àng giờ qua, Didon bứt rứt đi đi lại lại khắp các phòng và dãy hành lang trong cung điện. Trời vừa rạng sáng, nàng đã tìm đến với chị mình. Anne cắm cúi trên chiếc giỏ vải gai, đang tìm cái gì đó để đan chiếc áo lót cho nữ hoàng. Nàng ngẩng đầu lên, khẽ mỉm cười. Mái tóc nâu vàng được thắt lại bằng những dải băng nhỏ màu bạc thành từng lọn ôm lấy khuôn mặt u buồn với đôi mắt mở to, giống hệt gương mặt Didon. — Em cần gì, hở cô em thân yêu? – Anne hỏi – Em lo nghĩ gì đến mất ngủ thế? Bọn thể nữ cũng vừa dậy. Xem này, chị đã chuẩn bị việc làm cho họ. Em định đến viếng đền thờ Junon hay ra quan sát thành lũy trước khi lũ thợ kéo tới ư? Hay em mỏi mệt vì buổi yến tiệc kéo dài đêm qua và câu chuyện lê thê của anh chàng Énée, hoàng tử thành Troie? Mặt em xanh xao, em lại thở dài. Em có gì buồn à? — Vâng, em đang sầu khổ, – Didon vò nát chiếc khăn vàng trong tay, nói khẽ – em sầu khổ, nhưng em không thể nói cho chị biết vì sao. Anne đứng bật dậy, đến bên Didon, vòng tay quanh cái cổ trắng muốt của cô em. — Ồ! – Nàng kêu lên với vẻ hờn trách – Có điều gì em phải giấu chị nào, chị vẫn mãi mãi là bạn tâm tình của em cơ mà? Hay em không còn quý mến chị nữa? Chị chẳng phải đã theo em rời thành Tyrr, trốn khỏi bàn tay bạo ngược của thằng em độc ác Pygmalion, kẻ đã giết chết chồng em đó sao? Chị đã cùng em chia sẻ bao nhọc nhằn, cay đắng. Nhớ lại hồi nào mình bí mật chuẩn bị hành trang trước tai mắt cú vọ của Pygmalion. Chính chị đã được em ủy thác đi thăm dò ý kiến các tướng lĩnh chủ chốt, xem họ đành lòng quỳ mọp dưới chân tên soán nghiệp, nơi thành xưa của cha ông, hay sẵn sàng theo dấu hoàng hậu Elissa đến nơi khác xây dựng một thành Tyrr mới? Trong bóng tối mù mịt của một đêm không trăng, bao con tàu lặng lẽ rời bến, theo sau thuyền em, Elissa, em rất xứng đáng với biệt danh Didon mà thiên hạ gán cho em từ đó: “nữ hoàng quyết đoán”. Rồi chúng ta đến châu Phi. Chị đã giúp em rào quanh thành phố tương lai bằng những miếng da mỏng, cắt ra từ da một con bò mộng, để chơi khăm tên vua Iarbas chỉ muốn nhượng cho chúng ta “khoảnh đất mà bộ da bò mộng có thể bao kín”. Elissa yêu mến, mưu kế chị đã kịp gỡ rối cho em, nhớ không? Nhưng Didon vẫn lặng thinh trước lời trách cứ dịu dàng của người chị. Đôi mắt nàng chìm đắm trong cơn mơ não nề, trán nàng hằn vết khổ đau. Anne tìm cách an ủi cho nàng vứt bỏ nỗi ám ảnh bi thương. — Nhìn kìa! – Nàng nói – Những cột buồm cao ngất của chiến thuyền Troie đang soi bóng trong cảng Carthage. Khi chúng rời đi, mang các chiến binh lên đường đi tìm quê hương mới, họ sẽ gieo rắc đó đây danh thơm của dân Tyrr và sự hiếu khách của Didon. Énée, vị anh hùng của… Didon kêu lên một tiếng, rồi đặt ngón tay lên môi chị. — Đừng gọi cái tên ấy, – giọng nàng thảng thốt – em đã chẳng bận trí vì nó rồi sao? — Thế nào? Điều bí ẩn của em đó ư? Em phải lòng gã người Troie rồi à? – Anne kêu lên kinh ngạc. Didon đau đớn gục đầu xuống. Nàng thều thào, khiến Anne phải chăm chú lắm mới nghe được. — Từ ngày Sychée, người chồng yêu dấu của em gục ngã dưới những nhát dao của đứa em khốn kiếp, Anne, chị biết đó, chẳng còn gì khiến em nguôi ngoai nổi. Em cam phận góa bụa, sống trong niềm thương nhớ chàng. Mục đích đời em là sự phồn vinh của đất nước, danh dự và tình thương mến giữa chị em mình, đó là mối bận tâm thường xuyên của em. Thế mà giờ đây… Nàng bật khóc nức nở và buông mình ngã ra ghế. Anne quỳ xuống bên nàng, dịu dàng lau những giọt nước mắt đầm đìa trên má. — Người Troie ấy thật dũng cảm! – Didon thở dài nói tiếp – Vừa trông thấy, em đã nhận ra chàng thuộc dòng dõi thần linh. Một người hình thường không thể khiến trái tim kiêu hãnh của em xúc động đến thế. Và nếu thần chẳng ở đó, bao phủ quanh con trai mình vầng hào quang rực rỡ, hẳn em cũng chẳng thiết tha dường ấy đến những nỗi thống khổ hay sự can đảm của chàng! — Người ta luôn nghĩ rằng kẻ mình yêu là thần thánh, – Anne mỉm cười khẽ nói – vì đối với ta, kẻ ấy có lẽ được trời phú cho những đức tính tuyệt vời, không ai có được. — Yêu Énée à? – Didon bật dậy, thốt lên với vẻ khiếp hãi – Không, chị ơi! Em không có quyền. Tim em đã dâng trọn cho người chồng yêu dấu, Sychée, mà định mệnh đã kết hợp cùng em. Khi chết đi, chàng đã mang theo tình yêu của em rồi. Ngọn đuốc sơn trà mà một cậu bé khôi ngô giơ cao trước lễ hôn nhân của em không thể bừng cháy một lần thứ hai. — Tại sao thế? – Anne vừa cười vừa hỏi. — Điều đó là xấu! — Elissa thân yêu, em đừng quá e dè. Từ bao năm qua, em đã giữ tròn tiết nghĩa với chồng. Em đã khóc than, đã cúng vái vong hồn chàng và các thần linh với biết bao lễ vật xứng đáng. Tất nhiên, ta không thể quên một người chồng quá tốt, nhưng chị van em, có thần Junon chứng giám, đừng chống lại một tình yêu chân thực. Em còn trẻ. Sau em phải có đứa con nối dõi em trên ngai vàng Carthage. — Đó là một tội ác! – Didon ấp úng. Chị nàng thuyết phục thêm: — Không, đối với em có thể đó còn là bổn phận. Nghĩ kỹ mà xem. Cái đô thị mới tạo dựng trên đất châu Phi bởi dân Tyrr đã khơi dậy bao ganh ghét oán thù. Tên vua du mục Iarbas tìm cách cầu hôn em nhưng bị cự tuyệt, sẽ không dễ dàng tha thứ cho em đâu. Quân của hắn đến sát thành lũy, cướp của giết người và không ngớt đánh phá quân ta. Một đội quân do phụ nữ chỉ huy, đối với chúng, chẳng đáng ngại tí nào. Và chúng chẳng phải là kẻ duy nhất nghĩ thế. Bọn Gétules ở sa mạc phía nam, bên kia dãy Atlas; bọn Numides, láng giềng nguy hiểm phía tây, với đàn ngựa bất trị; những kẻ ở Syrie, ở hoang mạc Lybie và đám người hung tợn ở cảng Barce luôn bao vây chúng ta như bầy thú dữ, giống những con sư tử man rợ châu Phi, rình rập, chờ đợi phút hèn yếu mệt mỏi của chúng ta. Em cũng đừng quên sự đe dọa thường xuyên của thằng em chúng ta, đang tức tối vì sự di cư của nhiều nhân vật quan trọng thành Tyrr? Trên ngai vàng, ta phải dựng lên một vị vua oai hùng và quả cảm, để trong phút lâm nguy, có thể lôi kéo quân đội bằng gương chiến đấu của chính mình. Lúc ấy, những lời cầu nguyện hay mệnh lệnh