ôm nay quanh quẩn trong nhà, hết ăn lại có đi cũng xung quanh khu vực B2, không quá một trăm thước kính kính. Chung quanh toàn rừng và rừng, Yên tĩnh, âm u. Cái vòm lá xanh như một phong cách kín kín, bất di bất dịch một màu xanh tầm mắt, thở ngạt, kiềm chặt tầm mắt tôi trong đó.

Tự nhiên tôi thấy chủ, khao khát kỳ lạ muốn được nhìn một khoảng trời xanh nhỏ nhỏ, một chút ánh sáng mặt trời với cụm đám mây trắng hiện giữa trời cao. Hơn thế nữa, tôi muốn nhìn thấy một khoảng chân trời nào đó. Quả thực ở đây, nơi tôi đang đứng đây, bị chìm ngập trong màu lá xanh, trong một cái biển tối, không nhìn thấy một mảnh trời trong bằng bụm tay thì còn nhìn mong gì được thấy chân trời.

Cái căn cứ không rộng quá trăm thước đường kính làm tôi thấy nôn nao bâng quơ, sợ hãi với cái cảm giác móng chân sắt rứt lạ thường. Bây giờ được đi ra khỏi nơi đây, lần đầu tiên, tôi thấy mình như dịu lại, thư thái tuyệt vời.

Sơn đi trước cứ phóng đi như chạy, vất vả lắm tôi mới theo kịp. Mồ hôi trên người ra như tắm nhưng tôi vẫn thấy thoải mái hài lòng. Từ đơn vị ra Rùa mất khoảng một tiếng ồn ào đồng hồ xung quanh co theo đường rừng với những ngọn đồi dốc con con.

Trên đường đi, Sơn cho biết công việc thường xuyên của đơn vị giao cho cậu ta là làm, sản xuất hoa huyền cung cấp cho đơn vị. Còn Hoa là chị nuôi, cứ vài giây phút bồng bềnh ra Rùa tải rau cải, hoa huyền về đơn vị. Ngoài ra, có cửa hàng sẵn một cái chòi con đủ cho bốn người giăng nông yên bình, nấu, cơm nướng nước. Hiện giờ, ngoài đó còn hai anh em khác nữa.

Dải ngang qua một con suối, nước cao hơn đầu gối một tí, bước lên bờ biển, tôi gặp ngay căn nhà trống, lợp bằng tranh ẩn dưới đám mây để nước bờ bên sườn. Cách phía sau mười thước là đám mây mọc đầy cỏ, sậy và cây cỏ hôi.

Chen vào giữa đám mây, sậy ấy những cây dầu, cây bằng lăng rất đến cao lêu nghêu cháy nám đen, trơ những cành trụi lá. Ánh nắng vàng trải, ánh mắt.

Sơn bảo vệ tôi, cột:

- Mình bị đánh lừa đó. Cat đồ đi, rồi nghỉ!

Nói xong, Sơn hoàn toàn bồng bềnh để lên đống củi cạnh bếp, đoạn dẫn Hoa đi luôn ra lửa. Tôi thắc mắc không yên. Trên quãng đường đi, hãy nhớ lại tôi chưa có một trong suốt cuộc bầu cử hay lời nói nào có thể làm cho Sơn phật ý, mất lòng. Và trong suốt thời gian đến B2, tôi cũng chưa một lần trò chuyện với Sơn. Vậy thì tại sao, trong câu chuyện dọc phải hỏi thăm về cách trồng Rác, sinh hoạt ở rẫy, Sơn trả lời tôi một cách miễn cưỡng, phun dọc, giờ lại ăn nói cột cột thế kia? Tôi có gì để chọn Sơn phản? Mặt bạn tôi, tác phong tôi có điều gì khác lạ, quái gở để đến nỗi lo mới nhìn mặt đã có thể khó chịu, không rỉ?

Tôi thắc mắc, suy nghĩ mà chưa tìm ra nguyên liệu. Tôi định bụng nay, ăn cơm xong thế nào tôi cũng phải tìm cách thân thiện, gây cảm tình với Sơn để vừa xóa tan bầu không khí nặng nề vừa tìm xem duyên vũ vì đâu. Sống chung với nhau chưa chi thế này, buồn biết bao nhiêu.

Sau bữa ăn chiều bằng khoai mì non, canh chua bạc nấu cá và đậu đũa kho, tôi chưa đáp ứng mở miệng nói với Sơn lời nào thì Sơn đã thì thầm với hai cậu kia, bảo nhau ra ngoài lửa «hội ý». Hội ý gì nhỉ?

Nhưng thôi! Tôi biết «trucục» lại bắt đầu nữa rồi.

Tôi giăng bẫy định vị, chợt nhớ đến câu cá nên lui cui mở bồng bềnh cột thời trang, lấy dao chặt nhánh để làm cần.

Tôi cặm cụ làm việc trong suốt buổi chiều, đến lũ Sơn từ bên ngoài đưa cuốc, rựa đi làm chiều thì Sơn hỏi tôi:

- Anh Hùng ra hoang chưa?

Tôi cười cái cười cầu tài với Sơn:

- Chưa anh! Tôi cột lỡ câu chưa xong. Xong, tôi ra ngay. Anh với mấy em ra trước đi.

Sơn vẫn giữ các mặt hàng khó khăn, túi xách:

- Bộ anh tính ra đây chỉ câu cá thôi hả?

Tôi bắt đầu thấy mặt nóng trước câu nói sẵn sàng, nhưng cố gắng giữ bình tĩnh trả lời:

- Giả sử như tôi có câu cá không đi nữa, cũng chỉ có chứ lợi lợi chi đâu, anh Sơn! Phục vụ anh em mình có cá ăn mà. Thừa, gửi về nhà cho anh ảnh hưởng.

- Cái đó không cần thiết! Anh ra đây để làm Trảm mà! Thủ trưởng nghiến tôi dẫn anh ra đây cho anh chết cây, cuốc đất, làm cỏ phụ với mời tôi chờ đâu phải để đi câu!

Lần này tôi không thể bình tĩnh lại:

- Ai nói với anh vậy? Anh Ba Biếu phải không?

Sơn liên cái cuốc xuống đất:

- Ừ! Đúng! Tôi nói cho anh biết, tôi là người phụ trách tổ trưởng sản xuất. Tôi có nhiệm vụ phân chia công việc cho anh, hội ý với anh mỗi ngày. Tôi đâu có phân công anh đi câu cá? Muốn làm gì thì tôi phải có ý kiến ​​! Anh chưa rõ?

Tôi giận đến tím mặt. Cơ sở dữ liệu của tôi chạy lên. Khả năng của tôi chỉ đáng đi làm Range, cuốc đất. trồng rau cải cho người ta ăn thôi ư? Tôi là loại bộ gì ở đây nhỉ? Cán bộ gì mà chiến binh muốn sai, muốn say, muốn cảmh họe lên mặt lãnh đạo dù thế nào cũng được.

Tôi không thể chịu đựng được thái độ mà người ta cố gắng giao tiếp cho một tên chiến sĩ hạng bé như vậy. Ủa! Trí thức, lại là bước chân cũ trở lại cuộc chiến chiến tranh lần thứ hai. Bên tiếp theo, Mặt trận tiếp theo được đón như vậy. Tôi đứng dậy nhìn ngay vào mặt Sơn:

- Nè note! Dù gì đi nữa, chú cũng không có giọng nói đó ra. Tôi không cần thiết! Phân công tôi hả? Tôi điều khiển à? Phải là thủ tướng mới có quyền. Còn lại, mới ti toe, tập tin bước vào cách mạng một vài năm, đừng có giở cái giọng khó móc. Tôi không được ở đâu!

Sơn cũng giận dữ, đứng khuỳnh hai chân ra:

- Cái giọng nào thế? Đồng chí đừng tưởng đồng chí là trí thức là làm trời được. Đồng chí có biết cuộc cách mạng này ai lãnh đạo không? Đảng đấy! Mà Đảng là giai cấp công nông! Công nông là nhân vật chủ của cách mạng.

- Chú có thể nói với con nít chứ đừng nói với tôi. Chú học Đòi năm ba câu lý luận nói có nghĩa gì đâu!

Sơn lõ mắt:

- Đồng chí chống Đảng hả? Kẻ nào chống Đảng là phản động!

Hai cậu kia từ bên ngoài Rác đi vào.

Một cậu hỏi:

- Gì đó Sơn?

- Hổng có gì hết!

- Hổng có gì hết sao tao nghe la hoàng om vậy? Đồng chí với nhau cả mà! Có chuyện gì mà coi bộ anh không vui vậy anh Hùng?

Tôi miễn cưỡng trả lời:

- Không có gì cả! Tôi ngồi sum nhợ câu, chú thích Sơn bảo tôi ra Rùa làm. Tôi nói chú đi trước đi, tôi lỡ làm chưa xong. Một chút tôi sẽ ra sau. Chỉ có vậy mà chú Sơn giở cái giọng chỉ huy, lãnh đạo của chú ra rồi dạy lý luận cách mạng cho tôi nữa chứ. Thế là thôi!

- Cái thằng Sơn kỳ thiệt! Có gì thì chiều hội ý mặc sức mà tranh luận với nhau. Thôi bỏ đi anh Hùng. Anh cứ câu đi, nhẹ nhàng xong rồi ra Rùng với tôi.

Sơn không phản ánh bất cứ điều gì. Cậu kia kéo tay Sơn đi ra Rùa. Trong chòi giờ chỉ còn lại mỗi mình tôi.

Tôi không còn tìm thấy một chút thú vị nào để câu kéo gì nữa. Tuy nhiên, tôi vẫn tiếp tục ngồi cột xong đến đóng câu cuối cùng vào một nhánh để gói gọn sẵn làm cần thiết.

Tự ái tôi bị tổn thương quá lớn. Người ta đã dựng cảnh để cố gắng hạ nhục tôi, nhưng làm sao giờ? Cột nhợ câu hỏi xong rồi, tôi ngồi thừ một lúc lấy thuốc rê ra vấn hút, suy nghĩ liên miên. Sau cùng, tôi tìm một cái rựa, mon đàn ông theo lối mòn mà ra Rác, cùng ba cậu thanh niên cỏ hôi, tăng phòng trồng rau muống và cải.

Làm được một lúc, cao thủ tôi đã tìm thấy trong người sao khó chịu. Đầu nghe nặng nề. Người nghe lạnh dù buổi chiều đang gay gắt và toàn thân tôi mồ hôi những mồ hôi. Tôi biết cơn sốt rét đầu tiên của núi rừng khu A đến với tôi rồi đây. Khi sáng, trong bữa ăn trước khi đi, cô y tá đơn vị phát cho tôi hai viên Paludrine 0,10 để dọn phòng. Đã uống khi sáng giờ này vẫn sốt, kết quả «thần sốt rét» khu A mạnh thực. Tôi nghe lạnh càng ngày càng tăng đến độ tay tôi cầm rựa không vững nữa.

Hai hàm đánh răng vào nhau. Mắt tôi hoa lên. Đầu óc choáng váng. Tôi ngồi bệt xuống cỏ. Cậu thanh niên ban hoàng mà tôi chưa biết tên, lên tiếng hỏi:

- Sao đó, anh Hùng? Bộ anh sốt hả?

Tôi gật đầu. Cậu ta la lên:

- Ý chết tiệt! Số mà ráng gì anh! Anh đi vô nhà nằm nghỉ đi! Anh đi nổi không? Để tôi dìu anh đi.

Tôi đi trả lời:

- Được! tôi đi một mình!

Tôi lảo đảo đứng, thở dốc chậm từng bước lên cỏ, mắt ngọc mắt mở như người say rượu.

