ây giờ chỉ còn quân Troian và quân Achaian tiếp tục cuộc thư hùng khốc liệt; giao tranh tiếp diễn khắp cánh đồng, tình hình lúc nghiêng phía này, lúc ngả bên kia, hàng loạt thương đồng sắc nhọn lao đi, hàng loạt thương đồng nhọn sắc phóng lại giữa hai dòng sông Simoeis và Xanthos.

Aias công tử Telamon, thành trì lực lượng Achaian, đầu tiên phá tan nhóm binh sĩ Troian, đánh gục chiến sĩ xuất sắc quân Thracian, Akamas vừa cao lớn vừa can trường, công tử Eussoros, từng khiến đồng đội hy vọng chứa chan. Aias lao thương trúng riềm mũ gắn chùm lông; mũi bọc đồng xuyên thẳng trán chui qua xương, màn đêm buông phủ cặp mắt đối thủ. Tiếp theo Diomedes hung hăng giao chiến hạ sát Axylos công tử Teuthras cư ngụ trong thành phố Arisbe ngoạn mục. Vốn giàu có, sống dư dả trong ngôi nhà gần đại lộ, nổi tiếng hiếu khách, chàng tiếp đãi ân cần bất kể ai qua đường. Nhưng lúc này chẳng khách nào xuất hiện ngăn chặn quân thù cứu chàng khỏi chết thảm. Diomedes giết cả hai, chàng và tùy tùng Kalesios theo hầu làm mã phu, vì thế cả hai từ giã cõi đời lẳng lặng đi xuống suối vàng.

Euryalos đâm chết Dresos và Opheltios, sau đó đuổi theo Aisepos và Pedasos, nữ thần sông nước Abarbare sinh hạ cho Boukolion tuyệt vời. Boukolion là công tử Laomedon cao ngạo, công tử đầu lòng thân mẫu âm thầm, kín đáo sinh hạ. Trong lúc thả cừu ăn cỏ gặp nữ thần sông nước, thân vương đem lòng yêu thương, sau đó nằm trong vòng tay âu yếm; nàng thụ thai, sinh hai con trai. Cả hai bây giờ gục ngã dưới tay công tử Mekisteus, Euryalos chặt đứt thể xác cường tráng, tiêu diệt tinh thần dũng cảm, lột sạch giáp y. Astyalos bị Polypoites hung hăng trên chiến trường đâm đứt cuống họng; Pidytes từ Perkote giãy chết dưới thương đồng Odysseus; Teukros đánh gục Aretaon cao lớn, đẫy đà. Antilochos công tử Nestor hạ sát Ableros với mũi giáo sáng loáng; Agamemnon nguyên soái đâm chết Elatos sống trong thành phố Pedasos dốc đứng trên triền sông Satnioeis nước dễ thương. Leitos kết liễu cuộc đời Phylakos đang co giò tháo chạy. Eurypylos giết chết Melanthios.

Đúng lúc đó Menelaos say mê chiến trường bắt sống Adrestos. Cặp ngựa hoảng sợ lồng khắp cánh đồng nhào vào cây hà liễu, xe gãy càng đúng chỗ gắn vào thùng tròn trịa, hối hả phi về thành phố đuổi theo đoàn cũng đang chạy tán loạn. Chủ bắn khỏi xe nằm quay lơ bên bánh, mặt úp sát đất. Menelaos công tử Atreus tức thì nhào tới dạng chân đứng trên người, tay nắm trường thương hăm he. Adrestos đưa tay nắm đầu gối van lạy: “Bắt sống bỉ nhân, công tử Atreus, thân vương sẽ có tiền chuộc hậu hĩ. Thân phụ bỉ nhân giàu có, nhà cửa nhiều của quý: đồng, vàng, sắt tốn công tôi luyện. Ông sẽ nộp thân vương tiền chuộc bất tận nếu hay tin bỉ nhân còn sống trên thuyền quân Achaian.”

Đương sự cứ thế tìm cách lay chuyển lòng người. Nhưng đúng lúc Menelaos định trao cho mã phu đem xuống thuyền lướt sóng, Agamemnon tất tưởi xổ tới, vừa chạy vừa mắng bào đệ: “Ô Menelaos, hiền đệ thân thương, sao lại bận tâm với mạng sống lũ này? Khi chiếm nhà, bọn Troian có đối xử đẹp đẽ, hào hiệp với hiền đệ như thế không? Không! Ngô bối sẽ không để đứa nào sống sót, ngay cả hài nhi trong bụng mẹ và cũng không tha đứa nào tìm đường chạy trốn! Tận diệt, quét sạch thành Troa không chừa một mống để chúng khỏi đưa đám, tưởng nhớ, tiếc thương!”

