hú chim hồng tước ẩn mình nơi mờ tối ven bờ sông đang líu lo khúc ca xoàng xĩnh của mình. Tuy lúc đó đã quá mười giờ đêm, bầu trời vẫn còn cố níu kéo vài vạt ánh sáng của ngày qua; và cái nóng ong ong của buổi chiều oi ả đã giảm dần và tan biến khi được những ngón tay mát rượi của đêm hè ngắn ngủi vuốt ve. Chuột Chũi nằm sõng xoài trên bờ sông, còn đang thở hổn hển do phải chịu bức bối vì một ngày nắng dữ dội, suốt từ sáng sớm đến tối mịt bầu trời không một gợn mây, và chờ bạn mình trở về. Trước đó nó đã ở trên sông cùng vài người bạn, để cho Chuột Nước được thu xếp công việc làm ăn lâu dài với Rái Cá; và khi quay trở về thì thấy căn nhà tối om và vắng hoe, chẳng thấy tăm hơi Chuột Nước đâu, mà rõ ràng khi nãy Chuột Nước còn thức cùng với người bạn thân thiết của mình. Trời vẫn còn quá nóng nên chưa thể nghĩ đến chuyện vào trong nhà, vì vậy nó nằm lên mấy cái là cỏ chút chít mát rượi mà suy nghĩ về những việc đã làm trong một ngày qua và thấy rằng tất cả đều rất là tốt đẹp.

Lát sau nghe tiếng bước chân nhẹ nhàng của Chuột Nước trên đám lá khô đang tiến lại gần. “Ôi, thật là mát mẻ dễ chịu,” nó nói và vừa ngồi xuống vừa nhìn đăm đăm ra dòng sông với vẻ trầm ngâm lặng lẽ và lơ đãng.

‘Nhất định là cậu đã ở lại ăn bữa tối phải không?” lát sau Chuột Chũi nói.

“Mặc nhiên là phải thế,” Chuột Nước nói. “Anh chị ấy chẳng chịu để tớ ra về trước bữa ăn. Cậu biết đấy, họ lúc nào cũng đến là ân cần. Mà họ cố sức chuẩn bị mọi thứ để tớ được thật vui, suốt cho tới lúc ra về. Song tớ luôn cảm thấy có điều gì không ổn, vì tớ thấy rõ là họ không vui, dù họ đã cố giấu điều đó. Thằng bé Bụ Bẫm lại mất tích lần nữa, mà cậu biết là bố nó rất cưng chiều nó nhưng lại chẳng bao giờ nói nhiều về điều đó”.

“Sao cơ, thằng bé ấy à?” Chuột Chũi nhẹ nhàng nói. “Chà, cứ cho là nó bị mất tích đi, việc gì mà phải lo? Nó thì lúc nào mà chẳng đi lạc và mất tích rồi lại bỗng dưng xuất hiện; nó rất thích phiêu lưu. Nhưng chưa bao giờ nó gặp chuyện gì tổn hại cả. Mọi người quanh vùng này đều biết và quý mến nó cũng như đối với bố nó, và cậu có thể chắc chắn rằng một con vật này hoặc một con vật khác sẽ bắt gặp và đưa nó về bình an vô sự. Sao, chính bọn tớ có lần đã tìm thấy nó cách nhà hàng dặm, mà nó rất bình tĩnh và vui vẻ nữa cơ đấy!”

“Phải, nhưng lần này thì nghiêm trọng hơn,” Chuột Nước nói, vẻ trầm trọng. “Nó mất tích đã mấy ngày rồi, mà vợ chồng nhà Rái Cá đã lùng sục khắp nơi mà chẳng thấy dấu vết nào cả. Họ cũng đã hỏi mọi con vật khắp mấy dặm quanh đây mà chẳng ai biết tí gì về nó. Rõ ràng là Rái Cá lo lắng lắm mà chẳng chịu nói ra. Tớ chỉ được anh ta cho biết thằng bé Bụ Bẫm tập bơi chưa được khá lắm và tớ có thể thấy là anh ta đang nghĩ đến cái đập nước. Xét về thời gian này trong năm thì ở đó vẫn còn nhiều nước đổ xuống và nơi này luôn có sức hấp dẫn đối với thằng bé. Mà còn có – ồ, cậu biết đấy, những cạm bẫy và bao nhiêu thứ nữa. Anh Rái Cá không phải hạng người lo lắng về bất kỳ đứa con trai nào của mình trước khi đến lúc phải lo. Mà bây giờ thì anh ấy đang lo. Lúc tớ ra về, anh ấy theo ra ngoài, nói là để tản bộ cho dãn gân dãn cốt. Nhưng tớ biết không phải là thế vì vậy tớ động viên và gặng hỏi, và cuối cùng đã biết tất cả sự tình. Anh ấy định thức cả đêm để quan sát quãng sông cạn. Cậu biết cái quãng sông trước đây vẫn thương cạn nước trước khi người ta xây cái cầu đấy chứ?”

