ạ sĩ Kolodny biết tin sau khi nhận một cú điện thoại từ liên đoàn và gã đã choáng váng tới mức phải rón rén đi qua lều quân báo đến chỗ đại úy Black đang gà gật thượng cả hai cẳng chân khẳng khiu lên bàn mà choáng váng thì thào báo tin.

Mặt đại úy Black bừng sáng ngay lập tức. “Bologna ư?” gã sung sướng reo lên. “Ôi quỷ tha ma bắt tôi đi.” Gã phá lên cười. “Bologna hử?” Gã lại cười to và lắc đầu ngạc nhiên khoan khoái. “Trời ạ! Tôi nóng lòng muốn thấy mặt mấy tên chết tiệt đó khi biết mình sẽ phải tới Bologna quá. Ha, ha, ha!”

Đó là trận cười thỏa thuê đầu tiên mà đại úy Black có được kể từ ngày bị thiếu tá Major vượt tài láu cá để giành mất chức phi đoàn trưởng, gã bèn phấn khởi lờ đờ vươn vai và nghiêm ngắn vào vị trí sau bàn để có thể tận hưởng hết niềm vui sướng khi đám cắt bom tới nhận bản đồ tác chiến.

“Đúng rồi đó, đồ chết tiệt ạ, là Bologna,” gã lặp lại câu nói này tới bất cứ người cắt bom nào còn ngờ vực thắc mắc xem liệu có đúng là họ sắp phải bay tới Bologna không. “Ha! Ha! Ha! Ngậm bồ hòn đi thôi, đồ chết tiệt ơi. Lần này thì các anh sắp được nếm mùi thật rồi.”

Đại úy Black theo chân từng người ra ngoài cho tới tận người cuối cùng để khoái trá quan sát hiệu ứng của tin này lên bọn họ, cả sĩ quan lẫn lính trơn, mũ sắt, dù, áo giáp đầy đủ, tập hợp quanh bốn chiếc xe tải đang nổ máy chờ ở khu trung tâm doanh trại. Gã là một kẻ muộn phiền cao, gầy, luôn đi cùng vẻ lờ phờ bực dọc. Cứ ba, bốn ngày gã lại cạo khuôn mặt choắt tái nhợt của mình một lần, và gần như lúc nào trông gã cũng như đang nuôi một bộ ria màu hung trên bờ môi trên mỏng dính. Quang cảnh bên ngoài đã không khiến gã thất vọng. Nỗi khiếp sợ phủ bóng tối lên mọi nét mặt, và đại úy Black khoan khoái ngáp, dụi chút ngái ngủ cuối cùng ra khỏi mắt và phá lên cười hả hê mỗi lần gã bảo ai đó ngậm bồ hòn đi.

Bologna hóa ra lại là sự kiện đáng tưởng thưởng nhất trong đời đại úy Black kể từ khi thiếu tá Duluth bị giết trên bầu trời Perugia và suýt thì gã đã được chọn làm người thay thế vị trí của Duluth. Khi tin về cái chết của thiếu tá Duluth được điện báo về, đại úy Black đã đáp lại với niềm vui sướng dâng trào. Mặc dù trước đó chưa từng nghĩ về khả năng này, nhưng đại úy Black ngay lập tức hiểu ra rằng gã là người kế cận hợp lý nhất để thay thế thiếu tá Duluth cho chức phi đoàn trưởng. Cần phải nói rằng, gã là sĩ quan quân báo của phi đoàn, điều này có nghĩa rằng gã thông minh nhất phi đoàn(29). Đúng là gã đã không trực tiếp tham chiến như thiếu tá Duluth hay như tất cả các phi đoàn trưởng khác theo thông lệ; nhưng đây cũng chính là một ưu điểm quan trọng của gã, do cuộc sống của gã không gặp nguy hiểm nên gã có thể đảm đương nhiệm vụ này mãi mãi, miễn là đất nước cần. Càng suy nghĩ đại úy Black càng cảm thấy dường như chuyện gã được kế nhiệm là không thể tránh khỏi. Vấn đề chỉ còn là nhanh chóng buông vài lời đúng đắn tới đúng chỗ. Gã đã vội vàng quay trở lại phòng làm việc của mình để vạch ra kế hoạch hành động. Vào lại tư thế quen thuộc trên chiếc ghế xoay, chân gác lên bàn và nhắm mắt lại, gã bắt đầu tưởng tượng xem mọi thứ sẽ đẹp đẽ ra sao khi gã trở thành phi đoàn trưởng.