Với lời sắt đá bào huynh biến đổi tình cảm bào đệ. Thay đổi ý định, Menelaos đưa tay đẩy Adrestos về phía trước; nguyên soái Agamemnon đâm ngay mạng sườn; đương sự ngã ngửa, công tử Atreus giẫm chân đè ngực rút thương gỗ tần bì khỏi thi thể. Phía kia, muốn ở xa cũng nghe thấy, Nestor lớn tiếng kêu gọi quân Argive: “Quý hữu, anh hùng Danaan, đồng đội chiến binh, đệ tử thần linh chiến tranh! Dù muốn đến mấy không ai hôi của lúc này! Không ai lởn vởn phía sau nhằm mang chiến phẩm về thuyền! Không! Hãy ra tay tàn sát. Sau đó quý hữu lẳng lặng vơ vét và đi khắp chiến trường lột xác quân thù.” Lời nói khiến binh sĩ thêm hăng hái và táo bạo. Lúc đó lại bị quân Achaian háo chiến thừa thắng xông lên áp đảo, ngã lòng nhụt trí, quân Troian co giò tháo chạy về thành. Trong giây phút nguy ngập khôn cùng Helenos công tử Priam đoán điềm tài giỏi bậc nhất thành Troa tìm gặp Aineias và Hektor bày tỏ ý kiến: “Nhị vị là chỉ huy. Gánh nặng quân Troian, quân Lykian đặt trên vai, vì trong mọi thử thách, chiến đấu cũng như thảo luận, nhị vị đều tài giỏi. Vậy hãy dừng lại ngay đây, trên lằn này, chuẩn bị chống trả. Thanh tra chiến trường, kiểm soát binh sĩ ngay cổng thành trước khi họ hoảng hốt bỏ chạy về nhà lăn xả vào vòng tay vợ đẹp khiến quân thù vui mừng. Khi nhị vị tập hợp binh sĩ xong xuôi, nhóm nào nhóm nấy sẵn sàng, ngô bối sẽ tiến lên tấn công quân thù, chống trả tại chỗ, mặc dù kiệt sức, vì không còn đường nào khác đối phó với tình hình khẩn trương. Trong khi đó Hektor, đại huynh vào thành thưa với hiền mẫu, cũng là hiền mẫu tiểu đệ. Bảo hiền mẫu mời phụ nữ khả ái ra đền thờ Athena mắt xanh lam lục trên vệ thành mở khóa cổng. Bảo hiền mẫu chọn trong cung điện tấm voan đẹp nhất, lớn nhất, hiền mẫu thích nhất đem trải trên đầu gối nữ thần mái tóc diễm kiều. Và bảo hiền mẫu hứa với nữ thần hiền mẫu sẽ làm lễ tế sinh trong đền thờ mười hai bò nái tơ một tuổi chưa bị gậy thúc bao giờ, van vái nữ thần thương hại thành phố, vợ dại con thơ binh sĩ Troian, kìm giữ không cho công tử Tydeus, tay thương dã man, kẻ gây kinh hoàng khủng khiếp, tới gần thành Troa thiêng liêng. Vì tiểu đệ thấy y có vẻ là kẻ thù đáng sợ vô cùng đối với ngô bối. Ngay cả với Achilleus, mặc dù là chiến binh thượng thặng và nghe nói quý tử nữ thần, ngô bối cũng chưa bao giờ khiếp sợ đến thế. Trái lại, tên này hăng máu chạy như điên như cuồng, không ai sánh kịp, ngăn nổi.”

Nghe lời bào đệ, Hektor nhảy khỏi xe tức thì, mang theo đầy đủ vũ khí. Tay nâng cặp thương sắc nhọn vung vun vút, chủ súy đi khắp hàng quân khích lệ tinh thần chiến đấu, thôi thúc binh sĩ chống trả quyết liệt. Quân Troian quay lại trực diện quân Achaian, lúc này lui lại, không đâm chém nữa. Thấy quân Troian tập hợp nhanh chóng, đông đảo, quân Argive nói với nhau chắc hẳn có thần linh từ trời đầy sao hạ giới trợ giúp. Muốn ở xa cũng nghe rõ, Hektor lớn tiếng hô hào: “Hỡi binh sĩ Troian can trường, hỡi đồng minh quả cảm từ nơi xa xôi, quý hữu hãy chứng tỏ mình là nam nhi, hăng say chiến đấu như đã từng kiên cường chứng tỏ, bản nhân vào thành nói với trưởng thượng hội đồng thân hào và phu nhân ngô bối sửa soạn tế sinh dâng cúng cầu xin thần linh.” Nói rồi Hektor mũ trận óng ánh quay lại thành phố. Trong lúc chủ súy cất bước, riềm da bò đậm màu bọc mép khiên to lớn cọ nhẹ phía trên, phía dưới, sau gáy, mắt cá chân.

Trong khi đó Glaukos công tử Hippolochos và Diomedes công tử Tydeus tiến tới khoảng đất ngăn cách hai đội quân hăm hở giao chiến. Lúc hai người vào tầm gần nhau, thách thức đối thủ, Diomedes hiếu chiến cất tiếng hỏi trước: “Quý hữu là ai, ôi thế nhân táo bạo? Ta chưa hề gặp mặt ngoài chiến trường, nơi con người tìm thấy vinh quang. Vậy mà lúc này tỏ vẻ dũng cảm bước ra trước hàng quân trực diện với thương dài. Song bất hạnh thay, quý hữu không hiểu đau khổ sẽ đến với người có con chường mặt, đương đầu, giao chiến với ta! Tuy nhiên, nếu là thần linh từ trên trời đi xuống, ta sẽ không chống lại. Bởi ngay cả công tử Dryas, Lykourgos lực lưỡng, cường tráng cũng chẳng sống lâu sau khi đụng độ với hàng bất tử. Có lần quân vương rượt nhũ mẫu chăm sóc Dionysos hoang tưởng khắp đồi núi Nysa thiêng liêng. Quân vương hiếu sát cầm roi lùa bò quất túi bụi, nhũ mẫu chạy tứ tán đánh rơi cả gậy núm thông quấn cành nho xuống đất. Khiếp đảm co giò chạy Dionysos nhảy xuống biển chỗ sóng duềnh dồn dập. Thetis đưa tay vớt ôm vào lòng. Quân vương run rẩy, sợ hãi, cúi đầu, co rúm trước lời hăm dọa. Hàng bất tử nổi giận chống lại, bởi quân vương sống bừa bãi; công tử Kronos đánh phép làm quân vương đui mù. Sau đó ít lâu quân vương chết, vì hàng bất tử đều ghét. Do vậy đừng nghĩ ta cũng muốn giao chiến với thần linh diễm phúc. Trái lại, nếu là thế nhân sống bằng hoa màu đất lành, hãy tiến gần hơn nữa, quý hữu sẽ gặp số phận đen tối tức thì.”

