Số lần đọc/download: 0 / 2
Cập nhật: 2025-11-08 19:57:18 +0700
Chương 5
hôm nay là 30 Tết, tù nhân được nghỉ lao tác để biên tập ăn Tết, đón mừng năm mới. Đối với người tù dưới chế độ cộng sản -nhất là tù nhân ở Trại Giam Đầm Đùn-tiếp tục ăn Tết Nguyên Đán, một tục lệ thiêng liêng đầm ấm nhứt từ ngàn xưa để lại, đã mất hết tính cách thiêng liêng và trở nên vô nghĩa, rỗng tuếch, giả dối, chỉ thách thức mục tiêu truyền chính trị cho cộng sản.
Ba ngày trước, ban quản trị trại giam đã nhận được một thông điệp của họ Hồ gửi về chúc Tết và huấn luyện các tù nhân, lời nói lẽ làm ra vẻ thân thiện ái và mức độ, Khuyến khích các tù nhân cố gắng sửa mình, học tập để mau giác ngộ, phấn khích hồng hồng của chính phủ, trở về cuộc sống bình thường của một công dân tốt. Bản thông điệp, ngay buổi tối, đã được học cách máy móc, trong một đại hội học tập toàn thể cơ sở, có cấm quản trị trại tham dự và hướng dẫn. Như mọi lần, tùy nhân nào được phát biểu ý kiến cũng bày tỏ lòng biết ơn chính phủ, hội ngộ các thành phần thân thân và hứa sẽ cố gắng học tập theo đúng đường lối của chính phủ để trở thành công dân hữu ích vv..
Ngồi trong một góc tranh tối tranh sáng, Toàn tìm kiếm nguy hiểm theo dõi buổi học tập như cố gắng vận chuyển hết ý nghĩa bản thông điệp, mặc dầu anh đã chán ngấy những lời lẽ cùng thảo luận nhịp một chiều, giả dối, công thức, như chán ngấy những bữa ăn tù trong trại giam cộng sản. Chán ngấy, ghê sợ như thế mà vẫn phải nghe, phải nhập tâm, đề phòng trường hợp bị bắt buộc phát biểu ý kiến trúc mà phụ trợ phát biểu câu lạc bộ thì nguy hiểm, không biết hậu quả sẽ tai hại đến bất cứ lúc nào.
Nhưng thỉnh thoảng, Toàn lại cảm thấy máu tăng dần dật trong đầu. Mắt anh mờ đi vì lửa giận trong lòng lại bốc khói ngùn ngụt. Anh muốn hét lên một tiếng cho hả, cho thẳng cái ức ức ở trong lòng và chửi thề một câu rất liên tục tĩu để cho cả cái chế độ độc tài, tán bạo, vô nhân, vô đạo nghe rõ. Có lúc anh tưởng nhẹ như sắp phát điên bắt gặp mình đang trừng mắt nhìn một kẻ thù tưởng tượng phía trước. Toàn bộ phải cố gắng bình tĩnh lại. Anh biết có chín phần mười tù nhân cùng một tâm trạng như anh, cùng một niềm đam mê, một góc như anh mà không ai sáng tỏ. Chỉ vì họ còn muốn sống, hy vọng trở về với gia đình vợ con, với những người thân yêu sau khi thoát khỏi quãng đời tủi nhục này.
Hôm nay được nghỉ lao động, tù nhân lại làm những công việc làm sạch vệ sinh chung, nên trại giam thêm vẻ khang trang. Sau đó, nhiều người mặc quần áo ra may vá cho giảm rách rưới để "diện" trong mấy ngày Xuân thủ. Những người chỉ còn lại nhất mượn áo tạm thời của bạn đồng trại trong chốc lát để mình thoát khỏi rét, rồi áo mưa mặc ra bắt rận. Bắt được con rận nào, người đưa lên miệng "tanh tách" lấy làm thích thú lắm. Đường như vá quần áo và bắt rận...kịch thuật giúp người quên nỗi buồn đau trong ngày thứ ba Tết.
Khi mới vào trại giam, mỗi lần Toàn thấy tù nhân bắt rận đưa lên miệng làm anh lợm giọng buồn nôn, cái tanh hôi của máu rận như mềm vào chân răng, bắt anh nôn nước miếng và nôn khan hoài. Nhưng lâu dần quen đi, anh cũng có thể làm như mọi người. Trại bên kia, tù nhân Pháp bắt rận, cũng đưa lên miệng "tanh tách" không khác chi phóng nhân Việt bên này. Toàn lỗ lý lý và Bọ cười: Thì ra mọi sự ở đời này, cái vui, cái khổ, cái vui, cái buồn, Thương, sạch rồi cũng...quen hết!!