Tôi nghe có tiếng gọi sau lưng:

- Coi nhẹ cái mương đó anh Hùng!

Nhưng đúng lúc đó tôi cũng chợt hiểu ra rằng chân tôi đang rơi vào một khoảng không, chới với. Và tôi vẫn đáp ứng tiếng ồn ào hét lên:

- Rồi! Nhào rồi!

Tôi không còn nghe thấy gì nữa...

° ° °

Khi tôi tỉnh thì thấy mình đang nằm trên phóng, mùng trắng căng thẳng giữa hai đầu thư thả xuống. Tôi nghe cổ và khát nước đến một cách lạ lùng và đầu tôi sao mơ mộng, nặng nề, không hiểu nó ra làm sao nữa. Chung quanh yên tĩnh, không một tiếng động nhỏ. Ánh sáng mờ, hình ảnh như trời về đêm.

Tôi cựa mình, đồng chân lên cho bớt mỏi mệt. Ui cha! Sao mà tôi đau thế này nhỉ? Tôi nhớ mình vừa ở ngoài tràn, cơn sốt lên chịu không nổi nữa, mấy cậu kia bảo tôi vào nhà, rồi tôi bước đi.

Bây giờ ba cậu ấy đâu rồi, chắc đã ngủ hết rồi nên? Tôi đưa tay vén mùng, cứngc đầu dậy, cánh chân xuống đất quơ đôi dép nhẹ, định đi lại bếp tìm nội nước đun sôi nhưng... Ơ kề! đây là đâu? Lạ quá! Trước mắt tôi là một căn nhà rộng rãi, phên chắn hoi. Ở góc phía sau kia có kê hai cái chõng bằng ván, trên có trải nghiệm trắng.

Gần tôi hơn, phía đầu kê một cái bàn dài trên phủ vải trắng ánh mắt, sát bên trong một hàng lọ và vài cái hộp nhôm. Giữa bàn là một cái ống khói lửa sáng để đặt trước một cuốn sách chồng lên, có một tập giấy học trò chơi đang mở. Cây bút xanh dương lên trên. Kế bên bàn là một phút giây yên tĩnh bằng cây khỏe mạnh. Lạ thực!

No user. Đây là đâu kia? Tôi hoang mang không hiểu, tôi định thần lại lần nữa. Bốn bên vách nhà, chung quanh căng một lớp vải mùng trắng. Hàng chai để trên bàn đều có dán nhãn và ở bàn cuối cùng có để một cái tráng cao nguyên chứa đầy những tuần lộc, kéo, tiêm, lọ thuốc đỏ.

À, thì ra đây là bệnh viện. Thảo nào! Người anh ấy họ đưa tôi đến bệnh viện hồi phục nào, tôi không hay biết và tôi sốt đến cái độ mê người lúc nào tôi không hay? Tôi chợt thấy ở phía sau nhà có ánh sáng bùng nổ. Và tôi nghe thấy tiếng bước chân nhẹ nhàng của người dân.

Một cô gái hiện ra ở cửa, mặc áo choàng trắng. Trên tay cầm một ấm nước sôi, khói còn phụ ra ở vòi rồng. Cô ta nhìn về phía tôi reo lên nho nhỏ:

- MỘT! Anh tỉnh rồi à? Anh có khát nước không?

Dáng điệu, cử chỉ của cô ta báo cho tôi biết, cô ta là y tá trực. Lời nói dịu dàng nhẹ nhàng kia làm tôi thấy lòng mình ấm lại và lâng lâng trong một cảm giác giác sảng khoái vô tả. Tôi trả lời lời cô:

- Có! Tôi khát lắm. Cô cho tôi xin một ca đi!

- Anh có đói không? Anh uống sữa nhé!

- Tôi không đói! Chỉ dừng lại!

Cô ta để làm ấm nước xuống đất, đoạn lấy chai nước lọc để trên bàn địa ngục vào ca nhôm:

- Cơn sốt của anh quá nhẹ. Khi cường anh đến đây, nhiệt độ 40 độ 7, mạch đến 120. Cứu cấp mấy giờ liền, truyền cho anh hết 500 cc xê-rum ngọt, bây giờ mới tỉnh dậy. Anh bị sốt rét ác tính đó.

Cô ta lại đưa nước cho tôi. Tôi đón lấy hai tay, ngừng hút một hơi. Một ca nước đầy sao tôi uống vẫn chưa hết khát. Thực tại này sao nước ngọt thường ngon vô tả.

Cô y tá đứng đầu, kể cho:

- Ở đơn vị anh, nhẹ anh đến đây hồi phục 6 giờ chiều. Bây giờ... bây giờ là 12 giờ 7 phút. Máy chủ đồng triết bảo anh đang làm ngoài phạm vi, bị sốt, lò dò đi vào nhà nghỉ, nửa chừng thì ngã xuống đất mê man. Chủ đồng chí đó phải ngâmg, thơm vàng đến đây, không chào đón thay quần áo, rửa ráy cho anh. Về đến đây, tôi đã thay đồ và lau rửa cho anh đó.

Ngưng một chút, cô ta tràn ngập hỏi tôi:

- Xin lỗi... anh tên chi?

- Hùng! Vũ Hùng! - Tôi trả lời.

Cô ta suy nghĩ một giây, môi mấp máy định nói gì, nhưng không hiểu sao cô ta lại thôi, nhìn tôi từ đầu đến chân. Cái nhìn chăm chú, mói mói của cô ta làm tôi thấy ngại nghịu. Hay là lúc chiều chính cô đã lau rửa, thay quần áo sạch cho tôi? Trời đất! Như vậy «người ta» đã «đã thấy hết»... của tội rồi! Tức mình hết sức! Công cụ nuôi dưỡng mấy năm nay. Hiện tại chỉ là một cơn sốt mà để cho người ta tha hồ muốn xem cái nào thì nên xem.

Tôi đang cúi đầu vừa để tránh nhìn cặp mắt xoi mói đó, vừa mường tượng hình dung lại cái cảnh lau rửa, thay quần áo cho tôi lúc ban chiều thì cô ta lên tiếng.

Giọng nói cô ta ngập ngừng:

- Em... em tên Duyên. Anh có phải là... là ông trí thức mà anh chị em cách người ta mấy hôm nay là anh ở Sài Gòn mới ra theo mạng hay không?

Tôi nóng cười, thoáng thấy vui vui, quên mất mình là Bệnh nhân sốt rét tỉnh tỉnh:

- Ai nói với cô như vậy? Và sao cô lại nghĩ người đó là tôi?

Duyên không trả lời câu hỏi của tôi:

- Mà phải là anh không chớ?

Tôi lắc đầu nhẹ nhàng:

- Không phải tôi đâu!

Duyên người, im lặng một lúc, thắc mắc:

- Không có giá trị? Cán bộ chiến sĩ ở B2 em quen mặt gần hết mà! Hơn nữa, em nghệ Ban Chỉ Huy, anh y sĩ Mười Phương phổ biến tại nhà ăn dài hôm qua, tên ông trí thức đó cũng tên Hùng!

Tôi không trả lời Duyên. Nghẹn ngào, tôi lười biếng, mặc áo choàng bỏ về phía sau, gối đầu lên thành tiền. Nhanh thật, tôi nghĩ vậy. Tôi mới đến Khu A chưa đầy tuần lễ, chắc chắn có lẽ khắp cả khu A này, người ta đã phổ biến sự kiện đó, không phải vì tôi là một « nhân vật » đáng chú ý qua khả năng, đạo đức hay tài nghệ cá nhân. Sở dĩ người ta phổ biến tên tôi, thổi phồng tôi lên từ phòng sinh viên Luật trở thành cử nhân Luật, luật sư gì đó, mục tiêu nhắm vào tuyên truyền, đề cao cách mạng, đề cao chính nghĩa kháng chiến chống Mỹ Diệm đã ổn được giai tầng thiết kế. Hơn thế nữa, người ta xây dựng cố gắng hãy tin tưởng, động viên tư tưởng, động viên sự hy sinh gian khổ cho các cán bộ chiến sĩ hiện đang sống tại khu A.

«Trí thức but như thế đó, phong hy sinh quyền cá nhân và giác ngộ cách mạng, mắt mắt vui lòng đi theo Đảng, hy sinh cho Đảng thì các đồng chí là thànhnih phần cơ bản, chủ nhân ông của cách mạng, các đồng chí phải thấy là chính nghĩa của chúng ta ánh sáng, chúng ta phải chắc chắn nơi giành được lợi ích sau cùng của chúng ta.

Chúng ta hãy nhiệt tình, tự hào vì chúng ta là giai cấp công nông, họ đã kéo và đánh rơi những giai cấp chống chúng ta, hoặc là họ đầu hàng giai cấp chúng ta, phục vụ cho chúng ta hoặc là những giai cấp phản động bị ta chiến đấu. Trường hợp của Vũ Hùng, bằng chứng của mình cho các đồng chí thấy đó là một chiến thắng lợi ích của chúng ta vv..»

Tôi liên hệ với ý tưởng trong một cuộc họp tổ đảng hay cuộc trưng cầu bộ hoặc trưng cầu các đơn vị của một vị trí nào đó của khu A; biết đâu là thành viên chính trị đơn vị hay Bí Thư Chi bộ bóng phổ biến Vũ Hùng đến tham gia công tác ở khu A và lãnh đạo tư tưởng các thành viên của mình, có thể bộ chiến sĩ mình như trước đây, người ta đã từng làm.

Vấn đề «chính sách tài liệu tham khảo» chỉ là một nụ cười ngoài mặt không mất tiền mua, một tấm màn nhưng đẹp đẽ, hấp dẫn với chân giả bên ngoài, trong chớp mắt có thể được kéo lên hay buông xuống tùy theo lớp lang của vở tuồng đang diễn.

Duyên ngồi vào bàn. Gương mặt nàng tôi thấy hờn lên một cái gì không hài lòng, phật ý. Tôi hiểu nhưng tôi biết làm sao bây giờ? Tôi thấy tiếc nụ cười duyên dáng, sự vui vẻ của vài phút trước đây. Nàng nhìn xuống tập giấy học trò mở ngõ, một lúc cầm bút lên tay, Người mấy tờ giấy khác ở ván bìa cứng ra, húy hoáy viết.

Được một lúc, nàng quay lại:

- Bây giờ anh có mệt lắm không?

Tôi trả lời:

-cầm nhiều rồi cô.

- Ở đơn vị anh, người ta nhẹ anh đến đây, không có quân y đơn vị đi theo, cũng không có giấy giới thiệu, không có bệnh án nên chưa ghi chi tiết, lập bệnh án theo thủ tục nhập viện được. Bây giờ anh có thể chọn tôi hỏi một số chi tiết được chớ?

Qua giọng nói của Duyên tôi nhận thấy đã có sự thay đổi «làm mặt lạ». Cái tiếng "em" dịu dàng trước đây đã nhường cho tiếng "tôi" thay vào. Và làm bệnh gấp cái gì nổi phải viết lúc nửa đêm thế này? Hồ hồ bệnh nhân mê man phù tỉnh tỉnh. Tôi hiểu được phần còn lại của sự thay đổi. Và tôi trả lời:

- Được rồi cô! Xin cô cứ hỏi!

- Anh cho biết cả những tên đó?

- Vũ Hùng.

Cần một tiêu đề để viết. Duyên hỏi lại:

- Anh bao nhiêu tuổi?

- Hai mươi chín.

- Cấp bậc?

Tôi ngơ ngác, bàng hoàng một lúc nào đó, không biết phải trả lời ra sao? Bởi tôi có cấp bậc nào đó. Lính không ra quân. Quan ra quân. Đúng là trong cảnh ông bình ra ông, chàng trai ra thằng, «bán thay, bán thợ, bán cu li».