Công tử kiên cường của Hippolochos đáp: “Công tử quả cảm của Tydeus, vì sao dò hỏi dòng dõi bản nhân? Thế hệ con người như thế hệ lá cây. Hàng năm gió thổi bay tơi tả lá cây rơi xuống đất; nhưng khi xuân về, cành nảy lộc, lá cây lại mọc tươi tốt khắp rừng. Con người cũng vậy, thế hệ này xuất hiện, thế hệ kia biến dạng. Tuy nhiên, nếu quý hữu muốn biết, muốn nghe lịch sử gia đình bản nhân, nhiều người từng rõ, hãy để tai lắng tai. Cuối đất nước Argos chăn nuôi gây giống ngựa quý có thành phố mang tên Ephyre. Sisyphos xảo quyệt nhất đời sống ở đó, Sisyphos công tử Aiolos. Lão công sinh ra Glaukos. Glaukos sinh ra Bellerophontes tuyệt vời. Thần linh ban cho Bellerophontes khuôn mặt khôi ngô, tuấn tú, thân thể cường tráng, lôi cuốn khác thường. Thấy vậy Proitos sinh lòng ám hại, tìm cách tống cổ khỏi Argos, vì quyền uy gấp bội, nhất là Chúa tể đã đặt dân tộc này dưới vương vị và quyền trượng. Say mê đến điên rồ, phu nhân Proitos, Anteia quái đản, tỏ tình đòi thanh niên ăn nằm, bí mật thỏa mãn thèm muốn thầm kín. Nhưng đầu óc sáng suốt, tôn trọng đạo đức, thanh niên khước từ không để hoàng hậu quyến rũ. Vì thế hoàng hậu bịa chuyện nói với quân vương: ‘Ô, Proitos, một là Hoàng đế tự vẫn, hai là Hoàng đế hạ sát Bellerophontes! Y đã tìm cách bày tỏ yêu đương, đòi chung chăn chung gối, mặc dù thần thiếp cự tuyệt.’ Nghe phu nhân kể chuyện khả ố quân vương nổi giận đùng đùng. Nhưng ông không dám giết, vì nghĩ tới là kinh hãi, tim đập thình thịch. Thay vì thế ông gửi đi Lykia với ký hiệu mang ý nghĩa thảm khốc. Ông đưa thanh niên thẻ bài gấp kín trên mặt ghi ký hiệu mang ý nghĩa chết chóc, đồng thời muốn bảo đảm thế nào thanh niên cũng chết dặn trao tận tay nhạc phụ. Bellerophontes ra đi theo lộ trình an toàn, hỏa tốc thần linh chỉ định. Tới đất Lykia và sông Xanthos, thanh niên được quân vương Lykia bao la nghênh đón trọng thể. Chín ngày thù tiếp như thượng khách, hạ chín bò làm lễ tế sinh. Nhưng sang ngày thứ mười, lúc rạng đông ngón tay ửng hồng vừa xuất hiện, quân vương hỏi chuyện, ngỏ ý muốn xem thẻ bài tế tử Proitos trao thanh niên mang qua. Sau khi đọc truyền điệp tàn ác, qua ám hiệu, ông bảo trước tiên thanh niên hạ sát Chimaira, quái vật không ai có thể khống chế, thần linh sinh ra chứ không phải thế nhân: phía trước là sư tử, phía sau là rắn, ở giữa là dê, hơi thở khủng khiếp khạc ra lửa. Vâng lệnh ký hiệu của thần linh thanh niên giết chết quái vật. Tiếp đến thanh niên giao chiến với người Solymoi nổi tiếng; thanh niên thú nhận đụng độ là đụng độ gay go với thế nhân thanh niên mới gặp. Sau hết thanh niên tàn sát nương tử quân ra chiến trường hùng dũng chẳng kém nam nhi. Sau cuộc phiêu lưu thanh niên trở về, quân vương ngấm ngầm chuẩn bị âm mưu kín đáo. Chọn khắp Lykia lấy trai tráng lực lưỡng ông cho mai phục bên đường. Kết quả không người nào về với gia đình, vì tất cả bị Bellerophontes vô địch giết chết. Bởi thế, khi nhận ra thanh niên đúng là công tử thần linh, ông giữ lại Lykia, gả con gái, ban nửa số tước vị hoàng gia. Dân Lykia dành phần đất phì nhiêu hơn nơi khác, nhiều vườn nho, nhiều ruộng lúa làm tài sản riêng tư. Công chúa tâm hồn cởi mở sinh với Bellerophontes dũng cảm ba mụn con: Isandros, Hippolochos và Laodameia. Laodameia ăn nằm với Chúa tể khôn ngoan, thận trọng, sinh hạ Sarpedon, hùng dũng, hiên ngang, chiến binh giáp y lát đồng. Nhưng khi bất đồ bị thần linh ghét bỏ, chiến binh lang thang, thơ thẩn một mình khắp cánh đồng Aleios, lòng buồn da diết, lánh mặt mọi người. Isandros, công tử chiến binh, bị Ares hiếu chiến giết chết khi đánh nhau với người Solymoi lừng danh. Laodameia bị Artemis, nữ thần cương ngựa bằng vàng hạ sát trong lúc nóng giận. Chỉ còn Hippolochos, ông sinh ra bản nhân; bản nhân là con ông. Ông gửi bản nhân tới thành Troa, căn dặn đủ điều: luôn luôn can trường, chiến đấu xuất sắc, vượt xa đồng đội, đừng bao giờ đem ô nhục cho dòng dõi cha ông, thuộc hàng tài ba, xuất chúng ở Ephyre và khắp Lykia bao la. Đó là gia đình, đó là dòng máu bản nhân hãnh diện nhận là của mình.”

