hi đến nhà của Giáo trưởng, ông đẩy cửa bước vào, cửa không đóng. Sau khi khép cửa lại, anh trở về với mảnh sân có cây cọ như bắt rễ vào không gian, đến tận các ngôi sao đang lấp lánh trên cao. Anh tự bảo đây chính là nơi ẩn náu giấu mình lý tưởng. Gian phòng của Giáo trưởng chìm trong bóng tối đêm khuya vẫn ngỏ cửa ngày đêm như thường lệ. Hình như nó vẫn chờ anh. Anh nhẹ nhàng bước tới và cảm thấy tiếng thì thào nho nhỏ mà anh chỉ thoáng đoán là tên thánh Ala. Dừng lại nơi ngưỡng cửa, anh ngắm nhìn Giáo trưởng đang tiếp tục cầu nguyện như không trông thấy gì - hay là người ta không muốn nhận ra anh có mặt. Saít đi vào góc bên trái, gần những tập sách của anh và buông mình xuống chiếu, bộ com-lê không cởi cùng với giày và súng ngắn, rồi duỗi thẳng chân và hoàn toàn rã rời. Anh nằm ngửa ra, tay đỡ lấy gáy. Cái đầu của anh réo lên như một bọng ong, nhưng là thế nào được?

Hay là mình lại muốn nghe thấy tiếng súng nổ, tiếng la nức nở của Nabavigia và vui mừng vì không nghe thấy Sana kêu lên một tiếng nào. Thôi tốt hơn là vào chào Giáo trưởng nhưng cũng chẳng còn hơi sức nữa. Anh đã mất cả giọng một cách bất ngờ, giống như biển khơi đã nhận chìm nó vậy. Chính mình đã tưởng rằng sẽ ngủ thiếp đi khi vừa đặt lưng xuống đất!

“Một cuốn sách làm sởn da những kẻ nào e sợ Chúa, rồi làn da cùng trái tim họ sẽ dịu đi mỗi khi nhắc đến tên Chúa.” (trích kinh Coran).

Con người kỳ lạ này không bao giờ ngủ sao? Đúng lúc đó, con người kỳ lạ ấy cất tiếng hát với một giọng cao hơn thường lệ:

“Lời cầu xin nóng bỏng và đam mê của con để gặp Đấng cao cả đã không đáng kể! Nếu lời cầu xin đã không được đáp ứng bằng những dấu hiệu về sự hiện hình của NGƯỜI!”

Giáo trưởng lại tiếp tục, lần này mạnh mẽ vang động cả gian phòng:

“Mắt và trái tim chúng con đã mở rộng, trong khi mí mắt chúng con đã khép lại rồi”.

Saít cũng cố gắng nhếch được một nụ cười mặc dù đã rã rời: à ra vì thế mà Giáo trưởng không ý thức được sự có mặt của ta. Nhưng chính ta cũng chẳng có ý niệm về chính mình. Bỗng nhiên lời kêu gọi cầu nguyện lại vang lên trong không khí yên lặng và thanh bình của đêm khuya. Anh lập tức nhớ lại một đêm trước mất ngủ làm anh thức suốt cho đến khi có lời gọi nhắc nhở cầu nguyện, tâm trí bị kích thích về hạnh phúc sẽ đạt được ngày mai, niềm hạnh phúc mà anh đã quên ý nghĩa của nó. Anh bèn ngồi dậy, thoải mái vì đã chấm dứt giấc ngủ không yên và đau khổ - Anh ngắm nhìn qua cửa sổ ánh sáng xanh nhạt của ban mai và tia nắng mặt trời vừa ló dạng, anh xoa tay, lòng vui vui vì hạnh phúc mong muốn mà anh đã quên từ lâu ý nghĩa. Vì thế anh ưa thích buổi bình minh vì nét dịu dàng, vì ánh nắng xanh nhạt của nó, anh yêu nỗi vui và hạnh phúc đã quên lãng.