Duyên tưởng tôi chưa hiểu, giải thích:

- Nghĩa là cấp bậc trong bộ đội, chiến trường hay cán bộ a, cán bộ b, cán bộ c, vậy.

- Tôi là tân binh mà cấp bậc gì?

- Vậy là chiến sĩ, cấp bậc anh là chiến sĩ! Unit? MỘT! Đơn vị anh là B2, có đây rồi. Phương tiện chuyển bệnh? Khiêngiêng. Chẩn đoán tạm thời sốt rét. History? Thôi, để sáng mai y bác sĩ cho anh đừng tôi là tình thương, tôi... tôi....

- Cô chưa học và tá sao?

- Chưa!

Duyên đứng dậy, với lấy một nhiệt kế đi lại bên tôi, giãm mấy cái:

- Bây giờ anh cho tôi lấy chút nhiệt tình! Anh cho vào nải lại.

Năm phút sau, nàng bảo tôi lấy nhiệt kế ra và đưa tay cho nàng đếm mạch. Mắt nàng đăm đăm nhìn chiếc đồng hồ reo với chiếc kim chỉ giây đang tích, xoay tròn để trên bàn thuốc.

Trở lại bàn soi ống kế bên đèn, nàng báo kết quả cho tôi biết:

-Nhiệt 38.7, mạch 92. Xuống rồi đó! Thôi, anh ngủ đi!

Tôi không nói gì cả. Duyên đến phủ mùng kín cho tôi. Giấc ngủ chập chờn lại đến với tôi, lẫn trong hình ảnh Chiếc áo trắng đính chữ thập hồng thoăn thoắt xuyên qua, xuyên lại giữa nhà trống dịp biến đi. Giữa cơn ngủ chớp nhoáng chờ đợi đó hình như tôi còn thắc mắc nhiều điều chưa kịp hỏi.

Sáng dậy, tôi mở mắt ra. Đồng hồ đã bảy giờ gần mười lăm. Duyên đâu mất. Căn nhà còn sót trọi chỉ một mình tôi. Ở đâu đây, tôi được nghe tiếng oang oang của Đài Phát Thanh Hà Nội loan tin buổi sáng. Và tôi cũng nghe nhiều người nói chuyện, tiếng chân người bước, hỗn tiếng ca, kềm chạm nhau lanh canh, cùng tiếng gió trên ngọn cây rừng, tiếng vượn hú nghe lảnh xa xa.

Bảy giờ mười sáu ở đây là tám giờ quý mười, giờ Sàigòn. Cũng dài, phải đến sớm nữa. Tôi ngồi dậy, chân rời xuống đất nhìn ra bên ngoài. Có lẽ mặt trời đã lên cao, nhưng qua lớp sương mù dày đặc che bên ngọn cây, ánh sáng bên ngoài như mờ mờ, nhạt nhẽo.

Đầu tôi giờ này nghe nhẹ nhàng, trí óc tỉnh táo nhưng sao nghe nó như lắc lư, không cứng. Môi trường tôi khó gặp lại nhau. ngắt quãng. Hai mươi mốt hãy còn ê ẩm, đau nhức. Tôi muốn dậy dậy nhưng tỉnh táo không sao dậy dậy được. Giữa lúc đó có một cô gái mặc đồ bà ba đen từ bên ngoài bước vào. Đuôi gà sau gáy lắc lư. Trên tay cô ta là một ca nước đầy, bốc khói.

Cô ta nhìn tôi một cách thoáng đãng, đi thẳng đến bàn để ca nước xuống, lên giây đồng hồ. Hết quay lại, buồn hỏi tôi nhận được một câu. Có lẽ cô ta vừa ăn sáng, ở nhà ăn lên tồn tại đây. Chưa đến giờ làm việc nên chưa cần thiết lại. Còn cô Duyên đêm qua sống bệnh ở đây chắc cũng đang ăn sáng. Trước khi nghỉ, ai cũng phải quay lại đây để bàn giao?

Không hiểu sao, tôi nhìn được gặp mặt Duyên hết sức.

Cho nên khi Duyên trở lại tôi mừng nổi lạ, buột miệng nói lên:

- Cô Duyên!

- Dạ! Chí anh? Anh dậy rồi hả? Anh thấy khỏe không?

Tôi không trả lời nàng mà hỏi lại:

- Nãy giờ cô ở đâu?

- Tôi đi ăn sáng. Anh uống sữa nhá? Tôi pha cho anh một ca sữa.

- Cám ơn cô, tôi không đói đâu!

- Uống đi cho nó có sức mạnh!

Rõ ràng là Duyên hôm nay đã giận tôi về cái chuyện khi, tôi không nhận mình là «nghệ trí thức» ở Sàigòn mới đến B2. Giọng nói của Duyên hơi gạt gỏng. Ánh mắt lạnh nhiều. Không vui như lúc tôi tỉnh dậy. Tôi muốn nói với Duyên một câu nào đó, giải thích cho Duyên nghệ nhưng giải thích thế nào đây. Tôi không sao tìm được câu nói nào cho ổn định, chịu đựng kiên nhẫn.

Duyên đứng trước tôi:

- Từ suốt đêm tới giờ anh không bị nôn là khá nhiều đó. Thông thường, nôn là một triệu chứng trung thành của bệnh sốt rét. Số không ảnh hưởng đến thần kinh, ảnh ảnh hưởng đến gan và hệ thống tiêu hóa. Anh thấy đắng, không đói phải. Hai bên anh có còn đau không?

- Đọc lắm cô ạ! Chắc chắn lúc tôi còn mê chưa tỉnh, tiêm nhiều lần thì phải?

Duyên cầm lấy tập giấy để trên bàn làm chăm sóc đọc cho tôi nghe:

- Một ống... hai ống... Hai ống Jy-nin 0,50, một ống Ni-va-kin 0,20, hai ống Solucamphre 0,20, hai ống Vitamine C 0,250, một ống Vitamine B 0,200, hai ống Coradyl... Hai, ba, năm, bảy, tám, mười. Tất cả mười ống thuốc, vẫn được truyền vào tĩnh mạch 500cc huyết thanh đồng đẳng tài khoản. Cũng được hỗ trợ bằng pha vào huyết thanh hết mấy ống nếu không tiêm đủ mũi mười lăm vào mông, vào đùi thì còn đau hơn thế nữa.

Tôi vừa nghe Duyên kể tên thuốc cũng vừa khám phá rằng nàng đọc tên thuốc với cái gì trọng «đầm» khác chắc chắn với cô y tá Thu của B2 đọc tên thuốc Paludrine thành Pa-lu-rinh làm tôi điên đầu hiểu thuốc gì. Tôi nhớ đến lời Duyên nói khi hôm hôm đó cô chỉ là tình thương. Cứu văn bản hóa kinh tế phải gần hơn y tá! Mà Duyên đọc tên thuốc với giọng «đầm», điều đó giúp cho tôi hiểu được những phần nào về hoàn cảnh nàng và thái độ vui vẻ, ngọt ngào ở phút ban đầu. « Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu» là như thế chăng?

bỗng Duyên hỏi tôi:

- Ở Sàigòn anh ra đi hôm nay? Anh tự đi một mình hay có người đưa anh đi?

- mồ hôi bốn Tết. Người ta đến đón tôi tại nhà đến bến xe đò Chợ lớn, lên Hậu Nghĩa rồi theo giao liên nhiều cuộc thi mới lọt vào đây.

Chợ Duyên mỉm cười:

- Đã, chưa tìm thấy! Sau đó, anh ấy đã ẩn đuôi của mình. Vậy nên hôm nay anh ấy sẽ phản hồi nhưng vẫn bảo đảm cho người ta.

Tôi đành cười trừ. Quả thực tôi không nghĩ đến câu hỏi cố gắng đưa tôi vào «bẫy>> dó. Tôi nghĩ âu cũng là dịp để thanh minh. Tôi nói nhẹ nhàng vừa đủ nghe:

- Xin lỗi Duyên! Nhưng tôi không muốn giấu, muốn từ chối điều gì. Dù có ẩn giấu thì cũng có thể được chấp nhận. Tôi còn ở đây, lúc nào có dịp tôi sẽ trình bày clo Duyên biết... Tôi không muốn mình trở thành thành... Tôi sợ...

Nàng cũng hạ giọng xuống:

- Em hiểu rồi! Em không giận dữ ở đâu.

Khả năng trình bày. Duyên tiếp:

- Anh mới đến B2 gần bốn năm hôm nay chứ gì? Lạ ghê! Sao người ta bắt anh đi làm Trại cà? Chưa chết! Để em đi pha sữa cho anh. Tới giờ làm việc rồi, anh chị em họ tới đầy đây hết bây giờ. Em bàn giao dịch trực tiếp em cũng phải đi nghỉ. Phòng viện này là bệnh viện G2, lớn nhất khu A đó! Có một bác sĩ và ba y sĩ phụ trách. Anh, nằm nghỉ đi. Anh phải uống chút sữa cho có sức.

Tôi thấy chán nản và đau khổ, phải cố gắng lắm để ngồi nói chuyện với Duyên. Nếu Duyên không nhắc, chắc chắn tôi cũng phải xuống nằm. Nằm trên, nhìn Duyên trong chiếc áo trắng,phong cách người thanh, bé nhỏ, bước đi nhẹ nhàng tha thướt, không hiểu sao tôi có cái cảm giác ngạc đó là cô nữ sinh của Sàigòn với tà áo trắng tung tăng trên đại lộ Lê Lợi trong một ngày nắng đẹp ở thủ đô. Cái mái mặt trái trái soan, cái mái tóc cắt ngắn, hẻm quăn xa Trượng tóc dài ngày chỉ hơi sóng sóng, bồng bềnh phủ xuống đôi vai tròn... Nhìn qua con người Duyên, phong thái của Duyên, tôi thấy Duyên không giống bất kỳ người con gái nào mà tôi đã kể từ ngày tôi xa Sàigòn vào khu chiến.

Sao giữa rừng núi Khu A sâu thẳm này, tôi vẫn có thể tìm lại dấu vết của một hình ảnh đã qua rồi thế nhỉ?

Duyên pha xong ca sữa để trên Chiếc ghế đẩu, kê đầu rìa tôi nằm thì lúc ấy gian nhà đã có thêm sáu người nữa vừa đến. Gồm có bốn cô rất trẻ ở vào tuổi mười tám, đôi bảy tóc kẹp đuôi gà và hai thanh niên. Một khoảng trống chém, một trạc ngoài ba tuổi tuổi. Tất cả đều mặc định bà ba đen.

Thanh lớn niên tuổi nhất đến trước mặt tôi và hỏi Duyên:

- Anh Hùng khá nhiều rồi chớ, đồng chí Duyên?

- Dạ, khá nhiều rồi! Anh ấy tỉnh dậy hồi 12 giờ đêm. Mạch, nhiệt sáu giờ sáng này là 38 độ 5 và 88.

- Sau đó xuống rồi! Khán giả quá rồi. Lát nữa chọn chuyển xuống trại hai.

Đoạn anh ta cho tay ghim vào tôi. Duyên giới thiệu cho tôi biết:

- Đây là anh Sáu, y sĩ khoa nội cam chịu trách nhiệm phòng bệnh và tiêm thuốc này.

Sau khi Sáu khám lại, đếm mệnh lệnh điều trị cho tôi xong thì tôi được tiêm hai ống thuốc và người ta cuốn sayu tôi xuống ở trại lửa hai.

