úc này đã gần ba giờ chiều, mặt trời đang đổ lửa xuống trái đất. Mồ hôi khô cứng trên người và nước bọt bốc hơi trong miệng, để lại vị mằn mặn buồn nôn. Dù dưới sức nóng ấy, tôi vẫn cảm thấy lạnh cóng từ bên trong, và cứ run bắn lên khi chúng đem ông ngoại xuống bậc thang.

"Đưa lão ra chiếc xe", viên đại tá ra lệnh.

Ông già vùng ra, kiêu hãnh. "Ta đi được!".

Tên lính nhìn viên đại tá. Hắn gật đầu và chúng tôi theo ông ngoại bước tới giữa chiếc sân đang cháy bỏng. Khi tới chiếc xe, ông quay lại nhìn chúng. Có những nếp nhăn đầy âu lo hằn trên hai má, nhưng cặp mắt ông bình thản, tỏ tường. Ông lặng thinh.

"Lột lão ra!" viên đại tá ra lệnh.

Bọn lính bước tới. Ông già đưa một tay lên như thể ngăn lại, nhưng chúng đã lột quần áo ông ra. Thân hình gầy guộc của ông cũng gần trắng như bộ quần áo ông mặc. Không có áo quần, ông như bé đi, quắt queo với những dẻ sườn nhô ra. Cặp mông và hông sườn chảy nhẽo do thất bại trước thời gian.

"Trói lão vào bánh xe!".

Chúng trói ông giang chân, giang tay theo nan hoa bánh xe. Chiếc ổ trục lồi lên giữa lưng, thúc ông ưỡn cong ra trong một tư thế tục tĩu khó chịu. Mặt ông nhăn nhúm vì đau đớn, ông nhắm mắt và quay đầu để tránh mặt trời chiếu thẳng vào.

Viên đại tá ra ý chứ không cần ra lệnh. Một tên lính ép đầu ông lão vào nan hoa bánh xe và buộc một dây da quanh trán để đầu ông không cử động được.

"Don Rafael", giọng viên đại tá khẽ đến mức thoạt nghe tôi không biết là chính hắn đã nói. "Don Rafael!" ông ngoại tôi nhìn vào mắt hắn. "Không cần thiết phải như thế này, Don Rafael", viên đại tá nói gần như trân trọng. Ông ngoại không trả lời. "Lão biết thằng bé trốn đâu không?"

Mắt ông ngoại không chớp. "Ta đã nói với mi, là ta không biết. Diablo Rojo đã mang nó đi".

"Điều đó thật khó tin. Don Rafael", giọng hắn vẫn nhỏ nhẹ.

"Đấy là sự thật".

Viên đại tá lắc đầu, rõ ràng là buồn bã. "Con rể lão, Jaime Xenos, đã tự gia nhập bọn cướp, những kẻ đã giết con gái lão. Chúng tôi biết hắn đầy tham vọng chính trị. Chúng tôi còn có giả thiết nào hắn là lão đồng tình với hắn?"

"Nếu vậy" ông ngoại hỏi, "thì ta lại ngu đến mức ở lại đây, trong trang trại của ta, để mi có thể tìm được?"

"Biết đâu lão cho là tuổi tác có thể cứu lão".

Giọng ông ngoại đầy tự trọng. "Ta không bao giờ là một tên phản bội".

Viên đại tá quay sang tôi. "Mày sống ở đâu?"

"Ở trên núi, thưa ông".

"Mày xuống thung lũng làm gì?"

Cặp mắt ông ngoại dõi nhìn tôi. "Để làm việc, thưa ông".

"Ở nhà mày không có việc à?"

Mèo Bự vội trả lời. "Thưa ngài, không ạ. Hạn hán... "

"Im! Tao hỏi thằng nhỏ!"

"Không có gì ăn", tôi nói. Ít nhất đấy cũng là sự thật.

Hắn liếc ông ngoại rồi nhìn tôi. "Mày biết người này chứ?"

"Thưa ông vâng, ông ấy là Don Rafael, nhà điền chủ".

Hắn là Don Rafael, kẻ phản bội", viên đại tá quát lên.

Tôi không trả lời. Bỗng hắn tóm cổ tay tôi, vặn ngược cánh tay ra sau. Tôi thét lên đau đớn, như có lửa đốt khắp người. Hắn rít lên. "Hắn là ông ngoại mày! Mày không nhận à?"

Tôi lại thét lên khi hắn gia tăng áp lực, choáng váng. Sau đó là một cú đánh vào thái dương, và tôi ngã xuống, nức nở.

Như thể từ rất xa xăm, tôi nghe thấy giọng ông ngoại, lạnh và vô tình. "Chỉ riêng điều ấy thôi đã đủ thuyết phục mi rồi chứ, đại tá. Không một ai mang dòng máu của ta lại cho mi được thoả mãn nghe họ khóc cả. Điều đó dưới tầm của chúng ta".

