hắp nơi thiên nhiên trong vùng rừng núi đang tỉnh dậy. Trên trời vừng dương, xa hơn, với một ánh sáng diệu kỳ, chiếu tỏa lên các ngọn núi và các cảnh vật. Trong các thung lũng, các cây dương sắp nảy lộc. Mùi thông và trầm hương ngày càng ngào ngạt. Trên đồng bằng cũng như trong rừng sâu; ngày đêm dòng nước róc rách, do tuyết tan, làm tràn ngập mặt đất và len lỏi được một lối đi đến tận vịnh Hơt-xân.

Trong cái vịnh bao la đó, suốt ngày đêm các cánh đồng băng nứt nẻ răng rắc, đổ ầm ầm như sấm dậy, và sóng nước cứ ào ào dồn ra Bắc Băng Dương, vào cổng “Rô-oen-cơm”. Luồng gió mạnh được hình thành, nhiều lúc vẫn kéo theo với gió tháng tư một cái rét cắt da cắt thịt của mùa đông.

Núi Mặt Trời sừng sững cao vút, vượt lên trên các ngọn thông bao quanh. Đỉnh núi như một cái đầu hói luôn luôn đón nhận những tia sáng đầu tiên của vừng dương mới mọc, và những ánh sáng cuối cùng của chiều tà còn rơi rớt lại. Trên cái đỉnh núi dãi nắng đó, hang ổ của Kazan nằm ở phía khuất gió, nên suốt sáu tháng đông khủng khiếp nó vẫn được thảnh thơi ấm áp.

Hầu như suốt ngày nó chỉ ngủ, có Sói Xám nằm cạnh, bụng sát đất, chân duỗi dài, mũi luôn luôn cảnh giác với cái mùi người không xa lắm.

Trong khi Kazan ngủ và mơ màng thì Sói Xám không ngớt lo âu quan sát bạn. Mỗi lần thấy lông lưng Kazan đứng lên, Sói Xám lại gầm gừ, nhe nanh, xù lông. Cũng có đôi khi, chỉ thấy gân chân khẽ giật, cái mõm hơi nhíu, cũng đủ biết là Kazan đang mê.

Và thường khi, như đáp lại cái tư tưởng của con chó sói, một giọng người vang lên, vọng đến tận ngọn Núi Mặt Trời, lúc người thiếu phụ mắt xanh xuất hiện ở bực cửa chòi gỗ.

- Lu Lu!... Lu Lu!

Sói Xám vểnh tai, còn Kazan thì tỉnh giấc và lát sau đứng hẳn dậy. Nó nhảy lên mỏm cao nhất của ngọn núi và lồng lộn rên rỉ, trong khi tiếng gọi lại văng vẳng. Sói Xám từ nãy rón rén đi theo, gác mõm lên vai bạn. Nó biết rõ ý nghĩa của tiếng gọi kia, và rất sợ, sợ hơn cả tiếng động và hơi người.

Từ ngày nó rời bỏ bầy anh em của nó và sống với Kazan, tiếng người đã trở thành kẻ thù nguy hại nhất của Sói Xám. Nó căm thù Tiếng Người, vì Tiếng Người bắt mất Kazan của nó, buộc nó phải rình mò, suốt đêm dưới ánh trăng mờ, dưới vòm sao lặng. Những lần Tiếng Người bắt nó phải goá bụa như vậy, Sói Xám vẫn trung thành một dạ và, không đáp lại tiếng gọi của những anh em rừng rú, vẫn chờ đợi Kazan trở về. Đôi khi thấy Kazan lắng tai nghe tiếng người, nó khẽ cắn bạn để tỏ rằng mình đau buồn, và gầm gừ về hướng Tiếng Người.

Hôm ấy khi Tiếng Người vang lên lần thứ ba, Sói Xám không bám sát vào Kazan và không tìm cách giữ bạn nữa, nó quay phắt lưng lại, vào tít trong ổ.

Nó lầm lì trong đó, và qua bóng tối, Kazan chỉ thấy đôi mắt sáng quắc dữ tợn của Sói Xám.

