hịn ngồi im trên chiếc ghế mây đặt nơi hàng hiên sau nhà. Chiếc ghế cũ song cô lại thích. Đây là quà sinh nhật của chồng vì thế cô không muốn vất đi. Xa thật xa về hướng đông bắc nhô lên vệt xanh mờ. Đó là phần cuối cùng của rặng Appalachian trong đó có đỉnh Smoky Mountain kéo dài ra thành dãy cao nguyên nằm giữa hai tiểu bang Tennessee và North Carolina rồi kéo dài ra nữa thành đồi và thung lũng hoặc các ngọn núi thấp hơn xuống tận vùng South Carolina, Georgia và Alabama. Gió rừng heo hút kéo về mang theo cái ẩm ướt của những ngày mùa thu. Lá vàng lác đác rơi. Lặng lẽ rơi. Màu của lá cây rừng vàng hực hay đỏ rực. Không gian im vắng. Có chút gì quạnh hiu. Có chút gì buồn bã. Chợt nhiên cô nghĩ tới Nhẫn. Bệnh nhân đặc biệt này tựa chiếc lá vàng mùa thu không biết sẽ rơi rụng lúc nào. Gầy gò. Chậm chạp. Bệnh hoạn. Yếu đau. Ngôi nhà hai phòng ngủ tịch mịch. Hình bóng một người già lặng lẽ đi lại. Êm nhẹ tựa bóng ma. Cô tự hỏi lý do nào khiến cho Nhẫn sống một mình những hơn 40 năm. Dù không biết rõ lý do cô cũng biết đó phải là lý do quan trọng. Còn lý do nào quan trọng hơn tình. Có nhiều người đi tu chỉ vì thất tình hoặc không lập gia đình chỉ vì một lần dở dang. Nhẫn không là một ngoại lệ. Xuyên qua lời Nhẫn nói, cô suy ra ông ta, hồi còn trẻ đã thất tình một cô gái nào đó nên hỏng chịu, hỏng thèm lấy ai hết mà cứ sống thui thủi và tôn thờ mối tình của mình. Có một điều mà cô nghĩ hoài vẫn không thể giải thích được là càng gần Nhẫn nhiều chừng nào cô càng cảm thấy quyến luyến ông ta nhiều chừng đó. Ở xa cô lại muốn được kề cận bên ông ta và khi ở cạnh rồi cô lại không muốn rời. Cô biết mình không có tình luyến ái với ông già đó như thứ tình yêu trai gái giữa một người đàn ông và một người đàn bà. Cô chỉ tội nghiệp và thương xót ông ta giống như thương cha của mình đã mất đi vài năm trước. Cô thương ông ta chỉ vì thấy hoàn cảnh trơ trọi và đơn chiếc của một người già yếu bệnh hoạn không có thân thuộc ở cạnh bên để săn sóc và bầu bạn.

Đang ngồi lim dim trên ghế Nhẫn nghe chuông điện thoại reo. Ngần ngừ và nghĩ ngợi giây lát anh mới chậm chạp bước vào nhà bếp. Vừa nói được hai tiếng '' hello '' anh đã nghe bên kia vang lên tiếng cười nhỏ rồi giọng nói quen thuộc vang lên.

- Chào bác… Bác mạnh hông bác?

Nhận ra giọng của Nhịn, Nhẫn cươi vui vẻ trả lời.

- Cám ơn cháu… Bác cũng thấy khoẻ hơn chút chút… Cháu đang ở đâu dzậy?

- Dạ đang ở nhà… Đang ngồi ở sân sau ngắm lá rơi…

Nghe Nhịn nói xong rồi bật lên cười hắc hắc, Nhẫn cũng cười nói đùa.

- Coi bộ cháu cũng thích mùa thu buồn hả… Bác cũng đang ngồi trong nhà ngắm lá vàng rơi…

- Dậy hả bác… Má cháu nói cháu giống má, có tính mơ mộng và lãng mạn nên thích mùa thu về ngắm lá vàng rơi…

- Bác cũng dzậy… Mùa thu là mùa bác thích nhất… Nó buồn thật song đầy thi vị… Dường như cái gì đẹp đều tiềm ẩn cái buồn ở bên trong. Như tình yêu vậy…

- Bác… Cháu đã đọc xong quyển Hương Rừng Cà Mau nên tính đem trả lại cho bác. Bác còn cuốn nào nữa hông bác?

