ã mấy ngày liền, mưa to. Naoh, Nam và Gaw thì thụp trong những vùng đất ngập lụt, lang thang dưới những đám cành lá rữa, vượt những chỏm cao và nghỉ sức dưới bóng cây, trong hốc đá, giữa những rãnh đất nẻ. Bây giờ là mùa nấm. Ba người đều đã hiểu rõ chúng rất thâm hiểm và có thể giết chết con người cũng hiệu nghiệm như nọc rắn độc; họ chỉ ăn những giống mà người già đã bày bảo cho biết hình dáng và màu sắc. Họ lại cũng tìm ra được các thứ nấm bằng mùi vị. Khi nào thiếu thịt họ lần đi, tùy theo chỗ đất và độ cao, tìm những nụ nấm thông, nấm hương, nấm mỡ, mộc nhĩ, nấm mối. Họ lùng sục chúng trong những khi rừng đại mộc ẩm thấp, bên những cây sến nước chảy ròng ròng, những cây du rêu bám đầy, những cây sung sần sùi, trên những thân thảo lầy nhầy, trong cảnh hôn mê ở những thung nhỏ, dưới bóng những vách đá vân mẫu, phiến ma nham và đá vân ban.

Bây giờ họ đã đoạt được Lửa rồi, họ có thể nướng chín các thứ đó, xâu vào thành cây hoặc rải trên đá và cả trên đất sét, Họ cũng nướng chín quả sồi và những rễ củ, đôi lúc cả quả lật; họ cắn vỡ quả hạnh đào hoặc quả hồ đào, hút nhựa cây phong ngòn ngọt.

Lửa là nguồn vui mà cũng là nguồn lo lắng của họ. Trong cơn dông hoặc mưa xối xả, họ bảo vệ nó bằng đủ cách và hết sức hết lòng. Đôi khi, gặp lúc nước tuôn xuống ào ào và quá dai dẳng, phải lo che đậy, nếu không thể nhờ vào những tảng đá, hoặc cây cối, hoặc ngay đất bằng thì nhất thiết phải đào hoặc dựng một chỗ trú. Bởi thế, họ đã mất nhiều ngày. Họ lại cũng mất nhiều ngày vì phải đi quanh những chỗ hiểm trở. Có thể chỉ vì muốn đi tắt theo hướng thẳng mà họ đã phải kéo dài chuyến đi. Họ chẳng biết gì về hành trình, họ cứ đi thẳng mà về xứ sở người Oulhamr theo cái hướng của bản năng và dựa vào mặt trời chỉ cho được những điều chỉ dẫn thô sơ nhưng lại không bao giờ cạn.

Họ đã tới ven một vùng đất cát có những dải đá hoa cương và đá ba dan cắt ngang đó đây. Vùng đất dường như chắn ngang suốt mặt tây bắc, trắng bệch bạc màu và rùng rợn. Thỉnh thoảng cũng có chút ít cỏ cằn; dăm cây thông mọc lên vất cả và còi cọc từ những đụn cát; những mảng địa y bám chặt vào đá và lòng thòng thành những núi lông nhợt nhạt, một con thỏ rừng bệnh hoạn, một con sơn dương hẻm giữa đám gò đống. Mưa đã thưa thớt; những đám mây gầy guộc trôi lừ lừ cùng với những đàn sếu, ngỗng trời và dê gà.

Naoh ngập ngừng không muốn bước vào cái vùng đất thảm hại ấy. Trời đã ngả bóng chiều, một ánh sáng vàng ợt lướt trên khoảng rộng mông mênh, giờ cuốn âm thầm và ảm đạm.

Cả ba người, mặt hướng về phía cát và đá tảng cảm thấy hơi thở của sa mạc lướt trên gáy mình. Rồi cũng vì vẫn có thừa thịt sống và trong mấy cái chuồng thì ngọn Lửa vẫn chiếu sáng họ bước thẳng theo số phận.

Năm ngày đã trôi qua mà họ vẫn chưa nhìn thấy chỗ tận cùng những miền đất bằng và những đụn cát trơ trụi. Họ đã bị đói; những con vật mảnh mai và lanh lẹ đã thoát được bẫy họ đặt; họ đã bị khát vì mưa càng bớt đi và có được chút nước nào thì cát uống mất cả. Họ phải lo ngại Lửa chết, không chỉ một lần. Ngày thứ sáu, thấy cỏ đã dày lên và cũng bớt cằn cỗi, những cây thông đã nhường dần chỗ cho những cây sung, cây ngô đồng và cây sến.

