ị đẩy lui về Virginia, đoàn quân dựng trại mùa đông trên bờ sông Rapidan... một đạo quân mệt lả và gần như là kiệt quệ sau trận thảm bại ở Gettysburg... Và nhân dịp lễ Giáng Sinh gần tới, Ashley được nghỉ phép về thăm nhà. Gặp lại chàng lần đầu sau hai năm xa cách, Scarlett kinh hoàng trước những cảm xúc mãnh liệt của mình. Lúc đứng trong đại sảnh Twelve Oaks chứng kiến lễ cưới của chàng cùng Melanie, nàng tưởng sẽ không bao giờ nàng còn có thể yêu chàng tha thiết như vậy nữa. Nhưng bây giờ, nàng nhận ra những cảm xúc của nàng trong cái đêm xa xưa đó chỉ là sự hờn giận của một đứa bé được nuông chiều khi bị giựt mất một món đồ chơi. Bây giờ tình cảm nàng càng mãnh liệt hơn sau những ngày dài mơ ước và nó cứ cháy phừng lên qua những lần dồn nén để khỏi phải nói ra.

Ashley Wilkes, với bộ quân phục vá víu, phai màu, mái tóc vàng óng ngày trước đã úa màu vì nắng mưa, hoàn toàn khác hẳn chàng trai nhàn nhã với đôi mắt mơ màng mà nàng đã yêu trong tuyệt vọng trước chiến tranh. Nhưng hình ảnh biến đổi nầy càng làm cho Ashley ngàn lần quyến rũ hơn. Màu da xạm nắng, người gầy ốm bớt đi với bộ râu mép hoe vàng cong xuống hai bên mép theo kiểu kỵ binh là đường nét cuối cùng khiến chàng trở thành hình ảnh kiểu mẫu của một người lính chiến.

Chàng đứng thật thẳng theo lối nhà binh trong bộ quân phục cũ kỹ với khẩu súng lục nằm trong bao da, với bao gươm móp méo đập nhẹ vào cổ giày ống và mấy chiếc đinh thúc ngựa chiếu lờ mờ. Đó là Thiếu tá Ashley Wilkes của Quân đội Liên bang miền Nam. Thói quen chỉ huy đã làm cho chàng có sắc thái tự tin điềm tĩnh, uy nghi và khóe miệng đã biểu lộ rõ tinh thần cương quyết.

Một cái gì mới lạ bao trùm đôi vai vuông vắn và một cái gì lạnh lùng ngời chiếu trong ánh mắt chàng. Vẻ uể oải, lười biếng trước kia đã nhường chỗ cho trạng thái cảnh giác của một con mèo đang rình mồi, tinh thần cảnh giác khẩn trương của những người luôn luôn căng thẳng như dây đàn.

Scarlett định ăn lễ Giáng Sinh ở Tara, nhưng sau bức điện báo tin của Ashley, không một uy lực nào trên thế giới, kể cả những mệnh lệnh trực tiếp của Ellen cũng không thể nào kéo nàng ra khỏi Atlanta. Nếu Ashley về Twelve Oaks, nàng sẽ hấp tấp về Tara để được gần nhau, nhưng chàng đã viết thư yêu cầu gia đình tới đón chàng ở Atlanta và ông Wilkes, Honey và India đều đã có mặt trong thành phố. Về Tara để không được gặp mặt chàng sau hai năm dài xa cách? Không nghe được giọng nói êm đềm ấm áp của chàng để biết rằng chàng vẫn không quên nàng? Không bao giờ! Dầu có thương mẹ bao nhiêu cũng mặc!

Ashley về tới bốn hôm trước lễ Giáng Sinh cùng một nhóm thanh niên trong hạt đi nghỉ phép... Một nhóm người buồn hiu đã vắng mặt nhiều bạn bè từ sau trận Gettysburg. Cade Calvert cũng có mặt, người gầy guộc và ho liên miên, hai anh em Munroe tỏ ra xúc động vì đây là chuyến về phép đầu tiên của họ từ năm 1861. Còn Alex và Tony Fontaine, đã quá say, thì cứ ồn ào và gây gổ. Phải chờ hai giờ nữa mới có chuyến xe, những người chưa say trong nhóm phải hết sức khéo léo mới ngăn hai anh em Fontaine khỏi đánh nhau hoặc gây gổ với người lạ ở sân ga. Cuối cùng, Ashley phải dẫn cả bọn về nhà cô Pitty.

- Làm tụi nó làm người ta tưởng là đánh nhau chưa đã ở Virginia.

Cade gay gắt nói khi nhìn hai anh em Fontaine sừng sộ như hai con gà chọi tranh nhau được quyền hôn cô Pitty trước khiến cô vừa lo sợ vừa thích thú.

- Tụi nó đã nhậu say và gây sự từ khi mới tới Richmond lận. Quân cảnh đã lượm tụi nó rồi, và nếu không nhờ tài ăn nói khéo léo của Ashley, chắc là đã ăn Giáng sinh trong khám.

