hững tiếng nổ 105 ly nổgần làm tôi giật mình tỉnh giấc. Tôi đang tìm kiếm đèn pin, bấm soi đồng hồ tay. Sáng mới 5 giờ.

Đêm qua, cái ý nghĩ mình được «thoát suốt sổ lồng» làm tôi nôn nao không ngủ được. Một nỗi buồn nôn nao rực rỡ với hộp hồi hộp, một sự pha trộn tình cảm và diễn biến tư tưởng độc buồn cười.

Tôi hết trạng thái này lại chuyển sang trạng thái khác như chong chóng. Cho đến lúc hoàng hôn đi trong giấc ngủ chậm chờn thì tiếng chuông rung tôi tỉnh tỉnh.

Trong hầm hầm nội quá, tôi bò ra miệng đốt đèn lên ngồi hút thuốc lá. Hồi 10 giờ đêm, tôi đã đến nhà anh thợ may chờ lấy bộ đồ vừa xong. Nón và túi mây thì còn gửi lại nhà bác nông dân đằng sau kia.

Đêm về sáng, nghe lành lạnh làm tôi tỉnh như sáo sau. Và đêm nay sao dài. Thật dài.

Cậu thanh niên chiến sĩ của cơ sở thu mua cũng vừa thức dậy bò ra nấu cơm sáng.

6 giờ thì Bảy thức dậy, cùng ngồi vào ăn cơm sáng. Tôi định, ăn cơm xong là tôi quyết định lên đường. Tôi sẽ thay bộ đồ mới, thế nào Bảy và thanh niên này cũng thắc mắc, tò mò trước hành động có vẻ như «lạ» và bất ngờ của tôi.

Nhưng bây giờ còn biết làm sao? Dịp có thể có hai lần? Thời cơ đến, cơ hội tân thời, bằng mọi cách tôi phải đón nhận bất kỳ lúc nào. Tôi đã chờ đợi hơn ba năm trời để có được ngày hôm nay kia.

Trước 6 giờ sáng tôi không thể đành lòng. Nhưng sau 7 giờ khi nắng đã lên, những người «nông dân giả hiệu» bắt đầu chường mặt ra sát lộ diện và lúc đó, những người đi chợ sáng cũng đã đến chợ lâu rồi thì tôi làm sao thoát qua cái cửa ngõ của xóm này được trơn tru? Thời gian của tôi được định nghĩa trong khoảng thời gian ngắn đó.

Tôi hương cơm mà ý tưởng nhẹ nhàng như mình lịch khách sạn, hùng không trôi. Trống trơn thình thình.

Mắt cứ láo, bấm nhỏ nhìn kim đồng hồ. Từ ngữ «tích tắc» rất nhẹ nhàng nhưng làm vang thở trong tim tôi.

Could not do not. Tôi cố gắng trấn tĩnh lấy mình, cố giữ giọng nói được tự nhiên bảo Bảy:

- Ăn cơm xong là tôi phải đi ngay đó anh Bảy!

Bảy hỏi tôi:

- Anh đi đâu mà sớm vậy? Đi ra khỏi nhà này nguy hiểm lắm đó anh Tư!

- Anh có bảo giờ nghe nói tên chị Sáu Xoa không? Trước đây có danh dự là «chị Sáu y vụ» đó?

- Dạ, không! Sao anh?

- Trước kia chị Sáu Xoa là Bí thư Tỉnh Tuyên Đức, ở T6. Bây giờ rút về Miền là ủy viên Trung Ưong Cục, nằm trong Hội đồng Cung Cấp Trung Ương. Hồi chiều qua tôi gặp chỉ xuống công tác ở đây, chỉ ngâm tôi hôm nay đúng 6 giờ yên sáng đến nhà chị Hai trên kia, gặp chỉ để liên lạc với tôi vài công tác.

Cố vét hết miếng cơm trong chén cho vào miệng, tôi tiếp:

- Bây giờ 6 giờ hơn rồi. Tôi phải sửa soạn thảo để có được chỉ mục mới. Vậy anh ở nhà coi dùm cái bồng bềnh của tôi nha. Ngoài ra áo quần được sử dụng còn rất ít tài liệu quan trọng. Có gì không, anh nhớ mang theo dùm tôi đi.

Bảy cười:

- Data hôn! Hãy tưởng tượng điều gì đáng lo ngại, anh đừng lo. Anh yên tâm đi.

- Này, tôi sẽ bận đồ mới, bận đồ âu phục cho ra vẻ dân thành thị, làm lé mắt thiên hạ chơi.

Tôi cười, Bảy và cậu thanh niên cũng cười, vui vẻ. Không ai ngờ được lời nói của tôi là gì. Thế là trơn tru rồi. Tôi nghe nhẹ nhàng trong người như vừa phải gánh nặng.

Tôi cầm chén đũa ra sau rửa và sạch sẽ bắt đầu thay quần áo. Áo sơ mi bỏ ngoài, phủ sợi giây lưng và khẩu P38 đeo lủng bên hông. Tôi chân chân vào đôi dép cao su trắng nõn, bước nhánh ra cửa, đi thẳng đến nhà bác nông dân đan rỗ chiều hôm qua để lấy nón và túi mây. Trên đường, lác đá có nhiều người đàn ông ung thư chở hàng đi chợ sáng.