“Tớ biết rõ,” Chuột Chũi nói. “Nhưng vì sao anh Rái Cá lại chọn nơi đó để mà quan sát nhỉ?”

“Ồ, hình như là anh ấy đã dạy thằng Bụ Bẫm tập bơi lần đầu tiên tại đó,” Chuột Nước nói tiếp. “Từ chỗ mũi đất đầy sỏi ở gần bờ sông, và cũng chính ở chỗ này anh ấy vẫn thường dạy nó cách bắt cá, và thằng Bụ Bẫm đã bắt được con cá đầu tiên ở đó và nó rất tự hào về điều đó. Thằng bé rất thích địa điểm này, và anh Rái Cá nghĩ rằng nếu thằng bé có rong chơi lang thang ở đâu đi nữa thì lúc trở về – nếu như giờ này nó đang ở bất kỳ nơi nào, thằng bé tội nghiệp – có thể nó sẽ đến chỗ sông cạn mà nó rất yêu thích ấy; hoặc giả nó đi ngang qua chỗ ấy thì nó cũng nhớ rất rõ và có lẽ sẽ dừng lại ở đó. Thế là đêm nào anh Rái Cá cũng đến đó mà quan sát – cầu âu, cậu biết đầy, chỉ cầu âu thôi!”

Chúng yên lặng một lát, cả hai đều chung một ý nghĩ – cái con vật cô đơn và đau lòng kia đang nằm thu mình bên quãng sông cạn, quan sát và chờ đợi suốt đêm dài một cách cầu âu.

“Ồ, ồ,” lát sau Chuột Nước nói, “có lẽ bọn mình phải nghĩ đến việc vào trong nhà thôi.” Song nó cũng chẳng buồn nhúc nhích chút nào.

“Chuột Nước à,” Chuột Chũi nói, “mặc nhiên là tớ không thể vào trong đi ngủ mà chẳng làm gì cả, dù dường như chẳng có gì để mà làm. Bọn mình sẽ lấy thuyền ra và chèo ngược dòng. Khoảng một hai giờ nữa là trăng lên và khi đó chúng mình sẽ tìm thật kỹ – dù sao là như vậy còn tốt hơn là đi ngủ và chẳng làm gì cả.”

“Tớ cũng vừa nghĩ hệt như thế,” Chuột Nước nói. “Dù sao thì đêm này cũng chẳng phải để ngủ; và chẳng bao lâu nữa trời sẽ rạng, và khi đó bọn mình có thể thu thập được tin tức về thằng bé từ những người dậy sớm, trong lúc tiếp tục hành trình.”

Hai đứa lấy thuyền ra, và Chuột Nước nắm lấy mái chèo mà chèo một cách thận trọng. Tít giữa dòng sông có một dải hẹp trong vắt lờ mờ phản chiếu bầu trời; nhưng bất kỳ chỗ nào có bóng tối đổ xuống từ bờ sông, bụi rậm hay cây cối thì hai đứa cùng hòa cùng một màu với bờ sông, và do đó Chuột Chũi phải lấy óc xét đoán điều khiển con thuyền. Tối tăm và vắng ngắt như thế, nhưng âm thanh vẫn đầy những âm thanh nhè nhẹ, tiếng hát, tiếng nói chuyện huyên thuyên và tiếng rì rầm kể chuyện của đám cư dân nhỏ bé và bận rộn đang bươn bả với công việc và nghề nghiệp của mình suốt canh thâu cho tới khi ánh mặt trời cuối cùng tỏa xuống để họ ngừng tay và nhận lấy sự nghỉ ngơi xứng đáng của mình. Ngay cả những âm thanh của dòng sông giờ đây cũng rõ ràng hơn lúc ban ngày, những tiếng ùng ục và “rụp rụp” của nó bất ngờ hơn, ở đâu đó rất gần; và chúng không ngừng khởi động một cái gì đó tựa như tiếng gọi rõ ràng của một giọng nói thật rành rọt.

