háng Tám đã qua, nhưng những điều bất ngờ đã làm xáo trộn cuộc sống của bà Polly. Từ khi Pollyanna xuất hiện, Nancy đã chứng kiến sự đổi thay trong ngôi biệt thự cô. Giờ đây, thói quen mới của cô là trông chờ những đổi thay và bất ngờ thú vị ấy.

Đầu tiên là chuyện con mèo con. Một buổi chiều, Pollyanna chợt nghe tiếng mèo kêu thảm thiết dưới đường. Đợi mãi chẳng có ai đem mèo về, em liền chạy xuống bế ngay chú mèo lên nhà. Vừa vuốt bộ lông xơ xác của mèo con, Pollyanna vừa vui vẻ nói với dì: “May quá chẳng ai nhận con mèo con này dì ạ. Cháu lúc nào cũng muốn nuôi một bé mèo. Cháu yêu tụi nó vô cùng. Dì cũng vui khi có nó ở nhà đúng không dì?”

Nhìn bộ lông xám xơ xác, bẩn thỉu của con mèo, Dì Polly rùng mình sợ hãi. Vậy mà cháu gái bà lại ôm nó trong lòng, chẳng biết sợ là gì. Có bao giờ bà để ý đến mèo đâu dù chúng có sạch sẽ, xinh xắn thế nào đi chăng nữa. Đối với bà, chẳng có con mèo nào sạch sẽ cả. Bà kêu lên: “Pollyanna! Cháu rước con mèo bẩn thỉu này về làm gì. Ghê quá! Ghẻ lở khắp người. Chắc nhiều rận lắm!”

“Cháu cũng biết thế, nhưng trông nó tội nghiệp quá dì ạ. Nó đang run lên vì đói và sợ. Hình như nó vẫn chưa biết dì cháu mình sẽ chăm sóc nó hay sao ấy.” Pollyanna vừa van nài, vừa dịu dàng quan sát ánh mắt hoảng sợ của chú mèo.

“Không.” Bà Polly dứt khoát. “Chẳng ai thèm rước con mèo bẩn thỉu này về đâu.”

Pollyanna lễ phép đáp lại: “Dì ạ, cháu đã nói với mọi người rằng nếu không tìm được chủ nhân chú mèo, dì cháu mình sẽ nuôi nó, cháu mong dì cho mèo con tội nghiệp ở lại nhà mình. Dì sẽ vui hơn khi trong nhà có thêm một chú mèo xinh xắn.”

Dì Polly hé môi như muốn nói nhưng lại thôi. Từ khi Pollyanna về, lúc nào bà cũng cảm thấy một cảm giác kì lạ khiến bà nhẫn nhịn chiều theo những đòi hỏi của cháu gái trong lời nói lẫn hành động. Bà phải khôi phục quyền uy để đưa cháu gái vào khuôn phép. Và điều đó cần phải thực hiện ngay!

Pollyanna nói với dì bằng tấm lòng biết ơn sâu sắc: “Cháu hiểu dì rất thương cháu nên mới đón cháu về. Dì là người thân duy nhất khi cha mẹ cháu đã đi xa. Bà Ford nhà hàng xóm hỏi cháu liệu dì có đồng ý nuôi mèo con không. Cháu trả lời rằng vì dì đã tốt bụng cưu mang cháu, dì sẽ không để con mèo con lang thang, đói khát ngoài đường. Nó cũng rất cần một tổ ấm mà không được dì ạ. Dì cháu mình cưu mang nó, dì nhé! Cháu muốn làm bạn với mèo con.”

“Pollyanna, Pollyanna, dì không đồng ý.” - Dì Polly nói một cách cương quyết.

Nhưng Pollyanna đang trên đường chạy vào bếp mất rồi. Cô cuống quít gọi:

“Chị Nancy ơi, nhìn này. Chú mèo con đáng yêu không? Từ giờ, em và nó sẽ cùng nhau lớn lên trong ngôi nhà này.”

