ừ trước tới nay tôi vẫn tin rằng hễ khi một người phụ nữ đã rắp tâm lấy một người đàn ông thì không gì có thể cứu nổi anh ta ngoài việc bỏ của chạy lấy người ngay lập tức. Thực tế, không phải lúc nào người ta cũng làm được như vậy, bởi vì có một lần, một người bạn của tôi khi thấy mối nguy cơ tất yếu đang lù lù hiện ra đầy đe doạ trước mắt, anh ta liền xuống tàu từ một hải cảng nào đó (tất cả hành lý của anh lúc đó chỉ vẻn vẹn có một chiếc bàn chải đánh răng mà thôi, điều đó chứng tỏ rằng anh đã ý thức sâu sắc tới mức nào về mối nguy cơ và sự cần thiết phải hành động tức thời không chậm trễ ấy), và anh đã bỏ ra cả một năm trời đi chu du vòng quanh thế giới. Nhưng khi thầm nghĩ rằng mình đã thoát nạn (anh ấy cho rằng phụ nữ hay thay lòng đổi dạ, và sau mười hai tháng trời đằng đẵng, chắc chắn nàng đã quên hết chuyện cũ), anh đã lên bờ ở chính cái hải cảng năm xưa, thì người đầu tiên anh thấy đang vẫy tay hân hoan mừng đoán anh từ trên bến cảng lại chính là người phụ nữ bé bóng mà anh đã bỏ trốn.

Một lần khác tôi được biết có một anh chàng trong tình huống như vậy đã tìm trăm phương nghìn kế để thoát thân. Tên anh là Rô-giơ Cha-rinh. Anh ta không còn trẻ trung gì khi đem lòng yêu Rút Bác-lâu. Hẳn anh đã có đủ kinh nghiệm để khiến mình phải cảnh giác, tuy nhiên Rút Bác-lâu có mọt cái tài trời ban cho (không biết tôi có nên gọi đó là một biệt tài không?), tài này làm đa số cánh tu mi nam tử hết phương tự vệ, và chính biệt tài này đã làm cho Rô-giơ mất cả lý trí thông thường, tính thận trọng và sự khôn ngoan của con người trần tục của anh. Anh đã ngã gục từ loạt đạn đầu. Biệt tài đó chính là tính đa sầu đa cảm của nàng.

Bà Bác-lâu, - vì chính nàng đã goá hai đời chồng, - có đôi mắt huyền mơ tuyệt vời, cwapjmắt long lanh gợi cảm nhất mà tôi chưa hề được thấy bao giờ. Cặp mắt nàng lúc nào cũng như đẫm lệ, chúng toát lên ý nghĩa rằng cuộc đời này quá sức chịu đựng của nàng, và ta cảm thấy rằng những nỗi khốn khổ, những nối đau thương của nàng thật không ai có thể sánh nổi. Như Rô-giơ Cha-rinh, ví thử bạn là một người đàn ông khoẻ mạnh, lực lưỡng, lại lắm bạc nhiều tiền, thì ắt hẳn bạn sẽ phải tự nhủ rằng: ta phải ra tay chặn đứng những nỗi bất công của cuộc đời đối với con người bé bỏng, yếu đuối đáng thương này. Ôi, được làm tiêu tan nỗi u sầu trên khoé mắt tròn xoe đáng yêu kia của nàng thì thật là một điều kỳ diệu biết chừng nào.

Qua Rô-giơ, tôi được biết rằng mọi người đã đối xử với Rút Bác-lâu rất tệ bạc. nàng quả là một trong số những con người bất hạnh chẳng hề gặp chuyện gì tử tế bao giờ. Nếu nàng lấy chông, hắn đánh đập nàng, nếu nàng thuê một tay môi giới thì hắn lừa dối nàng, nếu nàng mượn một tay nấu bếp thì hắn lại luôn luôn say mèm. Chưa bao giờ nàng gặp một điều gì may mắn cả.

Khi Rô-giơ bảo cho tôi biết là cuối cùng anh đã thuyết phục được nàng lấy anh, tôi đã chúc anh hạnh phúc.

— Tôi hy vọng anh và cô ta sẽ là những người bạn tốt của nhau, - Rô-giơ nói, - Cô ấy có hơi ngại anh, cô ấy cho rằng anh chai đá lắm.

— Tôi xin thề tôi không hiểu tại sao chị ấy lại nghĩ như vậy.

— Anh cũng thích cô ấy chứ?

— Rất thích.

— Cô ấy đã có một thời sa ngã, thật đáng thương. Tôi cảm thấy sao mà ái ngại cho cô ta thế.

— Thế à, - Tôi nói.