Đường chân trời rõ nét và nổi bật trên nền trời, và trong một không gian riêng biệt nó hiện ra đen đậm trên một nền lân quang óng ánh như bạc mỗi lúc một vươn cao và trải rộng mãi ra. Cuối cùng, vầng trăng đường bệ, chậm rãi nhô lên khỏi vành Trái Đất đang chờ đợi rồi tách hẳn khỏi đường chân trời và lướt đi, không còn bị ràng buộc gì nữa; và hai đứa lại nhìn thấy mọi vật – những đồng cỏ trải rộng, những mảnh vườn êm ả và dòng sông chảy giữa đôi bờ, tất thảy đều lộ ra thật dịu dàng và chẳng còn những nét bí ẩn và hãi hùng, tất thảy lại rạng rỡ như giữa ban ngày, song lại có một sự khác biệt lớn lao. Những nơi trước kia chúng thường lui tới lại chào đón chúng trong bộ trang phúc khác, cứ như thể trước đó những nơi ấy đã lủi đi đâu mất rồi vận bộ trang phục mới và thanh khiết này mà lặng lẽ trở về và e lệ mỉm cười chờ xem mình có được nhận ra không.

Sau khi buộc thuyền vào một cây liễu, đôi bạn đổ bộ lên cái vương quốc êm ả và sáng như bạc này, rồi kiên trì thăm dò các bờ giậu, các thân cây rỗng, các cống rãnh, các dòng kênh và những con mương khô cạn. Vừa rà đi soát lại, hai đứa vừa lần mò trên con đường ngược dòng sông theo cung cách như vậy, trong khi đó vầng trăng thanh thản vô tư lự trên bầu trời không một gơn mây, dù ở xa tít tắp, vẫn cố hết sức giúp chúng trong cuộc tìm kiếm, cho đến giờ thì nó phải miễn cưỡng hạ xuống đất và bỏ mặc chúng, và một lần nữa bí ẩn lại bao phủ cánh đồng và dòng sông.

Rồi sau đó, một thay đổi từ từ định hình. Đường chân trời trở nên rõ nét hơn, cánh đồng và cây cối hiện ra mỗi lúc một thêm rõ, và không hiểu vì sao lại mang một dáng vẻ khác, chúng bắt đầu mất đi vẻ bí ẩn. Một con chim chợt hót líu lo rồi lại im bặt, và một làn gió nhẹ nổi lên khiến đám lau sậy rì rào. Chuột Nước đang ở phía đuôi thuyền, trong lúc Chuột Chũi chèo thuyền, bỗng ngồi nhỏm dậy và chăm chú lắng nghe một cách say sưa. Chuột Chũi vừa nhè nhẹ khua chèo để giữ cho thuyền trôi vừa chăm chú quan sát khắp hai bờ sông, bỗng nó nhìn bạn mình bằng một vẻ tò mò.

“Nó biến mất rồi!” Chuột Nước vừa thở dài vừa ngồi phịch xuống cái ghế của mình như cũ. “Âm thanh đó mới đẹp đẽ, kì lạ và mới mẻ làm sao! Vì nó vụt tắt quá sớm nên tớ hầu như chỉ ước là mình chưa bao giờ nghe thấy nó. Bởi vì nó khơi dậy trong lòng tớ một nỗi khát khao đến đau đớn, và giá như chỉ được nghe âm thanh đó thêm một lần và tiếp tục lắng nghe nó mãi mãi thì dường như chẳng có gì thú vị hơn. Không! Lại nghe thấy nó rồi!” Chuột Nước kêu lên, tỉnh táo trở lại. Bồi hồi xúc động, nó yên lặng một lúc lâu, ngơ ngẩn xuất thần.

“Lúc này nó tan biến đi và tớ bắt đầu không nghe thấy gì nữa,” lát sau nó nói. “Ôi, Chuột Chũi ơi! Một vẻ đẹp tuyệt vời! Đó là cái bong bóng không khí đầy hân hoan phấn khởi, là tiếng gọi nhè nhẹ, rõ ràng và sung sướng của tiếng khèn xa xăm! Thứ âm nhạc như vậy tớ chưa từng mơ thấy, mà tiếng gọi trong đó thậm chí còn mạnh mẽ hơn nét nhạc du dương! Tiếp tục chèo đi, Chuột Chũi, chèo đi! Bởi điệu nhạc đó, tiếng gọi đó hẳn là dành cho bọn mình.”