Trong khi đại úy Black còn đang tưởng tượng, đại tá Cathcart đã hành động, và đại úy Black đã phải lặng đi vì kinh ngạc trước tốc độ, gã kết luận, mà thiếu tá Major đã vượt mặt gã. Nỗi thất vọng lớn lao khi nghe tin bổ nhiệm thiếu tá Major làm phi đoàn trưởng bèn được tô điểm thêm bằng sự cay cú mà gã chẳng buồn che giấu. Khi các sĩ quan quản lý đồng sự biểu lộ sự kinh ngạc trước việc đại tá Cathcart bổ nhiệm thiếu tá Major, đại úy Black liền thẽ thọt rằng có gì đó sai trái đang diễn ra; đến khi họ bàn tán về việc lập trường chính trị của thiếu tá Major có vẻ hơi giống với Henry Fonda, đại úy Black liền khẳng định thiếu tá Major chính là Henry Fonda; và khi họ nhận xét rằng thiếu tá Major có vẻ hơi lập dị thì đại úy Black đã tuyên bố rằng Major chính là một tên cộng sản.

“Bọn họ đã chiếm được tất cả mọi thứ,” gã tuyên bố loạn lên. “Được thôi, nếu muốn thì các anh cứ việc đứng tránh qua một bên và mặc cho bọn họ hoành hành, nhưng tôi thì không. Tôi sẽ xử lý chuyện này. Từ giờ trở đi tôi sẽ bắt bất kỳ kẻ chết tiệt nào đến lều quân báo của tôi đều phải ký một lời thề trung thành. Nhưng tôi sẽ không cho tên khốn thiếu tá Major đó được ký ngay cả khi gã muốn.”

Gần như chỉ trong một đêm, Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang đã nở hoa rực rỡ, và đại úy Black sung sướng vô ngần khi phát hiện ra chính gã là ngọn giáo đi đầu. Gã đã thực sự phát minh ra điều gì đó có ý nghĩa. Tất cả lính trơn và sĩ quan mỗi khi ra trận đều phải tới lều quân báo ký một lời thề trung thành thì mới được cấp cho túi bản đồ, phải ký lời thề thứ hai để có được bộ áo giáp chống đạn và dù, và phải ký lời thề thứ ba thì mới được trung úy Balkington, sĩ quan chỉ huy đội xe, cho phép lên xe đi từ phi đoàn tới sân bay. Mỗi lần có việc thì họ lại phải ký một lời thề trung thành. Họ phải ký lời thề trung thành để được lĩnh lương từ sĩ quan tài vụ, để được cấp quân dụng, để được cắt tóc bởi thợ cắt người Ý. Đối với đại úy Black, mọi viên sĩ quan ủng hộ Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang của gã đều là một đối thủ, và gã dành cả hai mươi bốn giờ mỗi ngày để lập mưu, lên kế hoạch sao cho luôn có thể đi trước đối thủ một bước. Lòng tận tụy với tổ quốc của gã không chịu đứng sau bất cứ ai. Khi những sĩ quan khác đã nghe theo lời thúc giục của gã và lập ra những lời thề trung thành mới của riêng họ, thì gã lại làm tốt hơn nữa bằng cách bắt tất cả những kẻ khốn kiếp ló mặt tới lều quân báo phải ký hai lời thề trung thành, sau đó là ba, rồi bốn; sau đó gã lại đưa ra cam kết trung kiên, sau đó là bài “The Star-Spangled Banner”(30), một đoạn, hai đoạn, ba đoạn, bốn đoạn. Mỗi khi vượt lên trước những đối thủ của mình, đại úy Black đều miệt thị bọn họ vì đã không theo kịp tấm gương mà gã đã nêu. Mỗi khi họ noi gương gã, thì gã lại rụt vòi lo âu và vò đầu bứt óc tìm cho ra chiến thuật mới giúp gã lại có thể khinh miệt bọn họ.

Không hiểu đầu cua tai nheo như thế nào, đám lính chiến trong phi đoàn đã phát hiện ra rằng họ bị thống trị bởi đám người hành chính vốn được bổ nhiệm để phục vụ họ. Họ bị đàn áp, xúc phạm, quấy rối và sai khiến suốt cả ngày, hết người này đến người khác. Khi họ lên tiếng phản đối thì đại úy Black đáp lại rằng ai trung thành thì sẽ không ngại ký những lời thề trung thành mà họ phải ký. Đối với những người chất vấn về hiệu quả của những lời thề trung thành, gã đáp lại rằng ai thực sự trung thành với tổ quốc thì dù gã có bắt phải thề trung thành bao nhiêu lần họ cũng sẽ cảm thấy thật tự hào mà thề. Và với những ai đặt câu hỏi về tính đạo lý, gã đáp lại rằng “The Star-Spangled Banner” là bản nhạc hay nhất từng được sáng tác. Một người càng ký nhiều lời thề trung thành thì anh ta càng trung thành; đối với đại úy Black, chuyện chỉ đơn giản như vậy, và gã đã bắt hạ sĩ Kolodny mỗi ngày ký hàng trăm lời thề dưới tên gã, do vậy gã luôn có thể chứng minh với mọi người rằng gã trung thành hơn họ.

