lao tới tấn công như vũ bão. Nắm chân Iphidamas, bào đệ cùng cha cùng mẹ, Koon vội vàng vừa kéo về đám đông, vừa gọi binh sĩ tinh nhuệ giúp một tay. Trong lúc chiến binh hì hục lôi điệu quý tử thân phụ, quân vương lao thương; mũi đồng trúng khiên nhiều gù, chiến binh lăn kềnh. Quân vương xổ tới nắm đầu kê trên xác Iphidamas giơ kiếm chặt mạnh. Kết quả dưới tay quân vương công tử Atreus, công tử Antenor làm tròn số phận, theo tiếng định mệnh réo gọi đi xuống địa ngục.

Máu từ vết thương đổ ra hãy còn âm ấm, quân vương tiếp tục dùng hết thương đến kiếm, rồi đá tảng tấn công lớp lớp quân Troian. Nhưng lúc máu bắt đầu cầm, vết thương bắt đầu khô, quân vương bắt đầu cảm thấy vết đâm nhói đau. Đau như đàn bà đau đẻ, cơn đau khủng khiếp tê điếng do bà mụ Eileithyia, ái nữ Hera lo việc lâm bồn gây nên. Đau quá vội nhảy lên xe, quân vương bảo mã phu đánh thẳng về thuyền rỗng không. Kiệt sức vì đau, quân vương lớn tiếng kêu gọi quân Danaan: “Quý hữu, chỉ huy, trưởng thượng hàng quân Argive, bây giờ bằng mọi giá, quý hữu phải cứu đoàn thuyền lướt sóng vượt biển khỏi bị tàn phá, bởi Chúa tể tinh khôn dứt mực không để bản nhân chiến đấu suốt ngày đánh lại quân Troian.”

Quân vương dứt lời, mã phu giơ roi quất ngựa bờm dài chạy về hướng dãy thuyền rỗng không. Cặp ngựa hăng hái tung vó trên đường, bọt phì ướt ngực, bụng bám đầy bụi trong lúc chở quân vương bị thương ra khỏi chiến trường. Thấy quân vương rút lui, Hektor lớn tiếng kêu gọi quân Troian và quân Lykian: “Chiến sĩ Troian, chiến sĩ Lykian, chiến sĩ Dardanian cận chiến tuyệt vời, quý hữu hãy chứng tỏ mình là nam nhi, giữ vững tinh thần chiến đấu kiên cường. Tên tài giỏi của chúng đã ra đi, Chúa tể công tử Kronos trợ giúp bản nhân đạt chiến thắng vẻ vang. Hãy đánh ngựa chân cứng vó mạnh lao thẳng vào quân Danaan ngạo mạn, quý hữu sẽ đạt chiến thắng to lớn vô cùng.”

Biểu lộ như vậy chủ súy đã khích động ý chí cùng tâm hồn chiến đấu từng binh sĩ. Như thợ săn thả chó răng trắng nhởn dượt đuổi heo rừng hoặc sư tử, Hektor công tử Priam xua quân Troian hùng dũng lao tới tấn công, áp đảo quân Achaian, y hệt thần linh chiến tranh gieo tai họa cho thế nhân. Tiến lên hàng đầu, hiên ngang và dũng cảm, chủ súy lăn xả vào vòng chiến, như cuồng phong trong cơn bão tố bất thình lình từ trên cao đổ xuống quất đánh mặt biển nổi sóng dữ dằn. Nhưng ai là người đầu tiên, ai là người cuối cùng Hektor công tử Priam hạ sát lúc Chúa tể ban cho chiến thắng? Trước là Asaios, Autonoos, Opites, Dolops công tử Klytios, Opheltios, Agelaos; sau là Aisymnos, Oros, Hipponoos kiên cường. Tất cả là chỉ huy quân Danaan chủ súy khuất phục; tiếp theo chủ súy tiến đánh hàng binh sĩ như gió tây xua đuổi đám mây gió nam đã làm tơi tả trắng cả bầu trời, quất đập với cuồng phong mãnh liệt, hết đợt này đến đợt kia, sóng biển dâng cao, dồn đổ liên tục, bọt biển tung bay, dưới cánh gió lang thang ào ào gầm thét. Đầu binh sĩ rơi rụng dưới tay chủ súy nhiều và nhanh khôn kể.

Tai họa sẽ thê thảm, tình hình sẽ vô phương cứu chữa, quân lính Argive sẽ ùn ùn nhảy xuống thuyền chạy tháo thân, nếu lúc đó Odysseus không lớn tiếng kêu gọi công tử Tydeus, Diomedes: “Công tử Tydeus, ngô bối sao vậy? Tinh thần chiến đấu anh dũng để đâu? Quý hữu hãy lại đây đứng bên bản nhân. Hãy nghĩ tới cảnh nhục nhã nếu Hektor mũ sáng loáng chiếm đoạt đoàn thuyền.” Diomedes lực lưỡng đáp: “Vâng, bản nhân sẽ ở lại, sẵn sàng chống trả. Dẫu thế ngô bối cũng chỉ có thể mang lại cho thân hữu niềm tin ngắn ngủi, vì Chúa tể thu thập mây trời có ý ban thế thượng phong cho bọn Troian chứ không phải ngô bối.”

Dứt lời chiến binh nâng thương đâm trúng núm vú bên trái, Thymbraios bật khỏi xe ngã xuống đất; cùng lúc Odysseus hạ sát Molion, cao lớn, vạm vỡ, mã phu tùy tùng của thân vương. Để kẻ thù nằm đó, vì đã loại khỏi vòng chiến, hai chiến binh xổ tới, quân thù đông đảo nhốn nháo. Như cặp heo rừng nổi điên chồm lên ngoạm cắn đoàn chó săn dượt đuổi đằng sau, quay lại tấn công, hai chiến binh hùng hổ lao vào tàn sát quân Troian. Nhờ thế quân Achaian có thể dừng lại lấy hơi trong khi tháo chạy, Hektor hùng dũng đuổi theo. Sau đó hai chiến binh chặn bắt chiếc xe và hai binh sĩ thuộc hàng xuất sắc trong hàng quân, công tử Merops vùng Perkote, thày đoán nổi tiếng đương thời ai cũng biết. Thày tìm đủ cách ngăn hai con đừng dại dột lao thân vào chiến tranh tàn sát nhân mạng. Nhưng nhắm mắt làm ngơ, định mệnh thúc đẩy, dẫn xác theo bàn tay hắc ám tử thần vẫy gọi, hai con không vâng lời. Bởi thế công tử Tydeus, Diomedes tay thương lừng danh, cướp mất linh hồn, bứt bỏ cuộc đời, chiếm trọn vũ khí trong khi Odysseus hạ sát, lột giáp y Hippodamos và Hypeirochos.