Một tiếng nói cửa hàng lên phía sau Toàn chụp bắn mình. Anh lấy vẻ mặt béo và chuẩn bị chống chế độ. Trong Trại Giam Đầm Đùn, không ai muốn để bày tỏ ý nghĩ thầm kín của mình, dù là ý nghĩ hiền lành. Nhưng khi nhận ra người tù mang số 382 nói câu đó, anh lại thảm tự nhiên xuống tiếp tục may với sợi chỉ trong năm thước chỉ rồi nói bâng quơ cho qua chuyện:
- Mùa Xuân tới, tự kiểm tra mình đã "tiến bộ" đôi chút nên cũng vui vui...
382 cũng nói bang quơ:
- Vậy hả?
Toàn quên tên người tù mang số 382 nhưng vẫn nhớ kỹ năng là một nhân viên nổi tiếng khéo léo nịnh bợ nhân viên ban quản trị, mới được hưởng ân huệ cải lương ăn theo khẩu phần B nhẹ nửa tháng nay. Toàn và bọn Tuyên, Thành, Mạnh ngờ 382 làm mật vụ cho ban quản trị nên hết sức tránh tiếp xúc với y. Họ cố gắng tránh xa bao nhiêu, 382 lại càng tìm cách gần gũi với họ bấy nhiêu nên đám Toàn càng sợ đề phòng.
Toàn lấy vẻ thảm nhiên nhưng trong bụng đang nghĩ cách "bình tĩnh lãng phí" thì dịp may ở đâu đến. Từ phía trước cổng nhiều người cường tre và di cư vào trại để xây dựng sân khấu diễn kịch đêm giao thừa. Toàn chào mừng, cô đật quần áo gọn gàng, bảo vệ trọng lượng cây kim còn hãy để giây sợi chỉ vào vải vải dùng làm "đê" đeo tay, rồi nói như giải quyết chiến tranh chỉ chiến của mình:
- Ẹc, đi tham gia công dựng sân khấu với các em...
Anh Đấu cười giao một cách nhạt nhẽo với 382 rồi đứng lên chứa đồ vào đầu giường, trong khi 382 nhìn theo anh, có vẻ như đang kiệt tính điều điều gì.
Sân khấu xây dựng trong nhà tiểu công nghệ vuông vắn theo từng kích thước, cao một thước, sàn bằng ván ở khoảng giữa, chung quanh viền bằng những cây đặc đôi mặt dựng lên trên. Bên trong sân khấu là "hóa trang" của diễn viên.
Sân khấu trang hoàng và chỉnh sửa xong trước khi tự mình dùng bữa tối cuối cùng của một năm. Có một điều hiển nhiên dễ nhận là bữa cơm trưa nay vắng mặt nhiều nhân. Mâm nào cũng có ít nhất một người. Những người có mặt ăn một cách thở sống sống hoặc uể hứng, có người mới ăn một vài ba gói đã thả lỏng bát, thở dài đứng lên. Tuy giam nhân của Trại Đầm Đùn lúc nào cũng đói, cũng tư vấn ăn, vậy mà bát cơm chiều ba mươi Tết, họ cũng không bong nổi.
Chỉ vì năm hết Tết đến, ăn bữa cơm chiều ba mươi Tết trong tù, họ nhớ đến gia đình, đến cái không khí đầm ấm thân yêu, tự làm của những Tết đã qua mà họ buồn nẫu tràng. Nhiều người ngồi bó gối co ro tại một góc trại, mời gọi lại rút trong túi ra gói thuốc lào, vê một liều thuốc, cưỡi vào nõ cày cày, kéo một hơi thật dài Ý tưởng đến dài hơi thoải mái rồi bâng khuâng nhìn ra ngoài sân, mưa phùn lất sét như bay bụi.
Trời vừa tối đã có lúc, nhân vật đã tiếp tục kéo đến nhà tiểu công nghệ xem diễn kịch và những màn trình diễn đặc biệt của buổi đại hội.