“Điều quan trọng là bắt họ thề mãi như vậy,” gã giải thích. “Họ có thực lòng hay không, không quan trọng. Đó là lý do người ta đã bắt trẻ em thề trung thành ngay cả trước khi chúng biết ‘thề’ và ‘trung thành’ có nghĩa là gì.”

Đối với đại úy Piltchard và đại úy Wren, Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang chỉ là trò nhảm nhí vinh quang, bởi vì nó đã khiến việc tổ chức nhân sự cho mỗi nhiệm vụ chiến đấu trở nên rối rắm. Khắp nơi trong phi đoàn, mọi người bị trói buộc vào những việc như ký, thề và hát, khiến cho mỗi nhiệm vụ lại mất thêm hàng giờ nữa mới thực sự tiến hành được. Không thể thực hiện được những trận đánh khẩn cấp, nhưng cả đại úy Piltchard lẫn đại úy Wren đều quá nhát không dám kêu một tiếng nào chống lại đại úy Black, người đang hằng ngày tỉ mỉ thực thi học thuyết “Liên tục Xác nhận lại” mà gã đã tạo ra, một học thuyết được thiết kế để tóm sạch bất cứ ai đã trở nên bất trung kể từ lần gần nhất họ ký lời thề trung thành một ngày trước đó. Chính đại úy Black là người đã tới khuyên đại úy Piltchard và đại úy Wren khi họ kể lể về tình thế gay go bối rối này. Gã đã đi cùng một phái đoàn và thẳng thừng khuyên họ bắt mỗi người phải ký một lời thề trung thành trước khi cho phép họ bay ra trận.

“Tất nhiên đó là quyền của các anh,” đại úy Black nói. “Không có ai cố gây sức ép lên các anh cả. Nhưng tất cả những người khác đều bắt lính ký những lời thề trung thành, và FBI sẽ thấy hay ho lắm đấy nếu chỉ có hai anh là không quan tâm đến tổ quốc đủ để bắt lính ký lời thề trung thành. Nếu các anh muốn có tiếng xấu thì đó cũng là việc của các anh chứ chẳng phải của ai khác. Chúng tôi chỉ cố giúp đỡ các anh mà thôi.”

Milo không bị thuyết phục và kiên quyết từ chối yêu cầu không cung cấp thức ăn cho thiếu tá Major, kể cả thiếu tá Major có là một gã cộng sản đi chăng nữa, điều mà Milo cũng thầm nghi ngờ. Về bản chất Milo luôn chống lại mọi cải cách có nguy cơ phá vỡ tiến trình bình thường của mọi sự. Milo giữ vững đạo lý của mình và kiên quyết từ chối tham gia vào Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang cho đến khi đại úy Black gọi Milo lên gặp phái đoàn và yêu cầu Milo tham gia.

“Bảo vệ tổ quốc là nhiệm vụ của tất cả mọi người,” đại úy Black đáp lại lời phản đối của Milo. “Và toàn bộ chương trình này là tự nguyện, Milo - anh đừng quên điều này. Binh lính không cần phải ký vào lời thề trung thành của Piltchard và Wren nếu như không muốn. Nhưng nếu họ không ký thì chúng tôi muốn anh phải bỏ đói họ đến chết. Giống như là Bẫy-22 vậy. Anh có hiểu không? Anh không chống lại Bẫy-22 chứ, phải không?”

Bác sĩ Daneeka thì rất cứng rắn.

“Điều gì đã khiến anh tin chắc rằng thiếu tá Major là một tay cộng sản?”

“Ông chưa bao giờ nghe thấy anh ta chối bỏ điều này cho đến khi chúng ta kết tội anh ta, phải không? Và ông không thấy anh ta ký bất cứ lời thề trung thành nào.”

“Anh có để cho anh ta ký lời thề trung thành nào đâu.”