Lại một lần nữa anh đứng trước bình minh của một ngày nhưng anh mỏi mệt quá, không thể cử động cũng như không thể ngồi yên. Giáo trưởng đứng lên để cầu kinh và châm đèn nến, không chú ý gì đến anh cả. Ông kéo dài chiếc thảm cầu kinh, đứng lên trên và cuối cùng hỏi Saít:

- Con không cầu kinh buổi sáng ư?

Anh chẳng còn đủ sức trả lời. Giáo trưởng bắt đầu đọc kinh và Saít cũng nhanh chóng thiếp đi. Trong giấc mơ, anh thấy mình trong tù và người ta quất roi lên người anh mặc dù anh xử sự đúng mực. Anh hét lên không cần giữ gìn và cũng chẳng chống cự. Anh mê thấy rằng sau khi đánh anh, họ cho anh uống sữa. Anh trông thấy Sana lao vào quất roi mạnh mẽ vào Raúp Êluan trong buồng cầu thang. Anh nghe thấy những câu kinh thánh Coran thánh thót, có lẽ có đám ma nào đó. Rồi anh lại thấy mình bị truy đuổi bằng xe ô tô rất gắt, trong khi vì xe anh hỏng máy phải đi chậm lại và buộc anh phải nổ súng về mọi hướng có những kẻ truy bắt anh. Bất ngờ Raúp hiện ra từ trong xe ô tô điện đài, chụp lấy cổ tay anh, khóa tay anh lại trong khi anh chưa kịp hạ Raúp và bị tước vũ khí. Lúc ấy, Saít kêu to lên: “Hãy giết tôi đi nếu muốn, còn Sana con gái tôi vô tội. Không phải nó quất roi vào anh đâu, mẹ nó đấy! Nabavigia đã quất roi vào anh theo lệnh của Alixơ Xêđơra.”

Rồi anh mê thấy tham gia vào vòng múa hát thánh ca ZIKR do Giáo trưởng điều khiển để trốn tránh bọn truy lùng anh. Nhưng giáo trưởng Ali làm như không biết anh, hỏi anh là ai, tại sao lại vào chỗ này của chúng ta? Anh trả lời anh là Saít Maran, con trai lão Maran già, tông đồ của Giáo trưởng và nhắc nhở lại cây cọ dầu và những chuyện cũ xa xưa. Giáo trưởng lại hỏi anh thẻ căn cước, làm cho Saít rất ngạc nhiên, anh trả lời rằng tín đồ đi lễ không cần đến thẻ căn cước và tôn giáo không phân biệt kẻ phạm tội với kẻ không phạm tội.

Giáo trưởng đã khẳng định với anh rằng nếu Người hỏi thẻ căn cước của anh là để xác minh có đúng anh là người phạm tội hay không, vì người khinh ghét những kẻ không phạm tội. Saít đã đưa cho Giáo trưởng khẩu súng lục và nói rằng mỗi viên đạn đã có một xác chết ở trong, nhưng Giáo trưởng vẫn kiên trì đòi xem giấy căn cước với lý do đó là luật lệ của chính phủ. Điều này càng làm cho Saít sững sờ vì chính phủ có dính gì đến tôn giáo. Vậy là Giáo trưởng nói rằng đó là để thực hiện đề nghị của giáo sư vĩ đại Raúp Êluan, người ứng cử viên vào chức Giáo trưởng tối cao. Điều này lại làm cho Saít sửng sốt lần thứ ba và phản ứng lại rằng Raúp chẳng phải là gì khác, chính là tên phản bội chứa chất âm mưu tội phạm. Nói đến đó thì Giáo trưởng lại trả lời rằng chính vì lý do đó mà người ta đã đề nghị Raúp vào ứng cử chức vị quan trọng ấy. Và Raúp đã hứa sẽ giải thích lại kinh thánh Coran thần thánh bao gồm cả việc sẽ in bán cho mọi người với giá hợp với túi tiền mỗi người. Tất nhiên là tiền thu được từ những cuốn Kinh thánh ấy sẽ dùng để lập ra những câu lạc bộ giải trí, nơi đó có thể sử dụng vũ khí, săn bắn và tự sát nữa. Saít tuyên bố là sẵn sàng nhận chân thủy quỹ của Ban lãnh đạo giải thích lại kinh thánh và anh tin rằng Raúp sẽ tin cậy bảo lãnh cho anh, một trong số những người học trò cũ có tài nhất.