Tôi nghe thấy tiếng chửi làu bàu rồi một tiếng "cộp" khô khan. Tôi nhìn lên. Viên đại tá vừa rời đi, khẩu súng còn nằmg trong tay hắn. Máu ròng ròng chảy xuống một bên mùi ông ngoại. Chòm râu ông đã đỏ sẫm. Nhưng môi ông mím chặt.

Viên đại tá quay sang một trong những tên lính. "Đổ nước vào dây da quanh thái dương lão", hắn nói. "Xem thử mặt trời có giúp cho sự thật bật ra khỏi mồm lão không".

Hắn bỏ đi, và tôi thấy Mèo Bự nhấc tôi đứng lên. Khi cử động cánh tay, vai tôi đau nhừ. Ông ngoại lặng lẽ nhìn tôi, rồi nhắm mắt lại, và tôi cảm nhận sự đau đớn trong ông. Một cách bản năng, tôi chực đưa tay ra. Nhưng Mèo Bự đã tóm cánh tay tôi, gần như đúng lúc tôi cử động, và buộc tôi quay đi. Viên đại tá vẫn dõi nhìn.

Một tên lính đi qua, mang theo xô nước, và hắt cả xô vào mặt ông ngoại tôi. Ông nghẹn thở, thổi phì phì vì nước chảy tràn trên mặt. Tôi cảm nhận nắng rát trên người ông. Tôi biết chiếc dây da bắt đầu thít chặt quanh trán ông. Gần như ngay trước mắt tôi, tôi thấy nó khô đi và co lại. Mồm ông há ra và ông bắt đầu thở dốc.

Có tiếng chân bước phía sau. Tôi quay lại và thấy viên đại tá đang đi tới, tay cầm chiếc ly cao. Đá trong ly kêu lanh canh. Hắn dừng lại trước mặt ông ngoại, đưa ly lên nhấp một ngụm. "Nào, Don Rafael, lão có ưng cùng ta làm một chầu rhum lạnh không?"

Ông ngoại im lặng. Chỉ có đôi mắt ông là không đủ lực để tránh nhìn chiếc ly. Lưỡi ông khua trên cặp môi khô.

"Một từ", viên đại tá nói. "Chỉ một từ thôi. Thế là đủ".

Với một gắng gỏi, ông già đưa mắt khỏi chiếc ly để nhìn thẳng vào mắt viên đại tá. Có một sự miệt thị trong giọng ông mà nó vượt xa tất cả những gì tôi từng nghe được. "Thử nghĩ xem ta đã có thể bảo vệ bọn bay...Lũ chúng mày tồi tệ hơn cả bọn cướp. Ít nhất thì chúng cũng còn có sự dốt nát để mà tha thứ. Còn trước Chúa thì chúng mày sẽ có cái gì?"

Miệng chiếc ly vỡ tan khi viên đại tá đập nó vào vành bánh xe. Hắn dí miệng ly vỡ vào khoang bụng trần ông ngoại tôi. "Lão già, mày sẽ nói. Mày sẽ nói!".

Ông ngoại tôi hít một hơi sâu rồi nhổ thẳng vào mặt viên đại tá. Bỗng một tiếng thét bật ra từ cổ ông và cũng nghẹn luôn tại đó khi ông nhìn xuống trong hãi hùng.

Viên đại tá lùi ra và tôi hiểu vì sao ông ngoại lại thét lên. Chiếc ly, với một phần dương vật của ông kẹp ở bên trong, cắm ngập trong thịt ông. Tôi thét lên, nhưng Mèo Bự nhanh chóng ấn mặt tôi vào cái bụng bự của hắn và làm ngạt đi.

"Để cho nó nhìn!" viên đại tá quát.

Từ từ, Mèo Bự buông tôi ra, nhưng giữ một bàn tay cảnh giới trên vai. Tôi nhìn viên đại tá. Cặp mắt hắn lạnh tanh. Tôi nhìn ông ngoại. Ông rũ ra. Máu chầm chậm nhỏ từ chiếc ly xuống đất.

Tôi chớp mắt để cố ghìm hai dòng lệ. Viên đại tá không được thấy tôi khóc. Dù sao thì tôi cũng hiểu ông ngoại không thích thế. Một ánh dịu dàng xuất hiện trong mắt ông, và tôi biết ông đã hiểu. Rồi ông từ từ nhắm mắt lại.

"Lão chết rồi!" một trong những tên lính kêu lên.

Viên đại tá thô bạo vạch mí mắt ông già lên. "Chưa," hắn nói, giọng mãn nguyện."Chúng không chết dễ thế đâu. Chúgn mong sống mãi mãi cơ". Hắn quay trở lại ngôi nhà. "Gọi ta khi hắn tỉnh lại. Ta vẫn chưa ăn bữa trưa".

Hắn đi lên hành lang rồi mất hút vào trong nhà.

"Chúng tôi cũng đói" Mèo Bự kêu bọn lính.