Trước sân khấu, trên hàng băng dài lốt những người. Đằng sau hàng ghế "danh dự", ban tổ chức đã đặt nhiều cây tre dài làm ghế cho nhân ngồi. Các nhà chức trách địa phương như chủ sở hữu phản kháng ban kháng chiến và hành chánh, các ủy viên và dăm bẫy nhân viên đặc biệt khác, trong số có một nhân vật ghê đối với các tù nhân, được cấp quyền trong giao giao cho một nhiệm vụ đáng làm hàng cho người khác khó chịu, đặc biệt là kẻ phạm lỗi.
Không biết nhân vật này tên thật là gì nhưng tù nhân Trại Đầm Đùn đặt cho y hấp danh bí mật là "Đầu Trâu" 1 nói lên được phần nào có thể xác định được con người mang dư danh đó. Vócmet vạm vỡ, đi đứng lũ lụt, mắt nhìn chậm tay, tay chân bắp thịt nổi cuộn như lốc, không biết y học được võ nghệ ở đâu mà mỗi lần ra tay, ít tội phạm chịu nổi tới roi thứ ba mươi.
Tù nhân kháo nhau rằng Đầu Trâu là dân miền núi cao, nói tiếng Việt chưa được liếm, từng khi được tra tấn hay đánh người, Đầu Trâu sảng khoái long lanh như mắt êm dịu.
Toàn thận thấy Đầu Trâu ngồi một cách lạnh lùng, rủng rỉnh, riêng biệt một chỗ cũng đủ cường, không nhìn lâu dù nhìn trộm.
Phía giữa, ban quản trị mượn đâu hai cái đèn "ba dây" treo ten nên sân khấu sáng choang, làm nổi bật lá cờ đỏ từ trên cao rủ xuống ở trong cùng sát vách. Bên dưới lá cờ là bức hình vẽ bằng sơn màu chân dung một người đã già nhai, có bộ gió dài, mặc áo ka ki gài khuy cổ, hai con mắt nham hiểm, độc địa, như tàn bạo mắt chim ưng. Trước ánh đèn, lá cờ đỏ bóng ánh sáng như vấy Máu, người trong bức hình nhìn xuống đám mây chân dung tù nhân như một khoảng lặng, nửa như thích thú mãn nguyện.
Toàn nhìn đăm đăm, cố gắng tìm kiếm diện mạo lừa đảo trong những hình ảnh đặc biệt. Anh thấy cái mồm thông minh, hai con mắt ánh mắt, độc ác trầm, nham hiểm một cách thường xuyên. Anh tưởng tượng ngày xưa, cặp mắt của Tần Thủy Hoàng cũng "hiếu sát" đến thế là cùng.
Từng cơn gió bấc lùa vào nhà tiểu công nghệ thổi qua khe cột rào cản Toàn sợ mình. Anh bất giác so hai vai, Kẹp chặt hai cánh tay vào cạnh viền giữ cho thân thể chạy nhăn. Vẫn thấy lạnh, anh khoanh tay, dòng hải bàn tay dấu trong khít cho buồn, chợt nhớ câu thơ "xương cứng vào xương, giảm nỗi hàn" tả cái cô đơn rét mướt của người nằm dưới mộ, cố nén một tiếng thở dài.
Khán giả tới đã đông lạnh, tiếng xì hơi cười nói nho nhỏ khắp nơi trong các hàng ghế. Giữa đám đông người cùng cảnh báo đến bao nhiêu phần trăm mà Toàn vẫn tìm thấy cô đơn, giá lạnh, trống rỗng ở trong lòng. Anh nghĩ thầm giờ đây theo tục lệ, gia đình anh đã cúng tổ tiên về ăn Tết với con cháu. Nhưng vợ anh, con anh vẫn buồn rầu ngồi trước bàn thờ thừ tưởng nhớ đến người bị bắt tặng đi, không biết sống hay chết, bao giờ về, mà chắc chắn được gì?
Khi anh được việt cộng bắt, con thứ ba mới được một tháng, hiện giờ nó đã biết làm gì rồi? Dưới chế độ cộng sản, cuộc đời thật đầy rẫy những chuyện đau buồn, phiền phức khổ đau, không biết rủi ro thế nào mà trước đó được.
Bên cạnh hàng băng phải, có người quay lại nhìn về phía anh. Toàn hơi thở cố gắng tạo ra mặt vui vẻ, hơi thở đẫm mồ hôi, nhìn lên sân khấu như chờ đợi buổi đại hội khai diễn...