Bác nông dân đang ngồi giữa nhà, uống trà một mình. Thấy tôi bước vào, bác ta cười thành tiếng:

- Chà! Bữa nay chú thích lấp lánh rồi. Sử dụng thanh niên ở đây. Coi cũng ra chú ý đừng!

Tôi thấy hả hê trong lòng, quên cả lời chào:

- Dạ, giống lắm hả bác?

- Ờ, giống lắm! Giống y! Ủa! Hiện tại chú thích đang đi đâu? Sớm quá! Uống nước chú thích!

Tôi ngồi xuống góc:

- Dạ, cháu có việc phải đi ngay bây giờ. Bác cho cháu xin cái xách mây với cái nón lá....

- Ờ, gấp vậy?

Tuy miệng nói thế, nhưng bác cũng vào trong mang cái xách mây và chiếc nón lá cũ ra trao cho tôi:

- Ơ! Chú đội nón lá rồi xách giỏ đi tới lui cho tôi coi thử coi!

Tôi ủng hộ nón đội lên đầu, đứng dậy xách giỏ làm theo lời bác. Bác cười ha hả:

- Quá quá! Đội nón thành công. Giống cái gì cũng không biết nữa. Thêm cái xách, chả chả! Giống mấy thằng chệt chủ lá thông phong ở ngoài Suối Sâu hết sức.

- Vậy càng tốt chứ, bác!

- Ờ, thì tốt. Nhưng dòng chú thích, tôi thấy cười quá đi. Lớ quớ du kích nó tưởng tượng nó bắt chú thích cho coi.

Tôi vội vã:

- Dạ, bây giờ cháu đi nghe Bác. Trưa không ôm về tới.

- Ờ! Chú đi! Trưa về sớm, Mini nhà tôi nhậu chơi!

Tôi đơn độc bước ra khỏi thùng rác. Từ trong nhà bác ta hỏi vọng ra:

- Ủa, chú thích đi đâu thế? Đường thẳng ra ấp chiến lược Suối sâu đó!

Tôi nói vào để bác bỏ câu hỏi:

- Dạ, cháu đến gặp mấy anh em an ninh, gác đường ở đằng sau kia!

- Ờ, chú thích có muốn gặp họ, giờ này họ còn ở trong nhà. Phải vô nhà mới gặp, bùng có mạng nào ở ngoài đường đâu.

MỘT! Thế lại hay. Có thể cho tôi biết bao nhiêu. Tôi định nghĩa rằng nếu đi theo hướng đó, có ai kêu gọi thì tôi sẽ chạy cánh quạt quá tôi xin vui lòng nhờ đến khẩu giải nén P38. Vì định vậy tôi mới mang theo khẩu súng chứ không nên tôi mang theo làm gì cái thứ nguy hiểm giết người đáng ghét này.

Tôi bước nhanh hơn. Ngoài đám đất trống viền đường không có ai cuốc xới gì hết. Cách đường vòng vài thước thứ mười về bên trái, có hai gian nhà lá nhỏ, ẩn sau rặng kiến ​​trúc, từ toả nhẹ bay lên cao. Không biết trong đó, đôi mắt lạnh lùng ác có tầm nhìn ra đường và khoảng trống chạy dài đến ấp chiến lược?

Cửa vào đây rồi. Tôi thu hồi hộp thư vô nghĩa. Tôi sửa lại chiếc chiếc nón, rỗ cái túi xách đám mây sang tay trái để tay mặt được rảnh rỗi, khi tôi cần có thể cho tay vào ống rút súng một cách mau chóng. Giờ phút cực kỳ nguy hiểm cho tôi đã bắt đầu. Thần kinh tôi thẳng thớm đã sẵn sàng trong chuẩn bị tư thế bị mất một phần.

Con đường nghe như ra dài. Tôi bước mãi, bước mãi. Không khí buổi sáng sớm yên tĩnh, bình thường. Liếc mắt nhìn về phía trong nhà thật nhanh, tôi không thấy gì cả. Tai tôi thoáng nghe có tiếng chén, nội dung niêu chạm nhau nghe lanh cách. Người ta đang ăn cơm đấy chắc!

Trước mặt tôi là khoảng trống và ven cây xanh um. Những chiếc xe đò chạy vun vút trên đường quốc lộ số 1. Đã ra đến đồng trống. Vượt qua cửa ngõ một cách lành mạnh. Chân tôi rảo bước nhanh hơn và không nhìn lại.

MỘT! Thế là thoát! Ấp chiến lược là đây. Những trụ sắt và những hàng rào thép gai sừng, chạy dài theo ven ruộng.

Tôi đã chờ đợi trong suốt ba năm trời, làm đủ mọi cách để có được phút hôm nay. Cơn ác mộng và nguy hiểm xa trong phút chốc.

