gười ta nói Công tước Leto đã tự che mắt mình trước những hiểm họa của Arrakis, rằng ông đã lơ đễnh mà đi xuống hố sâu. Liệu có hợp lý hơn chăng nếu cho rằng ông đã sống quá lâu trong sự cùng nguy cực khốn nên đã phán đoán sai lầm một thay đổi trong cường độ của nó? Hay liệu có thể nào ông đã cố tình hy sinh bản thân để con trai ông có thể tìm được một cuộc sống tốt đẹp hơn? Mọi bằng chứng đều cho thấy Công tước là người không dễ bị lừa bịp.

- trích "Muad'Dib: Ghi chú gia đình" của Công chúa Irulan

Công tước Leto Atreides tựa vào lan can của tháp chỉ huy hạ cánh bên ngoài Arrakeen. Mặt trăng thứ nhất của đêm, một đồng xu bạc dẹt, treo lơ lửng trên đường chân trời phía Nam. Bên dưới nó, những vách núi Tường Chắn lởm chởm sáng lên như dải băng khô xuyên qua màn bụi. Phía trái ông, những ánh đèn của Arrakeen rực sáng trong sương mù - vàng... trắng... xanh.

Ông nghĩ đến bản cáo thị có chữ ký của ông đang được niêm yết khắp từ đầu đến cuối những nơi dân cư đông đúc của hành tinh này: "Hoàng đế Padishah uy nghiêm đã giao cho ta nhiệm vụ cai quản hành tinh này và chấm dứt mọi tranh cãi."

Cái nghi thức mang tính lễ nghi này gợi lên trong ông cảm giác cô đơn. Ai là kẻ bị lừa phỉnh bởi sự tuân thủ luật pháp ngu ngốc đó chứ? Tất nhiên không phải người Fremen rồi. Cũng không phải các Tiểu Gia tộc vốn đang kiểm soát nền thương mại nội địa của Arrakis... và hầu như tất cả đều là tay sai của Harkonnen.

Bọn chúng vừa toan lấy mạng con ta!

Thật khó mà kìm nén được cơn giận này.

Ông nhìn thấy ánh đèn của một chiếc xe đang từ hướng Arrakeen chạy tới sân đáp tàu. Ông hy vọng chính là đội bảo vệ và đoàn hộ tống đang đưa Paul đến. Sự chậm trễ này thật khó chịu mặc dù ông biết đó là do sự cẩn trọng của người phụ tá của Hawat.

Bọn chúng vừa toan lấy mạng con ta!

Ông lắc đầu để tống khứ những ý nghĩ giận dữ này đi, nhìn trở lại phía sân đáp tàu nơi năm chiếc trong số các tàu chiến của ông được bố trí quanh mép sân giống như những người lính bảo vệ làm bằng đá nguyên khối.

Chậm trễ vì cẩn trọng thì vẫn tốt hơn là...

Viên phụ tá đó là một người giỏi, ông tự nhắc mình. Một nhân vật nổi bật vì sự tiến bộ, lòng trung thành tuyệt đối.

"Hoàng đế Padishah uy nghiêm..."

Giá như cư dân cái thành phố đồn trú điêu tàn này có thể nhìn thấy bức thư riêng mà Hoàng đế gửi cho "Công tước Cao quý" của ngài - những ám chỉ đầy khinh thị về những người đàn ông đàn bà che mạng: "... nhưng người ta còn có thể chờ đợi gì khác ở cái lũ người man rợ mà giấc mơ tha thiết nhất của chúng là được sống bên ngoài vòng an ninh có trật tự kỷ cương của chế độ faufreluches?"

Trong khoảnh khắc này, Công tước cảm thấy giấc mơ tha thiết nhất của ông là chấm dứt mọi phân biệt giai cấp và không bao giờ nghĩ đến cái trật tự chết giẫm đó nữa. Ông ngước mắt qua màn bụi nhìn những ngôi sao không nhấp nháy, thầm nghĩ: Quay xung quanh một trong những ánh sáng nhỏ đó chính là Caladan... nhưng mình sẽ không bao giờ thấy lại quê hương nữa. Niềm khao khát được về Caladan biến thành cơn đau bất ngờ trong ngực ông. Ông cảm thấy cơn đau không xuất phát từ bên trong con người ông, mà nó đã từ Caladan vươn đến bên ông. Ông không thể thuyết phục mình gọi cái mảnh đất hoang khô cằn Arrakis này là quê hương được, và ông không tin có khi nào đó mình lại làm được điều này.