Nghe thủ lĩnh nói Diomedes say mê đụng độ mừng khôn tả. Nhanh tay cắm phập thương xuống đất lành màu mỡ, chỉ huy nói với thủ lĩnh, giọng dịu dàng, thân thiết: “Ô, vậy ra quý hữu vừa là khách vừa là bạn bản nhân, từ thời xa xưa, thời thân phụ ngô bối! Có lần Oineus hào hiệp mời Bellerophontes vô song tới dinh thự, tiếp đón, đãi đằng giữ lại tới hai mươi ngày. Sau đó tỏ lòng hiếu khách hai người đem phẩm vật quý giá tặng nhau. Oineus biếu khách thắt lưng màu tím óng ả; Bellerophontes tặng chủ chiếc cúp hai quai bằng vàng, bản nhân để ở nhà khi ra chiến trường. Về thân phụ Tydeus bản nhân không nhớ. Vì khi người tham dự viễn chinh, quân Achaian đại bại ở Thebes, bản nhân còn quá nhỏ. Như vậy bây giờ quý hữu có bản nhân vừa là bạn vừa là khách thân tình trong lòng Argos và bản nhân có quý hữu vừa là khách vừa là bạn thân mật giữa đất Lykia khi bản nhân tới thăm quý quốc. Bởi thế ngô bối không dùng thương nói chuyện với nhau, ngay cả lúc huyết chiến. Vì có nhiều, rất nhiều binh lính Troian và đồng minh nổi tiếng bản nhân phải hạ sát, nếu gặp trên đường hay đuổi kịp, và cũng có nhiều, rất nhiều binh sĩ Achaian quý hữu phải chém giết nếu cơ hội đến tay. Do vậy ngô bối nên trao đổi vũ khí, giáp y để quân sĩ hiện diện cũng hiểu, qua tình bạn giữa hai thân phụ, ngô bối muốn là khách quý của nhau.” Không nói gì nữa hai người nhảy khỏi xe nắm tay nhau ngỏ lời giữ trọn tình bạn. Đúng lúc đó Chúa tể công tử Kronos cũng biến đầu óc Glaukos thành mụ mị, vì ai đời trăm bò bằng giá chín bò, thủ lĩnh đổi giáp y lát vàng lấy giáp y lót đồng của Diomedes công tử Tydeus!

Cùng thời gian Hektor tới cổng Skaian và cây sồi. Vợ, con gái binh sĩ Troian ùa ra vây quanh dò hỏi tình hình con, em, chồng, cha. Chủ súy giục tất cả mau mau cầu nguyện thần linh, song không cho ai hay tang tóc đã đến với nhiều người! Sau đó chủ súy quay về cung điện đồ sộ của Priam, trụ quan cột đá mịn màng. Bên trong là chính điện có năm mươi phòng bằng đá nhẵn bóng xây sát rạt, công tử Priam cùng phu nhân hôn phối ngủ trong đó. Đối diện phía bên kia sau sân trong là phòng các tiểu thư, mười hai phòng tất cả mái sát sạt bằng đá đẽo xây liền liền, tế tử cùng phu nhân trinh tiết ngủ trong đó. Tới biệt điện chủ súy gặp thân mẫu cùng đi với Laodike, ái nữ xinh đẹp nhất nhà. Cầm tay, nức nở, bà cất lời nói với chủ súy: “Con ơi, tại sao bỏ trận địa cam go, ác liệt trở về? Chắc hẳn con cái bọn Achaian khả ố, nhắc tới tên là muốn nguyền rủa, áp đảo, đè bẹp lực lượng ngô bối quanh thành. Vì thế nao núng, lòng thúc đẩy quay về, con sẽ lên vệ thành giơ tay van vái Chúa tể. Nhưng đợi một chút mẹ mang rượu vang dịu như mật ong để con rẩy cúng người cùng hàng bất tử, sau đó thưởng thức nếu muốn. Lúc mỏi mệt rượu vang là chất bổ phục hồi sức khỏe nhanh chóng vô cùng. Vả lại, trong khi bảo vệ thân nhân, đồng bào con cũng mệt đừ.”