Ao chuôm đã thấy nhiều. Rồi đất đen sẫm lại, trời nặng thấp xuống, đầy những đám mây dày đặc cứ ùn lên liên hồi. Mấy người Oulhamr nghỉ đêm dưới một cây hoàn diệp liễu; một đống những cành củi xốp và lá cây được đốt lên cứ rên xèo xèo dưới cơn mưa nặng hạt và thở ra một làn hơi ngột ngạt.

Naoh thức canh trước tiên, rồi đến phiên Nam. Chàng thanh niên Oulhamr đi qua đi lại bên đống lửa, chăm chú khơi bằng một cành cây nhọn cho nó bùng lên và hong khô cành lá trước khi bón cho Lửa. Một vầng sáng nặng nhọc lết qua những đám hơi và khói, nó vươn dài ra trên mặt đất thịt, lách giữa cây cối mệt mỏi, nhuộm đỏ những tán lá. Quanh nó bóng tối bò khắp, đâu đâu cũng nhung nhúc; trong dòng nước tuôn chảy, chúng giống như đám nhựa lầy nhầy và kinh khủng. Nam cúi xuống hơ cánh tay và bàn tay rồi dỏng tai nghe ngóng. Tai họa nằm ở sâu trong cái vực đen ngòm; nó có thể xé bằng vuốt hoặc nanh, giày xéo dưới đám cẳng cả một đàn thú, lùa cái chết lạnh lẽo vào trong thân thể bằng con rắn độc, đập giập sườn bằng chiếc rìu hay là xuyên thủng ngực bằng mũi lao...

Người chiến sĩ bỗng rùng mình đột ngột; giác quan và bản năng anh căng lên; anh biết rằng có sự sống lảng vảng đâu đây quanh Lửa, và anh khẽ thúc vào người chỉ huy.

Naoh bật thẳng dậy; đến lượt anh, anh thăm dò đêm tối. Anh biết Nam đã không nhầm; có những sinh vật đã qua đây mà những thân cỏ ẩm ướt và khói đã làm cho làn hơi biến chất. Thế nhưng con trai Báo đốm cũng khẳng định được sự có mặt của con người. Anh đạp mạnh cán giáo vào khúc củi cháy đượm nhất; lửa ngọn nhảy chồm chồm, hỗn độn màu đỏ rực và mùi lưu huỳnh; có những bóng đen ngoài xa đương lẩn trốn.

Naoh gọi Gaw dậy. Anh thì thầm:

- Có những con người đã tới đây!

Họ đứng sát cánh nhau, rất lâu, tìm cách phát hiện điều bất thường trong những bóng tối. Không có gì xuất hiện nữa. Không một tiếng động lạ nào xáo động tiếng mưa rơi lộp bộp; không một mùi gây gây nào chợt thoảng qua trong những đợt gió giật. Vậy thì tai họa nó ở đâu? Một bầy hay một tốp người đang quấy nhiễu đêm tối hiu quạnh! Theo hướng nào để chạy lánh đi hoặc để chiến đấu!

- Giữ cho Lửa đỏ! - Cuối cùng người chỉ huy bảo vậy.

Hai người bạn thấy thân hình anh thu nhỏ, mờ dần như một làn hơi, rồi cái hư không hút mất anh. Sau một khúc ngoặt, anh hướng về đám bụi cây mà anh đã thoáng thấy những bóng người lẩn trốn. Lửa đã dẫn đường cho anh. Chính anh chỉ vô hình nhưng anh lại vẫn nhận ra một vầng ánh đỏ buổi hoàng hôn. Anh dừng lại nhiều lần, cây chùy và lưỡi rìu nắm chắc trong tay; đôi lúc, anh áp đầu xuống mặt đất, và anh đã cẩn thận tiến dần theo những đường ngoằn ngoèo chứ không phải đường thẳng. Nhờ vào đất mềm và sự thận trọng của anh, vành tai sói thính nhất cũng không nghe nổi bước chân anh. Anh dừng lại trước khi tới cần đám bụi cây. Anh lặng chờ lúc lâu, anh chỉ có nghe thấy và nhận ra tiếng mưa rơi, tiếng cây cỏ rụng, con vật nào đó chạy trốn.