- Còn thiếu gì… Cháu đọc cả năm cũng chưa hết nữa…

- Bác… Cháu có ý kiến như vầy… Cháu xuống nhà bác mượn vài cuốn truyện rồi chở bác lên đây chơi. Cháu biết một chỗ có rừng cây phong lá đẹp lắm bác ơi… Bác ừ nghen bác… Please… Please…

Nhẫn có cảm tưởng Nhịn như đứa con nít mở miệng nói tiếng '' please '' rất dễ thương khi năn nỉ và xin xỏ chuyện gì.

- Ừ… Bác bằng lòng…

- Dạ cám ơn bác… cháu xuống nhà bác liền… bác sửa soạn đi bác…

Khoảng nửa giờ sau, dừng ở cửa chưa kịp bấm chuông, Nhịn thấy cửa mở. Nhẫn tươm tất và gọn gàng với bộ quần áo rất nhã và vừa vặn hình như được may ở các tiệm quần áo.

- Wow… Bác diện đẹp chai ghê…

- Đẹp làm sao?

Nhịn tủm tỉm cười nhìn ông bác già với cái nhìn tinh nghịch.

- Dạ đẹp lão…

Câu trả lời khiến cho hai người cùng cất tiếng cười.

- Mời cháu vào…

- Dạ… Cháu lựa vài cuốn truyện rồi mình đi liền…

Hai người thong thả tới cái tủ sách đặt trong phòng ngủ nhỏ đối diện với nhà tắm. Chắc được Nhẫn biến thành phòng làm việc nên Nhịn thấy có bàn viết lớn với một cái máy điện toán, máy in giấy và cái '' monitor '' lớn hiệu Samsung. Tủ sách đặt kề bên cửa sổ. Lục lọi giây lát cô cầm lên bốn cuốn tiểu thuyết.

- Mình đi bác… Cháu đưa bác tới chỗ này… bác thấy một lần là bác mê liền…

Hai người ra xe. Chiếc Honda Accord của Nhịn ra đường lớn, băng qua hồ nước rộng rồi mười lăm phút sau rẽ vào xa lộ. Nhẫn im lặng ngắm cảnh. Càng đi lên miền bắc và càng lên vùng núi non cao hơn thì nhiệt độ phải lạnh hơn vì vậy mùa thu càng rõ rệt hơn. Lá cây vàng nhiều hơn lá đác rơi. Gió lạnh từ vùng xa xăm kéo về rung nhẹ cây cối hai bên đường làm cho lá rơi xuống từng đợt. Người ta nói rất nhiều về mùa thu, tuy nhiên Nhẫn cảm thấy cái đẹp của mùa thu chỉ có thể cảm nhận mà không thể nói lên bằng ngôn từ. Hoặc có ai muốn nói thì nói '' mùa thù đẹp '' cũng đủ rồi.

- Hình như khá lâu bác mới thấy lại cảnh '' thu buồn quá thu ơi ''…

Nhịn bật cười khi nghe ông bác già nói. Nhẫn nhíu mày. Trong trí nhớ cụt mòn anh cảm thấy giọng cười của Nhịn nghe thật thân quen.

- Cháu quê ở đâu dzậy?

- Dạ… Má cháu nói bà quê ở Rạch Giá mà cháu thì sanh ra ở Sài Gòn…

- Thế à… Ở Sài Gòn mà cháu ở chỗ nào?

- Dạ cháu hổng biết… Cháu qua Mỹ lúc còn nhỏ nên hổng nhớ…

Im lặng giây lát Nhịn mới cười tiếp.

- Hình như má cháu nói lúc sinh cháu ra thì bà đang ở Gò Vấp…

- Cháu sinh năm nào?

- Dạ 1975… Sắp tới rồi bác…

Nhẫn thấy Nhịn rẽ vào ngã rẽ rồi dừng lại trước bảng stop, sau đó quẹo phải vào con đường có tên Highway74. Chạy một đỗi khá xa lại quẹo mặt vào Highway64. Được chừng hai dặm đường Nhẫn thấy cảnh vật thay đổi từ từ. Nhà cửa thưa thớt hơn. Cây cối nhiều hơn. Có những khóm cây cao lá vàng tươi, vàng hực và đỏ rực. Có vài cụm rừng thưa sát bên đường với đủ thứ cây như phong, sồi, dẽ và nhiều loại cây anh không biết tên. Nhịn giảm tốc độ rồi quẹo mặt vào con đường tráng nhựa nhỏ hơn. Chạy chừng dặm cô quẹo trái vào con lộ đất mịn màu vàng sậm.