Lúc đó ở phòng khách, Dì Polly vốn ghét cay ghét đắng lũ mèo, ngồi phịch xuống ghế, thất vọng thở dài. Bà cảm thấy có cấm đoán cô cháu gái cũng vô ích.

Hôm sau, Pollyanna lại đem về một con chó hoang. Trông nó còn thê thảm hơn con mèo. Dì Polly đờ người nhìn con chó bẩn thỉu. Và lại một lần nữa, bà rơi vào tình huống không thể chối từ. Pollyanna cầu xin bà cưu mang nó. Pollyanna đã quả quyết biến bà thành một vị thánh bảo trợ, một thiên thần đầy lòng nhân ái, sẵn sàng cứu giúp những sinh vật đáng thương, mặc dù sự thật thì bà ghét chó còn hơn cả mèo.

Chuyện đâu chỉ dừng ở đó. Chưa đầy một tuần sau, cháu gái dì lại dẫn về nhà một cậu bé ăn mặc rách rưới, người ngợm bẩn thỉu, hôi hám, đầu tóc bù xù. Pollyanna đánh bạo khẩn cầu dì bảo vệ và chăm sóc cậu bé. Trước hành động tự do của cháu gái, Dì Polly nổi cơn thịnh nộ.

Chuyện xảy ra vào một sáng thứ Năm đẹp trời. Theo lệnh dì, Pollyanna đã đem thịt bê nấu đông tới nhà “bệnh nhân khó tính” của em. Giờ đây, bà Snow coi Pollyanna như người bạn nhỏ thân thiết, vắng cô bé, bà thấy buồn. Sau lần thăm hỏi thứ ba, tình bạn của họ càng thêm gắn bó. Pollyanna đã hướng dẫn bà những trò giải trí. Mới đầu, bà chơi chưa thạo, hay buồn phiền. Nhưng bằng những lời động viên khích lệ, Pollyanna đã xua tan nỗi u ám trong lòng bà Snow và bà đã vui hơn. Sáng nay, bà đón nhận món thịt bê nấu đông với tâm trạng vui vẻ khác thường. Bà nói với Pollyanna rằng bà đang nóng lòng muốn thưởng thức món ấy. Bà Snow không hề biết rằng, trước khi vào phòng bà, Pollyanna đã gặp Milly ngoài cửa. Milly kể với em: sáng nay, phu nhân ngài mục sư cũng gửi một tô thịt bê đầy ắp tới, nhưng bà Snow không động đến.

Pollyanna vừa đi vừa nghĩ chuyện Milly kể. Chợt em trong thấy một cậu bé ngồi ủ rũ trên bãi cỏ, đang uể oải đẽo một que củi nhỏ. Tiến lại gần cậu bé, Pollyanna dịu dàng lên tiếng: “Chào cậu.”

Cậu bé ngước nhìn người lạ rồi lại quay mặt đi.

Cậu lẩm bẩm: “Chào.”

Pollyanna bật cười nói: “Giả như bây giờ có món thịt bê nấu đông đặt ngay trước mặt, cậu cũng chẳng màng đến đâu nhỉ?”

Nghe câu ấy, cậu ngạc nhiên ngước nhìn Pollyanna chăm chú. Rồi ngay lập tức quay lại với con dao cùn mà cậu đang dùng để miệt mài đẽo gọt que củi.

Do dự một lúc, Pollyanna gieo người xuống thảm cỏ, sát kề cậu bé. Mặc dù quả quyết rằng mình thích chơi cùng các bà, các cô lớn tuổi và không màng việc không có bạn đồng lứa, đôi lúc, Pollyanna vẫn thầm mong có một người bạn. Thế nên, em quyết kết thân với cậu bé kì lạ kia.

“Tôi là Pollyanna Whittier.” - Em vui vẻ tự giới thiệu rồi hỏi cậu bé - “Tên bạn là gì?”

Cậu bé ngó ngoáy chân tay liên tục, quay về phía Pollyanna trả lời trống không: “Jimmy Bean.”

