hi vừa bắt đầu có một chút nhận thức, nàng đã biết rằng mình không được yêu thương. Những gì còn lưu trong bộ nhớ của nàng thuở bé thơ là những lời chê bai, chửi mắng, đòn roi, rỉa rói, nhục mạ. Nàng cũng từng được đến trường nhưng thứ mà nàng được học nhiều nhất thời tiểu học là nấu nướng, dọn dẹp và chịu đựng. Ba mẹ nàng bỏ nhau khi nàng mười ba tuổi, thực ra thì họ đã bỏ nhau từ mấy năm trước khi bố nàng công khai đưa hai đứa em trai riêng về nhà. Sau đó thì người mẹ kế cũng dọn đến ở cùng.

Nàng hiếm khi gần gũi quấn quít bên mẹ. Ngay từ nhỏ nàng đã hiểu rằng chắc mẹ nàng đã phạm phải lỗi lầm gì đó rất lớn nên mới bị gia đình bên chồng đối xử như vậy. Nàng đoán nàng là con riêng của mẹ. Điều đó thực ra không khó đoán, đơn giản vì gần như lần nào những người lớn cãi nhau họ cũng nói đến điều đó. Còn khi nàng làm sai, làm hỏng điều gì thì cùng với những ngọn roi, những cái tát, cú đấm, câu chửi đi kèm bao giờ cũng là: Cái đồ lạc loài. Mẹ nàng, đôi khi cũng che chở cho nàng nhưng làm sao bà có thể giúp nàng khi mà chính bản thân bà cũng phải chịu những chửi mắng, đọa đầy đó. Người đàn bà ấy sinh ra đã bất hạnh hay phải chịu bất hạnh từ khi sinh nàng ra? Nàng không thể biết nhưng từ ngày nàng lớn lên đến khi nàng vuốt lại cặp mắt chắc đã từng không ngừng tuôn nước mắt của bà thì quả thực cuộc đời bà chẳng có mấy ngày vui.

Mười mấy tuổi đầu, nàng theo mẹ với đôi quang gánh, nồi chè bị méo vung, bắt đầu cuộc sống lang thang nay đây mai đó, thấm thía câu “đầu đường, xó chợ” “tối đâu là nhà ngã đâu là giường”. Nàng đã quen với những lần nuốt nước bọt để bước qua hàng ăn với cái bụng meo móp, hay những ngày mưa bão, thực đơn cả ngày duy nhất chỉ một món chè. Những buổi tối hai mẹ con đứng nép nơi mái hiên gà gật ngủ, cũng như những phòng trọ rẻ tiền đầy gián và chuột khiến sự khao khát được đến trường, được học hành, được gặp lại bạn bè cũ, có thêm những bạn bè mới dần cũng càng lúc càng rời xa, thay thế vào đó là ước mơ làm việc, kiếm được nhiều tiền, có một cuộc sống đỡ cơ cực hơn. Suốt ngày lầm lũi nấu, bán, rửa dọn và tìm chỗ ngủ, hai mẹ con nàng gần như không bao giờ tâm sự với nhau. Những câu hỏi đã có câu trả lời rồi thì còn đặt ra nữa làm gì. Không yêu mẹ nhưng nàng thương bà và đoán rằng bà sẽ đau lòng khi nàng hỏi: Thực ra con là con của ai? Cái sự thực bất ngờ được giấu kín suốt hai mươi năm mà mẹ nàng kể lại trước khi chết, làm nàng bất ngờ choáng váng. Vì tính sĩ diện của những người giàu sang, trong một gia tộc nặng nề quan niệm “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” mà cha mẹ nàng đã đành lòng đổi đứa con gái vừa lọt lòng kèm với hai cây vàng để nhận về cậu con trai người bán chè rong nghèo hèn, đang hết sức cần tiền chữa chạy cho người mẹ già bệnh tật. Không manh mối, nàng chẳng thể và cũng chẳng muốn tìm lại những người đã sinh ra mình. Họ đã quyết bỏ nàng từ khi còn trứng nước thì hòng mong gì hai mươi năm sau họ sẽ chào đón nàng. Sự không còn ai thân thích để tìm kiếm, nương tựa thật là kinh khủng. Nàng đi sau chiếc xe tang của người mẹ nuôi mà nước mắt tức tưởi rơi. Hai mươi tuổi, bơ vơ, nghèo túng, nàng đồng ý làm vợ một gã thanh niên dẻo mỏ mà không biết đó là một gã ma cô để rồi bị gã, khi cần tiền cá độ, qua mai mối đã bán nàng cho một tay giám đốc già, có vợ đang chữa trị bệnh ở xa đang cần rau sạch. Nàng vừa làm người ở, vừa làm món đồ giải quyết sinh lý cho lão chủ những lúc vợ gã vắng nhà. Quãng đời tủi nhục đó cũng mang lại cho nàng một điều may mắn; cuộc gặp gỡ đầu tiên với ông. Đó là một bữa tiệc mà hầu hết các vị khách mời trong bữa tiệc đến vì nể những người khách khác hơn là nể chủ nhân của bữa tiệc, nên dẫu chủ nhà đã cố hết sức để làm cho bữa tiệc vui vẻ thoải mái hơn thì người nói nhiều hôm đó vẫn là ông ta và bà vợ mà nét mặt mệt mỏi dưới bộ tóc giả cầu kỳ vẫn không giấu được sự kiêu căng, hãnh tiến. Ông không ưng cặp vợ chồng nhà này, nếu không vì lời khẩn nài của người bạn thân dưới quyền, ông đã không đến nhưng lẽ ra phải ra về thì ông đã ở đây suốt buổi để quan sát chủ nhân của bữa tiệc và khách mời của ông ta thì ít mà quan sát cô gái giúp việc được chủ nhà tế nhị giới thiệu là người bà con ở quê vào thì nhiều. Cũng lạ là không hiểu sao ông lại chú ý đến cô ta. Cô ta không đẹp nhưng cái điệu bộ lầm lì, rúm ró của cô gái gầy nhỏ, mong manh như cỏ cây ấy toát lên một vẻ gì đó khiến ông phải lưu tâm.