Thế là anh tạt chéo, đi quá những bụi cây rồi trở lại chỗ cũ; chẳng thấy dấu vết gì!

Anh không chút ngạc nhiên; tất cả bản năng đã báo cho anh biết rõ, và anh tiến xa, nhằm hướng một cái gò đã chú ý lúc chiều tà. Anh mò mẫm một lúc và tới nơi, anh trèo lên; đằng xa trong một dải đất nhấp nhô, một vầng sáng bừng lên trong đám sương mù; Naoh nhận ra ngay một đám lửa của con người. Khoảng cách quá xa và không gian đục quá, anh chỉ nhận ra lờ mờ một vài bóng đen méo mó. Nhưng anh chẳng có gì phải nghi ngờ về bản chất của chúng; anh lại thấy rùng mình như khi anh ở trên bờ hồ. Và sự nguy hiểm, lần này, lại tệ hại hơn, bởi vì những người lạ đã nhận ra sự có mặt của ba người Oulhamr trước khi chính họ bị phát hiện.

Naoh quay trở lại với các bạn đường, thoạt tiên đi rất thong thả, sau thì rảo bước khi đã trông rõ ngọn Lửa.

- Có những con người ở đằng kia! - Anh khẽ nói, Anh chỉ tay về phía đông, tin chắc ở cái hướng mình chỉ.

- Phải đưa Lửa trở vào mấy cái chuồng, - anh nói thêm sau một phút im lặng.

Anh giao công việc ấy cho Nam và Gaw, còn chính anh thì đi chất củi cành quanh bếp lửa, dựng thành một bức rào ngăn khiến cho người nào lại gần cũng có thể thấy rõ ánh lửa bập bùng, nhưng không thể thấy người canh gác nếu có. Khi những chuồng Lửa đã sẵn sàng và thức ăn đã phân phối, Naoh ra lệnh lên đường.

Mưa đã dịu bớt, không còn lấy một hơi gió. Nếu kẻ thù không chắn ngang đường, hoặc không đánh hơi được ngay tức khắc cuộc bỏ trốn, chúng sẽ bao vây đống lửa cháy cô đơn, và, yên trí Lửa nhất định được bảo vệ, chúng chỉ dám tấn công sau nhiều mưu đồ xảo quyệt. Như vậy Naoh có thể vượt được một khoảng cách đáng kể.

Bình minh, mưa tạnh. Một vầng sáng buồn bã từ những vực thẳm dâng lên, bình minh trườn một cách khốn khổ sau những đám mây dày. Từ một lúc lâu, những người Oulhamr đã lên một cái dốc thoai thoải. Tới đỉnh dốc, trước tiên họ chỉ thấy có đồng cỏ, bụi bờ và những cánh rừng, màu đen xám đá vân mẫu hoặc vàng ợt đất thô, với những đảo xanh lam và những đường lồi lõm màu hung.

- Bọn người đó đã mất dấu chúng ta. - Nam khẽ nói.

Nhưng Naoh trả lời:

- Bọn người đó đang đuổi theo chúng ta.

Và quả nhiên, hai bóng người vụt hiện ra ở chỗ ngã ba một con sông nhỏ và ngay lập tức có đến ba chục tên theo sau. Mặc dầu còn xa, Naoh nhận ra bọn này thân hình thấp ngắn một cách kì lạ; chưa thể phân biệt rõ được loại khí giới chúng dùng. Chúng không trông thấy những người Oulhamr che lấp trong đám cây cối, chốc chốc chúng dừng lại để xác nhận những dấu vết đương dò theo, số lượng chúng đông dần; con trai Báo đốm ước tính có đến trên năm chục tên. Thế nhưng, rõ ràng là chúng không lanh lẹ bằng những người đương lẩn trốn.

