. Hạ:

Đã vào hạ, thời tiết oi nồng chực hành hạ người ta. Bến xe đông đúc, người người đổ về chật như nêm như cối. Ánh nắng gay gắt phủ trên mấy ngọn bằng lăng, làm cái màu tím thanh tân ấy xuống màu mãi để lại thứ sắc rầu rầu chêm vào lòng thành phố một gam ảm đạm. Ả bước xuống khỏi taxi, vai đeo theo một chiếc ba lô quá khổ, mồ hôi rỏ ròng ròng xuống cổ, làm lần tóc mai bết lại. Không ai biết ả là một nhà văn.

“Đời người tự ngẫm mà hay,

Trăm năm là ngắn một ngày…Dài ghê.

Còn ai ai tỉnh ai mê…

Đời đáng chán thế thôi là đủ sự chán đời,

Sự chán đời riêng nhủ bạn tri âm.”

Không rõ từ đâu, bài “đời đáng chán” của Nguyễn Công Trứ vang lên, phả vào cái nắng gay gắt, giữa trưa lại nghe như tiếng ma hát. Ả lau mồ hôi trên mặt, chỉnh lại trang phục cho chỉn chu rồi nhanh chân quăng ba lô lên ghế đầu chen lấy chỗ của mình. Thực ra, ai cũng vậy thôi, ai chẳng bon chen ai.

Ả ghé vào nghỉ trong quán nước, vẫy tay gọi một ly trà đặc, uống trà để tỉnh. Không ai biết ả là một nhà văn.

Những chuyến xe lướt qua mắt, những chuyến xe đi về đâu? Trong kiếp người hoang hoải, ai biết ai về đâu… Ả bất giác nheo mắt lại, viết lên cuốn sổ một vài chữ, từ lâu, ả nhận ra những con chữ này đôi lúc làm mình ghê tởm, những con chữ ma quái tô hồng tất thảy. Ả tức giận gạch hết đi. Không ai biết ả là một nhà văn.

Tiếng còi vang, ả lên xe, về chỗ ngồi của mình. Khách ngày một đông, xe rời bến.

Lâu rồi mới thấy em về nhà. – Xe quen. Tài xế mỉm cười, nói lời xã giao.

Ả cũng cười đáp lại mấy câu rồi lại rơi vào im lặng. Từ lâu, ả không thích giao tiếp nhiều, nhưng lại cảm thấy thích thú khi nhìn vào những tâm tư xoay vần trong đôi mắt của người đối diện. Từ lâu, ả thấy mình nhơ nhớp, thấy mình bất lực, thấy kinh sợ chính bàn tay của mình. Ả viết ra những con chữ quỷ quyệt lừa dối người đời, ả mang theo bên mình một chiếc bình cổ đựng lịch sử, không thể thoát được khỏi nó. Ả mang theo bên mình một vài mối tình, những mối tình mà ả luôn cảm thấy trong sáng tròn trịa nhưng thực ra đã vấy bẩn đến nỗi không thể gột sạch. Không ai biết ả là một nhà văn.

Ả từng nói với tri âm:

Có hai người đàn ông từng nói lời yêu với tôi, cả hai lần tôi đều dốc hết lòng mình, nhưng đến cuối cùng chỉ còn mình tôi là yêu thương tôi nhất.

Xanh hơn lá, mỏng hơn mây, bạc hơn vôi, nhẹ tựa cánh lông, ấy chính là lòng người.

Không ai nghĩ ả là một nhà văn.

2. Kiếp trâu:

Khách dồn lại, ngồi chồng chéo lên nhau, có người va vào ả buông lời xin lỗi ngượng nghịu, ả vẫn im lặng. Sự im lặng đáng sợ kéo dài, ả cảm thấy mình không nhất thiết phải lên tiếng. Mùi mồ hôi quện lại khiến không khí càng thêm ngột ngạt. Xe dừng lại nhiều lần, người lên, kẻ xuống, có người cười, người cằn nhằn đầy bực dọc, có người len lén thở dài, chỉ có ả vẫn im lặng. Ba người đàn bà ngồi ở ghế sau sớm bắt chuyện với nhau, biến chuyến xe thành phiên chợ ồn ã. Con người đáng thương. Ả lắc lắc đầu. Không ai biết ả là một nhà văn.