Ông không bao giờ nghĩ rằng thượng đế lại có một sự sắp đặt kỳ công đến như thế khi để cho ông gặp lại cô gái nhỏ bé tội nghiệp đó trong một hoàn cảnh đặc biệt sau này. Đó là khi trống rỗng, không muốn về căn nhà rộng lớn và yên ắng của mình, ông đã lái xe ra bờ biển mang theo một chai Chivas 18. Và khi vẫn còn tỉnh táo, ông đã nhìn thấy cái dáng quen thuộc của cô giúp việc bữa nào. Nàng bị đuổi khỏi nhà khi mà bà chủ tìm và phát hiện ra rằng những bộ quần áo lót đắt tiền của bà đã biến mất trong thời gian bà đi vắng và một bộ vẫn được tìm thấy trong tủ quần áo của người giúp việc. Nàng không thể cãi rằng những bộ quần áo đẹp đẽ ấy chính ông chủ đã bắt nàng mặc, mỗi khi lôi nàng từ nhà bếp lên giường. Lão chủ thì dửng dưng thờ ơ với số phận của nàng.

Nàng theo ông về nhà với sự buông xuôi của một kẻ chẳng có gì để mất; không mong đợi không hy vọng gì hơn một chỗ trú chân và đây không ngờ lại là sự bắt đầu tốt đẹp nhất trong suốt cuộc đời nàng.

