Những gì làm bạn đau khổ sẽ dạy bạn nhiều điều.
Benjamin Franklin
ePub
A418 Tạ Từ Cách Mạng
T
heo định nghĩa của Bộ chỉ huy, căn cứ đã được hiển thị. Địch sẽ còn oanh đào, rác đi lại nhiều lần nữa. Sáng ra tất cả đều được lệnh chuyển cư về căn cứ hai, ở bên kia biên giới Miên thuộc tỉnh Mimot.Chúng tôi được lệnh vào buổi sáng. Tôi lo thu vén đồ, tài nguyên chất gom thành đống để chờ lực lượng cảnh vệ đến chuyển đi.
Giữa lúc đó, Hoà, không biết ở đâu lù lù dẫn xác xác về, tay cầm mấy miếng giấy mỏng đánh máy, đứng ở bờ giao thông hào, gọi tôi:
- Tư Hùng ơi! Anh đã được command đi xuống I-4 nè!
Tôi đột nhiên nói chuyện. Một nơi thảnh thơi bất ngờ. Tôi không bao giờ mong đợi được đến.
- Sao? Sao anh? Đi công tác xuống ngay bây giờ? sao? sao anh?
- Bộ anh tưởng tôi nói gạt anh sao? Thật mà! Công việc đáng tin cậy này là công việc của tôi, nhưng, như anh thấy đó! Quần áo, đồ giáp tôi, bom nó ăn hết rồi, làm sao đi được? Nên, tôi báo cáo cho anh Ba để anh đi thay. Giấy giới thiệu, giấy đi đường tôi vừa lo xong anh đây!
Tôi muốn nhảy dựng lên vì xúc động. Tôi nghe mình nhẹ nhàng phơi phới tưởng nhẹ có thể bay bổng như chim. Tôi chỉ có thể hiểu được nguyên vì sao. Hơn ba năm 6 tháng rồi, còn gì nữa! Tôi đã tính từng ngày, từng năm tháng của thời gian đi.
Lặng người đi một thoáng, tôi đóng giọng, chạy chạy hỏi
- Tôi có biết công việc gì mà làm ở đâu?
Hòa nhảy qua giao thông hào, đi về phía tôi:
- Đừng lo! Anh giữ giấy tờ đi rồi tôi báo cáo lại chút xíu là anh ấy liền kề!
- Tôi đi với ai? Và cái nào đi xa hơn? Công tác gấp lắm không?
- Đương nhiên là gấp! Anh sửa soạn đi ngay bây giờ. Cùng đi với anh, có hai đồng chí cảnh bảo vệ theo bảo vệ cho anh. Hai đồng chí đó là anh Ba Long cho mang chỉ công tác từ căn cứ hai về cách đây một giờ. Hiện đang chờ ở Phòng Trực tuyến.
Hòa đưa tôi tất cả các tờ báo trên tay anh ta:
- Có hai công tác. Công tác thứ nhất là liên hệ với các đoàn công tác «Nghiên cứu kế hoạch chống xúc tác dân gian» ở các xã ven quốc lộ I, thuộc quận Trảng Bàng. Nhóm công tác có quản lý bộ quản lý của mình phối hợp với Trung Giao Cục, Hội đồng Cung Cấp Trung Giáo và Tỉnh Tây Ninh. Anh đến đó đúc kết quả nghiên cứu tập luyện đầu mang về đây lên cho anh Ba Long. Hiện nay Ban Chỉ huy của Đoàn công tác đang đóng tại xã Gia Lộc. Lộc Hưng hay An Tịnh gì đó. Đến đấy, cung cấp địa phương họ sẽ đưa anh đến gặp Đoàn công tác.
- Còn công tác thứ hai?
- Việc thứ hai là liên hệ với cơ sở thu mua của Hậu Cần Khu B, Đoàn 82 đấy, mua một số máy móc công cụ cho bộ phận B12. Bảng danh sách các món cần mua, anh đang cầm đó.
- Rồi biết cơ sở thu mua của đoàn 82 đâu mà đến?
- Xuống dốc đôi, anh Giảm liên lạc với Ban Chỉ huy đoàn 82 trước. Anh Ba Thắng, anh Tám Cường sẽ hướng dẫn anh đến vùng Phước Hiệp ở địa phương trình bày số 1 cơ sở thu mua. Tóm tắt lại, công tác chính của anh là công việc của Đoàn công tác «nghiên cứu kế hoạch căng căng tác dân gian». Công việc liên hệ với cơ sở thu mua là công việc hợp nhất. Vì cơ sở thu mua cũng ở gần đó.
- Nhưng...
- Nhưng gì? - Hoà hỏi.