Đúng lúc đó, từ đỉnh núi Ida nhìn xuống, công tử Kronos bắt đầu lập lại thế quân bình, ổn định số phận chiến trường. Hai bên tàn sát lẫn nhau. Công tử Tydeus lao thương trúng háng Agastrophos, công tử anh hùng của Paion. Đương sự không chạy thoát vì ngựa cách xa, sai lầm nghiêm trọng! Đương sự để ngựa đằng sau cho mã phu canh chừng, chạy bộ xổ lên phía trước, vì thế mất mạng. Nhìn qua hàng quân thấy ngay bất lợi, Hektor tức thì vừa hô to vừa xông tới chặn đánh Diomedes và Odysseus. Nghe tiếng hô long trời lở đất quân Troian dồn dập theo sau. Thấy Hektor xổ tới, Diomedes lớn tiếng kêu gào chiến tranh rùng mình, bủn rủn chân tay. Lập tức quay sang Odysseus đứng gần, chiến binh cất tiếng: “Hai ta gặp nguy nan, Hektor khủng khiếp xông tới. Nhất định không tháo chạy, ngô bối sẽ dừng lại đương đầu, chống chọi quật ngã y.” Dứt lời chiến binh giơ cao trường thương ném thẳng, nhắm đầu đối thủ, song chệch, trúng chỏm mũ. Mũi đồng gạt mũi đồng, vì thế không đâm vào da thịt. Thương bị chặn vì mũ dày ba lớp và có chùm lông Phoibos Apollo riêng tặng. Chủ súy tức khắc chạy một đoạn khá dài trở lại lẩn vào hàng quân. Quỵ gối, chủ súy vội vàng đưa tay cường tráng chống đất cho khỏi gục, mắt tối sầm, xung quanh như màn đêm. Trong khi công tử Tydeus đuổi theo đường thương, khá xa, tới tận hàng đầu đối diện, đúng chỗ nhìn thấy thương rơi, lấy lại hơi thở, chủ súy nhảy phốc lên xe phóng thẳng vào hàng quân, nhờ thế thoát hiểm. Diomedes lực lưỡng, tay hăm hăm cây thương, chân hùng hổ xốc tới, miệng lắp bắp: “Đồ hèn nhát, mi lại thoát chết, song chỉ lần này! Ngày tận số không xa. Bữa nay Phoibos Apollo lại thương tình che chở. Chắc hẳn trước khi dẫn xác vào vòng thương bay, mi cầu nguyện thần linh. Dù vậy, lần tới gặp nhau, ta sẽ kết liễu đời mi, nếu ta cũng được thần linh trợ giúp. Còn bây giờ, trong khi chờ đợi, gặp đứa nào ta tấn công đứa đó.”

Dứt lời chiến binh quay lại lột giáp y công tử Paion, tay thương khét tiếng chiến binh vừa hạ sát. Đúng lúc đó Alexandros, phu quân Helen mái tóc diễm kiều, giương cung nhắm công tử Tydeus, chỉ huy tài ba. Cúi khom núp kín, xạ thủ dựa lưng vào tấm bia mộ phần người ta dựng để tưởng nhớ Ilos, dòng dõi Dardanos, trưởng thượng trị vì nhân dân quý trọng. Trong khi Diomedes loay hoay lột giáp y khỏi thi thể, trấn thủ bóng lộn khỏi lồng ngực, tấm khiên khỏi bờ vai, chiếc mũ cứng chắc khỏi thủ cấp Agastrophos, Alexandros kéo dây đúng mức nhả bắn, mũi tên rời tay bay đi không vô ích, mà trúng mu bàn chân bên phải xuyên qua cắm sâu xuống đất. Nhảy khỏi chỗ núp, cười hả hê, Alexandros cất tiếng chiến thắng: “Mi bị thương rồi, tên ta bắn không bay vô ích. Ước gì ta bắn trúng dưới bụng cắt đứt đời mi! Quân Troian, sau biết bao tai họa, sẽ thở phào, thay vì run rẩy trước mi, như bầy dê be be trước mặt sư tử!”

Không nao núng, không hãi sợ, Diomedes vạm vỡ đáp: “Tay cung huênh hoang đáng thương, công tử mái tóc quắn xoăn, cặp mắt đa tình lôi cuốn thiếu nữ, nếu trực diện với ta, vũ khí hùng hậu, mi sẽ thấy cung tên vô dụng. Lúc này sau khi chỉ làm xước làn da mu bàn chân, mi dỏng cổ gáy như gà! Chuyện đó chẳng khác đàn bà hay trẻ con hư đốn gây nên ta không thèm để ý. Mũi tên kẻ hèn nhát hay tên nhát gan bắn đi không đáng kể. Trái lại, vũ khí của ta sắc bén vô cùng. Chỉ chạm thôi, người chạm chết không kịp ngáp, vợ đẹp cặp má nát tan vì buồn, con thơ mồ côi không bố, trái đất đổi màu đỏ thắm vì máu chứa chan, người chạm sẽ chết rục rữa nát, chỉ có kền kền đánh vòng bay quanh chứ không có hiền thê ngồi bên cạnh!”