của một người đàn bà nào có ích gì? Em ơi, phải đâu em chỉ lắng nghe tiếng nói của con tim, mà đây còn là vận mệnh của cả dân tộc đã một lòng theo em. Lời lẽ của Anne đầy sức thuyết phục, ít ra là đối với con tim luôn mong muốn bị thuyết phục, đến nỗi Didon ngước nhìn chị với ánh mắt long lanh niềm hy vọng. — Chị cho rằng nhiệm vụ nữ hoàng buộc em phải lấy chồng lần thứ hai ư? — Ừ, chị nghĩ thế. Hơn nữa, đó cũng là tuân theo thánh ý thiêng liêng. Nếu gã người Troie đã đến đây, nếu phong ba bão tố đã tìm đến tận đảo Sicile, lôi ngược chiến thuyền chàng về bến này, phải chăng đó là do thần Junon muốn kết hợp đôi lứa? Nếu em không đáp ứng ý người, e nữ thần sẽ nổi cơn thịnh nộ. Người đã giao phó cho thành trì người yêu mến một kẻ bảo vệ anh hùng. Giờ đây phần em là phải buộc chân vĩnh viễn đám người Troie lưu lạc giữa bốn bức tường thành và dùng sức lực của họ mà phát triển Carthage. — Nhưng, – Didon băn khoăn – quyền lực của ta đâu phải là tuyệt đối. Những sấm truyền mà Énée tin tưởng một cách mù quáng, nói rằng dân tộc chàng sẽ khôi phục giang san ở đất Italie chứ đâu phải ở châu Phi này? Em nào có thể ngăn bước tiến của chàng? Biết em có dám ngỏ cùng chàng không nữa? Anne lắc đầu với vẻ bướng bỉnh và đầy kiêu hãnh. — Thế mưu lược đàn bà em để đâu, mà chẳng dùng để san bằng mọi chướng ngại? Chả cần phải hỏi gã người Troie, cứ lần lữa tìm cớ hoãn chuyến đi của chàng. Hãy làm sao cho đồng đội chàng chỉ nghĩ đến những lạc thú êm đềm mà họ được hưởng trong thời gian lưu ngụ nơi đây. Em hãy để mặc chị lo. Bao kẻ đáng thương, mệt mỏi rã rời vì chuyến đi kéo dài đầy gian khổ, hẳn phải ưa thích những buổi nghỉ ngơi trong bóng mát hay các yến tiệc giữa vườn hoa. Nhan sắc em sẽ được chính bọn người Troie đó hỗ trợ để giữ chân Énée ở lại với Carthage. — Cứ cho rằng nữ thần Junon đã muốn thế! – Didon lẩm bẩm với vẻ ưu tư. — Nào, ta hãy đến cầu nguyện Người, – Anne lôi cô em về phía bàn thờ nữ thần – ta sẽ đi khắp các thành điện, sẽ tế lễ những con cừu đẹp nhất cho Người, vị thần hộ mệnh của chúng ta. Cho cả thần Cérès, khiến mặt đất sinh sôi trong mùa xuân, cũng như tình yêu nảy nở trong con tim. Cho Phoebus gây đau đớn, nhưng lại chữa lành mọi vết thương, giúp ta quên mọi ưu phiền, lo lắng. Lại đây Elissa, chị cầm bát thờ bên tay phải và chính em phải rót rượu giữa cặp sừng của con vật hy sinh. Cả hai chị em cùng quỳ lạy trước bàn thờ Junon. Rất thành tâm, họ khấn vái và máu của con bò tơ trắng chảy ra ướt đẫm nền gạch thiêng liêng, cả hai đều chứa chan hy vọng. Hình như Anne, cô chị, cũng là bạn chân thành, cho rằng người ta không thể nào lại chẳng quý mến em mình, còn Didon thì tin rằng lời cầu xin của mình phù hợp với thánh ý, nên hồi hộp đợi chờ kết quả. Nhưng các vị thần chẳng bao giờ đồng ý với nhau. Vinh quang của dân Troie, duy trì trên núi Olympe nhiều kẻ chống đối, cũng như bênh vực họ, cả hai bên đều hùng hổ như nhau. Junon mưu cản bước Énée trên đường tìm tới Tương lai. Nàng không chấp nhận cho