Hektor dũng cảm, anh hùng mũ trận óng ánh đáp: “Mẹ khả kính, đừng đem rượu vang dịu như mật ong cho con thưởng thức, làm vậy mẹ sẽ khiến tay chân con rã rời, không còn nhuệ khí chiến đấu. Hơn thế, tay dơ bẩn, con không dám rót rượu vang óng ánh dâng Chúa tể. Không ai được phép cầu xin công tử Kronos thu thập mây đen khi thân thể ô uế, tay chân dính máu. Thay vì thế mẹ hãy thân chinh tới đền thờ Athena, nữ thần chiến phẩm, mang lễ vật và rủ phụ nữ quý tộc cùng đi. Nhớ mang tấm voan đẹp nhất, rộng nhất, mẹ thích nhất trong cung điện đặt lên đầu gối nữ thần Athena mái tóc diễm kiều. Và nhớ hứa giết mười hai bò nái tơ làm lễ tế sinh trong đền thờ, một tuổi chưa nếm mùi roi thúc, xin nữ thần thương hại thành phố ngô bối, vợ dại con thơ binh lính Troian, xin nữ thần ngăn chặn đừng để công tử Tydeus tới gần thành Troa thiêng liêng, tên thương dã man, kẻ gây kinh hoàng khiếp đảm. Vậy mẹ đi ngay tới đền thờ Athena, nữ thần chiến phẩm, con sẽ đi tìm Pâris bảo ra chiến trường, mặc dù không biết y có nghe lời hay không. Ôi, ước chi mặt đất há miệng nuốt chửng y đi! Bởi thần linh để y khôn lớn quả là đại họa cho dân Troian, quân vương Priam hào hiệp cùng con cái người. Nếu thấy y dẫn xác xuống tư thất Diêm Vương con thật hả dạ, lòng quên hết đau đớn, buồn phiền!”

Nghe lời chủ súy thân mẫu quay vào nhà sai nữ tỳ. Tất cả đi khắp thành phố triệu gọi phụ nữ khả ái. Bà thân chinh xuống phòng chứa đồ ngào ngạt hương thơm, nơi cất giữ voan thêu thùa hoa mỹ, công trình kỳ khu của phụ nữ Sidon, Alexandros hào hoa, phong nhã mang về từ Sidon khi dong thuyền vượt biển bao la trong chuyến hải hành cuỗm Helen, ái nữ nhà quý tộc. Hekabe lấy tấm voan dâng Athena, diễm lệ tuyệt vời, thêu thùa khác biệt, lớn rộng hơn hết, óng ánh như sao trời để dưới voan khác. Sau đó bà ra đi, nhiều phụ nữ thanh tao bước theo. Lúc mọi người tới đền thờ trên vệ thành, Theano cặp má yêu kiều ái nữ diễm lệ của Kis -seus, phu nhân Antenor luyện ngựa, người Troian đề cử làm tu sĩ phục vụ Athena, mở cửa mời vào. Rì rầm rên rỉ tất cả vừa giơ tay vừa van vái Athena. Theano cặp má nõn nà cầm tấm voan đặt lên đầu gối nữ thần mái tóc tuyệt vời, lầm rầm vừa khấn vái vừa cầu xin ái nữ Chúa tể phi thường: “Athena tôn kính, nữ thần che chở thành phố, tuyệt vời trong hàng nữ thần, xin người ra tay bẻ gãy trường thương của Diomedes, xin người hóa phép tên đó gục ngã, mặt úp sát đất trước cổng Skaian để bữa nay ngô bối làm lễ tế sinh trong đền thờ mười hai bò nái tơ một tuổi chưa biết mùi roi thúc bao giờ, nếu thương hại thành phố cùng vợ dại con thơ binh sĩ Troian.” Tu sĩ cầu khấn, song Pallas Athena lắc đầu.

Trong khi phụ nữ khấn vái cầu xin ái nữ Chúa tể siêu phàm, Hektor tới nhà Alexandros, ngôi nhà ngoạn mục, tự tay thân vương xây cất với số người lúc đó là thợ nề tay nghề giỏi nhất đất Troad phì nhiêu. Họ làm cho thân vương buồng ngủ, phòng khách, sân trong gần nhà Priam và Hektor trên vệ thành. Hektor Chúa tể yêu thương bước vào, tay cầm thương mười một cánh tay; mũi bọc đồng bóng loáng, đầu bịt khâu bằng vàng. Chủ súy thấy Pâris trong phòng ngủ đang vuốt ve khiên che, trấn thủ, giáp y ngoạn mục và rờ nắn cung cánh cong. Helen đất Argos ngồi giữa chỉ bảo mấy tỳ nữ lo việc thêu thùa. Vừa thấy Pâris chủ súy nặng lời trách mắng: “Người kỳ lạ! Tức giận mang trong lòng chẳng khiến ngươi vẻ vang! Binh sĩ chiến đấu gục chết quanh thành phố, gần tường lũy. Chỉ vì ngươi chiến trận rền vang, lửa cháy ngùn ngụt. Ngược lại, ngươi lớn tiếng mạt sát bất kỳ ai ngươi bắt gặp trốn tránh nhiệm vụ không ra chiến trường. Đứng dậy, ra đi, nếu ngươi không muốn thành phố ngô bối trở thành mồi ngon cho lửa đỏ tàn phá!”