Trại hai cũng như những trại bệnh viện khác ở đây là những nhà dài, không phên vách, kê hai hàng giường cá nhân. Mỗi năm một phần. Chân dưới bằng cây rừng trồng xuống đất lót leo ngang, gác lên một tấm đáy bằng cây bằng lăng xẻ ra, bào bong bóng tru. Lót lót là một loại lót nhỏ, ngang tám tấc, dài hai thước vừa với kích thước của giường.

Hai hôm nay, ngoài giá trị thuốc sốt rét, sinh tố B1 và ​​sinh tố C người ta cho tôi được hưởng chế độ ăn 12 đồng mỗi ngày, chưa kể trà. Chế độ đó làm Quân Miền và Cục Chính Trị Trị quy định chung cho tất cả các bệnh viện chính thuộc Cục Hậu Cần R.

Phần mềm khẩu khẩu được áp dụng cho bệnh binh tại bệnh viện có năm loại. Loại thấp nhất là chế độ 5 đồng một ngày, dành cho những loại bệnh bình phục xuất hiện, đang ở thời kỳ lành bệnh, điều trị bồi dưỡng chung. Loại 7 đồng một ngày, cũng thuộc loại lành bệnh, điều trị bồi bổ chung nhưng cơ thể hãy còn yếu đuối, suy nhược thiếu máu. Nói cách khác, đối thương binh được áp dụng cho khinh thương với các vết thương phần mềm không hệ quan trọng.

Loại 12 đồng dành cho các bệnh nội khoa, đặc biệt là loại sốt nặng nhưng chưa được đưa vào hàng tính chất, nguy hiểm. Áp dụng cho thương binh thì phải là trung thương nhưng không dịch đi lại được.

Loại 20 một ngày là tiêu chuẩn cao nhất, dành riêng cho những bệnh nhân không ăn cơm cháo gì được và sức khỏe bị suy trầm trầm, tỷ lệ sống sót rất ít. Nói cách khác, những bệnh nhân đó đang ở trong tình trạng cấp cứu cho nội khoa cũng như ngoại khoa.

Ngoài ra còn có bốn loại phần chế độ khẩu trên, còn lại là loại đặc biệt. Loại đặc biệt không quy định, không giới hạn ở mức độ nào, nghĩa là bệnh nhân gì, muốn gì thì Ban Giám đốc Bệnh viện, quản lý bệnh viện, phải tìm đủ mọi cách để thỏa mãn bệnh nhân cho bất kỳ được.

Tốn bao tiền cũng được, khó khăn mấy cũng phải cho người tìm ra. Nhưng loại tiêu chuẩn đặc biệt, trong suốt mấy năm qua, bệnh viện G2 chưa áp dụng cho ai. Vì muốn được hưởng chế độ tùy ý, tùy thích bệnh nhân phải có thể bộ, các thành viên dày công với Đảng hoặc đã tạo nên thành tích đặc biệt, hay tạo nên một chiến công hiễn hách, giờ là trọng thương chắc chắn chết 101% hoặc là một chứng bệnh nan y trầm trọng giờ phút.

Tiêu chuẩn đó quá cao, nên chưa có bệnh nhân nào đủ điều kiện để hưởng lợi "ân huệ" lớn dành cho Đảng dành cho. Mà dù cho hội đủ điều kiện đi nữa, tình trạng chờ chết đó, bệnh nhân đã liệt kê, đau đớn, mệt nhọc thở ra hơi ai «thèm » nổi một thứ gì để Đảng ban đặc ân được thỏa mãn? Nếu có, có lẽ đây chỉ là lời yêu cầu giúp đỡ cho người chết sớm để hỗ trợ, hỗ trợ kéo dài thời gian hành động hạ sức mạnh của bệnh hay vết thương.

Khi vào phê mệnh lệnh điều trị, cho tôi được hưởng chế độ 12 đồng một ngày, người ta đã vui vẻ chịu khó giải quyết thích cho tôi biết về chế độ kể trên. Thấy tôi chỉ lẵng tĩnh nghe mà không đưa ra lời nào ca tụng hay thắc mắc chính sách Đảng, người ta kết luận:

- Trong hoàn cảnh rừng núi, khó khăn gian khổ của chiến trường miền Nam hiện nay, khẩu phần ăn bình thường mỗi người một ngày chỉ có 3 đồng thì chế độ đó là một hy sinh lớn lao của Đảng, một sự tham khảo đặc biệt, một đặc ân mà tất cả thương binh đều phải nhớ Đảng. Chính sách của Đảng có thể thực hiện lòng nhân đạo, xuất phát từ quan điểm «Người là vốn quý của Đảng» mà Bác và Đảng thường dạy nhắc nhở chúng ta.

Và người ta cười sảng khoái:

- Duy chỉ có điều ngộ buồn cười là cái thằng cha bệnh nặng như sốt lạnh ác tính toán, lúc Đảng cho nó ảnh hưởng chế độ hai phong thì nó cứ mê man tư tưởng ăn gì hết. Khi nó tỉnh dậy, thoát qua giai đoạn nguy hiểm thì nó chỉ được hưởng quyền chế độ 12 đồng, mười hai đồng nhưng nó chỉ uống được sữa, ép lắm nó uống hết một phần tư hộp sữa là cùng. Sữa một hộp giá thị trường 18 đồng. Như vậy mỗi ngày nó chỉ sử dụng bốn đồng trầm. Đến lúc nó vừa cắt sốt sốt, ăn được cháo thì xuất khẩu phần của nó trượt xuống tiêu chuẩn 7 đồng một ngày. Và khi nó đi vững. Phần cứng Đòi ăn cơm, ăn theo cái kiểu trả bữa ăn, ăn không biết no, bụng căng cứng mà vẫn thấy thèm cơm thì khẩu phần của nó hạ xuống còn 5 đồng một ngày. Rõ ràng cái sốt rét là cái bệnh dại nhất trên đời! Cái lúc được hưởng chế độ hai chiều sao không chịu ăn, vì nếu ăn chế độ đó, nó vẫn được đọc ăn lạp studio, ăn thịt gà, ăn cá mòi, hộp hộp. Để đến lúc nó còn 5 đồng, thức ăn chỉ có trái su su, đậu xào thì ăn hùng hục như tầm ăn lên. Đại chưa?

Tuy không cười nổi ra tiếng nhưng đường giải thích đó cũng làm tôi nhếch mép cười. Nếu lúc bình thường, chưa bị sốt rét và nếu không phải giữ ý tứ, có lẽ tôi cười nôn cả lòng lên.

Anh chàng y sĩ này cười cái bệnh sốt rét là bệnh dại. Còn tôi, tôi cười ngồi yên cái thằng cha nào hóm hỉnh, sáng kiến ​​vô song, sinh ra cách thức quy định chế độ tiền ăn cho bệnh viện. Thằng cha vô hại. Óc tính toán khoa học làm sao. Chắc chắn thằng cha giỏi toán và xuất thân là thành phần cho vay bạc.

Tôi bình yên đầu tiên, chuyển xuống trại hai chắc chắn được cơn sốt. Không ngờ chiều lại, tôi lại sốt. Số đến chạy nền chạy tham chiếu. Đắp hai lớp mùng, nào tấm bồi, nào khuếch tán nylon bên ngoài vẫn cứ chạy. Rồi ngày hôm sau cũng thế. Phải đến ngày thứ tư cơn sốt chiều mới đảm bảo. Vì thế lúc tôi tỉnh ở hôm nay đầu, mê man bất chấp tỉnh phải cấp cứu tại phòng bệnh thì sức khỏe tôi hôm nay tiền tệ hơn nhiều. Tay chân tôi xanh như tàu lá chuối non. Trong người tuy tỉnh táo, nhẹ nhàng dễ chịu nhưng lại nằm thôi, chứ ngồi dậy là bừng mặt, phải ngọc mắt lại một lúc mới thấy trợ giúp.

Bước thử xuống đất, tôi nghe lảo đảo như người say rượu. Đầu nặng hơn chân, các khớp xương rời xa tưởng tượng nó không còn liền nhau nữa.

Về chế độ ăn, hai hôm nay tôi được ăn cháo đường do vài cô tình thương mang đến và bắt đầu tìm thấy cơm. Tôi định bụng sáng mai sẽ đề nghị đề nghị với y sĩ Hồ Phương, giám đốc bệnh viện và cũng là y sĩ điều trị, đến thăm bệnh viện lửa tôi mỗi ngày.

9 giờ sáng sau Hồ Phương đến. Bước mới vào khung. Phương đã đưa hai tay về phía trước, vừa đi vừa cười vui vẻ hỏi tôi:

- Thế nào anh Hùng! hôm nay dễ chịu, hoàn toàn hết sốt rồi chứ?

Tôi vui vẻ trả lời:

- Hết sốt từ hôm qua rồi! Ánh!

Ngồi lên mép giường, hai tay Phương nắm lấy hai tay tôi:

- Sáng nay vài cô y tá đã lấy mạch, nhiệt cho anh rồi chứ?

- Xong rồi! Mạch 80, nhiệt 37,3.

- Chặn cơn sốt rồi đó! Hiện tại Call Call quá. Đúng là accès pernicieux! Danh từ chuyên môn gọi là sốt rét ác tính. Ở đây, dễ bị sốt rét tính lắm. Chả là rừng sâu thì khí hậu ẩm thấp, lại vùng này đầy lông anophèle. Giang sơn đặc biệt của thần Fakciparun mà anh! Như trường hợp anh, đang sống ở đồng bằng, thành thị, môi trường khí hậu nó khác, đến đây gặp môi trường lạ, xấu hơn, dinh dưỡng thấp hơn, cơ thể bị suy yếu đột ngột. Nhân cơ hội đó, vi trùng Falciparum hay Vivax nó vật anh thành accès pernicieux ngay. Hầu hết anh em đến khu A đều như vậy. Ngay cả những anh em đã quen ở đây rồi, vẫn còn sốt liên miên như cơm bữa.

- Lúc mới đến B2, tôi có nghe anh Ba Biếu kể chuyện cho nghe về sốt rét khu A nhưng chưa hình dung được ra sao. Bây giờ tôi mới được thử thách lần đầu ở đây.

- Anh đã tìm thấy nó như thế nào?

- Vất vả thiệt anh!

Phương cười:

- Coi như năm nay, anh chuẩn bị sẵn sàng chịu sốt rét trong bốn tháng đi. Bốn tháng đó là bốn tháng sốt rét ra trận, còn en nửa nóng, nửa lạnh sử dụng một khoảng thời gian nhẹ sáu tháng nữa.

- Úi chà! Dữ liệu anh! Hết năm còn gì nữa?

- Đó là điều hiển nhiên! Không phải tôi nói để hù anh đâu. Anh không chán nó chứ?

- Số thì nằm, hết sốt phấn đầu dậy làm việc. Ai sao mình vậy, ngán gì anh!

Phương đăm chiêu:

- Cho đến bây giờ, trong công tác điều trị cho anh em bệnh binh, tôi thấy gay nhất vẫn sốt rét. Nhất là sốt rét ác tính. Anh xem, khoa nội ở đây, hiện tại nhận độ 60 bệnh binh mà sốt rét tận dụng 57, 58 mạng rồi. Tỷ lệ của nó sử dụng tới 95%. Ngay như hồi phục năm giờ sáng hôm nay, đề nghị tôi mới cấp cứu cho một ca sốt rét ác tinh. Đồng chí đã có...

Phương liên tục lại, không nói nữa, mắt nhìn ra sân, tôi hiểu chuyện gì đã xảy ra nhưng vẫn hỏi:

- Chết rồi phải không anh?

