hưng Hường vẫn đi ăn xin để nộp tiền cho mụ «trùm cốc». Dậu cũng mặc kệ con bé. Trong đầu óc thằng lỏi, giờ đây, ngoài công việc móc túi, nó còn nghĩ đến chuyện đưa con bé Hường về quê.

Con bé Hường đã có những hai người hứa hẹn với nó. Nó bắt chước Tiếng dấu tiền dưới lưỡi. Mỗi ngày, nó «qua mặt» mụ «trùm cốc» từ năm đồng trở lên. Tiếng gửi một bà hàng thuốc lá, Hường gửi Dậu. Thằng lỏi giữ giùm nó. Mụ «trùm cốc» không dám hành hạ Hường, tuy thỉnh thoảng mụ vẫn đay nghiến con bé bằng những lời xỏ xiên mà Hường không thể hiểu nổi.

Tiếng bớt nghé Dậu vì nó thấy Dậu thương Hường. Con bé chỉ nghĩ đến nỗi vui mừng được về quê hương. Cuộc đời khốn nạn của Hường đã nhóm lên hai đốm lửa thương yêu. Để nó tin tưởng.

Nếu mai mốt hết chiến tranh. Dậu sẽ đưa nó về Trung. Nếu còn lâu mới hết chiến tranh, Hường theo Tiếng về Bến Lức, bán khóm để chờ ngày hết chiến tranh, Tiếng đưa nó về Trung. Nhưng Hường thích Dậu đưa nó về cơ. Vì Dậu sẽ ở lại quê nó. Dậu sắm một chiếc thuyền lưới. Mỗi sáng sớm trời trong, gió lặng, Dậu theo dân làng ra khơi, và Hường mong mặt trời xuống dần cho tới khi nó gần chạm biển để Dậu bơi thuyền đầy cá về, neo bến. Hường hay hít hà. Luôn luôn ngửi thấy mùi nồng mặn của biển, mùi tanh tưởi của cá những lần nó mơ ước được về quê hương cùng Dậu.

Tiếng đã bị giấc mơ thanh bình của Hường ám ảnh. Con bé đanh đá nhất trong bọn cốc, không hề nghĩ chuyện chiến tranh, không cần thắc mắc bao giờ hết chiến tranh, bây giờ, cũng muốn người ta thôi bắn nhau. Và bây giờ, nó mới kinh khủng cái chết của một người cầm dao đâm vào bụng lúc hay tin anh ta đã giết cha anh ta và bạn anh ta đã tàn sát cả gia đình anh ta. Tiếng còn biết thương những đứa bé ngu dại ở làng Hường, dám cầm củi chĩa lên trời bắn máy bay Mỹ

...

Riêng Dậu thì băn khoăn hơn cả. Vỉa hè và nghề móc túi không hấp dẫn nữa. Nó đã biết sung sướng nhìn nụ cười và đau đớn nhìn nước mắt của Hường. Nước mắt và nụ cười dễ đi vào trái tim. Trái tim Dậu đã có một con đường. Con đường ấy, nụ cười của Hường dẫn lối cho nước mắt nó róc rách chảy lên. Càng ngày, con đường càng trũng sâu như một giòng sông. Dậu ngỡ rằng đang có chiếc thuyền cá lênh đênh. Dậu yêu con đường mòn trong trái tim.

Dậu yêu giòng sông. Dậu yêu biển. Dậu yêu quê hương Hường. Nhưng Dậu thất vọng. Nó đã hỏi bạn anh Bẩy rỗ của nó. Anh này nói chiến tranh còn lâu lắm, không biết bao giờ chấm dứt.

Chiến tranh còn lâu, Hường sẽ còn lâu mới được trở về quê hương. Và Dậu còn lâu mới được bơi thuyền ra khơi đánh cá. Nó chán nghề móc túi rồi. Nó chán Hường bôi thuốc đỏ đầy mặt, đầy chân tay, mặc bộ quần áo rách rưới, lếch thếch đi ăn mày. Dậu ao ước có nhiều buổi trưa nắng, nó và Hường dầm mình dưới nước. Rồi nó ngồi hút thuốc, ngoảnh mặt đi để Hường thay quần áo mới. Dậu muốn mắt nó hoa lên khi nó nhìn đôi mắt chim khuyên của Hường.

Mầm hy vọng đâm chồi trên vỉa hè xi măng cơ cực.

