nh mất hơi bị lâu đấy, Graff. Quãng đường đi dài thì đã đành, nhưng mà cứ thế đi du lịch hết ba tháng thì quả thật là quá đáng.”

“Tôi không có ý định chuyển tới một món hàng đã hỏng.”

“Có những người chẳng biết vội vàng bao giờ. Rồi, được thôi, dù gì thì cũng chỉ là sự sống còn của cả thế giới thôi mà. Cũng chẳng phải có mình tôi, anh phải hiểu cho chúng tôi chứ. Chùng tôi ngồi ở đây cả ngày với cái ansible, liên tục nhận được báo cáo về tiến độ của hạm đội. Chúng tôi phải đối mặt với cuộc chiến sắp tới hàng ngày. Mà giờ đâu chỉ còn tính bằng ngày. Thằng bé thực sự còn bé xíu.”

“Nó có tiềm năng để trở thành vĩ đại. Một lý tưởng lớn.”

“Một kẻ giết người tiềm năng nữa?

“Ừ.”

“Chúng tôi đã soạn xong chương trình học cho nó. Đương nhiên là còn chờ anh chấp thuận.”

“Tôi sẽ xem qua sau. Tôi không hề giả vờ rằng mình hiểu hết những vấn đề chuyên môn, Đô đốc Chamrafanagar. Tôi chỉ có mặt ở đây vì tôi hiểu Ender. Vậy nên đừng ngại tôi sẽ làm khó dễ mệnh lệnh của anh. Nếu có cũng chỉ là vấn đề tốc độ thôi.”

“Chúng ta có thể nói cho nó những gì?”

“Đừng tốn thời gian dạy nó mấy thứ nguyên tắc vật lý du hành liên hệ mặt trời.”

“Còn về ansible thì sao?”

“Tôi nói với nó rồi, và cả chuyện hạm đội nữa. Tôi đã bảo họ sẽ tiếp cận mục tiêu trong vòng năm năm tới.”

“Có vẻ không còn gì nhiều để mà dạy nữa nhỉ.”

“Các anh có thể dạy cho nó về hệ thống vũ khí. Nó phải biết đủ nhiều để ra được những quyết định sáng suốt.”

“Ah, vậy là rốt cuộc cũng cần đến chúng tôi đấy nhỉ, anh mới tốt bụng làm sao. Chúng tôi sẽ dành hẳn một trong năm máy mô phỏng cho độc quyền một mình nó sử dụng.”

“Còn đám kia?

“Mấy cái máy còn lại á?”

“Bọn trẻ còn lại.”

“Anh ở đây là để quản lý Ender Wiggin.”

“Chỉ là tò mò thôi. Anh nhớ cho, chúng cũng từng một thời là học sinh của tôi.”

“Và giờ thì chúng là của tôi. Chúng giờ đang bước vào sự kỳ ảo của hạm đội, Đại tá Graff ạ, mà anh, một người lính, chưa bao giờ được biết tới.”

“Anh nói cứ như thể đi tu vậy.”

“Có cả thần thánh. Và một tôn giáo. Ngay cả những người trong chúng tôi chỉ chuyên ra lệnh qua ansible cũng biết đến ánh sáng huy hoàng của những chuyến bay giữa các vì sao. Tôi có thể hiểu tại sao anh thấy khó chịu với chủ nghĩa thần bí. Tôi có thể quả quyết với anh là sự khó chịu của anh chỉ chỉ ra anh ngu dốt đến thế nào. Sớm thôi, Ender Wiggin cũng sẽ thấy những gì chúng tôi thấy; nó sẽ biết đến những vũ điệu ma quái giữa các vì sao. Tôi thấy anh đang nghĩ không hay về quan điểm thần bí của tôi. Tôi đảm bảo với anh là suy nghĩ đó của anh chỉ chứng minh kiến thức anh nông cạn đến thế nào. Sớm thôi, Ender Wiggin cũng sẽ biết điều tôi biết; nó cũng sẽ nhảy vũ điệu ma giữa các vì sao, và tất cả những điều vĩ đại tồn tại trong nó sẽ được giải phóng, bộc lộ, đưa ra cho cả vũ trụ nhìn thấy. Anh có tâm hồn của một hòn đá, Đại tá Graff ạ, nhưng tôi hát cho một hòn đá nghe cũng hay như khi tôi hát với một người ca sĩ khác vậy. Anh có thể trở về phòng và ổn định chỗ ở.”

“Tôi chẳng có gì để xắp xếp ngoại trừ bộ quần áo tôi đang mặc.”

“Anh không có gì hết?

“Họ giữ tiền lương của tôi trong một tài khoản đâu đó trên Trái Đất. Tôi cũng chẳng bao giờ cần đến nó. Chỉ thỉnh thoảng để dùng mua quần áo thường dân những dịp nghỉ phép thôi.”

“Một con người coi thường vật chất. Vậy mà anh lại mập đến khó ưa thế này. Thầy tu khổ hạnh mà lại phàm ăn cơ à. Thật là ngược đời.”

“Cứ khi nào tôi căng thẳng, tôi lại ăn. Còn anh, khi nào anh căng thẳng, anh lại phun ra toàn rác rưởi.”

“Tôi thích anh rồi đó, Đại tá Graff ạ. Tôi nghĩ chúng ta sẽ hợp nhau thôi.”

“Tôi chẳng quan tâm, Đô đốc Chamrajnagar. Tôi đến đây vì Ender. Và cả hai chúng tôi đều không ở đây vì anh.”

Ender ghét Eros kể từ giây phút cậu xuống khỏi đầu kéo. Ở Trái Đất, nơi mặt đất bằng phẳng, cậu đã đủ khó chịu rồi; Eros thật hết nói nổi. Nó chỉ là một hành tinh xêm xêm giống hình con suốt, dày chỉ nửa kilomet ở điểm thon nhất. Toàn bộ bề mặt hành tinh đều được tận dụng để hấp thụ ánh sáng mặt trời và chuyển hóa nó thành năng lượng, thế nên tất cả mọi người đều phải sống trong những căn phòng tường láng được nối với nhau bằng những đường hầm chạy dài như những dải ruy băng quấn lấy lòng hành tinh. Bầy không gian nhỏ hẹp không làm phiền Ender – thứ làm cậu bực mình là việc tất cả các cửa đường hầm đều nghiêng xuống dưới. Ngay từ đầu, Ender đã cảm thấy mất thăng bằng khi cậu di chuyển trong đường hầm, nhất là những đường hầm chạy vòng quanh phòng cậu. Việc trọng lực ở đây chỉ bằng nửa trọng lực Trái Đất chẳng giúp cậu thấy khá hơn chút nào – nó chỉ khiến cái cảm giác như thể sắp ngã thêm hoàn chỉnh. Tỉ lệ của phòng ốc ở đây cũng có chút gì đó không ổn – trần thường quá thấp so với chiều rộng phòng, những đường hầm lại quá hẹp. Nơi này không dễ chịu chút nào. Thế nhưng điều tệ hại nhất lại là số lượng người ở đây. Số lượng người bình thường trong trí tưởng tượng của cậu là như ở Trường Chiến đấu, nơi cậu nhận mặt được tất cả mọi người. Nhưng còn ở đây, có cả mười ngàn người sống trên hành hinh này. Người ta không chen chúc nhau, ngay cả khi một lượng lớn không gian được trung dụng để để thiết bị hỗ trợ đời sống và những thứ máy móc khác. Điều làm cậu khó chịu là việc cậu cứ luôn luôn bị vây quanh bởi người lạ.

Họ không để cậu làm quen với ai cả. Cậu vẫn thường xuyên nhìn thấy những học sinh khác của Trường Chỉ huy, nhưng bởi cậu không tham gia đều đặn một lớp học nào, thấy rồi cũng thôi. Cậu có đi nghe một vài bài giảng, như chủ yếu cậu được kèm cặp riêng với nhiều giáo viên khác nhau, hoặc thỉnh thoảng được một học sinh khác chỉ dẫn một quy trình nào đó, chỉ gặp một lần rồi không bao giờ thấy mặt nữa. Bữa ăn, cậu ăn một mình hoặc cùng với Đại tá Graff. Giờ nghỉ, cậu dành thời gian trong phòng tập, nhưng hiếm có khi nào cậu gặp ai trong đó hai lần.

Cậu nhận ra một lần nữa họ lại cô lập cậu, lần này không phải bằng cách khiến cho những học sinh khác ghét cậu, mà là đảm bảo đê chúng không bao giờ có cơ hội trở thành bạn bè. Ngay cả nếu họ không làm vậy, cậu cũng khó lòng mà kết thân với chúng – ngoại trừ Ender, những học sinh khác đều đã là thiếu niên cả rồi.

Vậy là Ender thu mình vào chú tâm học tập, và cậu học rất nhanh. Lý thuyết thiên văn và lịch sử quân đội cậu hấp thu nhanh như miếng bọt biển hấp nước; toán trừu tượng có khó hơn một chút, nhưng cứ khi nào cậu được giao cho một vấn đề có liên quan đến mô hình không gian và thời gian, cậu lại thấy trực giác của cậu đáng tin hơn là phép tính – cậu thường hay nhìn ra ngay cách giải quyết chính cậu chỉ chứng minh được sau nhiều phút hoặc nhiều giờ đồng hồ tính toán.

Còn để giải trí, họ có máy mô phỏng, bộ trò chơi điện tử hoàn hảo nhất cậu từng được chơi. Các giáo viên và những học sinh khác huấn luyện cậu cách chơi, từng bước một. Ban đầu, khi cậu chưa biết đến khả năng tuyệt vời của trò chơi, cậu chơi chỉ ở mức chiến thuật, điều khiển chỉ một chiến cơ đi tìm và tiêu diệt kẻ thù. Đối thủ do máy tính điều khiển cực mạnh và xảo quyệt, và cứ mỗi lần Ender sử dụng một chiến thật, chỉ vài phút sau cậu đã thấy máy tính sử dụng chiến thuật đó chống lại cậu.

Trò chơi có đồ họa như hình chụp ảnh giao thoa, với chiến cơ của cậu được thể hiện bằng một đốm sáng nhỏ. Kẻ thù là những đốm sáng mang màu khác với của cậu, và tất cả những đốm sáng đó nhảy múa, xoay vòng, len lỏi qua những chỗ hổng không gian rộng chắc chỉ tới mười mét, Bộ điều khiển cũng thật tuyệt vời. Cậu có thể xoay hình ảnh theo mọi hướng, quan sát từ mọi góc nhìn, và cũng có thể di chuyện vị trí trung tâm để đưa vị trí trận đấu lại gần hoặc ra xa hơn.

Từ từ, khi cậu đã trở nên thành thục hơn trong việc điều khiển tốc độ, hướng di chuyển, chỉnh tầm nhìn, vũ khí, trò chơi trở nên phức tạp hơn. Có khi cậu phải đấu với hai tàu dịch cùng một lúc; có khi có vật cản, mảnh vụn trong không gian; cậu bắt đầu phải lo lắng về nhiên liệu cũng như số lượng vũ khí; máy tính bắt đầu giao cho cậu mục tiêu để tiêu diệt hay mục đích để hoàn thành, khiến cậu phải tránh xao lãng và đạt thành một mục đích nào đó để thắng cuộc.

Khi cậu đã thành thạo cách chơi đơn lẻ, họ để cậu bắt đầu với sư đoàn bốn người. Cậu ra lệnh bằng giọng nói cho bốn phi công ảo của bốn chiến cơ, và thay vì chỉ làm theo hướng dẫn của máy tính, cậu được tự mình quyết định chiến thuật, quyết định xem mục tiêu nào trong số nhiều mục tiêu là quan trọng nhất và điều khiển chiến cơ bên mình theo đó. Bất cứ lúc nào cậu cũng có thể ra lệnh trực tiếp cho một trong số các chiến cơ của mình một thời gian, và lúc đầu cậu thường xuyên làm vậy; thế nhưng những lúc như thế, ba chiến cơ còn lại trong sư đoàn của cậu thường nhanh chóng bị tiêu diệt, và khi trò chơi càng lúc càng trở nên khó hơn, cậu buộc phải giành nhiều thời gian hơn điều khiển cả tiểu đội. Kể từ đó, càng ngày cậu càng thắng thường xuyên hơn.

Ở Trường Chỉ huy được một năm, cậu đã trở nên lão luyện khi chơi bất cứ level nào trong số mười lăm level trên máy mô phỏng, từ điều khiển một chiến cơ duy nhất cho đến điều khiển cả một hạm đội. Cậu sớm nhận ra rằng máy mô phỏng đối với Trường Chỉ huy cũng giống như phòng chiến đấu với Trường Chiến đấu vậy. Lớp học thì bổ ích, nhưng bài học thực sự nằm trong trò chơi. Người ta thường hay ghé vào xem cậu chơi. Họ không nói gì bao giờ – ít khi có ai nói gì, trừ khi họ có gì đó để dạy cậu. Những người xem đó chỉ đứng yên, im lặng, nhìn xem cách cậu chơi một vòng chơi khá, rồi bỏ đi khi cậu chơi xong. Mấy người đang làm gì vậy, cậu muốn hỏi họ. Muốn phán xét tôi à? Muốn quyết định xem mấy người có thực sự muốn giao hạm đội cho tôi hay không? Chỉ cần nhớ là không phải tôi muốn điều đó đâu đó.

Cậu nhận ra rất nhiều điều cậu học được ở Trường Chiến đấu cũng áo dụng được cho trò chơi này. Cậu liên tục xoay hình chiếu mỗi vài phút, giữ cho mình không bị kẹt vào một quan điểm trên – dưới nào, liên tục kiểm tra vị trí quân mình từ góc nhìn của đối thủ. Thật sung sướng khi cuối cùng cậu cũng có được quyền kiểm soát trận đấu theo cách này, được nhìn hết tất cả các góc độ của nó.

Và cũng thật bực mình khi có quá ít quyền kiểm soát như vậy, bởi các chiến hạm do máy tính điều khiển chỉ giỏi được đến mức mà máy tính quyết định. Chúng không có sáng kiến. Chúng không có trí tuệ. Cậu bắt đầu mong nhớ đến các tiểu đội trưởng của mình, để cậu có thể tin tưởng rằng các tiểu đội đều sẽ làm việc tốt mà không cần cậu phải giám sát gắt gao.

Đến cuối năm đầu tiên cậu đã thắng mọi trận chiến trên máy mô phỏng, và chơi trò chơi cứ như thể cỗ máy cũng là một phần tự nhiên trên cơ thể cậu. Một ngày nọ, trong khi đang ăn với Graff, cậu hỏi, “Vậy ra đó là tất cả những gì máy mô phỏng có thể làm?”

“Cái gì tất cả?”

“Mức chơi hiện tại. Nó quá dễ, và đã một thời gian rồi nó không còn tăng độ khó nữa.”

“Ồ.”

Graff không có vẻ gì lo lắng. Thế nhưng Graff cũng chẳng bao giờ tỏ vẻ gì lo lắng cả. Ngày tiếp theo tất cả mọi thứ đều thay đổi. Graff biến mấtt, và thay vào đó họ cho Ender một người bạn đồng hành.

Ông ta có mặt trong phòng Ender lúc cậu thức dậy. Ông ta già, ngồi khoanh chân trên sàn. Ender nhìn ông đầy trông đợi, chờ ông lên tiếng. Ông chẳng nói gì. Ender ngồi dậy, đi tắm rồi mặc quần áo, để mặc cho ông ta giữ im lặng tùy ý. Từ lâu cậu đã học được rằng khi có bất thường diễn ra, thứ gì đó nằm trong kế hoạch của người khác chứ không phải của cậu, cậu thường thu được nhiều thông tin hơn bằng cách giờ đợi thay vì hỏi. Người lớn hầu như luôn mất kiên nhẫn trước Ender.

Đến lúc Ender đã sẵn sàng, ra mở cửa rời khỏi phòng, ông ta vẫn chưa nói câu nào. Cửa không chịu mở. Ender quay lại nhìn người đàn ông đang ngồi trên sàn. Ông ta trông khoảng sáu mươi tuổi, người già nhất mà Ender từng gặp ở Eros. Trên mặt ông ta mọc đầy râu bạc trắng một ngày rồi chưa cạo, chỉ ngắn hơn bộ tóc cắt sát đầu của ông ta một chút. Da mặt ông hơi sệ, nơi đuôi mắt đầy những vết hằn và chân chim. Ông ta nhìn Ender với vẻ mặt vô cảm.

Ender quay lại phía cánh cửa và thử mở nó ra lần nữa.

“Được rồi, cậu bỏ cuộc và nói. “Tại sao cửa lại khóa?”

Người đàn ông tiếp tục nhìn cậu vô cảm.

Vậy ra đây là một trò chơi, Ender nghĩ. Được rồi, nếu họ muốn mình đi học, họ sẽ tự mở cửa. Không thì thôi. Mình chẳng quan tâm.

Ender không thích những trò chơi mà luật lệ có thể là bất cứ thứ gì còn mục đích thì chỉ có họ mới biết. Cho nên cậu sẽ không chơi. Cậu cũng từ chối nổi giận. Cậu tập một bài thể dục để thả lỏng, dùng cánh cửa làm chỗ dựa, và chỉ trong phút chốc đã bình tĩnh lại. Người đàn ông cứ dửng dưng nhìn cậu.