dân tộc Troie, kẻ thù lợi hại của đất nước Hy Lạp mà nàng yêu quý lại có thể vươn tới một ngày mai xán lạn hơn. Sao, dòng dõi Dardanus lại ngự trị một phần thế gian à? Sao, bọn họ sẽ hủy diệt thành Carthage, nơi Énée tìm ra chỗ ẩn náu, sau khi bị dập vùi trong bão tố ư? Không thể được. Và vị nữ thần thề quyết ngăn cản con đường định mệnh của dân Troie bằng cách giúp cho nguyện vọng của Didon. Nếu Énée lấy nữ hoàng Carthage, chính Carthage sẽ tiến được tới vinh quang tột đỉnh. Dòng dõi Dardanus sẽ ra tay bảo vệ Carthage và khiến nó ngày càng trở nên phồn thịnh. Nhưng họ vẫn chỉ là những kẻ phụ thuộc, chứ nào phải người sáng lập, và mãi mãi về sau, dù bao thế kỷ trôi qua, vong hồn họ sẽ chẳng bao giờ được sùng bái, trọng vọng trong các đền thờ. Và Junon mỉm cười với ý nghĩ sẽ lưu lại hậu thế sự vinh quang vô địch của dân tộc Hy Lạp. Tuy nhiên, quyền lực nàng có giới hạn. Nàng không thể tự mình sửa đổi vận mệnh dân Troie. Không! cần phải có đồng minh, và nàng nghĩ đến Vénus. Vị nữ thần ấy là mẹ Énée, nàng có thể sai khiến cả lý trí lẫn tâm hồn vị anh hùng. Junon vội tìm đến bên nàng. — Hỡi người đẹp xứ Cytheree, – giọng nàng thật ngọt ngào – con gái của đấng Jupiter, chồng ta, đôi khi chúng ta vẫn bất hoà với nhau. Niềm vui và sở thích của chúng ta rất khác biệt. Nàng là nữ thần của niềm vui phóng khoáng của khoái cảm, trong khi ta khơi dậy nơi lòng người tình yêu bổn phận và sự thủy chung. Nàng che chở cho Pâris, con trai Priam, khi hắn ta dám đến Sparte cướp giai nhân Hélène mang đi trong lúc Ménélas, chồng nàng ta vắng mặt… Nhưng ta chẳng muốn nhắc lại những kỷ niệm u buồn đó, vì nàng đã phải đau đớn nhìn đám dân Troie thân yêu của mình bị tiêu diệt và thành quách của họ sụp đổ tan tành, dù nàng đã nỗ lực cứu vãn. Còn giờ đây là chuyện về Énée, con trai nàng. Vénus đã đoán trước thâm ý của Junon. Nàng biết rằng Carthage, thành Tyrr mới rất được lòng vị nữ hoàng của các thần linh, nàng cũng biết dân Troie vẫn chưa nguôi oán hận đối với Junon. Những lời lẽ của Junon chỉ có thể là cái bẫy giăng ra, nhằm cướp đi mạng sống của Énée hay làm tiêu tan danh vọng của chàng. Nàng mỉm cười, bởi nàng rất khéo che đậy tình cảm. — Nàng muốn gì nào, hỡi nữ thần cao quý? – Vénus vồn vã hỏi – Ta sẵn sàng tuân lệnh nàng, nếu điều đó không trái ý Jupiter. — Khi các vị thần trên núi Olympe thuận thảo, lẽ nào đấng tối cao lại chẳng hài lòng? – Junon nói, giấu mối bận tâm bằng một nụ cười – Khi nhận ra chúng ta đoàn kết thay vì chia rẽ như thế, chẳng phải Ngài khỏi nhọc lòng lo điều khiển vận mệnh sao? Nghe đây, ta vui sướng biết bao khi thấy hương trầm toả ngát trên những bàn thờ, do dân Tyrr lập ra ở Carthage, thành trì mới của họ. Này, Didon yêu con trai nàng, và mong ước được lấy chàng làm chồng. Phải chăng đó là mưu lược của nàng, hỡi thần Vénus kiều diễm, đã khiến trái tim của vị nữ hoàng kiêu hãnh kia mềm yếu? Hãy thú nhận đi! Nàng sợ rằng Énée sẽ bị dân Tyrr hắt hủi, chàng và đám thần dân đã kiệt sức sau những