...

Bây giờ Dậu có một nguồn vui. Đó là ngồi nói chuyện với Hường hay đưa Hường đi ăn mì, ăn cháo trắng và xem cải lương. Hường lại không thích cải lương, ăn quà bánh. Nó chỉ muốn Dậu nói về quê hương nó. Nói hoài hủy nó cũng không chán.

Hường đã biết còn lâu mới hết chiến tranh. Nhưng con bé cứ hỏi Dậu «chừng nào hết chiến tranh» và Dậu chẳng khó chịu gì cả. Thằng lỏi luôn luôn lắc đầu thất vọng «tao không hiểu».

Chiều nay, Dậu và Hường vào sở thú chơi, Hường đã say sưa nhìn cá dưới hồ. Đàn cá tranh nhau đớp những hạt ngô trẻ con vất xuống nước. Con bé lại nghĩ tới những thuyền đầy cá biển ở quê nhà nó. Hường yêu cá. Cá đã nuôi mẹ con nó. Chắc cá đã ăn thịt bố nó trong trận bão ngoài khơi lật úp thuyền của bố nó. Song Hường vẫn yêu cá. «Những con cá tươi ngon thân bạc trắng».

Hường yêu chim nữa. Nó đứng dán mắt vào lưới sắt, ngước nhìn những con chim nhảy nhót. Có một con chim nhỏ không chịu nhảy nhót. Nó đậu riêng một chỗ, hót não nùng. Chắc nó nhớ quê nhà nó đấy. Dậu kéo Hường đi xem cọp, xem sư tử, xem khỉ.

Con bé không chịu đi. Nó bảo Dậu:

Em ở đây xem chim. Quê em có nhiều chim lắm, anh ạ! Em thích sáo. Sáo nó biết nói như người ấy.

Dậu hỏi:

– Quê mày có cọp không? Hường đáp:

– Ở rừng cơ. Cọp nó ăn thịt người, quê em không có.

Em ghét cọp ghê.

– Quê mày có khỉ không?

– Không.

– Thế có gì?

– Có chim và cá. Mùa biển động, nghe buồn lắm anh ạ! Nhưng những ngày nắng ra bãi chơi quên đói. Em đi bắt còng và phá nhà của dã tràng, anh ạ! Anh biết con dã tràng không?

– Không

Hường tả con dã tràng và công việc của dã tràng cho Dậu nghe. Thằng lỏi càng nôn nao. Quê nhà Hường có bao nhiêu thứ mà Dậu chưa biết. Giòng sông trũng thêm trong trái tim Dậu.

– Mày nói gì?

– Thuyền lưới về bến nhiều cá, người ta chả thèm lượm cá nhỏ dắt ở lưới. Em và bọn trẻ đi «mót». Có bữa em «mót» được cả rổ cá nhỏ.

– Thích nhỉ?

– Ngày xưa thích lắm.

– Bây giờ hết rồi à?

– Dạ, bắn nhau, dân chài chết khối. Thuyền neo bến mục nát hết.

Dậu để ý đôi mắt Hường. Nó buồn buồn sao ấy. Dậu nói:

– Chắc thuyền lưới nhà mày cũng mục rồi đấy nhỉ? Hường lắc đầu:

– Nhà em không có thuyền.

– Thế lấy gì đi biển?

– Bão đã làm đắm thuyền của nhà em ở ngoài khơi.

Bố em chết theo thuyền...

Dậu không muốn Hường nhắc thêm. Nó hiểu rồi. Dậu không có quê hương nhưng nó đã biết quê hương của Hường đẹp. Quê hương ấy đang bị chiến tranh tàn phá. Dậu hy vọng chiến tranh sẽ không san bằng cảnh đẹp quê hương của Hường. Để ngày nào hai bên hết bắn nhau, Dậu sẽ được đưa Hường về quê hương con bé và tận mắt nhìn thấy quê hương.

Và Dậu, từ khi nghe Hường kể chuyện quê hương nhà nó, nó đã rõ là nó thiếu quê hương. Quê hương của nó, quê hương của Hường không phải là vỉa hè Sài gòn với những cuộc đời khổ cực. Không, quê hương chúng ta đẹp vô vàn. Nhưng đẹp thế nào thì Dậu chỉ còn đang mong ước thấy quê hương. Quê hương của nó sẽ là quê hương của Hường. Cứ hết chiến tranh, mọi người trở về quê hương mình. Dậu văng vẳng nghe tiếng chim ở quê nhà Hường hót. Nó đã mơ hồ nghe rỏ cả tiếng biển động.