Đến đấy thì Giáo trưởng đọc đến đoạn kinh ca ngợi thắng lợi, mọi người treo đèn lồng lên thân cây cọ và người lĩnh xướng gào lên: “Sung sướng thay, dân tộc Ai Cập, vì vương quốc Al Hatxan đã thuộc về các người…”.

Saít mở mắt ra, bừng tỉnh với thế giới thấm đậm tia sáng tím ngắt, trống rỗng và vô nghĩa. Rồi anh trông thấy Giáo trưởng ngồi xếp chân bằng tròn, sáng lóa trong mầu trắng như tuyết của bộ quần áo choàng rộng, mũ đội đầu và chòm râu bạc. Việc Saít giật mình thức giấc làm ông chú ý và chăm chú nhìn anh dịu dàng. Saít vội vàng ngồi dậy và nhìn Giáo trưởng như muốn xin lỗi Người, trong khi những kỷ niệm xa xưa tràn ngập trí nhớ của anh.

- Đã trưa rồi và con chưa ăn uống gì cả…

Saít nhìn qua cửa sổ, rồi lại nhìn Giáo trưởng và thầm thì vẻ còn ngây ngất:

- Ôi, trưa rồi!

- Đúng vậy, ta tự bảo hãy để cho con ngủ. Chúa Trời sẽ dẫn dắt các đứa con của Người theo cách Chúa cho là thích hợp.

Anh đâm ra lo ngại. Nếu có một kẻ nào đó đã trông thấy anh đang ngủ giữa ban ngày thì sao?

- Trong giấc ngủ của con, con có cảm giác rằng có rất nhiều bước chân đi lại.

- Con chẳng cảm thấy gì đâu. Tuy nhiên ta có thể nói cho con biết rằng có người đã đến mang cơm lại cho con, một người khác đã đến tưới cho cây vả và cây cọ, quét dọn các nơi, rồi trải chiếu ngoài sân để chuẩn bị cho tín đồ đến làm lễ.

Saít bất ngờ chú ý đến điều đó:

- Thưa tôn sư, bao giờ thì họ sẽ đến?

- Chiều tối họ sẽ đến. Này con, có điều gì xảy ra cho con thế?

- Dạ, sáng nay lúc bình minh…

Saít ngồi im lìm không nói. Giáo trưởng vuốt chòm râu và thì thầm:

- Con thật đau khổ, con ta ạ.

Anh vội hỏi lại vẻ lo lắng:

- Dạ, làm sao tôn sư lại biết điều đó ạ?

- Con đã ngủ dài vậy mà con không được nghỉ ngơi, như đứa trẻ bị bỏ rơi trong mùa nóng bức, và trái tim con nóng bỏng thèm khát sự dịu mát của bóng rợp nhưng lại bướng bỉnh cứ tiếp tục đi trong nắng lửa mặt trời, vậy con đã tập đi chưa?

Saít dụi đôi mắt đỏ ngầu:

- Dạ, con thấy ngượng vì khi ngủ bị người ta quan sát.

Giáo trưởng vẫn thản nhiên đáp lại:

- Nếu con tìm cách thoát khỏi chân lý thì chân lý sẽ thoát khỏi con đó.