Nhìn lại rặng cây phía sau lưng, chỉ một cánh đồng con cách mà hai lối sống, hai khung trời khác biệt. Tôi thở dài, nhẹ nhàng, lâng lâng tưởng tượng có thể bay bổng chín tầng mây. Từ nay, tôi là của tôi, không thuộc về bất cứ ai. Tôi lẻn nón lá liệng xuống bờ ruộng. Luôn luôn cả túi xách đám mây. Tôi lấy lại sợi dây lưng ra, khẩu P38 im lặng vô tri, tôi ngơ ngác nhìn nó một lúc, đoạn ném mạnh xuống mương sâu, dọc bờ rào.

Tôi không phải là người của chiến tranh. Vũ khí ư? Xin trả tiền cho đất!

Tôi phủi tay, sửa lại áo quần cho ngắn, bước qua cửa rào, đi thoăn thoắt ra đường số 1, giữa hai hàng nhà dày đặc của ấp chiến lược Suối Sâu...

Nắng đã lên, vàng khoảng đường trước đó.

° ° °

9 giờ 40 sáng, xe đò về đến Ngã Sáu Sài Gòn. Ngày tôi đi khỏi Sài Gòn, ngày mùng 4 Tết năm Quý Mão nhắm 28 tháng 1 năm 1963. Và hôm nay, tôi trở lại Sài Gòn là ngày 7 tháng 8 năm 1966. Tính ra, tất cả 1287 ngày mà tôi tưởng chừng như dài cả một đời người, không biết bao nhiêu cảnh đã xảy ra.

Giờ nhìn lại Sài Gòn, tôi chợt nhớ một thành phố xa lạ. Ngã tư Bảy Hiền đường Nguyễn văn Thoại, nơi xe chạy qua, trước kia là vườn cao su, là những bãi đất trống, những vũng sình sông suối nay biến thành những dãy phố lầu, những cao ốc, những cơ sở thương mại, kỹ thuật và những cơ quan nhà nước.

Tôi mặc ngáo như một chú thích Mán rừng, nhìn mãi không thôi.

trên quãng đường từ Suối Thơm về Sài Gòn, may mắn thực, tôi không một mảnh giấy lộn trong lưng, qua rất nhiều trạm kiểm soát, xe liên tục lại để cảnh khám xét nhiều lần nhưng tuyệt nhiên không ai hỏi đến tôi.

Có lẽ sự hưởng thụ tự làm cho tôi có một nét mặt rạng rỡ, trong sáng, hiền lành. Nó biến tôi trở thành một kẻ đặc biệt, không thể bối rối với những mặt trời hắt hơi, đầy những dấu vết hung bạo, hung hãn đáng nghi ngờ.

Tôi gọi Taxi về thẳng nhà tôi như một người du lịch xa mới về. Con đường thuộc tính quen thuộc. Nhà tôi vẫn như cũ. Duy có cửa sổ đóng im im. Tôi thoáng chốc yên tĩnh: không biết hai em tôi còn ở đây hay nhà đã bán cho người khác? Chuyện gì đã xảy ra ở nhà đó trong ba năm trời qua?

Tôi xuống xe. Trên đường, xe cột vẫn còn nhịp sóng, nối lại với nhau như đàn kiến.

Tôi xoay cú, đưa vào. À, cửa không khóa. Trong nhà, đồ lót biện vẫn như xưa. Cũng vẫn bộ xa-long màu đỏ, chiếc hộp nhỏ-phê mi-ca xanh điểm trắng, cũng những bức tượng bằng thạch cao và những đồ chơi của hai em tôi gắn trên tường, trên giá sách ngăn giữa nhà. Tôi chạy thẳng vào nhà sau, vào trong bếp với niềm vui vô hạn.

Nhà vắng hoe. Trên bếp, hai chiếc thùng kín kín với những thùng sơn hồng. Tôi quay ra, ba chân bốn cẳng nhảy thẳng lên thang gác.

Tôi chợt nghe tiếng quen thuộc thân yêu của má tôi vọng xuống:

- Làm gì mà con nổ đùng đùng thế, Dũng?

Câu nói của má tôi vừa dứt thì tôi vừa ló đầu lên gác. Má tôi ngồi quay lưng về phía cầu thang, đang di chuyển cam trên. Người đó chưa hay tôi đã về.

Nghe tiếng động sau lưng, tôi quay lại. Khói má tôi giật mình, hưng phấn thả dao xuống bàn:

- Trời ơi! Con! Hùng!..

Má tôi oà lên. Nước mắt tuôn trào dài xuống đôi má nhăn nheo. Hai vai người chạy. Hai tay đưa về phía tôi.

Tôi cũng chỉ lên tiếng:

- Má ơi!

Hai má tôi nóng nảy. Nước mắt nhạt nhiên rụa. Và tôi đứng chết ở đó dễ dàng:

- Má ơi!

Tình yêu thương và nỗi vui sướng ngập tràn đã làm tôi như trẻ con bé nhẹ còn thơ thơ. Mẹ tôi, hai em tôi khuyến khích không sao kể.

Chiều lại, sau khi cho gia đình tôi biết chuyện tôi và Hiền, tôi đi hớt tóc, tắm rửa, mở tủ quần áo của tôi còn để lại ngày trước, vận thật hát, chải chuốt để đến nhà Hiền.