° ° °
Đại hội “liên kết” chấm dứt. Một người trong ban quản trị trại giam leo lên sân khấu, cầm loa nói những lời tri ân Hồ Chủ Tịch, bầu và chính phủ, rồi chúc lửa thành viên sớm giác ngộ, sửa đổi những lỗi mắc phải, học tập tiến bộ, cố gắng tăng cường khả năng xứng đáng với những cam hồng của Hồ Chủ Tịch, tặng và chính phủ. Rồi tuyên bố giải tán.
Tiếng tay chạy như pháo. Toàn dịp đón ra anh cũng mùa hái hái như mọi người.
Tù nhân xếp hàng từng toán theo trưởng toán về mỗi trại, hưng ngủ một giấc, mai dậy sớm một mùa Xuân mới.
Toàn bộ thời gian lũ lụt theo những bạn đồng trại.
Trong bóng đêm, Toàn không nhìn thấy các nhân vật nên không thể đoán được họ đã nghĩ gì về vở kịch trên sân khấu. Nhưng riêng anh, anh thấy sành nội, một cảm tưởng chán nản chán nản tràn ngập trong lòng. Dù anh có giới hạn mãn hạn, sống sót trở về cuộc sống bình thường thì coi cũng như chết nếu phải sống dưới chế độ cộng sản. Trong màn kịch vừa rồi có vai một đứa trẻ mười hai, mười ba tuổi sinh ra nó là địa chủ một cách lạnh lùng, để bạn như sự việc thực sự đang xảy ra. Và trẻ nhỏ được đại diện nhân dân khen ngợi và đề cao như một thứ nhi đồng rồng mẫu đã sớm giác ngộ biết bỏ bỏ những tình cảm cá nhân lạc hậu mà lên dự án cha đẻ là địa chủ -chủ nhân của mười cánh mẫu ruộng- để nhân dân loại trừ một phần tử có hại cho chế độ.
Màn gay cấn nhất lúc cậu nhi đồng cứu quốc chỉ vào người cha đáng thương bị giật cánh khỉ và quỳ trên một đống đá dăm rỗng mà say đắm nhiệt nhiếc, tiếng gió thổi chạy như pháo. Toàn không biết đó là tiếng vỗ tay khen hành hành vi "lên án cha" của cậu nhi đồng nọ hay là những tiếng vỗ tay lộng chế độ, đã tạo nên một lớp người bất chấp, phi nhân. Toàn thấy lòng anh chết lặng đi lúc lâu trước một sự thật phũ bàng, chỉ nghe kể lại chứ chưa được nhào nặn để biến thành một đứa trẻ tương tự thì anh chết đi trong thời gian bị giam ở Trại Đầm Đùn này còn hơn phải sống với lũ quỷ đỏ.
Tâm hồn Toàn bấn loạn hoang mang đến nỗi đau anh không còn tâm trí theo dõi màn kịch "chửi" chính phủ Trần Văn H...chỉ mang máng nghe diễn viên dùng những lời nặng nề nền thô liên tục vẫn thường được nghe thấy ở những giới vô giáo dục, đúng đắn với quan niệm "văn hóa đại đại" của cộng sản. Nhưng rồi sau cùng cũng có những tràng pháo tay nổ để khen ngợi hay làm ra vẻ khen ngợi những diễn viên và ý nghĩa vở kịch.
...Đám nhân đi băng qua bãi cỏ trở về trại. Được một quãng. Toàn quay lại nhìn, nhà tiểu công nghệ vẫn còn ánh đèn sáng choang, nhân viên ban quản trị còn bột phấn nhố bàn tán với nhau. Có lẽ họ đang khen ngợi lẫn nhau về kết quả buổi đại hội vừa rồi, nên tiếc chân múa tay, ra vẻ thích thú lắm.
Đêm khuya, Trại Giam Đầm Đùn lại nằm giữa một vùng núi non nên khít bốc ra giá thư giãn nhẹ nhàng. Toàn bộ ngước nhìn lên trời cao tối thui như nút tiền rồi nhìn về phía trại ngủ, tiếp tục nhận được ánh đèn flash le lói lúc ẩn náu lúc này. Sương đặc quá trình, che lấp cả ánh sáng.