Anh nhẹ nhàng đưa tay sờ vào bao súng lục và tự hỏi không biết Giáo trưởng sẽ làm gì nếu anh chĩa súng vào Người. Ở trên đời này liệu có cái gì có thể làm rối sự yên bình đến khó chịu kia không?

Giáo trưởng lại hỏi anh:

- Con không đói ư?

- Dạ không.

Giáo trưởng mỉm cười đáp lại;

- Nếu con cầu xin Chúa che chở trong những lúc khó khăn, hẳn là NGƯỜI sẽ đáp lời.

- Có thể như thế!

Rồi liền sau đó anh hỏi với vẻ tinh quái:

- Thưa tôn sư, Người hãy nói cho con biết người sẽ làm gì nếu số phận dành cho Người một người đàn bà như vợ con và một đứa con gái để chối bỏ Người?

Một ánh thương hại thoáng trên đôi mắt trong sáng của Giáo trưởng:

- Các sinh vật thuộc về Chúa Trời và chỉ có thuộc về NGƯỜI định đoạt.

Mình phải cắt lưỡi mình đi trước khi nó phản mình và xưng hết tội lỗi. Mình muốn cung xưng hết tội của mình với Giáo trưởng lắm rồi. Cũng có thể là người chẳng cần đến, có thể là Người đã trông thấy ta nổ súng, có thể Người còn nhìn thấy nhiều hơn thế. Dưới cửa sổ vọng đến tiếng rao của người bán báo về những tin mới nhất của tờ báo Abun Hôn. Anh chìa một đồng bạc qua cửa sổ và quay lại với tờ báo, hoàn toàn quên hẳn Giáo trưởng. Mắt anh bám lấy dòng chữ tít bằng chữ to đậm: “Vụ ám sát khủng khiếp ở khu Thành cổ” và đọc ngấu nghiến bài báo như điên.

Anh không còn hiểu ra sao cả. Có phải là một vụ ám sát khác chăng? Nhưng không, đây chính là ảnh của anh, của Nabavigia và một ảnh nữa của Alixơ. Nhưng nạn nhân đâu? Sau đây là câu chuyện phơi bày trước mắt anh, đây là vụ bêu diếu lan tràn như bụi cát mà ngọn gió đưa từ sa mạc đến:

“Một người đàn ông ra khỏi nhà tù phát hiện ra rằng vợ anh ta đã lấy một người vốn là trợ thủ của mình. Nhưng anh ta phải tìm xem ai là nạn nhân và viên đạn đã bán vào tim mình như thế nào. Nhưng nạn nhân lại là người anh ta không hề quen biết bao giờ…”.

Mình phải đọc lại mới được. Alixơ và Nabavigia đã rời ngôi nhà ngay hôm mình đến thăm, với sự có mặt của viên cảnh sát và tay chân của Alixơ. Một gia đình khác đã đến ở tại đó. Hình như gia đình này đã phải trả cho họ một món tiền hoa hồng nữa. Tiếng nói mà mình đã nghe thấy té ra không phải là tiếng của Alixơ. Những tiếng nức nở hóa ra không phải của Nabavigia. Cái thân xác đổ sụp xuống không phải là Alixơ mà một người nào đó tên là Chaban Hátxanh, nhân viên của một hiệu bán đồ sắt tại đại lộ Môhamết Ali. Saít Maran đến đó vì ý định giết vợ và người bạn cũ, nhưng đã giết nhầm Chaban. Một người láng giềng của Alixơ tuyên bố đã trông thấy Saít rời khỏi ngôi nhà sau khi gây án, anh ta định báo cho cảnh sát khu vực nhưng lời kêu gọi của anh bị tiếng ồn ào che lấp đi.