Tình trạng đó cứ thế kéo dài cả mấy giờ đồng hồ, Ender quyết tâm không nói chuyện, người đàn ông thì như thể vừa câm vừa ngu ngốc.

Có đôi lúc, Ender tự hỏi liệu cậu có phải bị bệnh tâm thần hay không, trốn thoát khỏi một bệnh viện nào đó trên Eros, sống một cuộc sống ảo tưởng trong phòng của Ender. Thế nhưng càng kéo dài, cậu lại càng chắc chắn chuyện này là do họ cố ý, nhằm khiến cậu hoang mang. Ender không muốn để cho người đàn ông thắng. Để giết thời gian, cậu lại tập thể dục. Có một số động tác không thể thực hiện được mà thiếu những dụng cũ của phòng tập, thế nhưng những động tác còn lại, nhất là những thứ từ lớp tự vệ, cậu có thể thực hiện mà không cần trợ giúp.

Những động tác tập đưa cậu đi quanh căn phòng. Cậu đang tập động tác đá và hích vai. Một động tác đưa cậu lại gần người đàn ông, giống như nhiều lần trước đó, nhưng lần này cánh tay già vụt ra và tóm lấy chân trái Ender giữa cú đá. Nó khiến Ender mất thăng bằng và ngã đập xuống sàn.

Ender bật dậy ngay lập tức, tức điên người. Cậu thấy người đàn ông lại đang ngồi điềm tĩnh, chân khoanh, không thở nặng, cứ như thể chưa từng cử động. Ender giữ tư thế chuẩn bị chiến đấu, thế nhưng cái kiểu bất động của ông khiến cho Ender không thể tấn công được. Làm gì bây giờ, đá văng đầu ông ta à? Rồi sau đó đi mà giải thích với Graff – ồ, ông già đó đá tôi, cho nên tôi phải trả đũa.

Cậu quay lại luyện tập; người đàn ông vẫn nhìn.

Cuối cùng, mệt mỏi và giận giữ vì đã bỏ phí cả một ngày, làm tù nhân trong chính phòng mình, Ender quay trở lại giường để lấy bàn. Trong lúc cúi người để nhặt bàn lên, cậu cảm thấy một bàn tay chọc mạnh vào đùi mình, một bàn tay khác nắm lấy tóc cậu. Trong nháy mắt, cậu bị lật ngược. Mặt và hai vai cậu bị đầu gối người đàn ông ép xuống sàn, trong khi lưng cậu bị gập đến đau đớn và hai chân bị tay ông ta kẹp chặt.

Ender không thể cử động được hai tay, cũng không thể gập lưng lại để có thể cử động chân. Chỉ trong chưa đầy hai giây, ông già đã hoàn toàn đánh bại Ender Wiggin.

“Được rồi,” Ender thờ hổn hển. “Ông thắng.”

Đầu gối ông ta đè xuống làm cậu đau hơn gấp bội. “Từ lúc nào,” ông ta hỏi, giọng nhỏ và khàn khàn, “cậu cứ phải nói cho kẻ thù biết khi nào hắn thắng thế?”

Ender giữ im lặng.

“Tôi làm cậu bất ngờ được một lần, Ender Wiggin. Tại sao cậu không tiêu diệt tôi ngay lập tức? Chỉ vì tôi trông có vẻ hiền lành? Cậu quay lưng lại phía tôi. Ngu ngốc. Cậu chẳng học được gì cả. Cứ như thể cậu chưa từng có thầy vậy.”

Giờ thì Ender tức thực rồi, không cần phải kìm lại hay che giấu gì nữa. “Tôi qua tay quá nhiều giáo viên rồi, làm sao tôi biết được ông lại là-“

“Kẻ thù, Ender Wiggin ạ,” người đàn ông thì thầm. “Tôi là kẻ thù của cậu, kẻ đầu tiên thông minh hơn cậu mà cậu từng gặp. Không có người thầy nào như kẻ thù cả. Không có ai ngoài kẻ thù có thể cho cậu thấy kẻ thù sẽ làm gì. Không có ai ngoài kẻ thù có thể dạy cậu cách tiêu diệt và chinh phục. Chỉ có kẻ thù mới cho cậu thấy được cậu đang yếu ở đâu. Chỉ có kẻ thù mới cho cậu thấy hắn mạnh ở chỗ nào. Và luật lệ duy nhất của trò chơi là cậu có thể làm gì hắn và cậu có thể ngăn hắn làm gì cậu. Từ giờ trở đi tôi là kẻ thù của cậu. Từ giờ trở đi tôi là thầy cậu.”

Rồi người đàn ông thả chân Ender. Ông ta vẫn ghì đầu Ender xuống sàn, cậu không thể chống tay đỡ được, khiến chân cậu đập oạch xuống sàn đau đến ứa nước mắt. Ông ta đứng dậy và để Ender ngồi dậy.

Ender từ từ thu chân vào, miệng bật ra tiếng rên vì đau. Cậu giữ tư thế quỳ trên cả hai tay hai chân một lúc, cho mình thời gian bình phục. Rồi tay phải của cậu bắn ra, chộp về phía kẻ thù. Người đàn ông nhanh chóng lùi lại, làm tay Ender chỉ chộp được không khí, trong khi chân người thầy mới của cậu đá về phía cằm Ender.

Cằm Ender không còn ở đó nữa. Cậu ngả người, xoay mình, lưng lấy sàn làm chỗ dựa, rồi trong chớp mắt thầy cậu chưa lấy lại thăng bằng bởi cú đá, chân Ender đạp mạnh vào cẳng chăn còn lại của ông. Ông ngã lăn – nhưng vẫn đủ gần để đá ra lần nữa trúng mặt Ender. Ender không tìm thấy nổi một cẳng chân hay cẳng tay nào dừng lại đủ lâu để bị cậu nắm được, và trong lúc đó lưng và tay cậu liên tục lĩnh đòn. Ender nhỏ người hơn – cậu không thể với qua được tầm với của ông già. Cuối cùng cậu xoay sở lùi ra được và thụt lại phía cửa.

Người đàn ông lại đang ngồi xếp bằng, thế nhưng vẻ vô cảm đã biến mất. Ông ta đang cười. “Lần này khá hơn rồi, nhóc. Nhưng vẫn chậm. Cậu sẽ phải làm tốt với một hạm đội hơn là với cơ thể mình hoặc là chẳng ai sẽ được an toàn khi cậu chỉ huy. Hiểu bài chưa?”

Ender từ từ gật đầu. Người cậu đau cả trăm chỗ.

“Tốt,” ông nói. “Vậy thì chúng ta sẽ không cần những trận đấu như thế này nữa. Tất cả các bài học còn lại sẽ là trên máy mô phỏng. Từ nay về sau tôi sẽ là người lập trình các trận đấu của cậu, không phải máy tính; tôi sẽ nghĩ ra chiến thuật cho kẻ thù của cậu, và cậu sẽ phải học cách phản ứng nhanh, tìm ra kế hoạch của kẻ thù. Nhớ đấy, cậu nhóc. Từ giờ về sau kẻ thù sẽ thông minh hơn cậu. Từ giờ về sau kẻ thù sẽ mạnh hơn cậu. Từ giờ về sau cậu sẽ luôn suýt thua.”

Gương mặt ông ta nghiêm túc trở lại. “Cậu sẽ luôn suýt thua, Ender, nhưng cậu sẽ thắng. Cậu sẽ học cách đánh bại kẻ thù. Chính hắn sẽ dạy cậu.”

Ông ta đứng dậy. “Ở trường này có tập tục để cho một học trò lớn tuổi chọn lấy một học trò trẻ hơn. Hai người sẽ trở thành bạn đòng hành, và người lớn tuổi hơn sẽ dạy cho người trẻ hơn mọi thứ anh ta biết. Họ luôn luôn đấu với nhau, luôn luôn ganh đua nhau, luôn luôn ở cùng nhau. Tôi chọn cậu.”

Ender bảo khi ông ta đang đi ra cửa. “Ông quá già để có thể là học sinh.”

“Người ta không bao giờ là quá già để học từ kẻ thù. Tôi đã học từ bọn người bọ. Cậu sẽ học từ tôi.”

Lúc người đàn ông áp tay vào để mở cửa, Ender nhảy lên và đạp lưng dưới của ông ta bằng cả hai chân. Cậu đạp mạnh đến độ cậu bật ngược ra và đáp trên hai chân, trong khi người đàn ông la lên và sụp xuống sàn.

Ông ta từ từ ngồi dậy, tay vịn vào tay nắm cửa, mặt nhăn nhúm vì đau. Ông trông có vẻ đã gục rồi, nhưng Ender không tin ông ta. Vậy mà mặc kệ việc cậu đã tự chuẩn bị, cậu bị bất ngờ vì tốc độ của ông già. Chỉ trong phút chốc cậu đã thấy mình nằm dưới sàn nơi bức tường đối diện, mũi và môi chảy máu nơi mặt cậu đập vào giường. Cậu quay lại để nhìn người đàn ông đang đứng nơi cửa, vừa nhăn mặt vừa đưa tay đỡ lấy lưng. Ông ta cười.

Ender cũng cười. “Thưa thầy,” cậu nói. “Thầy có tên không?”

“Mazer Rackham,” ông ta trả lời. Rồi ông biến mất.

Từ đó trở đi, Ender hoặc là ở với Mazer Rackham, hoặc là ở một mình. Ông không hay nói chuyện, nhưng vẫn ở đó; khi ăn, khi kèm cậu học, khi cậu chơi với máy mô phỏng, khi cậu ở trong phòng vào buổi tối. Đôi khi Mazer có rời đi, nhưng lúc nào cũng vậy, nếu Mazer không có ở đó, cửa khóa, và không ai được bước vào cho đến khi Mazer trở về. Ender bỏ ra một tuần gọi ông là Cai ngục Rackham, Mazer cũng trả lời cách gọi đó như chính tên của mình, chẳng tỏ vẻ gì là phiền lòng. Ender nhanh chóng bỏ cuộc.

Cũng có những cái lợi – Mazer kèm Ender xem những băng hình của những cuộc chiến từ hồi cuộc Xâm lăng thứ Nhất và thất bại thảm khốc của I.F trong cuộc Xâm lăng thứ Hai. Những băng hình này không phải được chắp vá từ những đoạn băng được công bố bị kiểm duyệt, mà đầy đủ và không đứt đoạn. Trong những trận chiến lớn có nhiều máy quay hoạt động cùng một lúc, thế nên họ có thể nghiên cứu kế sách và chiến lược của bọn người bọ từ nhiều góc độ. Lần đầu tiên trong đời cậu, Ender có một người thầy chỉ ra được những thứ mà cậu không tự nhìn thấy. Lần đầu tiên trong đời, Ender tìm thấy một trí tuệ sống cậu có thể ngưỡng mộ.

“Làm sao thầy chưa chết?” Ender hỏi ông. “Thầy chiến đấu trong trận chiến bảy mươi năm về trước. Tôi không nghĩ thầy đến sáu mươi tuổi.”

“Phép màu của tính tương đối đấy,” Mazer nói. “Họ giữ tôi ở lại đây hai mươi năm ròng sau trận chiến, ngay cả khi tôi cầu xin họ để tôi chỉ huy một trong những tàu chiến họ gửi tới hành tinh nhà và các thuộc địa của bọn người bọ.Và rồi họ – hiểu ra vài thứ về cái cách những người lính cư xử dưới áp lực của cuộc đấu.”

“Thứ gì cơ?”

“Cậu chưa bao giờ được học đủ về tâm lý học để hiểu. Chỉ cần biết rằng họ nhận ra ngay cả khi tôi không thể chỉ huy hạm đội – tôi sẽ chết trước khi hạm đội tới nơi – tôi vẫn là người duy nhất hiểu những gì tôi hiểu về bọn người bọ. Họ nhận ra tôi là người duy nhất từng đánh bại bọn người bọ nhờ trí thông minh thay vì may mắn. Họ cần tôi ở đây để – dạy dỗ người sẽ chỉ huy hạm đội.”

“Vậy là họ cho thầy lên một con tàu, chỉnh tốc độ đến tốc độ tương đối-“

“Và rồi tôi quay ngược lại trở về nhà. Một chuyến đi rất buồn chán, Ender. Năm mươi năm ngoài vũ trụ. Chính thức thì đối với tôi chỉ có tám năm, nhưng cảm giác cứ như năm trăm năm vậy. Tất cả chỉ để tôi có thể dạy người chỉ huy tiếp theo tất cả những gì tôi biết.”

“Vậy là tôi là người chỉ huy đó?”

“Có thể nói cậu là người có tiềm năng nhất hiện giờ.”

“Còn có những người khác cũng đang được chuẩn bị?”

“Không.”

“Vậy là tôi là lựa chọn duy nhất, phải vậy không?”

Mazer nhún vai.

“Trừ thầy ra. Thầy vẫn còn sống, phải không nào? Sao không phải thầy?”

Mazer lắc đầu.

“Tại sao không? Thầy từng thắng rồi mà.”

“Tôi không thể chỉ huy được vì một số lý do hợp lý.”

“Cho tôi xem thầy làm thế nào đánh bại được bọn người bọ, Mazer.”

Gương mặt Mazer trở nên khó nhìn thấu được.

“Thầy đã cho tôi xem tất cả những trận chiến còn lại ít nhất bảy lần rồi. Tôi nghĩ tôi đã nhìn ra cách để đánh bại những gì bọn người bọ từng làm trước đây, nhưng thầy chưa bao giờ cho tôi thấy cách thầy thực sự đánh bại chúng.”

“Cuộn băng đó là một bí mật được giữ rất cẩn thận, Ender.”

“Tôi biết. Tôi đã tìm hiểu được phần nào rồi. Thầy với lực lượng dự bị nhỏ bé của thầy, còn chúng với một hạm đội, một mớ chiến hạm mang theo một bụng chiến cơ. Thầy lao vào một tàu, bắn nó, một vụ nổ. Đó là chỗ họ luôn dừng đoạn băng. Sau đoạn đó chỉ có quân lính đi vào tàu của bọn người bọ và thấy chúng đều đã chết cả rồi.”

Mazer nhe răng cười. “Giữ bí mật cẩn thận thật. Đi nào, ta xem cuộn băng đó.”

Phòng chiếu chỉ có hai người họ, và Ender áp tay để khóa cửa. “Rồi, ta xem nào.”

Cuộn băng chiếu chính xác những gì Ender đã suy ra được. Cú lao đầu tự sát của Mazer vào giữa đội hình kẻ thù, một vụ nổ duy nhất, và rồi-

Chẳng có gì cả. Tàu của Mazer tiếp tục di chuyển, né đợt sóng xung kích, len lỏi giữa đám tàu chiến của bọn người bọ. Chúng không bắn tàu ông. Chúng không thay đổi hướng bay. Hai con tàu như vậy đâm vào nhau và nổ tung bởi một vụ va chạm không cần thiết mà đáng lý bất kỳ phi công bên nào cũng có thể tránh khỏi. Cả hai đều không hành động gì.

Mazer quay nhanh đoạn băng lên. “Chúng tôi chờ ba tiếng đồng hồ,” ông bảo. “Không ai có thể tin nổi.” Rồi tàu của I.F. bắt đầu tiếp cận chiến hạm của bọn người bọ. Lính thủy đánh bộ bắt đầu quy trình cắt và đổ bộ. Đoạn băng cho thấy bọn người bọ đều đã chết ở nguyên vị trí của chúng.

“Cậu thấy rồi đấy,” Mazer bảo, “cậu đã biết hết tất cả những thứ có thể xem rồi.”

“Tại sao lại thế được?”

“Không ai biết cả. Tôi có ý kiến riêng của mình. Thế nhưng có đầy nhà khoa học ra đó bảo tôi rằng tôi không đủ tư cách có ý kiến.”

“Thầy là người thắng trận chiến mà.”

“Tôi cũng cứ nghĩ thế là tôi được quyền lên tiếng rồi cơ, nhưng cậu biết nó sao rồi đấy. Các nhà sinh học và tâm lý học sinh vật ngoại lai[1] không thể chấp nhận được rằng một phi công chiến hạm lại có thể qua mặt họ chỉ bằng một suy đoán vớ vẩn. Tôi nghĩ bọn họ đều ghét tôi, chủ yếu là vì một khi họ xem những đoạn băng này, họ đều phải sống phần còn lại của đời mình trên Eros. Biện pháp an ninh, cậu biết mà. Họ chẳng vui mừng gì đâu.”

“Nói cho tôi đi.”

