au khi xua lũ bình dân cùng những thúng mủng, xe kéo của chúng vào, Côn khịt mũi và bắt đầu màn sau. Tiếng cười òa ra và không ngưng lại được. Những mỹ nữ váy áo sặc sỡ, cầm gương, lược uốn éo, chải chuốt trong khi bọn tay chơi với điếu thuốc, cốc rượu trên tay lấm lét nghiêng ngó… Đến lúc bọn trí thức mặt mũi trịnh trọng, với kiếng trên mắt, và giấy bút kẹp nách đủng đỉnh tiến ra thì cả một cơn bão cười rộ lên. Nhưng cả cái xã hội người ấy, chỉ là bầy khỉ của Côn.

- Bao nhiêu – Một gã tóc vàng râu xồm trỏ vào một con khỉ mặc vét tông với quần đùi.

- Năm mươi đô – Côn đáp, bằng thứ tiếng Anh chợ trời.

- Quá đắt – Kèm theo là một cái nhún vai.

- Nó là giáo sư đó. Còn đây là nhà văn. Hay ông thích triết gia?

Gã tóc vàng lắc đầu, trỏ một con khác.

- À, nữ ca sĩ, bốn lăm đô.

Tay gã kia lại di chuyển.

- Đó là hoa hậu, cũng bốn lăm.

Cuối cùng, gã tóc vàng ngã giá một ngôi sao điện ảnh – bốn mươi đô, một nhan sắc khỉ ủ dột trong chiếc mini jupe chói đỏ.

Buổi tối, vợ chồng Côn hỉ hả với túi tiền. Côn vừa tu bia vừa tự tán thưởng:

- Bọn nó thích mê tơi. Đào đâu ra cái giống quí hiếm như vậy chớ. Hiếm quí như vậy thì chỉ có thể đi ra từ nhà lão Côn thôi.

Côn cười ha hả, đi đến chuồng khỉ. Những cặp mắt đầy vẻ thiểu não u uất đang nửa ngủ nửa thức dòm ra. Những cơn đói kéo dài đã rút cạn sinh lực chúng. Những miếng ăn cầm chừng chẳng nhằm nhò gì đối với cái dạ dày luôn rỗng tuếch. Nhưng chỉ cần vài tiếng chí chóe, bọn khỉ nhỏ sẽ bị lũ khỉ đại bàng tặng cho những cú đấm tát ra trò, để được chủ thưởng cho vài miếng.

Côn thò tay vào, bốc một khỉ con đang bú khỏi vú mẹ. Con vật non nớt rúm người lại, rên khe khẽ. Khỉ mẹ nhấp nhỏm, đứng lên, ngồi xuống, liếc trộm Côn với vẻ kinh hãi. Côn đã cắt sữa rất sớm những khỉ con đang bú để chúng không lớn thêm được. Bằng cách đó, Côn tạo ra những thế hệ khỉ càng về sau càng suy kiệt, teo tóp. Và chúng trở thành món hàng đắt giá để Côn móc túi của khách du lịch ham của lạ.

Trong giường, thằng bé ba tuổi của Côn đang ngủ. Lúc nằm, trông nó có vẻ bình thường hơn lúc đứng. Những khi nhìn con, Côn không khỏi cảm thấy một nỗi lo sợ mơ hồ. Kiểu đừng gù gù với hai cánh tay dài buông thong, đôi vai rụt và cái nhìn lom khom của nó hoàn toàn giống khỉ. Cả ngày, thằng bé cứ lân la ngoài chuồng, bắt Côn cho khỉ làm trò. Ngừng lại là nó giãy nảy, la khóc. Nó còn thích ngồi nhơi chuối nhơi kẹo khiến lũ khỉ đòi ăn bên trong dại dột thò tay ra xin, thế là nó đánh rõ đau và rú lên cười. Côn nghĩ đến ngày mai của nó. Với thân thể xấu xí cùng những tính cách bất thường như thế, Côn phải có thật nhiều tiền để bù vào cho nó…

- Ngày mai, phải nghĩ thêm vài trò mới… Côn cứ thao thức với các ý định.

Buổi sáng, Côn đứng dậy, thấy vợ còn ngủ mà con thì biến mất. Hai vợ chồng tìm khắp trong nhà, ngoài sân đều không có. Ra đến dãy chuồng khỉ, thấy vắng tanh. Côn choáng váng muốn xỉu. Cửa chuồng vẫn khóa. Côn đi đến lắc mạnh các song chuồng và chợt hiểu ra. Lũ khỉ nhà Côn đã teo nhỏ tới mức có thể tự do lọt khỏi song chuồng. Và chúng đã bỏ đi. Tất cả. Khỉ, tiền bạc, cả sự tin tưởng tuyệt đối vào bản thân của Côn. Còn lại thằng con Côn. Nó đâu rồi.

Đang muốn chết hơn là sống, bỗng nghe tiếng khọt khẹt. Nhìn lên cây, Côn trông thấy thằng con trần truồng đang bị trói trên đó. Bọn khỉ đã cào xé nó, nhưng không gây thương tích nặng. Hết sức vất vả, vợ chồng Côn mới moi hết ra một mồm lá cây mà bọn khỉ đã nhét cho nó. Không chịu tắm táp, không cho xức thuốc, thằng bé đã đòi ra chuồng khỉ.

- Đâu rồi? – Nó hét lên trước dãy chuồng trống không.

- À… bọn nó đi chơi rồi… mai sẽ về với con – Vợ Côn cố phỉnh phờ.

- Không… Không… Bắt đền đây… bắt đền…

Nó gào lên, giãy dụa. Côn vội vã đi mua mấy con khỉ ngoài chợ về cho nó. Vừa trông thấy bọn khỉ lạ, nó đã nổi điên lên, lấy cây quất tới tấp. Rồi tiếp tục đòi những con khỉ biết làm trò. Ngày này sang ngày khác, nó cứ gào khóc, phá phách, rên rỉ… Bác sĩ cũng chịu thua, không đoán được bệnh. Vợ chồng Côn thất điên bát đảo, bán hết cả gia tài vẫn không chữa được bệnh cho con. Suốt ngày, nó vào ngồi trong chuồng khỉ, ăn những thứ khỉ vẫn ăn và làm tất cả những trò của khỉ.