ị tướng nằm yên, suốt đêm Moutier không phải dậy lần nào. Anh ngủ cho đến sáng. Nghe đồng hồ điểm sáu giờ, anh nhảy khỏi giường, rửa mặt, mặc quần áo, rón rén vào phòng, thấy ông vẫn trong tư thế anh đặt nằm hôm trước. Giá mà không nghe tiếng ông thở đều đều, người ta đã tưởng ông không còn sống. Anh lại lặng lẽ đi ra, quay về phòng, gấp chăn đệm, đọc kinh rồi nhóm bếp đỡ cho hai bà chủ nhà. Anh lại quét dọn, lau chùi mọi thứ rồi đợi. Vừa ngồi xuống ghế, thì có tiếng bước nhẹ từ cầu thang xuống. Elfit thân mật chào anh.

Elfit: Tôi sợ anh không ngủ được. Hôm qua thấy anh mệt.

Moutier: Trái lại, tôi ngủ say, chẳng còn biết giời đất gì. Bây giờ tôi khỏe rồi, sẵn sàng để cô sai bảo.

Elfit: Anh cứ nói thế, như tôi là một tên vua chuyên chế không bằng.

Moutier: Đấy là tôi muốn đỡ việc cho cô, để cô khỏi mệt.

Elfit: Chính vì vậy anh đã vội vàng thu dọn chăn đệm lại, Gọn ghẽ đấy nhưng... phải dỡ cả ra thôi.

Moutier: Sao vậy cô?

Elfit: Chăn đệm để đây không được, kẻ ra người vào suốt ngày. Tôi phải mang đi thôi.

Moutier: Để đâu, cô bảo tôi.

Elfit: Trong phòng cạnh đây.

Moutier ôm tất cả đem đến phòng Elfit vừa chỉ, xếp vào một góc rồi đứng nhìn.

Căn phòng đẹp quá! Trang thiết bị mới tinh. Không thiếu thứ gì. Rất chu đáo!

Elfit: Phòng này dành cho anh đấy. Chúng tôi chưa xếp ai vào đấy. Và gọi là phòng của anh Moutier. Lưu niệm của anh. Thỉnh thoảng Jacques vào quét dọn lau chùi, lần nào nó cũng than thở: "Chả biết bao giờ chú Moutier mới về ở đây?"

Moutier chưa kịp nói lời cảm ơn thì Jacques và Paul đã ùa vào phòng, ôm chầm lấy anh.

- Thế là chú đã về phòng chú - Jacques nói như reo - Chú ở lại đây, đừng đi đâu nữa.

Moutier: Không được đâu, chỉ thêm bận chân mẹ cháu và cô cháu.

Jacques: Sao mà bận? Cháu không biết bao nhiêu lần nghe mẹ và cô nói chú tốt và hay giúp đỡ, ước gì chú về đây ở mãi.

Moutier: Cảm ơn những lời tốt đẹp của cháu. Khi nào chú làm ra tiền, chú sẽ về ở đây. Bây giờ thì chưa, vì chú chỉ là một anh lính nghèo.

Moutier ôm hôn Jacques rồi đi từ căn phòng xinh xắn sang phòng vị tướng. Elfit chuẩn bị ăn sáng. Cô pha cà phê.

Vị tướng đã thức dậy. Trừ một vài xây xát nhẹ ở mũi, ở mi mắt, ông không thấy đau nữa và thấy muốn ăn.

- Ba ngày ăn bánh với uống nước - Ông nói - Làm tôi thèm ăn quá. Anh cho tôi một cốc cà phê sữa.

Moutier: Có ngay, thưa Tướng quân. Mười phút nữa sẽ có người mang đến.

Moutier quay về phòng giữa lúc cô Elfit mang bát sữa vào. Cô có vẻ buồn, không nói năng gì. Moutier hỏi cà phê cho ông tướng, thấy cô im lặng, không trả

Moutier: Sao vậy, Elfit, sao cô buồn?

Elfit: Vì thấy anh không quan tâm đến chúng tôi, đến nỗi buồn phiền của Jacques và tôi.

Moutier: Tôi thú thật, đối với Jacques tôi không lo ngại gì, vì ở đây nó sung sướng như vua rồi. Còn với cô, nếu tôi có thể sống mà không phải dựa vào cô, thì tôi sẽ sung sướng quá, chả phải nghĩ đến chuyện đi đâu nữa. Nhưng không được, ngoại trừ giữa cô và tôi có mối quan hệ họ hàng hay... hôn... nhân.