Chiến binh dứt lời. Odysseus tay thương lừng danh lại gần đứng thẳng bao che. Chiến binh ngồi đằng sau đưa tay rút mũi tên khỏi bàn chân, da thịt nhói đau. Lo sợ hết sức bèn nhảy tót lên xe, chiến binh bảo mã phu chạy thẳng về dãy thuyền rỗng không. Bây giờ chỉ còn Odysseus tay thương lừng lẫy ở lại một mình, không có quân Argive bên cạnh, vì tất cả đều khiếp đảm. Hoảng hồn, chiến binh tự nhủ: “Hỡi ôi! Bây giờ mình sẽ ra sao? Nhục nhã vô cùng, nếu quay đầu co giò tháo chạy, vì sợ chúng đông đảo, nhưng nhục nhã gấp bội nếu bị bắt chỉ có một mình: công tử Kronos đã để số quân Danaan còn lại tháo chạy. Nhưng tại sao lòng lại nghĩ vậy làm chi? Mình biết bọn hèn nhát lẩn tránh chiến đấu, trong khi người thực sự anh hùng có nhiệm vụ giữ vững thế đứng đến cùng trên chiến trường, không lui bước, không nao núng, để giết chết quân thù hay để quân thù giết chết.”

Trong lúc tâm trí chiến binh suy nghĩ lung tung, quân Troian xếp hàng che khiên tiến tới bao vây, khép chặt, song chỉ gặp thảm họa. Sự thể chẳng khác lúc thợ săn trẻ trung, hăng hái cùng bầy chó đuổi bắt heo rừng. Nhe răng trắng nhởn trên hàm gồ ghề, heo rừng từ lùm cây rậm rạp phóng ra; thợ săn, chó săn đuổi theo vây quanh; để tự vệ heo rừng nhe răng đớp. Vì dáng vẻ dễ sợ, cả hai đứng im bất động. Sự thể y hệt lúc quân Troian đông đảo ào ào ập tới bao vây. Song Odysseus Chúa tể yêu thương chồm tới, thoạt tiên với thương sắc nhọn đâm trúng vai Deiopites tài ba hữu hạng. Tiếp theo chiến binh hạ sát Thoon và Ennomos. Sau đó lúc Chersidamas vừa nhảy khỏi xe, chiến binh dùng thương đâm trúng rốn dưới khiên nhiều gù; đương sự gục ngã, đưa tay cào đất. Để mấy người nằm đó, chiến binh nâng thương đâm chết Charops, công tử Hippasos, em ruột Sokos giàu có. Sokos dũng cảm xổ tới che chở bào đệ. Tiến sát Odysseus, Sokos quát to: “Odysseus lừng danh, mưu mẹo nhất hạng, táo bạo vô cùng, bữa nay một là mi chiến thắng, hạ sát, lột giáp y hai công tử Hippasos, chiến binh tài ba, hai là thương ta đốn hạ mi gục chết đứ đừ.”

Dứt lời Sokos lao thương trúng khiên tròn. Thương nặng xuyên qua mặt khiên óng ánh, chui sâu chạm trấn thủ lát đồng, làm xước mạng sườn, song Pallas Athena không để tiến sâu động tới ruột gan. Biết mũi thương chưa đụng chỗ hiểm, Odysseus vừa lui lại vừa nói với Sokos: “Ôi, dũng sĩ đáng thương, nhất định ngày tàn đã tới! Ngươi làm ta ngừng tấn công quân Troian, song ta nói ngươi hay, bây giờ và tại đây, hôm nay là ngày ngươi lên đường gặp số phận và tử thần. Gục ngã dưới thương ta, ngươi sẽ dâng vinh dự cho ta và cuộc đời cho Diêm Vương, nổi tiếng nhiều tuấn mã.”

Nghe Odysseus nói thế Sokos quay đầu tháo chạy. Nhưng Sokos vừa quay lại, Odysseus lao thương trúng lưng, giữa hai bả vai, xuyên qua ngực. Sokos lăn kềnh xuống đất, Odysseus hiên ngang hớn hở thốt lời: “Ô, Sokos, quý tử Hippasos luyện ngựa khôn ngoan, tử thần tới sớm mang đi, ngươi không tài nào trốn thoát. A! Dũng sĩ đáng thương, ngươi chết lúc từ giã cõi đời không có cha, không có mẹ khả kính vuốt mắt, song chim ăn thịt rữa sẽ vỗ cánh đánh vòng lượn quanh xé rỉa thi thể. Trái lại, nếu qua đời, ta sẽ được quân lính Achaian oai nghiêm mai táng trọng thể.” Dứt lời chiến binh đưa tay giật thương dài Sokos đâm qua tấm khiên nhiều gù cắm vào da thịt. Mũi thương vừa rút, máu bật ra, lòng dạ đau đớn vô cùng. Nhìn thấy Odysseus chảy máu, binh sĩ dũng cảm Troian gọi nhau qua hàng quân đồng loạt ùa lên tấn công. Chiến binh lui lại, lớn tiếng gọi đồng đội. Ba lần chiến binh gọi inh ỏi, ba lần Menelaos, thần linh chiến tranh quý mến, đều nghe tiếng. Quay sang Aias đứng gần, thân vương hối hả thốt lời: “Aias, dòng dõi Chúa tể, công tử Telamon, chỉ huy binh đội, bản nhân nghe tiếng Odysseus kiên trì cầm cự réo gọi nghe như thể quân Troian đã đánh gục, uy hiếp chiến binh trong cuộc hỗn chiến. Vậy bằng mọi giá quý hữu và bản nhân phải lao tới cứu nguy. Bản nhân lo mặc dù can trường chiến binh sẽ gặp bất hạnh, nếu bị bỏ một mình giữa quân thù, như vậy là mất mát to lớn đáng tiếc đối với hàng quân Danaan.”