Phương tưởng có thể được ẩn giấu, nói lảng đi:

- Chưa! Đang cứu cấp! Thái độ thuốc thuốc được giảng dạy cho là «còn nước còn đánh», là «lương y dầy từ mẫu»... Anh cho tôi khám lại bệnh tình anh một chút đi!

Phương móc cái ống nghe sau trong túi áo bà ba đen ra nghe tim, nghe đêm tôi xong, lại chậm hai bên hông, gõ cột cột kết luận:

- Sốt nhiều bữa, rau sống nhiều. Nhập dữ liệu! Nhưng chả hề gì, điều trị củng cố và tích cực bồi dưỡng sức mấy hồi!

Hỏi tôi thêm ba điều bốn chuyện về ăn ngủ vv.. Phương cho tôi biết thêm:

- Anh thì... tôi đặc biệt để ảnh hưởng đến chế độ 12 đồng cho ngày xuất bản. Nhưng nhà nước còn nghèo, 12 đồng sáng tạo vào đâu. Vậy nên nếu có tiền cá nhân, anh đến Căng-tin chia thực phẩm về nhờ mấy anh chị em hộ lý dạy giúp, hoặc đường sữa bồi bổ thêm. hôm nay dưới căng-tin mới nhận được một chuyến hàng tiếp sản phẩm, có đường, sữa, trà, lạp mộc, cá hộp, thuốc lá vv.. Để tôi trầm đồng chí quản lý. Anh biết Căng-tin chứ?

- Chưa! Hôm nay là một trang web, tôi đâu có đi đâu.

Mong rằng tôi còn để dành được vài nghìn mang theo.Tôi có thể xuống căng-tin chia thực phẩm nấu ăn thêm. Các anh em khác thì sao nhỉ? Đâu phải ai cũng có thể có được một cách dễ dàng giữa rừng hoang, quanh năm suốt tháng mấy đông sinh hoạt phí? Với số tiền đó hàng tháng, nào phải mua xà-bông, dao bào cày, thuốc rê, giấy quyến rũ, gói trà vv.. chưa chắc đã đủ.

Chợt Phương reo lên:

- MỘT! Kìa! Cô Duyên đi ngang, để tôi gọi cô ấy vào nghe cô ấy giúp anh xuống căng-tin mua hộ.

Phương gọi lớn:

- Duyên ơi! Duyên!

Tiếng Duyên đáp, từ ngoài đường đi vọng vào:

- Có! Chi tiết anh Mười!

- Vào đây!

Bóng Duyên hiện ra ở thềm nhà. Phương tưởng tôi chưa biết, chưa quen Duyên, trong khi hằng ngày Duyên đều có thả lại đây thăm tôi, trò chuyện, nên Phương làm ra vẻ trịnh quan giới giới:

- Xin giới thiệu anh đây là cô Duyên, là nữ sinh trường Gia Long đấy! Vào đây để trả lời. Cô ấy học đến lớp... lớp mấy cô Duyên?

- Dạ đệ nhị C.

- Lớp đệ nhị cấp ở cấp độ ngang với lớp miền Bắc đó! Hai người xem lúc nào ở Sài Gòn có quen nhau không?

Phương cười tủm tỉm làm Duyên ngượng nghịu đến đỏ mặt. Tôi cũng thấy nhoẹt, Phương tiếp:

- Duyên xnống phòng bệnh bệnh, xem mệnh lệnh điều trị, trong bệnh án coi chế độ khẩu phần của anh Hùng vẫn còn 12 đồng hay đã xuôn xuống 7 đồng rồi. Nếu còn 12 đồng thì thôi. Nếu đã có ai ghi xuống 7 đồng thì Duyên bảo là tôi ra lịnh giữ nguyên chế độ 12 đồng đến khi nào anh Hùng xuất viện. Sau đó, Duyên đưa anh Hùng xuống căng-tin hay Duyên xuống đó hộ anh Hùng, chia thực phẩm vật dụng cho anh Hùng nhá! Quản lý không chịu chia sẻ thì lệnh của tôi đã được bảo đảm.

- Dạ!

Trước khi bước đi, Phương vẫn vui vẻ nhắc tôi:

- Chiều nay khỏe mạnh, mời anh lên văn phòng uống nước với tôi chơi.

Phương bước đi. Duyên ngồi xuống cạnh giường:

- Hồi sáng Duyên có ghé thăm anh nhưng thấy anh còn ngủ nên không gọi. Sáng nay anh ăn được nhiều cháo chứ?

- Cảm ơn Duyên. -Tôi nói-. Tôi đã ăn được một ít. Nhưng sao không thấy đói. Miệng quá khổ.

Bẩm Duyên cho tay vào túi áo móc ra một gói giấy nhỏ, ngập ngừng:

- Biết anh đắng miệng nên... nên khi sơn duyên có kiềm chế-tin... mua cho anh mấy cục xí muội nè! Anh cho nó trợ giúp...

Duyên nhìn xuống. Tôi cảm động thực sự và thấy lòng mình gợi ý:

- Cảm ơn Duyên nhé! Cảm ơn Duyên...

Duyên bối rối lên và nói lảng đi:

- Chủ anh ở trại này đâu vắng hết rồi anh?

- Chắc chắn mấy anh ấy, sang đánh Tu-lơ-Khơ ở trại bên kia.

Hãy nhanh chóng đạt được hai tiếng súng lục nổ xa, phía bên kia. Tôi nói với Duyên:

- Tiếng súng đúng là súng lục lục. Chắc chắn ông cân nhắc bất kỳ khoảnh khắc nào trong rừng bắn chơi...

Duyên ngắt lời tôi:

- Không phải đâu anh! Lễ truy cập đó!

Tôi chưng hửng:

- Truy điệu? Truy tìm ai? Ai chết mà truy chuyển nhịp điệu?

- Mới có bệnh nhân hy sinh hồi phục sáng nay.

-...?

- Không phải thương bình đâu! Anh ấy sốt rét ác tính nặng quá, đơn vị được đưa đến nên không thể cứu chữa, chết tại phòng anh ngay hôm nay. Ban Chỉ Huy sợ để làm ảnh hưởng đến tinh thần bệnh binh nên cho đi đào huyệt ngoài nghĩa địa, lựa chọn nắng chọn vàng sáng nay. Không cho ai biết hết.

Không ai biết nhưng tôi biết, nhiều người biết. Tự động tôi kết thúc dài.

Cái chết đối với con người sao giản dị thế, dễ dàng thế và vô lý làm sao!

° ° °

Chiều tối hôm nay, sau khi ăn cơm xong, theo lời khuyên của Hồ Phương, y sĩ trưởng bệnh viện G2, tôi đến văn phòng trò chơi, trở về chưa đến trại thì tôi đã nghe tiếng ồn ào ỏm bạch từ trong trại đưa ra, giữa Quốc - một bệnh binh nằm kế bên tôi - và một tiếng nói lạ. Tiếng nói chưa biết vang lên:

- Đồng chí đừng ngụy biện! Tôi cảnh báo đồng chí...

Tiếng Quốc cười lớn, nghe nó kiêu mạn làm sao:

- Ý! Ý! Đừng chần chừ! Đừng ngăn cản tôi! Đồng chí quyền báo cáo của tôi là gì? Tôi nghe đài Sài Gòn ca vọng cổ, tuy có lợi ích thiệt, nhưng cũng không có gì quá đáng. Tôi cũng biết việc cấm chiến đấu của Đảng không thể được nghe theo vương quốc. Lâu đài ghiền vọng cổ, biết tối nay có cải lương truyền thanh, tôi nguyền đài nghe một chút. Tôi hòa điểm thì đồng chí phê bình, nhắc nhở tôi lịch sự đừng đồng chí lấy quyền gì phản đối tôi?

- Nghe đài ngựa không có gì quá đáng hả? Đồng chí có biết dù là cải lương đi nữa nó cũng ủy mị, ru ngủ, thủ tiêu tinh thần đấu tranh của ta hay sao? Nói cho đồng chí biết, đồng chí ngụy biện cái gì?

- Tôi có khả năng biện hộ bất cứ điều gì. Tôi nói đúng mà! Không phải tối thứ bảy tuần rồi, trên văn phòng Ban Chỉ Huy, anh Mười, ảnh chụp đài Sàigòn nghe trực tiếp truyền thanh tuồng cải lương? Sao đồng chí không nói, không phê bình đi? Đồng chí còn mò mẫm ngồi nghe tôi ru. Bây giờ đồng chí lên mặt đạo đức giả với tôi?

Tôi bước vào nhà giữa lúc cãi vã giữa Quốc và một anh chàng nước thơm mà tôi chưa biết là ai. Cả hai đều chờ đợi trước mặt nhau. Ai cũng có «sát khí đằng sau». Ngoài hai «nhân vật » trong cuộc còn năm sáu anh em bệnh binh khác. Kẻ đang ngồi trên giường bệnh. Chiếc xe đèn làm bằng chai dầu xức tóc, có khoen treo lủng giữa nhà, tỏa ánh sáng lù mù.

Anh chàng nhẹ nhàng được bẽ mặt vì câu nói «lật chân tướng» của Quốc gia nên giọng nói không còn mạnh nlư trước:

- Đồng chí không có sự tiến triển ngang, bùng nổ! Ban Chỉ huy người ta có quyền!

Quốc gân cổ lên:

- Quyền gì cơ? Cán bộ cấp sư đoàn trở lên mới có quyền nghệ vương quốc. Lệnh của Miền Miền. Bộ Chỉ Huy R của bạn như vậy. Bộ đồng chí tưởng tôi không được phổ biến rộng rãi cho biết thông tin chắc chắn? Còn đồng chí, đồng chí là quản lý bệnh viện G2, đồng chí biết nhiều lệnh như vậy? Sao đồng chí không làm nổi, không phê bình lại còn lết vào ngồi nghe? Sao vậy? Trả lời đồng chí?

Thì ra anh chàng nước suối này là quản lý của bệnh viện G2. Anh ta tự do, nghĩa là không sao nổi nổi câu nói «kê tủ đứng» vào sống động của đối thủ. Tôi mường tượng nhận ra rằng, có lẽ trước đây Quốc gia đang mong đợi đài phát thanh truyền thanh tuồng cải lương đài Sàigòn, anh quản lý điều này đi ngang. vội vã vào «hách xằng », chỉnh sửa quốc gia nhẹ nhõm sao đó nên sự kiện đã xảy ra.

Tôi sợ anh quản lý nước hoa bị bẽ mặt, tự ái nổi lên có thể làm chuyện to hơn nên tôi bước tới giải nén:

- Thôi! Thôi, mấy anh cho tôi xin đi! Anh em đồng chí với nhau cả mà!

Quốc gia như chưa phải, phân tích với tôi:

- Anh Hùng nè! Anh nghĩ coi, mình bệnh hoạn, nằm buồn, sẵn có cái đài nóng-tăng-đa (Standard) thấy thiên hạ nghệ cải lương Sàigòn, mình bắt chước cho mấy anh em trong lửa xúm nghệ chơi. Đồng chí quản lý này đi ngang, Thuần thú làm bên trời với mình. Phải chi người ta không nghe, guương mẫu cho anh em mình không tức,đằng sau người ta cũng nghe như mình mà sốt bên, nặng nhẹ mình. Anh nghĩ có tức không chớ?

Tôi không biết phải làm gì khác hơn là giải hòa, lập lại câu nói cũ:

- Thôi mà, cho tôi xin đi...

Anh Quản lý ngắt lời tôi, chức năng nhìn Quốc gia:

- Được!

Và anh ta nhếch miệng cười, cay đắng:

- Tùy đồng chí! Ủ, muốn nghe thì nghe. Đồng chí giải đài Sàgon cho thiệt hại lớn lên đi cho mọi người nghe với!