Anh xuýt xoa vì lạnh, co ro đi sát vào người bạn giam kế bên, liên tưởng đến bếp lửa ấm ở quê nhà, môn tắm đun sôi xình xịch, những thứ tắm nước thơm phưng hòa hương lá mùi, lá bưởi đặt bên trong bánh, những bông hoa đào kiệt in bóng trên, trên bàn thờ nghi ngút. Rồi giờ phút cúng giao thánh thiêng, tiếng pháo, tiếng đại hồng chung từ ngoài chùa ở đầu làng cánh vẳng, những tiếng gọi nhau đầm ấm ra chùa lễ Phật, rồi về nhà xông đất năm mới...
Toàn mê mê, miên man nghĩ, vấp một cái điếng người, hơi đất lạnh kinh hãi vào gan bàn chân thon thót như kim châm.
...Về đến trại ngủ, ai ai cũng từng lên giường làm một giấc ngủ. Không ai nói được tiếng nào. Hình như ai cũng thấy lạnh muốn ngủ cho quên hiện tại.
Toàn nhìn người bạn "đồng sẵn sàng" đang rơm rớm nước mắt trong lúc chỉnh sửa chỗ ngồi, nói nhiên anh thấy tủi thân muốn khóc òa lên cho mặt tấm tức ở trong lòng.
Sau những tiếng hô số để kiểm tra thông thường. Trại ngủ lại hoàn toàn yên tĩnh. Dịu dàng mới nghe tiếng rên khe khẽ của những cơn bệnh. Những tiếng nói trở mình trên trõng tre của những người khó ngủ tiếp nối nhau đến sáng.
° ° °
Dù sao ngày mồng 1 Tết vẫn là một ngày thiêng liêng, đáng ghi nhớ trong cuộc đời tù nhân tại Trại Đầm Đùn. Ban quản trị cũng nhận được điều đó nên thích ứng được hưởng nhiều ân huệ tập thể đặc biệt.
hôm nay 30 Tết, tù nhân không biết nghe tin tức ở đâu, kháo nhau rằng trong ba ngày Tết, tù sẽ được ăn một món đặc biệt mà cả năm nay, chưa được ảnh hưởng: Đó là món thịt bò.
Sáng mồng 1, sau khi xếp hàng ra ao rửa mặt trở về, tù nhân tụm năm túm ba nôn nao chờ bữa cơm thịnh soạn.
Như mọi tù nhân khác, Toàn thở chờ chờ bữa ăn sáng mồng 1 Tết với hộp phấn khác thường. Thèm khát làm cho con người "hèn" đi là điều bình thường. Từ bao tháng nay, tù nhân ăn đói, cơ thể thiếu tất cả các chất bổ sung làm nên sự sống của con người nên đối với họ, chất bổ rau muống cũng quan hệ và ngon lành không độc bát canh thịt, không gần gũi một bát cơm, một miếng đậu. Vốn có cái tự ái của con người tiểu tư sản nên trong một giây, Toàn như đinh vào cái bóng tầm tầm bình thường, hạ hạ của mình. Nhưng anh lại tự an ủi ngay: Cứ mang một "ông vua" vào đây giam và bắt ăn đói một thời gian như tù nhân ở trại giam cộng sản, coi có nhiệt kiệt như "quân chết đói" không? Tinh thần mình vẫn sáng suốt, vẫn phân biệt được cái "cao thượng", cái thấp lùn nhưng cơ thể mình nó cứ đòi hỏi, cứ bắt mình phải chủ thuồng, phải ao ước, phải chẩy rộng rãi. Hãy nhớ đến câu “vật chất quyết định tinh thần” anh thấy đúng với hoàn cảnh của anh, của các nhân vật.
Còn đang suy nghĩ miên man, quên đi trong giây lát cái thoáng được một bữa ăn có chất thịt hơi thịt. Toàn cảnh thấy cảnh xung đột bùng nổ. Tiếng báo giờ ăn trung bình. Tù nhân chia việc xuống nhà bếp bưng cơm. Lúc ấy Toàn mới nhận ra ai là người mặt mũi quần áo sạch sẽ hơn ngày trong nhiều năm.
Theo lệnh mới, người ngồi một bữa.
Mâm cơm "đầu năm thiên thủ" quả có sạch hơn nhiều. Không ai hội công khai "bình luận" gì nhưng đều mát mắt món mâm cơm kỹ càng để làm một "bản phân tách" trong đầu. Ngoài ra, bên cạnh rau sào, muối vừng, một bể muối hột, còn lại một chút mắm tép với hai tô nước muối bỏ bỏ trong có những khúc xương chặt nhỏ. Nhìn kỹ, thích thú nhận ra còn những mảnh giống như thịt cuốn lại cong queo đáy tô.