Tao sẽ đóng chiếc thuyền mới, mày chịu chứ?

– Đóng thuyền để làm gì?

– Để đi biển.

– Đây làm gì có biển hả, anh?

– Mày ngớ ngẩn ghê. Biển ở quê nhà mày ấy mà... Đôi mắt Hường rực sáng. Trong phút giây cực sướng, nó ôm chầm lấy Dậu. Khiến Dậu mắc cở. Tai nó nóng bừng. Chân tay nó run rẩy. Dậu gỡ Hường đẩy con bé xa ra khỏi nó.

– Mày khùng à?

Hường không ngỡ ngàng. Con bé toét miệng cười:

– Anh nói biển ở quê em, em mừng hết lớn. Anh nhất định đưa em về quê à?

Dậu chớp mắt lia lịa:

– Ừ tao ở lại quê mày để đóng thuyền đi biển lưới cá.

– Anh đóng thuyền lớn nhé?

– Lớn bằng hai chiếc thuyền của bố mày.

– Em ở nhà vá lưới và mong anh đi biển về. Anh khỏe hơn bố em, bão sẽ chả đánh đắm thuyền nổi đâu.

– Sức mấy. Thuyền đắm thì tao bơi về.

– Anh không sợ cá mập ư?

– Tao dắt dao găm đâm chết cá mập mấy hồi. Bộ mày chưa biết «tạc giăng» sao?

– Chưa.

– Ai biểu mày không đi coi hát bóng. «Tạc giăng» không hề sợ cá sấu. Tao sẽ là «tạc giăng», tao coi cá mập như ruồi muỗi.

– Anh xạo.

Tao mà thèm xạo với mày? Để về quê, mày sẽ biết tao giết cá mập.

Dậu mua kem cây cho Hường ăn. Mỗi miếng kem trôi khỏi họng con bé là mỗi miếng mộng ước. Con đường về quê gần quá. Hường sẽ không đơn độc. Đã có Dậu. Dậu sẽ làm căn nhà nhỏ, sẽ đóng chiếc thuyền mới. Những ngày «trời trong, biển lặng, sớm mây hồng», Dậu sẽ bơi thuyền ra khơi đánh cá. Và Hường sẽ ở nhà vá lưới, sữa soạn bữa cơm tối thật ngon chờ Dậu về ăn. Như bố mẹ nó ngày xưa ấy. Làng chài lưới sẽ vui vẻ, sẽ ồn ào tiếng nói tiếng cười.

– Anh biết uống rượu không?

– Mày hỏi làm gì?

– Bố em biết uống rượu.

– Vậy hả?

– Chiều nào đi biển về, bố em cũng uống rượu. Mẹ em mua sẵn, mẹ em đi chợ mua thịt về làm đồ nhậu ngon cho bố em.

– Mày biết làm đồ nhậu không?

– Em sẽ tập.

– Ừa, ừa, tao cũng sẽ tập uống rượu. Dậu nắm lấy bàn tay Hường:

– Làm đồ nhậu không ngon tao đập mày à...

Lần thứ hai, Dậu nắm tay Hường. Nó vẫn thấy một cảm giác lạ, cảm giác lạ như lần đầu nó nắm tay Hường hôm nó đưa Hường ra sông Sài gòn tắm gội. Nhưng Hường không hay gì. Con bé vẫn hồn nhiên. Ý nghĩ của nó đâu có ở đây. Nó gửi tất cả về quê hương nó rồi.

– Mày nhớ chưa?

– Em nhớ rồi.

Hai đứa dắt nhau rời sở thú. Dậu đã thích nghe Hường kể chuyện quê hương, bây giờ, nó còn thích nắm tay Hường. Hai đứa nắm tay nhau để trở về hè phố Sàigòn. Trong tâm tưởng, hai đứa đang dìu nhau về quê hương. Sở thú, buổi chiều, con vượn hát câu thương nhớ con trên rừng. Không có tiếng súng nổ. Máy bay quên tạt qua đây. Giấc mộng của con Hường chẳng bị quấy phá. Nó đinh ninh Dậu đang dẫn nó về quê.