Dứt lời thân vương dẫn đầu, Aias hùng dũng theo sau. Chẳng mấy chốc hai người nom thấy Odysseus, Chúa tể yêu thương, đang bị quân Troian đuổi theo siết chặt, như hươu rừng đầy gạc trên núi bị chó rừng hung vàng bao vây. Bị thương do mũi tên nhắm bắn, máu chảy ướt chân, hươu rừng cố sức co giò, xả gối lồng chạy thoát khỏi thợ săn lẹt đẹt đằng sau. Tới cuối khu rừng tối om trên núi, hươu rừng kiệt sức, vì vết thương, chó rừng đuổi kịp nhe răng thèm thịt xé xác. Đúng lúc đó ma quỷ dắt lối đưa đường bất thình lình sư tử háu đói xuất hiện. Chó rừng khiếp sợ rãn ra. Bây giờ đến lượt sư tử sử dụng hàm răng làm thịt. Sự thể y hệt lúc binh sĩ Troian đông đảo, dũng mãnh ùa tới tứ phía tấn công Odysseus đa mưu túc trí, song chiến binh dũng cảm dùng thương lao tới gạt đẩy ngày thảm khốc sang bên,thoát khỏi số phận đen tối. Mang khiên như bức tường Aias nhào tới bao che. Quân Troian hoảng sợ tản ra bốn phía. Menelaos hiếu chiến cầm tay dẫn Odysseus qua hàng quân ra xe cho mã phu chở đi.

Nhào lên tấn công quân Troian, Aias hạ sát Doryklos con hoang quân vương Priam. Tiếp theo chiến binh đâm trọng thương Pandokos, Pyrasos, Lysandros và Pylartes. Như dòng sông dềnh cao về mùa đông ào ào tuôn chảy từ trên núi xuống cánh đồng, xối xả do mưa Chúa tể dội đổ cuốn phăng cây cối, sồi khô, thông khô, đẩy hàng đống gỗ nổi ra biển, Aias lừng danh tung hoành khắp cánh đồng hết chém ngựa đến đâm người. Dẫu thế Hektor vẫn không hay vì đang chiến đấu ở xa, tả ngạn chiến trường, gần bờ sông Skamandros, nơi đầu binh sĩ kiên cường rơi kín mặt đất, tiếng la hét dâng cao khôn ngừng xung quanh Nestor dũng cảm và Idomeneus hiếu chiến. Hektor bận tay ở đó với nhóm này. Sử dụng xe và thương tài tình quất ngã, đánh gục biết bao thanh niên Achaian, chủ súy đạt chiến thắng kỳ diệu. Dẫu vậy, binh sĩ can trường Achaian vẫn không lùi bước nhường đường, nếu Alexandros phu quân Helen mái tóc diễm kiều không chặn đứng hành động táo bạo của Machaon, chỉ huy binh đoàn đạt nhiều chiến công, dùng tên ba nhánh bắn trúng vai phải. Quân Achaian từng chiến đấu gan dạ bây giờ lo lắng hết sức cho sinh mạng chỉ huy. Họ nghĩ chỉ huy sẽ bị bắt lúc chiến cuộc xoay chiều bất lợi. Idomeneus vội vàng lớn tiếng nói với Nestor hiên ngang: “Nestor, công tử Neleus, vinh quang hàng quân Achaian, mau mau mang ngay Machaon lên xe, ngồi bên cạnh, thần tốc phóng ngựa chân cứng vó mạnh về dãy thuyền. Y sĩ đáng giá ngàn quân sẽ cắt mũi tên, thoa dầu điều trị vết thương.”

Lời vừa dứt mã phu Nestor đất Gerenia làm theo tức thì. Lão công tức tốc chèo lên xe, Machaon công tử danh y đại tài Asklepios leo lên ngồi bên cạnh. Lão công giơ roi quất ra đi, hai tuấn mã hăng hái xả vó, không khịt khịt vì tức giận, về dãy thuyền rỗng không, lòng dạ hăm hở, phấn khởi. Lúc này đang đứng trên xe bên cạnh Hektor, thấy quân Troian phía bên kia chạy tán loạn, mã phu Kebriones nói nhỏ lưu ý: “Thưa chủ súy, ở đây mình đụng độ ác liệt một mất một còn với quân Danaan, song đằng kia cánh quân của mình, cả người lẫn ngựa, tháo chạy hỗn loạn, Aias công tử Telamon dồn dập rượt đuổi. Bỉ phu nhận ra dễ dàng do tấm khiên lớn rộng y choàng trên vai. Mình nên đánh xe lái ngựa lại đằng đó trợ chiến, nơi giao tranh ác liệt diễn ra, nơi xe và lính chống cự quyết liệt, nơi người giết người cao độ, nơi tiếng gào thét dâng cao bất tận.”

