rong túp nhà tranh nhỏ, náu hình giữa cánh rừng làng Yếng, cách bốn, năm cây số về phía bắc tỉnh thành, Hoàng Lang, lúc đó vừa đi thám thính về, đang ngồi đợi bố cu Khải. Chàng nóng ruột lắm. Mỗi phút qua đi như nhóm thêm trong lòng chàng một mớ than hồng. Nếu bõ Khải tìm không thấy cụ Điều, hay nếu cụ đã bị hại rồi, thì hy vọng của chàng sẽ tan nát cả.

Hoàng Lang nghĩ đến đấy, càng thêm bồi hồi. Mà trong trí tưởng của chàng, hình ảnh Thục Nương càng thấy mờ dần đi sau bao tầng hơi máu. Thục Nương! Trước khi gặp Thục Nương, Hoàng Lang đã nhiều phen nghe lời ca tụng cái sắc đẹp và đức hạnh của nàng. Những lời tán dương ấy đã gảy lên trong lòng chàng những khúc đàn êm ái. Nhất là cái tên Thục Nương, cái tên đã làm cho chàng, mỗi khi nhìn bóng trăng soi mặt nước, hay ngắm bông hoa nở đầu cành, phải mơ màng, vơ vẩn. Chàng thường một mình nhắc tới tên Thục Nương, nhắc tới để mà mong ước, mà não nùng. Đối với cái đời giang hồ, cái đời bấp bênh nguy hiểm, cái đời không hy vọng, không ngày mai ấy, Thục Nương đã vô tình mà thành ra sự an ủi, sự nhớ mong, đã thành ra cái chuẩn đích ái tình.

Lại khi được gặp nàng trên Bắc Nhụng. Trong cơn lưu lạc, vẻ phù dung hầu tan nát với phong ba, Hoàng Lang nhìn nàng, yêu bao nhiêu lại càng đau đớn hối hận bấy nhiêu. Chàng không mong gặp nàng giữa bước phiêu lưu ấy, giữa lúc gia đình nàng bị tan nát, cốt nhục nàng phải chia lìa. Dù cái cảnh đoạn trường kia không phải tự chàng đã gây nên, nhưng chàng thực là một tay đồng phạm vô tình, một người có trách nhiệm gián tiếp. Đối với Thục Nương, Hoàng Lang thế là đã bị hãm vào một cảnh ngộ khó nói. Chàng lấy làm tuyệt vọng lắm, vì Thục Nương biết đâu đã chẳng coi chàng như một kẻ tử thù, biết đâu nàng đã chẳng coi chàng như một kẻ dã man tàn ác, cũng như những kẻ đồng đảng khác, có thể làm được những việc vô nhân đạo, những việc mà chỉ loài thú dữ mới không động lòng!...

Trời ơi, thế là hết thảy những điều ước mong, những tình yêu dấu, những hy vọng thiết tha đã làm cho chàng thấy cuộc đời có thi vị, có hứng thú, đáng vui, đáng sống kia đều tan nát cả, đều hão huyền cả. Mà cái dung nhan mỹ lệ, cái đức hạnh hoàn toàn, cái linh hồn băng tuyết, cái trái tim nguyên vẹn nọ, đối với chàng, có chăng chỉ như một ánh trăng dưới nước, bông hoa trong gương mà thôi. Trời ơi, nhưng chẳng nhẽ số mệnh cợt đùa chàng đến thế? Chàng rất mong chuộc cái tội ác mà chàng đã bị lây với kẻ đồng đảng. Chàng mong, trước mắt Thục Nương, cái hình ảnh của chàng không bị một vết nhơ nhuốc nào cả. Nếu làm thế nào cho trong cặp mắt Thục Nương mất hẳn được cái tia lửa oán thù, khinh bỉ thì chàng dầu phải hy sinh cả tính mệnh, chàng vẫn lấy làm sung sướng. Hoàng Lang định bụng đem bõ Khải theo để lão dò la tin tức cụ Điều. Nếu tìm thấy cụ, chàng sẽ đưa Thục Nương và mẫu thân nàng về tỉnh, cho một nhà lại được đoàn tụ như xưa. Trên đống tro tàn nọ, chàng phải tự tay xây dựng cái gia đình hạnh phúc để đền cho Thục Nương. Có thế họa chăng trong tấm lòng ai mới khỏi sự oán thù. Mà rửa được sự thù oán cho lòng nàng, tức là cái hy vọng độc nhất của Hoàng Lang lúc đó vậy. Chàng không dám ước mong sự gì hơn thế nữa. Chàng đợi mãi. Bố cu Khải vẫn chưa thấy tăm hơi đâu. Hoàng Lang lo lắng, chốc chốc lại chạy ra cửa nhìn. Bên ngoài, trăng vẫn mờ, cảnh vẫn vắng, cả tạo vật đều chẳng hứa cho chàng một hạnh phúc nào cả. Trời ơi, cái ước nguyện cuối cùng kia có lẽ lại cũng hão huyền nốt hay sao?