Anh quản lỷ nói câu đó xong, quay lưng xông bước ra sân.

Quốc chồm tới, định trả lại điều gì, tôi sẽ thở Quốc và kéo Quốc ngồi ngả xuống giường:

- Hủy anh! Đừng nóng! Hủy bỏ, sửa chữa đường hư hỏng. Anh nghe tôi đi.

Quốc gia gỡ bỏ tôi ra, hậm hực:

- Anh coi đó! Anh ấy cũng vậy! Mình dốc nó, nó hoành tráng! Thử làm gì thì làm. Bất chấp quá trình kiểm tra, cảnh báo sẽ không xảy ra. Nhưng dịch vụ này mà làm ra chuyện lớn thì tôi cũng khai tùm ra hết. Warning, thì cảnh báo sẽ hết chớ đâu mà cảnh báo mình sẽ được.

Từ ngày vào chiến khu, lúc ở Vườn Thơm tôi cũng đã lắng nghe thầm lặng buồn hơn một lần về chuyện nghe đài Sàigòn. Hôm nay ngồi ăn hủ tiếu quán bên bờ Kinh Xáng, tôi nghe tiếng ồn ào ở nhà kế bên.

Xuyên qua câu chuyện, tôi được biết là đêm trước gia đình có mở đài nghe cải lương đài Sàigòn. Du kích địa phương đi ngang, nuôi thú ở cự nự, chủ nhà tắt đi. Nhưng chiều tối hôm sau, anh chàng bé, chủ nhà táy máy, nghịch thuyền chiếc radio, rắn lung tung đài, nghệ nhạc Rock nên ấp đội địa phương đến tich thu máy. Do đó mà câu chuyện ồn ào, sẽ xảy ra.

Cho đến hôm nay, tại bệnh viện G2 này tôi lại được nghe lần nữa. Tôi hỏi Quốc gia về việc cấm nghe radio:

- Anh Quốc! Việc cấm nghệ thuật bạch mã, khi mà tôi nghe anh nói R có chỉ thị cấm, nhưng cấm ra sao?

- Bộ anh chưa biết à? Đơn vị nào cũng có thể cung cấp học tập, sinh hoạt phổ biến mà!

Tôi cười:

- Chưa! tôi là người lính mới nên chưa biết!

- Quân ủy Miền cũng như Cục Chính Trị R có một thông báo, cấm tất cả mọi bộ chiến dịch không được nghe băng quân cờ cũng như sách, báo tin tức ở thành phổ biến. R quy định rằng chỉ có thể có bộ từ cấp F, tức Sư đoàn phi quân trở lên, mà Sư đoàn phi nghĩa là cấp thượng cấp ở quân đội chính quy miền Bắc, mới có quyền nghe, quyền đọc. Kỳ dư đều bị cấm chỉ hết. Ngoại trừ những đồng chí có công tác chuyên môn nghiên cứu, hoặc bắt tin điện đài thì mới được nghe khi có lệnh trên.

- Nhưng sao, đi qua nhiều nơi, tôi thấy nhiều cơ quan, họ vẫn mở radio bắt đài Sàigòn, đài BBC cả đài Tiếng nói Hoa Kỳ nữa?

- Ối, cấm thì cấm cho có nhẹ chứ ăn thực gì anh! Cả cái miền Nam này, ngoại trừ Bộ chỉ huy R ra anh xem thử coi có ai là cán bộ cấp sư đoàn? Nên ở mấy đơn vị xa R, quản lý trung đội thôi, cũng bắt được thủ công. Bộ thu hoàn chỉnh thì người lính cũng bắt, nói sao nó được?

Chuyện đời nó thế. «Phép vua thua lệ làng », nhất là những làng xa, đá năm vua chưa đi, thì cái chuyện cán bộ, Ban Chỉ Huy của những cơ quan, đơn vị độc lập thảnh thơi nghệ vọng cổ Sàigòn, chỉ là chuyện thường. Hồ hồ vọng cổ Sàigòn, Cải lương Sàigòn có một sức cuốn hút ngớ ngẩn.

Quốc vẫn còn ức chuyện đã xảy ra, lảng vảng một mình:

- Trên văn bản đó, tối nào anh Mười Phương, ảnh cũng bắt đài BBC nghe tin tức. Hết BBC, khoản đài Sài Gòn nghe vọng cổ, có ai nói gì đâu. Sao trong cuộc họp tổ đảng, tổ chức hội nghị mỗi buổi chiều, không ai phản ảnh, không ai ra phê bình kiểm duyệt. Cái thằng cha quản lý ôn vật này cũng vậy, tối nào đó lại không tò mò lên văn phòng ngồi bé nhỏ nghe. Vậy mà y rắc với mình, chán thiệt.

Tuy ấm ức, lảng vảng nhưng Quốc vẫn phải tắt radio. Điều đó càng làm cho Quốc trầm hơn. Ở rừng về đêm lạnh sớm, thế mà anh ta nắm hai vạt áo lót tiền, làn nghe bùn phạch cho nức tiếng, đi tới đi lui. Sau cùng Quốc bỏ đi trại sang kbác. Còn một mình tôi leo lên giường nằm nghỉ để đỡ mệt mỏi.

Cơn bệnh của tôi xem như ngày hôm nay đã lui hoàn toàn. Cơn sốt đã được chờ đợi. Tôi không còn sốt nhưng uể oải, yếu đuối lạ thường. Cơ sở của tôi bị suy nhược nhanh chóng. Năm ngày qua, có lẽ tôi đang dần đi ít nhất cũng năm ký lô.

Để thử xem mình suy nhược đến mức độ nào, tôi nằm nằm, co hai chân lên, nghễnh cổ trân mình ngồi dậy, nhưng không tài nào thở lên nổi. Không mượn sức của hai cánh tay, tôi chỉ loi nhoi, ngọ nguậy như một chú thích hưng bị cô hoàng. Ý so sánh mũi nhọn cho tôi hình ảnh vui vẻ tâm hồn của những ngày thơ nhẹ nhàng.

Mỗi buổi sáng tôi trộm sách đến trường Vĩnh Kim, ngày nào tôi cũng gặp những con keo dồn đống cứt gà, cứt heo giữa đường. Và bên trong cuộc gặp gỡ là y như tôi phải bỏ cặp xuống đất, bẽ cành cây khều chú ta ra, Nữ hoàng giữa đường để chú ta đạp loi choi, đừngi với quay vòng để mà sảng khoái.

Bây giờ, tôi đúng là con đồng hưng được ôm. Bước tối nghe có giọng cười khúc khích ngoài sân, rồi Duyên hiện ra ở giai tầng:

- Trời đất ơi! Anh đang làm gì vậy, anh?

Tôi cũng cười, trôi hai chân xuống, trải dốc. Câu trả lời vừa đủ:

- Thử tập luyện dậy một mình đó.

Tiếng cười của Duyên cũng to lên:

- Vậy đừng từ trước đến giờ anh ngồi dậy mấy mình? Hải mình hay ba mình?

- Móc quá vậy Duyên! Người ta bệnh mà! Thử xem coi sức khỏe xuống dốc đến bất kỳ ai, không cần tay chống coi có nổi nổi không mà!

- Anh muốn phục hồi sức khỏe như trước, ít nhứt anh phải ở đây dưỡng bệnh hai tháng nữa nhưng...

Duyên ngập ngừng ở đó. Tôi thắc mắc:

- Nhưng sao, Duyên?

Duyên không trả lời ngay, đi lần đến cạnh dưới tôi hạ giọng xuống vừa đủ nghe:

- Nhưng anh sốt sốt một tuần là phải trở về đơn vị công tác rồi. Ở đây chỉ có điều trị. Dưỡng bệnh là chuyện của cá nhân và đơn vị của anh lo. Anh phải về để trống chỗ cho người khác đang chớ ngại!

Duyên nói với một giọng buồn. Mắt Duyên xa xôi, nhìn lên đỉnh đèn chai treo lơ, cháy leo lét ở thân cột. Tay nàng cầm cái ống nhiệt kế, lêu lêu vào khoảng không. Thủy tinh phản chiếu ánh sáng, loang loáng.

Tôi không muốn nghe những chuyện buồn. Tôi cũng không để Duyên nói cho tôi nghe thêm về những nguyên tắc, những câu lệnh mà tôi không muốn nghe. Nhìn cái ống nhiệt kế, tôi hỏi Duyên:

- Ủa! Bộ giờ này Duyên còn đi lấy mạch nhiệt cho ai nữa sao mà xách nhiệt kế đó?

Nàng quay lại:

- Đâu có anh! Màu kế tiếp này rồi. Hư rồi! Duyên đi thu hồi nhiệt đới ở trại một. Bệnh nhân họ làm rớt, báo nguy hại giờ Duyên phải ngồi làm bản tự kiểm. Xong rồi, buồn quá không biết đi đâu nên đến thăm anh.

Tôi nhận được điều không rõ. Bệnh binh làm kế hoạch ống nhiệt mà y tá, tình yêu phải làm bản tự kiểm tra? Tôi ngơ ngác:

- Sao kỳ vậy?

- Đâu có gì đâu anh! Nguyên tắc của Đảng ra mà! Hương vị những làm bản tự kiểm thảo lên cho Ban Chỉ Huy, chịu khó ngồi nghe người ta «lên lớp» mình mà còn phải bỏ tiền ra mua bồi thường cái khác cho Đảng nữa.

Tôi buột miệng nói lên:

- Ủa!

- Tại anh chưa biết thôi. Bắt đầu học tập thương mại ở đây cách luyện tập, huấn luyện viên cũng đã giải quyết kỹ năng về nguyên tắc này rồi. Ống nhiệt làm bằng thủy tinh dễ bể. Khi tính toán nhiệt phải yêu cầu bệnh nhân ngay lập tức, không thể giao tiếp bệnh nhân cầm hoặc xử lý nhiệt. Y tá hay thương mại phải nhẹ nhàng, cẩn thận khi nhận nhiệt, nắm chắc khi hoàng kim cho thủy ngân trượt xuống. Giữ lại cũng phải luôn nhớ nó là một vật dễ bể. Nếu để bể thì bất cứ vì lý do gì, y tá, tình yêu cũng phải chịu trách nhiệm. Bên nhận xét rằng công việc đó bắt nguồn từ hộp thư giãn, thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu ý thức bảo vệ tài sản của Đảng.

Duyên buồn rầu kể cho tôi nghe như trả bài học thuộc lòng. Tôi nghĩ thằng cha nào sinh ra lý luận trên đây,có ý để thực. Nó để, quá quắt tạo ra gần như cái gì sáng tạo của nhóm nghiên cứu nghiên cứu cho áp dụng phương pháp sản xuất dây xích, tính toán chi ly từng giây, biến công nhân thành một cái máy không ngừng hoạt động, không thở xả hơi. Karl Marx rồi những kẻ đi sau ông ta không ngừng lên án, lo lắng. Nhưng những chuyện về chế độ vô sản chuyên chính như thế này sao Đảng không lên án cứng rắn, lại xem đó là một nguyên tắc bắt buộc.

Tôi hỏi Duyên:

- Vì vậy nên Duyên phải làm bản tự kiểm tra để phân tích và kinh nghiệm sâu sắc điểm của mình? Rồi phải bỏ tiền ra mua cho được ống nhiệt kế lại cho Đảng! Thế, Duyên đi tham gia cách mạng thế này, Duyên được lãnh lương mỗi tháng bao nhiêu? Hơn nữa, liệu Duyên chết Đảng có quỷ cho Đuyên cái gì không nhỉ '?