“Bọn người bọ không biết nói. Chúng truyền suy nghĩ cho nhau, tức thời như hệ quả philote vậy. Giống như hệ thống ansible. Thế nhưng hầu hết mọi người đều cho rằng đó là một hình thức giao tiếp có điều khiển tương tự ngôn ngữ – tôi gửi cho anh một suy nghĩ và rồi anh trả lời tôi. Tôi chưa bao giờ tin điều đó. Cái cách chúng phản ứng với mọi việc cùng với nhau, nó quá đồng thời. Cậu xem băng hình rồi. Chúng không trao đổi với nhau để quyết định phương án hành động. Mỗi một tàu đều hoạt động như thể một phần của một cơ thể sống vậy. Chúng phản ứng như kiểu cơ thể cậu phản ứng trong lúc chiến đấu, các bộ phận khác nhau phản ứng tự phát, làm tất cả những gì cần phải làm mà không cần suy nghĩ. Chúng không trao đổi trong tâm trí như nhiều cá thể khác nhau với nhiều luồng suy nghĩ khác nhau. Mọi suy nghĩ của chúng đều ở đó, cùng nhau, cùng một lúc.”

“Một cá thể, với mỗi tên người bọ như một cánh tay hay một cái chân?”

“Đúng vậy. Tôi không phải là người đầu tiên đưa ra quan điểm đó, nhưng tôi là người đầu tiên thực sự tin vào nó. Và một điều khác nữa. Một điều thật trẻ con và ngu xuẩn đám nhà sinh vật học ngoại lai cười tôi thối mặt khi tôi nói ra sau trận chiến. Bọn người bọ là bọ. Chúng cũng giống như kiến hay ong vậy. Một con chúa, một đám thợ. Điều đó có thể xảy ra từ hàng triệu năm trước, nhưng đó là điểm bắt đầu của chúng, đó là quy luật. Rõ ràng không một tên người bọ nào chúng ta nhìn thấy có công cụ để tạo ra thêm người bọ con. Vậy nên khi chúng tiến hóa ra khả năng suy nghĩ cùng với nhau, chẳng lẽ chúng lại không giữ nữ chúa lại? Chẳng lẽ nữ chúa lại không tiếp tục là trung tâm của cả nhóm? Tại sao điều đó lại phải thay đổi?”

“Vậy là nữ chúa điều khiển cả nhóm.”

“Tôi cũng có bằng chứng nữa. Không phải loại bằng chứng mà có ai trong số họ nhìn ra được. Trong cuộc Xâm lăng thứ Nhất không có nó, bởi đó chỉ mới là chuyến thăm dò. Nhưng mà cuộc Xâm lăng thứ Hai là cả một bầy đàn. Chắc để dựng một tổ mới, hoặc sao đó.”

“Vậy là chúng mang theo nữ chúa.”

“Băng hình từ cuộc Xâm lăng thứ Hai, khi chúng đang tiêu diệt hạm đội của ta ở vành đai sao chổi.” Ông bắt đầu gọi băng hình lên và chiếu đội hình của bọn người bọ. “Chỉ cho tôi tàu của nữ chúa.”

Nó rất khó nhận ra. Suốt một lúc lâu Ender không nhìn ra nó. Tàu của bọn người bọ di chuyển liên tục, toàn bộ các tàu. Không hề có một tàu đô đốc rõ ràng nào, không hề có vẻ có một trung tâm chỉ huy. Nhưng từ từ, khi Mazer bật đi bật lại đoạn băng, Ender bắt đầu nhìn ra cái cách mà mọi chuyển động đều tập trung, tỏa ra từ một tâm điểm. Tâm điểm đó di chuyển, nhưng thực rõ ràng, khi cậu quan sát đủ lâu, rằng cái tâm của hạm đội, cái tôi của hạm đội[2], góc nhìn mà từ đó mọi quyết định được đưa ra, là một con tàu cụ thể. Cậu chỉ vào nó.

“Cậu nhận ra nó. Tôi nhận ra nó. Thế là có hai người trong số tất cả những người từng xem băng hình này. Nhưng nó là thật, phải không nào.”

“Chúng điều khiển tàu đó di chuyển cũng như tất cả những con tàu khác.”

“Chúng biết đó là điểm yếu.”

“Nhưng mà thầy đúng. Đó là nữ chúa. Nhưng tôi cứ nghĩ rằng khi thầy chuyển hướng vào nó, chúng sẽ lập tức tập trung hỏa lực về phía thầy. Đáng lý ra chúng đã có thể bắn tung thầy rồi.”

“Tôi biết. Đó là thứ tôi không hiểu nổi. Không phải chúng không cố ngăn tôi lại – chúng có bắn tôi. Nhưng cứ như thể chúng không thể tin nổi, cho đến khi đã quá muộn, rằng tôi sẽ thực sự giết nữ chúa. Có lẽ ở thế giới của bọn chúng, nữ chúa không bao giờ bị giết, chỉ bị bắt, chỉ chiếu mà thôi. Tôi đã làm một điều mà chúng không nghĩ đối thủ sẽ làm.”

“Và khi nữ chúa chết, đám còn lại đều chết.”

“Không, chúng chỉ ngu đi thôi. Tàu đầu tiên chúng tôi đáp lên, bọn người bọ đều còn sống. Về sinh lý. Nhưng chúng không cử động, không phản ứng với bất cứ thứ gì, ngay cả khi các nhà khoa học bên ta mổ vài tên để xem liệu chúng ta có thể học thêm gì về bọn người bọ hay không. Sau một thời gian thì chúng đều chết. Không có lý trí gì hết. Một khi nữ chúa chết, trong cơ thể bọn chúng không còn gì cả.”

“Tại sao họ không tin thầy?”

“Bởi vì chúng tôi không tìm thấy nữ chúa.”

“Bà ta nổ tung rồi.”

“Vận rủi của chiến tranh đấy. Sinh học chỉ đứng thứ hai sau sinh tồn. Nhưng cũng có một vài người đang ngả theo hướng suy nghĩ của tôi rồi. Cậu không thể sống ở nơi này mà không nhìn thấy bằng chứng trừng trừng trước mắt được.”

“Có bằng chứng gì trên Eros?”

“Ender, nhìn quanh cậu xem. Nơi này có phải do con người đào ra đâu. Chúng ta thích trần nhà cao hơn chẳng hạn. Đây là căn cứ điểm của bọn người bọ hồi cuộc Xâm lăng thứ Nhất. Chúng đào ra chỗ này trước cả khi chúng ta biết chúng ở đây. Chúng ta đang sống trong một cái tổ người bọ. Nhưng tiền nhà ta đã trả đủ rồi. Hải quân mất cả ngàn mạng sống để đuổi chúng ra khỏi những cái rỗ tổ ong này, từng phòng từng phòng một. Bọn người bọ chiến đấu giữ từng mét vuông một.”

Giờ thì Ender đã hiểu tại sao cậu luôn cảm thấy sao sao về những căn phòng này. “Tôi biết đây không phải chỗ ở của con người mà.”

“Nơi này từng là một kho tàng cho loài người. Nếu bọn chúng biết chúng ta sẽ thắng trận chiến thứ nhất đó, có lẽ chúng đã không xây nơi này. Chúng ta học được cách điều khiển trọng lực bởi chúng tăng cường trọng lực ở đây. Chúng ta học cách sử dụng hiệu quả năng lượng mặt trời vì chúng che giấu hành tinh này. Chính xác ra thì, đó chính là lý do chúng ta phát hiện ra chúng. Trong vòng ba ngày, Eros dần dần biến mất khỏi tầm nhìn của kính thiên văn. Chúng ta gửi một tàu kéo ra đây để tìm hiểu lý do. Nó tìm ra lý do. Chiếc tàu kéo truyền băng hình về, trong đó có cảnh bọn người bọ đổ bộ lên tàu và thảm sát toàn bộ phi hành đoàn. Chỉ tới khi chúng đã tháo dỡ xong toàn bộ con tàu, đường truyền mới đứt. Đó là điểm mù của bọn chúng – chúng không bao giờ phải truyền tải cái gì bằng máy móc cả, vậy nên khi phi hành đoàn chết hết, chúng không nghĩ tới chuyện vẫn còn có người đang nhìn.”

“Tại sao lại giết phi hành đoàn?”

“Tại sao không? Đối với chúng, mất đi vài phi hành gia cũng giống như bị gãy móng tay vậy. Chẳng có gì phải phiền lòng. Có thể chúng chỉ nghĩ chúng đang cắt đứt mối liên lạc của chúng ta bằng cách tắt đi vài kiến trợ chạy tàu kéo. Không phải giết những sinh vật sống, có ý thức với những đặc điểm sinh lý độc lập với nhau. Giết chóc không là gì đối với chúng. Chỉ có giết nữ chúa, thực sự ra, mới là giết người, bởi vì giết đi nữ chúa mới là diệt đi cả một đường hướng di truyền.”

“Vậy là chúng không biết mình đang làm gì.”

“Đừng có kiếm cớ cho chúng, Ender. Chỉ bởi vì chúng không biết chúng đang giết người không có nghĩa là chúng không đang giết người. Chúng ta có quyền tự vệ hết khả năng của mình, và cách duy nhất hiệu quả chúng ta tìm ra được là giết bọn người bọ trước khi chúng giết ta. Cứ nghĩ như thế này đi. Trong tất cả những cuộc chiến người bọ, chúng đã giết hàng ngàn sinh vật sống biết suy nghĩ. Và trong tất cả những cuộc chiến ấy, chúng ta chỉ giết có một.”

“Nếu thầy không giết nữ chúa, Mazer, liệu chúng ta có thua cuộc chiến không?”

“Tôi cho là chúng có lợi thế hơn chúng ta ba ăn hai. Tôi vẫn nghĩ mình hẳn đã có thể đập hạm đội của chúng khá thảm trước khi chúng ta hết nguồn lực. Chúng có khả năng phản ứng nhanh chóng và hỏa lực lớn, nhưng chúng ta cũng có vài lợi thế về phía mình. Mỗi chiến cơ của ta mang theo một con người thông minh có thể tự suy nghĩ. Mỗi người trong chúng ta đều có thể nghĩ ra một phương án tuyệt vời cho một vấn đề. Chúng chỉ có thể nghĩ ra một phương án một lúc mà thôi. Bọn người bọ suy nghĩ nhanh, nhưng chúng không phải đều thông minh cả. Nhưng còn bên ta, ngay cả khi một người chỉ huy cực kỳ nhát gan và ngu ngốc thua một trận chiến trong cuộc Xâm lăng thứ Hai, một số hạ sĩ quan của họ vẫn có thể gây tổn hại lớn cho hạm đội của bọn người bọ.”

“Vậy đến khi đội quân của ta đến chỗ chúng thì sao? Chúng ta lại nhắm vào nữ chúa à?”

“Bọn người bọ có tìm ra được cách du hành liên hệ mặt trời bằng cách ngu đi đâu. Đó là một chiến thuật chỉ dùng được một lần thôi. Tôi ngờ rằng chúng ta sẽ không bao giờ tiếp cận được một nữ chúa nào nữa trừ phi chúng ta đến được hành tinh nhà của chúng. Xét cho cùng thì nữ chúa đâu cần phải ở đó với bọn chúng thì mới điều khiển được trận chiến. Nữ chúa chỉ cần có mặt để sinh thêm người bọ con. Cuộc Xâm lăng thứ Hai là một cuộc xâm chiếm thuộc địa – nữ chúa phải đến để sinh con trên Trái Đất. Nhưng lần này – không, cách đó không được đâu. Chúng ta sẽ phải tiêu diệt chúng từng hạm đội một. Và bởi vì chúng có tài nguyên từ cả tá hệ mặt trời để tiêu xài, tôi đoán là chúng sẽ đông hơn ta gấp nhiều lần, trong mọi trận chiến.”

Ender nhớ lại trận chiến của cậu với hai quân đoàn cùng một lúc. Vậy mà mình nghĩ họ chơi gian. Khi trận chiến thực sự bắt đầu, lần nào nó cũng sẽ như vậy. Và chúng sẽ không có cửa để mình cứ thế nhắm vào.

“Chúng ta chỉ có hai lợi thế thôi, Ender. Chúng ta không cần phải nhắm thật chuẩn. Vũ khí của chúng ta có tầm rất rộng.”

“Vậy là ta không cần phải dùng đầu đạn hạt nhân từ cuộc Xâm lăng thứ Nhất và thứ Hai?”

“Thiết bị Bác sĩ [3]mạnh hơn nhiều. Vũ khí hạt nhân, suy cho cùng, đủ yếu để một thời được sử dụng trên Trái Đất. Bác sĩ Nhỏ không thể sử dụng được trên bất kỳ hành tinh nào. Ấy vậy mà tôi vẫn ước gì tôi có một cái hồi cuộc Xâm lăng thứ Hai.”

“Nó hoạt động thế nào?”

“Tôi không biết rõ đủ để tự tạo một cái. Ở tiêu điểm của hai tia, nó dựng nên một trường không gian trong đó phân tử không thể kết hợp với nhau được. Không chia sẻ được electrone. Cậu hiểu vật lý được bao nhiêu, ở trình độ đó?”

“Họ giành nhiều thời gian dạy tôi vật lý thiên văn hơn, nhưng tôi biết đủ để nắm được vấn đề.”

“Trường không gian đó nở ra theo hình cầu, càng nở to thì nó càng yếu đi. Trừ phi nó gặp rất nhiều phân tử, khi đó nó lại mạnh lên và phản ứng lại từ đầu. Tàu càng to, trường không gian mới càng mạnh.”

“Vậy là mỗi lần trường đó chạm phải một con tàu, nó lại tạo ra một trường mới-“

“Và nếu các tàu ở quá gần nhau, trở thành một phản ứng dây chuyền xóa xổ hết tất thảy. Rồi trường đó tan biến, và các phân tử lại kết hợp lại với nhau, và cái chỗ từng là một con tàu, giờ chỉ còn một đống cát với quá nhiều phân tử kim loại trong đó. Không có phóng xạ, không gây ô nhiễm. Chỉ còn cát thôi. Hồi trận chiến đầu tiên chúng ta còn có thể lừa chúng lại gần nhau, nhưng chúng học hỏi nhanh lắm. Chúng sẽ giữ khoảng cách với nhau.”

“Vậy là Thiết bị Bác sĩ không phải là tên lửa – tôi không thể lựa góc khuất mà bắn được.”

“Đúng rồi đó. Giờ thì tên lửa cũng chẳng giúp được gì nữa. Chúng ta học được rất nhiều từ bọn chúng hồi cuộc Xâm lăng thứ Nhất, nhưng mà chúng cũng học từ ta – cách dựng Lá chắn Đê mê[4] chẳng hạn.

“Bác sĩ Nhỏ xuyên qua được lá chắn?”

“Cứ như thể không có lá chắn nào hết. Cậu không thể nhìn thấy lá chắn để nhắm và tập trung tia, nhưng mà máy phát của Lá chắn Đê mê luôn nằm ở chính xác trung tâm lá chắn, thế nên cũng không khó tìm đâu.”

“Tại sao tôi chưa bao giờ được huấn luyện với những thứ này?”

“Cậu có được luyện. Chúng tôi chỉ để máy tính xử lý nó giúp cậu. Công việc của cậu là đưa quân vào một vị trí tốt về chiến lược và chọn mục tiêu. Máy tính trực tiếp trên tàu giỏi nhắm Bác sĩ hơn cậu.”

“Tại sao nó lại được gọi là Thiết bị Bác sĩ?”

“Hồi nó được nghiên cứu, nó được gọi là Thiết bị Chia tách Phân tử (Molecular Detachment Device). Thiết bị M.D.”

Ender vẫn không hiểu.

“M.D. Giống như chữ viết tắt của Tiến sĩ Y khoa (Medical Doctor). Thiết bị M.D., suy ra Thiết bị Bác sĩ. Một cách nói đùa ấy mà.”

Ender vẫn không thấy nó buồn cười ở chỗ nào.

Họ chỉnh sửa lại máy mô phỏng. Cậu vẫn có thể điều khiển góc nhìn và độ chi tiết, nhưng không còn bộ điều khiển cho tàu chiến nữa. Thay vào đó là một bảng điều khiển với nhiều cần gạt khác nhau, và một bộ tai nghe có gắn micro.

Kỹ thuật viên đứng trực nhanh chóng chỉ cho cậu cách đeo bộ tai nghe.

“Nhưng làm thế nào tôi điều khiển tàu được?” Ender hỏi.

Mazer giải thích. Cậu sẽ không phải điều khiển tàu chiến nữa. “Cậu đã chạm đến giai đoạn mới trong tiến trình huấn luyện. Cậu có kinh nghiệm sử dụng chiến thuật ở nhiều cấp độ khác nhau, nhưng giờ là lúc cậu phải tập trung vào chỉ huy cả hạm đội. Cũng giống như cái cách cậu làm việc với các tiểu đội trưởng ở Trường Chiến đấu, giờ cậu cũng làm việc với các sư đoàn trưởng. Cậu được giao ba tá sư đoàn trưởng như vậy. Cậu phải dạy cho họ các chiến thuật thông minh; cậu phải nắm được điểm mạnh và điểm yếu của họ; cậu phải khiến họ trở thành nhất thể.”

“Khi nào thì họ tới đây?”

“Họ đều đã vào vị trí với máy mô phỏng của riêng mình rồi. Cậu sẽ nói chuyện với họ qua bộ tai nghe. Mấy cái cần gạt mới trên bảng điều khiển của cậu cho phép cậu nhìn trận chiến theo góc độ của từng sư đoàn trưởng. Cái này giống với trình trạng mà cậu sẽ gặp phải trong trận chiến thực hơn, khi cậu chỉ nhìn thấy những gì tàu của cậu nhìn thấy.”