Quá đỗi kinh ngạc, Chuột Chũi tuân lời. “Bản thân tớ chẳng nghe thấy gì hết,” nó nói, “chỉ thấy gió rì rào trong đám lau sậy và liễu gai thôi.”

Chuột Nước không trả lời, dù quả thật nó đã nghe tiếng gió. Say mê, xúc động và run rẩy, mọi giác quan của nó bị cái âm thanh siêu phàm kia ám ảnh và mảnh hồn yếu ớt của nó cũng bị cái âm thanh ấy chộp lấy mà đu đưa và tung lên nhè nhẹ, như một đứa trẻ bất lực nhưng sung sướng trong một vòng tay che chở khỏe mạnh.

Chuột Chũi cứ lặng lẽ sải mái chèo đều đều, và chẳng mấy chốc hai đứa tới chỗ dòng sông phân nhánh, một dòng nước đọng dài rẽ ngoặt sang một bên. Chuột Nước lúc này đã rời bỏ việc điều khiển bánh lái từ lâu, khẽ hất đầu bảo tay chèo cho thuyền tiến vào dòng sông nhánh. Ánh sáng như sóng triều chầm chậm lan tỏa, và lúc này chúng có thể nhìn thấy màu của những bông hoa ở ven mép nước.

“Âm thanh ấy mỗi lúc một rõ và gần hơn,” Chuột Nước vui sướng kêu lên. “Bây giờ chắc là cậu phải nghe thấy! A – cuối cùng – tớ biết là cậu đã nghe thấy rồi!”

Nín thở và sững sờ, Chuột Chũi ngừng chèo khi dòng âm thanh líu lo trong trẻo và tươi vui ấy đến với nó, túm chặt lấy nó và ngự trị nó hoàn toàn. Nó nhìn thấy những giọt nước mắt trên má bạn mình, và cúi đầu xuống thông cảm. Hai đứa cứ quanh quẩn ở đó một lúc, mình mẩy bị diềm cỏ mương lông đỏ tía ven bờ sông quệt cả vào; sau đó, cái tiếng gọi khẩn thiết và rõ ràng vẫn song hành với giai điệu mê li kia đã buộc Chuột Chũi phải tuân lời, và nó lại khom mình xuống đôi mái chèo. Và ánh sáng mỗi lúc một tỏ hơn nhưng chim chóc không hót theo lệ thường vào lúc bình minh sắp rạng; và ngoài tiếng nhạc thần tiên đó ra, tất cả đều tĩnh lặng lạ thường.

Trong lúc hai đứa lướt về phía trước, cỏ dại um tùm ở hai bên bờ vào buổi sớm hôm ấy dường như tươi tốt và biếc xanh đến thế là cùng. Từ trước tới giờ chưa bao giờ chúng để ý thấy hoa hồng tươi rói đến thế, cỏ tóc tiên mọc loạn xạ đến thế và cỏ mật ngát hương đến thế. Rồi tiếng rì rào của con đập sắp gần kề đã bắt đầu chiếm lĩnh không gian và hai đứa cảm nhận rằng chúng sắp đến hồi kết, có thể là bất kỳ chuyện gì, điều đó chắc hẳn đã chờ đợi chuyến đi của chúng.

Một vành bán nguyệt đầy bọt và ánh sáng lấp lánh cùng những đợt sóng biếc loang loáng dềnh lên, con đập đồ sộ ngăn vùng nước lặng giữa đôi bờ, khiến cho khắp mặt nước tĩnh lặng vẩn lên những cuộn bụi nước xoay tròn và những vệt bọt dài; và tiếng ầm ào nghiêm trang và êm tai của nó át hẳn mọi âm thanh khác. Ở giữa dòng nước, trong vòng tay lung linh của con đập, một hòn đảo nhỏ nằm chơi vơi, xung quanh viền chi chít những cây liễu và những cây bu-lô và cây tổng quán sủi óng ánh như bạc. Kín đáo, e lệ nhưng lại đầy ý nhị, nó cất giấu bất kỳ thứ gì có thể chiếm giữ được sau một bức màn và gìn giữ cho tới khi giờ phút đặc biệt ấy đến, và vào giờ phút đó những ai đã được gọi và lựa chọn cũng phải có mặt.