Nhưng Scarlett không thèm nghe một lời nào của Cade, nàng đã quá vui mừng vì lại được ngồi cùng phòng với Ashley. Tại sao trong hai năm qua nàng dám cho rằng có những người đàn ông khác đẹp trai và cũng dễ yêu? Tại sao nàng chịu để cho họ tán tỉnh trong khi Ashley vẫn còn sống? Chàng đã về nhà chỉ cách nàng bằng chiều rộng của tấm thảm trong phòng khách. Nàng phải cố vận dụng tất cả mọi nghị lực mới khỏi khóc òa lên vì sung sướng mỗi khi liếc nhìn chàng ngồi trên trường kỷ với Melly và India hai bên, và Honey bám vào vai anh. Phải chi nàng có quyền ngồi bên cạnh, quàng tay lên cổ chàng. Ước gì cứ vài phút nàng được vuốt ve tay áo chàng một lần để tin chắc rằng chàng thực sự ngồi đây, được cầm tay chàng, được dùng khăn tay chàng để thấm nước mắt của mình. Melanie đang làm như thế, không một chút e thẹn. Quá sung sướng, Melanie đã quên hẳn tánh rụt rè và thận trọng xưa kia, nàng bám vào tay chồng và tôn ngưỡng chàng bằng ánh mắt, bằng nụ cười và những giọt lệ. Quá sung sướng, Scarlett không thấy gì bực tức, quá hài lòng nàng cũng quên luôn ghen tức. Ashley trở về là đã quá đủ rồi!

Lâu lâu, nàng lại đưa tay sờ má, nơi chàng hôn lúc nãy và lại cảm thấy đê mê rồi nàng mỉm cười với Ashley. Dĩ nhiên là chàng không hôn nàng trước. Melanie đã nhào vào vòng tay chàng, khóc rưng rức, bám chặt lấy Ashley như không muốn chàng ra đi nữa. Sau đó là India và Honey cũng vồ chặt lấy ông anh, như muốn lôi Ashley ra khỏi tay Melanie. Rồi chàng phải hôn cha với một vẻ nghiêm trang chứng tỏ mối cảm thông lặng lẽ giữa hai người vẫn còn mãnh liệt. Rồi đến cô Pitty, cô cứ nhảy nhót trên đôi chân nhỏ nhắn của cô. Sau cùng chàng mới quay sang Scarlett đang bị các thanh niên trong hạt vây quanh để đòi hôn, và bảo:

- Ồ, Scarlett, em xinh quá, thật là xinh!

Rồi chàng hôn lên má nàng. Với cái hôn nầy, những lời nàng dự định chúc mừng đều mọc cánh bay đi. Chỉ vài giờ sau nàng mới chợt nhớ Ashley chẳng hôn môi mình. Rồi nàng sốt ruột tự hỏi chàng có hôn môi mình chăng nếu chỉ có hai người ở riêng một chỗ, chàng ôm ghì lấy đầu nàng cúi xuống trong khi nàng phải nhón chân lên... và chàng cứ ôm như thế thật lâu và thật lâu. Sung sướng với ý nghĩ đó, Scarlett tin tưởng Ashley sẽ làm như vậy. Nhưng còn quá nhiều thì giờ, còn một tuần nữa kia mà! Chắc chắn nàng sẽ xoay xở để được tiếp xúc riêng với chàng và sẽ thỏ thẻ hỏi:

"Anh còn nhớ những lần mình cỡi ngựa dạo chơi trên các con đường mòn bí mật của chúng mình không? Anh còn nhớ ánh trăng đêm đó sáng tỏ như thế nào khi chúng mình cùng ngồi trên thềm Tara và anh đã đọc cho em nghe một bài thơ không? (Chúa ơi! Chết chưa, bài thơ đó tựa gì?) Anh còn nhớ một chiều em sai khớp xương cổ chân anh bồng em về nhà không?"

Ồ, còn rất nhiều chuyện mà nàng có thể vào đề bằng mấy tiếng: "Anh còn nhớ...?" Còn thật nhiều kỷ niệm nên thơ sẽ mang chàng trở về những ngày thân yêu khi họ còn ngao du khắp hạt như những đứa trẻ vô tư lự, còn thật nhiều điều sẽ nhắc chàng nhớ tới những ngày mà Melanie Hamilton chưa nhập cuộc. Và trong khi họ nói chuyện với nhau nàng có thể đọc thấy trong mắt chàng những cảm xúc vừa hồi sinh, những dấu hiệu được che lấp bởi bổn phận làm chồng đối với Melanie nhưng vẫn cho thấy chàng còn để ý tới nàng, vẫn yêu nàng như ngày dã yến mà chàng đã thố lộ hết tâm tình. Nàng không cần dự đoán những gì mà hai người sẽ phải làm sau khi chàng tuyên bố yêu nàng bằng những lời chân xác nhứt. Chỉ cần biết chàng yêu nàng là đủ... Phải rồi, nàng sẽ chờ đợi chàng, nàng sẽ để cho Melanie mặc sức hưởng những giờ phút sung sướng run rẩy và khóc rấm rức trong vòng tay chồng. Rồi sẽ tới phiên nàng. Một con nhỏ như Melanie thì có biết gì là tình yêu?

Đợi cho những ngày vui đoàn tụ lắng xuống, Melanie hỏi:

- Anh ơi, anh giống như một tên ăn mày. Ai vá đồ cho anh, mà sao lại vá bằng vải xanh?

Ashley nhìn lại bộ quân phục của mình:

- Thế nầy là còn phong lưu lắm. Cứ so sánh anh với mấy miếng giẻ rách kia coi, em sẽ thấy anh còn dễ ưa hơn nhiều. Mose đã vá quần áo cho anh và vậy là khá lắm rồi, vì trước chiến tranh bác ta có bao giờ cầm tới cây kim. Còn mấy miếng vải xanh, là đồ của tù binh Yankee. Thà mặc đồ vá vải khác màu còn hơn mặc quần bị lủng lỗ. Bảo anh ăn mặc như một tên ăn mày hả? Em phải cám ơn Chúa là chồng em chẳng trở về nhà với hai bàn chân không. Tuần trước đôi giày cũ mèm của anh đã mòn lẵn, anh tưởng là phải quấn chân bằng bao bố để về nhà nếu không may mắn bắn hạ hai tên trinh sát Yankee. Giày của một trong hai tên đó lại may mắn vừa khít chân anh.

