on lẵng đã vượt qua chân cột đèn biển. Tiếng nước rẽ roan roát. Đêm tối sẫm và đặc quánh. Chả nhẽ trăng sắp lên rồi sao? Bây giờ là mấy giờ rồi?

- Ông ơi, ta ra núi hay lên cồn? - Nhụ hỏi.

Ông già im lặng. Vậy Nhụ phải tự đoán lấy thôi. Có thể là ông đang mải bơi lẵng không nghe thấy tiếng Nhụ hỏi. Cũng có thể là ông tập cho Nhụ sự im lặng và óc phán đoán, là những đức tính cần thiết cho bất cứ một người đi biển nào.

Ánh lửa hun thuyền từ chân đê in một màu hồng nhạt, mờ ảo trên lưng áo xanh bạc của ông. Mái đầu chỉ còn lơ thơ tóc của ông lặng lẽ cúi xuống, đầy vẻ kiên trì và tự tin. Hai cánh tay khoát nước nhẹ và đều. Gió phân phất thổi, liếm môi cũng thấy vị mặn. Nhụ thõng tay, nhúng mấy ngón xuống nước. Lập tức, bên mạn lẵng, lóe lên những vệt lân tinh sáng, sắc lạnh và trơn, như vệt kim cương cắt trên mặt kính.

- Đừng nghịch. Xem lại đèn pin đi. - Ông Nhụ nhắc.

Nhụ xoay đèn. Một luồng sáng lóe trên mặt sông, loang loang bằng cái nia. Cái khoảng sáng ấy hắt lên cao, lòa lòa ngang mặt người, trông rõ từng sợi hơi nước bay rối loạn như khói: "Đèn bắt rắn đây, tốt thật!" Nhụ nghĩ.

- Lia trái. - Ông Nhụ ra lệnh.

Nhụ lia ngang đèn và cái luồng sáng vàng hung như bị chặt gẫy, chỉ còn một nửa thông thống sáng ở ngang đầu, một nửa mất hút vào đêm đen. Đúng là lên cồn soi cua thôi. Con lẵng này làm sao mà ra núi trước khi trăng mọc được.

Khi con lẵng cập vào bờ kè và Nhụ nhảy tót lên cái hiên nhà mình, đã non hai giờ sáng. Nhụ mở cửa. Đé vẫn ngủ say. Ông Nhụ luồn dây lẵng vào cái lỗ thoáng bàng bạc ánh trăng suông của hàng lan can cụt, rồi vắt chéo dây, trông rất qua loa. Nhưng ngay cả bão cũng không lôi con lẵng của ông trôi đi được. Ông để xuống hiên nhà chiếc giỏ nặng trịch, ướt át và đầy những tiếng rì rào. Một vệt nước dẻo quánh và trơn tuột từ dưới đáy giỏ chảy ngoằn ngoèo xuống sông.

- Cái giống cua rất thích chơi bời vào tuần trăng. Cứ tàn con trăng, thì cua nào cua ấy, đều xác như vờ...

Ông xách giỏ cua vào trong bếp, lấy cái thớt vuông to tướng đậy lên.

- Rặt một bọn nhãi ranh cả. - Ông lẩm nhẩm nói tiếp.

Nhụ hiểu là ông nói về đám cua mà ông cháu Nhụ vừa soi được. Thực ra trong giỏ có một cặp cua to, ông đã bảo Nhụ, mai bắt biếu ông Trương. Còn lại đều là những con nhỡ. Chúng đang sồn sột bò tìm nhau trong những vũng nước sấp sảnh trên cồn, nửa đất mỡ, nửa đất cát và khẽ khàng phát ra những tín hiệu ri-ri-cri-cri... Bỗng ánh đèn lòa lòa rọi tới, chúng cứ giương hai con mắt lồi ra, càng giơ lên trời, như vô cảm. Đó là ánh đèn định mệnh mà đời nọ truyền cho đời kia, chúng vẫn không ý thức được cho nhau...