ơn bão

Thứ sáu, 8 tháng tư

Đàn ngỗng nghỉ đêm ở mũi bắc hòn đảo, và đang bay về đất liền. Một luồng gió nam khá mạnh thổi trong eo biển Kalmar, và đẩy chúng giạt về phía bắc. Dù vậy chúng vẫn không bay kém nhanh về phía đất; và đã đến gần những hòn đảo nhỏ đầu tiên bên bờ biển. Bỗng chúng nghe một tiếng động dữ dội, tựa hồ có một đàn chim lớn với những đôi cánh rất khỏe đang bay đến sau lưng; nước chuyển thành màu đen. Akka ngừng đập cánh ngay tức khắc và buông mình rơi xuống biển. Nhưng trước khi đàn ngỗng xuống tới mặt nước thì cơn bão từ phía tây đã ập tới bất ngờ. Bão lùa những đám mây bụi và bọt nước mặn, và những con chim nhỏ đi trước, bão cuốn theo cả ngỗng trời, xô đẩy chúng và ném chúng ra khơi. Thật là một trận bão kinh khủng. Đã nhiều lần, đàn ngỗng cố sức bay ngược lại, nhưng không thể được, và bị cuốn giạt ra biển Baltic. Chẳng mấy chốc, bão cuốn ngỗng ra quá đảo Ưland. Trước mặt là biển rộng mênh mông, trống trải và hoang vắng. Chỉ còn biết khuất phục trước sức mạnh của gió nữa mà thôi.

Biết không còn cách nào quay lại được, và để khỏi bị cuốn qua suốt biển Baltic, Akka quyết định thả mình xuống nghỉ ở mặt biển. Sóng biển đã mạnh, và mỗi lúc một to lên. Những lớp sóng trải ra màu lục sẫm, đầu phủ bọt trắng. Ngọn sóng này vượt qua ngọn khác. Có thể nói là sóng tranh nhau vọt lên xem ngọn nào cao nhất, và tung lên nhiều bọt nhất. Nhưng những con ngỗng trời không hề sợ sóng, và không dại gì mà bơi cho mệt. Cứ để cho sóng đưa lên đưa xuống giữa bụng sóng và ngọn sóng, lại đùa nghịch như những đứa trẻ với một cái đu. Mối lo ngại duy nhất của ngỗng là bị tan đàn. Những con chim đáng thương sống trên đất liền, bị cuốn vào cơn bão, bay trên cao, kêu lên giọng ganh tị: “Các người có khổ gì đâu, các người biết bơi”.

Tuy vậy, không phải ngỗng trời đã thoát vòng nguy hiểm. Trước hết là sóng biển đung đưa làm cho ngỗng buồn ngủ. Mỗi lúc chúng lại quay đầu ra phía sau, để đút mỏ xuống dưới cánh và ngủ. Thế nhưng không gì nguy hiểm hơn là không chống lại được buồn ngủ như thế. Akka luôn mồm nhắc: “Đừng ngủ, ai ngủ thì sẽ lạc đàn. Ai lạc đàn là chết!”

Dù đã cố gắng hết sức, hết con nọ đến con kia cứ ngủ thiếp đi, và chính Akka cũng đã ngủ gà ngủ gật, thì bỗng trông thấy cái gì tròn và đen hiện lên trên một ngọn sóng. “Hải cẩu! Hải cẩu! Hải cẩu!”, nó kêu lên, giọng chói óc và vỗ cánh bay lên thật nhanh. May vừa kịp; con ngỗng cuối cùng vừa bay lên khỏi mặt nước thì suýt bị những con hải cẩu đớp phải cẳng.

Đàn ngỗng trời lại bay vào giữa cơn bão, và luôn luôn bị đẩy ra khơi. Không trông thấy một khoảng đất nào, bốn bề là biển mênh mông, và hoang vắng.

Vừa hết sợ, đàn ngỗng lại hạ xuống mặt biển một lần nữa. Nhưng mới đung đưa một lúc trên mặt sóng, cơn buồn ngủ lại đến. Và chúng vừa thiếp đi là những con hải cẩu lại kéo lên. Nếu già Akka không canh gác cẩn mật thì không một con ngỗng nào đã thoát khỏi kẻ thù.

