ô nhẹ cửa bước vào Nhịn nhận ra ngay trong nhà của Nhẫn rất im lặng. Lên hết cầu thang, nhìn qua bên trái cô biết thiếu vắng một điều. Đáng lẽ trên chiếc ghế da quen thuộc phải có người ngồi mà giờ đây trống trơn. Hình tượng gầy gò và co ro với chiếc áo len cũ không có. Cô nhẹ đi dài theo hành lang. Phòng tắm nhỏ nằm bên trái, còn phòng ngủ nhỏ đối diện với phòng tắm. Trong góc có một phòng ngủ lớn cửa mở he hé cho cô thấy Nhẫn đang nằm ngủ. Không muốn đánh thức chủ nhà dậy cô trở ra phòng khách ngồi đợi. Nhà của một người già độc thân như Nhẫn ngăn nắp và sạch sẽ. Chỉ có điều rất im vắng và hiu quạnh. Dường như ngôi nhà hai phòng ngủ này thiếu chút sinh khí, thiếu tiếng cười nói và hơi người làm cho không khí ấm cúng hơn. Ngồi xuống chiếc ghế đặt bên cạnh ghế da cũ Nhẫn hay ngồi cô nhìn quanh quất. Trên mặt bàn kính bày cuốn sách gấp lại có đánh dấu trang cô nghĩ Nhẫn đang đọc dở. Cô nhận ra đó là cuốn Hương Rừng Cà Mau mà cô đã có dịp đọc qua. Không có chuyện gì làm trong lúc chờ chủ nhà thức dậy, cô cầm quyển sách lên đọc. Trên trang sách ngã màu ngà ngà, cô thấy dòng chữ nắn nót hiện ra. '' Thương tặng anh Hương Rừng Cà Mau để anh nhớ em và nhớ Rạch Giá...''. Chỉ vậy thôi. Người viết không có ký tên để cho cô có thể đoán ra là ai.

Đang ngắm nghía trang sách, nghe có tiếng ho rồi tiếng tằng hắng, Nhịn gấp quyển truyện ngắn của Sơn Nam lại rồi trả về chỗ cũ.

- Ủa cháu... Cháu tới hồi nào vậy?

- Dạ cháu cũng mới vừa tới. Biết bác ngủ nên cháu ngồi chờ bác thức dậy...

Tới ngồi vào chiếc ghế của mình, Nhẫn cười nhìn Nhịn và giọng nói nhẹ nhàng vang lên.

- Bác hơi mệt nên nằm nhắm mắt một chút... Mai mốt khi nào cháu tới cứ kêu bác dậy... Thời giờ của cháu rất ít nên quí giá hơn... Bác thì ngủ lúc nào cũng được...

- Dạ... hổng sao đâu bác... Bữa nay cháu chỉ có thăm bệnh mình bác thôi nên cũng rảnh...

Nói xong Nhịn soạn dụng cụ ra để làm công việc quen thuộc của mình. Trong lúc bỏ mấy viên thuốc vào trong cái hộp thuốc cho Nhẫn, cô nhìn quyển Hương Rừng Cà Mau rồi ngước lên cười hỏi Nhẫn.

- Dạ bác đang đọc quyển này hả bác?

Nhìn quyển truyện ngắn cũ Nhẫn gật đầu nhè nhẹ đoạn lên tiếng. Nhịn cảm thấy giọng nói thoáng chút ngậm ngùi.

- Bác mang nó từ Việt Nam qua đây. Sách cũ rồi, rách đứt mấy trang nhưng vì của người quen tặng nên bác không nỡ bỏ đi. Giữ gìn nó coi như giữ chút tình với người tặng cho mình...

- Dạ của người ta tặng cho mình thì rất quí...

Nhịn nói xuôi theo. Gật gật đầu Nhẫn nhìn ra khung cửa sổ.

- Cháu đọc quyển này chưa. Nếu cháu thích thì lấy về đọc xong trả lại bác. Thú thật với cháu quyển sách chẳng đáng gì nhưng đối với bác nó rất quí...

- Dạ... Cháu xin phép mượn đọc xong sẽ trả lại bác...

- Tuy cái tựa là Hương Rừng Cà Mau song cũng có phần nào liên quan tới Rạch Giá...

Bỏ hết dụng cụ và quyển truyện ngắn vào trong cái túi xách của mình, Nhịn cười đứng lên.

- Dạ chào bác... Hôm nay cháu phải về nhà sớm có chuyện cần... Cháu sẽ gặp lại bác tuần tới...