Trước thái độ khinh khỉnh của cậu, Pollyanna tảng lờ như không thấy. Em vui vẻ nói tiếp: “Cậu đã cho tớ biết tên, vậy là được rồi. Có những người không chịu nói tên mình với người lạ. Chúng mình làm quen với nhau nhé. Tớ đang sống cùng Dì Polly Harrington, dì ruột tớ. Còn cậu sống ở đâu?”

“Chẳng ở đâu cả.”

“Cậu nói gì vậy? Ai mà chẳng có một nơi để ở!”

“Hiện tại thì không. Tớ đang tìm nơi ở mới. Hỏi gì dớ dẩn!”

“Bạn đã tìm ra chưa?”

“Chưa. Nếu tìm ra rồi thì tớ đã chẳng mất công đi tìm!”

Cậu nhìn Pollyanna vẻ khinh thường.

Pollyanna hơi nghiêng đầu, ngạc nhiên trước thái độ sỗ sàng của Jimmy. Cô bé không thích bị gọi là dớ dẩn. Song, nghĩ rằng Jimmy có thể là người bạn duy nhất trạc tuổi mình xung quanh đây, em hỏi tiếp:

“Thế trước đây cậu sống ở đâu?”

“Cậu hỏi làm gì?” - Jimmy cáu kỉnh.

“Tớ muốn biết cậu rõ hơn. Nếu cậu chịu nói chuyện với tớ, tớ sẽ không cần phải hỏi nhiều đến thế.”

Jimmy hơi bối rối trước sự chân thật và nhiệt tình của người bạn mới. Gương mặt cậu giãn ra và cậu bắt đầu tâm sự: “Nếu cậu muốn biết đến thế, tớ sẽ kể cho cậu nghe đôi điều. Tớ là Jimmy Bean, sắp bước vào tuổi 11. Tớ đã ở trại trẻ mồ côi một năm rồi. Nhưng ở đó đông quá nên tớ không thích. Vả lại, người ta cũng chẳng quan tâm được hết nên tớ bỏ đi. Tớ rất buồn và đang lang thang tìm nơi trú ngụ, nhưng đến giờ vẫn chưa tìm được chốn nào ưng ý. Tớ muốn có một mái nhà, như bao người bình thường khác, có mẹ luôn chờ đón tớ về thay vì một bà giáo quản lý. Khi cậu có một mái ấm, cậu sẽ không bao giờ cảm thấy đơn độc. Song từ khi cha tớ mất, quanh tớ chẳng còn ai.” - Giọng cậu bé hơi thổn thức - “Tớ đã thử đến bốn gia đình, mong họ sẽ nhận nuôi tớ, tất nhiên tớ cũng làm việc để được ở lại, nhưng đều bị khước từ. Chuyện của tớ là vậy đấy!”

“Thật tệ quá!” - Pollyanna đồng tình - “Tớ cũng ở hoàn cảnh giống cậu: cha mẹ tớ đều đã qua đời. Nhưng tớ được Hội bảo trợ và dì quan tâm chăm sóc. Dì tớ thương tớ lắm.”

Pollyanna đột nhiên ngừng lời. Một ý nghĩ chợt lóe lên trong tâm trí làm em vui hẳn lên.

“Tớ đã tìm được nơi dừng chân cho cậu rồi!” - Pollyanna vui mừng nói - “Dì tớ sẽ nhận nuôi cậu. Nhất định dì tớ sẽ làm điều đó như dì đã cưu mang tớ, mèo Fluffy và chó Buffy lang thang, đói khát. Dì tớ nhân hậu lắm. Về nhà tớ đi!”

Gương mặt Jimmy ngời sáng niềm hạnh phúc. Cậu vui sướng thốt lên: “Có thật là dì của bạn sẽ nhận tớ không? Tớ sẽ chăm chỉ làm việc. Tớ khỏe lắm đấy!” Vừa nói, Jimmy vừa giơ cánh tay khẳng khiu ra trước mặt cô bạn nhỏ.