Khi bước chân về căn biệt thự sang trọng và đẹp đẽ này, nàng là con chim phải tên, chất chứa hận thù và sợ hãi. Nàng đã cười nhạt khi nghe ông dặn bà giúp việc phải chăm sóc nàng cẩn thận. Nàng nhớ tới gã chồng hờ đốn mạt khi gã úp mặt vào ngực nàng, hổn hển, giãy giụa. Nhớ tới lão chủ nhà với những lọ thuốc điều trị bệnh trĩ và tiểu đường luôn nhầm tưởng rằng phàm đã là đàn bà ai cũng có nhu cầu tống một vật gì đó vào giữa hai đùi. Dù ở ông toát lên một vẻ đẹp cao quý và buồn bã còn nàng thì không hề đẹp nhưng nàng đang nghi ngờ và khinh ghét đàn ông. Nàng còn nhớ rất rõ buổi sáng hôm đó khi tỉnh dậy trên chiếc giường trải ga nệm đẹp đẽ ấy, sau khi tự nhéo vào người, nàng nhớ tới ông và hơi ân hận. Nàng tự hứa sẽ cố gắng để làm một người giúp việc chu toàn. Lúc đó, nàng vẫn tin rằng nếu ông không đưa nàng về để qua đêm thì chắc chắn vì ông cần thêm người giúp việc. Nhưng nàng đã thất vọng vì ngoài người phụ nữ lặng lẽ (sau này nàng mới biết là chị bị câm) thường trực trong nhà, thỉnh thoảng vẫn có người ghé tới xén cây, rẫy cỏ, làm vườn. Nàng lo lắng, sợ hãi khi hình dung ra cái cảnh ông sẽ mang nàng về lại căn nhà có lão chủ nhà dâm loạn và bà vợ bệnh tật, cay nghiệt. Ở đây không có chỗ cho nàng, không hẳn vì ít việc mà đơn giản vì nó quá tốt, quá đẹp và nàng đã quen rằng những thứ tốt đẹp thì không dành cho mình. Hiểu được ánh mắt cầu xin của nàng nên ông đã không nhắc tới chuyện đó cũng như những chuyện đau thương trong quá khứ của nàng. Suốt cả năm đầu, khi đã có những bữa ăn ngon nhất, những bộ quần áo đẹp nhất, một chỗ ở sạch sẽ nhất, cả những lời động viên, khích lệ dịu dàng nhất, nàng gần như vẫn chỉ dám nói với ông bằng ánh mắt và những câu dạ, vâng lí nhí. Sau này khi nàng đã trở lại cuộc sống của một người bình thường, ông xin cho nàng đi học. Một cô gái hai mươi mấy tuổi đầu không giấy tờ, không nguồn gốc xuất thân, việc lo được hồ sơ giấy tờ nhập học chắc chẳng dễ dàng gì nhưng với khả năng của ông, mọi chuyện luôn đơn giản nhẹ nhàng. Ban ngày đi học văn hóa, một nửa số buổi chiều trong tuần học đàn, buổi tối học thêm ngoại ngữ, những lúc rảnh nàng đọc sách và làm vườn. Nàng quyết tìm lại tuổi học trò đã mất với nỗ lực cao nhất. Khi nhận tấm bằng bổ túc trung học đồng thời với bằng B tiếng Anh, nàng suýt òa khóc. Rồi đây nàng sẽ được bước chân vào giảng đường đại học, nàng sẽ có việc làm, nàng sẽ bình đẳng và cao quý như tất cả những người khác. Áp những mảnh bìa cứng có giá trị đầu tiên đối với mình vào ngực, nàng ý thức được niềm hạnh phúc và công lao to lớn của ông đối với mình. Gần năm năm sống trong sự che chở, bao bọc của ông, nàng đã đổi khác hẳn. Không ai còn nhận ra người đàn bà gầy gò, xấu xí suốt ngày câm lặng trước kia nữa. Hai tám tuổi, nàng đằm thắm và thu hút với thân hình mảnh mai, trắng trẻo và khuôn mặt trái xoan thanh thoát xinh đẹp.

***

Nàng không thể biết mình đã yêu ông từ khi nào?

Từ khi liều lĩnh cho trái tim mình một tia hy vọng, nàng lâm vào tình trạng tuyệt vọng. Đã bao nhiêu lần nàng đứng trước cửa phòng ông, lo lắng khi khuya rồi, vẫn thấy nó sáng đèn. Khi gấp quần áo cho ông trước mỗi chuyến đi, nàng thường ấp chúng vào mặt và ao ước một lần được ôm lấy một phần thân thể ông bằng xương, bằng thịt. Nàng dằn vặt bản thân vì cái suy nghĩ táo tợn ấy. Kể cả khi những ánh mắt và thái độ của mọi người xác nhận những gì nàng thấy trong gương là sự thực thì nàng vẫn nhớ mình là một đứa con đẻ bị ruồng bỏ, một đứa con nuôi gây bất hạnh, vợ một gã ma cô và một con osin đã từng phải hít cái mùi khăn khẳn từ bộ hạ của một lão già bệnh hoạn. Quá khứ là một cái gì đó mà người ta chỉ có thể cất giấu hoặc quên đi chứ không bao giờ có thể xóa bỏ được. Còn ông... nàng không dám nghĩ xa hơn. Ông là tất cả thế giới của nàng.