Bà mẹ trẻ chửi mắng đứa con vì đã bậy ra xe, người đàn bà trung niên và người đàn ông luống tuổi cười nhau, chim chuột nhau. Bà mẹ trẻ nhìn người đàn bà nọ, rủa:

Khốn nạn!

Ừ thì khốn nạn, sống trên đời ai chẳng khốn nạn như ai. Ai dám đi đến cuối đời mà tự nhận mình trong sạch không tì vết? Khốn nạn thật! Ả cúi đầu. Không ai biết ả là một nhà văn.

Bên cạnh ả có hai ông cháu, đứa cháu trỏ con nghé đang chạy qua đường, hỏi:

Ông ơi, con gì kia?

Con nghé đấy con ạ.

Con nghé là con gì hả ông? – Cháu líu ríu.

Con nghé là con trâu con, con trâu con ấy. Con trâu suốt kiếp nai lưng làm việc nuôi đời. – Ông bảo.

Thế bố mẹ của nó đâu hả ông?

Bố mẹ nó bỏ nó rồi. – Ông nhìn xa xăm.

Con nghé kia giống con! – Đứa bé ngây ngô reo lên.

… Khốn nạn! – Tiếng rủa của người đàn bà một con lại văng vẳng bên tai ả. Kiếp người cũng giống kiếp con trâu. Cả đời nhọc nhằn, cả đời đa đoan, thu lại được gì?

Những cánh đồng mạ non trải dài ngút tầm mắt, xanh tươi mơn mởn như cỏ thơm dịp thanh minh. Người đàn bà một con nói với mụ già ngồi cạnh:

Sau này em chỉ ước con gái mình đi đứng đường chị ạ!

Mụ già cười khanh khách:

Kiếm đại gia rồi mang về cho mẹ nó dăm ba trăm triệu chứ lị.

Em có hai đứa con gái, em cho chúng nó ra đứng đường hết! Bọn đàn ông khốn nạn cả, cứ phải vét hết của chúng nó đi cho hả dạ. Rồi mai này một đứa xe hơi, đứa kia nhà lầu, thế mới bõ công em lấy cái lão già ấy!

Đứa bé gái không chịu được nóng, chợt khóc ré lên, nghe như tiếng mèo thét lúc nửa đêm, người đàn bà lập tức giáng cho con mình một cái bạt tai. Ả trợn mắt và rồi muốn cười. Lão già luống tuổi nhân dịp xe phanh gấp, thò tay sờ mó mụ già nọ. Mụ nghiến răng, rít:

Già mà mất nết!

Lão già cười tủm, đá lông nheo:

Hay mình về với tớ một nhà cho vui.

Mụ đánh vào vai lão già cái bộp:

- Này nhá! Bảo cho mà biết đây không phải Thị Nở đâu mà mình với chẳng tớ!

Ấy chết! Mình đẹp thế kia, tớ đâu dám bảo mình là Thị Nở. Tớ là Chí Phèo mới đúng. Mà anh Chí chẳng thích cô Nở nữa đâu, anh Chí thời nay thích những người đẹp phúc hậu như mình cơ. Rõ cái tướng vượng phu.

- Nỡm ạ. – Mụ đỏ mặt, ngồi rút sâu vào trong.

3. Tha hương:

Đang đi, bỗng dưng xe hỏng, phanh gấp, cả một đám người già trẻ lớn bé xô vào nhau bày ra trước mặt ả một cảnh tượng hỗn loạn. Mùi mồ hôi ngày càng nồng, tài xế cười trừ xin lỗi tất cả hành khách trên xe. Đoàn người lũ lượt kéo nhau xuống. Đã lăn bánh được nửa đường, nay khách bơ vơ như hạt bụi trong vũ trụ. Xung quanh là rừng cây xanh um, vực sâu thăm thẳm, đứng trước thiên nhiên, con người lại càng trở nên nhỏ bé.

Ả giữ chặt ba lô, ngồi xuống ven đường. Nom xung quanh hoa dại mọc tràn, trong lòng người bỗng nảy mầm vui. Ai nấy đều hiền hòa hơn rất nhiều.