Nói rồi Kebriones giơ roi quất cặp ngựa bờm rủ óng ả. Nghe tiếng roi vun vút tuấn mã hối hả kéo xe lao về hướng quân Troian và quân Achaian đang giao chiến, vừa phi vừa giẫm lên xác chết, khiên trận. Trục xe phía dưới, thùng xe xung quanh vấy máu do vó ngựa, riềm xe vùng chạy bắn lên tung tóe. Hektor hăm hở nhảy vào, phá tan đám đông hỗn chiến. Chủ súy đẩy quân Danaan vào vòng cực kỳ hỗn loạn, trường thương hoạt động liên tục. Sử dụng thương, kiếm, đá tảng khổng lồ, chủ súy tấn công quân Achaian khắp nơi, song tránh giao chiến với Aias công tử Telamon. [Vì Chúa tể sẽ nổi giận khi chủ súy giao chiến với địch thủ mạnh hơn mình]. Đúng lúc đó từ trên ngai vàng chót vót, Cha Chúa tể, hoa tiêu tối thượng, khuấy động lòng dạ khiến Aias khiếp sợ. Dừng bước, hoảng hồn, nhớn nhác nhìn đám quân đông đảo bao quanh, choàng khiên bảy lớp da bò qua vai, chiến binh rút lui về phía quân mình, như dã thú vừa đi vừa quay lại nhìn đằng sau, từng bước rụt rè. Chiến binh như sư tử hung vàng bị chó và nông phu thức suốt đêm canh chừng đuổi khỏi sân sau, nơi giữ gia súc không cho đột nhập làm thịt đàn bò. Bụng đói sư tử nhảy vào, song không vồ được gì. Vì cánh tay can trường lao thương vun vút, củi đốt sáng rực, hoảng sợ không dám vào, mặc dù rất muốn, sáng sớm tinh sương, sư tử lẳng lặng tháo chạy, lòng buồn khôn xiết. Aias cũng vậy. Chiến binh lui bước trước mặt quân thù, lòng buồn rười rượi, tiếc nuối vô cùng, vì lo sợ dãy thuyền sẽ gặp nguy khốn. Dẫu vậy chiến binh vẫn cương quyết như con lừa bướng bỉnh cưỡng lại đám trẻ giơ roi quất túi bụi dắt đi trên cánh đồng. Roi quất liên hồi trên lưng, song yếu ớt chẳng hề hấn, càng khiến cố gắng, lừa tạt vào ruộng lúa rậm rạp, tha hồ ngoạm ăn ngon lành! Hung hăng, cố gắng mãi đám trẻ mới đuổi được ra ngoài sau khi lừa đã thưởng thức thỏa thuê. Sự thể diễn ra tương tự lúc Aias cao lớn, công tử Telamon đứng trước quân Troian hùng dũng cùng đồng minh khét tiếng. Họ bám sát, họ lao thương trúng giữa khiên. Nhiều lúc khí phách anh hùng, tinh thần chiến đấu dâng cao, quay lại giáp mặt dồn đẩy quân Troian luyện ngựa vào thế bị động, nhiều lúc quay đầu chiến binh rút lui tháo chạy. Làm vậy chiến binh chặn đứng toàn bộ lực lượng đang đe dọa dãy thuyền. Một mình tung hoành giữa quân Troian và quân Achaian, chiến binh tiến đánh, chống đỡ quyết liệt. Nhiều thương, muốn bay thật xa, cánh tay gân guốc, cường tráng phóng đi, cắm phập mặt khiên dày rộng; nhiều thương chưa nếm mùi da thịt trắng ngộn rơi giữa chừng, đâm thẳng xuống đất, lỡ cơ hội ngốn no món ăn thèm thuồng.

Vừa thấy Aias khốn đốn dưới làn thương vun vút lao tới, Eurypylos công tử hứa hẹn của Euaimon liền xông lên đứng cạnh, phóng thương bóng loáng nhắm Apisaon, công tử Phausias, chỉ huy binh đội, trúng gan dưới hoành cách mô, gục ngã tức thì. Eurypylos chồm tới lột giáp y. Thấy Eurypylos hí hoáy cởi giáp y khỏi bờ vai Apisaon, thân vương Alexandros nhanh như cắt giương cung ngắm bắn trúng đùi phải, tên gãy, đùi tê điếng. Muốn tránh bóng dáng tử thần Eurypylos vừa gắng gượng lui lại lết vào đám đông đồng đội vừa lớn tiếng thất thanh kêu gọi quân Danaan: “Quý hữu, chỉ huy, trưởng thượng hàng quân Argive, ngừng chạy, quay lại, mau mau tập hợp đương đầu, bằng mọi cách cứu Aias khỏi giờ phút lâm chung tàn nhẫn, vì bốn bề thương lao tới tấp. Bỉ nhân nghĩ chiến binh khó lòng thoát cảnh thịt nát xương tan. Bởi thế hãy xông tới, trực diện quân thù xung quanh Aias cao lớn, công tử Telamon!” Nghe tiếng Eurypylos bị thương kêu gọi mọi người xổ tới, khiên che nghiêng vai, thương sẵn sàng trong tay. Lóp ngóp lết tới hàng quân đồng đội Aias quay lại đương đầu.

Họ tiếp tục chiến đấu như lửa rừng thiêu hủy, tàn phá. Trong khi đó ngựa nái giống tốt của Neleus mồ hôi nhễ nhại phi như bay đưa Nestor ra khỏi chiến trường cùng lúc chở cả Machaon, thủ lĩnh hàng quân. Nom thấy lão công, Achilleus bước chân thoăn thoắt, phi thường nhận ra sự thể. Vì đứng cuối thuyền thân phình, tướng quân quan sát trận đánh dữ dằn, binh sĩ tháo chạy thảm thương. Quay lại tức khắc tướng quân lớn tiếng gọi đồng đội Patroklos. Đang ở trong trại nghe tiếng đồng đội đi ra, dáng dấp hùng dũng, hiên ngang; giây phút này ngờ đâu là giây phút dẫn đồng đội vào cõi bất hạnh. Quý tử can trường của Menoitios lên tiếng trước: “Achilleus, tại sao gọi bỉ phu? Tướng quân cần chi?” Achilleus bước chân thoăn thoắt đáp: “Công tử can trường của Menoitios, người thân thiết với lòng ta, ta nghĩ bây giờ quân Achaian sẽ kéo tới quỳ gối hạ mình van xin, vì giây phút sống còn đã tới, không còn chần chừ được nữa. Dẫu thế bây giờ Patroklos, Chúa tể thương yêu, hãy đi hỏi Nestor xem người bị thương lão công chở ra khỏi trận địa là ai. Nhìn lưng giống Machaon, công tử Asklepios, song ta không nom thấy mặt, vì ngựa phi vun vút băng qua tiến về phía trước.” Lời vừa dứt, làm theo ý đồng đội thân thương, Patroklos co giò chạy dọc hàng trại và dãy thuyền.