Chậm rãi, nhưng không chút hồ nghi hoặc do dự gì hết, hai con vật vượt qua vùng nước nhấp nhô ầm ào rồi neo thuyền tại rìa đảo đầy hoa lá. Chúng lặng lẽ đổ bộ và tiến bước qua đám cây trổ hoa và bãi cỏ cùng những cây bụi ngát hương dẫn đến chỗ mặt đất bằng phẳng và đi mãi cho tới khi chúng thấy mình đứng trên một bãi cỏ biếc xanh lạ thường nằm giữa những vườn cây ăn quả của Thiên Nhiên – nào táo dại, dâu tây, nào mận gai.

“Đây là nơi của bài hát mà tớ đã thấy trong giấc mơ, nơi mà khúc nhạc kia đã tấu lên cho tớ nghe,” Chuột Nước thì thầm, như thể trong trạng thái hôn mê. “Tại đây, tại nơi linh thiêng này, tại đây chứ còn ở đâu nữa, chắc chắn chúng ta sẽ tìm được Ngài!”

Rồi Chuột Chũi bỗng cảm thấy một nỗi kính sợ lớn lao trùm lên nó, một nỗi kính sợ đã khiến các cơ bắp của nó nhão ra như nước, ấn đầu nó cúi xuống và chôn chân nó xuống đất. Không phải là một nỗi khiếp sợ – nó quả thật cảm thấy thanh thản và sung sướng tuyệt vời – mà đó là một nỗi kính sợ đã tác động mạng mẽ và chế ngự nó, và không cần nhìn nó cũng biết rằng điều đó chỉ có thể có nghĩa một sự hiển linh uy nghi sắp sửa xảy đến tức thời. Nó khó nhọc quay tìm bạn mình và thấy cu cậu ở ngay bên cạnh, sợ hãi, hoảng hốt và run bần bật. Và những cành cây xung quanh chúng vốn nhiều chim chóc thường lui tới vẫn hoàn toàn im ắng; và ánh sáng mỗi lúc một rõ hơn.

Cho dù tiếng líu lo lúc này đã im bặt, có lẽ nó cũng chẳng dám ngước mắt nhìn lên nếu như nó không nghe thấy tiếng gọi và cái lệnh triệu hồi dường như vẫn còn rền vang và oai linh kia. Nó không thể không ngước mắt lên, dù rằng đích thân Thần Chết có chờ sẵn để giáng cho nó một đòn vì đã nhìn những thứ linh thiêng bằng đôi mắt phàm tục của mình. Nó run rẩy ngẩng cái đầu hèn mọn của mình lên và rồi, trong ánh sáng hoàn toàn trong trẻo của buổi bình minh sắp rạng, trong lúc Thiên Nhiên bỗng ửng lên một sắc hồng khó có thể tưởng tượng nổi và dường như đang nín thờ mà chờ đợi sự kiện này, nó nhìn thẳng vào mắt thần Pan[1]; thấy đôi sừng cong vút về phía sau lấp lánh trong ánh ngày mỗi lúc một sáng thêm, thấy cái mũi khoằm nghiêm nghị giữa đôi mắt thân ái đang nhìn xuống hai đứa bằng một vẻ hài hước trong lúc cái miệng đầy râu ria khẽ nhếch mép cười, thấy những bắp thịt cuồn cuộn trên cánh tay đặt ngang lồng ngực nở nang, bàn tay mềm mại vẫn cầm chiếc khèn vừa rời khỏi cặp môi đang hé, thấy những đường cong tuyệt vời của đôi chân xù xì đứng ung dung và đường bệ trên thảm cỏ; và cuối cùng nó thấy cái hình hài nhỏ bé thơ trẻ và bụ bẫm của chú rái cá con đang thỏa thuê ngủ say sưa và nép mình giữa đôi móng guốc của Ngài. Tất cả những gì nó thấy, trong một khảnh khắc nghẹt thở và căng thẳng, thật là sống động trong bầu trời buổi sáng; và mặc dù vậy, vì ngắm nhìn được, nó biết là mình còn sống, và vì còn sống, nó lấy làm kinh ngạc.

“Chuột Nước à,” nó vừa lấy hơi thì thào vừa run rẩy. “Cậu có sợ không?”