Cô về đâu đây hả cô? – Ông bế cháu, bắt chuyện với Ả.

Thưa, con cũng không biết nữa ông ạ. Con cứ đi thôi, đi cho khuây khỏa.

Ông lão ngồi xuống, gật đầu:

Phải đi chứ, cuộc đời con người là một cuộc hành hương tìm lại chính mình.

Quê ông ở đâu, thưa ông?

Giọng ông lão chuyển sang rầu rầu:

Quê tôi gốc ở Thái Bình, buồn cười ở chỗ tôi biết nhà mình ở đâu mà không thể về được nữa. Sau chiến tranh, gia đình tôi li tán khắp nơi. Nay về quê nào còn ai, chẳng bằng ra đi cho đỡ đau lòng.

Ả bần thần, thở dài thườn thượt:

Quê con cũng ở Thái Bình ông ạ.

Cô bất trị đấy! – Ông lão nửa đùa nửa thật. – Thái Bình sản sinh ra những con người phục tùng nhất, trung thành nhất, nhưng cũng nổi loạn nhất. Đó là cái nôi của nhân tài, nhưng cũng là mảnh đất của những kẻ điên.

“Thái Bình là đất ăn chơi, tay gậy tay bị khắp nơi tung hoành.” - Ả lắc lư đầu, hóm hỉnh đọc. Đã bao lâu ả không biết vui? Ông lão cười:

Cô ạ, và điều bất hạnh nhất, chính là những kẻ điên và nhân tài thường là một. Họ là một thứ sinh vật kỳ dị của thời đại này, bị nhân loại hắt hủi và chỉ tung hô trong tiếc nuối khi người ta đã nằm dưới mồ.

Một thứ sinh vật kỳ dị… Những câu nói này cứa vào trái tim ả, làm vết thương cũ bật ra, rỉ máu. Xe đã sửa xong, tất cả lại lũ lượt kéo nhau lên, tiếp tục cuộc hành trình. Ả gục đầu vào khung cửa, thiếp dần đi.

Chuyến xe vẫn cứ đi,

Kiếp người vẫn cứ trôi,

Người vẫn phải sống,

Đâu là bến đỗ cuối cùng?

4. Cơn mê:

Sương mờ loãng giăng kín mọi nơi, bao quanh những ngọn cây và lả lơi ve vuốt mấy rặng núi lõa lồ ven hồ nước. Ả cứ thế lặng lẽ bước đi, hai mắt mở to gần như đờ đẫn. Ả đang ở đâu và định về đâu?

Những âm thanh ma quái quyến rũ đầy mê hoặc đang cào xé bên trong cổ họng, chúng đã dập tắt quả cầu lửa mà vị thần Sự Thật gửi trao, không còn gì cả, tất cả chỉ còn lại sự dối trá và lọc lừa. Nỗi đau đớn cuộn lên, ả chụp mạnh tay vào cổ họng của mình, miệng há hốc. Các ký tự điên loạn thi nhau tuôn ra khiến ả phải gập mình xuống mà nôn thốc nôn tháo, đám súc sinh bẩn thỉu kia nhảy nhót khắp nơi, chúng níu áo rồi leo lên không ngừng rót vào tai những ngữ điệu mê hoặc.

Giờ thì ả là ai?

Những bước chân in hằn trên cát, kéo dài đến vô tận. Ả thẫn thờ lê gót, tiếng cười của đám ký tự vẫn văng vẳng đâu đây. Ả bước qua những bãi cát nóng rát, nhìn thấy những đồng cỏ xanh mướt, nếm vị mật đen của đầm lầy, da thịt bị cào nát bởi đám dây rợ và biến dạng vì những biển lửa rực cháy.

Ả cảm thấy sao mà mệt mỏi, muốn nằm nghỉ một lát, chỉ một lát thôi, đám ký tự kia đã thiếp trên vai, trong mơ cũng chẳng buông tha kẻ thù của mình dù trong phút chốc.

Bỗng nhiên ả nghe thấy tiếng gào thét và ngửi thấy mùi gì đó tanh tưởi quanh đây, mùi của bọn quái vật. Ả không muốn bỏ chạy, ả sẽ không bỏ chạy, ả mỉm cười âu yếm đám cỏ xanh dưới thân – Thứ đẹp đẽ duy nhất còn sót lại.