Tới trại công tử Neleus hai người bước xuống đất phì nhiêu; mã phu Eurymedon tháo ách dắt ngựa lão công ra khỏi càng xe. Hai người đứng hóng gió trên bờ biển cho tu-ních ráo mồ hôi, sau đó vào trại ngồi xuống ghế dài nghỉ ngơi. Hekamede mái tóc thướt tha sửa soạn đồ uống, nàng thuộc về lão công từ lúc tới đảo Tenedos khi Achilleus cướp phá thành phố. Nàng là ái nữ Arsinoos hào hiệp, quân lính Achaian chọn làm tặng phẩm đặc biệt riêng biếu lão công để tỏ lòng tôn kính trưởng thượng trong hội đồng đã tỏ ra khôn ngoan gấp bội mọi người. Thoạt đầu nàng đẩy chiếc bàn xinh đẹp, bóng lộn chân cy-an xanh đậm lại gần mọi người. Trên mặt nàng đặt chiếc đĩa bằng đồng trong để hành làm tăng hương vị, mật ong tươi vàng và bánh mì lúa mạch thiêng liêng. Tiếp theo nàng mang chiếc cúp tuyệt vời lão công đem theo từ nhà, mạ vân vàng, bốn tay cầm, mỗi tay có hai chân chống đỡ; trên đỉnh có cặp bồ câu bằng vàng đậu đối diện dường như đang uống nước. Mang cúp khỏi bàn khi đầy rượu ai cũng thấy khó khăn, song Nestor nhấc lên dễ dàng dẫu tuổi đã cao. Trong cúp thiếu nữ xinh đẹp pha đồ uống với vang Pramnian, dùng bàn xát bằng đồng bào phô-mai sữa dê trải lên trên, rồi rắc bột mì trắng tinh. Sửa soạn xong nàng mời mọi người thưởng thức. Đúng lúc hai nguời đã dằn cơn khát và đang chuyện trò thân mật, Patroklos bất thình lình xuất hiện trước cửa, dáng vẻ gan dạ, can đảm. Ngước nhìn nom thấy, lão công rời ghế bóng lộn đứng dậy, nắm tay kéo vào mời an tọa. Nhưng không muốn bước vào Patroklos cáo lỗi: “Lão công khả kính, Chúa tể thương yêu, bỉ phu không có thì giờ an tọa, xin đừng phí lời. Người sai bỉ phu tới đây hỏi lão công chiến sĩ bị thương lão công mang về là ai thuộc hàng khó tính, dễ giận. Nếu quả thực, như chỗ bỉ phu thấy, đó là thủ lĩnh Machaon, bỉ phu phải tức tốc quay về tường trình. Lão công khả kính, Chúa tể thương yêu, thừa biết tướng quân là người dễ sợ, hay khiển trách ngay cả người không đáng khiển trách.”

Mã phu Nestor đất Gerenia đáp: “Tại sao bây giờ Achilleus mới tỏ ý quan tâm tới con cái người Achaian bị thương do thương giáo lao tới trong khi không mảy may màng tưởng màn tang bao la bấy lâu trùm phủ đoàn quân? Chỉ huy ngô bối bị thương nằm trên thuyền, người bị bắn từ xa, người bị đâm gần kề. Diomedes công tử Tydeus cường tráng bị bắn, Odysseus tay thương nổi tiếng, Agamemnon bị đâm,[Eurypylos cũng bị bắn trúng đùi]. Bây giờ người nữa bị bắn lão hủ vừa mang từ chiến trường trở về. Achilleus là chiến binh can trường, song không lo ngại hay thương xót quân Danaan. Phải chăng tướng quân muốn chờ tới lúc quân Argive không thể làm gì ngăn chặn đoàn thuyền lướt sóng bốc cháy gần bờ biển, lửa sẽ thiêu trụi và ngô bối bị giết sạch chất thành đống? Sức lực lão hủ không còn dẻo dai trong thân thể cường tráng như ngày trước. A! Ước chi lão hủ vẫn trẻ! Sức khỏe dồi dào như khi xảy ra cãi lộn giữa ngô bối và dân Eleian về vụ cướp bò, lão hủ hạ sát Itymoneus công tử gan dạ của Hypeirochos sống ở Elis. Ra tay trả thù lão hủ cướp bò đánh đi. Dẫn đầu đoàn quân y chống trả giữ bò lại. Lão hủ lao thương, y lăn kềnh ngã vật xuống đất, binh lính quê mùa hoảng hốt bỏ chạy. Sau đó ngô bối thu thập vô số chiến phẩm trên cánh đồng: năm mươi bò, nhiều cừu, nhiều heo, nhiều dê tản mát thành bầy, thành đàn, một trăm năm mươi ngựa lông màu hạt dẻ! Toàn ngựa nái, nhiều con có con! Đi suốt đêm ngô bối đánh tất cả về thành phố Pylos của Neleus. Quân vương vui mừng hết sức thấy còn trẻ chưa kinh nghiệm chiến trường, chưa xông pha trận mạc lão hủ đã thành công đến thế. Rạng đông vừa ló hiện, lệnh sứ triệu gọi rành mạch, ai có nợ hãy tới Elis thiêng liêng mà đòi. Chức sắc thành phố họp chia chiến phẩm. Người có nợ kéo tới đông như kiến đòi nợ dân Epeian. Lúc đó ở Pylos vì là thiểu số ngô bối bị ngược đãi thô bạo. Mấy năm trước Herakles cường tráng kéo tới hành hạ ngô bối, người tài giỏi giết sạch. Neleus tuyệt vời có mười hai con trai, chỉ có mình lão hủ sống sót, tất cả đều chết. Do vậy quân lính Epeian áo giáp lát đồng đâm ra kiêu ngạo, chúng khinh rẻ, đàn áp ngô bối tàn tệ. Bởi thế bây giờ giữa đống chiến phẩm khổng lồ lão công Neleus lấy đàn bò đông đảo, đàn cừu lúc nhúc, đồng thời chọn ba trăm con cùng với mục phu để đền bù món nợ, mất mát to lớn đã gánh chịu trên đất lành Elis. Vì khi gửi bốn ngựa cùng xe tới đó dự cuộc đua tranh tài lấy kiềng ba chân, quân vương Augeias, thủ lĩnh binh đoàn, giữ tuấn mã ở lại, để mã phu ra về, lão công vừa mất ngựa vừa tức giận đối với truyền điệp xấc xược. Phẫn nộ trước thái độ trịch thượng cùng những gì Augeias nói và làm, lão công vì thế chọn khá nhiều chiến phẩm cho mình, số còn lại chia cho dân chúng để không người nào không có phần xứng đáng.