“Tất nhiên là không rồi,” đại úy Black giải thích. “Điều đó sẽ đi ngược với mục đích chính của cuộc thánh chiến của chúng ta. Này, ông không cần phải hợp tác với chúng tôi nếu như ông không muốn. Nhưng việc mà toàn thể chúng tôi đang bỏ công ra làm sẽ còn có nghĩa lý gì nếu như ông lại khám bệnh cho thiếu tá Major ngay khi Milo bắt đầu bỏ đói anh ta cho tới chết? Tôi chỉ băn khoăn không biết liên đoàn sẽ nghĩ gì về người đã hủy hoại toàn bộ chương trình an ninh của chúng ta. Rất có thể là họ sẽ chuyển ông tới Thái Bình Dương.”

Bác sĩ Daneeka nhanh chóng đầu hàng. “Tôi sẽ bảo Gus và Wes làm bất cứ việc gì anh yêu cầu.”

Ở trên liên đoàn, đại tá Cathcart đã bắt đầu tự hỏi xem điều gì đang diễn ra.

“Thằng ngốc Black với trò yêu nước của gã đấy,” trung tá Korn báo cáo kèm theo. “Tôi nghĩ anh nên hợp tác với gã một chút, bởi vì chính anh là người đã bổ nhiệm thiếu tá Major làm phi đoàn trưởng.”

“Đó là ý tưởng của anh,” đại tá Cathcart giận dỗi buộc tội lại. “Lẽ ra tôi đã không nên để mình bị anh dẫn dụ vào tình thế đó.”

“Nhưng đó cũng là một ý tưởng rất hay mà,” trung tá Korn vặn lại, “bởi vì nó đã kết liễu một gã thiếu tá vô dụng đã liên tục gây tiếng xấu cho anh với vai trò một người quản lý. Đừng lo, vụ này có lẽ sẽ kết thúc sớm. Điều tốt nhất nên làm bây giờ là gửi cho đại úy Black một lá thư thể hiện sự ủng hộ tuyệt đối và hy vọng anh ta sẽ chết trước khi gây ra quá nhiều thiệt hại.” Trung tá Korn chợt nảy ra một ý nghĩ kỳ quái. “Tôi tự hỏi! Anh không nghĩ rằng gã khờ đó sẽ cố lôi thiếu tá Major ra khỏi ổ đấy chứ, phải không?”

“Việc tiếp theo mà chúng ta sẽ làm là đưa gã thiếu tá Major chết tiệt đó ra khỏi ổ,” đại úy Black quyết định. “Tôi cũng muốn đẩy vợ con gã vào rừng nữa. Nhưng chúng ta không thể làm vậy được. Gã không có vợ con. Do vậy chúng ta sẽ chỉ làm những việc mà chúng ta có thể và lôi cổ gã ra khỏi toa xe của gã. Ai là người quản lý những cái lều?”

“Chính là gã.”

“Các anh thấy không?” đại úy Black hét lên. “Bọn chúng đã chiếm được mọi thứ! Hừ, tôi sẽ không chấp nhận như vậy đâu. Tôi sẽ đưa vấn đề này ra trước thiếu tá …de Coverley nếu cần. Tôi sẽ bảo Milo nói với ông ấy về vụ này ngay khi ông ấy trở về từ Rome.”

Đại úy Black có niềm tin vô bờ vào sự thông thái, sức mạnh và sự công bằng của thiếu tá …de Coverley, dù rằng trước đó gã chưa từng nói chuyện với - de Coverley một lần nào và tận giờ vẫn thấy mình không đủ dũng khí để làm việc đó. Gã giao cho Milo thay mặt mình để nói chuyện với thiếu tá …de Coverley và sốt ruột đi ra đi vào trong lúc đợi viên sĩ quan thừa hành cao lớn kia trở về. Cũng như tất cả mọi người khác trong phi đoàn, gã sống trong nỗi sợ hãi và tôn sùng viên thiếu tá oai nghiêm tóc bạc với gương mặt khắc khổ mang phong thái của Chúa trời này. Cuối cùng thì - de Coverley cũng trở về từ Rome với một bên mắt bị thương nằm dưới miếng che bằng nhựa và ông ta, chỉ bằng một đòn, đã đập tan tành toàn bộ Cuộc Thánh Chiến Vinh Quang của gã.