Bão kéo dài suốt cả ngày; và gây nên những tàn phá ghê gớm giữa những đàn chim, vào thời gian này đang hoàn thành cuộc lữ hành hàng năm. Một số rất lớn bị cuốn ra xa đường bay và phải chết đói; những con khác kiệt sức, ngã quị xuống những làn sóng biển và chết đuối. Nhiều con bị đập nát vào sườn núi đá, những con khác làm mồi cho hải cẩu.

Chiều đến, vì cơn bão như chẳng muốn ngớt chút nào, Akka bắt đầu lo rằng mình và cả đàn sắp chết hết. Cả đàn đã kiệt sức rồi, mà không tìm ra một nơi trú ẩn nào cả. Thậm chí cũng không dám bồng bềnh một lúc trên mặt nước, vì biển đã phủ đầy những mảng băng lớn, các mảng ấy va vào nhau và có thể kẹp nát tất cả. Đàn ngỗng cũng đã cố đỗ lên mặt băng, nhưng bị gió thổi bạt đi; lần khác thì những con hải cẩu hung ác trèo tót lên mặt băng.

Lúc mặt trời lặn, đàn ngỗng vẫn còn bay nhưng lòng khắc khoải trước cảnh đêm sắp đến. Bóng tối như buông xuống cái đêm đầy những nỗi nguy hiểm này sớm hơn thường lệ.

Vậy mà vẫn không thấy đất liền đâu cả. Bầu trời u ám, trăng bị che khuất và bóng tối dày đặc. Đêm tối đầy nỗi kinh hoàng và làm cho những kẻ dũng cảm nhất cũng phải run sợ. Những tiếng kêu của các loài chim bay qua trong cơn nguy khốn vang lên suốt ngày trên biển, mà chẳng một ai để ý đến, nhưng lúc này, khi không còn biết những tiếng ấy từ đâu phát ra, thì nghe thật là hung gở và khủng khiếp. Đằng kia, trên mặt biển, những khối băng va vào nhau ầm ầm. Những con hải cẩu rống lên những bài hát săn mồi hung dữ. Bầu trời và trái đất như muốn sụp đổ.

Bầy cừu

Đã một lúc rồi Nils chăm chú nhìn mặt biển. Bỗng chú thấy như biển kêu to hơn lên. Chú ngước mắt nhìn. Trước mắt chú, chỉ cách vài bước, sừng sững một vách đá trơ trụi; bên dưới, sóng vỡ tan thành bọt tung tóe. Đàn ngỗng trời lao thẳng tới khối đá, và Nils lo là tất cả sẽ bẹp dí vào vách đá rắn, không thoát được.

Nils vừa kịp ngạc nhiên rằng Akka mà không hề trông thấy mối nguy hiểm tí nào cả, thì cả đàn ngỗng đã đến trên núi; và chỉ lúc ấy, chú mới thấy trước mặt mở ra cái cửa hình bán nguyệt của một cái hang. Đàn ngỗng bay tọt vào, và đã thoát nạn.

Trước cả việc nghĩ đến nỗi mừng vì gặp may, chúng làm cái việc đầu tiên phải làm ngay là điểm lại quân số. Akka, Yksi, Kolmi, Neljä, Viisi, Kuusi, sáu ngỗng con, ngỗng đực trắng, Lông Tơ Mịn và Tí Hon đều có đấy cả, chỉ còn thiếu Kaksi ở Nuolja, ngỗng bay đầu hàng bên trái, chẳng ai biết đã có việc gì xảy ra.

Tuy nhiên, đàn ngỗng cũng không quá lo: Kaksi đã già và đầy kinh nghiệm, biết các đường đi và các tập quán của đàn, và sẽ biết cách tìm lại đàn.

Bây giờ, đàn ngỗng mới bắt đầu nhìn xem quanh mình trong hang. Ánh sáng bên ngoài còn lọt vào, đủ để có thể thấy hang sâu và rộng. Đang vui mừng vì tìm được chỗ trú tốt như thế, thì bỗng một con ngỗng thoáng thấy mấy đốm sáng màu lục ánh lên trong một góc tối.