Kazan trèo lên đỉnh Núi Mặt Trời, theo cái lối mòn chật hẹp, nhẵn thín dưới móng chân của nó, và đứng do dự. Từ tối hôm qua, nó cảm thấy một nỗi băn khoăn trong bụng, mà không sao hiểu nổi. Có một cái gì mới lạ đang lởn vởn trên Núi Mặt Trời. Nó không trông thấy nhưng cảm thấy.

Kazan lại lần xuống chỗ Sói Xám, đứng ở cửa hang nhìn vào. Sói Xám không rên âu yếm nữa mà đang nhe nanh, nhíu mép, đón tiếp nó bằng một tiếng gầm gừ dữ tợn.

Lần thứ tư, Tiếng Người lại vang lên và hàm răng Sói Xám táp mạnh nghe thật dễ sợ. Kazan do dự lần nữa nhưng cuối cùng quyết định xuống núi, lao nhanh về phía chòi gỗ.

Theo bản năng cảnh giác của Rừng Núi, vốn có sẵn trong nó, không bao giờ Kazan báo trước việc nó đến bằng tiếng sủa. Nó xuất hiện đột ngột đến nỗi Joan đang ẵm em bé trong tay, giật mình, khi trông thấy ở ngưỡng cửa cái đầu bù và đôi vai lực lưỡng của Kazan. Nhưng, không chút sợ hãi, em bé vùng vẫy tỏ ý vui thích, vừa chìa cho con chó sói hai nắm tay vừa reo lên một tiếng thật dễ thương.

- Lu Lu! – Joan dịu dàng gọi, với một cử chỉ thân thiện - Lại đây, Lu!

Cái tia sáng rừng rú, rừng rực như lửa, đang long lanh trên đôi ngươi Kazan chợt dịu xuống. Nó đứng lại, trên ngưỡng cửa, vẻ như không thích vào. Rồi bỗng dưng, cúp đuôi, nó nằm bẹp xuống đất trườn vào hệt một con chó có lỗi.

Nó trìu mến nhìn những con người sống trong chòi. Nhưng bản thân cái chòi thì nó vẫn căm ghét. Vì ở chòi nào cũng có gậy gộc, roi da và cuộc sống tôi đòi. Đối với nó, cũng như đối với tất cả mọi con chó kéo xe, so với một cái ổ kín thì nó vẫn thích ngủ trên mặt đất tuyết phủ, trên đầu lồng lộng trời cao hoặc vi vu thông rít.

Được bàn tay Joan vuốt ve, Kazan lại có cái cảm giác buồn buồn êm ái quen thuộc, đó là phần thưởng cho nó khi nó rời bỏ Sói Xám và Núi Rừng để đến với chòi gỗ. Nó thong thả ngóc đầu, gác cho được cái mõm đen lên đầu gối người thiếu phụ. Rồi nó hả hê nhắm mắt lại, mặc cho em bé vung vẩy đôi chân bé tí vào thân nó và túm chặt lớp lông cứng của nó với hai bàn tay mũm mĩm. Hơn cả sự mơn trớn của người thiếu phụ, những trò chơi trẻ con kia mang đến cho nó một niềm hạnh phúc tràn trề.

Im lìm, tập trung cảm giác, như một con nhân sư, và đờ đẫn như hòn đá, Kazan nằm không nhúc nhích, gần như nín thở. Chồng của Joan không thích thấy nó như thế, anh luôn luôn lo ngại về cái điều mà bộ óc bí mật của con chó sói có thể nghiền ngẫm. Nhưng người thiếu phụ vẫn tin tưởng hơn ở Kazan và biết là nó không thể nào phản bội.

- Chú mình ơi – nàng nói - cảm ơn chú mình đã đến theo tiếng gọi của ta. Đêm nay chỉ còn mình ta và em bé. Bố bé đi về Trạm gần đây rồi, ta tin tưởng vào chú mình để bảo vệ mẹ con ta.