Duyên mở tròn mắt, kinh ngạc nhìn tôi:

- Chết! Anh đừng nói như vậy, không nên đâu! Người ta mà nghe thì phiền toái, nguy hiểm cho anh lắm đó.

Tôi hiểu, nhưng với Duyên thì tôi không thể phát hiện ra cách nào thực sự phù hợp với những gì tôi nghĩ. Copying:

- Tiền sinh hoạt phí mấy móng, không đủ mua xà-bông tắm, mua kem đánh răng có còn đâu mà thần tượng không thần!

Những điều này đối với tôi kết quả thực sự là mới mẻ, lạ lùng, chưa bao giờ được nghe, cũng như chưa bao giờ nghĩ tới. Đó là những nguyên tắc có thể được nhập từ miền Bắc vào. Vì trước đây, trong cuộc chiến ký sinh 9 câu chuyện chưa mở có một trường hợp bất kỳ loại nào như vậy.

Nếu rằng trong cuộc sống chính qui của miền Bắc, có thể bộ chiến sĩ đều có lãnh đạo, có quy chế trả thù lao, thì chuyện bồi thường lại nhà nước dụng cụ chuyên môn mà mình đang làm hư, gãy không có gì phải thắc mắc lắm. Đằng này đi tham gia cách mạng, mọi người đều phải hy sinh đủ mọi thứ, kể cả sinh mạng mình, còn chịu bao nhiêu là gian khổ, cực hưng, khó khăn, được hưởng lương bổng như miền Bắc đâu.

Và dù cho có được ảnh hưởng lương đi nữa, thái độ kiểm tra, bồi thường chưa phải là thái độ tốt, chế độ tốt của nhà nước, mà trong những năm ở Sài Gòn, cải thiện thiếu thời trang quần quần trên nhà trường tôi chưa hề đọc sách, báo nào, tài liệu nào hay nghe bất cứ ai nói đến câu chuyện nhà nước bắt nhân viên, công cụ phải bồi thường vật liệu, dụng cụ của nhà nước làm việc.

Sài Gòn không có chuyện đó. Các nước trên thế giới cũng không có chế độ, nguyên tắc đó. Vậy chế độ đó được phát ra từ đâu ra? Liên Xô chăng? Đảng Cộng sản Trung Hoa chăng?

Tôi nhớ đến những mục chủ nhà quái vật, ti mà tiện trước đây tôi thường nghe mọi người chung quanh tôi kể chuyện. Mướn người ở, người làm, mục chủ đếm từng đôi thanh, từng cái chén, cái tô, từng bắt người ở bể bể, trừ tiền tháng đã đành mà lâu lâu khống chế thấy không đủ số, dù nguyên kềm mất mát là làm chủ nhà làm bể hay xách đi chơi bỏ mất cũng vẫn bị trừ tiền. Chuyện trừ tiền là chuyện cuối tháng, cuối năm. Còn ngay lúc đó, mục chủ nhà «đông đỏng» lên như điện giật, miệng thì chửi, «đào mồ cuốc mả» ông bà, ông vải người ta lên. Tay thì vừa chiến đấu, vừa đấm, vừa ngắt véo đủ trận.

Bây giờ... bây giờ chuyện làm bão nhiệt kế của Duyên nhắc cho tôi nhớ đến những mục chủ nhà quái ác, ti tiện cho người ở, người làm. Tôi nghe nó cay đắng làm sao. Không biết Duyên nghĩ gì về chuyện nhiệt kế bị hỏng?

Tôi hỏi Duyên:

- Duyên này! Duyên nghĩ về chuyện đó?

Mắt duyên dáng nhìn xung quanh sợ hãi:

- Đừng... đừng anh! Thôi, bỏ đi anh! hôm nay miễn phí, thuận tiện Duyên nói chuyện cho anh nghe nhiều. Trong đó có chuyện của anh nữa!

Tôi ngạc nhiên:

- Chuyện của tôi? Chuyện gì thế? Cái thân tôi bệnh nằm một chỗ, sơn dưỡng từng lời thì còn chuyện gì? Hệ trọng lắm không?

- Nếu anh cho nó quan trọng thì không có hệ quan trọng. Còn anh không quan tâm thì nó thanh bình chi. Nhưng nó sẽ làm phiền anh nhiều chứ không ít đâu!

- Chà! Gì mà hồi hộp quá vậy Duyên?...

Chợt có tiếng ồn ào tay đôm đối thoại ngoài đường, cắt câu nói của tôi. Và giọng ông quản lý oang oang:

- Sinh hoạt văn nghệ nghe! Yêu cầu các đồng chí tập trung xuống nhà ăn sinh hoạt văn nghệ nghệ!

Duyên nói nho nhỏ:

- Tối thứ bảy nào cũng sinh hoạt văn nghệ toàn Viện. Cuối cùng, thứ bảy đó anh! Anh đi không?

- Không! tôi hãy còn mệt lắm, Duyên! Cái trò ca hát om sòm, đông đảo, giờ tôi nghe sao không còn thích hợp với tôi nữa. Duyên có đi thì đi đi!

Duyên miễn bạo dậy dậy:

- Duyên cũng không thích như anh! Nhưng không đi họ thấy ở nhà nói chuyện thì họ lại là người ra kiểm duyệt, phê bình cho là thiếu tinh thần văn nghệ, thiếu thanh niên tính, còn lại vào cái tài khoản không chấp hành nội quy của đơn vị đề ra.

Có lẽ anh chàng quản lý hãy còn cay Quốc, chỉ muốn tìm đủ mọi cách đề «gỡ» nên anh ta còn đứng ở ngoài đường lửa trước tôi nằm, chỏ miệng vào:

- Chủ đồng chí trong trại hai đi sinh hoạt nghệ. Ngồi nói chuyện hoài.

Tôi biết anh chàng muốn học chuyện thực sự nên tôi lên tiếng để cho anh ta biết tôi không phải là Quốc:

- Bệnh binh mà sinh hoạt văn nghệ gì, ông quản lý! Tôi ngồi mệt mỏi hát làm sao nổi?

Không hiểu ý hay vô tình, anh ta hỏi lại:

- Ai nói đó?

Anh ta vừa hỏi vừa kích thích đi vào trại. Từ ngoài trời đêm, anh ta hiện ra trước ánh sáng đèn:

- Ai nói đó? A! Anh Hùng!

bỗng anh ta cười:

- Đồng chí Duyên nữa! Đồng chí Duyên sao tới giờ này chưa đi. Làm gì đây? Chà, tâm tình với anh Hùng chắc chắn?

Tôi tìm thấy mặt Duyên cầu lại. Câu nói có tính cách châm của anh chàng quản lý đã chạm vào cái bồ tự ái của Duyên. Bỏ sót giọng nói lớn:

- Nè đồng chí! Đồng chí được nói bậy! Sao đồng chí ăn nói hồ đồ vậy?

- Chà! Không phải sao? Vậy đừng đồng ý bút toán ở đây làm gì? Không tâm trí thì làm gì chớ? Giờ sinh hoạt bình thường, đồng chí biết quá mà, sao đồng chí không đi. Xuống lửa với đồng chí Hùng làm gì. Đồng chí còn sơn nói mã bảo tôi hồ đồ hả?

- Tôi không có ai hết! Đồng chí lớn mặc đồng chí, ăn nói hồ đồ thì tôi cứ bảo là hồ đồ! Đồng chí chưa nghe người ta nói gì sao đồng chí biết là tâm tình? Hễ xuống trại luyện nói chuyện với nhân viên là tâm tình sao?

- Tôi mong đợi như vậy! Ủa! không phải thì thôi sao đồng chí lớn quá vậy?

- Đồng chí đường hay tôi đường? Gặp ai, đồng chí cũng có thể bắt tròn bắt chước, gây chuyện gỗ với người ta được. Lạ quá? Cũng có thể, đồng chí chỉ là quản lý, phải đồng chí làm thủ trưởng chắc không ai chịu nổi quá!

- Thôi, tôi đi đồng chí! Tôi vì cách mạng bảo vệ những nguyên tắc của Đảng chủ đề ra, tại sao đồng chí thiểu láo. Đồng chí chống kỷ luật của Đảng hả? Tôi sẽ báo cáo dịch vụ này lên Ban Chỉ huy. Đồng chí chỉ là quần cháng. Xí! Tiểu tư sản học sinh hả? Liệng đi!

Anh ta vừa nói vừa đi ra. Duyên không trả thêm bất kỳ lời trả lời nào thì anh ta đi mất. Hai hàng nước mắt Duyên thanh trầm, trầm ức:

- Người đâu có loại người địa phương. Chóo hết sức!

Tôi thở dài, trầm ngâm. Quả tôi là người vô có thể nhẹ nhàng cũng thành chuyện được.

Duyên đưa tay quệt nước mắt. Đoạn nhìn tôi nhìn cái buồn thảm làm sao rồi im lặng bỏ qua cửa. Tôi nhìn theo nàng ra trời đêm cho đến nhẹ không còn nghe tiếng chân bé nhỏ nhẹ nhàng lên mặt đất.

Và cũng từ hôm nay, tôi không còn gặp lại Duyên. Hỏi ra, tôi mới biết nàng được phân công đi xuống đồng bằng Bình Dương, tải bình với nhiều anh chị em khác nữa. Nhưng tôi không sao không làm điều lạ là cho đến hai sau nàng mới đi, trong thời gian đó sao nàng không thả qua thăm tôi lấy một lần? Bận gì thì bận, có lý do nào bận rộn hai mươi bốn giờ một ngày? Hay đã có chuyện gì xảy ra mà tôi không biết?

° ° °

Tính ra tôi nằm tại bệnh viện G2 được hai tuần thì buổi sáng, tôi được phép rời khỏi bệnh viện trở về đơn vị tiếp tục công tác. Trước đây tôi phải đến văn phòng quản lý thanh toán Bình và tiền ăn.

Tôi ngạc nhiên, không hiểu tại sao lại có chế độ bệnh nhân thanh toán Bình và trả tiền khẩu phần cho bệnh viện. Cán bộ, chiến sĩ của Đảng, Cách mạng được đưa ra ở bệnh viện phải trả tiền sao?

Tôi hỏi, người ta giải thích cho biết mới khả thi rằng việc thanh toán Bình và trả tiền khẩu phần là nguyên tắc tài chính giữa quản lý bệnh viện và quản lý đơn vị của bệnh binh. Khi bệnh binh về đơn vị không có quản lý của mình thì bệnh binh thanh toán thay hoặc ký nhận vào sổ nợ để sau này quản lý đơn vị trả lại.

Đường rừng đối với tôi là một điều mới mẻ, chưa đi một mình bao giờ cũng như chưa biết đường nào sẽ đưa tôi về B2. Do dó thay vì bữa tiệc sáng, tôi phải ở lại chờ đến bữa cơm chiều, bệnh viện mới có người miễn phí cho tôi về.

Ngỡ đường từ G2 về đến Ban Chính trị cách nhau xa, phải mất nhiều giờ nhưng anh cảnh vệ đường dẫn cho biết gần nhau thôi. Đi nhanh mất khoảng bốn phút, đi chậm cũng một giờ là cùng. Te real! Tưởng xa xôi gì, cách nào khác hơn nửa giờ đi bộ, trong suốt hai tuần qua ở đơn vị B2 chả có một người đến thăm tôi.