Elfit ngửng lên nhìn, mỉm cười và nói:

- Và anh không dám, vì anh nghèo, tôi giàu. Có phải vì chỉ vì thế?

Moutier: Đúng, chỉ vì thế. Vì thế mà tôi không dám, không nghĩ đến. Không bè bạn, không ai thân thuộc, mà lại sánh với một phụ nữ dịu dàng, nhân ái, xinh đẹp như cô, sống cạnh một phụ nữ nhân hậu, đáng mến như chị cô, lại có một địa vị ở đây. Như vậy thì quá hạnh phúc.

Elfit: Hạnh phúc với anh, sao anh lại khước từ? Anh gọi chúng tôi là bạn bè, chúng tôi cũng coi anh là bạn bè, vậy thì sao còn nghĩ đến chuyện giàu nghèo. Giàu nghèo ta chia sẻ. Chị tôi quý anh, Jacques cũng thế. Đừng đi đâu nữa, ở lại đây anh ạ.

Moutier ngập ngừng, không biết trả lời thế nào. Lúc này ông tướng chờ lâu đã tự mình sang phòng, đến gần mà Moutier và Elfit không biết. Ông bế Elfit lên, ấn vào tay Moutier và nói:

- Ta đứng ra xây dựng cho hai người đấy. Chả nhẽ ta không chu cấp nổi cho con người hai lần cứu sống ta được sao? Ta cho anh hai chục nghìn franc. vậy là ổn chưa nào?

Moutier: Thưa Tướng quân, tôi không dám nhận món tiền lớn quá. Tôi không có quyền.

Vị tướng: Có lắm chứ ! Không có anh, tôi còn làm gì được hưởng số tiền ấy? Anh nói món tiền lớn quá. Chả nhẽ tính mạng tôi không đáng chục nghìn franc sao ? Anh cứu tôi hai lần. Hai lần một chục chả là hai chục là gì? Anh còn dám nói là quá đắt nữa không? Là tôi không đáng hai chục franc. Đánh giá tôi quá thấp, tôi tự ái đấy anh bạn ạ.

Elfit bật cười. Moutier cũng cười theo.

Moutier: Vậy tôi xin nhận, thưa tướng quân. Vì thiếu can đảm tôi suýt để lọt mất Elfit. Tướng quân đã lại rộng lòng cho tôi.

- Sung sướng quá! - Vị tướng nói và lấy tay quệt trán - Anh thỏa thuận con người tôi đáng giá hai chục nghìn franc.

Moutier: Vô cùng biết ơn tướng quân.

Vị tướng: Ta ta ta, không ơn huệ gì cả. Ta muốn được trả bằng tình nghĩa thân thương. Để bắt đầu, cho ta ôm hôn người bạn nhỏ gái mới bé nhỏ của ta.

Vị tướng hôn lên má Elfit mỗi bên một cái thật to. Elfit bắt tay ông.

Elfit: Xin cảm ơn Tướng quân, không phải vì hai chục nghìn franc Tướng quân đã rộng rãi cho... Tôi gọi anh là gì? Cô quay sang Moutier hỏi.

- Joseph - anh trả lời và mỉm cười.

- Cho Joseph - Elfit nói và cười! - và cảm ơn Tướng quân đã quyết định cho anh ấy... Trời! Tôi chưa nói cho chị tôi biết. Tôi đính hôn mà không nói gì với chị.

Elfit nói rồi bỏ chạy. Vị tướng đứng lại mắt mở to, mồm há hốc.

Vị tướng: Thế nào! Chị cô ta chưa biết gì à? Mà cô ta nữa, lấy chồng mà không biết tên chồng.

Moutier cười: Xin tuớng quân khỏi bận tâm. Mọi việc sẽ đâu vào đó.

Vị tướng: Đâu vào đó! Ta không hiểu thế nào cả. Chịu. Nhưng ta nhìn thấy là cô ta rất xinh đẹp.

Moutier: Và tốt, và thông minh, và hiền thảo, đảm đang, hiền lành...