“Làm sao tôi làm việc được với những sư đoàn trưởng tôi chưa bao giờ gặp?”

“Và tại sao cậu lại phải gặp họ?”

“Để biết họ là ai, cách họ suy nghĩ-“

“Cậu biết họ là ai và cách họ nghĩ qua cái cách họ làm việc với máy mô phỏng. Nhưng ngay cả như vậy, tôi nghĩ cậu cũng không cần phải bận tâm. Họ đang nghe thấy cậu ngay lúc này. Đeo tai nghe lên để cậu nghe được thấy họ.”

Ender đeo tai nghe lên.

“Salaam,” có tiếng thì thầm bên tai cậu.

“Alai,” Ender nói.

“Và tôi nữa, thằng lùn đây.”

“Bean.”

Và cả Petra, và Dink; Tom Điên khùng, Shen, Súp Nóng, Fly Molo, tất cả những học sinh giỏi nhất Ender từng chiến đấu cùng và đối đầu, tất cả những người Ender từng tin tưởng ở Trường Chiến đấu. “Tôi không biết các cậu lại ở đây,” cậu bảo, “Tôi không biết các cậu sẽ tới.”

“Họ đày đọa bọn này trên máy mô phỏng suốt ba tháng nay rồi,” Dink nói.

“Cậu sẽ thấy rằng tôi là kế sách gia giỏi nhất bọn,” Petra nói. “Dink cũng có cố gắng, nhưng mà nó có đầu óc của một đứa trẻ con.”

Vậy là chúng bắt đầu làm việc với nhau, mỗi sư đoàn trưởng chỉ huy từng phi công một, và Ender chỉ huy các sư đoàn trưởng. Chúng học được rất nhiều cách làm việc cùng nhau, bởi máy mô phỏng cứ bắt chúng phải thử nhiều tình huống khác nhau. Đôi khi máy mô phỏng giao cho chúng cả một hạm đội lớn để điều khiển; Ender phân công chúng thành ba hay bốn nhóm gồm ba hay bốn sư đoàn một. Đôi khi máy cho chúng chỉ một chiến hạm với mười hai chiến cơ, và cậu chọn ra ba sư đoàn trưởng, mỗi người quản lý bốn chiến cơ.

Đó chỉ mới là giải trí, là trò chơi. Kẻ thù do máy tính điều khiển không được thông minh là mấy, và chúng luôn thắng ngay cả khi mắc lỗi, ngay cả khi hiểu lầm ý nhau. Nhưng sau ba tuần chúng luyện tập cùng nhau, Ender đã hiểu chúng khá rõ. Dink, khéo léo khi làm theo hướng dẫn nhưng lại chậm khi ứng biến; Bean, điều khiển một nhóm lớn tàu chiến không được hiệu quả lắm nhưng lại có thể dùng chỉ một vài tàu chính xác như dùng dao mổ, ứng biến tuyệt vời cho dù máy tính có quăng gì vào cậu; Alai, phân tích chiến thuật cũng gần xuất sắc như Ender và có thể được tin tưởng giao phó cho cả nửa hạm đội với chỉ một vài hướng dẫn chung chung.

Ender càng hiểu chúng thì cậu càng triển khai chúng tốt hơn, sử dụng chúng hiệu quả hơn. Máy mô phỏng dựng lên tình huống trên màn hình. Trong phút chống Ender phải nắm rõ hạm đội của mình bao gồm những gì và hạm đội kẻ thù được khai triển ra sao. Bây giờ cậu chỉ còn vần vài phút để gọi ra những sư đoàn trưởng cậu cần, giao cho chúng một vài tàu chiến hoặc nhóm tàu chiến cụ thể, và giao nhiệm vụ. Sau đó, trong khi trận chiến diễn ra, cậu sẽ di chuyển từ góc nhìn của sư đoàn trưởng này sang sư đoàn trưởng khác, đưa ra gợi ý và, có đôi khi, ra mệnh lệnh lúc cần thiết. Mỗi đứa còn lại đều chỉ có thể nhìn thấy góc nhìn của chính mình, thế nên đôi khi cậu phải ra những mệnh lệnh đối với chúng chả có nghĩa lý gì cả; nhưng cả chúng nữa, cũng đã học được cách tin tưởng Ender. Nếu cậu bảo chúng rút lui, chúng rút lui, và biết rằng hoặc là chúng đang ở trong tình thế sơ hở, hoặc là chính việc rút lui của chúng sẽ dụ được kẻ thù vào vị trí yếu hơn. Chúng cũng biết rằng Ender tin tưởng chúng sẽ làm những gì chúng cho là tốt nhất khi cậu không ra mệnh lệnh. Nếu phong cách chiến đấu của chúg không phù hợp cho tình thế mà chúng gặp phải, Ender sẽ không chọn chúng đi làm nhiệm vụ đó.

Sự tin tưởng lẫn nhau này là tuyệt đối, khiến cho hành động của hạm đội được nhanh chóng và phản ứng tốt. Và sau ba tuần lễ, Mazer cho cậu xem cảnh ghi hành trận chiến mới nhất của chúng, chỉ là lần này từ góc nhìn của kẻ thù.

“Đây là cái mà chúng nhìn thấy khi các cậu tấn công. Nó có gợi cho cậu nhớ tới cái gì không? Tốc độ phản ứng chẳng hạn?”

“Chúng tôi trông như một hạm đội người bọ vậy.”

“Các cậu so vai với chúng rồi, Ender. Các cậu cũng nhanh như chúng vậy. Và đây nữa – nhìn này.”

Ender nhìn các sư đoàn của cậu di chuyển đồng thời, mỗi sư đoàn tự phản ứng với tình huống của mình, tất cả được hướng dẫn bằng giọng chỉ huy tổng quát của Ender, nhưng gan dạ hơn, ứng biến hơn, nhử đòn, tấn công với một sự độc lập không một hạm đội người bọ nào từng thể hiện.

“Ý thức chung của bọn người bọ rất hiệu quả, nhưng nó chỉ có thể tập trung vào vài thứ cùng một lúc. Tất cả các sư đoàn của cậu đều có thể tập trung trí tuệ của họ vào thứ họ đang làm, và điều mà họ cần làm cũng được chỉ ra nhờ một bộ óc thông minh. Vậy là cậu thấy đấy, cậu vẫn có lợi thế. Vũ khí mạnh hơn, cho dù là vẫn không phải không thể chống lại; tốc độ tương tự như chúng và trí tuệ chung cao hơn. Đó là những lợi thế của cậu. Điều bất lợi là cậu sẽ luôn luôn, luôn luôn bị áp đảo về số lượng,và sau mỗi trận chiến kẻ thù của cậu sẽ hiểu thêm về cậu, làm thế nào đánh bại cậu, và tất cả những bài học ấy sẽ được áp dụng ngay lập tức.”

Ender chờ ông kết luận.

“Vậy là, Ender, giờ chúng ta sẽ bắt đầu chương trình học của cậu. Chúng tôi đã lập trình để máy tính mô phỏng các kiểu tình huống mà chúng tôi nghĩ cậu sẽ gặp phải khi gặp kẻ thù. Chúng tôi sẽ sử dụng các sơ đồ di chuyển ta đã gặp phải trong cuốc Xâm lăng thứ Hai. Thế nhưng thay vì chỉ cắm đầu tuân theo những sơ đồ đó, tôi sẽ là người điều khiển mô phỏng bên kẻ thù. Lúc đầu cậu sẽ gặp những tình huống dễ dàng cậu cần phải thắng áp đảo. Rút lấy bài học từ đó, bởi vì tôi sẽ luôn đi trước cậu một bước, lập trình thêm các sơ đồ càng lúc càng khó và phức tạp để trận đấu sau của cậu sẽ khó hơn thêm, để đẩy cậu tới giới hạn khả năng của cậu.”

“Và hơn thế nữa?”

“Thời gian còn ít lắm. Cậu cần phải học nhanh nhất có thể. Khi tôi lên tàu du hành, chỉ để khi cậu xuất hiện tôi vẫn còn sống, vợ và các con tôi đều chết cả, và khi tôi trở về thì các cháu của tôi đã bằng tuổi tôi rồi. Tôi không có gì để nói với chúng cả. Tôi bị cắt khỏi tất cả những người tôi yêu quý, tất cả những gì tôi biết, để sống trên cái tổ ong ngoài hành tinh này và bị bắt bỏ hết mọi thứ quan trọng ngoại trừ dạy cho hết học trò này đến học trò khác, mội người đều đầy hứa hẹn, và mỗi người đều, đến cuối cùng, yếu đuối và thất bại. Tôi dạy, và tôi dạy, nhưng không có ai học cả. Cả cậu nữa, cũng đầy hứa hẹn, như tất cả những người trước cậu, nhưng có thể trong cậu cũng có hạt giống của thất bại nữa. Công việc của tôi là tìm ra nó, tiêu diệt cậu nếu tôi có thể, và tin tôi đi, Ender, nếu cậu có thể bị tiêu diệt tôi sẽ làm được điều đó.”

“Vậy là tôi không phải người đầu tiên.”

“Dĩ nhiên là không. Nhưng cậu là người cuối cùng. Nếu cậu không học thành, sẽ không còn thời gian để tìm người khác nữa. Vậy nên tôi đặt hi vọng vào cậu, bởi vì cậu là người duy nhất còn lại để nuôi hi vọng.”

“Vậy còn những người khác? Các sư đoàn trưởng của tôi?”

“Ai trong số họ đủ khả năng thế vào vị trí của cậu?”

“Alai.”

“Trung thực nào.”

Ender không có câu trả lời.

“Tôi chẳng sung sướng gì đâu, Ender. Nhân loại không đòi hỏi chúng ta phải hạnh phúc. Họ chỉ đòi hỏi chúng ta phải tài giỏi vì sự tồn vong của họ. Sinh tồn trước, rồi mới tới hạnh phúc nếu ta có thể. Vậy là, Ender, tôi mong rằng cậu sẽ không làm tôi phát ngán trong quá trình huấn luyện với mấy trò than phiền rằng cậu không thấy vui. Cứ tìm niềm vui giữa những lúc làm việc nếu cậu có thể, nhưng công việc là trước hết, học tập là trước hết, thắng cuộc là tất cả bởi vì nếu không thắng thì cậu chẳng có gì cả. Khi nào cậu có thể trả lại người vợ đã chết cho tôi, Ender, thì khi đó cậu có thể than phiền với tôi về những gì nền giáo dục này tước đi của cậu.”

“Tôi có đang cố rút lui hay gì đâu.”

“Nhưng mà cậu sẽ, Ender. Bởi vì tôi sẽ nghiền cậu ra thành bụi, nếu tôi có thể. Tôi sẽ tung mọi thứ tôi có thể tưởng tượng ra được vào cậu, và tôi sẽ không nhân nhượng, bởi vì khi cậu đối mặt với bọn người bọ chúng sẽ nghĩ ra cả những thứ tôi không nghĩ ra nổi, và lòng trắc ẩn dành cho con người không phải là thứ chúng có thể cảm nhận được.”

“Thầy không nghiền nát được tôi đâu, Mazer.”

“Ồ, thật sao?”

“Bởi vì tôi mạnh hơn thầy.”

Mazer cười. “Cái đó phải để xem đã”

Mazer đánh thức cậu trước cả khi trời sáng; đồng hồ chỉ 03:40, và Ender vẫn còn đứng không vững khi cậu theo chân Mazer bước dọc hành lang. “Ngủ sớm dậy sớm,” Mazer ngâm nga, “làm người ta ngu người mù mắt[5].”

Cậu vừa mời mơ thấy cảnh bọn người bọ mổ sống cậu. Chỉ là thay vì mổ cơ thể cậu ra, chúng cắt lấy ký ức của cậu và chiếu lên như hình ảnh đồ họa, cố gắng tìm hiểu ý nghĩa của chúng. Đó là một giấc mơ kỳ cục, và nó cứ ám trong tâm trí Ender không dứt, ngay cả khi cậu bước theo đường hầm tới phòng máy mô phỏng. Bọn người bọ tra tấn cậu trong lúc ngủ, còn Mazer thì không để cậu yên lúc cậu thức. Gộp cả hai lại, và cậu chẳng còn lúc nào để nghỉ ngơi. Ender buộc mình thức dậy. Có vẻ như Mazer nói thật khi ông bảo ông sẽ nghiền nát Ender – và buộc cậu chơi trong lúc đang buồn ngủ và mệt mỏi chính là cái kiểu gian lận rẻ tiền mà Ender đáng lẽ đã phải nhìn thấy trước. Được lắm, hôm nay họ sẽ không thành công đâu.

Cậu đến bên máy mô phỏng và thấy cái sư đoàn trưởng của mình đều đã có mặt, đang chờ cậu. Chưa thấy kẻ thù đâu cả, vậy nên cậu chia chúng ra thành hai đội quân và bắt đầu đánh trận giả, điều khiển cả hai bên để tìm hiểu xem các sư đoàn trưởng của cậu đang làm ăn thế nào. Chúng bắt đầu một cách chậm chạp, nhưng nhanh chóng trở nên hăng hái và tỉnh táo.

Nhưng rồi màn hình mô phỏng trắng ra, mớ tàu chiến biến mất, và mọi thứ thay đổi. Nơi cạnh màn hình mô phỏng, chúng có thể nhìn thấy hình dáng, được vẽ bằng hình ảnh giao thoa, của ba chiến hạm bên hạm đội loài người. Mỗi chiến hạm chứa mười hai tàu chiến. Kẻ thù, rõ ràng là biết rõ sự có mặt của con người, gom lại thành một khối cầu với đúng một chiến hạm bao ở giữa. Ender không bị lừa – đó không thể là tàu của nữ chúa. Tàu của bọn người bọ đông gấp đôi lực lượng của Ender, nhưng chúng lại đúng gần nhau hơn là chúng nên đứng – Thiết bị Bác sĩ sẽ gây ra thiệt hại lớn hơn nhiều so với bọn chúng dự liệu.

Ender chọn một chiến hạm, khiến nó chớp nháy trên màn hình mô phỏng, và nói vào micro. “Alai, đây là của cậu; cứ phân công chiến cơ cho Petra và Vlad như cậu muốn.” Cậu phân công cho hai chiến hạm còn lại và các chiến cơ con của chúng, ngoại trừ một chiến cơ mỗi chiến hạm cậu để dành cho Bean. “Lần theo rìa và quay ra phía dưới bọn chúng, Bean, trừ phi chúng bắt đầu đuổi theo cậu – trong trường hợp đó quay lại bên lực lượng dự bị để trú ẩn. Nếu không, tìm một chỗ tôi có thể gọi cậu ra nhanh chóng và náu ở đó. Alai, chỉnh lực lượng của cậu thành mũi nhọn và tấn công một điểm trên hình cầu của bọn chúng. Đừng bắn cho đến khi tôi có lệnh. Chỉ di chuyển thôi.”

“Trận này dễ mà, Ender,” Alai bảo.

“Trận này dễ, tại sao không cẩn thận? Tớ muốn thắng trận này mà không mất một chiến cơ nào.”

Ender tập hợp lực lượng dự bị lại thành hai nhóm, bám theo Alai ở một khoảng cách an toàn; Bean đã nhanh chóng biến mất khỏi màn hình mô phỏng, vậy nên Ender vẫn thỉnh thoảng chỉnh sang góc nhìn của Bean để xác định xem cậu nhóc đang ở đâu.

Trong lúc đó, chính Alai mới là người phải chơi một trò chơi khéo léo với kẻ thù. Cậu giữ đội hình hình viên đạn, chọc vào khối hình cầu của kẻ thù. Cứ khi nào cậu ta đến gần, tàu người bọ lại lùi lại, như thể để nhử cậu đến chỗ con tàu ở trung tâm, Alai lại trượt qua một bên; tàu của bọn người bọ phản ứng theo cậu, lùi lại mỗi khi cậu lại gần, trở về dạng hình cầu khi cậu đã rời đi.

Nhử đòn, rút lui, trượt tới một điểm khác trên khối cầu, lại rút lui, lại nhử đoàn; và rồi Ender bảo “Đâm tới đi, Alai.”

Viên đạn của cậu đâm tới, và cậu bảo Ender, “Cậu biết là chúng chỉ để tớ tiến lên rồi bao vây và ăn thịt tớ mà phải không.”

“Cứ lờ con tàu ở giữa đi.”

“Nghe lời cậu thôi, sếp.”

Không còn nghi ngờ gì nữa, khối cầu bắt đầu thu lại, và Ender đưa đội quân dự bị tiến tới: tàu của kẻ thù tập trung đặc hơn ở phía của quả cầu gần đội dự bị. “Tấn công chúng ở đó, nơi chúng tập trung đông nhất,” Ender nói.

“Cái này đi ngược lại bốn ngàn năm lịch sử quân sự đó,” Alai nói, đưa chiến cơ của mình tiến lên. “Đáng ra ta phải tấn công chỗ nào ta đông hơn chúng.”

“Trong trận này rõ ràng chúng không biết vũ khí bên ta có thể làm gì. Cách này sẽ chỉ thành công một lần, nhưng mà cứ làm cho thật đẹp vào. Bắn tự do.”