Ta phải che giấu cảm xúc của mình, ông nghĩ. Vì lợi ích của thằng bé. Nếu nó cần một mái nhà thì đây chính là nhà của nó. Ta có thể nghĩ đến Arrakis như một địa ngục mà ta đã tới trước khi chết, nhưng thằng bé phải tìm thấy ở nơi đây thứ sẽ truyền cho nó nhiệt huyết và khát vọng. Ắt phải có thứ gì đó.

Một làn sóng tự thương cảm - mà ông lập tức xem thường và bác bỏ - lướt qua ông, và bởi lý do nào đó ông chợt nhớ lại hai câu trong bài thơ Gurney Halleck thường ngâm:

"Phổi ta nếm bầu không khí của Thời gian

Thổi qua cát đổ..."

Thế đấy, Gurney sẽ tìm thấy cả đống cát đổ ở nơi này, Công tước nghĩ. Phía bên kia những vách đá trông như phủ băng dưới ánh trăng đó là sa mạc trung tâm - đá trơ trụi, cồn cát, bụi bay tứ phía, một vùng hoang vu khô cằn không có tên trên bản đồ, với những nhúm người Fremen sống đây đó dọc theo rìa hay có thể rải rác trong sa mạc. Nếu có bất kỳ thứ gì có thể mua một tương lai cho dòng họ Atreides thì duy chỉ người Fremen là làm được điều đó.

Với điều kiện là bọn Harkonnen chưa tìm ra cách tiêm nhiễm được ngay cả người Fremen bằng những mưu đồ hiểm độc của chúng.

Bọn chúng vừa toan lấy mạng con ta!

Tiếng kim loại rin rít nạo xuống sân đáp truyền đến tận tháp chỉ huy, làm rung lan can dưới cánh tay ông. Những cửa chớp dùng hơi rơi xuống trước mặt ông, chắn mất tầm nhìn.

Tàu con thoi đang hạ cánh, ông nghĩ. Đã đến lúc đi xuống bắt tay vào việc. Ông quay ra cầu thang sau lưng, đi xuống phòng họp lớn, cố gắng giữ bình tĩnh trong khi xuống cầu thang, chuẩn bị nét mặt cho cuộc chạm trán sắp tới.

Bọn chúng vừa toan lấy mạng con ta!

Khi ông tới căn phòng có mái vòm màu vàng thì đám người từ ngoài sân đáp tàu đang sùng sục đi vào. Họ đeo túi không gian trên vai, hò hét ầm ĩ giống như đám sinh viên vừa nghỉ lễ trở về.

"Nè! Cảm thấy cái đó dưới cẳng chứ hả? Lực hấp dẫn đó chú mày ạ." "Cái hành tinh này lực hấp dẫn là bao nhiêu G ấy nhỉ? Nghe nặng gớm." "Theo sách thì chín phần mười G."

Những lời bốp chát trao qua đổi lại tràn ngập căn phòng lớn.

"Các cậu có nhìn kỹ cái chốn khỉ ho cò gáy này trên đường hạ cánh không? Cái đống của được cho là có ở đây nằm đâu hết rồi nhỉ?" "Bọn Harkonnen ôm theo rồi!" "Cho tao vòi nước nóng và cái giường êm đi!" "Mày chưa nghe thủng à, thằng ngu? Ở đây đếch có vòi sen vòi siếc nào hết. Lấy cát mà cọ cái bàn tọa của mày đi!" "Này! Có thể nào chứ! Công tước!"

Khi Công tước từ cầu thang bước vào, căn phòng đột nhiên im bặt.

Gurney Halleck sải bước đến đầu đám người, một vai đeo túi, tay kia nắm chặt cần cây đàn baliset chín dây. Bàn tay ông có những ngón dài, hai ngón cái to bự, đôi bàn tay đầy những cử động tinh vi để gảy lên thứ âm nhạc tinh tế từ cây đàn baliset.

Công tước nhìn Halleck, khâm phục cái con người xấu xí này, chú ý đến đôi mắt như mảnh thủy tinh với ánh lấp lánh của một trí tuệ hoang dã. Đây là con người sống bên ngoài faufreluches tuy vẫn tuân theo mọi quy tắc của nó. Paul đã gọi ông ta là gì nhỉ? "Gurney, con người dũng cảm."

Mái tóc vàng hoe của Halleck ngang dọc lưa thưa giữa những mảng trơ trụi trên đầu ông. Cái miệng rộng méo đi thành một nụ cười nhếch nom khoái hoạt, còn vết sẹo vì roi nho mực khía qua đường viền hàm dưới dường như chuyển động với sự sống của chính nó. Toàn bộ phong thái ông là phong thái của một năng lực hiên ngang và bình thản. Ông tiến đến phía Công tước, cúi chào.