- Đầu năm, năm mới, xin mời trên có các loại đàn anh lớn tuổi, bên dưới có các bạn đồng tuổi, xin quý vị nâng chén, nâng cao...
Một góc nhân quá, không quân được lòng vì hương vị thịt từ tô cánh bốc lên thơm bắt nhẩy mũi mũi đến nơi, chắt tay mời cho phải phép rồi luôn gậy vào canh coi nấu với thịt gì. Mọi người ít nhất sẽ được thưởng thức bữa cơm. Một tiếng reo mừng nổi nho nhỏ:
- Thịt trâu! Xương trâu! Chà! Ngoan quá!
Nhưng có người cải cách thì:
-...Đà trâu! Xương trâu!
Sau đó thu âm giải thích thêm:
- Bữa cơm hôm nay thật là bữa tiệc! Xin cảm tạ chính phủ...
Đúng vậy, nhờ ơn huệ đặc biệt của già Hồ, tù nhân Trại Giam Đầm Đùn được ăn một món canh mà họ đã "ăn" trước bằng tưởng tượng năm bảy lần. Đó là món canh nấu với xương trâu và da trâu. Tuy nhiên, có nhiều nhân phải đội miệng lên những lời khen thành thực:
- Trời ơi! Tô canh ngọt quá, ngon quá. Ngon hơn...bổ sung!
Thật thế, chất ngọt của xương trâu có một hương vị thơm ngon lạ lùng và có tác động thần kỳ ma quái, húp được nhẹ nhàng, chất béo bổ sung ngay vào kẽ răng, vào nhung vào miệng, cung cấp ngay cái tỉnh táo thoải mái cho cơ thể. Ăn xong bữa cơm, tù nhân thấy sức khỏe đã tiêu hao trong bấy lâu hồi phục phần nào.
Bữa cơm đầu năm là bữa tiệc lớn, một năm mới có một lần, nên tù nhân phải chia nhau rất đều, không thể tiết kiệm một chút mắm, một miếng rau sào, nhất là một miếng canh xương trâu, khẩu bữa ăn nay cũng tăng đặc biệt. Một người nêu lên ý kiến:
- Cứ ba tháng được ăn một bữa ăn như bữa nay thật là khỏe vô cùng. Ước gì một năm có 4 cái Tết Nguyên Đán để anh em được...
Một số người cười, vẻ chua chát. Sự thật, nhiều bữa ăn, cơm còn bốc khói nghi ngút đã hết vì người đói quá, làm cả ngày quần tàn có hai lưng cơm chưa ăn đã hết.
Trước khi ăn cơm, vì chủ đề, một người đề nghị húp trước canh xương trâu mỗi người một món để thưởng thức. Rồi sau bữa cơm mới chia làm bốn phần, phần nước phần cái đều nhau. Vì thế, khi bốn người trong bữa tiệc xong, trưởng toán chén bát gần nhau rồi sớt nước canh vào mỗi chén. Nhưng sớt nước canh rồi, trưởng toán phải chia lại vì phần còn lại trong tô canh có nhiều chất béo phì giảm cân ở đáy. Trưởng toán phải dùng gậy cho đều, lùn làm sao, nước canh tràn ra ngoại mất hơn nửa khiến mấy người lười biếng, chết tiệt vì tiếc.
Cho khỏi có keo xích mích, trưởng toán tự động nhận sơ đồ xuất bản bằng cách rút bớt phần nước canh của anh, tuy vẫn mủm cười nhưng anh ta tái sinh mặt đi vì hậm hực và tiếc.
Chia xong nước đến chia "cái". Mỗi người được hai xương xương nhỏ và hai gói da trâu (nấu thay thịt), da trâu ninh kỹ nên đã mềm nhưng khung xương thì không chờ được, người ai ai cũng "hít" lấy "hít" để chất khung ở trong. Có người nửa đùa nửa thật bàn nên lấy đá ghè bể khúc để hút chất mùi còn lại.
Lát sau, nhiều người liệng bỏ nội bộ món mâm khi món đã hết chất Đốm và sạch sẽ như thông. Nhưng có người còn tiếc rẻ vẫn cầm khư khư khẩu xương trong tay.
Đến đây mới xảy ra điều bất ngờ...
--------------------------------
1 Về sau thành chính thức.