- Đẹp quá…

Nhẫn trầm trồ. Trước mắt anh là khu rừng vàng hực phản chiếu ánh nắng của buổi xế chiều thành một màu vàng óng ánh. Lá cây lay động theo gió. Âm thanh xạc xào. Xe ngừng. Mở cửa bước ra khỏi xe, Nhẫn phóng mắt nhìn bao quát khung cảnh mùa thu ở vùng cao nguyên. Cỏ vàng lấm tấm màu xanh. Mấy con bò gặm cỏ. Gió luồn qua rừng cây thành âm thanh buồn. Có chút gì đìu hiu. Có chút gì cô quạnh. Mái tóc dài của Nhịn bay nhè nhẹ. Chút hương gì thoang thoảng. Có thể là hương tóc. Có thể là hương áo. Có thể là hương cỏ cây. Có thể là hương của lá thông. Có thể là hương gió mùa thu lặng lẽ kéo về từ dãy núi cao mờ xanh ở hướng đông bắc.

- Đẹp hả bác?

Nhịn hỏi nhỏ. Gật gật đầu Nhẫn cười thốt. Giọng của anh dịu và nhẹ.

- Đẹp như cổ tích… Cám ơn cháu…

Nhẫn quay sang nhìn và bắt gặp Nhịn cũng đang quay sang nhìn mình.

- Mình đi bộ vào trong kia mới đúng là đẹp như cổ tích…

Hai bác cháu bước chậm trên con đường đất mịn màu vàng. Cỏ mọc lan ra lề. Khu rừng phong hiện ra rõ dần dần. Những thân cây cao. Có cây lá vàng tươi. Có cây lá vàng hực. Có cây lá màu như màu lửa cháy. Có cây lá màu đỏ. Tất cả đan xen, trộn lẫn song lại đứng riêng rẻ. Nhẫn im lặng nhìn ngắm cảnh vật. Len lén nhìn, Nhịn thấy khung mặt của người đứng cạnh bên trầm lắng xuống nỗi niềm gì mà cô không thể cảm nhận được. Nét nhăn vầng trán. Nếp gấp đuôi mắt. Tóc màu bạc lấm tấm chút đen mờ như cố gắng níu kéo lại chút thời gian đi. Cô nghe tiếng thở dài nhẹ trầm rồi giọng nói mệt và rạc rời.

- Người lên ngựa… kẻ chia bào… Rừng phong… thu đã… nhuốm màu quan san…

- Bác làm thơ hả bác…

Nhịn lên tiếng. Quay nhìn cô Nhẫn cười lắc đầu.

- Hổng phải bác làm thơ đâu. Đó là hai câu thơ trong truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du… Thấy cảnh mùa thu buồn bác ngâm nga dzậy mà…

Nhịn cười lẩm nhẩm.

- Người lên ngựa, kẻ chia bào… Rừng phong, thu đã nhuốm màu quan san…

Nhẫn hơi nhếc môi thành nụ cười khi nghe cô cháu gái ngâm nga. Khu rừng phong đẵm màu. Con đường mòn hun hút. Hai người lặng lẽ đi bên nhau. Cuối cùng Nhịn mới lên tiếng.

- Màu quan san là màu gì vậy bác?

Câu hỏi rơi vào im vắng. Quay qua nhìn Nhịn mới biết người đi bên canh đang ngó mong về cuối con đường mòn. Gió thì thào. Nắng chiều thu nhẹ xuống. Chút hắt hiu. Chút ủ dột. Chút trầm mặc. Chút khép nép. Gió không đủ mạnh để lùa vài chiếc lá rơi trên cỏ. Nắng đọng từng giọt trên nền đất đỏ. Có tiếng chim blue bird hót.