Pollyanna nhắc lại: “Chắc chắn rồi. Ngoài người mẹ đã lên Thiên Đường của tớ ra thì Dì Polly là người phụ nữ tốt bụng nhất thế giới.” - Kéo tay Jimmy, em liến thoắng - “Nhà dì tớ rộng khiếp lên được ấy nhưng có thể ban đầu, bạn sẽ ngủ trong căn phòng gác mái. Hồi mới về, tớ đã ở đó, nhưng giờ căn phòng ấy đã có lưới che cửa, đỡ nóng hơn trước rồi. Lũ ruồi cũng không thể bay vào được nữa. Có thể dì tớ sẽ cho cậu mượn cả quyển sách về những chú ruồi nữa. Muốn thế cậu phải làm trái lời dì, để chúng bay vào phòng.” - Pollyanna quan sát khuôn mặt cậu bạn - “Cậu cũng có tàn nhang giống tớ, nên chẳng cần có gương trong phòng làm gì. Phong cảnh ngoài cửa sổ còn thơ mộng hơn bất kỳ bức tranh treo tường nào. Cậu sẽ thích căn phòng ấy cho mà xem!” - Pollyanna dừng lại lấy hơi.

“Tuyệt hảo!” Jimmy mở to mắt vẻ không hiểu lắm, nhưng đầy ngưỡng mộ: “Ôi trời, tớ chưa từng gặp ai nói chuyện được như cậu. Nhanh như gió vậy. Tớ chỉ kịp nghe mà nghe không thôi cũng hụt hơi.”

Nghe vậy, Pollyanna bật cười: “Vậy từ giờ trờ đi, chơi với tớ, cậu sẽ chẳng cần nói nữa chứ sao! Chúng mình về thôi.” Cô bé kéo tay Jimmy lần nữa.

Tới nhà, Pollyanna không do dự đưa Jimmy vào thẳng phòng khách gặp Dì Polly. Nhìn cậu bé bẩn thỉu, rách rưới, tóc tai bù xù, Dì Polly giận đến tái mặt.

“Dì ơi, dì xem cháu đưa ai về này! Dì sẽ lại giúp bạn ấy chứ? Lần này không phải là một chú cún hay mèo nữa, mà là hẳn một cậu bé thực thụ. Tuyệt quá phải không dì? Cậu ấy không ngại ở phòng gác mái đâu ạ. Cậu ấy cũng sẽ làm việc cật lực, song cháu nghĩ cậu ấy sẽ phải dành rất nhiều thời gian để chơi với cháu đấy ạ!”

Gương mặt Dì Polly hết tái lại đỏ khi nghe cháu gái cầu khẩn. Bà giận dữ hỏi:

“Thế này là sao Pollyanna? Cậu bé bẩn thỉu này ở đâu ra?”

Thấy thái độ giận dữ của chủ nhà, Jimmy vội lùi về phía cửa.

“Cháu quên chưa giới thiệu tên cậu ấy với dì. Nhưng dì ơi, không phải lúc mới về nhà mình, Fluffy và Buffy trông cũng bẩn thỉu thế này sao? Tắm nhiều là sẽ hết thôi. Ôi, cháu lại đãng trí nữa rồi. Tên cậu ấy là Jimmy Bean dì ạ.” Pollyanna cười lớn.

Dì Polly hỏi với giọng coi thường: “Cậu ta đang làm cái gì ở đây?”

Pollyanna tròn mắt nhìn dì, “Dì ơi, cháu mang cậu ấy về cho dì mà. Dì nhận nuôi cậu ấy nhé, như dì đã nhận nuôi Fluffy và Buffy ấy. Jimmy còn là một cậu bé thực thụ nữa nên tất nhiên phải hơn hẳn chó và mèo rồi. Cậu ấy cần một mái ấm đầy tình thương dì ạ.”