Nàng cầm đuôi bím tóc dài óng mượt, vờn vờn vào mõm Kazan. Mặc dầu không muốn nhúc nhích, Kazan cũng phải khịt mũi và hắt hơi, khiến em bé rất thích thú.

Rồi Joan đứng dậy và suốt ngày hôm ấy lo đóng gói mọi thứ đồ đạc trong chòi. Kazan quan sát nàng, rất ngạc nhiên trước cái trò bí hiểm kia. Nó linh cảm sắp có một điều gì đó, nhưng không sao hiểu nổi.

Đến tối, sau khi vuốt ve nó hồi lâu, Joan nói với nó:

- Lu nhỉ, nếu đêm nay có gì nguy hiểm, Lu bảo vệ mẹ con ta chứ? Bây giờ ta đóng cửa, vì chú mình phải ở đây với ta đến mai.

Rồi nàng lại cảm động vuốt ve con chó sói. Bàn tay nàng run rẩy.

- Rồi đây, chú mình biết không, cô sẽ về nhà cô. Mùa lông thú đã kết thúc. Cô sẽ về nhà bố mẹ chồng. Ở đấy có thành phố, có nhà thờ, có rạp hát, có hoà nhạc và nhiều thứ khác vừa hay vừa đẹp. Cô sẽ đưa chú đi theo đấy, Lu ạ!

Kazan không hiểu Joan nói gì, nhưng nó cũng vẫy đuôi, rất sung sướng thấy người thiếu phụ nói với mình. Thế là nó quên mất Sói Xám, quên mất nỗi căm thù cái chòi và lẳng lặng đến nằm trong xó.

Nhưng khi mẹ con Joan ngủ rồi, lúc trời đêm trở lại yên tĩnh, nó lại thấy bồi hồi. Nó đứng lên rón rén đi quanh phòng hít hít tường vách, cánh cửa, và tất cả những thứ Joan đóng gói.

Kazan rên rỉ. Người thiếu phụ, nửa tỉnh nửa mê, nghe tiếng nó liền nói khẽ:

- Nằm yên, Lu! Ngủ đi …. ngủ đi!

Thế là nó lại thôi, nằm im giữa phòng, lo lắng vểnh tai nghe ngóng.

Và qua bức vách gỗ cây, một tiếng than vãn xa xa khẽ vẳng đến tai nó. Đấy là tiếng kêu của Sói Xám. Tiếng kêu này khác hẳn tiếng nó thường nghe. Không phải là tiếng gọi của cô đơn. Lần này khác hẳn. Nó chạy xổ đến cánh cửa đóng kín và lại rên rỉ. Nhưng Joan và em bé vẫn ngủ say, không nghe gì cả.

Một lần nữa tiếng than vãn lại vọng tới, rồi tất cả lại im lặng. Kazan nằm dài trước cửa cho đến hết đêm.

Hôm sau Joan tỉnh dậy rất sớm, và thấy Kazan bên cửa, trong tư thế rất lo lắng. Nàng vừa hé cửa, Kazan đã nhanh như chớp lỏn ngay ra ngoài. Nó phóng như bay về phía Núi Mặt Trời, nơi vừng dương đang chớm nhuộm ánh vàng.

Nó trèo thoăn thoắt lên núi, theo lối mòn nhỏ hẹp và không thấy Sói Xám ra đón.

Nó vào đến hang, hít hít không khí, chân cứng đờ, lông lưng dựng đứng. Có một cái gì mới lạ đang lởn vởn trong không khí, một cái gì mang nặng mùi vị của sự sống. Nó lách qua cái khe giữa hai tảng đá, và thò đầu vào, chạm mũi với Sói Xám, nhưng không phải Sói Xám cô đơn.

Sói Xám rên lên một tiếng rất thảm thiết. Lông lưng Kazan rạp cả xuống và nó đáp lại bằng một tiếng ư ử vô cùng âu yếm. Rồi thong thả, nó lùi dần, lùi dần, và, trong ánh bình minh, nằm ngay trước cửa hang, đem cả thân mình làm thành một cái mộc che chở cho con sói cái.

Sói Xám đã là mẹ.