Thực là thất bại thảm hại! Một tội ác vô nghĩa và vô tích sự! Bây giờ thì giá treo cổ đe dọa anh trong khi Alixơ thì lại an toàn, đó là sự thật trước ánh sáng giống như ngôi mộ được mở toang vậy. Anh ngước mắt lên và thấy Giáo trưởng Ali đang ngắm nhìn trời trên môi thoáng một nụ cười. Không thể giải thích được nhưng nụ cười đó làm anh khiếp đảm. Một ý muốn làm anh muốn đứng lên đến bên cửa sổ và cũng nhìn về cùng chiều với Giáo trưởng, có thể anh sẽ nhìn thấy cái gì trên trời cao đã có thể làm cho Giáo trưởng mỉm cười, nhưng anh kìm mình lại. Dù sao thì Giáo trưởng tha hồ mà mỉm cười trong lúc nhìn ngắm cái vô tận.

Nhưng các tín đồ sắp đến rồi và có một số người trong số đó có thể nhận ta anh qua hình ảnh được đăng trên trang báo. Còn có hàng ngàn người khác cũng đang ngắm nhìn bức hình của anh. Có người thì sửng sốt, có người thì sợ hãi cũng có người còn vui thích ngấm ngầm như con thú. Anh đã phạm tội giết người một cách vô ích, anh đang bị săn tìm và sẽ còn bị truy lùng đến cùng. Cô đơn, buộc phải coi chừng ngay chính hình ảnh của mình trong gương, và sống không có hình ảnh ấy. Mình sẽ giống như một xác chết được ướp kỹ, chui lủi từ hang này đến hang khác như một con người bị mèo truy bắt và bị thuốc trừ chuột đe dọa, lại còn bị loài người thù ghét vác gậy gộc đuổi đánh nữa chứ. Và tất cả những cái đó dưới con mắt khoái trá của kẻ thù.

Giáo trưởng quay lại nói dịu dàng với anh;

- Con mệt mỏi rồi, con hãy đi rửa mặt đi cho tỉnh.

- Con sẽ đi để tránh cho tôn sư khỏi phải nhìn thấy con. Anh vừa gấp tờ báo, vừa thì thầm, giọng nghẹn ngào.

Giáo trưởng lại càng dịu dàng hơn, khẽ bảo:

- Chỗ trú chân của con là ở đây.

- Dạ đúng vậy, nhưng con có thể có một chỗ khác.

Giáo trưởng cúi đầu xuống lẩm bẩm:

- Nếu có một chỗ khác nữa thì con đã chẳng đến đây.

Lúc này Saít thấy rằng hãy đi vào tạm trong núi chờ cho đến tối đêm. Ở đó đến đêm. Phải tránh ánh sáng và tìm nơi bóng tối. Tất cả điều đó thật vô ích. Mình đã ám sát Chaban. Anh là ai, Chaban Hatxanh? Anh chẳng biết tôi và tôi cũng vậy. Anh có con không? Anh có bao giờ nghĩ rằng mình sẽ bị một người không quen biết ám sát? Có bao giờ anh nghĩ rằng sẽ bị ám sát chẳng có lý do gì cả không? Bị ám sát vì nàng Nabavigia Xliman đã lấy Alixơ? Bị giết vì sự nhầm lẫn, trong khi Alixơ, cả đến Giáo trưởng Ali cũng chẳng hiểu ra sao. Mình muốn làm sáng tỏ một chút bí mật thì lại chỉ khám phá ra một mặt khác, bí ẩn hơn thế. Anh thở dài ngao ngán. Giáo trưởng nhắc lại:

- Con quả là mệt lắm rồi.

- Dạ, đó chính là thế giới của tôn sư đang mệt mỏi ạ.

- Quả thực là có khi chúng ta phải than vãn về điều ấy.

Saít đứng dậy và chuẩn bị đi:

- Xin vĩnh biệt tôn sư.

Giáo trưởng phản đối:

- Những lời nói của con, bất kể ý định thế nào, cũng chẳng có ý nghĩa gì cả. Đáng lẽ con phải nói là tạm biệt chứ không phải là vĩnh biệt.