- Những con mắt đấy, Akka thốt lên. Ở đây có những loài vật lớn.

Tất cả lao ra phía cửa, nhưng Tí Hon nhìn trong bóng tối tinh hơn cả, liền gọi lại:

- Không có gì nguy hiểm đâu. Chỉ là những con cừu nép sát vách đá thôi.

Khi đã hơi quen với cái ánh nửa tối, nửa sáng, đàn ngỗng nhìn thấy rất rõ những con cừu. Những con to cũng đông gần bằng đàn ngỗng; cũng có cả mấy con cừu non. Một cừu đực to, sừng cong, dài, hình như là đầu đàn. Các ngỗng trời hết sức kính cẩn đi lại phía cừu.

“Tại nơi hoang vắng này, xin kính chào!”. Đàn ngỗng vừa chào vừa nói; nhưng con cừu đực to cứ đứng yên, và không chào lại gì cả.

Đàn ngỗng kết luận rằng, đàn cừu không bằng lòng vì thấy kẻ lạ vào ở trong hang của mình.

“Có lẽ các bạn phật lòng thấy chúng tôi vào nhà các bạn chăng?” Akka hỏi, “nhưng thật là vạn bất đắc dĩ, vì chúng tôi bị gió thổi giạt vào đây. Chúng tôi đã phải vật lộn với cơn bão suốt ngày, và chúng tôi lấy làm sung sướng được ở đây đêm nay”.

Một lúc lâu đàn cừu mới quyết định trả lời. Người ta nghe tiếng mấy con thở dài thườn thượt. Akka vẫn biết rằng cừu là những con vật nhút nhát và kì quặc, nhưng những con này thì hình như hoàn toàn không biết tí gì về phép lịch sự cả. Sau cùng, một cừu cái già, mặt dài và vẻ sầu muộn, trả lời giọng rền rĩ:

- Tất nhiên là không một ai trong bọn chúng tôi lại từ chối không cho các bạn nghỉ lại đây. Nhưng đây là một cái nhà có tang, và chúng tôi không thể tiếp khách như trước được nữa.

- Xin đừng bận tâm, Akka nói. Giá các bạn biết tất cả những gì chúng tôi đã phải chịu đựng ngày hôm nay, thì các bạn sẽ hiểu rằng chỉ xin được một góc chắc chắn để ngủ là chúng tôi bằng lòng lắm rồi.

Nghe vậy, cừu già đứng dậy nói:

- Tôi nghĩ rằng đối với các bạn, phải bay trong cơn bão ghê gớm nhất còn hơn là nghỉ lại ở đây. Nhưng hãy xin dùng vài thức giải khát mà chúng tôi có thể hiến các bạn đã, rồi hãy lên đường.

Cừu cái dẫn đàn ngỗng đến một chỗ đất trũng đầy nước. Bên cạnh có một đống rạ băm nhỏ và cám. Cừu mời đàn ngỗng ăn.

“Chúng tôi vừa trải qua một mùa đông nhiều tuyết, khắc nghiệt hết sức, cừu nói. Những nông dân làm chủ hòn đảo này mang cỏ khô và rơm rạ, kiều mạch đến cho chúng tôi khỏi chết đói. Và cái đống kia là tất cả những gì chúng tôi còn đấy”.

Đàn ngỗng sà vào ăn, và nghĩ là đã được gặp may, đều lấy làm vui vẻ, nhưng thấy rõ là đàn cừu đang lo lắng. Mặt khác cũng biết rằng cừu rất dễ hoảng hốt, nên không tin là có một mối nguy thật. Ăn xong, sửa soạn đi ngủ, thì cừu đực già đứng dậy và lại gần. Nils nghĩ mình chưa bao giờ trông thấy một con cừu có cặp sừng dài và to đến thế. Cừu lại đặc sắc về nhiều mặt, có cái trán rộng và xuôi, đôi mắt thông minh và tư thế đĩnh đạc của một con vật tự hào và can đảm.

- Tôi không thể yên tâm để các bạn nghỉ ở đây, mà không báo trước là nơi này không chắc chắn - cừu nói. Chúng tôi không thể nhận khách ngủ đêm được.

Akka bắt đầu hiểu là có việc gay go thật.