Alai bắn. Máy mô phỏng phản ứng tuyệt vời: đầu tiên là một hai, sau đó là một tá, rồi thì hầu hết tàu kẻ thù nổ tung trong ánh sáng lóa mắt khi trường ảnh hưởng nhảy từ tàu này sang tàu khác theo một đội hình chặt chẽ. “Tránh khỏi đó đi,” Ender bảo.

Mớ tàu chiến ở phía xa khỏi đội hình hình cầu không bị ảnh hưởng bởi phản ứng dây chuyền, nhưng săn tìm và tiêu diệt chúng cũng chỉ là một vấn đề nhỏ. Bean giải quyết mấy tàu thụt lại phía sau đang cố chạy thoát về phía cậu – trận chiến kết thúc. Dễ hơn hầu hết những buổi tập gần đây của chúng.

Mazer nhún vai khi Ender bảo ông thế. “Đây là phỏng theo một cuộc xâm lăng thực sự. Sẽ phải có một trận chiến mà chúng không biết chúng ta có thể làm gì. Giờ công việc của cậu mới thực sự bắt đầu. Cố gắng đừng tự mãn quá khi chiến thắng. Tôi sẽ có nhiều thử thách thực sự dành cho cậu nhanh thôi.”

Ender tập luyện ngày mười tiếng với các sư đoàn trưởng, nhưng không phải tất cả cùng một lúc; cậu để cho chúng vài tiếng đồng hồ vào buổi chiều để nghỉ ngơi. Những trận chiến mô phỏng dưới sự giám sát của Mazer diễn ra mỗi hai hay ba ngày một lần, và như Mazer đã hứa, chúng không bao giờ dễ như trận đầu nữa. Kẻ thù nhanh chóng từ bỏ ý định bao vây Ender, và không bao giờ tập trung lực lượng của mình đủ dày để gây ra phản ứng dây chuyền nữa. Luôn luôn có cái gì đó mới mỗi lần chơi, làm trò chơi khó hơn. Đôi khi Ender chỉ có mỗi một chiến hạm và tám chiến cơ; một lần nọ kẻ thù luồn lách quanh một vành đai tiểu hành tinh; đôi khi kẻ thù đặt bẫy rập, những hệ thống lớn phát nổ khi Ender đưa một sư đoàn tới quá gần, thường xuyên gây tổn hại lớn cho tàu chiến của Ender. “Cậu không thể cứ chấp nhận thiệt hại được!” Mazer hét vào mặt cậu sau một trận chiến. “Khi cậu vào một trận chiến thực cậu sẽ không có số lượng tàu chiến bất tận để mà phung phí như máy tính cung cấp. Cậu sẽ có những gì cậu mang theo và không gì khác. Giờ thì làm quen với việc chiến đấu mà không phung phí vô ích đi.”

“Đó không phải là phung phí vô ích,” Ender nói. “Tôi không thể thắng trận chiến nếu cứ phải sợ mất tàu hoặc không bao giờ dám liều được.”

Mazer mỉm cười. “Tốt lắm, Ender. Cậu bắt đầu học rồi đấy. Thế nhưng trong trận chiến thật, cậu sẽ có thượng cấp và, tệ hơn nữa, dân thường hét những điều như thế vào mặt cậu. Giờ thì, nếu kẻ thù của cậu thông minh, chúng đã có thể bắt được cậu ở đây, và diệt sư đoàn của Tom.” Cùng nhau họ xem lại trận chiến; trong buổi tập tiếp theo, Ender chỉ cho các sư đoàn trưởng của cậu những gì Mazer chỉ cho cậu, và chúng học cách đối phó với nó nếu có bao giờ lại gặp phải.

Trước kia chúng cứ nghĩ chúng đã sẵn sàng, rằng chúng đã làm việc trôi chảy như một nhóm. Nhưng giờ đây, được kinh qua những thử thách thực sự cùng với nhau, chúng bắt đầu tin tưởng nhau hơn bao giờ hết, và những trận chiến trở nên vui hơn. Chúng bảo Ender rằng những người không tham gia chơi cũng đến xem. Ender tưởng tượng sẽ như thế nào nếu các bạn cậu cũng ở đây với cậu, hò reo và cười đùa và há hốc miệng vì lo lắng với cậu; đôi lúc cậu nghĩ điều đó sẽ làm cậu phân tâm lắm, nhưng đôi lúc khác cậu lại mong mỏi nó với cả trái tim. Ngay cả khi cậu bỏ nhiều ngày trời nằm dài dưới ánh mặt trời trên cái bè thả giữa hồ, cậu củng chưa bao giờ cô đơn thế này. Mazer Rackham là bạn đồng hành của cậu, là thầy của cậu, nhưng không phải bạn cậu.

Dù vậy, cậu vẫn không nói gì. Mazer bảo cậu sẽ không có ai thương hại cậu, và sự bất hạnh cá nhân của cậu chẳng là gì với ai. Hầu hết thời gian nó chẳng là gì cả với chính Ender. Cậu giữ tâm trí mình tập trung vào trò chơi, cố gắng học tập từ trận chiến. Và cũng không phải chỉ là những bài học nhỏ trong chính trận chiến đó, mà là bọn người bọ sẽ làm gì nếu như chúng thông minh hơn, và Ender sẽ phản ứng với điều đó như thế nào nếu chúng thực sự làm thế trong tương lai. Cậu sống cùng với những trận chiến trong quá khứ và trong tương lai, khi thức và khi ngủ, và cậu thúc đẩy các sư đoàn trưởng của mình đủ mạnh để thỉnh thoảng làm chúng phải nổi loạn.

“Cậu dễ dãi với chúng tớ quá,” một ngày nọ Alai nói. “Sao cậu không bực mình với bọn tớ khi bọn tớ không đủ thông minh mọi lúc mọi nơi ở mọi buổi tập đi. Nếu cậu cứ nhường nhịn thế này bọn tớ sẽ nghĩ cậu thích bọn tớ đấy.”

Vài đứa còn lại bật cười vào micro. Dĩ nhiên là Ender nhận ra câu nói móc, và để trả lời cậu giữ im lặng. Khi cậu lên tiếng trở lại, cậu lờ đi lời than vãn của Alai. “Lần nữa,” cậu bảo, “và lần này thôi tự thán đi.” Chúng làm lại lần nữa, và lần này làm đúng.

Thế nhưng chúng càng tin tưởng Ender như một người chỉ huy, tình bạn giữa chúng, còn lại từ hồi ở Trường Chiến đấu, từ từ tan biến. Chỉ giữa bọn chúng với nhau chúng mới xích lại gần nhau; chỉ giữa bọn chúng với nhau chúng mới tin tưởng thổ lộ với nhau. Ender là thầy và chỉ huy của bọn chúng, cũng xa cách chúng như Mazer xa cách cậu, và cũng khắt khe như thế.

Như vậy chúng lại càng chiến đấu tốt hơn. Còn Ender thì không bị sao lãng khỏi công việc.

Ít nhất là không phải lúc cậu thức. Mỗi đêm cứ khi cậu chìm vào giấc ngủ, suy nghĩ về trận mô phỏng lại chiếu lại trong đầu cậu. Nhưng trong đêm cậu nghĩ tới những thứ khác. Cậu thường nhớ tới cái xác của Người Khổng lồ, dần dần thối rữa; cậu không nhớ nó như một hình ảnh chiếu trên bàn của cậu. Thay vào đó nó là thật, cái mùi của cái chết vẫn luôn lảng vảng gần đó. Nhiều thứ thay đổi trong giấc mơ của cậu. Cái làng nhỏ mọc lên giữa mớ xương sườn của gã Khổng lồ giờ đầy bọn người bọ, và chúng cúi chào cậu một cách trang nghiêm, giống như các đấu sĩ cúi chào Caesar trước khi họ chết trong cuộc tiêu khiển của ông. Trong giấc mơ cậu không ghét bọn người bọ; ngay cả khi cậu biết chúng giấu nữ chúa khỏi cậu, cậu cũng không cố gắng tìm bà. Cậu luôn nhanh chóng rời khỏi cơ thể gã Khổng lồ, và khi cậu đến sân chơi, lũ trẻ luôn ở đó, nhìn trông như sói và giễu cợt cậu; chúng mang gương mặt của những người Ender biết. Đôi khi Peter và đôi khi Bonzo, đôi khi Stilson và Bernard; cũng thường xuyên như vậy, những sinh vật man rợ đó à Alai và Shen, Dink và Petra; đôi khi một trong số chúng là Valentine, và trong giấc mơ cậu cũng đẩy cô xuống nước và chờ cô chết đuối. Cô vùng vẫy trong vòng tay cậu, cố gắng ngoi lên, nhưng cuối cùng thì cũng lặng đi. Cậu lôi cô ra khỏi hồ và lên chiếc bè, và cô nằm có như một đóa hoa chết chóc, và cậu gào thét và khóc ướt mặt cô, nhắc đi nhắc lại rằng đó chỉ là trò chơi, chỉ là trò chơi thôi, cậu chỉ đang chơi thôi!-

Và rồi Mazer Rackham lắc cậu tỉnh giấc. “Cậu nói mớ trong lúc ngủ,” ông bảo.

“Xin lỗi,” Ender nói.

“Bỏ đi. Đến lúc cho một trận đấu nữa rồi.”

Từ từ, tiến độ được đẩy nhanh dần lên. Giờ đây thông thường một ngày có hai trận chiến, và Ender chỉ còn tổ chức tập ở mức ít nhất có thể. Cậu dùng thời gian những đứa còn lại nghỉ ngơi để nghiên cứu băng hình từ những lần chơi trước, cố tìm ra điểm yếu của chính mình, dự đoán điều gì sẽ diễn ra tiếp theo. Đôi khi cậu hoàn toàn có chuẩn bị để đối phó với những kế sách mới của kẻ thù; đôi khi cậu không chuẩn bị đủ.

“Tôi nghĩ thầy đang chơi gian,” một ngày nọ Ender bảo Mazer.

“Ồ?”

“Thầy có xem những buổi tập của tôi. Thầy biết trước tôi đang định làm gì. Thầy có vẻ luôn sẵn sàng trước mọi thứ tôi làm.”

“Hầu hết những gì cậu nhìn thấy là mô phỏng của máy tính,” Mazer nói. “Máy tính được cài đặt để phản ứng với ý tưởng mới của cậu chỉ sau khi cậu sử dụng nó trong lúc chiến đấu.”

“Vậy thì máy tính chơi gian.”

“Cậu cần ngủ nhiều hơn, Ender.”

Thế nhưng cậu không thể ngủ nổi. Đêm này qua đêm khác, càng ngày cậu càng thức khuya hơn, và ngủ cũng bớt sâu hơn. Cậu thường xuyên thức giấc trong đêm. Chính cậu cũng không rõ liệu cậu thức dậy là để suy nghĩ thêm về trò chơi hay là để thoát khỏi những giốc mơ. Cứ như thể trong lúc ngủ cậu bị bóng đè, bị ai đó bắt phải lang thang qua những ký ức tồi tệ nhất, phải sống lại với chúng lần nữa như thể chúng là thật. Đêm trở nên quá thật đối với cậu, đến nỗi ngày bắt đầu trở thành như mơ. Cậu bắt đầu lo lắng rằng mình không suy nghĩ đủ tỉnh táo, rằng có lúc cậu sẽ quá mệt mỏi khi chơi. Cứ khi nào trò chơi bắt đầu, áp lực của nó lại làm cậu tỉnh giấc, nhưng nếu tình trạng tâm lý của cậu bắt đầu xấu đi, cậu tự hỏi, liệu cậu có nhận ra không?

Và có vẻ cậu đang xấu đi thật. Giờ đây cậu không còn có trận chiến nào không mất ít nhất một vài tàu chiến nữa. Nhiều lần kẻ thù đã có thể lừa cậu lộ ra nhiều điểm yếu hơn là cậu tính toán; nhiều lần khác kẻ thù mài mòn lực lượng của cậu đến cái độ chiến thắng của cậu là nhờ may mắn cũng nhiều như nhờ chiến thuật. Mazer bật lại những trận chiến đó với thái độ chán ghét. “Nhìn đây này,” ông nói. “Đáng lẽ ra cậu không nên làm thế này.” Và Ender quay lại luyện tập với các sư đoàn trưởng của mình, cố giữ tinh thần chúng đủ cao, nhưng có đôi lúc vẫn để lộ sự thất vọng của cậu đối với những điểm yếu của chúng, đối với việc chúng mắc lỗi.

“Có những lúc chúng ta mắc lỗi,” một lần Petra thì thầm với cậu. Đó là một lời cầu xin giúp đỡ.

“Và có những lúc chúng ta không,” Ender trả lời cô. Nếu cô được giúp, đó sẽ không phải là từ phía cậu. Cậu chỉ dạy; cứ để cô tìm bạn trong đám còn lại.

Và rồi một trận chiến diễn ra suýt nữa kết thúc trong tai họa. Petra dẫn lực lượng của mình đi quá xa; họ bị lộ, và cô nhận ra điều đó vào lúc Ender không ở đó với cô. Trong chỉ vài giây cô mất hết các chiến cơ của mình chỉ còn hai chiếc.

Đúng lúc đó Ender thấy cô, ra lệnh cho cô di chuyển hai chiến cơ còn lại theo một hước; cô không trả lời. Cô không di chuyển. Và chỉ trong phút chốc nữa thôi cả hai chiến cơ đó nữa cũng sẽ bị diệt.

Ender nhận ra ngay lập tức rắng cậu đã đẩy cô quá xa bởi trí thông minh của cô – cậu gọi cô lên chơi quá thường xuyên và dưới những tình huống khắt khe hơn nhiều so với đa số những đứa khác. Nhưng giờ cậu không có thời gian lo cho Petra, hay là hối hận về những gì cậu đã làm với cô. Cậu gọi Tom Điên khùng đi lãnh đạo hai chiến cơ còn lại, rồi cứ thế tiếp tục, cố gắng cứu vãn trận chiến; Petra giữ một vị trí quá quan trọng, và giờ đây chiến thuật của Ender tan rã. Nếu kẻ thù không quá nóng nảy và vụng về khi cố lợi dụng lợi thế đó, Ender đã thua rồi. Nhưng Shen may mắn vớ được một nhóm kẻ thù quá gần nhau và diệt chúng bằng một phản ứng dây chuyền. Tom Điên khùng mang hai chiến cơ còn lại băng qua kẽ hở và làm loạn phía kẻ thù, và cho dù tàu của cả cậu và Shen cuối cùng đều bị diệt, Fly Moto đã xoay sở dọn dẹp được hậu quả và hoàn tất chiến thắng.

Cuối trận đấu, cậu nghe thấy Petra khóc, cố gắng nói vào micro, “Nói với cậu ấy tớ xin lỗi, chỉ là tớ mệt quá, tớ không nghĩ được, thế thôi, nói với Ender tớ xin lỗi.”

Cô không có mặt trong những buổi tập tiếp theo, và khi cô quay trở lại cô không còn nhanh nhạy như trước, không còn táo bạo như trước. Nhiều đức tính đã giúp cô trở thành một chỉ huy tốt giờ đã mất đi. Ender không thể dùng cô nữa, trừ phi là trong những nhiệm vụ mang tính thủ tục được giám sát cẩn thận. Cô không bị lừa. Cô biết điều gì đã xảy ra. Thế nhưng cô cũng biết rằng Ender không còn lựa chọn nào khác, và nói thế với cậu.

Sự thật không thay đổi vẫn là giờ cô đã sụp đổ, và trước kia cô từng là một trong những sư đoàn trưởng giỏi nhất của cậu. Đó là một đòn cảnh báo – cậu không thể ép uổng chúng quá mức chúng có thể chịu đựng. Giờ đây, thay vì sử dụng các sư đoàn trưởng bất cứ khi nào năng lực của chúng trở nên cần thiết, cậu phải luôn để ý xem chúng đang thường xuyên chiến đấu tới đâu. Cậu phải cho chúng nghỉ ngơi, có nghĩa là đôi khi cậu tham chiến với những người chỉ huy cậu không thể tin tưởng tuyệt đối. Và khi cậu làm nhẹ đi áp lực lên chúng, cậu lại thêm áp lực lên chính mình.

Một đêm nọ cậu thức giấc vì đau đớn. Trên gối cậu có máu, và vị máu đầy trong miệng cậu. Những ngón tay của cậu đau nhói. Cậu nhận thấy trong giấc ngủ cậu đã tự gặm lấy nắm tay mình. Máu vẫn còn đang chảy. “Mazer!” cậu gọi. Rackham tỉnh ngủ và ngay lập tức gọi bác sĩ đến.

Trong lúc bác sĩ trị vết thương, Mazer bảo, “Tôi không cần biết cậu gặm được nhiều đến đâu, Ender, tự ăn thịt mình sẽ không giúp cậu ra khỏi trường này đâu.”

“Lúc đó tôi đang ngủ,” Ender bảo. “Tôi không muốn rời Trường Chỉ huy.”

“Tốt.”

“Những người kia. Những người thất bại.”

“Cậu đang nói về cái gì vậy?”