***

Ông đôi lúc cũng không hiểu được mình. Ông nửa muốn nàng tách ra để có một cuộc sống độc lập, nửa lại nêu ra những lý do để có thể nấn ná thêm quãng thời gian nàng ở bên mình. Ông đã quen với khuôn mặt, tiếng bước chân, giọng nói dịu dàng, những cử chỉ quan tâm chăm sóc của nàng. Bên nàng ông cảm thấy thật bình an. Ông thường bí mật ngắm nhìn nàng chạy lên cầu thang hay ngồi học bài dưới những gốc cây trong vườn, thoáng nghĩ nàng có thể là hiện thân của cô em họ đã mất trong cái đêm đông kinh hoàng mấy mươi năm trước. Ông cố tự lừa dối mình rằng họ sẽ cứ sống như thế bình yên cho đến khi ngày ông phát hiện ra nàng có người theo đuổi. Do thường xuyên vắng nhà, ông không biết tình cảm của họ đã đến đâu nhưng thấy nàng nói chuyện với gã trai lạ đó bên cánh cổng đến lần thứ hai thì ông hiểu: Nàng đẹp lên nhiều quá và ông đã phát hiện ra điều ấy quá muộn. Thật khó mà giữ chân nổi một phụ nữ đẹp bên mình. Ông ước gì nàng sẽ vẫn là cô bé xấu xí, tội nghiệp trước kia. Nàng đã bước sang tuổi ba mươi, cái tuổi đang chín, cộng với nhan sắc đang tỏa sáng đó, nàng cần có một người chồng như chàng trai kia và sinh ra những đứa con. Ông đau đớn, chua xót.

- Duyên ạ... kỳ tới có lẽ anh sẽ ra ngoài đó. Anh nghĩ em cần có một căn nhà riêng. Em muốn về làm ở đâu, anh sẽ mua nhà ở gần đó.

Nàng choáng váng, xây xẩm cả mặt mày. Không phải là nàng chưa bao giờ nghĩ đến điều đó. Đã có nhiều lần, nàng những muốn lao vào lòng ông, dâng hiến cho ông, rồi ra đi thật xa để quên ông nhưng nàng không có đủ can đảm làm thế. Nàng đành chấp nhận chịu sự đau đớn vì không bao giờ được bày tỏ tình yêu hơn là nói ra để rồi có thể phải mất ông mãi mãi. Vậy mà bây giờ... Nàng quỵ xuống đưa hai tay ôm mặt. Nàng muốn van xin ông đừng bắt nàng phải ra đi. Rằng nàng sẽ chết mất nếu phải rời xa ông. Rằng tình yêu thương đã là sợi dây chắc chắn trói buộc nàng vào cuộc sống của ông, không thể cắt rời. Rằng nàng sẽ làm người hầu, kẻ hạ cho ông và người phụ nữ mang lại cho ông hạnh phúc miễn sao nàng được ở bên ông. Nàng muốn nói thật nhiều nhưng vẫn như bao lần chờ đợi hụt hẫng trước đây, nàng chỉ có thể im lặng và khóc.