“Giải quyết vấn đề xong xuôi, ngô bối làm lễ tế sinh dâng thần linh quanh thành phố. Nhưng ba ngày sau dân Epeian kéo tới áp đảo. Người, ngựa lũ lượt đến như thác đổ. Cùng đi có hai Moliones hãy còn trẻ, chưa có kinh nghiệm chiến đấu. Trên sườn đồi dốc thẳm phía xa xa có thành phố mang tên Thryoessa hiện hình gần bờ sông Alpheios, ven biên Pylos cát bạt ngàn. Nhằm đột nhập là tàn phá, chúng bao vây thành phố. Thấy chúng tràn ngập cánh đồng, Athena đang đêm rời núi Olympos hối hả đi xuống báo động ngô bối phải cấp tốc vũ trang. Binh sĩ nữ thần thành lập khắp Pylos không hề miễn cưỡng hay lưỡng lự mà nhiệt tình, hăng say chiến đấu. Nhưng lão công không muốn lão hủ tham gia. Nghĩ bụng lão hủ còn quá nhỏ chưa hiểu chiến trận, lão công giấu ngựa không cho sử dụng. Dẫu vậy, vẫn chứng tỏ xuất sắc trong hàng mã phu chiến binh, lão hủ tiếp tục cuốc bộ, vì đó là cách Athena điều khiển chiến trận.

“Gần Arene có dòng sông mang tên Minyeios chảy ra biển. Tới đây mã phu người Pylian và lão hủ dừng bước chờ rạng đông, trong khi bộ binh tiến như thác đổ. Từ đó, vũ trang đầy mình, đi như bay, đến trưa ngô bối tới sông Alpheios thiêng liêng. Đến nơi làm lễ tế sinh dâng Chúa tể siêu phàm, ngô bối cũng cúng thần sông Alpheios một bò đực, Poseidon một bò đực, Athena mắt xanh lam lục một bò cái. Sau đó ngô bối dùng bữa tối theo đơn vị khắp doanh trại, nghỉ đêm dọc bờ sông, ai nấy vũ khí sẵn sàng.

“Trong khi đó quân Epeian hung hăng bao vây thành phố, nhất định đột nhập, quyết tâm tàn phá. Nhưng trước khi làm vậy, chúng chứng kiến võ công lừng lẫy của thần linh chiến tranh. Vì khi vầng dương chói lọi nhô khỏi chân trời, ngô bối vừa cầu nguyện Chúa tể và Athena vừa lâm trận. Quân Epeian và quân Pylian mới giáp chiến, lão hủ đã hạ sát một tên, vớ cặp ngựa móng vó tuyệt vời. Y là tay thương hiếu chiến tên Moulios, tế tử Augeias, lấy trưởng nữ Agamede tóc vàng, thông thạo đặc chất dược thảo thần diệu mọc khắp thế giới. Y vừa xông tới, lão hủ lao thương mũi bọc đồng, y gục ngã đâm đầu xuống đất. Nhảy phốc lên xe lão hủ phi ra ngoài lằn chiến phóng về đồng đội tiền phương. Quân Epeian kiêu ngạo vỡ đội hình, chạy như ong vỡ tổ, khi thấy chỉ huy đoàn ngựa, chiến sĩ thượng thặng, lăn xuống đất. Tiếp tục đuổi theo như cuồng phong đen ngòm, lão hủ tóm được năm mươi xe, trên mỗi cỗ có hai đứa gục ngã vì thương lão hủ lăn xuống đất, mỗi đứa rơi một bên. Đáng lẽ lão hủ cũng thanh toán hai thằng Moliones, công tử Aktor, hãy còn trẻ, nếu thân phụ chúng quyền uy bao la, rung chuyển trái đất, không giấu trong sương mù dày đặc mang ra khỏi chiến trường tới nơi an toàn. Đúng lúc đó Chúa tể trao tay người Pylian chiến thắng vẻ vang. Ngô bối tiếp tục rượt đuổi quân thù khắp cánh đồng bao la, hạ sát binh sĩ, tịch thu vũ khí cùng xe ngựa chạy tới Bouprasion, đồng lúa phì nhiêu, rồi hòn Olenia và chỗ gọi là đồi Alesios. Tới đó Athena thấy cần quay lực lượng ngô bối trở lại. Lúc ấy, sau khi giết chết tên cuối cùng, lão hủ để nằm đó. Quân Achaian đánh xe rút khỏi Bouprasion quay về Pylos, tất cả tạ ơn Chúa tể giữa hàng thần linh và Nestor giữa hàng thế nhân.