Trừ phi lùi trở lại đường cũ, nếu không thì những chàng trai Oulhamr phải vượt qua những vùng hầu như trơ trụi hoặc lưa thưa những đám cỏ thấp. Tốt hơn hết là cứ tiến thẳng và không quên lợi dụng sự mệt mỏi của kẻ thù. Xuống dốc, những người lữ hành đi được khá xa mà không chút mệt nhọc, và khi quay lại nhìn, họ thấy bọn đuổi theo đương chỉ trỏ trên đỉnh dốc, khoảng cách đã xa ra thêm nhiều. Dần dần, miền đất đã mấp mô lởm chởm. Có một vùng đồng bằng đá phấn, nhấp nhô gò đống, rồi những truông đầy rẫy các loại cỏ cứng, nhan nhản hố thụt cùng ao bùn bị vùi lấp, đến gần mới thấy và lập tức phải đi vòng tránh. Tránh được nơi này thì lại gặp chỗ khác chắn đường, thành thử ba người lữ hành không tiến xa thêm được mấy chút. Cuối cùng họ cũng vượt qua được. Lúc đó lại tới một vùng đất đỏ lơ thơ vài ba cây thông cằn, cao vổng và rất khẳng khiu; chung quanh vùng đất là những bãi lầy than bùn. Tiếp đó, họ gặp lại cánh đồng cỏ và Naoh có vẻ thích thú; vừa lúc ấy ở cánh trái xuất hiện một nhóm người mà anh có thể nhận rõ dáng hình.

Phải chăng là cái bọn lúc sáng và do quen thung thổ, chúng đã theo một con đường ngắn hơn đường những kẻ trốn tránh! Hay là một cánh khác cũng của bầy người đó? Chúng đã khá gần để có thể nhận được chính xác tầm vóc thân hình thấp ngắn; trán tên cao nhất chưa chắc đã chạm tới được ngực Naoh. Đầu gọn như đặc cả khối, khuôn mặt chéo hai ngón tay, da ưng ửng màu đất thó hồng, mặc dầu qua động tác cử chỉ cũng như ánh mắt, chúng có vẻ yếu hèn, thực ra chúng vẫn tỏ ra một giống người tràn đầy sức sống. Nhìn thấy mấy người Oulhamr, chúng gào lên một thứ tiếng nghe giống tiếng quạ kêu; chúng vung cao những mũi lao và những ngọn giáo.

Con trai Báo đốm nhìn chòng chọc vào chúng, vẻ kinh hoàng. Nếu không có đám lông ở má mọc thành những chùm nhỏ, không có dáng dấp già lão ở một vài tên, và khí giới cầm trong tay, thì mặc dầu bộ ngực rộng của chúng, anh có thể nhầm đó là những đứa con nít.

Anh không nghĩ ngay rằng chúng đâm liều tấn công. Chúng còn chần chừ. Và khi những người Oulhamr giơ cao chùy và lao, khi tiếng nói của Naoh vang trên đồng cỏ, áp đảo hẳn tiếng gào của chúng chẳng khác tiếng gầm như sấm động của sư tử đánh bạt tiếng kêu của bầy quạ, chúng lẩn tránh. Nhưng rõ ràng chúng bộc lộ khí sắc hiếu chiến; chúng lại đồng thanh gào lên, sặc mùi dọa dẫm. Thế rồi, chúng tản ra thành hình vòng cung. Naoh hiểu là chúng muốn bao vây anh. Lo ngại về mưu mẹo xảo trá của chúng hơn là về sức lực chúng, anh ra lệnh rút lui. Những người lữ hành ngay từ lúc đầu đã bỏ xa không khó khăn bọn người đuổi theo rõ ràng là còn không lanh lẹ bằng bọn Ăn thịt người; nếu không gặp trở ngại nào thì những người lẩn tránh, mặc dầu phải mang những cái chuồng Lửa khá nặng, chắc chắn không thể bị đuổi kịp.

Nhưng Naoh lo ngại nhiều hơn về những cạm bẫy do con người hoặc do mặt đất chăng ra. Anh ra lệnh cho hai chiến sĩ cứ tiếp tục chạy rồi anh đặt chuồng Lửa của mình xuống, bắt đầu quan sát quân thù. Trong cơn hăng máu, chúng tản ra. Ba hoặc bốn tên nhanh chân hơn đã vượt lên, bỏ cả tốp lại sau khá xa. Con trai Báo đốm không bỏ phí thời gian. Anh quơ mấy hòn đá cầm theo cùng với khí giới và chạy thật nhanh về phía bọn Lùn đỏ. Động tác của anh khiến chúng thất kinh; chúng sợ một mưu chước gì đó, một đứa trong bọn, có lẽ là chỉ huy, thét lên một tiếng chói tai, cả bọn đứng lại... Ngay đó, Naoh đã xông tới vừa tầm hạ sát tên Lùn đỏ mà anh đã nhắm anh gọi to:

- Naoh con trai Báo đốm, không lòng nào muốn làm hại con người. Anh ta se không ra tay nếu các người thôi không đuổi theo nữa!