Rồi chàng duỗi hai chân dài ra cho mọi người xem đôi giày cao cổ mang nhiều vết trầy trụa. Cade lên tiếng:

- Còn đôi giày của tên kia thì không vừa chân tôi, nó hẹp và ngắn quá, chân tôi bây giờ cứ như dập ra. Dầu sao tôi cũng phải trở về đủ bộ vận.

Tony xen vào:

- Vậy mà cái thằng xỏ lá ích kỷ nầy không chịu nhường lại cho tụi nầy. Đôi giày đó rất vừa với bàn chân nhỏ nhắn quí phái của họ Fontaine. Trời đất ơi, về gặp má tôi với đôi giày xấu xí không có cổ nầy mắc cỡ làm sao. Trước chiến tranh bà còn không bao giờ cho bọn da đen mang loại nầy nữa là khác.

Alex vừa nói vừa nhìn đôi giày ống của Cade:

- Đừng lo, tụi mình sẽ lột giày nó trên xe lửa. Tao không quan tâm tới chuyện ra mắt má, nhưng tao chỉ lo con Dimity Munroe thấy mấy ngón chân tao ngo ngoe ló ra ngoài thôi.

- Sao được, đôi giày đó là của tôi. Tôi giành trước mà. Tony hầm hừ với anh; Melanie sợ anh em Fontaine lại gây ra sự nổi xung với nhau nên xen vào hòa giải.

Ashley đưa tay lên xoa mặt, gương mặt còn nhiều vết đứt do dao cạo mới kéo da non, buồn bã nói:

- Tôi thì chỉ có bộ râu để khoe với mấy cô. Râu đẹp lắm và nói không phải khoe khoang, cả Jeb Stuart và lão tướng Forrest, râu cũng không đẹp bằng, nhưng khi tới Richmond, hai tên trời đánh nầy (ám chỉ hai anh em Fontaine) cứ bảo là hễ chúng cạo râu thì tôi cũng phải cạo theo. Thế là chúng đè tôi xuống và cạo phăng đi. Phải nhờ có Evan và Cade can thiệp chúng mới chịu chừa bộ râu mép lại.

Alex xen vào:

- Ảnh nói quá đó, chị Wilkes! Chị nên cám ơn tôi mới phải, nếu không thì chị không nhìn ra ảnh đâu, không chừng sẽ đuổi ra khỏi cửa liền nữa. Tụi tôi làm vậy là để trả ơn ảnh can thiệp với quân cảnh khỏi nhốt tụi tôi. Anh còn nói nữa là tụi tôi cạo luôn râu mép cho coi, cạo ngay bây giờ.

Melanie vội vàng kêu lên, nắm chặt lấy Ashley:

- Không đâu, cám ơn. Để râu như vậy trông dễ thương chớ.

Anh em Fontaine nhìn nhau, gục gặc:

- Khi người ta yêu nhau là vậy.

Lúc Ashley dầm mình trong sương lạnh tiễn các bạn ra ga bằng xe của cô Pittypat, Melanie nắm tay Scarlett:

- Quần áo anh ấy tởm quá, phải không em? Ồ, chiếc áo nỉ chị dành tặng cho anh ấy chắn hẳn là một ngạc nhiên thích thú. Phải chi còn đủ vải để chị may thêm một cái quần...

Chiếc áo dành tặng Ashley khiến cho Scarlett buồn bởi vì nàng hết sức mong muốn chính nàng chớ không phải Melanie tặng cho chàng chiếc áo đó. Những bộ quân phục bằng nỉ xám lúc sau nầy cũng trở thành vô giá chẳng kém gì châu báu, do đó Ashley cũng phải mặc loại quân phục bằng vải thô dệt tay. Hơn nữa, loại vải nầy cũng chẳng có được bao nhiêu nên một số binh sĩ đã phải mặc quân phục tước đoạt của bọn Yankee rồi đem nhuộm với vỏ bồ đào để biến thành màu nâu sậm. Nhưng Melanie may mắn có được một khúc nỉ xám vừa đủ may một cái áo - tuy hơi ngắn nhưng vẫn là áo nỉ - nàng đã săn sóc cho một chiến binh người miền Charleston, và khi anh ta chết, Melanie đã cắt một lọn tóc của anh ta gởi về cho bà mẹ cùng một ít vật dụng riêng kèm theo cả một bức thư tường thuật về những giờ phút cuối cùng của anh ta mà không đá động tới cơn đau giẫy chết. Thơ qua thơ lại, người mẹ đau khổ kia biết Melanie cũng có chồng đang chiến đấu nên gởi tặng nàng một khúc nỉ với bộ nút đồng mà bà đã mua để dành tặng cho đứa con đã chết. Scarlett sẵn sàng hy sinh bất cứ gì để thêm vào cho đủ bộ quân phục, nhưng loại nỉ đó lại không có ở Atlanta.