Buổi chiều không đi dạy, nó đòi theo:

- Anh Tư! Anh cho em đi với. Cho em yêu chị dâu em với mà.

Tôi gạt đi:

- To dark! Tối tao sẽ đưa em đi chơi. Tha hồ mà nói chuyện. Còn bây giờ...thôi để mình tao đi.

Nói xong tôi ra đường đón xe. Nắng trên đường rạng rỡ.

Xe qua lại không ngừng, nhưng tôi chờ mãi hơn mười phút không gặp một chiếc taxi, xích lô máy nào còn trống. Cả xe đạp lô cũng không. Những năm trước, đón xe đâu có chờ lâu thế này? Thiên hạ Sài Gòn đi đâu mà lắm thế, đến nỗi buồn không cho tôi một chuyến xe?

Tôi nôn nao, sốt lạ. Tôi muốn gặp Hiền của tôi ngay bây giờ. Năm nàng trốn thoát ở đường 13. Nhưng nàng không được may mắn như tôi. Cảnh báo bắn nàng bị thương. Không biết vết thương ở đâu nhỉ? Tôi yên tĩnh lắm. Hiện tại Hiền đang làm gì? Tôi có nhớ nhiều và đã chuẩn bị những gì để chờ đợi tôi không?

Tôi nhớ đến đôi mắt, đôi môi, mái tóc hết quăn pha màu cỏ cháy vì nắng gió của trời Đồng Nai Thượng.

Tôi nhẹ nhàng hát bài «Qui sait! Qui sai”. Tiếng hát xen với tiếng động cơ xe ồn ào trên đường.

Nhà của Hiền tôi đây rồi. Tôi ra hiệu cho xe dừng lại. Trả tiền xong, tôi đứng yên lặng một lúc, nghe lòng mình nôn nao, ngượng ngập như tình yêu vừa đến nhẹ ban đầu. Lúc ở nhà, tôi rồng hái bao nhiêu, giờ đến cổng nhà cô tôi e dè dặt khao khát bao nhiêu.

Đến đây, đâu phải chỉ riêng hai đứa con tôi trong nhà nhà này? Còn có ba nàng, má nàng, anh nàng chị, em nàng. Tôi sẽ tự động giới thiệu làm sao? Tôi đối với gia đình nàng hoàn toàn xa lạ, chưa có chút cảm thông, chưa có chút tình cảm...Khó đấy chứ!

Ngày xưa, trong rừng sâu chỉ có hai đứa trẻ, thật dễ dàng. Bây giờ, còn gia đình, còn có bao nhiêu là liên hệ.

Nhưng dù sao chắc Hiền cũng tôi cũng đã thú thật cho gia đình biết hết rồi. Những điều tôi lo lắng là lo phun lửa?

Tôi trấn tĩnh thần thoại mình bằng cách ưởn đẩy ra, nhẹ mặt lên từng bước một, chậm rãi, cố lấy lại «phong thái» ngày xưa.

Nhà nàng là một sự rộng rãi đặc biệt. Trước sân có trồng một vườn hoa nhỏ.

Hai bên đường trải sỏi vòng tròn. Mở rộng cửa nhà. Bên hông nhà phía mặt xe Peugeot 403 đen quay đầu ra, 2 đèn xe như 2 con mắt trắng dã hỗ trợ trừng phạt. Nhà sao vắng quá? Không thể tìm thấy ai low thoáng. Hay nàng đi chơi rồi chăng?

Tôi đưa chuông tay. Từ trong cửa, một đầu quăn ra nhìn. MỘT! Hiền của tôi đây rồi! Tôi la lớn lên gọi nàng. Nhưng khi cả đầu, mặt và chiếc «rốp xắc» hiện thân ra khỏi cửa, tiến về phía cổng thì... tôi đã hết.

Không phải Hiền! Không phải Hiền nhưng giống Hiền làm sao.

Vân đây chăng? Chắc chắn là Vân! By Hiền có cho tôi biết, nàng có một người em gái tên Vân, nhỏ hơn nàng một tuổi. Hai chị em giống nhau như đúc. Vân quan lắm, thương chị lắm. Lúc Hiền còn ở nhà, Hỏa đi đâu chơi đều có chị có em. Cho đến bất kỳ một «âm mưu vặt» nào trong nhà là y như hai chị em đều thảo luận «mưu mô» với nhau.

Vậy là Vân rồi! Tuy chưa gặp Vân lần nào nhưng sao tôi nghe như thân thiết lắm. Tôi chợt loé lên ý nghĩ khám phá Vân một chút chơi. Chắc chắn là vui lắm. Tôi thấy mình khôn lên, quên mất cái tâm trạng bất bình thường khi vừa đến.

Vân ra đến, nàng không mở cổng, chỉ gật đầu nhẹ nhàng chào tôi rồi hỏi:

- Thưa ông hỏi ai ạ?

Tôi cười, nhè nhẹ mắt, trêu lại:

- Em là Vân phải không?