Vị tướng: Và vân vân, vân vân. Ta biết chuyện đó lắm. Ta không còn là con nít. Ta cũng đã có vợ, một người hiền dịu, nhân hậu, đáng quý! Nhưng trời ơi! Giá mà ta ly dị với cô ấy sớm hơn thì ta sung sướng biết chừng nào.

Moutier: (hăng lên) Mong Tướng quân không nghĩ về Elfit giống như thế.

Vị tướng cười : Không đâu, Elfit là thiên thần, thiên thần anh bạn ạ.

Moutier không biết nên cười hay nên giận, vẻ sung sướng và nét mặt phì nộn của vị tướng làm ta biến sự bực dọc. Anh dịu giọng nói:

- Mười năm sau, tướng quan sẽ thấy chúng tôi vẫn hạnh phúc như hôm nay.

Vị tuớng xúc động: Cầu Chúa chứng giám. Anh Moutier ạ, cô bé thật xinh đẹp, nét mặt thật đáng yêu. Tôi tin là hai người sẽ hạnh phúc. Mấy tháng nay ở gần...

Vị tướng không nói hết câu, ông nắm chặt tay Moutier. Giữa lúc này, bà Blidot vào, có Elfit và hai đứa trẻ đi theo. Moutier chạy ra ôm hôn thắm thiết bà Blidot.

Moutier: Xin lỗi bà bạn thân yêu tuyệt vời của tôi. Tôi đã chiếm giữ cô Elfit mà không đợi sự đồng ý của bà. Tại tướng quân thúc ép đấy.

Bà Blidot: Tôi vẫn ước mong sự việc kết thúc như thế để cho Elfit được hạnh phúc. Ngay từ lần gặp đầu tiên, tôi đã thấy hai người hợp nhau. Nhưng lần thứ hai, thứ ba càng củng cố thêm ý nghĩ của tôi. Trong thư gửi về cũng thấy anh nói nhiều đến Elfit. Lần này về, qua sự cố vừa rồi, thấy Elfit tỏ ra lo lắng nhiều cho anh, sợ anh gặp nguy hiểm, chứng tỏ nó yêu quý anh. Điều đó không còn gì phải nghi ngờ.

Moutier: Tôi cũng thấy thế, chị thân mến ạ. Và đáng lẽ tôi đã mạnh dạn bày tỏ ý kiến. Nhưng ngặt gì túng thiếu không dám. May gặp Tướng quân là người rộng rãi đã chu cấp cho. Vì thế bay giờ tôi được vinh dự làm em của bà, được may mắn làm người chồng và người phục vụ của Elfit.

- Chú thân yêu, Jacques reo lên, cháu vui quá, sướng quá. Chú nhận lấy căn phòng này và ở lại đây mãi với mọi người, chú nhé. Cô Elfit của cháu sẽ không bao giờ buồn nữa. Sáng nay cô ấy khóc, cháu trông thấy đấy.

- Suỵt, suỵt, đồ hớt lẻo! - Elfit ôm hôn Jacques - Không được lộ bí mật của cô. Nhưng cháu nói với chú Moutier được, vì chú ấy cũng là người nhà mình.

Vị tướng: Phải ăn đi chứ! Tôi đói lắm rồi. Mọi người quên là hai hôm nay tôi phải ăn bánh không với nước. Dạ dày đang sôi lên ầm ầm. Cho tôi ly cà phê.

Bà Blidot: Có rồi, mời tướng quan vào bàn.

- Xin lỗi, Elfit, từ nay anh là người phục vụ - Moutier nói và giằng lấy đĩa từ tay Elfit. Em đã cho anh quyền ấy rồi mà.

- Thì tùy anh, anh là chủ - Elfit cười trả lời.

- Chủ - Đầy tớ - Moutier nói thêm.

- Như ta vậy, Tướng - tù binh - Vị tướng thở dài.

Moutier: Cũng không lâu nữa, thưa tuớng quân. Hòa bình rồi. Tuớng quân sẽ về nước.

Vị tướng: Ta muốn ở đây một thời gian, anh bạn ạ, thật đấy.

Moutier: Tướng quân dự đám cưới chúng tôi chứ?

Vị tướng: Có chứ. Ta sẽ chi cho lễ cưới. Một tiệc to sẽ được tổ chức tại Chevet. Các người chưa biết nơi ấy. Ta đến Pari nhiều lần rồi, ta biết. Ta sẽ đưa các người đến.