Scarlett cũng có một món quà Giáng sinh dành cho Ashley nhưng so với chiếc áo nỉ xám của Melanie thì tặng vật của nàng thành vô nghĩa. Đó là một cái túi nhỏ xách tay bằng nỉ mỏng chứa một số kim may quí báu mà Rhett đã tặng, ba chiếc khăn tay của nàng, hai ống chỉ và một cái kéo. Nhưng nàng ước muốn được tặng một món gì cá biệt hơn, một món mà chỉ có vợ mới tặng cho chồng, một chiếc sơ-mi, một đôi găng tay hay một cái nón. Ồ, một cái nón thì quí biết chừng nào! Cái mũ trẹt bằng rơm mà Ashley đang đội mới xấu xí làm sao. Nhưng ở Atlanta thì chỉ có những kiểu nón quá xoàng.

Nghĩ tới nón là Scarlett liên tưởng tới Rhett Butler. Hắn có quá nhiều nón, nón rơm rộng vành dùng để đội mùa hè, các loại nón hợp thời cho từng lễ hội, nón đi săn, nón vành quặp xuống màu nâu, màu xanh hoặc màu đen. Tại sao hắn lại có nhiều nón đến thế trong khi Ashley yêu quí của nàng phải đội nắng dầm mưa với chiếc nón tả tơi? Nàng quyết định:

"Mình sẽ bắt Rhett tặng mình chiếc nón nỉ đen mới của hắn. Mình sẽ kết quanh riềm nón một sợi băng xám và may vào đó phù hiệu của chàng".

Nàng dừng lại khi nghĩ khó mà lấy được nón nếu không giải thích cho suôn sẻ. Nàng không thể bảo với Rhett là nàng cần có nón để tặng Ashley. Hắn sẽ dựng mày lên một cách dữ dằn như vẫn thường làm mỗi khi nàng nhắc tới Ashley, và rồi muốn hay không, hắn cũng sẽ quyết liệt từ chối. Ồ, mình có thể dựng đứng câu chuyện của một thương binh thảm khổ tại nhà thương đang cần nón đó, và Rhett sẽ không bao giờ biết được sự thật.

Suốt chiều hôm đó, nàng tìm đủ cách để được gặp riêng Ashley, dù chỉ vài phút thôi, nhưng Melanie lại cứ đeo dính bên chồng và India cùng Honey cứ nhướn đôi mắt thưa thớt lông mi nhìn theo ông anh của họ qua lại trong nhà. Ngay cả ông John Wilkes, hãnh diện vì con mình cũng không có dịp tâm tình riêng với Ashley.

Buổi ăn tối cũng lại thế. Mọi người cứ dồn dập hỏi chàng về tình hình chiến tranh. Chiến tranh. Chiến tranh là cái quái gì? Scarlett nghĩ là Ashley cũng chẳng buồn nói về chuyện đó. Chàng nói dài dòng thỉnh thoảng lại cười phá lên, hoàn toàn làm chủ cuộc đàm thoại - điều mà từ trước tới nay Scarlett chưa từng thấy - nhưng dường như chàng chưa nói được bao nhiêu ý nghĩ thật của chính mình. Chàng kể những chuyện vui đùa, nghịch ngợm của các bạn, những thủ đoạn, mưu mô dùng để làm quên đi đói khát, những cuộc di chuyển xa diệu vợi dưới mưa và mô tả từng chi tiết hình ảnh của Tướng Lee lúc ông cỡi ngựa đi qua sau khi rút lui khỏi Gettysburg và dừng lại hỏi:

- Các bạn có phải là chiến sĩ của quân lực xứ Georgia không? Tuyệt lắm, không có người của Georgia, khó mà chịu đựng lâu dài.

Scarlett nghĩ rằng chàng nói huyên thuyên như vậy là để tránh trả lời những câu hỏi của gia đình đặt ra. Khi nàng nhìn thấy đôi mắt của chàng chớp chớp rồi gục xuống trước cái nhìn phiền muộn đăm đăm của cha, nàng băn khoăn tự hỏi không biết Ashley đang che giấu điều gì. Nhưng mối lo đó cũng qua mau, vì trong nàng chẳng còn một chỗ trống nào để chất chứa điều gì khác hơn ngoài niềm vui ngời sáng và lòng khao khát được gặp riêng Ashley.

Niềm vui sáng chói đó vẫn còn kéo dài cho đến lúc mọi người đang quây quần bên ánh lửa bắt đầu che miệng ngáp. Ông Wilkes và mấy cô con gái trở về khách sạn. Rồi, theo sau ánh nến hướng dẫn của bác Peter, Scarlett, Ashley, Melanie và cô Pittypat lên lầu, nàng chợt nghe thấy lòng lạnh buốt. Tới lúc đứng trên hành lang, Ashley mới thật là của nàng, chỉ là của nàng thôi dầu cho tới xế chiều nầy nàng cũng vẫn chưa nói được một lời riêng rẽ với chàng. Nhưng bây giờ, khi nàng vừa chúc ngủ ngon thì thấy má Melanie đỏ bừng lên. Người chị chồng cứ cúi gằm nhìn tấm thảm, dường như đang cố kềm chế nỗi xúc động trong lòng nhưng vẫn còn cho thấy được là đang sung sướng trong e thẹn. Ngay cả lúc Ashley mở cửa phòng ngủ, Melanie cũng chưa dám nhìn lên nhưng vội vàng bước mau vào. Ashley cũng hấp tấp chúc ngủ ngon nhưng chẳng nhìn sang Scarlett.