Mặt nàng đột ngột được yêu cầu lại. Hai hàng chân mày mày lên. Đôi mắt bất mãn, khó chịu nhìn choòng vào mắt tôi. Giọng nàng nặng nề chịch:

- Xin lỗi ông! Ông là ai?

Tôi chỉ cười không trả thời gian, thư thả móc ra châm hút. Tôi thấy mắt nàng như có lửa:

- Ơ hay! Ông là ai? Tôi chưa quen biết ông mà! Sao ông biết tôi? Có chuyện gì thế ông?

- Gì mà cau có vậy Vân? Chưa biết anh thì...cứ mở cổng rồi vào nhà sẽ biết anh chứ gì!

- Cái ông này! Xin lỗi ông. Ông nên lịch sự một chút! Ông muốn hỏi ai?

Tôi lại cười:

- Anh hỏi Vân. Này, đừng sửa. Chưa chi đã giận một cách lãng mạn. Có chị Hiền ở nhà chứ Vân?

Con bướm tự nhiên, nàng giật mình sử dụng sốt, mở mắt nhìn tôi. Thái độ giận dữ thoáng cái đã biến mất, trở thành kinh dị. Nàng hơi thở hổn hển đưa lên quá mức:

- Trời ơi! Ông là...anh là...

Tôi cười lớn thành tiếng, vui vẻ thực sự

- Bảo mà em ngạc nhiên vậy Vân? Ừ! Anh là Hùng đây. Chắc chắn Hiền đã kể cho em và gia đình biết chuyện anh và Hiền rồi chớ gì? Em giống Hiền quá. Em là Vân, anh biết ngay mà!

- Dạ.... em là Vân. Em đâu ngờ...

- Chị Hiền có nhà chứ em?

- Dạ...mời anh vào. Chị Hiền em đi vắng. Anh vào nhà chơi rồi chị Hiền em sau.

Vân vân mở rộng. Nàng đi trước, tôi theo sau vào nhà. Sỏi dưới chân tôi kêu rào rào, nghe vui tai làm sao.

- Ba má có nhà chứ Vân? Tôi hỏi.

- Dạ ba má đi cấp độ chơi với mấy em. Có lẽ tối tối lắm mới về tới, ở nhà có mỗi em với dì Năm.

Ngồi xuống ghế xa-long ở phòng khách, Vân mang đến cho tôi một ly nước trà để đắp mặt:

- Hút anh uống nước! Anh chắc mới về Sài Gòn phải không anh?

- Anh về chiều dài này.

Nàng ngồi đối diện với tôi, nhìn tôi đăm đăm.

Như nàng muốn tìm xem tôi còn điều gì khác lạ, còn sót lại dấu vết nào của vương quốc vương lại trên rồng mặt, mái tóc, tắm da, cách phục sức cũng như giọng nói, đặc biệt của cái thế giới mà nàng chưa biết.

Đột ngồi Vân hỏi tôi

- Anh về thu hồi phải không anh?

Tôi nhìn xem nàng

- Em nói gì, anh không hiểu à? Sao lại thu hồi? Nhiều năm trời nay anh chưa hề nghe đến danh từ đó. Lúc đó anh còn ở Sài Gòn cũng như lúc anh ở trong rừng anh cũng chưa được biết đến.

- Ủa sao vậy? Vậy anh không có đài phát thanh, không có truyền hình vô tuyến, cũng không đọc báo, truyền đơn, bươm bướm máy bay rộng rãi xuống sao?

Tôi cười

- Vô tuyến truyền hình thì trong rừng làm gì có Vân? Còn radio thì cấm nghe đài Sài Gòn, đài quân đội cả những đài thuộc thế giới tự do. Ngay cả đài Phát thanh giải phóng đài Hà Nội, đài Bắc Kinh, đài Mạc Tư Khoa anh còn không nghe lần nữa kia. Sách báo thì không có báo giờ. Còn truyền đơn bươm bướm mà em nói đó, anh cũng chưa được thấy, chưa biết gì cả. Nơi anh ở đâu có rải truyền đơn.

- Bộ anh ở nơi nào xa lắm sao?

- Xa! Gần biên giới Miền. Nơi anh ở là cơ quan đầu chứ không chỉ huy động cuộc chiến tranh ở miền Nam này.

Vân có vẻ e dè, thắc mắc:

- Vậy...Anh không về... Bàn anh còn hoạt động cho đằng sau kia nữa sao?

- Không! Anh không rảnh rỗi hay hoạt động gì bên kia. Anh chỉ biết có từng điều, trước kia anh bị họ bắt quân, đe dọa phải đi theo họ. Anh là nạn nhân chiến tranh. Chính quyền, quân đội không bảo vệ được cho anh, anh phải đi. Bây giờ có cơ hội trốn thoát là anh trốn về. Nhà anh ở Sài Gòn. Cuộc sống bình thường của anh là sinh viên Luật Khoa ở Sài Gòn. Anh trở về tiếp tục sống kiếp đó.

- Nói như anh, vậy đâu được. Những cơ quan an ninh đâu có để anh yên. Người ta sẽ bắt anh về cái tôi theo VC.