Vào ngày thiếu tá …de Coverley trở về, Milo đã cẩn thận không nói gì khi ông ta bước vào nhà ăn với vẻ nghiêm trang khắc khổ dữ dằn và thấy mình bị chắn đường bởi một bức tường các sĩ quan đang xếp hàng để ký lời thề trung thành. Ở phía cuối của quầy đồ ăn, một nhóm người đến sớm đang thề trung thành dưới cờ, một tay đỡ khay thức ăn chênh vênh, để được phép ngồi ở bàn ăn. Tại các bàn ăn, các nhóm còn đến sớm hơn nữa đang hát bài “The Star-Spangled Banner” để được phép sử dụng muối, hạt tiêu và nước tương cà chua tại đó. Tiếng ồn từ từ lắng xuống khi thiếu tá …de Coverley dừng lại ở cửa với cái nhíu mày khó hiểu và không hài lòng, như thể đang phải chứng kiến một cảnh quái đản. Ông bắt đầu tiến về phía trước theo một đường thẳng, và bức tường sĩ quan phía trước ông tách đôi ra như biển Đỏ(31). Không thèm liếc trái liếc phải, ông sải bước mạnh mẽ tới quầy đồ hấp và, bằng giọng nói rõ ràng, mạnh mẽ, thô ráp vì tuổi tác và trầm vang nhờ địa vị và quyền lực già nua, ông nói:

“Cho tôi ăn.”

Thay vì cho ăn, hạ sĩ Snark lại đưa thiếu tá …de Coverley một lời thề trung thành để ông ký. Thiếu tá …de Coverley gạt đi, bực bội kinh khủng khi nhận ra nó là gì, vẻ khinh bỉ dữ tợn lóe lên chói lóa trong mắt ông và gương mặt già nua to bự chảng của ông tối sầm lại trong cơn giận dữ khủng khiếp.

“Tôi nói: cho tôi ăn,” ông lớn tiếng ra lệnh bằng thứ giọng khàn đầy điềm gở ầm ầm xuyên qua khu lều lặng phắc như những tràng sấm nổ vọng lại từ đằng xa.

Mặt hạ sĩ Snark tái mét và người bắt đầu run rẩy. Gã liếc nhìn về phía Milo năn nỉ xin chỉ thị. Vài giây kinh khủng trôi qua trong im lặng. Thế rồi Milo gật đầu.

“Cho ông ấy ăn đi,” Milo nói.

Hạ sĩ Snark bắt đầu cho thiếu tá …de Coverley ăn. Thiếu tá đi ra khỏi quầy với chiếc khay đầy thức ăn và đột nhiên đứng lại. Ông thấy các nhóm sĩ quan khác đang nhìn ông lặng câm cầu cứu, và với sự hung hăng chính nghĩa, ông gầm lên:

“Cho tất cả mọi người ăn đi!”

“Cho tất cả mọi người ăn đi!” Milo nhẹ nhõm hân hoan nhắc lại, và thế là Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang đã đi đến hồi kết.

Cú đâm sau lưng từ một kẻ có địa vị cao mà đại úy Black luôn tin tưởng sẽ ủng hộ mình này đã khiến gã vỡ mộng sâu sắc. Thiếu tá …de Coverley đã làm cho gã thất vọng.

“Ôi, chuyện đó với tôi chẳng hề hấn gì,” gã đã vui vẻ đáp lời bất cứ ai đến an ủi. “Chúng ta đã hoàn thành nhiệm vụ của mình. Mục đích của ta là khiến cho tất cả những ai mà ta không thích phải sợ hãi và cảnh báo mọi người về sự nguy hiểm của thiếu tá Major, và hiển nhiên là chúng ta đã làm tốt việc này. Bởi vì đằng nào thì ta cũng không định cho hắn ký vào bất cứ lời thề trung thành nào, cho nên thực sự thì việc ta có những lời thề đó hay không cũng chẳng quan trọng.”

Giờ khi thấy tất cả những người trong phi đoàn mà gã không thích lại sợ hãi trong suốt Trận Vây Thành Bologna Vĩ Đại kinh hoàng và bất tận này, đại úy Black lại hồi tưởng đầy hoài niệm về những ngày xưa tươi đẹp của Cuộc Thánh Chiến Lời Thề Trung Thành Vinh Quang mà gã đã một thời từng được làm người quan trọng thực sự, và thậm chí ngay cả những kẻ như Milo Minderbinder, bác sĩ Daneeka, Piltchard và Wren đều đã từng run rẩy khi gã tiến lại và phủ phục dưới chân gã. Để chứng tỏ cho những kẻ mới tới rằng gã từng được là người quan trọng thật sự thì gã vẫn còn giữ bức thư khen ngợi của đại tá Cathcart.

29. Chơi chữ: intelligence (tình báo, quân báo) và intelligent (thông minh).

30. Quốc ca Mỹ.

31. Nhái lại cảnh trong Kinh Thánh khi Moses giương cây quyền trượng lén, nước biển Đỏ đã tách làm đôi tạo thành một con đường cho người Israel vượt qua.