"Gurney," Công tước nói.

"Thưa Chúa công." Ông giơ cây đàn baliset ra hiệu về phía những người trong phòng. "Đây là những người cuối cùng. Tôi muốn đến đây ngay trong đợt đầu tiên, nhưng..."

"Vẫn còn vài tên Harkonnen dành cho ông đấy," Công tước nói. "Đi với tôi sang chỗ chúng ta có thể nói chuyện được nào, Gurney."

"Xin tuân lệnh, thưa Chúa công."

Họ vào trong một hốc tường cạnh cây làm nước có rãnh dạng ruột gà trong lúc mọi người bồn chồn đi lại trong căn phòng lớn. Halleck thả cái túi vào một góc, tay vẫn giữ chặt chiếc đàn baliset.

"Ông có thể để cho Hawat bao nhiêu người?" Công tước hỏi.

"Thufir có chuyện gì sao, thưa Chúa công?"

"Ông ấy chỉ mất hai đặc vụ, nhưng nhóm tiền trạm đã đem lại cho chúng ta một phòng tuyến rất tuyệt trên toàn bộ cơ cấu Harkonnen ở đây. Nếu di chuyển nhanh, chúng ta có thể giành được ít nhiều an toàn và khoảng thời gian nghỉ ngơi cần thiết. Ông ấy muốn ông có thể gửi được bao nhiêu quân thì gửi hết bấy nhiêu - những người sẽ không chùn bước trước một trận đấu dao nho nhỏ."

"Tôi có thể để cho ông ấy ba trăm người giỏi nhất của tôi," Halleck nói. "Tôi phải gửi họ đến đâu?"

"Đến cổng chính. Một mật vụ của Hawat đang đợi ở đó để đưa họ đi."

"Tôi sẽ điều động ngay chứ, thưa Chúa công?"

"Để lát nữa. Chúng ta có một vấn đề khác. Sĩ quan chỉ huy sân đáp tàu sẽ viện cớ để giữ tàu con thoi lại cho đến rạng đông. Đại thương thuyền của Hiệp hội chở chúng ta đến đây đang bận, và chiếc tàu con thoi đã được sắp xếp để tiếp xúc với một tàu hàng đang nhận một lô hàng hương dược."

"Hương dược của chúng ta sao, thưa Chúa công?"

"Hương dược của chúng ta. Nhưng tàu con thoi cũng sẽ chở một số người săn hương dược của chế độ cũ. Họ quyết định thôi việc vì sự thay đổi thái ấp và Phán quan của Sự thay đổi đã chấp thuận. Trong số họ có khoảng tám trăm thợ lành nghề, Gurney ạ. Trước khi tàu con thoi rời đi, ông phải thuyết phục được vài người về đầu quân cho chúng ta."

"Phải thuyết phục tha thiết đến mức nào, thưa Chúa công?"

"Ta muốn họ sẵn lòng hợp tác, Gurney ạ. Những người này có kinh nghiệm và kỹ năng mà chúng ta cần. Việc họ ra đi cho thấy họ không phải một bộ phận trong guồng máy Harkonnen. Hawat tin rằng có thể có một vài kẻ xấu được cài vào trong nhóm, nhưng ông ấy thì đến từng cái bóng cũng nhìn ra thành sát thủ."

"Trước kia Thufir đã tìm thấy nhiều cái bóng rất nặng ký, thưa Chúa công."

"Và cũng có những cái bóng ông ấy không tìm thấy. Nhưng ta nghĩ, cài mật thám vào cái đám đông đang rục rịch ra đi kia thì hơi quá giàu trí tưởng tượng so với bọn Harkonnen."

"Có thể, thưa Chúa công. Những người này hiện ở đâu?"

"Dưới kia, trong một phòng đợi. Ta nghĩ ông nên xuống dưới đó chơi một hai điệu nhạc để làm dịu đầu óc họ, sau đó hãy tạo sức ép. Ông có thể đề nghị những vị trí hấp dẫn cho những người đủ tiêu chuẩn. Trả cho họ mức lương cao hơn hai mươi phần trăm so với mức họ nhận được thời Harkonnen."

"Không nhiều hơn được sao, thưa Chúa công? Tôi biết thang lương của bọn Harkonnen. Và đối với những người trong túi sẵn có tiền trợ cấp thôi việc mà lại có máu thích đi du lịch như đám này... vậy đấy, thưa Chúa công, hai mươi phần trăm có vẻ khó mà đủ hấp dẫn để giữ chân họ lại."