Ông không thể cứng rắn được trước nước mắt và những hoàn cảnh bi thương. Lòng ông quặn thắt trước nỗi đau cũng như tình cảm ngây thơ, chân thành của nàng. Ông rất muốn ôm lấy nàng, ghì nàng vào lòng, sửa lại tóc, lau những giọt nước mắt cho nàng, phủ lên nàng những nụ hôn nồng nhiệt nhất nhưng ông không dám làm như thế. Nếu làm thế chuyện tất yếu ấy sẽ đến, ông sẽ làm tổn thương bản thân mình cũng như nàng và rồi ông cũng sẽ mất nàng vĩnh viễn. Ông nghiến chặt răng bắt mình phải tỉnh táo. Vết thương chưa sâu thì sẽ chóng lành. Tình yêu của ông và nàng là căn bệnh mà đã là bệnh thì càng để lâu càng khó chữa. Ông quỳ xuống, nhẹ nhàng lau những giọt nước mắt cho nàng, cố để làm một người lớn dỗ đứa trẻ nhưng thay vì nín khóc vì được người lớn vỗ về, an ủi, nàng lao đầu vào ngực ông, môi nàng cuống quýt tìm môi ông và ông không thể chống đỡ cũng cuống cuồng ôm ghì lấy nàng. Cả hai quấn chặt lấy nhau mê man trong một nụ hôn đã ghìm nén suốt gần 10 năm trời. Ông chưa từng là đàn ông còn nàng đã từng là đàn bà, nàng biết phải làm gì và khi ông vẫn còn tê dại trước những mắt môi răng miệng thì phecmotuya của ông được kéo xuống và ngay sau đó bàn tay nàng như vừa bị nhúng vào nước sôi... Sự thực được phơi bày trần trụi, bất ngờ, chua xót.

Mặt tái xanh tái dại, ông tê cứng người khi nàng hoảng hốt, bật ra khỏi cái thân thể đang mềm nhũn của ông. Như người nhìn thấy tai họa khủng khiếp đang đổ xuống mà bất lực không thể làm gì để chống lại nó, ông nhắm mắt lại, chỉ thoáng nhận ra nàng lại đang khóc. Cái cảnh này trước đây đã xảy ra. Và sau lần đầu tiên, những lần tiếp theo ông thường đoán được phản ứng của những người phụ nữ khác…

Chiến tranh, ác nghiệt thay lại cướp mất của ông cái khả năng đó từ thuở chưa ý thức được nó quan trọng đến như thế nào. Hơn ba chục năm trời rồi ông vẫn nhớ như in cái đêm kinh hoàng đó. Cả tuần liền Hà Nội bị bom. Nhà chỉ có 2 mẹ con. Mẹ ông yêu thương và chiều chuộng con hết mực. Do muốn con được đi chơi bù dịp Giáng sinh nên tối đó mẹ ông đưa con xuống Khâm Thiên, đến nhà người chú họ. Ở đó, ông chơi cùng cô em họ và mấy đứa bạn cùng lứa tuổi khác. Khi tiếng còi báo động, tiếng loa phóng thanh nhắc nhở về âm mưu tiếp tục đánh phá Hà Nội vang lên, mẹ ông nhắc chú ông đưa bọn trẻ xuống hầm rồi tất tả ra đi... Ông cùng những người lớn trong khu tập thể đưa các em nhỏ hơn xuống hầm. Một tiếng đồng hồ chậm chạp trôi qua, không thấy gì. Căn hầm nhỏ, nơi ông và hàng chục người khác trú ẩn tối đen và chật chội, giữa đêm đông mà mồ hôi vẫn vã ra trong lớp áo bông chật căng. Ông lúc đó do chủ quan hay hết kiên nhẫn nên đã bò ra gần miệng hầm cho thoáng khí. Ngay lúc đó tiếng máy bay gầm rú rồi mặt đất chao đảo... Khi một ánh lửa bùng lên ngay sau lưng, ông chỉ kịp cảm thấy đau nhói phía dưới và ngất đi không còn biết gì nữa.

***

Nàng đã không bỏ đi. Khi ông chưa kịp trấn tĩnh lại ông đã cảm nhận thấy một làn hơi ấm mềm mại lướt trên mặt mình, khi sự êm dịu ấy lướt xuống môi, xuống cằm, ông mở mắt ra. Không tin nổi: môi miệng nàng đang kề sát mặt ông, một nụ cười rạng ngời xuất hiện trong khi mi mắt nàng vẫn còn vương những giọt nước mắt.

Minh họa: Thành Chương