húy đã bắt đầu quen quen với cách sinh hoạt của mình. Sáng sớm ngủ dậy, nấu cơm thật nhanh, gắng ăn một ít, để lại cho mèo mướp nửa bát, còn bao nhiêu tống cả vào cặp lồng rồi tất tưởi đến nhà máy.

- Mèo đừng ra ngoài nhé. Ra ngoài nhỡ có khách họ lại ngỡ tao đi vắng xa - Thúy ngồi xuống cạnh mèo và dặn - Chịu khó trông nhà, chiều về sẽ có quà. Thích gì nào? Một chú cá rô nướng giòn nhé. Có máy bay thì chui qua cửa sổ xuống hầm. Nào, nghe rõ chưa?

- Meo! Meo!

Ngỡ là mèo đã đồng ý, nhưng ra tới đường, quay lại, Thúy thấy nó lẽo đẽo phía sau. Cô dừng lại:

- Sợ à? Tối tao về mà. Vào nhà ngay.

Con vật ngơ ngác một lúc, rồi như hiểu, nó lủi thủi quay về, chạy nhanh lên cầu thang, phốc qua cửa sổ, vào nhà. Ngồi trên bàn nhìn xuống đường, thấy vắng teo, cu cậu buồn, liền nhảy sang giường, nằm cuộn tròn, lim dim mắt, nghĩ ngợi. Chợt nghe có tiếng chim sẻ cãi nhau chí choé trên cành bàng, mèo mở mắt rồi đứng dậy rón rén bước qua bàn, lại bên cửa sổ. Ngước lên thấy mấy ả sẻ cái xoè cánh rung rung làm duyên làm dáng với mấy cậu sẻ đực, mèo trừng mắt nhìn. Mèo đã định lặng lẽ trèo lên cây, thu mình vào một hốc nào đó, rình. Và các ả kia đang mải tí tởn, đừng hòng thoát! Nhưng có lẽ nhớ lời chủ dặn, nên cu cậu chỉ ngồi im bên thành cửa sổ vểnh râu lên dọa. Dẫu sao có lũ chim ấy, vẫn vui hơn.

Hôm nào Thúy cũng đến nhà máy sớm. Song Lâm Khanh còn đến sớm hơn. Vào phòng đã thấy anh ngồi bên bàn. Quê Hà Nội, đất Hải Phòng không quen ai nên anh ăn ở hẳn trong nhà máy.

- À, Thúy đây rồi? - Vừa trông thấy cô, Khanh bỏ tập tài liệu đang đọc, reo lên - Hôm nay Thúy và tôi sẽ lên phòng giám đốc họp nhé.

- Em à? Cần không anh? Em đang rất bận với cái đề tài cải tiến cách hàn ghép sườn tàu cho kịp mà.

- Việc này cũng cần, cần hơn. Phục vụ mấy chiếc tàu hải quân đang đóng đấy.

- Nhưng sao lại không thể là cái Bình, cái Hằng, bác Hạo hoặc anh Sơn. Trong phòng còn bao nhiêu người...Khanh nghĩ ngợi một lúc rồi bảo:

- Nhưng hôm nay anh muốn Thúy cùng họp.

"Anh Khanh để ý đến mày đấy em ạ. Được trưởng phòng quan tâm, sướng nhé" - Đã có lần Bình nói với Thúy như vậy. Song cô không tin, anh ấy thừa rõ là Thúy đã có người yêu. Anh Khanh có lạ gì anh Lê?

- Bác An yêu cầu em à?

- Giám đốc không yêu cầu cụ thể ai cả... Song... anh muốn em cùng dự cuộc họp này - Khanh nhắc lại.

- Vâng, nếu vì công việc.

Hai người lên tới phòng giám đốc đã thấy ông Hạng trưởng phòng cung tiêu, ông Bang quản đốc phân xưởng cơ khí và vài ba người nữa ở đó. Họ vừa hút thuốc lào vừa nói chuyện. Người kể rằng hôm qua thêm một đơn vị pháo nữa về, đào hầm đắp ụ cả đêm; người bảo nghe đâu Giôn-xơn vừa tuyên bố sẽ cho Việt Nam trở lại thời kỳ đồ đá.

Giám đốc An ngồi phía đầu bàn, chốc chốc nghiêng cổ tay xem đồng hồ.

- Anh Hành bên kế hoạch chưa thấy nhỉ? - Ông hỏi.

- Báo cáo giám đốc, đề nghị cứ họp, lão ấy thì hôm nào chẳng đến muộn. Còn phải rửa bát, quét nhà đã. Chưa xong việc, cô ấy chưa cho đi.

Mọi người cười rộ lên.

Lát sau, có tiếng huỳnh huỵch chạy vội dưới cầu thang, rồi trưởng phòng kế hoạch Hành xuất hiện ở cửa.

Trông anh không trẻ mà cũng chẳng già; người đậm, dáng vất vả, khuôn mặt vuông, khắc khổ; chiếc cặp ôm bên nách, miệng vẫn ngậm tăm.