Leto sốt ruột nói: "Vậy ông hãy sử dụng quyền tự quyết trong những trường hợp đặc biệt đi. Chỉ cần nhớ rằng ngân khố của chúng ta không phải là vô tận. Nếu có thể thì hãy giữ nó ở mức hai mươi phần trăm thôi. Chúng ta đặc biệt cần lái xe hương dược, chuyên viên thời tiết, người xứ cát - bất cứ ai có kinh nghiệm về cát."

"Tôi hiểu, thưa Chúa công. 'Tất cả bọn họ sẽ đến vì bạo lực: khuôn mặt họ sẽ ngốn ngấu như ngọn gió Đông, và họ sẽ bắt tù binh nhiều như cát.' "

"Trích dẫn sinh động lắm," Công tước nói. "Hãy giao đội của ông cho một phụ tá. Bảo anh ta cho quân lính tập luyện một chút về kỷ luật nước, rồi cấp giường cho họ ngủ đêm trong trại lính gần bãi đáp. Nhân viên sân đáp tàu sẽ hướng dẫn họ. Và đừng quên gửi quân cho Hawat đấy."

"Ba trăm quân tinh nhuệ nhất, thưa Chúa công." Ông nhấc túi lên. "Khi hoàn thành công việc, tôi sẽ báo cáo lại cho ngài ở đâu?"

"Ta vừa tiếp quản một phòng hội đồng ở vị trí chỉ huy tại đây. Chúng ta sẽ đặt ban tham mưu ở đó. Ta muốn sắp xếp trật tự điều binh mới ở hành tinh này, trong đó các đội giáp sắt sẽ ra đi đầu tiên."

Đang định quay đi thì Halleck dừng lại, nhìn vào mắt Leto. "Ngài tính trước cả chuyện đó cơ à, thưa Chúa công? Tôi cứ tưởng ở đây đã có Phán quan Phụ trách Thay đổi rồi."

"Cả trận chiến công khai lẫn điều bí mật," Công tước nói. "Máu sẽ tràn ngập khắp nơi đây trước khi chúng ta qua được đận này."

" 'Và nước mà ngươi lấy từ dòng sông này sẽ biến thành máu trên mảnh đất khô cằn này,' " Halleck trích dẫn.

Công tước thở dài. "Quay về nhanh nhé, Gurney."

"Rất tốt, thưa Chúa công." Vết sẹo roi nho mực toạc ra theo cái cười toe toét của ông. "'Chú ý, như con lừa hoang trên sa mạc, ta thẳng tiến thực hiện nhiệm vụ của mình.' " Ông xoay người, sải bước đến giữa phòng, dừng lại để truyền mệnh lệnh rồi vội vã len qua đám người trong phòng.

Leto lắc đầu khi nhìn theo tấm lưng đang xa dần. Halleck là một chuỗi ngạc nhiên liên tục - một cái đầu đầy ắp những bài hát, lời trích dẫn, những từ ngữ văn hoa... và một trái tim sát thủ mỗi khi có chuyện liên quan với bọn Harkonnen.

Ngay sau đó, Leto thong thả đi chéo qua căn phòng đến chỗ thang máy, đáp trả sự chào hỏi của quân sĩ bằng cái vẫy tay tự nhiên. Nhận ra một người phụ trách tuyên truyền, ông dừng lại trao cho anh ta một thông điệp để chuyển đến thuộc hạ của mình qua các kênh truyền: những người mang theo vợ sẽ muốn biết vợ mình có an toàn không và đang ở đâu. Những người khác sẽ muốn biết rằng cư dân ở đây dường như đàn bà nhiều hơn đàn ông.

Công tước vỗ vào cánh tay người tuyên truyền, một cử chỉ ngụ ý rằng thông điệp trên có quyền ưu tiên hàng đầu phải được thông báo ngay lập tức, rồi tiếp tục băng qua gian phòng. Ông gật đầu với mọi người, mỉm cười, trao đổi vài lời nhận xét hài hước với một cấp dưới.

Người chỉ huy lúc nào cũng phải có vẻ tự tin, ông nghĩ. Toàn bộ cái niềm tin kia cưỡi trên vai ta trong khi ta ngồi trên cái ghế đầy những lời ra tiếng vào mà không bao giờ để lộ ra điều đó.

Ông thở phào nhẹ nhõm khi thang máy nuốt lấy ông và ông có thể quay người đối mặt với những cánh cửa vô cảm.