“Hektor, huynh có lý, không sai trái khi trách cứ,” Pâris bình thản, điềm đạm đáp, “đệ công nhận. Vì thế đệ sẽ nói sự thật, huynh ghi nhớ và lắng nghe. Đệ ngồi trong phòng không phải vì tức tối hay giận hờn đối với binh sĩ Troian, mà do muốn phó mặc bản thân cho đau khổ. Nhưng trong lúc chuyện trò tiện nội lại thúc giục đệ trở lại chiến trường, lời lẽ dịu dàng, thuyết phục. Đệ nghĩ đối với đệ như vậy mới phải: chiến thắng thay đổi người chiến thắng ưa thích, trao tay hết người này đến người kia. Vậy chờ một lúc, đệ vũ trang ra chiến trường. Nếu không huynh cứ đi trước, đệ theo sau. Đệ sẽ đuổi kịp cấp kỳ.”

Nghe Pâris nói Hektor mũ trận óng ánh không đáp một lời. Nhưng Helen dịu dàng, ngọt ngào nhỏ nhẹ: “Tỉ phu, tỉ phu quý mến, tiểu muội đúng là sinh vật khả ố, xấu xa! Ước gì ngay ngày mẹ sinh ra, gió bão ác hại cuốn lên đỉnh núi hay xoáy xuống đáy biển, sóng ào ào vùi dập kéo ra khơi, trước khi chuyện đó xảy ra! Nhưng vì thần linh quyết định tai ương phải vậy, bởi thế tiểu muội mơ ước là hiền thê phu quân thanh cao, nam nhi nhạy cảm với oán hận, lăng mạ đồng đội thường xuyên bộc lộ! Tiếc thay người này hiện thời không có tâm hồn quả cảm, trong tương lai cũng chẳng thể có tấm lòng cương quyết, tiểu muội nghĩ chàng sẽ gánh chịu hậu quả thảm khốc. Nhưng tỉ phu quý mến, mời tỉ phu vào ngồi xuống ghế, vì khác hẳn mọi người, tâm trí tỉ phu bận lo chiến trận, chỉ vì hàng chó má là tiểu muội và tính tình điên rồ, mù quáng của Alexandros. Chúa tể bắt hai đứa chịu kiếp đáng thương, nên trong tương lai ngô bối sẽ là đề tài cho thế hệ mai sau làm thơ ngâm vịnh.”

Lời vừa dứt Hektor hiên ngang mũ trận óng ánh đáp: “Helen, cảm ơn lòng tốt, song đừng bảo ta ngồi, dù thế nào muội cũng không thể thuyết phục. Lúc này dẫu đã muộn song tự đáy lòng ta chỉ muốn nhào ra trợ giúp quân Troian, họ cần vô cùng khi ta vắng mặt. Rất mong muội thúc đẩy người này hành động, và người này cũng phải mau mau, như vậy mới có thể đuổi kịp khi ta còn trong thành phố. Bây giờ ta về gặp gia đình, hiền nội yêu quý và hài nhi thơ dại. Vì không biết ta có quay về nữa không, quay về gặp mặt hai người, hay thần linh bắt ta rồi ra gục ngã dưới tay quân thù.” Dứt lời Hektor mũ trận óng ánh ra đi. Chủ súy trực chỉ ngôi nhà xinh xắn, song không thấy Andromakhe cánh tay trắng ngần. Cùng con trai và tỳ nữ voan dài tha thướt rời nhà, nàng đang đứng trên tháp canh rên rỉ, khóc lóc. Không thấy hiền thê tuyệt vời chủ súy ra cửa nói với mấy tỳ nữ: ‘Này, các nữ tỳ, nói ta hay chuyện gì vậy, không được giấu giếm. Andromakhe cánh tay trắng ngần rời cung điện đi đâu? Công nương tới thăm hiền muội, đệ phụ voan dài tha thướt của ta hay đến đền Athena cùng phụ nữ thành Troa mái tóc tuyệt vời dâng lễ tế sinh để nữ thần nghiêm khắc nguôi giận?”

Tỳ nữ đang bận túi bụi vội đáp: “Bẩm, vì chủ súy hỏi bỉ bạc xin thưa sự thật. Công nương không tới nhà hiền muội, đệ phụ voan dài tha thướt hay đền thờ Athena cùng phụ nữ thành Troa mái tóc diễm tuyệt dâng lễ tế sinh để nữ thần nghiêm khắc nguôi giận. Trái lại, công nương tới tháp canh cao ngất thành Troa, vì nghe tin quân mình yếu thế, quân Achaian áp đảo. Bởi vậy công nương vội vàng ra đó, vừa đi vừa chạy, chẳng khác người đàn bà mất trí, nhũ mẫu ẵm ấu nhi theo sau.”