“Sợ ư?” nó thì thào, đôi mắt nó ánh lên một niềm yêu kính không thể nói nên lời. “Sợ! Sợ Ngài sao? Ồ, không bao giờ, không bao giờ! Vậy mà – vậy mà – Ồ, Chuột Chũi à, tớ vẫn sợ!”

Rồi sau đó hai con vật quỳ mọp xuống đất, cúi đầu xuống tỏ lòng sùng kính.

Đột ngột và lộng lẫy, mặt trời như chiếc đĩa vàng lớn nhô lên khỏi đường chân trời đối diện chúng, và những tia nắng đầu tiên vút ngang bãi cỏ bằng phẳng, rọi thẳng vào mắt chúng khiến chúng lóa cả mắt. Khi chúng lại có thể nhìn được thì cái ảo ảnh kia đã biến mất, và không trung rộn rã tiếng chim hót nghênh đón bình minh.

Trong lúc chúng mở to mắt nhìn thẫn thờ trong nỗi buồn đau thầm lặng mỗi lúc thêm tê tái vì đã dần nhận ra tất cả những gì chúng đã thấy và tất cả những gì chúng đã mất, thì một làn gió nhẹ bỗng từ mặt nước uốn lượn lên, khẽ lay động hàng dương cúng những bông hồng đẫm sương và khẽ thổi nhẹ nhàng mơn man mặt chúng, và gió vừa khẽ chạm vào người là chúng lập tức quên hết tất cả. Bởi đó là món quà tốt đẹp nhất mà cuối cùng vị thần thân ái kia đã cẩn thận ban cho những kẻ được Ngài cho thấy mặt để mà giúp chúng: món quà của sự lãng quên. Nếu không như vậy thì cái ký ức khủng khiếp kia sẽ còn lại và phát triển, sẽ giảm bớt niềm vui và hạnh phúc, và cái ký ức ám ảnh lớn lao ấy sẽ làm hại toàn bộ kiếp sau của những loài vật nhỏ bé đã được phù hộ vượt khỏi khó khăn, cốt sao cho chúng được vui vẻ và vô tư như trước.

Chuột Chũi dụi dụi mắt và chằm chằm nhìn Chuột Nước lúc này đang bối rối nhìn quanh. “Cậu nói lại đi, vừa nãy cậu nói gì tớ không nghe rõ, Chuột Nước à?” nó hỏi.

“Tớ nghĩ vừa rồi tớ chỉ nhận xét,” Chuột Nước chậm rãi nói, “rằng đây đúng là nơi bọn mình phải đến, và bọn mình phải tìm được thằng bé ở đây chứ còn ở đâu nữa. Mà này! Kìa, nó kia kìa, thẳng bé kia kìa!” Và vừa kêu lên vui sướng nó vừa chạy về phía thằng bé Bụ Bẫm đang ngủ ngon lành.

Nhưng Chuột Chũi vẫn đứng bất động một lát, vẻ trầm ngâm. Như một kẻ bỗng tỉnh dậy từ một giấc mộng đẹp gắng hết sức để nhớ lại mà chẳng bắt gặp gì ngoài một cảm giác lờ mờ về vẻ đẹp của nó, cái vẻ đẹp ấy! Tới khi cái cảm giác ấy đến lượt mình, cũng nhạt dần và kẻ nằm mơ cay đắng chấp nhận trạng thái tỉnh ngủ vừa khắc nghiệt vừa lạnh lùng cùng những hình phạt của nó; vì vậy sau một khoảnh khắc chiến đấu với trí nhớ của mình, Chuột Chũi buồn bã lắc đầu và bước theo Chuột Nước.

Bụ Bẫm tỉnh giấc, kêu chít chít vui sướng và ngọ ngoậy vui vẻ khi nhìn thấy các bạn của cha mình, những người hồi trước vẫn rất hay chơi đùa với nó. Tuy nhiên, một lát sau, nó nghệt mặt ra và bắt đầu vừa lùng tìm loanh quanh vừa khóc lóc van nài. Như một đứa trẻ vừa sung sướng ngủ thiếp đi trong vòng tay chị vú em, nay tỉnh dậy thấy mình trơ trọi và bị đặt vào một nơi xa lạ, cứ tìm kiếm hoài khắp các xó xỉnh, các ngăn tủ và chạy hết từ phòng này sang phòng khác, với nỗi thất vọng cứ lặng lẽ dần tăng trong lòng. Thậm chí là như vậy, Bụ Bẫm vẫn cứ lùng sục và lùng sục khắp hòn đảo, kiên trì và không mệt mỏi, cho tới khi tuyệt vọng phải bỏ cuộc mà ngồi xuống khóa lóc thảm thiết.