Thời khắc qua... Hoàng Lang loanh quanh trong túp nhà như một con hùm mắc cạm. Mãi sau, chợt có tiếng quân canh quát hỏi, rồi có tiếng người vào sân. Chàng vội cầm đèn chạy ra hỏi thì bố cu Khải đang cõng ông cụ Điều vào.

- À! Bõ Khải đã về. Cụ Điều đấy phải không?

- Vâng, cụ tôi đây rồi!

Hoàng Lang thở dài. Trên ngực chàng như cất được cái vác nặng. Nhưng, lúc thấy bố cu Khải đặt ông cụ Điều lên giường như đặt một khúc gỗ, Hoàng Lang bỗng tái mặt hỏi:

- Sao thế này?

- Công tử có cứu cụ tôi mau không thì nguy mất!

- Chết chửa! Làm sao?

Vừa thở vừa nói, lão Khải thuật cho Hoàng Lang nghe câu chuyện trong chùa.

Hoàng Lang giậm chân xuống đất, nghiến răng nói:

- Độc ác thay quân khốn nạn! Ta sẽ phanh thây chúng bay ra mới hả giận này!

Chàng lấy thuốc đổ cho cụ Điều và thân tự xoa đắp các vết thương. Chạy chữa như thế non một trống canh, cụ Điều mới tỉnh táo. Hoàng Lang mừng rỡ hỏi:

- Cụ đã khá chứ?

Cụ Điều ngẩn ngơ nhìn bõ Khải.

- Thưa cụ, đây là Hoàng công tử, ân nhân của nhà ta.

- Đội ân công tử, già này may thoát chết chăng?

- Xin cụ cứ yên tâm. Con sẽ trị tội những đứa toan hại cụ, sẽ đưa cụ bà và lệnh ái về.

- À, thế ra mẹ cháu và Thục Nương cũng đã nhờ ơn công tử che chở cho?

- Cụ bà và lệnh ái hiện vẫn được bình an.

Cụ Điều ứa nước mắt, nói:

- Toàn gia tôi thực đội ơn tái sinh của công tử!

Cái vẻ cảm động ấy làm cho Hoàng Lang phải thẹn thùng. Chàng quay lại hỏi bõ Khải:

- Quanh vùng đây, có nơi nào để cụ tạm lánh được chăng?

- Cụ tôi có người anh họ làm ruộng ở làng Đồng, có thể đến ở tạm đấy được.

- Vậy mai tôi sai bốn tên quân đưa cụ sang tạm lánh bên ấy và tôi cho một lá cờ lệnh bảo an để phòng lúc nguy biến. Như thế thì không còn lo ngại gì nữa.

Bõ Khải nói:

- Vâng, trăm sự nhờ công tử chu toàn cho.

- Già cứ yên tâm. Tôi lấy làm cảm phục tấm lòng trung nghĩa của già lắm!

- Còn tôi xin theo công tử cho đến ngày tôi đón được chủ mẫu và cô tôi về. Vả, tôi cũng còn có một cái thù lớn chưa trả được.

- Điều đó già không ngại, cụ bà và Thục Nương sẽ được đưa về tận nơi tử tế. Những kẻ thù của già ta sẽ trị tội rất nghiêm.