- Nhưng tôi đâu biết đường đi nước bước từ đây xuống căn cứ đoàn 82 cũng như I-4?
- Anh đừng lo. Hai đồng chí cảnh báo anh Ba gửi về, có một bộ đồng quản lý B. Chư vị đó là thổ công, đi công tác I tư đi đi về như chợ đi. Đoàn 82, anh ta cũng đã tiến tới hàng chuối lần.
Tôi thở phào nhẹ nhõm. Tôi ngâm như miễn cưỡng nhận công tác, trách nhiệm Hòa:
- Anh ác quá! Công việc của anh, anh lại mạnh mẽ cho tôi. B1 bộ hết có thể rồi sao, anh đề nghị tôi, ác vậy?
Hoà cười:
- Quanh năm trong suốt tháng anh ý đi đâu. Nhân dịp này anh cũng nên đi về tôi tư một lần cho biết mũi pháo bầy với người ta. Chúc mừng anh bình an. Đừng đi luôn nghe! Ở lì dưới đó để ở nhà phải làm lễ truy điệu thì buồn lắm đó.
Tôi nụ cười, cho tất cả giấy tờ vào túi áo bà ba đen, không cần xem lại.
hơn ba năm nay, cái điều mà tôi ao ước chờ đợi không bao giờ đến. Hiện tại tôi không ngờ tới, nó lại đến.
Năm sau chiến dịch Đồng Xoài, trên đường về căn cứ Bộ Chỉ huy R. Ngang lộ 13 tôi đã thực hiện một cuộc đào thoát nhưng không thành. Còn nữa, tôi phải nằm mãi mãi trong lòng đất lạnh giữa rừng sâu Khu A.
Tôi đã chịu đựng cái vui hồn nhiên giả tạo, đếm thời gian đi qua cho đến hôm nay. Có lẽ chính nhờ sự kết thúc cần thiết đó, đạt được sự thành công bất ngờ hôm nay. Tôi được giao cho một công việc ở khu vực quốc gia hiển thị số 1. Một khu vực gần ninh mà những bộ phận này không thể tin cậy được nhưng không bao giờ được phép bén mã hóa.
Tuy nhiên ngoài mặt làm ra vẻ miễn cưỡng, đi thoát với Hòa, nhưng trong lòng tôi không sao miễn kể. Lâu nay, ý nghĩ giải thoát khỏi cái quái vật quỷ thần điên cuồng này, tôi đã gói Gim, giấu giếm nén xuống tận đáy lòng. Chất chiết nén chứa gần như hơi thở, thải ra chờ đến phút xì ra.
Tôi gần như không chỉnh sửa gì cả, đi ra giao thông hào hứng Chiếc xe đạp lên, xóa chiếc váy bồng bồng quần sau «bọc-ba-ga».
Tích hợp bước thử nghiệm với giao diện hiện tại:
- Hiện tượng này, anh tha hồ mở chiến dịch bồi dưỡng ăn hút rồi nhé! Thì phải cảm ơn tôi đấy nhé!
Tôi cười:
- Cảm ơn anh! Nếu không gặp tai nạn ở tôi tư thì sẽ còn cảm ơn anh nhiều hơn nữa. Thế nào cũng có quà cho anh.
Tôi hướng dẫn xe đạp ra đường:
- Chào anh nhé! Vĩnh biệt anh nhé!
- Bậy nè! -Hoà càu nhàu- Ông đừng có nói bậy vậy! Sao lại vĩnh biệt?
- Thì phòng hờ vậy mà!
- Cái ông này bất kỳ lúc nào! Ông làm như đi là...đi luôn.
Tôi leo lên xe đạp, đưa tay ra hiệu từ giã Hoà một lần nữa rồi phóng đi.
Hai đồng chí cảnh bảo vệ đang chờ tôi ở Phòng Thường Trực. Tôi ra đến, đồng chí B đưa ra lời giải đáp cho tôi và hỏi ngay:
- Báo cáo anh, mình đi ngay bây giờ?
- Ừ! Tôi nói. Đi ngay! Nhưng tối nay mình nghỉ ở đâu? Ăn đường dọc nào? Tôi giao tiếp cho anh quyết định điều đó?
- Dạ!
Sau khi «hội ý» chớp nhoáng với anh ta, cho biết những công việc mà tôi sẽ làm, anh ta vẽ phác cho tôi một lịch trình. Theo đó, tối nay chúng tôi sẽ đến Suối Đôi, nghỉ yên bình nước, làm việc với Ban Chỉ huy Đoàn 82. Sáng mai lên đường qua sông Bà Hão, đến Bến Củi vào quãng giữa chiều.