Tôi không thể nói ít hơn được. Tôi biết Rút Bác-lâu là một con người dớ dẩn và tôi cho rằng ả đang mưu toan gì đây. Riêng tôi, tôi vẫn tin rằng ả rắn như đanh.

Lần đầu tiên tôi biết Rút Bác-lâu là khi chúng tôi cùng nhau chơi bài bridge, và khi ả chơi cùng hội với tôi, ả đã đánh lận hai quân bài cao nhất của tôi. Tôi đã đối xử như một người quân tử, nhưng tôi cũng phải thú thực rằng chính tôi, chứ không phải ả, là người đã phải phát khóc lên. Thế rồi, vào khoảng chiều tối hôm đó, khi ả đã thua một số tiền lớn, ả hứa là sẽ gửi séc để trả tôi nhưng không bao giờ trả cả. Tôi chỉ có thể nghĩ rằng nếu lần sau gặp nhau, thì chính tôi chứ không phải ả, là người sẽ mang cái vẻ mặt lâm ly rầu rĩ.

Rô-giơ đưa Rút Bác-lâu đi giới thiệu với tất cả bạn bè của anh. Anh tặng nàng những đồ trang sức tuyệt đẹp. Anh đưa nàng đi du ngoạn khắp nơi. Họ công bố là lễ cưới của họ sẽ được tổ chức trong một tương lai gần nhất. Rô-giơ rất hạnh phúc. Anh đang làm một việc tốt, đồng thời cũng là việc anh rắp tâm muốn thực hiện. Tuy vậy, nếu Rô-giơ có cảm thấy hơi quá tự mãn một chút (thực ra sự việc không đáng để người ta cảm thấy tự mãn đến mức ấy) thì đó quả là một chuyện hơi lạ và đáng ngạc nhiên.

Thế rồi bỗng nhiên anh ấy lại ngãng ra. Tôi không hiểu lý do tại sao. Khó có thể vì anh ấy chán ngấy cái lối nói chuyện của nàng, vì nàng có hề biết chuyện trò gì đâu. Có lẽ chỉ vì vẻ mặt đa sầu đa cảm của nàng không còn làm rung động trái tim anh nữa. Anh đã tỉnh ngộ, và một lần nữa, anh lại trở lại con người khôn ngoan, từng trải trước kia. Anh thừa biết rằng Bác-lâu đã quyết chí lấy anh mà anh thì đã thề độc rằng không đời nào anh lại cưới Bác-lâu cả. Anh đang ở trong một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Giờ vì anh đã tỉnh ngộ cho nên anh đã thấy rõ loại phụ nữ phải đương đầu rồi. Anh biết rõ rằng nếu anh yêu cầu nàng buông anh ra, nàng sẽ (bằng cái cách khêu gợi của mình) bắt anh phải trả một giá đắt cho những tình cảm bị tổn thương của nàng. vả chẳng, đối với một người đàn ông, phụ tình một người phụ nữ nó khó xử thế nào ấy. Mọi người thể nào cũng nghĩ rằng anh ta là một gã trăng hoa tồi tệ.

Rô-giơ vẫn giữ kín những ý nghĩ của mình không tâm sự với ai cả. Anh không hề để lộ một lời nói hoặc một cử chỉ nào biểu hiện rằng tình cảm của anh đối với Rút Bác-lâu đã thay đổi. Anh vẫn chú ý đến những ước muốn của nàng, anh vẫn đưa nàng đi ăn hiệu, hai người vẫn đi xem hát với nhau, anh vẫn gửi hoa tặng nàng, anh vẫn tỏ ra tình tứ và duyên dáng. Họ đã quyết định là họ sẽ tổ chức lễ cưới ngay sau khi họ tìm được một ngôi nhà phù hợp với họ, bởi vì cả hai hiện vẫn còn đi ở thuê. Và thế là hai người bắt đầu cuộc tìm kiếm nhà cửa theo ý muốn. Các đại lý đã gửi cho Rô-giơ những danh sách nhà cửa để anh xem và anh đã đưa Rút đi xem một số nhà rồi. Thật khó có thể tìm được một ngôi nhà nào làm vừa lòng họ. Rô-giơ đã gửi đơn tới thêm các đại lý khác. Hai người đi xem hết ngôi nhà này đến ngôi nhà khác. Họ xem xét tỉ mỉ, từ căm hầm dưới tầng trệt cho đến gác xép dưới mái nhà. KHi thì chúng quá rộng, khi thì chúng quá hẹp, khi thì chúng quá xa trung tâm, khi thì chúng lại quá gần, khi thì chúng quá đắt, khi thì lại tốn quá nhiều tiền vào các khoản sửa sang chúng, khi thì chúng quá tối tăm, khi thì chúng quá ảm đạm, tiêu điều. Rô-giơ bao giờ cũng tìm ra được một sai sót khiến cho ngôi nhà không phù hợp với yêu cầu. Tất nhiên anh cũng là người khó chiều, anh không thể nỡ lòng bắt Rút thân yêu của anh phải ở trong bất cứ ngôi nhà nào, trừ khi đó là một ngôi nhà hoàn hảo, mà ngôi nhà hoàn hảo phải mất công tìm kiếm mới thấy được. Săn lùng nhà cửa quả là một việc làm rất mệt và rất chán, chẳng mấy chốc Rút đã bắt đầu tỏ ra bực bội. Rô-giơ van xin nàng hãy kiên trì. Chắc chắn ở một nơi nào đó có chính ngôi nhà mà họ đang tìm kiếm, và chỉ cần kiên trì một chút là họ có thể tìm ra được ngay. Họ đã xem hàng trăm ngôi nhà, họ đã leo hàng ngàn bậc thềm, họ đã kiểm tra không biết bao nhiêu căn bếp mà kể. Rút cảm thấy kiệt sức và đã nhiều lần nàng nổi cáu:

— Nếu anh không tìm được một ngôi nhà ngay – nàng nói, - thì tôi sẽ phải xét lại quyết định của tôi. Vì nếu anh cứ tiếp tục như thế này mãi thì bao nhiêu năm nữa chúng ta cũng chẳng lấy được nhau.

— Đừng nói thế, em, - anh đáp, - Anh van em hãy kiên trì một chút. Anh vừa mới nhận được một số danh sách nhà cửa hoàn toàn mới do các đại lý mà anh mới biết gửi cho. Ít ra cũng phải có đến sáu chục ngôi nhà trong các danh sách đó.

Thế là hai người lại lao vào cuộc săn lùng một lần nữa. Họ xem thêm không biết bao nhiêu ngôi nhà, trong hai năm trời họ chỉ toàn đi xem nhà. Rút trở nên ít nói và khinh khỉnh, cặp mắt đẹp, dịu buồn của nàng lại ánh lên một vẻ âu sầu, rầu rĩ. Sức chịu đựng của con người chỉ có hạn. Bà Rút Bác-lâu đã kiên trì hết mức, và cuối cùng bà đã nổi cơn tam bành.

— Anh có còn muốn cưới tôi nữa không đấy? – Rút hỏi Rô-giơ.

Có một vẻ cứng rắn khác thường trong giọng nói của nàng, nhưng nó không hề làm thay đổi vẻ dịu dàng trong lời đáp của anh.

— Tất nhiên là anh vẫn muốn cưới em. Chúng ta nhất định sẽ cưới nhau ngay kkhi chúng ta tìm được ngôi nhà. Nhân thể anh muốn báo cho em biết là anh vừa mới nhận được tin về một ngôi nhà hoạ may có thể phù hợp với chúng ta đấy.

— Ngay bây giờ tôi không cảm thấy còn đủ sức để xem thêm nhà nữa.

— Em yêu của anh, anh e rằng trông em có vẻ hơi mệt đấy.

Rút Bác-lâu năm liệt giường. Nàng không muốn nhìn mặt Rô-giơ nữa, và anh đành phải tới nơi nàng ở để thăm hỏi và tặng hoa. Anh vẫn ân cần và lịch sự hơn lúc nào hết. Ngày nào anh cũng viết thư báo cho nàng hay rằng anh đã lại được thêm tin tức về một ngôi nhà mới nữa để hai người cùng đi xem. Một tuần lễ trôi qua và rồi anh bỗng nhận được bức thư sau đây:

“Anh Rô-giơ,

Tôi cho rằng anh không thực lòng yêu tôi. Tôi đã tìm được một người muốn được quan tâm chăm sóc tôi và hôm nay tôi sẽ lấy anh ta. - Rút"

Rô-giơ gửi thư trả lời qua một phái viên đặc biệt:

“Em Rút,

Tin của em làm cho cõi lòng anh tan nát. Anh sẽ chẳng bao giờ hàn gắn nổi vết thương lòng này, nhưng tất nhiên hạnh phúc của em bao giờ cũng phải là mối quan tâm hàng đầu của anh. Anh gửi kèm theo đây bản danh sách nhà mới nữa để em tham khảo, những danh sách này mới tới sáng nay bằng đường bưu điện, và anh tin chắc rằng em sẽ tìm được trong số này một ngôi nhà đúng như ý nguyện của em. - Rô-giơ"