"Hãy mừng là chúng mày không cùng bọn với lão" một trong chúng trả lời, ra hiệu về phía ông ngoại tôi.

Mèo Bự nhìn tôi rồi lại nhìn tên lính. "Nó chỉ là đứa con nít. Ít nhất thì cũng rủ lòng thương để tôi đưa cháu vào bóng râm".

Hắn nhún vai. "Cho phép. Nhưng đừng có giở trò gì đấy nhé".

Mèo Bự ném mình xuống đất, trong bóng rợp của hành lang và tôi lăn xuống bên hắn. Hắn nhìn trời. "Vài giờ nữa mặt trời sẽ lặn. Manuelo và những người khác sẽ đi mà không có chúng ta".

"Đại tá sẽ làm gì chúng ta?"

Mèo Bự nhún vai. "Chúng sẽ giết, hoặc là để chúng ta đi. Tất cả sẽ tuỳ thuộc vào cái ông già đàng kia kìa. Nếu ông nói thì chúng ta chết, nếu không... ừ, chúng ta còn hy vọng".

Giờ thì tôi bắt đầu hiểu. Cung cách nó phải thế. Cốt lõi cuộc sống chúng ta là thế, và cũng là điều hệ trọng duy nhất ở đời. Tôi liếc lại qua vai. Ông già vẫn rũ ra đó, lặng lẽ, mặt trời thiêu đốt thịt da. Tôi thì thầm. "Mong là chúng ta có thể giết được ông đi".

Mèo Bự nhìn tôi. Có cái gì đó như sự tán thưởng trong mắt hắn. "Ông ấy sắp chết rồi", hắn lặng lẽ nói. "Chúng ta hãy cầu mong cho ông chết trong bình lặng".

Có tiếng động phía sau chúng tôi. "Đứng lên! Lão tỉnh rồi".

Giọng viên đại tá từ phía sau tôi. Tôi quay lại. Hắn đang dùng chiếc khăn ăn lau mồm một cách thanh nhã. "Don Rafael!"

Ông ngoại không nhìn hắn.

"Don Rafael!" viên đại tá lại nói. "Lão có biết ta không?"

Mắt ông già long lên điên dại. "Đem ngựa cho ta!" ông bỗng quát lên. "Ta sẽ phi vào núi để chính tay ta giết bọn vô lại!".

Viên đại tá khinh bỉ quay đi. "Bỏ lão xuống và giết lão đi. Lão chẳng dùng được gì thêm cho ta nữa".

Toan bước đi thì hắn để ý thấy tôi. "Chờ một phút. Mày vẫn cứ bảo lão già không phải ông ngoại mày chứ?"

Tôi không trả lời. Hắn rút khẩu súng trong bao ra, bật băng đạn và năm viên rơi vào tay hắn. Hắn nắm tay lại và nhìn tôi. "Còn một viên đạn. Mày sẽ giết lão". Tôi nhìn Mèo Bự. Cặp mắt hắn tối sẫm, ơ thờ. Tôi ngập ngừng. "Mày sẽ giết lão". Viên đại tá quát và đưa tôi khẩu súng.

Nó nặng trịch trong tay tôi. Nặng hơn của Mèo Bự nhiều. Tôi nhìn viên đại tá. Cặp mắt hắn nảy lửa, mặt hắn đỏ dừ. Chỉ một viên đạn là đủ. Nhưng rồi chúng sẽ giết tôi, cả Mèo Bự nữa.

Khi tôi bước tới, ông ngoại vẫn lặng thinh, nhưng đôi mắt ông như bỗng sáng lên. "Gì vậy, cháu nhỏ?" Tôi không nói.

"Cháu nhỏ muốn gì vậy?" ông lại hỏi.

Tôi cảm thấy bao tử thắt lại khi nâng khẩu súng lên. Ông ngoại tôi nhìn thấy điều đó. Ông không nhúc nhích. Tôi thề là một nụ cười yếu ớt đã xuất hiện trong mắt ông trước khi tôi bóp cò.

Sức giật xoay tôi đi nửa vòng và khẩu súng nặng trịch văng khỏi tay khi tôi cố gượng đứng lên. Ông ngoại tôi đổ sụp trên bánh xe, đôi mắt vô cảm.

Giọng viên đại tá từ phía sau. "Tốt". Hắn quay lại ngôi nhà.

Tôi nhìn ông ngoại. Nước mắt trào lên trong mắt. Tôi cố dằn xuống. Sống hay chết, ông ngoại tôi đều không thích nước mắt. Mèo Bự đặt tay lên vai tôi, vừa dẫn vừa lôi tôi ra phía đường. Bọn lính thờ ơ nhìn chúng tôi đi qua. Cuối cùng tôi kêu lên "Tôi đã giết ông! Tôi không muốn, nhưng tôi đã giết ông!"

Mèo Bự vẫn bước gấp. "Thế thì có hề gì?" hắn không nhìn tôi. "Ông ấy sống hay chết cũng vậy. Vấn đề là chúng ta đang sống!".