Nghỉ lại đây một ngày bồi dưỡng bồi dưỡng sức mạnh, sau đó sẽ đạp xe đi một mạch đến cơ sở mua sắm của đoàn 82 ở Phước Hiệp. Tại đây, hãy liên hệ với địa phương để tiếp tục xúc tiến với đoàn công tác «nghiên cứu kế hoạch căng căng tác dân gian».
Thế là chúng tôi lên đường nhiều năm rồi không có dịp đi đâu xa bằng xe đạp lần này leo lên xe tôi cảm thấy thỏa mãn thông thường. Tôi dây thắt lưng có bình tấn và súng ngắn ở ghi đông. Luồn theo bóng vượn điểm lỗi một chút nắng nhạt xuống đường mòn, xe tôi vun vút lao ra khỏi căn cứ Bộ Chỉ huy Ba Cục.
Gió mát, không khí thoải mái thoải mái, cộng với niềm vui vô hạn giữa lòng tôi. Tôi quên đi mất sau lưng mình còn có hai đồng chí cảnh vệ cót đi xe theo. Tôi rướn người lên, đạp mạnh như những tay đua đường trường. Miệng tôi huýt gió theo giai điệu nhạc «Cầu sông Kwai» mỗi lúc càng lớn với niềm vui vô tả.
Ngủ một đêm ở căn cứ tập 82, sáng dậy chúng tôi tiếp tục lên đường. Đường đi đầy những hố bom B52 trải dài.
12 giờ hơn, chúng tôi bắt đầu đạp xe quẹo vào con đường đá đỏ. Vườn cao su Bến Củi đây rồi.
Đường lớn,mở rộng thang. Cao su từng hàng, từng hàng chen nhau chạy dài tầm mắt. Bốn bên toàn cao su, cây thẳng, vỏ xù xì, xám ngoét, bên trên vòm lá xanh rì mát rượi. Những cao su đóng phiu, dưới gốc hoang hoang không cỏ. Xa xa, mấy phu bơm mủ lác đác xe đạp băng ra đường.
Qua khỏi khu vực xung quanh, nhìn về cuối đường, chợ Bến Củi hiện ra trên khoảng đất trống dưới ánh nắng chang. Chân tôi mệt mỏi, nhưng giờ cảm giác đó không còn nữa.
Bến Củi không khác một thị trấn nhỏ. Còn những dãy phố thông, Tường sơn trắng, dân cư đông đúc với những tà áo màu xanh đỏ trắng vàng nhắc nhởn như đàn bướm.
Ngoài ra còn có đường đá mở rộng, xe hơi, xe gắn máy, xe lam chạy đi chạy lại. Hai biệt thự kiến trúc thật đẹp với những giàn hoa leo, kín cổng cao như đối đối với chiến tranh.
Đặc biệt nhất là nhà máy bơm với những máy chạy xình xình, khói nhà máy ống thoát khỏi bong bốc lên cao. Rồi lầu nước cao vợi, rồi sân tráng xi-măng với cả một dãy nhà xe thứ bảy đậu thành hàng.
Dù ở đây nhân dân quen nhìn «giải phóng quân đội», nhưng khi thấy tôi và hai đồng chí cảnh vệ kẻ mang súng ngắn, người AK, CKC quẹo xe qua dãy nhà đầu, ai ai cũng là người đưa mắt nhìn, tò mò, sợ hãi. Đồng chí B ph, AK mang trước súng, kích thước xe vượt lên trước, Khùng vào một đường phố thu hẹp, bảo tôi:
- Anh theo tôi!
Đến trước căn phố có trồng giàn hoa giấy trước ngõ, một thiếu phụ tuổi ngoài ba mươi đang liều thuốc trước sân, anh ta ngừng xe gọi ta:
- Chị Hai! Mạnh giỏi chị Hai!
Chị Hai nhìn ra, cười xã giao:
- Dạ, chào cậu! Bạn mới tới?
- Dạ! Tôi đi công tác ngang đây, Bé xin chị cho nghỉ giúp một bữa nghe chị?
Chị ta ngập ngừng một lúc:
- Người bạn thắc mắc, khép lại biết... phải nói sao...
- Phục vụ tôi xin nghỉ nhờ một bữa thôi mà! Mai tôi đi sớm. Hồng có gì đâu mà chị sợ! Vậy thì đừng mấy lần trước tôi đi mua hàng tiếp sản phẩm, xuống đây chị cho nghỉ nhờ đó thì sao?
- Trước khác, lúc này khác. Lúc này trả lời lắm lắm ơi! Sử dụng sợ hãi....
- Hổng sao đâu mà! Chị ừ đại cái đi!