Dì Polly gieo người xuống ghế, đưa tay vuốt cổ họng khô rát. Một lần nữa, bà thấy quyền uy của mình bị đe dọa ngay trong chính ngôi nhà mà bà đã bao nhiêu năm làm chủ. Giọng kiên quyết, bà ngồi thẳng dậy, bảo cháu gái:

“Pollyanna, cháu lại làm một việc khiến dì bực mình. Mèo hoang và chó ghẻ chưa đủ rồi tệ lắm hay sao mà cháu còn rước thêm về nhà cậu bé ăn mày kia nữa!”

Lòng Jimmy bỗng sôi lên giận dữ. Mắt cậu như tóe lửa, cằm rung bần bật. Chỉ sải hai bước, Jimmy đã đứng trước mặt Dì Polly. Không hề sợ hãi, cậu nói:

“Cháu không phải là thằng bé ăn mày thưa cô. Cháu chẳng cần cô quan tâm, giúp đỡ. Cháu có thể làm việc để kiếm nơi ăn chốn ở. Cháu sẽ không bao giờ bước chân vào ngôi biệt thự này nếu không phải vì nghe cháu gái cô nói rằng cô là người tốt bụng muốn cưu mang những đứa trẻ như cháu. Thôi, chào cô!”

Với vẻ kiêu hãnh, Jimmy quay gót rời phòng khách. Phẩm hạnh mà cậu bé nhỏ tuổi thể hiện, nếu ở trong một hoàn cảnh khác, hẳn đã không khiến cậu trông tội nghiệp đến thế.

Dì Polly cảm thấy mình đã cư xử rất tệ. Những lời quở mắng cháu gái của bà như xô nước lạnh dội vào lòng tự trọng của cậu bé Jimmy đáng thương. Tâm hồn bà cũng bị thương tổn nặng nề.

Pollyanna thất vọng kêu lên: “Dì ơi, sao dì lại để Jimmy đi thế? Cậu ấy biết nương tựa vào đâu? Cháu cứ ngỡ rằng dì sẽ rất vui khi Jimmy về nhà ta.” Dì Polly không trả lời. Những câu nói của Jimmy vẫn văng vẳng bên tai làm bà đau đớn. Nhưng bà phải lấy lại sức mạnh và uy quyền bằng ý chí sắt đá. Sau cùng, bà bực mình bảo cháu gái:

“Pollyanna này, ta không cho phép cháu cứ dùng cụm từ ‘ngỡ rằng dì sẽ rất vui khi thế này, sẽ rất vui khi thế nọ’ thêm bất kỳ lần nào nữa. Nghe mãi điệp khúc ấy từ sáng tới tối, ta phát điên mất.”

Pollyanna ngạc nhiên tới mức cằm trễ cả xuống. “Dì ơi, sao lại thế ạ? Cháu tưởng dì phải vui lắm khi thấy cháu...” Pollyanna vội đưa tay che miệng, rồi chạy vọt ra ngoài.

Pollyanna đã đuổi kịp Jimmy ở cuối con đường. Túm chặt tay Jimmy, em nói: “Tớ thành thật xin lỗi cậu, Jimmy à.”

“Cậu có lỗi gì đâu. Tớ không trách cậu. Đừng nhận lỗi thay người khác!” - Giọng Jimmy ủ rũ - “Chỉ cần cậu hiểu, tớ không phải kẻ ăn mày, thế là tốt rồi!”

“Cậu đừng trách dì tớ nhé. Lẽ ra tớ không nên đưa cậu về bất ngờ như thế. Mặc dù hơi khó tính, nhưng dì tớ tốt lắm. Tớ thật lòng muốn tìm một chỗ ở cho cậu.”

Nghe vậy, Jimmy nhún vai và quay đi. Cậu bực dọc nói: “Cậu không phải bận tâm chuyện ấy. Tự tớ sẽ tìm được chỗ ở.”