Cánh cửa khép lại sau lưng họ, để lại Scarlett há hốc miệng, chợt đón nhận cả một trời tuyệt vọng. Ashley không thuộc về nàng nữa. Chàng đã thuộc về Melanie. Và cho tới khi nào Melanie còn sống, cô vẫn cứ vào chung phòng với Ashley rồi khép cửa lại, cách biệt hẳn với thế giới bên ngoài.

o O o

Ashley sắp lên đường trở lại Virginia, sắp tiếp tục hành quân trong lớp giá tuyết, để đói lả hạ trại dưới trời tuyết đổ, để rồi mái tóc vàng óng và thân hình mảnh khảnh trong một lúc nào đó tan biến đi như một con kiến bị bánh xe vô tình nghiến nát. Một tuần với bao nhiêu giấc mơ thơ mộng, với những giờ đoàn tụ hạnh phúc đã trôi qua.

Bảy ngày qua mau, mau như một giấc mơ còn phảng phất hương vị của những cành thông Noel, sáng rực những ngọn nến bé nhỏ và lóng lánh ánh kim tuyến của đồ vật trang hoàng, trôi mau như nhịp tim đập rộn. Một tuần nhộn nhịp đã làm cho Scarlett vừa đau đớn vừa sung sướng vì mỗi lúc lại có một tình cờ mà nàng sẽ nhớ lại sau khi Ashley đã ra đi, những việc mà nàng có thể nhàn rỗi phân tách trong những tháng dài sắp tới, để tìm được những mối an ủi nho nhỏ. Đó là những lần khiêu vũ, ca hát cười đùa vì Ashley, đoán trước ý muốn chàng, cười khi chàng cười, im lặng nghe chàng nói, đăm đăm nhìn thân người thẳng tắp của chàng, để ý tới mỗi cái nhíu mày, mỗi khóe môi... Một tuần đã qua mau trong khi chiến tranh vẫn tiếp diễn không biết đến bao giờ.

Ngồi trên đi-văng trong phòng khách với món quà tiễn biệt trên đầu gối, nàng đợi Ashley đang từ giã Melanie, cầu mong chàng sẽ xuống lầu một mình và nàng sẽ được Thượng đế chấp nhận cho được ở riêng với chàng trong một lúc. Nàng lắng tai nghe tiếng động trên lầu, nhưng ngôi nhà vẫn yên tĩnh một cách kỳ lạ, yên tĩnh đến nỗi nàng nghe rõ cả hơi thở của mình. Cô Pitty đang vùi đầu khóc ở phòng riêng vì Ashley đã từ giã cô cách đây nửa giờ. Không một tiếng thì thầm hay tiếng khóc nào sau cánh cửa phòng ngủ đóng im ỉm của Melanie. Scarlett có cảm tưởng Ashley đã ở trong đó quá lâu rồi, nàng hết sức sốt ruột vì Ashley vẫn kéo dài giây phút từ biệt vợ, vì thời gian qua mau mà dịp may của nàng quá ngắn.

Scarlett ôn lại những điều nàng dự định nói với chàng trong suốt tuần qua nhưng chưa có dịp và bây giờ nàng nghĩ có lẽ không còn có dịp nào để nói nữa.

Thật nhiều câu nho nhỏ ngớ ngẩn như: "Ashley, anh phải thận trọng, nghe không? Đừng để chân bị ướt, coi chừng cảm. Anh chịu lạnh dở lắm. Đừng quên lót một tờ báo trong ngực áo nó che gió rất nhiều!"

Còn nhiều chuyện khác, nhiều chuyện thật hệ trọng mà nàng muốn đọc rõ trong ánh mắt chàng, dầu chàng chẳng nói gì.

Bao nhiêu là chuyện nhưng lại không đủ thời giờ! Đến những phút cuối cùng còn lại cũng bị Melanie tước đoạt của nàng nếu chị ta cứ bám sát chàng ra tới cửa, tới nhà xe. Tại sao nàng không tìm được dịp suốt tuần qua? Chỉ vì Melanie cứ mãi có mặt bên chàng với ánh mắt trìu mến, chỉ vì bạn bè, láng giềng và thân nhân của chàng luôn luôn hiện diện trong ngôi nhà nầy, từ sáng tới tối làm Ashley không bao giờ được ở một mình. Rồi tới tối, cánh cửa phòng ngủ lại khép chặt sau lưng chàng và Melanie. Trong những ngày sau cùng, chàng không hé lộ một điều gì trong ánh mắt hoặc bằng lời nói với nàng, ngoài những tình cảm thông thường của một người anh đối với cô em, hoặc của người bạn đối với một người bạn, một người bạn thân thiết quá lâu. Nàng không thể để chàng đi, có lẽ là mãi mãi mà chẳng biết chàng có yêu nàng không. Rồi sau đó, dầu chàng có chết đi, nàng vẫn có thể tự an ủi với mối tình bí mật nầy cho đến chết.

Sau một lúc chờ đợi dài gần như cả một thế kỷ, nàng nghe thấy tiếng giày di động trên đầu nàng, rồi tiếng cửa mở ra và đóng lại. Tiếng chân chàng đang bước xuống thang lầu. Tạ ơn Chúa! Chàng chỉ xuống một mình! Melanie ra khỏi phòng. Bây giờ chàng sắp thuộc về nàng, trong vài phút thôi, nhưng là những phút quí giá nhứt đời.