- Chúng tôi xin đi vậy, vì bạn thấy là phải thế. Nhưng trước hết bạn có thể cho biết là cái gì đe dọa các bạn? Chúng tôi chẳng biết gì cả. Thậm chí chúng tôi cũng chẳng biết là mình đang ở đâu nữa.

- Các bạn đang ở trong đảo Karl Nhỏ, đối diện bờ biển Gottland,[26] - cừu đực đáp, đảo chỉ có cừu và chim biển ở mà thôi.

- Có lẽ các bạn là cừu hoang chăng? Akka hỏi.

- Gần như thế, cừu đực đáp. Chúng tôi hầu như chẳng có việc gì với loài người cả. Có một quy ước từ lâu giữa chúng tôi với nông dân một cái trại ở Gottland: họ phải tiếp cho chúng tôi rơm, cỏ khi mùa đông có tuyết xuống. Ngược lại họ có quyền mang đi vài kẻ trong số chúng tôi, khi chúng tôi sinh đẻ quá nhiều. Đảo nhỏ quá, chỉ có thể nuôi được một số vật nào thôi. Còn lại mọi thứ thì chúng tôi phải tự liệu, bởi thế chúng tôi không bao giờ ở trong các nhà, sau những cánh cửa có khóa, mà ở trong các hang đá.

- Và cả mùa đông, các bạn cũng ở đây ư? Akka ngạc nhiên hỏi.

- Dĩ nhiên, cừu đực đáp. Ở đây chúng tôi có những đồng cỏ tốt suốt mùa đông.

- Nhưng tôi thấy là các bạn sướng hơn tất cả các giống cừu khác, Akka nói. Các bạn đã gặp điều bất hạnh gì?

- Mùa đông năm ngoái, trời rét lắm. Biển đóng băng, và ba con cáo đã nhân đấy, đi trên mặt băng đến, rồi ở lại đây. Trừ chúng ra, trong cả đảo, không có một con vật nào nguy hiểm cả.

- Cáo mà cũng dám đánh những vật như các bạn à?

- Ban ngày thì không, vì tôi biết chống lại - cừu đực vừa nói vừa lắc lắc cặp sừng. Nhưng ban đêm, chúng len vào giữa bọn tôi, lúc chúng tôi đang ngủ trong các hang. Chúng tôi cố thức, nhưng cũng có lúc phải chợp mắt chứ, lúc ấy chúng đánh chúng tôi. Trong các hang khác, chúng đã giết đến con cừu cuối cùng, mà ở đấy có những đàn cũng đông như đàn chúng tôi đấy.

- Thú nhận cảnh khốn đốn của mình đến thế, thật chẳng vui vẻ gì - cừu cái già nói thêm vào. Chúng tôi không có thể tự vệ hơn gì cừu nhà đâu.

- Các bạn có cho là chúng sẽ đến đánh các bạn đêm nay không? Akka hỏi.

- Chắc chắn. Đêm qua, chúng đã đến bắt trộm của chúng tôi một con cừu non. Chúng tôi mà chỉ còn một con là chúng còn đến. Ở các nơi khác, chúng đã làm thế.

- Nhưng chúng cứ tiếp tục như thế, thì các bạn sẽ bị diệt hết, Akka nói.

- Đúng thế, giống cừu ở đảo Karl Nhỏ này sẽ chẳng còn được bao lâu nữa.

Akka hơi lưỡng lự. Lại lên đường trong bão táp thì chẳng dễ chịu gì, nhưng mặt khác làm sao ở lại được một nơi mà người ta đang phải chờ những khách như thế? Suy nghĩ một lúc, ngỗng quay lại hỏi Nils:

- Cậu có vui lòng giúp chúng tôi như cậu đã làm những lần trước không?

Nils trả lời là chú không mong gì hơn.

- Không được ngủ thì phiền cho cậu quá - Akka nói. Nhưng dù vậy cũng nhờ cậu thức gác, và gọi chúng ta nếu bọn cáo đến, để chúng ta có thể bay đi.

Chú bé không bằng lòng lắm về cách thu xếp như vậy, nhưng dù sao thì cũng vẫn tốt hơn là phải bay trong bão tố như lúc nãy. Vì thế chú hứa sẽ canh gác.