Pollyanna cau mày nghĩ ngợi hồi lâu. Đột nhiên, vẻ mặt em ngời sáng. Cô bé vui mừng bảo Jimmy: “Tớ có cách giúp cậu rồi. Chiều này Hội bảo trợ có một cuộc họp nhỏ. Dì tớ đã kể cho tớ thế. Tớ sẽ đưa trường hợp của cậu ra trước cuộc họp. Họ sẽ giúp cậu. Đó là cách cha tớ vẫn hay làm, khi ông muốn đề đạt điều gì đó, giúp người ngoại đạo hoặc mua tấm thảm mới chẳng hạn.”

“Tớ chẳng phải dân ngoại đạo cũng chẳng phải cái thảm. Mà rốt cuộc Hội bảo trợ này gồm những ai vậy?” - Jimmy nổi cáu.

“Bạn không biết họ sao? Mình nghĩ dù được nuôi lớn ở đâu thì ai cũng phải biết họ chứ!” Pollyanna ngạc nhiên nhìn cậu bé vẻ chê trách.

“Thôi, đừng nói về Hội bảo trợ nữa. Tớ chán lắm rồi.” Jimmy càu nhàu bỏ đi.

Pollyanna vội bước theo ngăn lại: “Cậu biết gì về Hội bảo trợ mà kêu chán? Đó là nơi hội tụ những phụ nữ có tấm lòng hảo tâm, họ may vá, quyên góp tiền và nấu ăn cho những người có hoàn cảnh khó khăn. Họ sống trong một cộng đồng đoàn kết thân ái. Dù chưa được gặp thành viên nào của Hội ở đây, nhưng tớ đoán chắc họ đều là người tốt.”

Jimmy bực mình kêu lên: “Thôi, đừng nói nữa. Dại gì tớ đến đấy để người ta giễu cợt tớ là kẻ ăn mày!”

“Cậu có phải xuất đầu lộ diện đâu mà sợ. Chỉ mình tớ thôi. Tớ sẽ nói giúp cậu.”

“Thật à?”

“Đúng thế. Tớ sẽ kể với họ hoàn cảnh đáng thương của cậu. Nhất định họ sẽ đón nhận cậu.” Pollyanna nói một cách tin tưởng và đưa mắt nhìn Jimmy. Gương mặt cậu đã bớt căng thẳng. Cậu nhắc Pollyanna: “Cậu đừng quên bảo họ là tớ sẽ làm việc để được ở lại nữa nhé!”

“Tớ nhớ rồi! Mai tớ sẽ báo cho cậu biết.”

“Tớ sẽ gặp cậu ở đâu?”

“Đúng chỗ chúng ta gặp nhau hôm nay.”

“Được rồi. Tớ sẽ tới đó. Còn bây giờ tớ phải trở về trại mồ côi thôi, tớ chẳng còn nơi nào để đi nữa.” - Jimmy ngập ngừng một lúc rồi nói tiếp - “Sáng nay, tớ đã bỏ trại trẻ mồ côi, chắc người ta chưa phát hiện ra đâu. Làm sao họ quản nổi số lượng trẻ đông như vậy. Nên thiếu tớ họ cũng chẳng quan tâm.”

“Đừng quan tâm đến nơi đó nữa. Hội bảo trợ sẽ là mái ấm gia đình của cậu. Hẹn gặp cậu sáng mai. Tạm biệt.”

Pollyanna vui vẻ quay về.

Từ cửa sổ phòng khách, Dì Polly quan sát cháu gái và Jimmy cho tới lúc bóng dáng cậu bé khuất dần. Bên tai bà còn văng vẳng câu nói của Jimmy: “Cháu sẽ không bao giờ bước chân vào ngôi biệt thự này nếu không phải vì nghe cháu gái cô nói rằng cô là người tốt bụng muốn cưu mang những đứa trẻ như cháu.” Jimmy rất thất vọng khi thốt lên câu đó. Dì Polly thở dài, rời khỏi khung cửa sổ. Rồi bà mệt mỏi bước lên cầu thang. Bà buồn rầu và cảm thấy như mình vừa đánh mất một báu vật vô giá.