Ashley chầm chậm bước xuống thang, mấy chiếc đinh thúc ngựa kêu leng keng và tiếng khua lách cách của bao gươm chạm vào giầy. Chàng bước xuống phòng khách với đôi mắt buồn thảm. Chàng cố mỉm cười nhưng mặt chàng trắng nhợt như một người bị nội thương. Nàng đứng bật lên khi Ashley bước vào và cảm thấy vô cùng hãnh diện vì trước mắt nàng là một quân nhân đẹp trai nhứt mà nàng chưa từng gặp. Bao súng và dây lưng của chàng thật bóng, mấy chiếc đinh thúc ngựa và bao kiếm sáng choang nhờ bác Peter đã cố sức đánh cho thật bóng. Chiếc áo khoác mới không được vừa vặn lắm vì thợ may đã bị hối thúc phải làm mau nên có vài đường chỉ xẹo xọ. Chiếc áo khoác nỉ xám mới toanh nầy không thích hợp gì cả với cái quần dài cũ kỹ vá víu và đôi giày ống trầy trụa, nhưng nếu chàng được mặc áo giáp bằng bạc, chàng sẽ không thua gì người hiệp sĩ trong giấc mơ đời con gái.

Nàng đột ngột van lơn:

- Ashley, em có thể đưa anh ra ga không?

- Không em, ba anh và mấy đứa em gái sẽ ra đó. Vả lại, anh vẫn muốn em từ giã anh ở đây hơn là để em phải run rẩy tại nhà ga. Ở đây có nhiều kỷ niệm hơn.

Nàng hủy bỏ ngay kế hoạch của mình. Nếu India và Honey, hai con nhỏ ghét nàng nhứt có mặt trong lúc chia tay, chắc chắn nàng sẽ không có dịp may nào để nói chuyện riêng với Ashley.

- Vậy thì em không đi. Ashley, anh nhìn xem em có một món quà khác cho anh đây. Nàng rụt rè mở gói giấy ra, bây giờ đúng là lúc nàng phải trao nó cho chàng. Đó là một chiếc đai màu vàng, làm bằng thứ lụa quí Trung hoa, đường viền thật lớn. Rhett Butler đã mang từ Havana về cho nàng một chiếc khăn choàng nhiều tháng trước, chiếc khăn thêu hình chim chóc và bông hoa màu đỏ sậm và xanh. Suốt tuần qua nàng đã kiên nhẫn gỡ hết những mối thêu và cắt ra một miếng lụa, may lại thành chiếc đai dài.

- Scarlett, khăn đẹp quá! Em may lấy phải không? Vậy là anh quí nó biết bao nhiêu. Thắt giùm anh đi. Tụi bạn sẽ tái mặt vì ganh tị với chiếc áo khoác và cái đai tuyệt mỹ nầy.

Nàng quấn đai vòng quanh người chàng, ngay trên sợi nịt và thắt lại thành một cái nơ. Melanie đã cho chàng áo mới, nhưng còn cái đai nầy mới chính là món quà của nàng, một món quà kín đáo của riêng nàng để chàng mang ra trận. Nó sẽ làm chàng nhớ đến nàng mỗi khi nhìn thấy nó. Nàng lùi lại và ngắm nghía Ashley, hãnh diện nghĩ rằng ngay cả Tướng Jeb Stuart với cái đai rực rỡ và chiếc lông chim trên nón của ông ta cũng không thể nào bảnh bao bằng chàng kỵ binh của lòng nàng.

Chàng vừa mân mê viền đai, vừa lặp lại:

- Đẹp quá Scarlett! Nhưng có phải em đã cắt một cái áo dài hay một cái khăn choàng để may lại không? Đáng lẽ em không nên làm vậy, Scarlett. Lúc nầy những món xinh xắn đó khó kiếm lắm.

- Ồ, Ashley, em có thể... Nàng suýt nói là có thể cắt trái tim của em để cho anh nếu anh cần nhưng nàng nói tránh đi:

- Em có thể làm tất cả mọi thứ vì anh.

Mặt Ashley rạng rỡ lên đôi chút:

- Thật hả? Vậy thì có một việc em có thể làm vì anh, Scarlett. Đó là việc sẽ làm đầu óc anh thanh thản khi ở xa.

- Gì vậy anh?

Nàng vui sướng hỏi, sẵn sàng hứa tất cả những chuyện vượt khả năng mình.

- Scarlett, em giúp anh chăm sóc Melanie.

- Chăm sóc Melly?

Tim nàng như thắt lại. Thì ra đó là lời khẩn cầu sau cùng của chàng trong khi nàng ao ước được hứa những gì huy hoàng, đẹp đẽ hơn. Scarlett bỗng giận sôi lên. Đây là lúc của nàng với Ashley, của riêng nàng. Vậy mà cái bóng xanh xao của Melanie cũng chen vào được. Sao chàng lại có thể nhắc tên Melanie trong lúc chia tay nầy? Sao chàng lại có thể yêu cầu nàng một việc như vậy?

Ashley vẫn không chú ý tới vẻ tuyệt vọng của nàng, như ngày trước, chàng nhìn nàng với vẻ xa vắng, như đang nhìn một vật gì khác chớ không phải nàng.

- Phải, em hãy bỏ chút thời giờ lo cho Melanie giùm anh. Chị em yếu đuối lắm mà không biết, và sẽ gầy guộc thêm vì lo săn sóc thương binh và may vá. Chị em còn nhút nhát lắm. Ngoài cô Pittypat, chú Henry và em, Melanie không còn một người thân nào nữa, ngoại trừ họ Burr ở Macon, nhưng họ là bà con quá xa. Cô Pitty... Scarlett, em đã rõ cô ấy cứ như một đứa bé. Còn chú Henry thì đã già, Melanie thương em nhiều lắm, không phải vì em là vợ của Charles mà vì... vì em chính là em. Melanie thương em như em ruột vậy. Scarlett, anh thường ngủ không yên khi nghĩ tới việc gì sẽ xảy ra nếu anh chết đi mà vợ anh chẳng còn ai để trông cậy. Hứa với anh đi!