trận chiến đấu dai dẳng với biển cả, họ chẳng còn hơi sức để chống lại những kẻ thù địch. Nàng đã khiến nữ hoàng ưu ái với Énée bằng phương tiện vững chắc nhất thuộc quyền lực của nàng: đó là Tình yêu. Nàng đã gợi lòng thương cảm ở nơi trái tim phụ nữ kia trước những nỗi thống khổ của anh hùng và cậu bé Ascagne. Hỡi thần Vénus, hãy kết hợp hai con người cao nhã ấy, họ chẳng ai kém ai, đều khinh thường sóng cuồng bão dữ, đều đã vượt bao nguy khó, hiểm nghèo, đi xa khỏi thành phố quê hương để tạo dựng một giang san mới. Nàng không muốn con trai mình làm vua và trở thành chúa tể thành Carthage mà hào lũy vây quanh thành vòng cung, với bến cảng tấp nập tàu thuyền, những dinh thự nguy nga, cả dân tộc được các bộ lạc châu Phi nể sợ và ao ước sao? Nàng không muốn cả hai ta cùng bảo trợ cho thủ phủ kia, và bao thế kỷ nữa, các đền thờ của hai ta sẽ được họ dựng lên, cùng lặng lẽ ganh đua nhau vẻ tráng lệ huy hoàng cũng như lễ vật và lời cầu nguyện ư? Vénus ra chiều hớn hở: — Vâng, – nàng nói – ta vui lòng chấp nhận cuộc thành hôn mà nàng mong muốn với một điều kiện: nó phải được Jupiter chuẩn y. Ta sẽ khiến con trai ta yêu mến Didon. Tuy nhiên, nàng phải cho nữ hoàng Didon biết lời cầu nguyện đã được các thần chứng giám. Hai vị nữ thần nắm tay nhau tiến lên đỉnh núi Ida, là nơi ngự trị của đấng tối cao Jupiter ở giữa những đám mây, cách biệt hẳn với các vị thần khác. Ngài ngự trên chiếc ngai vàng lộng lẫy, có lặn mây che khuất đôi mắt thế nhân. Tay phải ngài cầm lưỡi sét, mà ánh lửa đôi khi xé rách không gian, gieo khủng khiếp cho cõi lòng nhân thế. Bên cạnh ngài, con phượng hoàng đang mơ màng, rũ đôi cánh dũng mãnh xuống. Junon khép nép đứng bên chồng. Dù sao chàng cũng là chúa tể của muôn loài. Nàng van nài: — Jupiter, cha các vị thần, chúa tể vạn vật, nếu ngài không phiền lòng khi trông thấy em, nếu Vénus, con gái ngài vẫn được ngài quý mến, mong ngài vui lòng chấp thuận… Rồi Junon dài dòng kể lể trước đấng chỉ biết ra lệnh hoặc ngăn cản, mà tất cả đều phải nghiêng mình tuân thủ. Nàng chỉ Énée, người thuộc một dòng dõi bị đọa đày, và quá nửa bị hủy diệt, bấy lâu nay lưu lạc khắp nơi, mong tìm nơi ẩn trú cho các gia thần, cuối cùng đã gặp được bến cảng thành Tyrr mới do bão tố xô giạt vào. — Tội nghiệp, – vị nữ thần nói với giọng dịu dàng và khẩn thiết – nếu dòng dõi Teucère được ngài quan tâm, đừng để con trai của Vénus gặp tai hoạ hay nỗi đau khổ nào khác. Hãy cho anh ta được hưởng sự thanh bình và yên ổn bên cạnh Didon giữa thành Carthage. Anh ta há chẳng xứng đáng với danh dự được đứng đầu một dân tộc do Định mệnh trao gửi hay sao? Hỡi đấng tối cao, ngài không ngửi thấy hương trầm thơm ngát phưởng phất tận chốn này, do nữ hoàng thành Tyrr đốt lên trên bàn thờ cho đẹp ý ta sao? Hãy nhìn những lễ vật quý báu, và những con thú cúng tế béo tốt, dòng máu tôn vinh ta chảy giữa cặp sừng vàng óng, và lắng nghe tiếng thổn thức của một con tim say đắm tình yêu. Chúa tể của vũ trụ, hãy giữ bước chân Định mệnh