“Người đó là lão hủ sống cùng thời với biết bao người, thời đó có thực không phải giấc mơ. Chỉ có Achilleus hưởng lợi, ôm chặt, giữ kín dũng cảm trong lòng. Dẫu thế lão hủ nghĩ hưởng lợi rồi ra sẽ biến thành khóc than, ân hận khi hàng quân bị tiêu diệt. A! Quý hữu quý mến có nhớ thân phụ Menoitios dặn dò, khuyên răn hôm gửi quý hữu từ Phthia ra đi tìm gặp Agamemnon không? Lúc đó ngồi trong dinh thự, Odysseus phi thường và lão hủ nghe thấy hết, không thiếu câu nào. Trên đường tuyển mộ binh sĩ khắp đất Achaia phì nhiêu, lúc tới dinh thự lộng lẫy của Peleus, ngô bối gặp anh hùng Menoitios và quý hữu, Achilleus ngồi bên cạnh. Mã phu cao niên Peleus nướng đùi bò trong sân sau để cúng dường Chúa tể ưa sấm sét. Tay cầm chiếc cúp bằng vàng chạm trổ tinh vi, mã phu rẩy rượu lễ trên ngọn lửa âm u đang thiêu đốt tế sinh trong khi hai quý hữu sửa soạn làm thịt. Đúng lúc đó Odysseus và lão hủ xuất hiện ở ngưỡng cửa. Nhảy quẫng vì ngạc nhiên, Achilleus đi ra nắm tay dẫn vào. Tướng quân kéo ghế bảo ngồi, đồng thời với thái độ bặt thiệp, hiếu khách thường lệ mời ngô bối lót dạ, giải lao. Sau khi ăn uống thỏa thuê, lão hủ mới ngỏ lời mời quý hữu và Achilleus tham gia. Hai quý hữu đều sẵn sàng, hai thân phụ cũng đồng ý. Lão nhân Peleus dặn dò công tử Achilleus: luôn luôn can trường, chiến đấu xuất sắc, vượt xa đồng đội, lúc đó Menoitios, công tử Aktor ngược lại khuyên nhủ quý hữu: “Con ơi, do huyết thống, Achilleus thuộc dòng dõi cao sang. Mặc dù con hơn tuổi, song về thể lực, Achilleus hơn con gấp bội. Bổn phận con là sử dụng lý trí khuyên nhủ minh bạch, hướng dẫn khôn ngoan, vì lợi ích bản thân, Achilleus đương nhiên sẽ lắng nghe.” Đó là ý kiến thân phụ, quý hữu bỗng quên! Tuy nhiên, dẫu vậy vẫn chưa muộn, bữa nay quý hữu vẫn có thể nói như thế với chiến binh Achilleus. Hy vọng tướng quân sẽ ý thức nghe theo. Ai hay, nếu thần linh trợ giúp, dùng lời thuyết phục, quý hữu có thể chuyển lòng đổi dạ tướng quân? Lời khuyên phát xuất từ bằng hữu thường có tác dụng đáng kể. Tuy nhiên, nếu trong lòng trong dạ tướng quân cảm thấy muốn tránh né không thực hiện lời tiên đoán, nếu nhân danh Chúa tể, thân mẫu khả ái đã tiết lộ cho hay, trong trường hợp đó ít nhất để tướng quân phái quý hữu ra chiến trường với lực lượng Myrmidon hậu thuẫn. Nhờ thế rất có thể quý hữu sẽ là ánh sáng cứu nguy hàng quân Danaan. Để tướng quân đưa giáp y rực rỡ quý hữu mặc ra chiến trường, quân Troian sẽ tưởng quý hữu là tướng quân, không xông lên tấn công, nhờ thế binh sĩ con cái người Achaian mệt nhoài có thời gian lấy lại hơi thở, vì trong chiến trận ít khi có thời gian xả hơi. Quân Troian đã kiệt sức vì chiến đấu. Quân quý hữu chưa mệt mỏi, quý hữu thừa sức đẩy chúng lui về thành phố xa hẳn dãy thuyền và hàng trại.”

Nghe Nestor trình bày, trong lòng xúc động khôn xiết, Patroklos tức tốc ra đi, men theo dãy thuyền tới gặp Achilleus, dòng dõi Aiakos. Chạy một lúc anh tới dãy thuyền Odysseus tuyệt vời, nơi tổ chức hội đồng nhân dân, toà án thành phố, nơi thiết lập dàn tế cúng tụng thần linh. Đến nơi anh gặp Eurypylos lừng danh, công tử Euaimon, vừa rời chiến trường trở về đang lết bước vì mũi tên cắm sâu trên đùi. Mồ hôi đổ nhễ nhại trên trán, trên vai, máu rỉ đầm đìa vì vết thương đau đớn, song tinh thần vẫn bất khuất. Trông thấy thế công tử quả cảm của Menoitios xúc động, mủi lòng thương hại. Vừa buồn vừa thương, anh cất lời như có cánh bay xa nói với Eurypylos: “Hỡi ôi! Chỉ huy và trưởng thượng đáng thương hàng quân Danaan! Phải chăng số phận bắt quý hữu xa gia đình, xa dòng sông, xa tổ quốc thân yêu, đem thịt trắng, mỡ béo làm mồi thỏa mãn bầy chó háu đói thành Troa? Nhưng, Eurypylos, anh hùng xuất chúng, hãy cho bỉ nhân hay liệu quân Achaian có còn đủ sức đương cự Hektor khủng khiếp, hay thế nào cũng gục ngã dưới đường thương tàn bạo của y?”

“Quý hữu Patroklos, anh hùng quả cảm,” thương binh Eurypylos đáp: “Bây giờ không còn cách nào cứu vớt đoàn quân Achaian nữa, họ sẽ gục ngã trên thuyền sơn đen. Vì số binh sĩ trước kia là chiến binh xuất sắc đều bị thương do tên bắn từ xa hay thương đâm gần kề dưới tay quân Troian bây giờ đang nằm trong đó trong khi quân thù càng lúc càng mạnh. Phần riêng, xin quý hữu vui lòng giúp một tay đem bản nhân về dãy thuyền sơn đen. Bản nhân muốn quý hữu cắt mũi tên khỏi đùi, lấy nước nóng lau máu, rồi thoa thuốc lên vết thương. Người ta nói quý hữu có thuốc chữa trị rất hay nhờ thụ giáo Achilleus, tướng quân đã được Cheiron, quái vật Centaur văn minh gấp bội truyền dạy. Bản nhân không thể kêu gọi danh y Podaleirios và Machaon, vì nghe đâu một vị bị thương đang tĩnh dưỡng trong doanh trại cũng cần y sĩ giỏi giang trông nom săn sóc, một vị vẫn hối hả lâm trận với quân Troian ngoài chiến trường.”

“Hậu quả bởi thế sẽ ra sao?” Công tử gan dạ của Menoitios thốt lời. “Ngô bối phải làm gì hở anh hùng Eurypylos? Bản nhân đang trên đường mang truyền điệp tới gặp chiến binh Achilleus, vì Nestor đất Gerenia linh hồn chỉ đạo hàng quân Achaian hối thúc.Tuy nhiên, dẫu vậy bản nhân cũng không bỏ rơi quý hữu đang khốn khổ, tuyệt vọng vì vết thương.”

Dứt lời Patroklos vòng tay nâng chỉ huy can trường dìu vào trại. Vừa nom thấy, tùy tùng nhanh nhẩu lấy da bò trải trên sàn. Đặt thương binh nằm xuống, Patroklos cầm dao cắt tên nhọn đâm sâu khỏi đùi, lấy nước nóng rửa máu đọng trên vết thương. Sau đó dùng tay nghiền nát rễ cỏ đắng, Patroklos đắp lên vết thương. Có khả năng trấn thống, thuốc trừ hết đau đớn. Vết thương khô, máu ngừng chảy.