Scarlett không tài nào nghe được đoạn cuối vì quá sợ lúc Ashley nói "nếu anh chết đi".

Mỗi ngày dò bản danh sách tổn thất là nàng muốn nghẹn thở, biết rằng mình sẽ mất tất cả nếu có chuyện gì xảy ra cho Ashley. Nhưng luôn luôn nàng vẫn nuôi ấn tượng, dầu cho quân đội Liên bang miền Nam có hoàn toàn bị tan rã đi nữa, Ashley vẫn không hề hấn gì. Nhưng bây giờ chàng đã nói ra những lời bất tường. Nàng rợn người vì sợ hãi. Một sự sợ hãi đầy mê tín mà lý trí nàng không thể đánh đổ nổi. Dòng máu Ailen đã biến nàng thành con người sống theo trực giác, khiến nàng cảm thấy trước sự chết chóc và trong đôi mắt to màu xám của Ashley, nàng có thể nhìn thấy một nỗi buồn xa vắng mà nàng nghĩ rằng đó là dấu hiệu của một kẻ cảm thấy bàn tay lạnh buốt của tử thần đang chạm vai mình và đã nghe thấy tiếng kêu thảm thiết của nữ thần Banshee.

- Đừng nói vậy, anh. Dầu là nghĩ tới thôi, cũng không nên. Đừng nói chuyện chết chóc! Kìa, anh đọc kinh mau đi.

Ashley mỉm cười vì sự sợ hãi khẩn thiết trong giọng nói của nàng.

- Em hãy đọc kinh giùm anh và đốt luôn mấy ngọn nến đi.

Nhưng Scarlett không thể trả lời vì đang kinh động bởi những hình ảnh tưởng tượng. Nàng thấy Ashley nằm chết trên lớp tuyết Virginia, cách xa nàng. Ashley lại tiếp tục nói, cũng bằng một giọng buồn bã, an phận, càng tăng thêm mối sợ hãi của Scarlett cho tới khi cơn sợ đó xóa nhòa lòng ghen tức và thất vọng đi.

- Anh nhờ em như vậy chỉ vì một lý do thôi, Scarlett. Anh không thể nào nói được những gì sắp xảy tới cho anh hay cho chúng ta. Nhưng khi ngày tàn, tới lúc đó anh đang ở cách xa đây, dầu cho anh còn sống cũng vậy, anh sẽ ở rất xa nên không thể nào chăm sóc cho Melanie được.

- Ngày... ngày tàn...?

- Ngày tàn của chiến tranh... Mà cũng là ngày tàn của thế giới.

- Ashley, chắc anh không tin là bọn Yankee sẽ đánh bại được chúng ta chớ? Suốt tuần nay anh đã nói là Tướng Lee mạnh vô cùng mà.

- Suốt tuần qua anh luôn luôn nói dối như bao nhiêu quân nhân khác khi về phép. Tại sao lại phải làm cho cô Pitty và Melanie lo sợ trước khi họ cần lo sợ? Đúng, Scarlett, anh nghĩ rằng bọn Yankee sẽ thắng ta. Gettysburg là bước đầu của ngày tàn. Người ở hậu phương không thể nào hiểu được. Họ không thể nào ý thức được chúng ta sẽ chịu đựng được bao lâu. Nhưng, Scarlett... một số binh sĩ của anh đi chân không, trong lớp tuyết dầy đặc ở Virginia. Mỗi khi nhìn mấy bàn chân tê cóng quấn trong giẻ rách hoặc bao bố, hay nhìn những vết máu của họ đọng trên mặt tuyết, anh biết rằng anh còn một đôi giày nguyên vẹn... Thế là anh có ý định quăng nó đi để đi chân không như mọi người.

- Ồ, Ashley, hứa với em là đừng quăng nó đi!

- Thấy những chuyện đó và nhìn vào quân Yankee là anh thấy tất cả đều phải kết thúc. Scarlett, quân Yankee một hàng ngàn lính ở Âu châu! Phần đông những tù binh bị bắt gần đây đều không nói được tiếng Anh. Họ là người Đức, người Ba lan di cư, người Ailen nói tiếng Gaelic. Nhưng khi chúng ta mất đi một người lính, chúng ta không tìm được người thay thế. Giày hư cũng không cách nào có được đôi giày khác. Chúng ta đang ở trước đường cùng. Làm thế nào có thể đương đầu nổi với cả thế giới.

Nàng cuồng nhiệt nghĩ:

"Dầu Liên bang miền Nam tan tành như cát bụi, dầu cả thế giới diệt vong cũng mặc, chỉ cần chàng vẫn sống! Em không thể nào sống nổi một khi anh đã chết".

- Scarlett, anh không muốn em nói lại những gì anh vừa nói. Anh không muốn người thân của mình phải lo sợ. Phần em, không phải anh muốn cho em sợ khi nói những điều đó đâu, anh chỉ giải thích tại sao phải nhờ em chăm sóc giùm Melanie thôi. Chị của em yếu đuối còn em thì mạnh bạo. Biết được hai người nương tựa lẫn nhau, anh sẽ được yên lòng dầu có chuyện gì xảy ra cho anh. Hứa với anh đi!

- Em xin hứa.

Nàng đáp mau vì cảm thấy như tử thần đã xuất hiện sau lưng Ashley nên sẵn sàng hứa hết mọi điều.