Cả bọn lắng nghe, nét mặt bất động. Thấy anh chàng Oulhamr không tiến nữa, chúng lại giở cái trò mở cuộc bao vây. Thế là Naoh vung tay lấy đà để ném hòn đá:

- Xem đây, con trai Báo đốm đánh vào lũ Lùn đỏ!

Ba bốn ngọn giáo phóng ra ngay sau lời đe dọa đó: tầm xa của chúng còn hết sức thấp so với tầm mà Naoh có thể đạt. Anh ném hòn đá trúng vào tên hung hăng nhất làm nắn ngã quỵ. Anh ném tiếp một hòn nữa, bị trật, rồi viên thứ ba đập trúng giữa ngực một chiến binh. Thế là, anh phác một cử chỉ khinh thường và giơ cho chúng thấy hòn đá thứ tư, rồi anh vung lên một mũi lao, thái độ thật dữ dằn.

Những người Lùn đỏ hiểu ý nghĩa các dấu hiệu tinh hơn người Oulhamr hoặc quân Ăn thịt người bởi vì họ sử dụng tiếng nói không thành thạo bằng. Chúng hiểu rõ là mũi lao sẽ nguy hại hơn những hòn đá; mấy tên chạy lên trước đã lùi trở lại nhập với đám đông; và con trai Báo đốm rút lui chậm rãi. Bọn kia bám theo anh xa xa: mỗi lần một tên nào đó dấn vượt lên, Naoh lại gầm lên và vung cao khí giới. Như thế, chúng nhận ra rằng tản ra sẽ nguy hơn là xúm đông; và Naoh đạt yêu cầu, tiếp tục chạy.

Những người Oulhamr chạy trốn suốt gần hết cả ngày. Khi họ dừng chân thì đã từ lâu không còn thấy bóng bọn Lùn đỏ. Mây đã tản, từ một mảng trời xanh, ánh nắng rót xuống tận sâu trong truông. Mặt đất, thoạt đầu đầy đặn và cứng; bây giờ đã xấu đi, che giấu những đám lầy giữ chặt lấy chân người ta mà kéo xuống vực. Nhiều con bò sát cỡ lớn trườn trên những mỏm đá cứng; những con rắn nước thân hình xanh sẫm và hung hung óng ánh trên dòng nước; những con ếch nhảy từng sải dài cùng với tiếng kêu loạp xoạp; những con chim lẩn trốn không tiếng động bằng những cặp cẳng cao hoặc xé không khí bằng một đường bay rung rung như những chiếc lá hoàn diệp liễu.

Các chiến sĩ ăn vội vàng. Lo ngại về những cạm bẫy ở cái vùng đất lạ này, họ cố sức tìm cho ra một lối thoát. Có những lúc tưởng đã tìm ra. Mặt đất rắn lại, những cây dẻ gai, cây sung, những bãi răng đe nối tiếp những cây liễu, cây sến và những vạt cỏ đầm lầy. Thế rồi dải nước tù lại phơi bày ra, những cạm bẫy lại ló ra thâm hiểm; lại phải bỏ phí mất những bước đi và những sự gắng sức vô ích.

Đêm sắp đến. Mặt trời nhuốm màu máu tươi; nó tụt xuống phía tây chìm trong than bùn, nó thụp vào những mảnh ao.

Những người Oulhamr hiểu rằng chỉ còn có thể trông cậy được vào lòng dũng cảm và sự nhanh nhạy của chính mình; họ bước dấn trong khi vẫn còn lờ mờ sáng trên bầu trời, rồi họ dừng chân; trước mặt là một bãi truông và đằng sau là một vùng đất lổn nhổn mà họ nhìn thấy những vạt sáng mơ hồ chen với những bóng tối hun hút.

Họ bẻ cành cây, lăn mấy tảng đá lớn, lấy dây leo và cành miên liễu chằng kĩ lại với nhau, thế là có thể trú đêm tránh được tấn công bất ngờ. Nhưng họ không đốt hẳn một đống lửa to; họ chỉ nhóm vài ngọn lửa nhỏ, có bờ đất che gần kín; họ chờ đợi những cái thứ tối tăm mơ hồ khi thì đe dọa khi thì bảo vệ cuộc sống con người.