- Anh có theo VC đâu? VC bắt anh phải theo họ mà. Ai muốn phân bổ cho anh cái gì cũng được. Người ta lại buộc anh phải chấp nhận điều người ta có quyền nghi kỵ thì...quả là chua xót cho anh. Buồn lắm đó. Nhưng thôi! Chị Hiền có nói chuyện với em chị Hiền đi nhẹ nào về không? Mà chị Hiền đi đâu vậy?

Vân bối rối, mất tự nhiên. Đôi mắt nàng không bối nhìn tôi mà nhìn xuống đất. Tôi thắc mắc, tìm hiểu về trạng thái của Vân. Hiền đi đâu, Hiền làm gì mà Vân phải bối rối muốn giấu tôi?

Hay Hiền đã....đã chồng?

Trời ơi! Hiền đã về rồi sao? Hiền đã quên tôi quên những lời hứa và mối tình gắn bó ngày nào. Tuy chưa cưới hỏi, tuy gia đình đôi chưa biết nhưng tôi và Hiền đã là vợ chồng.

Đã sống như một người vợ trùng lặp với đầy đủ ý nghĩa của nó. Hai đứa trẻ biết nhau từ a tới z, chung chăn gối, chung một cuộc đời, chung một nghịch cảnh và cũng chia sẻ với nhau, nương tựa vào nhau mà sống trong vui buồn cay đắng có nhau.

Tình đó, nghĩa là thoắt biến thành sương khói. Tôi nghe nghèn giải ở cổ, đau đớn trong thời gian. Một nỗi buồn chán chường, chua xót từ đâu kéo đến làm tôi như kẻ mất hồn:

- Vân! Em phải giấu anh điều gì, Vân? Nếu...nếu nó có thể xấu, đừng buồn cho anh đến trừ nào đi nữa, anh vẫn chịu mà. Anh là con trai. Anh không có điểm đến. Anh có thể chết nhưng anh không thể ngừng. Ừ, anh không thể ngừng...

Vân nhìn tôi với đôi mắt thật buồn, cũng thoáng chốc một thoáng. Nàng hơi nhăn mày:

- Anh nói gì em không hiểu?

Tôi nghĩ mau và quyết định rằng, chắc chắn Hiền đã có mặt ở nhà sau, chứ nàng không hề đi đâu vắng. Có thể, còn một người đàn ông nào nữa, cho nên nàng không muốn tôi gặp mặt. Không muốn tiếp tục, không muốn nói chuyện với tôi. Ủa! Nàng Đưa cho em nàng cái trách nhiệm nói thay nàng...

Vân đưa ngón tay lên miệng, trung bình giữa hai hàm răng, cô ấy có vẻ khó nghĩ, ngồi im. Một lúc, nàng từ đứng dậy:

- Xin mời anh theo em!

Vân định trình bày nội dung gì nữa đây? Đi đâu? Theo nàng để làm gì? Tự động tôi kiêu cười - cái cười chua chát và kiêu mạn. Được! Đi thì đi! Thử xem người ta muốn trình bày nội dung gì nữa?

Bước qua cửa ở phòng khách cuối cùng, vào trong. Tôi cho hai tay vào túi áo veste, nặng thử bước theo. Phía sau phòng khách, hai bên có thể có phòng ngủ, cửa kín. Nhà ở giữa là gian phòng trống, để hai cái bàn thờ. Một cái lớn, một cái nhỏ.

Hai chiếc đèn chong leo lét, lạnh lùng.

Vân đến trước bàn thờ nhỏ, đôi mắt đăm đăm nhìn lên tấm bài vải kim tuyến đỏ và khung ảnh, im.

Qua cửa cuối phòng khách, thấy cử chỉ Vân như vậy, lạ quá, tôi mơ nghe lòng mình dao động, linh cảm một chuyện bất ngờ. Đang ở trạng thái cau có dọc, khinh thường, đột nhiên tôi chạy lên, hồi hộp. Còn đây? Tôi sợ...

Tôi bước đến gần Vân, cùng nhìn lên bàn thờ...

Trời ơi! Bài viết tên Hiền. Khung hình của Hiền dựng ở đây. Bàn thờ này để thờ Hiền. Trời ơi! Trời ơi! Hiền của tôi chết rồi. Tôi khởi động kêu lên:

- Trời ơi! Vân! Vân! Sao thế này Vân?

Tôi nghe như trời đất quay cuồng. Gian phòng đang sáng tối om. Tôi đứng vững như một pho tượng. Nước mắt tôi dạo ra, rung động không ngừng. Hai dòng nước mắt chuyển xuống má, vòng theo mũi vào miệng. Vị trí nó mằn mặn. Tôi nhận được.

Những thứ nước mắt của tôi. Tôi đã trả lời cho tôi. Tôi bước cho Hiền. Tôi viết cho một phần đời tôi mảnh vỡ. Hiền đi, Hiền đã mang theo nửa đời của tôi. Nửa phần đời đó chất chứa những nụ cười, chất chứa yêu thương và khung trời rạng rỡ của tình yêu và hạnh phúc.