Ở gia đình, có cha mẹ anh em, thân quyến hay bạn bè ghé thăm chăm sóc cho nhau. Đi vào Cách mạng thì còn đồng đội, đồng chí, đơn vị của mình. Trong câu hát lời ca, trong những tác phẩm văn nghệ không Ngẫm những lời ca tụng «tình đồng chí thương yêu lòng thịt thịt », diễn tả nó như là một thứ gì cao cả, thiêng liêng, keo sơn gắn bó, mặn nồng tha thiết thiết nhưng thực tế khác đi nhiều. Nghĩ đến điều đó, tôi không buồn nhưng nghe sao xót xa! Tôi nhớ đến chuyện «đồng chí » bắn nhau ở Vườn Thơm, chuyện «đồng chí» quản lý và đồng chí bệnh binh vv. Khi vui không thấy gọi nhau bằng đồng chí, lúc «choảng» nhau cháy thì mở miệng ra hô hô «đồng chí». Thì ra danh từ «đồng chí» buồn thật.

Cũng có thể người ta cho tôi là loại trí thức mang nhiều mặc cảm, lại sống nhiều bằng cuộc sống nội tâm, tế nhị, nhạy cảm, nhất cử cử nhất động bên ngoài khai ra đều bình luận sắc nét, suy tư, chỉ biết nhìn vào góc cạnh xấu của cuộc đời, hoài nghi, bi quan trong việc đi tìm chân-thiện-mỹ. Cho nên tôi đã nhìn bằng một con mắt khác, suy mọi diễn biến xảy ra với mình, dưới góc nhìn chủ quan nguy hiểm. Hoặc người ta có thể cho đó là một thứ bất mãn bắt nguồn từ phòng tự ái vô lý, tự cao tự đại, hợm hĩnh, lúc nào cũng cứ tưởng mình là cái rún vũ trụ, lúc nào cũng chỉ biết đòi hỏi, nhận thức.

Thử xét lại mình, thành thực mà nói, tôi chưa biết mình ra sao. Duy chỉ có điều điều tôi biết rất chắc chắn là tôi được đưa vào khung cảnh nghịch bình thường, một cái mắc xích miễn phí trong sợi xích dài, miễn cưỡng quay tròn quanh trục bánh xe răng cưam sóim. By thế, tôi không thể nghĩ trước mỗi sự kiện đến với tôi.

Thực tế chiều sâu rừng rậm mau tối. Mới 5 giờ 30, bóng tối đã tăng dần. Cảnh báo xung quanh lại tối tăm. Khi đến con nhỏ, phía sau nhà bếp đơn vị của tôi, trời đã tối đen. Đưa tới nhà bếp, anh cảnh bảo vệ đốt cháy đèn chai lên, từ giã tôi, hấp hối quay trở về bệnh viện.

Trong bóng đêm, tôi đi về phía văn phòng. Vừa phải vừa sợ hãi. Trên văn bản, ống khói đốt sáng. Tiếng nói chuyện rì rầm. Càng đến tiếng nói gần càng rõ càng tăng.

chợt tôi chợt nghe tiếng Ba Biếu nói:

- Từ hôm nay nghe anh em bên G2 Phản ảnh, tôi định đề nghị trả y về Bên Trận để xử lý ở vài cánh đô thị như cánh của chị Ba Tú, cánh anh Năm Mèo nhưng nghĩ lại mình ở đây mà không giáo dục, hoàn hảo nổi y sao? Về mấy cánh đô thị, tiếp xúc sinh hoạt rác bãi còn làm y hư thêm thì khốn khổ.

Tôi đứng sử dụng lại, bình tĩnh lắng nghe. Rõ ràng Ba Biếu đang nói về tôi. Tôi muốn biết người ta nghĩ gì về mình, nhận xét về mình như thế nào, giờ là một tình cờ ngoài sự mong đợi của tôi. Tôi đã làm gì, có lỗi gì ở G2? Bên ấy «phản ảnh» gì đây? Tôi «hư» cái gì mà người ta phải giáo dục, trườn.

Tôi dáo dác nhìn xung quanh, sợ có người đi đến. No all. Tôi khuyến khích vào gốc dầu để trước mặt. Trong khi đó tiếng Bảy Cảnh vọng ra:

- hôm nay y ra Hỏa, chưa được bốn tiếng đồng hồ gây chuyện với thằng Sơn. Không thể sử dụng được. This is coi bộ cứng nhất, vô kỷ luật, vô tổ chức quá. Thằng Sơn móng dài sao được khi y làm trời bảo nó:"Phân công tác hả? Thủ trưởng của chú mới có quyền!". Y tưởng thiệt là anh bảo y ra câu cá nên sảng khoái.

- Coi như vậy sau đó rồi y cũng ra Rung cỏ hôi. Tự động rao vặt cũng biết thân lắm.

Bảy Cảnh cười:

- Còn chuyện bên G2 ra làm sao anh Ba? Hổm nay tôi đi công tác trên C.110 chưa nghe. Rắc rối gì bên G2 hả anh?

- Anh biết con Duyên bên G2 chớ?

- À, à! Con nhỏ của cánh Tâm bên Cục, hình ảnh đón từ Sàigòn vào đây gửi học tình hồi phục năm có chứ gì? Nữ sinh Gia Long! Con nhỏ hấp dẫn thiệt hại mà! Chắc chắn y «quạt» con Duyên...

- Đúng! Nằm bệnh viện có mấy hôm nay đã «quạt» tư lỗi tai hết! Quản lý G2 bắt gặp con Duyên, hai vị thần tắt đèn, trốn sinh hoạt tối thứ bảy tâm tình ở trại lửa coi bộ hơi thở!

Mồ hôi trên mày tôi rịn ra. Đầu tiên tôi nghe đảo ngược. Cái thằng quản lý thêm bớt, đặt điều cố tình tổn hại tôi và Duyên. Tôi vô nghĩa. Người đâu có loại người vô liêm sỉ đến thế không biết nữa.

Tiếng cười của Bảy Cảnh báo đến càng làm tôi muốn nổ đom đom mắt. Anh xác định:

- Thì ra Đảng đánh giá về bản chất cấp có sai đâu. Bọn tội phạm đó là như vậy! Đạo đức suy nghĩ, bệ ngồi, hoang dã, phóng ô của xã hội đế quốc, tạo nên hàng hoa văn thức của chúng hư chỉ là quy luật tất nhiên của chứng minh pháp thôi.

- Vụ thứ hai là bắt đài Sàigòn nghệ cải lương. Còn nhiều nhiệm vụ khác nữa. Tác phẩm của bạn cũng gây chướng ngại vật lắm. Tự cao tự đại, sảng khoái nói tiếng Tây, sửa lưng người này, người nọ như cái đài cứ bảo là radio. Tôi có bàn với Bữa tiệc rồi... anh Hai Cà cũng đồng ý là nhẹ anh ta ở bệnh viện về, đưa anh ta lên 195 cho lao động sản xuất ít lâu rồi sẽ tính. Dầu sao, anh ta cũng có một vốn hiểu biết, giác ngộ cách mạng 9 năm kháng chiến đây. Mình chịu khó rào, giáo dục thì cũng được sử dụng, không đến nỗi khổ nào. Lần đầu tiên hãy kiên cường theo dõi, tôi nghĩ anh chắc chắn cũng đồng ý với tôi...

Nghe qua những câu nói đó, tôi đã tìm thấy người lên. Người ta không thể xây dựng những cái ngạch, cái nhục, những món quà vô lý để phân công cho tôi. Cái chuyện ngoài phạm vi, Sơn đã về báo cáo với Ban Chỉ Huy thế nào? Lỗi ở tôi tự cao đại à? Nguyên do là như vậy à?

Rồi đến nơi ẩn náu sinh hoạt tối thứ bảy, tắt đèn tâm trí phiền phức với Duyên ở trại lửa, được quản lý bắt gặp? Tôi muốn chạy một mạch đến bệnh viện để hỏi tên quản lý cho ra lẽ, ức chế không được.

Báo cáo, người ta cũng đã báo cáo rồi. Cái hệ thống kiểm soát, báo cáo của họ được giăng ra chung quanh tôi theo chiều hướng đó, thì tôi sẽ trốn dẫy dụa chuyện gì đi nữa cũng là vô ích.

Tôi bất lực rồi. Không còn cách phản ứng nào khác ngoài việc tự nhiên để cho hai dòng mắt từ từ lăn xuống má, xuống miệng. Sự hy sinh và đóng góp công sức của tôi vào cái gọi là Cách Mạng, đánh đổi được những điều như thế đấy. Bao nhiêu cố gắng, chiến thắng của tôi giờ chỉ là công của dã tràng xe cát.

Tôi đứng tựa đề thư giãn gốc dầu rất lâu, không buồn bước vào nhà. Tình cờ tôi được nghe những điều mà người ta đã phân bổ cho cũng như thái độ và cách đối xử, quyết định số phận về tôi, giúp tôi thêm sáng mắt

Tôi muốn chất vấn, muốn hỏi cho ra lẽ những sự kiện dựng đứng, muốn họ im lặng mấy câu mới được nỗi đau tức của tôi, nhưng tôi nhận ra rằng tất cả vô ích.

Trong việc tôi và Duyên, tôi không phủ nhận là tôi có cảm tình, có để ý đến Duyên. Có lẽ Duyên đến với tôi cũng vậy. Nếu tình trạng gần gũi kéo dài, đến ngày nào có thể sẽ tiến đến tình yêu. Chuyện đó là chuyện sau này với những điều kiện thuận lợi, thuận lợi nhưng bây giờ thì chưa.

Chúng tôi chưa có một cuộc tranh luận nào còn thiếu một chút, giảm độ, vượt quá sự quen biết, bạn bè. Ví dụ cho tôi và Duyên có yêu nhau đi nữa cũng đâu phải là một trọng tội, một điều phi lý, một cái quái vật gở, lạ lùng. Trong chiến khu người ta không chấp nhận tình yêu sao?

Hồ hồ, tôi và Duyên chưa hết. Thế mà người ta vẫn chưa nhận được xét nghiệm, quy định cho cái bản chất hạ theo luật pháp của họ.

Người ta đã đánh giá tôi như thế, tôi nghi ngờ người theo dõi tôi sẽ phản hồi phản ứng của tôi bất cứ điều gì dưới hình thức nào cũng đều không có ý nghĩa gì với họ.

Được! Người ta suy nghĩ, thảo luận như thế thì đó là một lăng lăng, một khối thức. Nó vẫn là sự khao khát xấc xược và vô lý đối với tôi. Tôi rồi. Tôi đã bước vào bước tương tự rồi. Chiếc lò xo nén quá chặt, nó sẽ bật ra. Tôi chấp nhận câu trả lời đó.

Nếu trước đây tôi biết rằng sự hy sinh của tôi chỉ toàn toàn hái được những kết quả thế này thì tôi đã chấp nhận nhận các công thức từ vài năm trước kia nữa.

Bây giờ... bây giờ giữa rừng già mo mo không quen lối, quen đường, tứ cố vô thân, chung quanh toàn những kẻ đối đầu với mình. Tôi đang làm thế nào đây? tôi còn biết làm thế nào nữa!

Tôi đã kết thúc dài. Trong thoáng chốc tôi thấy lòng mình dịu lại. Đành rằng tôi tiếc rẻ đã sẵn sàng đi những ngày vô ích và sự hy sinh nghịch bình thường, vô lối nhưng nó giúp tôi xây dựng lại một quan niệm đúng đắn và rõ ràng về lý tưởng cũng như hướng đấu tranh trong tương lai.

Hết rồi! Hoàn toàn sạch sẽ rồi. Chút lòng tin trong sự buông thả, chút hy vọng lòng lâu nay mong manh như chiếc lá vàng cuối cùng của rừng thu vừa rụng xuống. Rừng chỉ còn thân cây trơ trọi.

Tôi đã vượt qua nỗi chán chường rồi đó. Chúng ta không còn là bạn nữa, chỉ là thù đấy thôi. Vì sao, những người đã được xác định rõ ràng.