Chú đến ngồi nấp sau một tảng đá ở cửa hang. Đêm càng về khuya, gió hình như càng dịu đi. Trời quang mây, ánh trăng chiếu giỡn trên các làn sóng. Cửa hang mở ra khá cao trên vách núi. Một con đường hẹp và cheo leo đưa đến đấy. Chắc là mấy tên kẻ trộm kia sẽ đến theo đường ấy.

Chưa thấy con cáo đâu cả thì Nils đã phát hiện ra cái gì mà mới thấy đã làm chú sợ quá; trên bãi biển hẹp, dưới chân vách núi, có những khổng lồ hay những yêu tinh, hay hơn nữa những người tầm vóc dị thường.

Thoạt tiên chú tưởng mình nằm mê, nhưng mà chú trông thấy rõ quá, không thể ngờ là một ảo ảnh được.

Vài kẻ đã tiến xuống tận dưới nước, những kẻ khác như đang muốn leo lên vách núi. Vài kẻ có những cái đầu to tròn, những kẻ khác lại không có đầu. Mấy kẻ cụt tay, những kẻ khác lưng gù lại ngực bướu. Chưa bao giờ Nils trông thấy một cái gì kì quái đến thế. Chú nhìn họ mà khiếp đảm, đến nỗi quên bẵng lũ cáo. Nhưng bỗng chú nghe thấy tiếng một cái móng cào vào đá. Chú thấy ba con cáo len lén lại gần. Vừa thoáng thấy là mình phải đương đầu với một mối nguy hiểm thực sự, chú trấn tĩnh lại ngay, nỗi kinh hoàng tiêu tan hết. Chú tự nhủ là nếu đánh thức đàn ngỗng dậy và bỏ chạy lấy thân, phó mặc đàn cừu cho số phận của chúng thì tai hại quá. Chú có thể làm gì hơn không?

Nils trườn nhanh vào cuối hang, nắm sừng cừu đực lay, đánh thức dậy, đồng thời leo tót lên lưng cừu và nói: “Bố già, dậy đi, chúng ta sẽ làm cho bọn cáo kia hoảng một tí!”

Chú đã cố giữ im lặng hết sức, nhưng hẳn là mấy con cáo đã nghe thấy tiếng động. Đến cửa hang, chúng đứng lại bàn bạc.

- Có kẻ nào đã động đậy ở đây? Một con nói. Tao không biết nó có thức không?

- Dào ôi, cứ vào đi! Con khác nói. Mày cho là chúng nó làm gì được mình?

Lũ cáo rón rén bước vào, nhưng lại dừng nữa để đánh hơi.

- Đêm nay bắt con nào? Con đi đầu thì thầm.

- Đêm nay bắt con cừu đực to ấy, con đi sau cùng đáp. Như thế, sẽ đỡ mệt với những con còn lại.

Ngồi trên lưng cừu đực, chú bé thấy chúng nó đến gần. “Húc đầu một cái thẳng về phía trước!”, Nils nói khẽ vào tai cừu.

Cừu đực làm theo lời Nils, và con cáo đi đầu bị xô nhào và hất ra phía cửa hang.

“Giờ húc một cái bên trái”, chú bé vừa nói, vừa quay cái đầu to của cừu đực sang đúng hướng ấy.

Cừu đực húc một cái hết sức mạnh đúng vào sườn con cáo thứ hai; nó lộn đi nhiều vòng, rồi mới đứng lên được và tháo chạy. Nils rất muốn rằng con thứ ba cũng được thanh toán nợ nần, nhưng nó đã bỏ chạy rồi.

- Thế đấy! Tôi mong rằng chúng đã lĩnh đủ cho đêm nay rồi, Nils nói.

- Tôi cũng nghĩ thế, cừu đực đáp. Giờ thì cậu nằm xuống lưng tôi, rúc vào len của tôi. Cậu rất đáng được ngủ ấm cúng và kín đáo, sau khi đã phải chống chọi với cơn bão hôm nay.