Nhẫn tiễn khách ra cửa. Nhìn theo dáng đi của Nhịn, anh nhẹ thở dài. Khép cửa và khóa cẩn thận, anh trở lại chỗ ngồi quen thuộc của mình. Khoảng trời xanh hiện ra qua khung cửa sổ. Khoảng trời hẹp đó thay đổi mỗi ngày song anh lại thấy quen thuộc vì đã nhìn ngắm nhiều lần. Đối với một người già bệnh hoạn như anh, chuyện ngồi im một chỗ hầu như không tránh được bởi vì đi ra ngoài hay ở trong nhà cũng không có bao nhiêu khác biệt. Đi đâu bây giờ. Nhiều lần ở trong nhà chán, anh thay quần áo, cầm lấy chìa khóa xe, bước xuống sáu bực thang, cầm lấy cái nắm cửa rồi tự hỏi: '' Đi đâu bây giờ…? Đi đâu cũng phố cũng nhà… Cũng là đất lạ cũng là người ta…''. Khi người ta đi thì phải có địa điểm và mục đích. Cũng như sống thì phải có cái ham muốn sống, một mục đích để sống. Anh hoàn toàn không. Dĩ nhiên anh cũng không muốn chết, nhưng sống mà thiếu ý nghĩa thì sống để làm gì chứ? Càng sống lâu anh càng thấy đời sống của mình mất dần đi ý nghĩa. Nó tương tự như mình cầm cái dao bào gọt đi củ cà rốt. Tới lúc nào đó củ cà rốt sẽ biến mất. Đã bao lần, trước khi bị stroke, ngồi im trên cái ghế da cũ mèm, nhìn ra khoảng trời xanh anh tự hỏi mình sống để làm gì? Cho bản thân mình ư? Cái thân xác nặng không quá 130 cân này đang bắt đầu ung thối thì tại sao không đem chôn nó đi cho rảnh nợ. Sống cho ai? Vợ không. Con không. Cha mẹ cũng không. Còn đất nước và dân tộc. Nhiều lần cứ nghĩ tới bốn tiếng '' đất nước-dân tộc '' anh lại mỉm cười chua chát cho rằng mình quá lý tưởng hay khờ ngạo. Khối cha thằng lãnh tụ đã nhân danh bốn tiếng này để mưu cầu lợi ích cá nhân. Rất nhiều thằng điếm chính trị, đĩ cách mạng đã lợi dụng bốn tiếng trên để ngồi lên đầu lên cổ, phè phỡn ăn nhậu cho đã cái miệng thúi tha và cái lòng bồ tát chứa đầy gươm đao giết người. Anh mà nói ra bốn tiếng này chỉ lãnh thêm búa rìu dư luận thôi. Lý do nào để cho mình tiếp tục sống? Chẳng có lý do, nguyên nhân, tại bị gì hết. Anh sống bởi gì chẳng thể chết hay đúng hơn chưa tới giờ để chết. Nói cách khác, ông trời đã quẳng anh vào cuộc đời này ổng chưa cho phép anh chết. Ổng thương hay ghét anh thì chưa biết song ổng vẫn còn muốn làm tình làm tội anh, vẫn muốn anh sống dở chết dở. Không duy linh duy vật gì hết, cũng không thuộc tôn giáo nào hết do đó anh cũng không cần phải được cứu rỗi, giải thoát, chẳng muốn lên thiên đàng hay niết bàn. Đủ rồi… Mệt quá rồi… Nhẫn cựa mình để đánh thức mình trong cơn lim dim ngủ của ý thức. Gió lất lây chòm cây phong của nhà bên kia đường. Cũng là phong mà màu lá cây đổi chẳng giống nhau và cũng chẳng cùng lượt nhau. Có cây lá vàng trên ngọn trước. Có cây vàng ở dưới trước. Có cây lá đổi màu vàng đậm ở chính giữa và ở trong rồi lan dần ra ngoài. Mùa thu không phải chỉ có cây phong mới đổi màu lá mà hầu như cây nào cũng đổi màu và rụng lá trừ cây thông và vài loại cây đặc biệt khác. Tùy theo vùng, mùa thu tới sớm hay trễ hơn song cùng có chung vài đặc điểm như thời tiết đi từ nóng sang mát rồi lạnh, cây đổi màu và lá rụng. Ba tính chất đặc biệt đó tạo thành nét quyến rũ và lãng mạn trong văn chương, âm nhạc và tình yêu. Nhẫn nhớ lại những năm đầu ở xứ Mỹ, cứ vào độ thu về trong hai ngày cuối tuần, anh thường ngồi im trên ghế đá công viên ngắm lá vàng rơi. Anh mê âm thanh của lá bị cơn gió thu lành lạnh cuộn đi trên cỏ và trên đường. Không có thứ âm thanh nào quyến rũ hơn được cũng như không có nỗi buồn nào hơn khi co ro trong chiếc áo không đủ ấm, gió cuối mùa thu lướt qua đủ khiến anh cảm thấy buồn bơ vơ, lạc lõng của một kẻ xa xứ trong mùa thu hiu quạnh. Đã bao lần rồi, đã bao nhiêu năm rồi; cứ mỗi năm thu về, tuy không còn háo hức như lúc đầu, anh đón thu về trong sự câm lặng buồn rầu và u uất. Từ đó thu vẫn quyến rũ song pha thêm dáng ngậm ngùi. Mình với thu ai già hơn? Nhẫn tự hỏi và mỉm cười lắc đầu vì câu hỏi khó trả lời của mình. Già ở đây ngoài tuổi tác lại còn thêm cỗi cằn và tạ tàn. Thu tới. thu đi. thu lại tới. thu lại đi. Riêng anh chỉ một lần tới một lần đi. Anh là cái gì bất khứ hồi. Anh nhớ lại lúc ở một thành phố nhỏ thuộc tiểu bang Illinois. Ngôi nhà cũ, xập xệ nằm lọt vào khu rừng thưa cạnh bên đường rầy xe lửa. Ngày ngày cứ khoảng 6 giờ chiều, anh hay ngồi trước hàng hiên chờ chuyến xe lửa chạy qua. Chiếc xe lửa dài lê thê mấy trăm toa, hú còi u u, ì ầm chạy qua, lượn vòng cung theo khu rừng rồi mất dạng. Anh tự hỏi chuyến xe lửa có trở lại không. Nó có như mình một lần đi là một lần vĩnh biệt. Một lần đi thời gian sẽ xóa lối quay về.