Ông Th Trg thân,

Tôi bắt đầu bài viết nầy từ cuối tháng Ba, với phản ứng phiền nhiễu nặng nặng trong lòng do “mặc cảm có tội vì được sống sót, chữ viết ra thấy cũng vô ích”- Cảm giác có thật khi từ Pleiku theo đoàn di tản về đến Tuy Hoà, bám trực thăng vào Nha Trang. Ðêm Mùa Phục Sinh, tháng Ba 1975, bãi biển chập chờn thấp thoáng những cụm người tỵ nạn lẫn tiếng than gầm ghìm chen sóng biển đỏ màu máu dưới trăng. Bài viết kéo dài qua hết tháng Tư, nỗi não nề kia càng thêm đậm sắc, lại phải đề cập đến người và việc mà thật tâm chỉ muốn vất đi. Khổ thay, phần im lặng lại bị suy diễn như một cách đồng thuận và những người lính từ lâu không nói lại bị nêu ra như chứng cớ về sự hoà hợp để hợp lý hoá cho Tội Aùc. Tuy nhiên, cũng như lần chia tay nơi tận sâu hoạn nạn, khổ nhục, mà chỉ một biên giới cực nhỏ cuối cùng sẽ bước qua bên cảnh chết. Ông với tôi vẫn luôn duy trì hy vọng và giữ chặt cây bút với cực độ tự tin - Công việc mà chúng ta hằng thực hiện mấy mươi năm qua. Cũng sắp hết một đời người với chừng ấy việc mà thôi- Việc của Người Lính cầm bút viết thành văn.

Nhân “ngày sinh không thật của sự chết có thật”.

19 tháng 5, 1999

--------------------------------

1 Lệnh tấn công tàn sát giai cấp nông dân Nga của Stalin