của kẻ lưu đày ở nơi đó. — Ai có thể ngăn bước chân Định mệnh? – Giọng nói kinh hồn của Jupiter khiến núi đồi chuyển động ầm vang – Ồ, nữ thần, nàng nói gì về tế lễ và tình yêu thế? Mặc tất cả những gì kẻ phải ra đi sẽ dẫm nát con đường. Mặc cho con tim héo úa khi danh vọng và bổn phận ràng buộc. Junon, dù nàng có khéo thương vờ khóc hão, ta vẫn nhận thấy mối ác cảm sâu cay của nàng đối với dân Troie. Nàng đã khiến được thần Neptune cùng nàng trút cơn thịnh nộ lên đầu họ. Chẳng có gì qua được mắt ta, nàng chỉ hoài công van nài cho thành Carthage yêu quý của nàng. Nàng cũng hoài công trong mưu đồ thuyết phục ta ra một quyết định để mãi mãi biến Énée thành kẻ nô lệ của vị nữ hoàng ngạo mạn. Đúng thế, máu dân Troie vẫn vô cùng quý báu đối với ta, cho nên ta sẽ không để nó đổ ra vô ích vì những bộ lạc châu Phi, dưới thành lũy Carthage. Italie đang chờ chàng. Junon cúi đầu khuất phục trước vẻ kiên quyết của vị thiên đế cao cả. Vénus đắc thắng và hãnh diện vì con, nhưng nàng phải che giấu niềm vui của mình trước con mắt hằn thù của Junon, nàng giả bộ than vãn thở dài trước quyết định do Jupiter ban ra. Cùng lúc đó, vị thiên đế ra hiệu bảo Mercure, viên sứ giả nhanh nhẹn đến gần, vì ngài vẫn e ngại tính kiêu kỳ của vợ có thể ngấm ngầm chống đối ngài. — Con ơi, – ngài nói – hãy sẵn sàng đôi cánh, ta muốn phái con xuống dưới dương gian, ở bên kia đại dương, tận châu Phi, một người Troie ta rất yêu mến đang lâm cảnh hoạn nạn. Hãy bay đến bên Énée, con trai Anchise, và truyền lại lệnh ta. Bảo hắn hãy cấp tốc rời khỏi Carthage, dong thuyền về phương bắc, về mảnh đất Italie, nơi con cháu hắn sẽ ngự trị trong vinh quang. Bảo hắn mau phá vỡ cạm bẫy của Didon và khép chặt lòng mình trước mối tình vụ lợi của nữ hoàng. Chẳng phải ta ban ân cho hắn được sống sót khi thành Troie sụp đổ là để hắn trở thành nô lệ của dân Tyrr. Trên những cánh đồng Ausonie, hậu duệ của Iuie sẽ trị vì ở Rome, một đô thị mênh mông. Énée là người giơ cao ngọn đuốc vinh quang ấy. Mọi ảo tưởng, mọi lưỡng lự chờ mong phải biến khỏi tâm trí hắn. Hắn phải khẩn trương lên đường, đó là mệnh lệnh của ta. Mercure buộc ngay đôi cánh vàng vào chân, nó giúp chàng lướt trong không gian nhanh hơn cả ý nghĩ, và nâng chàng bay trên núi cao hay sóng cả như những con chim trời. Khi chàng bay ngang, mọi người ngẩng đầu lên sẽ thấy chàng như vệt mây trắng trôi theo cơn gió nhẹ mùa hè, bồng bềnh trên nền trời xanh thẳm. Mercure vung chiếc đũa thần huyền diệu để đẩy gió trước mặt, như gã mục đồng cầm gậy đuổi đàn chiên, và chàng bay nhanh vùn vụt. Những núi đồi, đồng ruộng vùn vụt, mất dạng dưới mắt chàng. Cái rào chắn sóng, nơi những đoàn tàu lắc lư hàng mấy tháng nay chẳng ghé được bờ bến nào đang thiểu não phơi mình ở đó. Chàng vỗ cánh bay vụt qua, nhìn bao quát cả một vùng Lybie rộng lớn rồi đáp xuống đất. Những chiến thuyền Troie đậu vật vờ dưới cảng Carthage, im lìm như những con đại bàng mỏi cánh trong mưa bão. Mercure với tia nhìn xuyên suốt của thần