“Trước tôi. Những người học sinh khác của thầy, những người không vượt qua được bài huấn luyện. Chuyện gì xảy ra với họ?”

“Họ không vượt qua. Có thế thôi. Chúng tôi không phạt những ai trượt. Họ chỉ – không tiến tiếp.”

“Giống Bonzo.”

“Bonzo?”

“Nó trở về nhà.”

“Không giống Bonzo.”

“Vậy thì cái gì? Chuyện gì xảy ra với họ? Khi họ trượt?”

“Sao chuyện này lại quan trọng vậy, Ender?”

Ender không trả lời.

“Không ai trong số họ trượt ở giai đoạn này trong khóa huấn luyện, Ender. Cậu mắc sai lầm với Petra. Con bé sẽ hồi phục. Nhưng Petra là Petra, và cậu là cậu.”

“Một phần của tôi là cô ấy. Là những gì cô ấy tạo ra.”

“Cậu không trượt đâu, Ender. Không phải sớm thế này. Cậu gặp nhiều trắc trở, nhưng cậu vẫn luôn thắng. Cậu vẫn chưa biết khả năng của mình kết thúc ở đâu, nhưng nếu cậu đã gặp nó rồi thì cậu mỏng manh hơn nhiều so với tôi nghĩ đấy.”

“Họ có chết không?”

“Ai cơ?”

“Những người trượt.”

“Không, họ không chết. Trời đất, nhóc, cậu đang chơi trò chơi!”

“Tôi nghĩ Bonzo chết. Đêm qua tôi mơ thấy thế. Tôi nhớ nó trông như thế nào lúc tôi đập đầu vào mặt nó. Tôi nghĩ tôi đập mũi nó tận vào óc. Máu chảy ra từ mắt nó. Tôi nghĩ ngay lúc đó nó đã chết rồi.”

“Đó chỉ là giấc mơ thôi.”

“Mazer, tôi không muốn cứ phải mơ những thứ như thế này nữa. Tôi sợ đi ngủ. Tôi cứ nghĩ hoài đến những điều tôi không muốn nhớ. Cả cuộc đời tôi cứ chiếu ra đó như thể tôi là cái máy quay phim và ai đó muốn xem những phần tồi tệ nhất của đời tôi vậy.”

“Chúng tôi không thể cho cậu dùng thuốc nếu ý cậu là vậy. Tôi rất tiếc là cậu mơ thấy ác mộng. Từ giờ chúng ta có nên để đèn vào ban đêm không?”

“Đừng có chế giễu tôi!” Ender bảo. “Tôi sợ tôi đang phát điên.”

Bác sĩ đã quấn băng xong. Mazer bảo ông có thể đi. Ông ta rời đi.

“Cậu thực sự sợ thế à?” Mazer hỏi.

Ender nghĩ về điều đó và không chắc lắm.

“Trong giấc mơ của tôi,” Ender nói, “tôi không chắc tôi thực sự là tôi.”

“Những giấc mơ lạ là cái van an toàn, Ender ạ. Tôi đang tạo áp lực lên cậu lần đầu tiên trong đời cậu. Cơ thể cậu đang tìm hướng giải quyết, có thế thôi. Giờ cậu lớn rồi. Đã đến lúc bỏ nỗi sợ bóng tối đi.”

“Được rồi,” Ender nói. Ngay lập tức cậu quyết định rằng cậu sẽ không bao giờ kể cho Mazer về những giấc mơ của mình lần nữa.

Ngày tháng cứ thế trôi qua, ngày nào cũng có trận chiến, cho đến khi cuối cùng Ender dọn ra cho mình một thời gian biểu để tự hủy diệt bản thân. Cậu bắt đầu thấy đau trong dạ dày. Họ đề ra cho cậu một chế độ ăn kiêng lạt, nhưng sớm thôi cậu cũng chẳng còn thèm ăn bất cứ thứ gì nữa. “Ăn đi,” Mazer bảo, và Ender lại đưa đồ ăn vào mồm như cái máy. Nhưng nếu không có ai bảo cậu ăn, cậu không ăn.

Thêm hai sư đoàn trưởng của cậu sụp đổ như Petra; áp lực lên những đứa còn lại lại càng lớn hơn. Giờ đây kẻ thù đông hơn gấp ba hay bốn lần chúng trong mọi trận chiến; kẻ thù cũng nhanh chóng rút lui hơn khi tình hình xấu đi, thu thập quân để khiến trận chiến kéo càng lúc càng dài hơn. Có đôi khi trận chiến kéo dài tới vài giờ đồng hồ trước khi chúng phá hủy được tàu chiến cuối cùng của kẻ thù. Ender bắt đầu xoay vòng đám sư đoàn trưởng ngay trong cùng một trận chiến, đưa những đứa mới và đã được nghỉ ngơi vào thế chỗ cho những đứa đang bắt đầu tỏ vẻ lờ đờ.

“Anh biết không,” một lần Bean nói trong lúc nó nhận quyền chỉ huy bốn chiến cơ còn lại của Súp Nóng, “trò chơi này không còn vui như hồi trước nữa.”

Và rồi một ngày kia trong lúc luyện tập, trong khi Ender đang luyện các sư đoàn trưởng, căn phòng tối đen lại và cậu tỉnh dậy dưới sàn, mặt đầy máu vì đập phải bảng điều khiển.

Họ cho cậu lên giường ngay say đó, và trong suốt ba ngày cậu bệnh nặng. Cậu có nhớ tới việc nhìn thấy những gương mặt trong giấc mơ, nhưng chúng không phải gương mặt thật, và cậu biết điều đó ngay cả khi cậu nghĩ là mình nhìn thấy chúng. Cậu nghĩ mình thấy Valentine một vài lần, và vài lần Peter; vài lần bạn bè cậu ở Trường Chiến đấu, và vài lần khác bọn người bọ mổ sống cậu. Một lần rất thực cậu nhìn thấy Đại tá Graff cúi đầu nói chuyện no nhỏ với cậu, như một người cha hiền lành. Nhưng rồi cậu tỉnh dậy và chỉ nhìn thấy kẻ thù của mình, Mazer Rackham.

“Tôi tỉnh rồi,” Ender bảo.

“Tôi thấy rồi,” Mazer trả lời. “Cậu mất lâu quá đó. Hôm nay cậu có một trận chiến.”

Vậy là Ender đứng dậy và chiến đấu và thắng. Thế nhưng ngày hôm đó không có trận chiến thứ hai nào, và họ để cho cậu đi ngủ sớm hơn thường lệ. Tay cậu run run lúc cậu cởi áo.

Trong đêm cậu tưởng như có bàn tay nhẹ nhàng chạm vào cậu. Bàn tay đầy yêu thương, và nhẹ nhàng. Cậu mơ thấy giọng nói.

“Ông không đối xử tốt với nó.”

“Đó không phải nhiệm vụ.”

“Nó còn gắng gượng được bao lâu nữa? Nó đang sụp đổ rồi.”

“Đủ lâu. Sắp kết thúc rồi.”

“Nhanh vậy sao?”

“Vài ngày nữa thôi, và nó sẽ xong.”

“Nó sẽ làm tốt thế nào đây, khi mà bây giờ đã vậy rồi?”

“Sẽ tốt thôi. Ngay cả ngày hôm nay, nó vẫn chiến đấu tốt hơn bất kỳ lúc nào khác.”

Trong mơ, hai giọng nói đó nghe như thể Đại tá Graff và Mazer Rackham. Thế nhưng đó là kiểm của những giấc mơ, những điều điên rồ nhất cũng có thể xảy ra, bởi cậu còn mơ thấy nghe một trong hai giọng nói đó bảo, “Tôi không thể chịu nổi khi nhìn những gì chuyện này gây ra cho nó.” Và giọng nói kia trả lời. “Tôi hiểu. Tôi cũng yêu nó.” Và rồi chúng đổi thành giọng Valentine và Alai, và trong giấc mơ họ đang chôn cậu, chỉ là một ngọn đồi mọc lên nơi họ chôn cậu xuống, và cậu khô đét đi và trở thành một ngôi nhà cho bọn người bọ, cũng như gã Khổng lồ vậy.

Đều là mơ. Nếu như có tình yêu là sự tiếc nuối giành cho cậu, thì đó chỉ là trong giấc mơ.

Cậu tỉnh dậy và đánh một trận chiến nữa và thắng. Rồi cậu lại đi ngủ và lại mơ và rồi cậu thức dậy và thắng lần nữa và lại ngủ và cậu không còn nhận ra khi nào từ thức chuyển sang ngủ. Và cậu cũng chẳng quan tâm.

Ngày tiếp theo là ngày cuối cùng của cậu ở Trường Chỉ huy, mặc dù cậu không biết điều đó. Mazer Rackham không có trong phòng khi cậu tỉnh dậy. Cậu đi tắm, mặc quần áo và chờ Mazer đến mở cửa. Ông ta không đến. Cậu thử cánh cửa. Cửa mở.

Có phải vô tình mà sáng nay Mazer lại để cậu tự do không? Không có ai ở bên để bảo cậu ăn, bảo cậu luyện tập, bảo cậu đi ngủ. Tự do. Vấn đề là cậu không biết mình muốn làm gì. Trong một chốc cậu nghĩ cậu sẽ đi tìm đám sư đoàn trưởng, nói chuyện mặt đối mặt với chúng, nhưng cậu không biết chúng ở đâu. Theo những gì cậu biết thì chúng có thể ở cách đây cả hai chục kilomet. Vậy là, sau một lúc lang thang giữa các đường hầm, cậu đến sảnh ăn ăn sáng gần bàn vài người lính thủy đánh bộ đang kể những câu chuyện cời bẩn mà Ender không hiểu. Rồi cậu tới phòng máy mô phỏng để luyện tập. Ngay cả khi được tự do, cậu cũng không thể nghĩ ra việc gì khá để làm.

Mazer đang chờ cậu. Ender từ từ bước vào phòng. Bước chân cậu hơi lê rên sàn, và cậu cảm thấy vừa mệt mỏi vừa ngu ngốc.

Mazer chau mày. “Cậu tỉnh chưa, Ender?”

Trong phòng còn có nhiều người khác. Ender tự hỏi tại sao họ lại ở đây, nhưng không cất công hỏi. Có hỏi cũng chẳng bõ công; sẽ chẳng có ai trả lời cậu. Cậu bước tới bên bộ điều khiển máy mô phỏng và ngồi xuống, sẵn sàng bắt đầu.

“Ender Wiggin,” Mazer. “Làm ơn quay lại đây. Trò chơi hôm nay cần được giải thích một chút.”

Ender quay lại. Cậu ngước nhìn những người đang tập trung ở cuối phòng. Đa số họ cậu chưa từng gặp. Một vài người còn mặc đồ thường dân. Cậu nhìn thấy Anderson và tự hỏi ông đang làm gì ở đây, ai là người trông coi Trường Chiến đấu khi không có ông. Cậu nhìn thấy Graff và nhớ đến hồ nước trong cánh rừng ngoại ô Greensboro, và muốn về nhà. Đưa tôi về nhà, cậu nhủ thầm trong lòng với Graff. Trong mơ ông nói ông yêu tôi. Đưa tôi về nhà.

Nhưng Graff chỉ gật đầu với cậu, một lời chào, không phải lời hứa, và Anderson cứ cư xử như thể ông không biết cậu.

“Làm ơn tập trung nào, Ender. Hôm nay là bài kiểm tra cuối cùng của cậu ở Trường Chỉ huy. Những quan sát viên này tới đây là để đánh giá những gì cậu đã học. Nếu cậu thà không có họ trong phòng này, chúng tôi có thể để họ quan sát trên một máy mô phỏng khác.”

“Họ ở đây cũng được.” Bài kiểm tra cuối cùng. Có lẽ, sau ngày hôm nay, cậu sẽ được nghỉ ngơi.

“Để đánh giá hết khả năng của cậu và không chỉ là làm lại những gì cậu đã tập đi tập lại, mà cả cách đối phó với nhũng vấn đề cậu chưa từng gặp phải, trận chiến ngày hôm nay có một yếu tố mới. Nó diễn ra gần một hành tinh. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chiến thuật của kẻ thù, và sẽ buộc cậu phải ứng biến. Làm ơn tập trung vào trò chơi ngày hôm nay.”

Ender vẫy Mazer lại gần, hỏi nhỏ, “Tôi là học sinh đầu tiên đến được tận đây phải không?”

“Nếu hôm nay cậu thắng, Ender, cậu sẽ là người đầu tiên. Ngoài ra tôi không có quyền nói thêm.”

“Thế nhưng tôi có quyền nghe.”

“Ngày mai cậu dỗi thế nào tùy cậu. Nhưng còn hôm nay, tôi mong cậu tập trung tư tưởng vào bài kiểm tra. Đừng phí phạm tất cả những gì cậu đã đạt được. Nào, giờ thì, cậu sẽ xoay sở với hành tinh đó thế nào đây?”

“Tôi sẽ phải cử ai đó quành ra phía sau, nếu không nó sẽ trở thành điểm mù.”

“Đúng.”

“Và trọng lực sẽ ảnh hưởng tới lượng nhiên liệu – đi xuống sẽ tốn ít hơn đi lên.”

“Tốt.”

“Bác sĩ Nhỏ có áp dụng được lên một hành tinh không?”

Mặt Mazer cứng lại. “Ender, bọn người bọ chưa bao giờ tấn công dân thường trong cả hai cuộc chiến. Cậu là người quyết định liệu có nên thực hiện một chiến thuật dễ gây thù oán hay không.”

“Hành tinh đó là thứ mới duy nhất à?”

“Cậu có nhớ nổi lần cuối cùng tôi cho cậu một trận chiến mới chỉ có một yếu tố mới không? Tôi đảm bảo với cậu, Ender, hôm nay tôi không nương tay với cậu đâu. Tôi có trách nhiệm với hạm đội là không để một học trò hạng hai tốt nghiệp. Tôi sẽ đấu hết sức với cậu, Ender, và tôi cũng chẳng muốn chiều chuộng cậu làm gì. Chỉ cần nhớ lấy tất cả những gì cậu biết về mình và tất cả những gì cậu biết về bọn người bọ, và cậu sẽ có cơ hội làm nên một cái gì đó.”

Mazer rời khỏi phòng.

Ender nói vào Micro. “Các cậu có đó không?”

“Cả đám đều ở đây,” Bean bảo. “Sáng nay anh đến tập hơi muộn đấy nhỉ?”

Vậy là họ chưa thông báo với các sư đoàn trưởng. Ender cân nhắc nói với chúng trận chiến này quan trọng đến thế nào với cậu, nhưng rồi qyết định rằng tạo thêm áp lực bên ngoài lên chúng sẽ không giúp ích được gì. “Xin lỗi,” cậu bảo. “Tôi ngủ quên.”

Chúng cười. Chúng không tin cậu.

Cậu chỉ dẫn chúng thực tập một lúc để khỏi động cho trận chiến sắp tới. Cậu mất nhiều thời gian hơn thường lệ để thông đầu óc, tập trung chỉ huy, nhưng rất nhanh thôi cậu đã bắt kịp tình huống, phản ứng nhanh nhạy, suy nghĩ sáng suốt. Hoặc ít nhất, cậu tự bảo mình, nghĩ là mình suy nghĩ sáng suốt.

Màn hình mô phỏng bị quét sạch. Ender chờ cho trò chơi xuất hiện. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu hôm nay mình qua được bài kiểm tra?

Liệu có còn một ngôi trường khác nữa không? Lại thêm một hay hai năm huấn luyện tàn nhẫn, thêm một năm cách ly, thêm một năm người ta xô đẩy mình, thêm một năm không tự kiểm soát nổi cuộc đời mình? Cậu cố nhớ xem giờ cậu bao nhiêu tuổi. Mười một. Cậu lên mười một tuổi bao nhiêu năm rồi? Bao nhiêu ngày? Chắc là đâu đó lúc cậu ở Trường Chỉ huy, nhưng cậu không thể nhớ nổi ngày nào. Có lẽ chính lúc đó cậu cũng không để ý. Chẳng ai quan tâm cả, có lẽ là trừ Valentine.

Trong lúc ngồi chờ trò chơi xuất hiện, cậu ước gì cậu có thể đơn giản thua cuộc, thua thảm hại và triệt để trận đấu để họ có thể ngừng chương trình huấn luyện của cậu, giống Bonzo, và để cậu về nhà. Bonzo được phân công về Cartagena. Cậu muốn nhìn thấy lệnh phân công ghi Greensboro. Thành công và cậu phải tiếp tục. Thất bại, cậu sẽ được về nhà.

Không, không phải thế, cậu tự bảo mình. Họ cần mình, và nếu mình thất bại ở đây sẽ không còn nhà để về nữa.

Nhưng cậu không tin điều đó. Ý thức cậu biết điều đó đúng, nhưng ở những phần khác, những phần sâu hơn trong tâm trí cậu, cậu ngờ rằng họ không cần cậu. Sự cấp bách nơi Mazer chỉ là thêm một trò lừa khác. Chỉ là thêm một cách nữa để khiến mình làm những gì họ muốn mình làm. Chỉ là một cách nữa để ngăn cậu nghỉ ngơi. Ngăn cậu dừng lại, lâu, thật lâu.