- Ashley! Ashley! Em không thể để anh đi! Em đã mất hết can đảm rồi.

- Em phải can đảm lên.

Giọng Ashley bỗng biến đổi, rền vang và thắm suốt. Chàng nói thật mau như đang khẩn nguyện một điều gì.

- Em phải có can đảm. Nếu không, làm sao anh chịu đựng được? Scarlett sung sướng nhìn Ashley, tự hỏi có phải chàng muốn nói khi xa nàng, chàng cũng đau khổ? Mặt chàng sa sầm xuống như khi từ giã Melanie bước xuống thang lầu. Nhưng nàng không thể đoán được những gì Ashley đang nghĩ. Chàng cúi xuống, nâng mặt nàng lên và hôn vào trán.

- Scarlett, Scarlett! Em thật hoàn toàn và có nhiều nghị lực. Em đẹp lắm, không phải chỉ đẹp ở khuôn mặt mà ở cả con người em, ở thân hình, ở tư tưởng cũng như ở linh hồn. Đắm đuối vì những lời khen, vì sự va chạm của bàn tay chàng, Scarlett sung sướng thì thầm:

- Ồ, Ashley, không một ai ngoài anh...

- Anh vui sướng khi nghĩ rằng có lẽ anh là người hiểu em nhiều nhứt và anh có thể nhìn thấu những điều đẹp đẽ trong em mà người khác vì quá vô tình hay quá hấp tấp nên không nhận biết.

Ashley ngừng nói, hai tay buông xuôi, nhưng mắt chàng vẫn dán chặt mắt nàng. Nàng nín thở đợi chàng nói tiếp, nàng muốn nhón gót lên để nghe chàng nói ba tiếng thần tiên "Anh yêu em". Nhưng Ashley chẳng nói gì nữa. Nàng quýnh quáng tìm một dấu hiệu trên nét mặt Ashley. Môi nàng run lên vì biết chàng chẳng còn gì để nói.

Lại thất vọng lần nữa, nàng không sao chịu đựng nổi phải kêu lên thành tiếng "Ồ!" nho nhỏ, trẻ con rồi ngồi phịch xuống, nước mắt tràn ra. Nàng chợt nghe có tiếng động ngoài đường, một tiếng động ghê tởm và tàn nhẫn nhắc nàng nhớ là Ashley sắp phải ra đi. Tiếng động nghe như âm thanh ma quái, như tiếng sóng vỗ vào mạn thuyền của Charon. Bác Peter quấn mình trong một chiếc mền nhồi bông đã mang xe ra đường để đưa Ashley đi.

Ashley nói "Tạm biệt" thật êm đềm, lấy chiếc nón nỉ rộng vành mà nàng đã dối gạt Rhett để xin rồi bước vào gian phòng ngoài tối om. Tay đặt trên nắm cửa, chàng quay lại nhìn nàng, một cái nhìn dài, sâu và ảm đạm, như muốn ghi khắc những đường nét trên mặt, trên thân thể nàng. Qua màn lệ mờ, nàng vẫn thấy rõ mặt chàng và hơi thở như tắt nghẽn, nàng biết chàng sẽ ra đi, ra đi khỏi sự lo lắng của nàng, khỏi căn nhà an toàn, ấm cúng, ra khỏi cuộc đời nàng và có lẽ mãi mãi sẽ không bao giờ còn nói lên những tiếng nàng mong đợi. Thời gian trôi mau như nước cuốn và bây giờ đã trễ rồi. Nàng hấp tấp chạy qua phòng khách bước ra nhà ngoài và bấu lấy chéo đai Ashley thì thào:

- Hôn em đi. Hôn để từ biệt.

Ashley nhẹ nhàng ôm nàng và cúi xuống. Môi chàng vừa chạm môi Scarlett, nàng đã quấn chặt cổ Ashley. Chàng ôm siết nàng một lúc.

Rồi chiếc nón rơi xuống sàn nhà, và Ashley gỡ tay nàng ra nắm chặt:

- Không, Scarlett! Không thể được.

Scarlett nghẹn ngào:

- Em yêu anh, em vẫn luôn luôn yêu anh. Em không bao giờ yêu ai cả. Em lấy Charlie chỉ vì... chỉ vì muốn làm anh đau xót. Ôi, Ashley! Em yêu anh đến nỗi có thể đi bộ đến Virginia để được gần anh, để nấu ăn cho anh, đánh giày cho anh và chải lông ngựa cho anh... Ashley, nói yêu em đi, em sẽ sống với những tiếng đó cho đến chết.

Chàng đột nhiên cúi xuống lượm chiếc nón lên và Scarlett nhìn thoáng mặt chàng. Một khuôn mặt ủ rũ mà nàng chưa hề nhìn thấy, một khuôn mặt hoàn toàn mất hẳn vẻ xa vắng của ngày thường. Khuôn mặt đó đã chứng tỏ chàng yêu nàng và sung sướng vì được nàng yêu, nhưng đồng thời cũng bộc lộ một trạng thái giằng co giữa sự hân hoan kia với nỗi xấu hổ và thất vọng. Giọng Ashley khàn lại:

- Tạm biệt em.

Tiếng mở cửa kêu lích kích, một luồng gió lạnh ùa vào làm run rẩy tấm màn. Scarlett run bần bật nhìn theo chàng chạy vụt ra xe, thanh kiếm lóng lánh dưới ánh sáng yếu ớt của mặt trời mùa đông. Hàng tua viền của chiếc đai kêu phần phật.