Chuột Chũi vội chạy lại an ủi con vật nhỏ bé, còn Chuột Nước vừa nấn ná vừa ngờ ngợ nhìn hồi lâu những dấu móng guốc in sâu xuống bãi cỏ.

“Một – con vật – to lớn – nào đó – đã tới đây,” nó uể oải lẩm bẩm, vẻ suy tư và cứ đứng đó mà trầm ngâm suy nghĩ, lòng xao xuyến đến kỳ lạ.

“Nhanh chân lên nào, Chuột Nước!” Chuột Chũi gọi to. “Phải nghĩ đến anh Rái Cá tội nghiệp đang chờ đợi ở quãng sông cạn phía trên kia chứ!”

Chẳng mấy chốc Bụ Bẫm đã được an ủi bằng lời hứa về một chầu khao – một chuyến du ngoạn đường sông trên con thuyền thật sự của chú Chuột Nước; và hai con vật dẫn thằng bé tới mép nước, đặt nó ngồi chắc chắn giữa bọn chúng trong lòng thuyền rồi chèo xuôi đoạn sông nước lặng. Lúc này mặt trời đã lên cao và chúng thấy nóng bức, chim chóc thoải mái hót vang và từ hai bên bờ sông, hoa cỏ mỉm cười và gật đâu chào, song không hiểu vì sao – hai đứa nghĩ vậy – lại kém vẻ thắm cùng sắc tươi so với những gì chúng nhớ mang máng là vừa mới thấy ở một nơi nào đó – chúng băn khoăn không hiểu nơi nào.

Lại đến dòng sông chính, hai đứa quay mũi thuyền ngược dòng, về phía địa điểm mà chúng biết là bạn mình đang một mình thức đêm nghe ngóng ở đó. Khi tới gần quãng sông cạn quen thuộc, Chuột Chũi ghé thuyền vào bờ rồi hai đứa nhấc Bụ Bẫm ra khỏi thuyền và để nó đứng trên con đường kéo thuyền lên xuống, ra lệnh cho nó bước đều và thân ái vỗ lưng nó chào tạm biệt rồi đẩy thuyền ra giữa dòng. Chúng theo dõi con vật bé nhỏ trong lúc nó lạch bạch bước dọc con đường một cách thỏa mãn ra vẻ ta đây. Chúng dõi theo mãi cho tới khi nhìn thấy mõm thằng bé bỗng nghếch lên và những bước lạch bạch của nó chuyển thành một kiểu phi nước kiệu vụng về khi mà nó vừa rảo bước vừa tru lên the thé và ngọ ngoậy tỏ dấu nhận ra người thân. Nhìn về hướng thượng nguồn, chúng có thể thấy Rái Cá nhổm người lên, căng thẳng và đờ đẫn, từ chỗ nước nông nơi mà anh đã nằm rạp mình yên lặng và kiên nhẫn, và có thể nghe thấy tiếng sủa đầy ngạc nhiên và vui sướng của anh khi anh nhảy vọt lên, băng qua rặng liễu gai về phía con đường. Sau đó Chuột Chũi khỏa mạnh một mái chèo, quay ngoắt thuyền lại rồi mặc cho dòng sông đầy ắp cuốn xuôi một lần nữa, muốn tới đâu thì tới, cuộc tìm kiếm của chúng lúc này đã kết thúc thật có hậu.

“Tớ cảm thấy mệt mỏi lạ thường, Chuột Nước à,” Chuột Chũi vừa nói vừa uể oải tựa vào đôi mái chèo trong lúc con thuyền trôi dạt. “Chắc cậu lại bảo vì thức suốt đêm; nhưng thức đêm có là cái gì. Bọn mình vẫn thức tới nửa số đêm trong tuần vào dịp này trong năm đó sao. Không, tớ có cảm giác như thể mình vừa trải qua một chuyện gì đó rất hứng thú và khá là khủng khiếp, và chuyện đó vừa mới kết thúc; thế mà cho tới bây giờ nào có xảy ra chuyện gì đặc biệt đâu.”