Thế là hết, Hiền để lại cho tôi nửa phần đời oán giận, thương nhớ với bao ngàn vạn ức tầng cay đắng chất chồng lên mái tóc đang xanh.

Tuy chân thành như hiện ra, tôi thất thểu như không đợi đến bàn thờ trân trân nhìn vào khung ảnh Hiền đang cười. Hiền ơi! Em đây hả em? Em đang nhìn anh đấy phải không em? Nhưng em đang ở đâu? Đứng ở đâu Hiền? Sao anh không xúc chạm em, không nghe hơi thở em, không được ôm cái thân thể nóng của em vào vòng tay của anh? Hiền! Hiền! Em ở đâu thế?

Không biết bao nhiêu cách giải quyết thời gian đi qua. Tôi như sống lại những ngày yêu đương tuyệt diễm với Hiền, với rừng xanh heo hút của trời Đồng Nai Thượng. Ngày đó vợ chồng mình vui quá phải không Hiền? Chúng tôi sống, chúng tôi cười, chúng tôi quên mình thời gian trong ái ân, chúng tôi dạy học, chúng tôi cô ấy làm Rồi...Rồi em đi trước, rồi anh đi sau. Em bàn anh điều này, em khuyên anh điều ni, em bảo anh yên lòng, em chê anh bi quan...

Cái hôm nay mà anh bị sốt lạnh bên bờ biển, em đến tìm anh rồi chúng mình hôn nhau, nhìn hàng hoa chuối nước...Em còn nhớ chứ?

Tôi chợt nghe tiếng kêu oà lên bên tai và một bàn tay lay mạnh vai tôi. Tôi mới hay mình đang khóc.

Tôi lau nước mắt và không còn nữa. Tôi rút mấy cây nhang và châm vào ngọn đèn, rồi cắm lên hương. Những bông hoa khói xanh, thơm mùi trầm, vẽ thành những đám mây nhỏ tản mạn bay lên trần nhà rồi biến mất. Ấy thế mà, trước đây mấy phút tôi đã nghĩ oan cho Hiền, nghĩ xấu cho vợ tôi, người vợ đã cưới rồi nhưng chưa cưới.

Tôi vừa bước trở ra phòng khách, gieo mình xuống yên, Vân cũng rón rén theo sau. Tôi đang sử dụng một tiện ích:

- Em biết về cái chết của chị thế nào? Em kể cho anh nghe đi, Vân!

Nước mắt nàng rưng rưng. Nàng thẩn thờ nhìn ra khoảng sân nhạt nắng.

- Tháng ba năm rằn, một buổi chiều, có một sĩ quan ở Bộ Tổng Tham Mưu đến nhà báo tin cho ba má biết là chị Hiền muốn gặp mặt ba má tại Tổng y viện Cộng Hoà. Gấp nhiều! Cả nhà chưng cất, ngơ ngác và sợ hãi hết sức, không biết chuyện gì xảy ra. By chị Hiền đi vào khu mấy năm nay, làm ánh Hai em cho người về đón. Thì làm gì có chuyện chị Hiền em có mặt ở Sài Gòn?

- Lúc đó em có mặt ở nhà chứ?

- Dạ, có! Cả nhà đang ăn cơm. Ở nhà ai cũng hồi hộp. Ba má thì sợ hãi. Thứ nhất là ông bác sĩ quan đó bảo đang làm việc ở Tổng Tham Mưu. Ba lo lắng về một dịch vụ chính trị nào đó, và cơ quan báo cáo họ biết gia đình có người vào khu. Những dịch vụ như vậy, ba có thể được điều hòa rối lắm.

Vân lấy khăn tay lau mắt, tiếp:

- Lúc đầu bối rối, chối là không biết, không quen với ai tên Hiền. Con của ba không có ai tên Hiền. Ông ta cười, cửa nhẹ tay và quyết định là không phiền. Rồi ông ta nhấn mạnh là chính chị Hiền chu đi, lặp lại hai ba lần địa chỉ này cho ông ta biết.

- Ông ta không thích thêm gì sao?

- Có! Sau đó anh ta mới giải thích thêm, cho biết chính chị Hiền yêu cầu nhờ anh ta đến nhà cho ba má hay chị trốn thoát Việt Cộng ở đường 13 để về Sài Gòn, nhưng bị họ bắn tay trái và lủng bụng. Bị thương nặng như vậy, nhưng nhờ trốn vào ban đêm, trời tối nên họ không tìm thấy. Sáng ra, đoàn xe tuần tiểu của tiểu Khu Bình Dương đến đó, chị là mê man bất tỉnh giữa đường mới lừa về Bình Dương cấp cứu rồi gọi phi cơ thăng thăng chuyển ngay về Tổng y viện Cộng Hoà.

Vân lại hoàng môi, cánh mũi phập phồng, lắc đầu không nói nữa. Tôi cố gắng nói để chọn câu trả lời:

- Rồi...rồi Ba có nhận không em?

- Có!...Có! Ba...khóc. Còn nữa thì sẽ thoải mái trong tay em. Cả nhà đều đang khóc

-...Em có đi thăm chị Hiền hôm nay không? Chị...chị có đau nhiều không? Chị ra sao hả em?

