acqueline đã thuê phòng tại một trong những cụm tòa nhà trên đại lộ Kellermann kia, chúng được xây dựng trước chiến tranh trên nền đất các công sự. Nhờ mấy cái thẻ sinh viên giả mạo, chúng tôi có thể dùng các bữa - chỉ phải trả 5 franc - tại quán của Cité universitaire: nó chiếm cứ sảnh lớn trát thạch cao một tòa nhà khiến người ta nghĩ tới khách sạn Saint-Moritz hoặc Cimiez.

Chúng tôi rất hay ở cả ngày và đêm trên những bãi cỏ hoặc trong sảnh nhiều ngôi nhà khác nhau. Thậm chí còn có cả một rạp chiếu phim và một phòng diễn kịch bên trong Cité.

Một chốn của nghỉ mát, hoặc giả một trong các khu tô giới quốc tế như từng tồn tại ở Thượng Hải. Cái vùng trung tính đó, ở ven rìa Paris, đảm bảo cho các cư dân của nó quyền miễn trừ ngoại giao. Khi vượt qua đường biên giới của nó - với những cái thẻ căn cước giả - chúng tôi được trú ngụ an toàn trước mọi thứ.

Tôi quen với Pacheco tại Cité universitaire. Tôi đã để ý đến ông vài tháng trước. Hồi tháng Giêng năm ấy, tuyết rơi rất nhiều và Cité trông thật giống một khu thể thao mùa đông. Nhiều lần tôi bắt gặp, trên đại lộ Jourdan, một người đàn ông trạc ngũ tuần vận cái áo măng tô màu hạt dẻ bợt màu và có hai ống tay quá dài, một cái quần nhung đen và giày cho người đi trượt tuyết. Mái tóc ông màu nâu chải hất ngược về sau, hai má lởm chởm râu. Ông cẩn trọng bước đi, như thể ông sợ, ở mỗi bước chân, bị trượt ngã trên tuyết.

Tháng Sáu tiếp theo đó, ông không còn giống vậy nữa. Bộ com lê vải màu be, cái sơ mi màu xanh da trời cùng đôi giày da hoẵng, thảy trông đều có vẻ mới toanh. Tóc đã cắt ngắn và hai má cạo nhẵn khiến ông có vẻ trẻ trung. Có phải chúng tôi đã bắt chuyện với nhau tại nhà ăn của Cité universitaire với các cửa sổ mở ra đại lộ Jourdan? Hay ở đối diện, tại quán Babel? Ở nhà ăn thì chắc hơn, tôi nghĩ thế, bởi cái bầu không khí giống sân bay đó, đối với tôi nó không thể tách rời khỏi Pacheco: décor của nhựa và kim loại, những tới lui của nhiều người nói đủ mọi thứ tiếng như thể chỉ quá cảnh ở nơi đây. Vả lại, hôm ấy Pacheco cầm một cái va li bằng da màu đen. Và ông đã nói với tôi, ông làm việc cho Air France, nhưng tôi không hiểu rõ lắm ông là steward trên một tuyến bay hay ông làm ở Orly. Ông có một căn phòng tại nhà Các Tỉnh Pháp. Và vì tôi ngạc nhiên, ở tuổi ấy mà ông vẫn còn có thể sống trong Cité universitaire, ông đã chìa cho tôi xem thẻ sinh viên, nó nói rõ ông đã ghi danh học về khoa học ở Halle aux vins.

Tôi không dám nói với ông là tôi đã biết mặt ông. Còn ông, hồi mùa đông trước đó ông có để ý thấy tôi? Ông có chờ đợi tôi đặt cho ông các câu hỏi? Hay ông chắc chắn rằng tôi không thể thấy có gì chung giữa kẻ vô gia cư đi đôi giày cho người trượt tuyết và kẻ đang ở trước mặt tôi kia? Ánh mắt màu xanh lơ không để cho ai đoán được điều gì trong các suy nghĩ của ông.

Một bóng dáng vận ba đờ xuy màu hạt dẻ bợt màu và có bước đi ngập ngừng đã biến mất vào màn tuyết mùa đông năm ấy. Và chẳng ai để ý thấy điều đó. Trừ tôi.