“Hoặc là một cái gì đó thật đáng kinh ngạc, huy hoàng và đẹp đẽ,” Chuột Nước vừa thì thào vừa ngả mình về phía sau và nhắm mắt lại. “Tớ cũng có cảm giác hệt như cậu, Chuột Chũi à; đơn giản là mệt bã cả người, tuy không phải là mệt về thể xác. Cũng may mà bọn mình còn có dòng sông để nó chở về nhà. Được một lần nữa tiếp xúc với ánh mặt trời và cảm thấy nó ngấm vào tận xương tủy chẳng thú vị sao! Và cậu hãy lắng nghe tiếng gió đùa trong đám sậy đi!”

“Nó giống như âm nhạc – âm nhạc xa xăm,” Chuột Chũi vừa nói vừa gật đầu, vẻ ngái ngủ.

“Lúc nãy tớ cũng nghĩ thế,” Chuột Nước thì thào, giọng vừa mơ màng vừa uể oải. “Nhạc khiêu vũ – cái loại nhạc trầm bổng liên hồi không bao giờ dứt – nhưng trong đó lại có cả lời nữa – nó chuyển thành lời rồi lại thoát ra khỏi lời ca – chốc chốc tớ lại nghe được – và rồi một lần nữa nó lại là nhạc khiêu vũ, và sau đó chẳng còn gì ngoài tiếng thì thầm nhè nhẹ mỏng manh của lau sậy.”

“Cậu thính tai hơn tớ,” Chuột Chũi buồn rầu nói. “Tớ không nghe được những lời ca ấy.”

“Để tớ cố thuật lại cho cậu vậy,” Chuột Nước nhẹ nhàng nói, mắt nó vẫn nhắm lại. “Lúc này nó lại biến thành lời rồi – khẽ nhưng mà rõ ràng – Để niềm kính sợ đừng lưu lại – và khiến các con không dám nô đùa vì sợ hãi – các con phải xem quyền năng của ta vào lúc ta giúp đỡ – Nhưng rồi nhất thiết các con phải quên đi! Bây giờ đám lau sậy bắt đầu đồng thanh hưởng ứng – quên đi, quên đi, chúng thở dài, và nhạc khúc tắt dần bằng tiếng xào xạc và tiếng thì thầm. Rồi tiếng nói quay trở lại –

“Để chân các con khỏi bị xước da chảy máu – Ta sập cái bẫy mà người ta đã đặt – Trong lúc ta tháo bẫy các con có thể thoáng thấy ta ở đó – Bởi vì nhất thiết là các con sẽ phải quên đi! Hãy chèo lại gần hơn nữa, Chuột Chũi, gần đám lau sậy hơn nữa đi! Khó nghe được lắm, mà nó cứ mỗi lúc một nhỏ dần.

“Là kẻ giúp đỡ và chữa bệnh, ta động viên an ủi – các con vật nhỏ bé lạc trong khu rừng ẩm ướt – Ta tìm những kẻ lạc đường trong đó và băng bó vết thương – và ra lệnh cho tất cả bọn chúng phải quên đi! Lại gần nữa, Chuột Chũi, gần nữa vào! Không, chẳng ăn thua gì nữa, bài ca đã tắt dần trong tiếng thì thầm kể chuyện của đám lau sậy mất rồi.”

“Thế những lời ca ấy có nghĩa gì?” Chuột Chũi băn khoăn hỏi.

“Điều đó thì tớ không biết,” Chuột Nước mộc mạc nói. “Nghe thấy thế nào thì tớ thuật lại cho cậu như thế. A! Chúng lại quay trở lại rồi, mà lần này thì thật đầy đủ và rõ ràng! Lần này, cuối cùng thì cũng nghe được bài ca chính cống ấy, bài ca không thể nhầm lẫn với bài ca nào khác, bình dị – nồng nàn – hoàn hảo – “

“Ồ, thế thì chúng mình phải nhớ đấy nhé,” Chuột Chũi nói, sau khi đã kiên nhẫn chờ đợi vài phút và còn hơi ngủ gà ngủ gật dưới ánh mặt trời nóng bỏng.

Nhưng không có câu trả lời. Nó nhìn và hiểu sự im lặng ấy. Với một nụ cười rất đỗi sung sướng trên khuôn mặt và một cái gì đó tựa như vẻ chăm chú lắng nghe còn lưu luyến ở đó, anh chàng Chuột Nước mệt mỏi đang ngủ say sưa.