Và rồi đội hình kẻ thù xuất hiện, và sự lo lắng của Ender trở thành tuyệt vọng.

Kẻ thù đông gấp bên cậu cả ngàn lần, màn hình mô phỏng rực lên màu xanh lá với hình ảnh của chúng. Chúng tập trung lại thành cả tá đội hình khác nhau thay đổi vị trí liên tục, đổi đội hình, di chuyển theo những đường bay có vẻ ngẫu nhiên trên vùng mô phỏng. Cậu không tìm thấy một lối đi nào giữa bọn chúng – một khoảng không có vẻ rộng mở cứ đột nhiên đóng lại, và một cái khác lại hiện ra, và một đội hình trông có vẻ có thể phá được tự nhiên thay đổi và trở nên nguy hiểm. Hành tinh hiện lên nơi góc xa của vùng mô phỏng, và Ender không thể biết được liệu ở phía đó có chứa cũng nhiều tàu kẻ thù như ở đây hay không, ngoài vùng mô phỏng.

Còn hạm đội bên cậu thì chỉ gồm có mỗi hai mươi chiến hạm, mỗi chiếc với bốn chiến cơ. Cậu biết rằng mẫu chiến hạm bốn chiến cơ là loại lỗi thời, chậm chạp, tầm bắn của các Bác sĩ Nhỏ chúng có chỉ bằng nửa những mẫu mới hơn. Tám mươi chiến cơ cả thẩy, đối đầu với năm ngàn, có thể là mười ngàn chiến hạm của bọn người bọ.

Cậu nghe thấy tiếng thở nặng của đám sư đoàn trưởng; cậu cũng nghe thấy, từ phía những người quan sát phía sau, một tiếng chửi thề nho nhỏ. Ít nhất thì cũng có một người lớn biết rằng đây không phải một bài kiểm tra công bằng. Thế nhưng chuyện đó cũng chẳng thay đổi điều gì. Công bằng chưa bao giờ là một phần của trò chơi, rõ như vậy. Họ thậm chí không thèm cố để cho cậu một cơ hội chiến thắng mỏng manh. Tất cả những gì mình đã trải qua, và họ chưa bao giờ định cho mình đậu.

Trong tâm trí cậu nhìn thấy Bonzo và lũ bạn dữ tợn của nó, gây hấn với cậu, đe dọa cậu; cậu đã xoay sở sỉ nhục được Bonzo để nó phải đấu với cậu một mình. Cách đó khó mà dùng được ở đây. Và cậu cũng không thể làm kẻ thù ngạc nhiên với khả năng của cậu như cậu đã làm với những đứa lớn hơn trong phòng chiến đấu. Mazer hiểu khả năng của Ender quá rõ.

Những quan sát viên sau lưng Ender bắt đầu ho, xê dịch một cách lo lắng. Họ đang bắt đầu nhận ra Ender không biết phải làm gì.

Tôi không quan tâm nữa, Ender nghĩ. Các người cứ giữ lấy trò chơi của các người. Nếu các người không thèm cho tôi lấy một cơ hội, tại sao tôi lại phải chơi?

Giống như lần chơi cuối của cậu ở Trường Chiến đấu, khi họ đưa hai binh đoàn vào đấu với cậu.

Và ngay khi cậu vừa nhớ tới lần đó, có vẻ Bean cũng nhớ ra, bởi giọng cậu vang lên trong tai nghe, “Nhớ đó, cửa kẻ thù là phía dưới.”

Molo, Súp, Vlad, Dumper và Tom Điên khùng đều bật cười. Chúng cũng còn nhớ.

Và Ender cũng bật cười. Thật là buồn cười. Người lớn cứ coi trọng những thứ này quá, và bọn trẻ con cũng cứ noi theo, cứ thế noi theo, cũng tin điều đó cho đến khi người lớn đột nhiên đi quá xa, cố gắng quá sức, và bọn trẻ nhìn thấu trò chơi. Quên đi, Mazer. Tôi chẳng quan tâm tôi có qua được bài kiểm tra hay không, chẳng quan tâm liệu tôi có theo luật hay không, nếu ông chơi gian được, tôi cũng chơi gian được. Tôi sẽ không để ông thắng nhờ gian lận đâu – tôi sẽ gian lận thắng trước.

Trong trận đấu cuối đó của cậu ờ Trường Chiến đấu, cậu đã thắng bằng cách lờ đi kẻ thù, lờ đi thiệt hại bên mình; cậu tấn công vào cửa của kẻ thù.

Và cửa kẻ thù là ở dưới.

Nếu mình phá luật này, họ sẽ không bao giờ để mình làm chỉ huy. Sẽ là quá nguy hiểm. Mình sẽ không bao giờ phải chơi một trò chơi nào nữa. Và đó chính là chiến thắng.

Cậu nhanh chóng thì thầm vào micro. Nhóm chỉ huy của cậu đem phần hạm đội của chúng tập trung lại thành một mũi lao chặt chẽ, một chiếc thương hướng thẳng vào đội hình gần nhất của kẻ thù. Kẻ thù, thay vì cố đẩy cậu ra, chào đón cậu tiến vào, để chúng có thể vây cậu lại thật chặt trước khi tiêu diệt cậu. Ít nhất thì Mazer cũng đã tính tới chuyện tới giờ bọn chúng đã phải học cách coi trọng mình rồi, Ender nghĩ. Và thế là mình có thêm thời gian.

Ender tránh xuống dưới, về phía bắc, phía đông, lại xuống dưới lần nữa, trông cứ như thể không theo một kế hoạch nào, nhưng luôn luôn xoay sở tiến được thêm một chút về phía hành tinh của kẻ thù. Cuối cùng, kẻ thù bắt đầu dồn cậu lại quá chặt. Và rồi, đột ngột, đội hình của Ender vỡ. Hạm đội của cậu dường như lâm vào hỗn loạn. Tám mươi chiến cơ di chuyển chẳng theo một kế hoạch nào, cứ bắn loạn về phía tàu kẻ thù, bay theo những đường bay riêng lẻ tới mức tuyệt vọng giữa những con tàu kẻ thù.

Thế nhưng, sau vài phút chiến đấu, Ender lại lần nữa thì thầm vào tai các sư đoàn trưởng, và đột nhiên một tá chiến cơ còn lại lại tập trung lại thành đội hình. Nhưng giờ đây chúng đã ở phía xa khỏi những nhóm mạnh nhất của kẻ thù; chúng đã, cho dù thiệt hại nặng nề, vượt qua được và giờ đã thu lại được hơn nửa khoảng cách đến hành tinh kẻ thù.

Giờ thì kẻ thù thấy rồi, Ender nghĩ. Chắc là Mazer cũng thấy mình đang làm gì.

Hoặc có lẽ Mazer không thể tin nổi rằng mình sẽ làm điều đó. Càng tốt cho mình.

Hạm đội bé nhỏ của Ender né tránh bên này bên kia, cử ra hai hoặc ba chiến cơ như thể định tấn công, rồi lại thu chúng lại. Kẻ thù tiến lại gần, gom lại những chiến hạm và đội hình đã dạt ra quá xa, đưa chúng tới để tiến hành tiêu diệt. Hạm đội kẻ thù tập trung đông nhất phía trên Ender, để cậu không thể thoát ra về phía không gian trống, chèn ép cậu. Tuyệt vời, Ender nghĩ. Gần nữa. Lại gần nữa nào.

Rồi cậu thì thầm một mệnh lệnh và các chiến cơ bắt đầu rơi như đá tảng về phía bề mặt hành tinh. Chúng là chiến hạm và chiến cơ, hoàn toàn không được chuẩn bị để xoay sở chuyến đi rực lửa qua bầu khí quyển. Nhưng mà Ender chưa từng nuôi ý định để chúng chạm tới bầu khí quyển. Gần như ngay cái giây phút chúng bắt đầu rơi, chúng đã tập trung Bác sĩ Nhỏ vào duy nhất một mục tiêu. Là chính hành tinh đó.

Một, hai, bốn, bảy chiến cơ của cậu bị bắn hạ. Giờ chỉ còn là may rủi, để xem liệu có con tàu nào của cậu sống sót được đủ lâu để vào tầm bắn hay không. Sẽ không mất nhiều thời gian, một khi chúng đã tập trung được vào bề mặt hành tinh đó. Chỉ một giây với Thiết bị Bác sĩ, đó là tất cả những gì tôi muốn. Chợt cậu nghĩ tới khả năng máy tính không được lập trình để thể hiện chuyện gì xảy ra với một hành tinh khi nó bị tấn công bởi Bác sĩ Nhỏ. Lúc đó thì mình làm gì, hét lên Đùng, mấy người chết rồi?

Ender thả tay khỏi bảng điều khiển và nhoài người ra xem chuyện gì xảy ra. Tầm nhìn của cậu đã quá gần hành tinh kẻ thù rồi, nhờ con tàu lọt vào vùng trọng lực của nó. Giờ chắc phải vào tầm bắn rồi chứ, Ender nghĩ. Chắc là vào tầm rồi, chỉ là máy tính không được lập trình để xử lý nó thôi.

Và rồi bề mặt hành tinh, giờ đã chiếm hết một nửa màn hình mô phỏng, bắt đầu bập bùng; một vụ nổ xảy ra, bắn văng những mảnh vụn về phía chiến cơ của Ender. Ender cố tưởng tượng xem điều gì đang diễn ra trong lòng hành tinh đó. Vùng ảnh hưởng cứ lớn dần lớn dần lên, các phân tử rã ra nhưng lại không có chỗ cho những nguyên tử đơn lẻ.

Trong vòng ba giây cả hành tinh vỡ vụn, trở thành một quầng đất cát sáng rực, nở rộng ra rất nhanh. Các chiến cơ của Ender là những thứ đầu tiên bị ảnh hưởng: góc nhìn của chúng đột ngột biến mất, và giờ máy mô phỏng chỉ còn có thể biểu thị góc nhìn của những chiến hạm đứng ngoài rìa cuộc chiến. Với Ender thế là đủ gần rồi. Miền phân tách nở rộng ra nhanh hơn là các chiến hạm của kẻ thù có thể tránh nổi. Và nó mang theo trong mình Bác sĩ Nhỏ, giờ không còn nhỏ nữa, miền ảnh hưởng tháo vụn tất cả những con tàu trên đường đi của nó, biến mỗi chiếc thành một vụ nổ sáng chói rồi lại tiếp tục.

Chỉ đến khi chạm đến rìa của vùng mô phỏng, miền M.D. mới yếu đi. Hai ba chiến hạm kẻ thù trôi giạt ra ngoài không gian. Các chiến hạm của Ender không phát nổ. Thế nhưng nơi từng là hạm đội mênh mông của kẻ thù, và hành tinh mà chúng bảo vệ, giờ chẳng còn gì đáng nói nữa. Một nhúm đất cát cứ lớn dần lên khi trọng lực lại hút những mảnh vỡ xuống lần nữa. Nó nóng đến độ sáng rực lên và quay tròn một cách rõ ràng; và nó cũng quá bé nhỏ so với cái thế giới từng tồn tại ở đó. Hầu hết khối lượng của nó giờ chỉ còn là một đám mây cứ thế lan tỏa dần.

Ender tháo tai nghe ra, trong tai nghe vẫn còn tiếng hò hét của đám sư đoàn trưởng, chỉ để nhận ra rằng chính căn phòng cậu đang ngồi cũng đang ồn ào y như vậy. Những con người mặc đồng phục đang ôm lấy nhau, cười nói, hò hét; số khác thì lại đang khóc; một số đang quỳ hoặc nằm thượt ra, và Ender hiểu rằng họ đang cầu nguyện. Ender không hiểu. Thế này không đúng. Đáng lý họ phải tức giận.

Đại tá Graff tách khỏi những người khác và tới bên Ender. Nước mắt chảy dài trên má ông, nhưng ông lại đang cười. Ông cúi xuống, vươn tay, và Ender ngạc nhiên khi ông ôm lấy cậu, ôm thật chặt, thì thầm, “Cám ơn cậu, cám ơn Ender. Cám ơn Chúa là có cậu, Ender.”

Ngay sau đó những người khác cũng đến, bắt tay cậu, chúc mừng cậu. Cậu cố hiểu chuyện gì đang xảy ra. Vậy là cuối cùng cậu vẫn qua được bài kiểm tra? Đó là chiến thắng của cậu, không phải của họ, mà cũng không phải là chiến thắng lẫy lừng gì, chỉ là nhờ chơi gian; tại sao họ cứ cư xử như thể cậu đã thắng đầy danh dự vậy?

Đám đông tách ra để Mazer Rackham bước qua. Ông tiến thẳng tới chỗ Ender và giơ tay.

“Cậu đã chọn lựa chọn khó khăn, nhóc. Được ăn cả ngã về không. Tiêu diệt chúng hoặc tiêu diệt mình. Nhưng mà có trời biết cậu cũng không có cách gì khác. Chúc mừng nhóc. Cậu hạ được chúng rồi, tất cả đã kết thúc.”

Tất cả đã kết thúc. Hạ được chúng. Ender không hiểu. “Tôi hạ được thầy.”

Mazer bật cười, tiếng cười vang vọng cả căn phòng.

“Ender, cậu chưa bao giờ đấu với tôi. Cậu chưa từng chơi một trò chơi nào kể từ lúc tôi trở thành kẻ thù của cậu.”

Ender không hiểu lời nói đùa đó. Cậu đã chơi rất nhiều trò chơi, và phải trả một cái giá quá đắt. Cậu bắt đầu nổi giận.

Mazer vươn tay chạm vào vai cậu. Ender ẩy vai gạt ông ra. Mazer nghiêm túc trở lại và nói, “Ender, trong suốt mấy tháng vừa rồi cậu là tổng chỉ huy hạm đội của chúng ta. Đó chính là cuộc Xâm lăng thứ Ba. Không có trò chơi nào cả, những trận chiến là thật, và kẻ thù duy nhất mà cậu chiến đấu là bọn người bọ. Cậu đã thắng mọi trận chiến, và hôm nay cuối cùng cậu đã đấu với bọn chúng trên chính hành tinh nhà của chúng, nơi nữ chúa ở, tất cả các nữ chúa của tất cả các thuộc địa của chúng, chúng đều ở đó cả và cậu đã tiêu diệt chúng hoàn toàn. Chúng sẽ không bao giờ tấn công chúng ta nữa. Cậu đã làm điều đó. Chính cậu.”

Là thật. Không phải trò chơi. Tâm trí Ender đã quá mệt mỏi để thích ứng với tất cả những điều này. Đó không chỉ là những đốm sáng trên màn hình, đó là những con tàu chiến thực mà cậu đã chống lại và những con tàu thực cậu tiêu diệt. Và một thế giới thực cậu đã bắn tan. Cậu bước qua đám đông, tránh né những lời chúng mừng của họ, lờ đi tay họ, lời nói của họ, niềm vui sướng của họ. Khi cậu về đến phòng mình cậu cởi hết quần áo, leo lên giường, và ngủ.

Ender thức dậy khi họ lắc vai cậu. Mất một lúc cậu mới nhận ra họ. Graff và Rackham. Cậu quay lưng về phía họ. Để tôi ngủ.

“Ender, chúng tôi cần nói chuyện với cậu,” Graff bảo. Ender lăn người lại nhìn họ.

“Họ đã chiếu mấy đoạn băng đó trên Trái Đất cả ngày cả đêm kể từ trận chiến ngày hôm qua rồi.”

“Hôm qua?” Cậu đã ngủ suốt cả một ngày.

“Cậu là một anh hùng, Ender. Họ đã thấy những gì cậu làm. Cậu và những đứa kia. Tôi không nghĩ còn có nhà nước nào trên Trái Đất chưa đề nghị tặng cậu huy chương cao cả nhất.”

“Tôi giết hết chúng rồi, phải không?” Ender hỏi.

“Hết ai?” Graff hỏi. “Bọn người bọ á? Đó là mục tiêu mà.”

Mazer cúi người. “Đó là mục đích của cả cuộc chiến.”

“Tất cả các nữ chúa. Vậy là tôi đã giết hết con cái chúng, tất cả mọi thứ.”

“Chính chúng quyết định điều đó khi chúng tấn công chúng ta. Đó không phải lỗi của cậu. Đó là điều tất yếu phải xảy ra.”

Ender nắm lấy áo đồng phục của Mazer và tì người lên đó, kéo ông xuống cho tới khi hai người mặt đối mặt. “Tôi không muốn giết hết bọn chúng. Tôi không muốn giết ai hết! Tôi không phải kẻ giết người! Các người không muốn tôi, đồ khốn nạn, các người muốn Peter, vậy mà các người bắt tôi làm chuyện đó, các người lừa tôi!” Cậu đang khóc. Cậu đang mất hết kiểm soát.