- Hai câu thơ mà cháu ngâm nga nằm trong đoạn Kiều bịn rịn, luyến lưu đưa tiễn Thúc Sinh trở về nhà. Quan san ý chỉ đường xá xa xôi, cách trở do đó mỗi lần chia ly người ta phải khó khăn lắm mới gặp lại nhau được. Người đi nhớ người ở lại thì người ở lại cũng nhớ nhung người đã đi vào ngàn xa khuất nẽo. Theo bác nghĩ, màu quan san là thứ sắc màu riêng biệt của thi hào Nguyễn Du. Ở vào thời của chúng ta thì bác nghĩ là màu nhung nhớ… Ta nhớ người xa cách núi sông… Người xa, người có nhớ ta không… Có thể nói đó là màu nhung nhớ…

Nhịn cúi đầu xuống. Mái tóc dài của cô phủ mặt trong đó có nụ cười. Gió lay lất đồng cỏ cao.

- Nắng tắt rồi bác… Cháu đưa bác về nhà cháu cho bác biết… Mai mốt hết bịnh bác có thể lái xe lên thăm gia đình cháu bất cứ lúc nào…

Hiểu được lòng tốt của người đang đi bên cạnh, Nhẫn nhẹ nhàng thốt.

- Cám ơn cháu… Mai mốt lái xe được bác sẽ lên làm phiền gia đình cháu…

Hai người ngược đường trở về chỗ đậu xe. Chút nắng còn trên khu rừng phong. Xe từ từ ra đường lớn. Nhịn lái xe chậm như muốn để cho ông bác già và cả mình được nhìn ngắm cảnh thu về. Chừng nửa giờ sau cô quẹo vào con đường trải tráng nhựa rồi sau cùng dừng trước ngôi nhà rộng nằm riêng biệt trên khu đất rộng có hàng rào và cái nhà kho rộng và cao. Mở cửa xe ra đứng nhìn đồng cỏ mênh mông có khu rừng nhỏ vàng hực, Nhẫn cười nói với Nhẫn.

- Bác thích nhà của cháu… Cảnh quê thật êm ả và bình dị…

Nhịn cười nhẹ. Càng quen lâu, càng nói chuyện nhiều cô càng nhận ra ông bác già của mình có cái trực cảm phong phú và diễn đạt ý tưởng rất đúng. Ở đây lâu cô cũng nhận ra chiều ở thôn quê rất êm ả.

- Dạ mời bác vào…

Mở cửa cho Nhẫn vào trước rồi Nhịn mới lên tiếng.

- Bác mệt ngồi nghỉ đi bác… Cháu lấy nước cho bác uống…

Đợi cho Nhẫn ngồi xuống sofa ở phòng khách cô mới cười hỏi tiếp.

- Bác tới giờ uống thuốc chưa bác?

Nhẫn ngước lên cười thốt.

- Cháu cho bác xin ly nước lạnh để bác uống thuốc. Bác cảm thấy hơi mệt…

Nghe Nhẫn nói vậy, Nhịn vội vàng đi lấy nước ra cho Nhẫn uống thuốc.

- Bác mệt hả bác… Để cháu đưa bác vào phòng nằm nghỉ cho khỏe…

- Cám ơn cháu… Bác nằm tạm ở đây cũng được…

Uống thuốc xong Nhẫn nằm dài trên sofa rồi sau đó thiêm thiếp ngủ. Anh không thấy được Nhịn đắp mền cho mình. Cô đứng nhìn anh thật lâu mới đi vào bếp. Vừa mở cánh cửa từ nhà chứa xe để đi vào nhà bếp, thấy vợ đứng trấn tại cửa với ngón tay trõ đưa lên miệng ra dấu cho mình im lặng, Minh ngạc nhiên hỏi.

- Có chuyện gì vậy em?

- Anh với hai con nói chuyện nhỏ thôi để cho bác Nhẫn ngủ…

Đã được vợ nói sơ qua về người bệnh đặc biệt này, Minh gật đầu thì thầm.

- Bác ấy tới chơi lâu chưa?

- Hơi lâu… Em xuống nhà chở bác ấy đi ngắm cảnh lá vàng mùa thu xong mới về đây. Anh với hai đứa nhỏ đi cắm trại vui không?

Hai đứa nhỏ ùa vào nhà chứa xe thấy mẹ đưa tay làm dấu im lặng chúng ngạc nhiên. Tới chừng biết ra chúng rón rén vào nhà bếp rồi đi thẳng vào phòng riêng.