- Ôi dào, trời không nghe đất thì đất phải nghe trời 1. Cô ấy nhà tôi dứt khoát không chịu đưa các cháu đi sơ tán, nói mãi cũng vậy thôi - Vừa ngồi xuống ghế, Hành đã phàn nàn - Kêu là "Anh định đầy mẹ con tôi à? Xuống đó để ăn nước ao, thắp đèn dầu, ngủ cạnh chuồng bò, chuồng lợn cho muỗi nó khênh ra đồng. Tôi không quen sống như thế ". Chà, tôi nài nỉ van vỉ thế nào cũng cứ khăng khăng đòi ở lại. Thôi thì mặc xác cô ấy.

- Liệu có mặc xác được không? - Ông Bang ngồi cạnh đó huých khuỷu tay vào sườn Hành - Tại từ xưa tới nay ông chiều bà ấy quá, bà ấy quen rồi.

- Chiều à? Tôi vừa cho cô ấy cái bạt tai!

Phòng họp cười vang bởi câu nói của Hành và bởi cả khuôn mặt cố tỏ ra quan trọng, cứng cỏi khá hài hước của anh.

- Ông bạt tai bà, hay bà bạt tai ông?

Giám đốc An bắt đầu chủ trì cuộc họp. Ông thôngbáo tình hình sản xuất trong tháng, những việc làm được và những việc chưa làm được.Ông nói thong thả và mỗi vấn đề nêu ra đều có số liệu xác thực. Ông phân tích những mặt mạnh, những mặt yếu với một thái độ khách quan. Và những điều ông yêu cầu với từng phòng, từng phân xưởng là có cơ sở chứng tỏ ông đã nghiền ngẫm và nghiên cứu kỹ những vấn đề đó. Phần cuối, ông đề cập đến việc đóng tàu cho hải quân.

Phòng họp thảo luận sôi nổi. Người đề ra biện pháp này, kẻ yêu cầu đủ vật liệu, đủ nhân lực... Ai cũng nhiệt tình, hăm hở và thấy rõ trách nhiệm. Tuy vậy không ít ý kiến bàn ngang, chỉ nêu khó khăn. Cuối cùng thì tấtcả đều thống nhất là phải làm và sẽ tổ chức làm việc thật hợp lý.

- Như vậy là thực tế đang đặt ra cho ta nhiều yêu cầu ngoài dự kiến - Giám đốc An kết luận - tình hình lại phức tạp, máy bay Mỹ ngày nào cũng vào đánh phá và điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất. Tôi đề nghị mọi sinh hoạt phải đi vào nếp sống thời chiến. Từ nay, không có cái gọi là giờ hành chính nữa. Chúng ta không làm việc theo giờ mà làm việc theo sự đòi hỏi của công việc theo lương tâm người thợ; làm việc theo ý thức của một công dân trước thực tế của cuộc chiến đấu. Nhà máy sẽ làm việc liên tục trong hai mươi bốn giờ liền. Máy bay vào thì phòng tránh, đánh trả, máy bay đi lại tiếp tục sản xuất. Ai chưa ổn định gia đình, tôi yêu cầu các phòng ban, các phân xưởng sắp xếp để họ ổn định. Dừng nhấp nhổm, đừng ngóng chờ; phải xác định cuộc chiến còn kéo dài. Tôi mong các đồng chí từng hộ ban giám đốc bằng cách tổ chức lao động hợp lý ở bộ phận mình và có năng suất.

------------------------------

Chú thích:

1. Đáng ra phải nói: đất không chịu trời thì trời phải chịu đất

Cuộc họp giải tán. Ra ngoài sân, Hành nói với ông Bang:

- Dạng tàu gì mà lạ vậy? Khoang thì chứa hàng, trên boong lại như tàu đánh cá. Ngô chẳng ra ngô, khoai chẳng ra khoai....

- Sao ông không nói trong cuộc họp?

- Mấy cha bên hải quân thật rắc rối, họ tự nghĩ ra cái kiểu tàu kỳ thật. Thay đổi thế thì "kế hoạch” chúng tôi theo sao kịp.

- Ông không rõ là trên Bộ đã có chỉ thị phải đóng tàu theo mọi yêu cầu của Bộ tư lệnh Hải quân à? Mai đây các ông ấy lại sang yêu cầu đóng tàu đuôi vuông, đầu tròn không chừng...

Chờ mọi người ra hết, Thúy mới lần xuống cầu thang.

- Việc cải tiến cách lắp ghép khung tàu của cháu đến đâu rồi? - Giám đốc An bước kịp cô và hỏi.

- Dạ, cũng còn vài vấn đề kỹ thuật cần xử lý nữa ạ.

- Sắp tới cháu sẽ cùng với Lâm Khanh tính toán và sửa đổi một số chi tiết trên mặt boong như đã bàn trong cuộc họp; kỹ thuật phái đi trước một bước, bận đấy, vất vả đấy

- Cháu sẽ cố gắng ạ.

- Cháu sinh hoạt thế nào? Ở một mình buồn lắm hả? Có sợ không? Bác chưa lại thăm cháu được đấy, bận quá nhưng bác hứa sẽ tới. Nhất định thế.