Tỳ nữ dứt lời. Rời nhà tức thì Hektor nhảy xổ chạy theo đường đã đi qua khu phố khang trang. Cắt ngang phố xá rộng lớn tới cổng Skaian, chỗ phải qua để đi ra cánh đồng, chủ súy thấy Andromakhe nhiều của hồi môn nhào ra gặp mình. Công nương là ái nữ Eetion hào hiệp, quân vương trị vì người Kilikian, sống dưới chân núi Plakos cây cối um tùm, trong thành Thebe-dưới-núi-Plakos. Lão công là thân phụ phu nhân chủ súy mũ bọc đồng. Công nương bước tới. Cùng đi có nhũ mẫu ẵm em bé thơ ngây, chỉ là hài nhi, công tử yêu quý của chủ súy, xinh xắn, dễ thương như vì sao đẹp. Chủ súy đặt tên Skamandrios, song dân Troian mệnh danh Astyanax, quân vương thành phố, vì chủ súy là người duy nhất bảo vệ thành Troa. Chủ súy mỉm cười nhìn con, không nói một lời. Andromakhe xáp gần, nức nở, nước mắt giàn giụa, cầm tay nhỏ nhẹ: “Chàng yêu quý đáng thương, hăng say chiến đấu hóa đờ đẫn! Chàng không thương xót con bé bỏng, thiếp xấu số, hiền thê rồi ra sẽ là góa phụ. Tập trung quân sắp mở cuộc tấn công bọn Achaian sẽ hạ sát chàng. Nếu mất chàng, thiếp không muốn sống, thiếp muốn chui vào lòng đất cho xong kiếp người. Vì không còn nguồn vui khi chàng hoàn tất số phận, vĩnh biệt cõi đời, mà chỉ còn buồn rầu, đau khổ. Bây giờ thiếp không còn cha, không còn mẹ kính yêu. Cha bị giết khi Achilleus cướp phá Thebe cửa ô đồ sộ, thành phố mỹ miều dân Kilikian dày công xây dựng. Y hạ sát Eetion, song không lột giáp y, vì áy náy cõi lòng. Trái lại, y đốt xác với cả giáp y, sau đó lập mộ phần; xung quanh nữ thần núi non, ái nữ Chúa tể mang khiên thần trồng hàng du mơn mởn. Nhà thiếp có bảy anh em trai, tất cả xuống tuyền đài cùng hôm đó, tất cả bị Achilleus bước chân thoăn thoắt đâm chết trong khi thả bò dáng đi ưỡn ẹo và cừu lông phủ trắng phau gặm cỏ. Thân mẫu thiếp là hoàng hậu sống dưới chân núi Plakos cây cối um tùm, Achilleus bắt mang cùng của cải đến đây, lấy tiền chuộc khổng lồ mới thả cho về, nhưng bà bị Artemis nữ thần xạ thủ giương cung bắn chết trong biệt thự thân phụ. Vì thế, Hektor ơi, với thiếp chàng là tất cả, chàng là cha khả ái, là mẹ kính yêu, là anh thân thương, là lang quân rạng rỡ. Bởi thế, xin chàng thương xót thiếp, ở lại đây trên tháp canh, như vậy chàng sẽ không biến con nhỏ thành mồ côi, vợ dại hóa góa bụa. Bố trí binh sĩ gần cây vả, chỗ thành phố dễ bị tấn công, chỗ tường thành có thể trèo qua. Ba lần quân lính liều lĩnh của chúng xông tới, cố gắng vượt tường dưới quyền chỉ huy của hai tên Aias, Idomeneus lừng danh, công tử Atreus và công tử Tydeus dễ sợ. Chắc hẳn có người thành thạo tiên tri nói cho chúng hay, hoặc rất có thể do táo bạo khích lệ, hăm hở thôi thúc, chúng tấn công chỗ đó.”

Hektor kiên cường mũ trận óng ánh đáp: “Khanh thương yêu, điều khanh nói cũng là điều ta quan tâm. Nhưng hổ thẹn xiết bao trước mặt đàn ông con trai Troian, đàn bà con gái Troian voan dài tha thướt, nếu như kẻ hèn nhát, ta lẩn trốn không chiến đấu. Hơn thế, làm vậy là trái với mong muốn lòng hằng giục giã, bởi ta đã học luôn luôn can trường, tiến lên tiền tuyến chiến đấu, giành đoạt chiến thắng vẻ vang cho thân phụ và bản thân. Do vậy trong trí, trong lòng ta biết thế nào ngày đó cũng tới, thành Troa thiêng liêng sẽ tàn lụi, cả Priam lẫn thần dân trang bị thương giáo gỗ tần bì sẽ tiêu ma. Thầm nghĩ trong tương lai dân Troian sẽ khốn khổ, hoàng hậu Hekabe, quân vương Priam, anh em đông đảo, gan dạ của ta gục ngã trên bụi đường dưới tay quân thù, ta đau lòng, song không đau lòng bằng nghĩ tới khanh, khi tên lính Achaian áo lát đồng lôi đi làm nô lệ, lệ tuôn lã chã chấm dứt ngày tháng tự do. Trên đất Argos khanh ngồi trong khung cửi cặm cụi dệt vải phục vụ mụ đàn bà chỉ tay sai bảo. Ra suối xa lạ kín nước mang về, từ Messeis hay từ Hypereia, khanh nghiến răng chịu đựng trăm cay ngàn đắng, vì sống còn tàn nhẫn đè nặng đôi vai, việc cực khổ, vô ích khanh không thích, song bắt buộc phải làm. Thấy khanh ứa lệ chúng sẽ nói với nhau: ‘Trông kìa, phu nhân Hektor đấy! Hektor quán quân bọn Troian luyện ngựa khi chúng chiến đấu hết mình bảo vệ thành Troa!’ Mỗi lần chúng kháo nhau như thế, khanh lại thấy lòng nhói đau, vì mất người như ta có khả năng bảo vệ khỏi kiếp tôi đòi. Ôi, ước gì ta nhắm mắt, xác thân nằm sâu dưới đất, trước khi nghe tiếng nức nở, lời rên la, trước lúc nhìn chúng lôi khanh mang đi biền biệt!”