Lỗ địa ngục

Thứ bảy, 9 tháng tư

Hôm sau, cừu đực cho Nils ngồi trên lưng và đưa đi một vòng quanh đảo. Đảo chỉ là một khối đá duy nhất và đồ sộ. Có thể nói đó là một tòa nhà lớn, tường thẳng đứng và mái bằng. Trước tiên, cừu đực trèo lên mái để cho Nils xem những đồng cỏ đẹp trên đó; Nils phải công nhận rằng hòn đảo tuồng như được tạo lập ra với dụng ý dành cho cừu ở vậy. Ở đấy chỉ mọc lên vài loài cây nhỏ có hương thơm mà cừu rất thích.

Nhưng còn bao nhiêu thứ khác đáng xem nữa. Trước hết là mặt biển xanh mênh mông, tràn ngập ánh nắng, đẩy cuồn cuộn về phía đảo những đợt sóng dài lăn tăn, đều đặn và phẳng lặng. Chỉ đây đó, đập vào một mũi đất cao, sóng mới vỡ ra, bắn tung lên thành bọt. Thẳng về phía đông, trông thấy rõ đảo Gottland với một dải bờ biển bằng phẳng; và về phía tây nam là đảo Karl Lớn, cấu tạo như đảo Karl Nhỏ vậy. Cừu đực đi đến tận rìa cao nguyên để Nils có thể trông thấy vách núi phủ đầy tổ chim, và mặt biển ở chân vách đá có không biết bao nhiêu là chim: cốc, nhạn biển, vịt bắc cực, chim bắt cá, chim cánh cụt, đang bình yên và hòa thuận với nhau vì mải bắt cá mòi.

- Đây thật là đất hứa,[27] chú bé nói. Các ông được chỗ ở tốt quá, ông cừu à.

- Phải, đây đẹp thật. Nhưng đi chơi một mình, cậu phải để ý kẻo rơi xuống một chỗ nào đó trong các kẽ nứt ngang dọc khắp mặt cao nguyên, cừu đực vừa nói vừa thở dài. Mới đầu, hình như cừu muốn nói thêm điều gì, nhưng rồi lại làm thinh. Đó là lời dặn trước có ích, vì những kẽ nứt nhiều mà sâu. Kẽ lớn nhất gọi là Lỗ Địa Ngục, sâu mấy sải và rộng gần một sải.[28]

“Ai mà ngã xuống đấy là chết ở đấy”, cừu đực nói.

Hình như đối với Nils, giọng của câu nói ấy ngụ một ý đặc biệt.

Sau đó, cừu đực đưa Nils xuống bãi biển; ở đấy Nils có thể trông thấy tận mắt những gã khổng lồ đã làm chú khiếp sợ đêm hôm trước. Đó chỉ là những hòn đá lẻ loi. Cừu đực gọi là những “raukar”. Nils nhìn mãi không chán. Nếu không may mà các yêu tinh bị biến thành đá, thì phải có hình dáng như thế.[29]

Dù cảnh bờ biển rất đẹp, Nils vẫn thích trở lên trên cao. Dưới này khắp nơi thấy cốt của những cừu đã bị giết. Chính ở đây lũ cáo đã đến ăn. Có những bộ xương đã bị gặm thật kĩ, nhưng cũng có những xác mới bị nhai mất một nửa, và những xác khác mà lũ cáo mới đụng qua. Lòng chú thắt lại trước cảnh tàn sát mà lũ cáo đã gây ra, phần lớn chỉ vì thích săn bắt và giết chóc.

Cừu đực lại cùng Nils trở lên cao nguyên. Đến đỉnh, cừu dừng lại và nói:

- Nếu ai đó tài trí và thông minh mà thấy cảnh khốn khổ này, thì chưa trừng trị được lũ cáo là chưa chịu thôi.

- Nhưng mà chính lũ cáo cũng phải sống chứ, Nils đáp.

- Đúng, những ai chỉ giết để kiếm mồi mà sống thì có quyền được sống, cừu đực nói lại. Nhưng bọn này là quân côn đồ. Chúng đáng tội chết.

- Ôi, bố già! Chẳng lẽ bố lại nghĩ rằng một thằng bé như tôi mà có thể thắng được bọn chúng, trong khi cả bố lẫn các nông dân đều không làm gì nổi sao?

- Ai bé nhỏ mà mưu trí thì có thể làm được khối việc, cừu đực đáp.