“Đương nhiên là chúng tôi lừa cậu. Đó là mục tiêu mà,” Graff bảo. “Đó phải là trò lừa, nếu không cậu đã không làm được. Đó là cái khó của chúng tôi. Chúng tôi phải có một người chỉ huy với khả năng đồng cảm cao tới mức anh ta có thể suy nghĩ như bọn người bọ, hiểu chúng và lường trước được chúng. Một tấm lòng trắc ẩn lớn tới mức anh ta sẽ được những người dưới quyền yêu mến và làm việc với họ như một cỗ máy hoàn hảo, hoàn hảo như bọn người bọ vậy. Nhưng một người có lòn trắc ẩn lớn tới mức đó sẽ không bao giờ là kẻ giết người chúng tôi cần. Anh ta sẽ không thể tiến vào trận chiến sẵn sàng chiến thắng bằng mọi giá. Nếu cậu biết, cậu đã không thể làm được. Nếu cậu là loại người có thể làm được ngay cả khi cậu biết, cậu đã không bao giờ có thể hiểu đủ rõ bọn người bọ.”

“Và đó phải là một đứa trẻ, Ender,” Mazer bảo. “Cậu nhanh hơn tôi. Giỏi hơn tôi. Tôi quá già và quá cẩn trọng. Bất cứ một con người đàng hoàng nào biết rõ chiến tranh là như thế nào sẽ không bao giờ có thể bước vào trận chiến toàn tâm toàn ý được. Nhưng cậu thì không biết. Chúng tôi đảm bảo là cậu không biết. Cậu liều lĩnh và sáng dạ và còn trẻ. Cậu được sinh ra để làm điều đó.”

“Chúng ta có phi công ngồi trong những chiến cơ đó, phải không?”

“Phải.”

“Tôi ra lệnh cho họ đi vào chỗ chết và tôi thậm chí còn không biết điều đó.”

“Họ biết điều đó, Ender, và họ cẫn đi. Họ biết điều đó là vì cái gì.”

“Các người chưa bao giờ hỏi ý tôi cả! Các người chẳng bao giờ cho tôi biết sự thật về bất cứ thứ gì!”

“Cậu phải là một thứ vũ khí, Ender. Như súng ống, như Bác sĩ nhỏ, hoạt động một cách hoàn hảo nhưng không hề biết rằng mình đang nhắm vào thứ gì. Chúng tôi là người nhắm. Chúng tôi chịu trách nhiệm. Nếu điều đó có gì sai, đó là do chúng tôi làm.”

“Để sau rồi nói,” Ender bảo. Mắt cậu nhắm lại.

Mazer Rackham lắc cậu. “Đừng ngủ, Ender,” ông nói. “Chuyện này rất quan trọng.”

“Các người xong việc với tôi rồi,” Ender nói. “Giờ để tôi yên.”

“Đó là lý do chúng tôi ở đây.” Mazer nói, “Chúng tôi đang cố nói với cậu. Họ chưa xong việc với cậu, chưa đâu, dưới đó giờ điên lắm. Họ sắp bắt đầu một cuộc chiến, người Mĩ buộc tội Công ước Warsaw là sắp tấn công họ, bên Công ước lại nói y như vậy về Hegemon. Cuộc chiến tranh người bọ chưa kết thúc được hai mươi bốn giờ và thế giới dưới đó đã lại bắt đầu đánh nhau, tồi tệ y như hồi trước. Và tất cả bọn họ đều lo về cậu. Tất cả bọn họ đều muốn có cậu. Những nhà lãnh đạo quân sự lớn nhất lịch sử, đều muốn cậu lãnh đạo quân đội của họ. Người Mĩ, Hegemon. Tất cả mọi người trừ Công ước Warsaw, và họ muốn cậu chết.”

“Cũng được,” Ender bảo.

“Chúng tôi phải đưa cậu rời khỏi đây. Trên Eros đầy lính thủy đánh bộ Nga, và phái chủ chiến là người nha. Có thể sẽ xảy ra đổ máu bất cứ lúc nào.”

Ender lại quay lưng lại phía họ. Lần này họ để kệ cậu. Thế nhưng cậu không ngủ. Cậu lắng nghe họ.

“Tôi đã sợ điều này, Rackham. Anh thúc nó quá sức rồi. Mấy cái đồn nhỏ hơn ở ngoại vi đáng ra đã có thể chờ lâu hơn. Đáng lý anh nên để cho nó vài ngày nghỉ ngơi.”

“Anh cũng đang làm trò này đấy à, Graff? Cố chỉ bảo tôi đáng lẽ ra phải làm gì thì tốt hơn? Anh không biết chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi không thúc nó. Không một ai biết cả. Tôi đã làm điều tôi đã làm, và cách đó có hiệu quả. Trên hết là nó có hiệu quả. Nhớ lấy lời biện hộ đó, Graff. Có khi anh cũng phải dùng đến nó đấy.”

“Xin lỗi.”

“Tôi có thấy những gì chuyện này gây ra cho nó. Đại tá Liki bảo có khả năng nó sẽ bị thương tật vĩnh viễn, nhưng tôi thì không ti điều đó. Nó quá mạnh mẽ. Chiến thắng quá quan trọng đối với nó, và nó đã thắng.”

“Đừng có bảo tôi về sức mạnh. Thằng nhóc mới mười một tuổi. Để cho nó nghỉ đi, Rackham. Chưa có gì nổ tung hết. Chúng ta có thể cắt cử người canh ngoài cửa phòng nó.”

“Hoặc cử người canh ngoài một cửa phòng khác và giả bộ như đó là phòng nó.”

“Gì cũng được.”

Họ bỏ đi. Ender lại ngủ.

Thời gian cứ thế trôi qua mà không chạm tới Ender, chỉ trừ vài gợn thoáng qua. Một lần cậu thức giấc được vài phút với một thứ gì đó ép vào tay cậu, mang theo một cơn đau âm ỉ, dai dẳng. Cậu vươn tay chạm vào nó; đó là một cái kim tiêm chọc vào mạch máy cậu. Cậu cố dứt nó ra, nhưng nó đã bị dán chặt còn cậu thì quá yếu. Một lần khác cậu thức dậy trong bóng tối và nghe ai đó gần cậu thầm thì, chửi rủi. Tai cậu hãy còn o o vì một tiếng động lớn nào đó đã đánh thức cậu; cậu không nhớ nổi tiếng động gì. “Bật đèn lên,” ai đó vảo. Và một lần khác cậu tưởng như cậu nghe có tiếng ai đó khóc gần cậu.

Đó có thể chỉ là một ngày; cũng có thể đã là cả một tuần; chiếu theo những giấc mơ của cậu, đó có thể đã là hằng tháng trời. Cứ như thể cậu đã sống qua mấy đời người trong những giấc mơ. Lại quay lại Chiếc cốc Người Khổng lồ lần nữa, qua chỗ bọn trẻ con-sói, sống lại những cái chết khủng khiếp, những lần giết người không ngớt; cậu nghe thấy một giọng nói thì thầm trong rừng, Cậu phải giết bọn trẻ con để đến Nơi Tận cùng Thế giới. Và cậu cố trả lời. Tôi không muốn giết ai cả. Chẳng ai hỏi tôi liệu tôi có muốn giết người hay không cả. Thế nhưng khu rừng cười cậu. Và khi cậu nhảy khỏi mỏm đá ở Nơi Tận cùng Thế giới, có khi không phải là một đám mây đón lấy cậu, mà là một chiến cơ mang cậu tới một cứ điểm gần bề mặt hành tinh người bọ, để cậu nhìn thấy, hết lần này đến lần khác, vụ nổ chết chóc khi Thiết bị Bác sĩ tạo nên phản ứng dây chuyền trên bề mặt hành hinh; và rồi càng gần càng gần hơn, cho tới khi cậu có thể nhìn thấy từng người bọ một nổ tung, biến thành ánh sáng, rồi sụp xuống thành một đám bụi đất ngay trước mắt cậu. Và nữ chúa, đứng giữa một đám trẻ con nhỏ tuổi; chỉ là lần này nữ chúa là Mẹ, và đám trẻ con là Valentine và tất cả những đứa trẻ cậu biết từ Trường Chiến đấu. Một trong số chúng mang gương mặt Bonzo, nằm đó với máu chảy ra từ hốc mắt và mũi, nói, Mày không có danh dự. Và lần nào cũng vậy giấc mơ kết thúc với một chiếc gương hoặc hồ nước hoặc bề mặt kim loại của tàu chiến, thứ gì đó để phản chiếu gương mặt của cậu.

Và đó luôn là gương mặt của Peter, với máu và một cái đuôi rắn thò ra từ miệng. Thế nhưng, sau một thời gian, nó bắt đầu trở lại là gương mặt cậu, già cỗi và buồn rười rượi, đôi mắt khóc thương cho hàng tỉ, hàng tỉ mạng sống cậu đã cướp đi – nhưng đó là đôi mắt của cậu, và cậu mang nó một cách mãn nguyện.

Đó là thế giới mà Ender đã sống trong suốt nhiều đời người trong vòng năm ngày Chiến tranh Liên hiệp.

Khi cậu tỉnh lại lần nữa, cậu đang nằm trong bóng tối. Từ xa xa, cậu có thể nghe thấy tiếng nổ bùm, bùm. Cậu lắng nghe một lúc. Và rồi cậu nghe thấy có tiếng bước chân nhẹ nhàng.

Cậu quay lại và tung một tay ra chộp lấy cái kẻ đang lén lút tới gần cậu. Không còn nghe ngờ gì nữa, cậu tóm được áo của ai đó và lôi hắn quỳ xuống, sắn sàng giết hắn nếu cần.

“Ender, là tớ, là tớ mà!”

Cậu biết giọng nói này. Nó vang vọng trong ký ức cậu cứ như thể từ hàng triệu năm trước.

“Alai.”

“Salaam, nhóc khó chịu ạ. Cậu tính làm gì thế, giết tớ à?”

“Phải. Tớ cứ nghĩ cậu định giết tớ.”

“Tớ đang muốn khỏi đánh thức cậu. Được rồi, ít nhất cậu vẫn còn chút bản năng tự vệ. Mazer nói chuyện cứ như thể cậu đang biến thành người thực vật rồi ấy.”

“Tớ đang cố. Tiếng gì thế?”

“Ở đây đang có chiến tranh. Khu bọn mình phải cắt điện để cho an toàn.”

Ender vung chân định ngồi dậy. Thế nhưng cậu không thành công. Đầu cậu đau quá sức. Cậu nhăn mặt vì đau.

“Đừng ngồi dậy, Ender. Ổn thôi mà. Có vẻ như bên mình sẽ thắng. Không phải tất cả những người thuộc Công ước Warsaw đều theo Polemarch cả đâu. Rất nhiều người trong số họ sang phe mình khi Tổng Chỉ huy bảo họ rằng cậu trung thành với I.F.”

“Tớ đang ngủ mà.”

“Vậy là ổng nói dối. Cậu không phải đang tính toán nổi loạn trong mơ đâu, phải không? Có mấy người Nga lúc đến bảo bọn tớ rằng lúc Polemarch ra lệnh họ tìm giết cậu, họ suýt nữa là giết ổng. Cho dù họ có nghĩ gì về người khác, Ender, thì họ vẫn yêu cậu. Cả thế giới đã xem những trận chiến của chúng ta. Băng hình chiếu suốt ngày đêm. Tớ đã xem một vài đoạn rồi. Có cả giọng cậu ra lệnh nữa. Đầy đủ hết, không có kiểm duyệt. Hay lắm. Cậu làm nghề bán băng được đấy.”

“Tớ không nghĩ vậy,” Ender bảo.

“Tớ nói đùa mà. Ê, cậu tin nổi không? Bọn mình thắng cuộc chiến rồi. Bọn mình cứ mong được lớn nhanh để còn tham gia chiến đấu, và suốt thời gian qua đều là bọn mình cả. Ý tớ là, mình là trẻ con. Ender. Và đó là bọn mình đó.” Alai bật cười. “Ít nhất thì là cậu. Cậu giỏi lắm, sếp. Lúc đó tớ không hiểu nổi làm thế nào cậu lôi bọn tớ qua được vụ cuối đó. Vậy mà cậu làm được. Cậu làm giỏi lắm.”

Ender để ý cậu dùng thì quá khứ[6]. “Vậy còn giờ thì tớ là gì, Alai?”

“Vẫn giỏi.”

“Giỏi gì chứ?”

“Giỏi – bất cứ chuyện gì. Có cả triệu người lính sẵn sàng theo cậu đến tận cùng vũ trụ.”

“Tớ không muốn đến tận cùng vũ trụ.”

“Vậy cậu muốn đi đâu? Họ sẽ đi theo cậu.”

Tớ muốn về nhà, Ender nghĩ, nhưng tớ lại không biết nó ở đâu.

Tiếng bùm bùm im bặt.

“Nghe kìa,” Alai nói.

Chúng lắng nghe. Cửa mở. Ai đó đang đứng ở cửa. Ai đó nhỏ con. “Kết thúc rồi,” người đó bảo. Đó là Bean. Và như để chứng minh lời nó, đèn lại bật.

“Ho, Bean,” Ender nói.

“Ho, Ender.”

Petra theo chân nó vào, với Dink nắm tay cô. Chúng đến bên giường Ender. “Ê, người hùng dậy rồi nè,” Dink bảo.

“Ai thắng?” Ender hỏi.

“Chúng ta thắng, Ender,” Bean bảo. “Anh có ở đó mà.”

“Cậu ấy chưa điên đến thế đâu, Bean. Ý cậu ấy là ai vừa mới thắng.” Petra cầm lấy tay Ender. “Trên Trái Đất vừa mới đạt được thỏa thuận. Họ đã thương lượng hằng ngày trời rồi. Cuối cùng họ cũng chấp nhận Đề xuất Locke.”

“Cậu ấy không biết Đề xuất Locke-“

“Nó rắc rối lắm, như ý là I.F. sẽ tiếp tục tồn tại, chỉ là không còn bao gồm Công ước Warsaw nữa. Thế nên đoàn lính thủy đánh bộ của Công ước Warsaw sẽ về nhà. Tớ nghĩ Nga đồng ý đề xuất đó bởi vì họ đang có một vụ nổi loạn của nô lệ. Tất cả mọi người đều có rắc rối. Khoảng năm trăm người chết ở đây, nhưng trên Trái Đất còn tệ hơn.”

“Hegemon từ chức,” Dink bảo. “Dưới đó điên lắm. Ai mà quan tâm chứ?”

“Cậu ổn chứ?” Petra hỏi, sờ trán cậu. “Cậu dọa bọn tớ. Họ bảo cậu điên rồi, bọn tớ lại bảo họ điên rồi.”

“Tớ điên rồi,” Ender bảo. “Nhưng tớ nghĩ tớ ổn.”

“Cậu quyết định thế từ bao giờ?” Alai hỏi.

“Khi tớ nghĩ cậu sắp giết tớ, và tớ quyết định giết cậu trước. Tớ đoán tớ vẫn là một kẻ giết người tận trong bản chất. Thế nhưng tớ vẫn thà sống còn hơn là chết.”

Chúng cười và đồng ý với cậu. Rồi Ender bắt đầu khóc và ôm lấy Bean và Petra đang đứng gần nhất. “Tớ nhớ các cậu,” cậu bảo. “Tớ muốn gặp các cậu muốn chết.”

“Cậu nhìn thấy bọn tớ muốn chết,” Petra trả lời. Cô hôn má cậu.

“Tớ thấy các cậu thật tuyệt vời, Ender nói. “Những người tớ cần nhất, tớ dùng hết sớm nhất. Tính toán tồi tệ ở phần tớ.”

“Giờ thì mọi người đều ổn rồi,” Dink bảo. “Chẳng có gì nghiêm trọng đến độ nằm co quắp năm ngày trong phòng tối giữa một trận chiến không chữa nổi.”

“Tớ không cần phải làm chỉ huy của các cậu nữa, phải không? Ender hỏi. “Tớ không muốn phải chỉ huy ai nữa.”

“Cậu không cần phải chỉ huy ai nữa hết,” Dink bảo, “nhưng cậu sẽ luôn là chỉ huy của bọn này.”

Chúng chìm vào yên lặng một lúc lâu.

“Vậy giờ bọn mình làm gì? Alai hỏi. “Cuộc chiến người bọ qua rồi, cả cuộc chiến dưới Trái Đất cũng vậy, cả cuộc chiến ở đây nữa. Giờ bọn mình làm gì?”

“Tụi mình là trẻ con,” Petra bảo. “Chắc họ sẽ bắt tụi mình đến trường. Đó là luật đấy. Phải đi học cho đến khi mười bảy tuổi.”

Nghe thế chúng đều bật cười. Cười cho đến khi nước mắt chảy đầy mặt.

[1] “xenobiologists and xenopsychologist”: từ mới do tác giả sáng tạo ra, gồm gốc từ “xeno-“: ngoại lai, và “biologist”,”psychologist”: nhà sinh bật học, nhà tâm lý học – Chú thích của người dịch.

[2] Tác giả chơi chữ. “The eye of the fleet” và “the I of the fleet” đọc như nhau. – Chú thích của người dịch.

[3] Nguyên văn “Dr. Device”. Lý do cho cái tên này được nhắc tới ở đoạn sau.

[4] Nguyên văn là “Ecstatic Shield”. Nếu ai có ý tưởng nào tốt hơn làm ơn bảo mình với.

[5] Câu này trong nguyên tác có vần.

[6] Theo bản gốc tiếng Anh.