Dứt lời Hektor lừng danh chìa tay bế con; nhưng hài nhi khiếp đảm, co rúm, rú khóc, ưỡn về phía sau, áp chặt ngực nhũ mẫu nai nịt dây lưng, vì thấy khuôn mặt bố đẻ thương yêu, hoảng sợ do mũ đồng, đuôi ngựa gật gù rùng rợn trên chóp. Cha thân thương, mẹ khả ái phì cười. Chủ súy quả cảm nhanh tay bỏ mũ, hạ đồ óng ánh xuống đất. Sau đó chủ súy cúi hôn, vừa đu đưa nựng nịu trong tay vừa cầu xin Chúa tể cùng tất cả thần linh: “Xin Chúa tể và thần linh trợ giúp hài nhi, con bản nhân trở thành ưu tú trong hàng quân Troian, cường tráng, can trường như bản nhân, trở thành quân vương uy quyền trị vì thành Troa. Rất mong rồi ra khi thấy con bản nhân từ chiến trường trở về trăm họ muôn dân sẽ nói: ‘Quý tử tài ba hơn thân phụ!’ Và rất mong con bản nhân mang chiến phẩm đẫm máu trở về sau khi hạ sát quân thù để hiền mẫu vui lòng!”

Nói rồi chủ súy đặt con vào tay hiền thê yêu quý. Nàng ôm chặt vào ngực phảng phất hương thơm, vừa mỉm cười vừa ứa lệ. Thấy nước mắt thành hàng tuôn trào, phu quân xúc động thương hại, đưa tay vừa âu yếm vuốt ve vừa nhỏ nhẹ thốt lời: “Khanh đáng thương, mong khanh đừng vì ta mà quá buồn rầu. Ta không để bất kỳ ai đưa xuống địa ngục trước khi định mệnh quyết định. Nhưng đối với định mệnh ta nói khanh hay không ai phụ nữ sinh hạ, từ lúc oe oe chào đời, dù nhút nhát hay can đảm, có thể thoát khỏi tầm tay. Khanh cứ về nhà, làm lụng như thường - khung cửi, con thoi, tấm vải, cọc sợi, sai bảo nữ tỳ tiếp tục công việc. Chiến tranh là việc của đàn ông con trai, tất cả trai tráng sống trong thành Troa, nhất là ta, lo liệu.” Vừa nói Hektor oai hùng vừa cúi nhặt mũ gài lông đuôi ngựa; phu nhân yêu quý ra về, vừa cất bước vừa thỉnh thoảng ngoảnh lại, nước mắt nóng hổi tuôn chảy đầm đìa. Chẳng mấy chốc nàng tới ngôi nhà ngoạn mục của Hektor đa sát. Bước vào thấy một số nữ tỳ nàng giục tất cả rên rỉ, khóc than. Bởi thế họ oà khóc thương tiếc Hektor ngay trong tư thất mặc dù còn sống, vì nghĩ chủ súy sẽ không tài nào thoát khỏi bàn tay tàn bạo, cuồng nộ của quân Achaian, và cũng chẳng bao giờ rời chiến trường trở về lành lặn.

Pâris cũng nhanh nhẩu ra đi, không nấn ná lâu la trong ngôi nhà cao ngất. Choàng ngay giáp y lộng lẫy, phù hiệu bằng đồng chằng chịt, tin tưởng đôi chân nhanh nhẹn, thân vương chạy vun vút qua thành phố, như ngựa đứng bất động lâu ngày trước máng cỏ vỗ ăn cho béo bất thình lình giật đứt dây cột lồng chạy qua cánh đồng, hí hửng nhào tới chỗ thường tắm dưới dòng sông thú vị, vừa lao vó vừa vênh váo. Ngựa ngẩng cao đầu, bờm rủ bờ vai; ngựa hiểu ngựa xinh đẹp; cứ thế ngựa phi, vó lướt mặt đất lao tới chốn quen thuộc nơi ngựa nái tung tăng gặm cỏ. Pâris công tử Priam cứ thế từ vệ thành Pergamos cao vút ba chân bốn cẳng lao xuống, rực rỡ trong giáp y như mặt trời chói lọi, vừa tới vừa cười vui vẻ. Thân vương đuổi kịp Hektor đúng lúc bào huynh dũng cảm rời nơi vừa chuyện trò với phu nhân thân yêu. Trước khi Hektor ngỏ lời, thân vương cất tiếng bào chữa: “Huynh quý mến, đệ xin lỗi do quá lần khần khiến huynh phải chờ, và đệ xin lỗi vì không tới đúng giờ như huynh mong muốn.”

“Người ngớ ngẩn đáng thương!” Hektor mũ trận óng ánh đáp. “Công bình mà nói không ai có thể coi nhẹ chiến công đệ lập ngoài chiến trường, vì đệ là chiến binh can đảm. Tiếc chăng là đệ sẵn sàng bỏ cuộc, không chịu dấn thân chiến đấu. Bởi thế khi nghe quân lính Troian từng gánh chịu gian truân, cực khổ vì đệ tuôn lời phỉ báng, ta đau lòng khôn xiết. Nhưng thôi ngô bối lên đường. Chuyện đó sau này sẽ giải quyết nếu Chúa tể trợ giúp. Sau khi quét sạch tống cổ bọn Achaian xà-cạp gọn gàng khỏi đất Troad, ăn mừng tự do, ngô bối sẽ dâng rượu trong cung điện cảm tạ thần linh bất tử trên thiên cung.”