Hai bên không nói đến chuyện đó nữa. Nils đến ngồi bên đàn ngỗng trời đang ăn cỏ trên cao nguyên. Tuy không để lộ chút nào ý mình cho cừu biết, chú thành thật xót thương đàn cừu và rất muốn giúp. “Phải nói chuyện này với Akka và ngỗng đực Mårten, chú nghĩ bụng. May ra, họ có thể góp ý kiến với mình.”

Một lát sau, ngỗng đực trắng cõng Nils trên lưng, đi về phía Lỗ Địa Ngục. Nó bước đi, vô tư, trên mặt cao nguyên quang đãng, và như là chẳng chút nhận thấy rằng màu trắng, cũng như tầm vóc cao lớn của mình, có thể làm cho người ta trông thấy rõ ràng từ rất xa. Càng lạ hơn nữa là trận bão hôm qua tất nhiên đã làm cho nó xơ xác đi nhiều. Nó đi cà nhắc, chân bên phải và cánh bên trái nó kéo lê trên mặt đất. Tuy thế nó vẫn làm như không hề có chút nguy hiểm gì cả, đớp chỗ này chỗ kia một ngọn cỏ, không nhìn gì chung quanh hết. Chú bé Tí Hon nằm dài trên lưng ngỗng đực, mắt mải nhìn trời xanh. Chú đã quen ở trên lưng ngỗng đến độ có thể nằm, đứng hay ngồi đấy tùy thích.

Vô tâm đến thế thì làm sao chú bé và ngỗng đực lại có thể trông thấy ba con cáo đã lẻn lên mặt cao nguyên. Lũ cáo biết rằng lại gần một con ngỗng giữa một cánh đồng trống trải là việc gần như không thể làm nổi. Mới đầu chúng không nghĩ đến việc đuổi bắt ngỗng đực. Nhưng mà, chẳng có việc gì làm, chúng nép mình lại trong một khe nứt và rón rén bò về phía ngỗng. Chúng không còn xa nữa thì bỗng ngỗng đực cố bay lên. Nó đập cánh, nhưng không tài nào cất mình lên được. Thấy thế, lũ cáo càng hăng lên gấp bội, chúng leo lên mặt đồng, và chạy về phía ngỗng, vừa chạy vừa nấp sau những tảng đá và mô đất. Cuối cùng, chúng đã đến sát ngỗng đực, chỉ cần lấy đà một lần chót để nhảy lên vồ lấy ngỗng nữa thôi.

Nhưng đến phút chót, ngỗng đực trông thấy chúng, liền nhảy sang một bên. Lũ cáo vồ hụt. Tuy vậy, thất bại này cũng chẳng quan trọng gì, vì ngỗng chỉ cách chúng có hai sải, vả lại còn đi cà nhắc nữa.

Chú bé ngồi trên lưng ngỗng, quay về phía sau, kêu lên nhạo báng chúng.

“Chúng mày đã tọng quá nhiều thịt cừu rồi à? Đến nỗi đuổi bắt một con ngỗng cũng không được nữa”. Chú giễu lũ cáo, đến mức chúng phát khùng lên và bạt mạng đuổi theo ngỗng đực.

Ngỗng đực chạy thẳng về phía khe nứt to. Đến mép khe, nó đập mạnh cánh và vượt sang bên kia.

Bấy giờ, lũ cáo đã gần như tóm được ngỗng.

Sang bờ bên kia, ngỗng chạy tiếp mấy thước nữa, nhưng Nils vuốt ve cổ nó và bảo:

“Đứng lại được rồi đấy, ngỗng đực à!”

Cùng lúc, nghe đằng sau lưng những tiếng kêu hung hãn, tiếng móng sắc kèn kẹt và một tiếng ngã nặng nề. Lũ cáo đã mất tích.

Ngày hôm sau, người gác đèn biển trên đảo Karl Lớn trông thấy dưới cửa nhà mình, một miếng vỏ cây có viết mấy chữ, nét vụng về và xương xẩu:

“Lũ cáo ở Đảo Nhỏ đã rơi cả xuống Lỗ Địa Ngục. Bác có thể xuống đấy nhặt”.