- Có! Em cùng đi với ba má. Em...có chị và lúc đó chị đã tỉnh lại rồi. Người ta vừa chăm sóc cho chị xong. Người ta...cắt mất cánh tay và băng tuyết trắng vòng quanh bụng. Người ta đang truyền máu và để chị ở phòng lạnh. Cấm không cho ba mẹ và em vào thăm. Má phải khóc lóc suốt thời gian sau khi mới được vào.

- Chị có thể nói câu nào không, em?

- Có! Anh ơi...chị nói nhiều lắm, chị tỉnh lắm. Chị có kể lại chuyện chị và anh cho ba má em nghe. Nhưng...nửa nhẹ...nửa nhẹ...

Vân oà lên lớn. Nàng ấm nóng:

- Nửa...chừng...chị...la lên một...tiếng rồi...trợn mắt...đi...luôn.

Không biết đến bao lâu sau, khi Vân liên tục khóc và tôi thở ra một tiếng dài, thoát hơi thở độc trong kiểm soát ra thì Vân tiếp:

- Trước khi chị tắt hơi, chị nhìn em. Chị Viết, thều thào yêu em, khi anh về thì....thì...

Tôi đập tay xuống đệm ngồi như một kẻ mất trí:

- Thôi, Vân!...Anh xin em! Anh không đủ can đảm để nghe hết đâu. Trời ơi! Anh đâu có ngờ là chị chết như thế này! Vô lý! Vô lý quá đi.

- Anh! Kỳ anh! Cả nhà còn đau hơn anh nữa kia! Bác sĩ cho biết chị mất máu nhiều quá, lại qua một thời gian dài mới được cấp cứu. chị bị sốc nặng nền, và chuồn chuồn nên không sao cứu được.

- Mộ chị ở đâu Vân?

- Bên Gia Định. Nghĩa trang của gia đình ở đó.

- Nhờ em đưa anh đến thăm một chị. Cho chị mấy cành hoa, hoa vài nén hương để chị đỡ bụt hương nghe Vân?

- Dạ...

Vân đứng dậy, đưa tôi đi rửa mặt, đoạn cửa dẫn tôi ra đường. Giai xe ở chợ Bà Chiểu, tôi thả hồn mua một bó hoa Glaïeul. Màu hoa đỏ như máu. Nhìn hoa tôi không nhớ. Những cành hoa chuối đỏ rưng rưng bên trong ngày nào, kỷ niệm của ngày đầu hai đứa trẻ yêu nhau.

Ngày mới yêu, rừng dâng hoa cho hai đứa trẻ. Bây giờ tôi dâng hoa cho người tôi yêu, cho người vợ trẻ mãi mãi nằm trong lòng đất lạnh.

Đó là một kỷ niệm tuyệt vời, làm sao nhìn hoa mà không nhớ đến người phải không Hiền?

Một khu vực yên tĩnh trong cây xanh vuông. Những đám hoa mười giờ yên tĩnh, mọc đó ở đây, giữa hàng hoa cúc và mấy cây mãng cầu ta trái sai oằn.

Vân đi đến góc trong cùng, đứng trước nấm mộ xi-măng sơn vôi trắng ánh, thì thào:

- Chị nằm đây, anh!

Tôi để bó hoa lên đầu. Giữa một chí bằng đá thạch có gắn một chiếc đĩa tráng men, trong ảnh Hiền. Ảnh màu, bản thân, với nụ cười thật tươi, thật vui. Tôi quỳ xuống, nhìn không ngừng. Em cười với anh phải không Hiền?

Em đón mừng anh phải không? Anh đến với em đây!

Qua thước đo nhoà, tôi đã thấy hình ảnh Hiền trở nên thành tựu, thực sự trưởng thành. Tôi thì thầm với Hiền:

- Anh đã về với em rồi đây Hiền! Từ hôm nay, mỗi chiều anh sẽ đến với em, em nhé! Em còn nhớ không? Trước đây người ta có quy tắc anh. Anh đã chấp nhận thanh thức. Em đã biết em phải làm gì. Anh lại càng biết mình phải làm gì để được nhiều hơn. Tự động sửa đổi bằng cách sử dụng mới máu. Chính máu của họ. Mãi mãi em đó. Từ ngày mai, anh sẽ bắt tay vào thực hiện lại phần thức còn lại.

Mỗi chiều, anh sẽ đến với em. Mỗi tối anh sẽ ngủ với em nhưng những giờ khác, anh phải làm việc, làm cho anh, cho em, cho vòm trời tự làm của chúng ta đầy ánh sáng, rạng rỡ tiếng cười. Tiếng cười đập vỡ toang trời ma chớp chớp chờ âm u mà ta đã sống qua.

Bạn vui lòng chứ? Chắc chắn là em sẽ hài lòng khi thấy anh làm việc cho anh, cho em và cho chúng ta.

Qua bờ mi giăng nước, Hiền miệng cười. Trên cao, không có khoảng sáng....

Sài Gòn, Đông Kỷ Dậu - 25-07-1969

KIM-NHẬT