linh, cố tìm thủy thủ đoàn qua khắp thành phố, nhưng chẳng thấy bóng dáng một thủy thủ, một chiến binh nào cả. Anne đã không quên lời hứa với cô em. Nàng dẫn đầu dân phố Carthage, xuống tận bến cảng thiết tha mời mọc dân Troie lên nghỉ ngơi và tiệc tùng dưới bóng mát vườn cây hay trong các dinh thự trong thành phố. Tất cả đội quân của Énée đều vui vẻ đón nhận mọi điều, mọi nơi khác với những lòng tàu chật hẹp và tiếng sóng vỗ triền miên bên mạn thuyền của họ. Mỗi ngôi nhà ở Carthage đều đón ít nhất một khách trọ. Noi gương và tuân lệnh nữ hoàng, dân chúng hối hả làm vui lòng dân Troie. Thế là họ hát ca, khiêu vũ, chè chén liên miên. Rượu vang châu Phi chảy tràn, đám con cháu Dardanus lóa mắt vì sự tiếp đón quá ân cần nồng hậu, đã vội cho rằng thành Tyrr mới chính là thiên đàng hạ giới. Họ đua nhau rối rít ca ngợi Didon đã đối đãi những kẻ lưu lạc như đối với anh em ruột thịt. Énée cùng chia sẻ những tình cảm thắm thiết của thần dân mình. Nữ hoàng dành riêng khu dinh thự lộng lẫy nhất cho chàng và bọn người hầu luôn sốt sắng đáp ứng từng ý thích nhỏ nhặt của chàng. Những nỗi kinh hoàng của chiến tranh, những hiểm nguy trong cuộc hành trình gian khổ và cả sự buồn chán cũng nhạt mờ dần trong tâm tưởng chàng. Chẳng nề hà, Didon đích thân chăm sóc cho sự an vui của chàng cũng như cậu bé Ascagne. Một thoáng mê muội dịu nhẹ xâm chiếm tâm hồn người võ tướng thành Troie. — Nơi đây cái gì cũng đẹp cả! – Cậu bé Ascagne tung tăng nhảy nhót trong vườn kêu lên. Énée mỉm cười trước vẻ thích thú của con: — Con quên những cánh hoa quê nhà rồi sao? Cả bóng mát êm đềm của hàng dừa xanh nữa? — Không, – Ascagne vuốt ve chú dê con trắng muốt cô Anne vừa tặng, rồi nói – không đâu cha, con chẳng quên gì ở nơi ấy cả, nơi con đã được vui sống êm đềm với mẹ. Nhưng đã từ lâu, cha nhớ không, con mỏi mòn vì tiếng rì rầm bất tận của con tàu, vì những chân trời xa ảm đạm màu khói sóng, ồ, con đã vui sướng biết bao khi gặp lại đất liền! Nơi đây thật tuyệt vời! Nữ hoàng rất phúc hậu! Đây là chiếc áo đẹp người cho con, chính tay người thêu đấy. Những chiếc vòng này nữa, chúng khiến tay con như rạng rỡ hẳn lên. Chúng ta hãy ở lại đây mãi mãi, cha nhé? Énée chỉ cười không nói, để con thả sức nô đùa. Chàng bước vào lâu đài, ngả người trên chiếc giường êm ái phủ thảm sặc sỡ. Chiếc áo choàng có kết sợi chỉ vàng, bộ vương phục bằng da, viền màu đỏ thắm với móc gài óng ánh, thanh trường kiếm cẩn vân thạch, đó đều là những quà tặng của nữ hoàng. Ăn vận như thế, chàng chẳng còn giống tí nào là kẻ sống sót của thành Troie, phải bỏ trốn trong một chiều lửa cháy, còng lưng dưới sức nặng của cha già, tay dắt bé Ascagne đang bạt vía kinh hồn. Len lỏi trong Énée đã có một chút mềm yếu với người dân Tyrr. Dù vậy, các vị thần vẫn luôn trông chừng chàng. Mercure đã bước vào cung điện. Để đến gần con người, chàng đã biến hình thành một cụ già râu dài bạc trắng và chính dưới lốt ấy, chàng lướt đến bên giường nơi Énée đang lim dim, thả hồn mơ mộng.