Ả thấy toàn thân đau nhói, thấy mình bị xé nát ra từng mảnh, thấy tiếng cười man rợ và hơi thở hoan lạc của chúng phủ phía trên mình. Nhưng ả không biết mình là ai, dần biến thành một khúc gỗ vô tri vô giác. Mầm mống súc sinh đang sinh trưởng trong cơ thể, bám dai dẳng và hài lòng bên trong chiếc túi ngủ nhuốm đầy đau đớn, máu me, những tiếng khóc, những giọt lệ, những trái tim vỡ nát, những tiếng cười man dại, những vòng xoáy điên cuồng.

Ả cứ nằm đấy, bất chấp thời gian, bất kể không gian. Mầm mống kia lớn dần lên trong sự hằn học, nó sẽ là một con tiểu yêu quái, nó sẽ hút máu người đời, sẽ hành xử như súc vật để duy trì nòi giống. Bỗng nhiên, ả biết đau và muốn khóc, nhưng không hề có lấy một giọt lệ trào ra, không khóc được, ả cười, phá lên cười.

Đứa con ra đời trong sự điên loạn giằng xé, ả yêu thương nó biết bao, nhưng tiếc thay nó lại là một con quỷ nhỏ. Những tiếng hức hức phát ra trong cổ họng, ả cũng không biết mình đang khóc hay đang cười.

“Bóp chết nó đi.” – Đám ký tự cười gằn, ra lệnh. – “Hoặc chị ả hãy treo cổ nó lên cây, thiêu sống nó trong biển lửa.”

Những tiếng này thật mê hoặc biết bao, ả hành động như một con rối, đứa con nhanh chóng hóa thành một súc gỗ khô trong tay, ả nhẹ nhàng đặt nó xuống, ngước mắt nhìn bầu trời thăm thẳm mất đi màu xanh từ lâu, trên khóe mắt đọng hai giọt nước đỏ hồng. Chúng rỏ xuống thi thể cứng lạnh, nảy thành đôi mầm cỏ hoang. Chúng lớn nhanh vùn vụt, phủ kín đứa con, đứa con tan biến dần trong đất.

Ả đờ đẫn nhìn vạt cỏ trải dài trước mắt.

Sao mà nhiều cỏ dại như thế?

Đống ký tự nắm tay nhau, kết thành vòng tròn nhảy múa vòng quanh,, chúng hát:

“Con người và súc sinh,

Cỏ dại mọc lan tràn,

Sự thật và lừa lọc,

Cỏ dại mọc lan tràn,

Phù phiếm, phù phiếm!”

Chúng cất tiếng cười vang, trỏ tay chế giễu ả.

Ô kìa, chẳng phải mặt hồ đang ở phía trước kia sao? Nước hồ thật trong sạch xiết bao, ả thấy bản thân sao mà nhớp nhúa, phải gột rửa cho thật sạch sẽ, phải gột rửa. Ả cười hềnh hệch rồi lại khóc rấm rứt, lôi chiếc gương đeo trước cổ ra, vung tay đập vỡ nó. Những mảnh vỡ nở xòe như pháo hoa đẹp đến khôn tả. Ả khom mình nhặt lấy một mảnh gương, nhẹ nhàng cắt gọn gốc lưỡi, máu cứ thế tuôn ra, ngay cả nỗi đau cũng không cảm nhận nổi. Những tiếng ma quái vĩnh viễn không thể làm ả sợ hãi nữa. Ả đưa những ngón tay xanh xao bôi nhẹ máu thắm lên môi.

“Rất đẹp phải không?” – Ả cúi đầu hỏi đám ký tự.

Thánh hồ đã ở trước mặt, ả giang rộng đôi tay, để cho nước ấm ôm chặt lấy mình. Đám ký tự chới với, chết đuối rất nhanh, xác chúng nổi đầy trên mặt hồ. Ả thấy mình bỗng trở nên thật tinh khiết. Trên cao, mặt trời đã xua tan màn sương, rọi thấu chiếc gương của mẹ thiên nhiên. Ả cứ thế chìm xuống, chìm xuống…