- Mời bác lại chơi. Cháu có con mèo ngoan lắm.

- Thế à, nuôi cả mèo cơ đấy.

- Nó là bạn của cháu. Bác ơi, cháu định mang tài liệu về nhà, tranh thủ làm thêm ban đêm, được không ạ?

- Mang bản vẽ về nhà? Riêng cái sáng kiến của cháu thì được. Còn tài liệu xung quanh việc thiết kế tàu thì... cháu cũng biết đấy, dù là dạng kiểu gì, đây cũng là tàu quân sự, làm những việc quân sự. Chẳng phải là bác không tin cháu...

- Dạ, cháu hiểu.

Buổi chiều, trước khi về, Thúy rẽ qua ụ tàu. Cô đi một vòng rồi lại chỗ tổ thợ hàn.

- Mày đấy à, Thúy! Lại đây! - Trông thấy cô, chị Huệ ngừng tay hàn - Thế nào, ở một mình buồn lắm hả? - Chị kéo Thúy ngồi xuống một khung sắt - Dạo này gầy đi đấy. Hay là lại đằng chị ở cho vui?

Thúy cười:

- Vậy thì anh Cựu sẽ kiện em!

- Ôi dào, cái lão Thiên Lôi ấy đứng hò hét suốt ngoài bến phà, có đêm nào chịu ngủ ở nhà. Chị bảo thì gắt ngậu lên: Cô đừng tường cái việc đóng tàu của cô mới quan trọng. Vấn đề đảm bảo giao thông cho bộ đội, cho nhân dân trong tình hình hiện nay là việc quân sự mang ý nghĩa đặc biệt. Cầu phà là mạch giao thông Vậy nhưng sau mỗi trận bom, lại lật đật tới nhà máy tìm chị. Lo mà!

- Em đùa vậy thôi, em ở một mình quen rồi, có chú mèo mướp nên đỡ buồn. Với lại không thể bỏ nhà mà đi được Thỉnh thoảng cái Bình lại đằng em. Nó mà đến thì mồm miệng liến láu, chuyện suốt đêm. Cu cậu đang vui, khi người ta yêu người ta thấy vui chị ạ.

- Cô thì sao?

- Em thì buồn. Anh Lê em có mấy khi về đâu, chị. Còn anh chàng Nam của cái Bình tuần nào cũng rẽ qua. Những hôm ấy anh chị ríu rít cả ngày. Nhưng dạo này anh Nam cũng bận rồi, đi xa rồi. Cái Bình nhớ đến úa cả người... Cháu về dưới bà có ngoan không, chị?

- Nhắc tới cháu lại nhớ. Hôm nọ anh và chị có về thăm, lúc chị đi, cu cậu bíu chặt mẹ, không muốn rời. Chập chừng rồi. Hay cười lắm, khi cười, mắt tít lại như mắt bố. Đêm đêm nằm nhớ con không nghỉ được - Chị Huệ cười, nhường lại đưa tay áo lên quệt ngang mắt - Nhớ con, lại thương chồng, em ạ. Hồi đẻ cháu, anh vui lắm. Hễ về đến nhà là sà vào với con, hôn hít bế ẵm. Đêm nghỉ, chốc chốc lại nhổm dậy xem chừng con có bị chăn đè lên mặt không. Nó mà ho vài tiếng là cuống lên, rồi cà riềng cà tỏi với chị rằng không biết giữ ấm cổ cho con. Thì em tính, lấy nhau ngần ấy năm, bốn mươi tuổi rồi mới được một mụn con, mà cũng chạy hết thầy nọ thuốc kia dấy chứ. Tuần đầu đưa cháu về cho bà, hai vợ chồng ngẩn ngơ, buồn dứt. Anh ăn rồi lại ra bến phà, lầm lầm lì lì. Đàn ông họ gan, không như chị em mình,nhớ con đấy nhưng chẳng nói ra đâu.

"Thật tội chị, em thương chị quá chị Huệ ơi " – Thúy cầm tay chị Huệ.

- Mỗi người một cảnh, chẳng ai giống ai...

- Chị phải hàn cho xong chỗ này đã - Chị Huệ đứng dậy - Phải tranh thủ những lúc chưa có báo động em ạ. Nghe nói bên hải quân yêu cầu hạ thủy tàu gấp phải không Thúy?

- Vâng, việc quân sự mà.

- Họ đã yêu cầu là cần đấy. Chị em mình mỗi người phải gắng một phút.

Ra khỏi cổng nhà máy, Thúy vòng xuống chợ mua ít thức ăn rồi về nhà.

Mèo mướp thấy chủ vào, mừng rỡ nhảy tới, cuống quýt cọ người vào chân Thúy.

- Mày không ra ngoài chứ? Ngoan lắm! Lại bỏ mứa cơm à? Không có thức ăn hả? Đừng cuống lên thế, biết mày đói mà. Tao đã mua cá đây, nhưng kho đã, chốc nữa sẽ ăn bù. Bây giờ có thể chạy xuống sân phơi một lúc cho thoải mái, nhưng đừng đi xa đấy... Hiểu chứ?

- Meo! Meo!