Chị ta ừ một cách miễn cưỡng:
- Ừ!..Mà hể có động tĩnh gì mấy cậu phải ra khỏi nhà tôi ngay.. Chủ cậu cũng biết đây là làng hai. Từ đây ra làng có ba cây số. Rồi từ làng một đi qua Dầu Tiếng cũng có ba bốn cây số nữa thôi. Dầu kế hoạch một bên, rồi còn trực thăng bất tử, đặc biệt kích nữa đừng! Tui là dân chúng mần ăn, ai kêu cũng phải dạ. Chủ cậu ở nhà tôi tố, nghiệp tôi lắm!
Đồng chí B cảnh báo của tôi chậm rãi đưa xe vào sân:
- Hổ sao! Tôi đảm bảo với chị mà! Thôi, mình vào nhà chị Hai nghỉ, còn ăn cơm nước nữa, anh Tư!
Vậy chúng tôi đưa xe vào nhà. Liệng đồ, bồng bềnh được xuống chiếc divan bằng gốc yên tĩnh độc nhất ở gian nhà trước, anh B phó cảnh bảo vệ tôi:
- Báo cáo anh, bây giờ anh ở nhà nghỉ, tắm rửa lần đi. Để hai đứa trẻ tôi cỡi xe đảo một vòng qua mấy cái quán, kiếm mua đồ ăn về làm cơm.
Khi say, trước khi đến đây, tôi để ý thấy mấy quán phở, cà-phê, hủ tiếu ở đầu ngõ nên tôi nói ngay:
- Không cần đâu! Cô em mình kéo nhau ra quán, ăn phở hay hủ tiếu gì đó cho tiện. Công việc nướng mất tích. Coi có cái món gì lạ, mình làm một chầu bia cho nó sướng cái miệng. Đã gần bốn năm rồi tôi chưa biết mùi bia đó.
Anh ta xum xoe:
- Dạ, báo cáo anh, để buổi chiều hay tối mình hãy đi anh Tư! Bây giờ mới mười hai giờ, còn sớm! Từ giờ đến bốn chiều còn phải đề phòng thăng nó bắn bất tử. Lang thang ngoài quán rồi uống nhẹ ngủ quên, nguy hiểm lắm anh Tư! Để tôi mua đồ về nhà nấu cho chắc chắn.
Hai đồng chí cảnh bảo ra khỏi nhà, tôi men ra hàng hiên làm quen với chị chủ nhà, thăm tình hình ở đây. Nghe nói Dầu Tiếng ở cách đây không xa...
Tôi lên tiếng:
- Dạ, anh Hai đâu vắng rồi chị Hai?
Ngẩng lên nhìn tôi giây lâu, chị ngập ngừng:
- Ảnh mất rồi cậu ạ! Mất trong...đợt dân công bên Dầu Tiếng hồi trước Tết năm hồng.
- Ủa! - Tôi ngạc nhiên- Thì ra anh Hải đi dân công!
Tôi nhớ đến Hòa kể chuyện bị bom B52 lần đó ở Hồ Đá. Tôi hỏi tiếp:
- Chắc chắn anh B52 sẽ không làm gì? Phải không chị?
- Vâng!
- Anh chị bây giờ được tất cả mấy cháu?
- Được 6 đứa rồi cậu ạ! Giàu lớn nhứt năm nay mới mười tám cánh. Ôn nhỏ nhứt mới bốn tháng.
- Chà! Như chăm chăm chăm lắm mới nuôi nổi đứa cháu. Tôi nghiệp chị!
Chị thư giãn xuống, mân mê trái đỏ trong tay:
- Hai đứa con lớn của tôi phải cho nó nghỉ học để phụ đi gọt mủ với tôi, nuôi mấy em nó. Nhưng mới tháng rồi, người ta ở đây bắt nó phải vô du kích, vác súng trường bá đỏ đi tối ngày...
Khung trời này nó là thế. Chế độ này là thế. Nó trở thành một quy luật bắt buộc, một quy luật bất dịch. Ai có thể làm việc khác. Bằng lòng hay không bằng lòng, muốn hay không muốn cũng phải chấp nhận thể thức mà người ta chỉ định cho. Lớn nhỏ gì cũng phải vào kích thước.
Nếu không chỉ cách bỏ nhà, bỏ xứ, dẫn dắt nhau về một phương trời khác. Không thể đi thì chấp nhận. Thế thôi.
Tôi bắt đầu đi sâu vào những vấn đề mà tôi đang thắc mắc:
- Trước giờ ở đây, yên ổn chớ, chị Hai?
- Cũng không yên đâu bạn! Thực tế cũng được chụp hoài. Cơn sốt bên dầu Tiếng họ cũng kéo qua, suối theo nhiều lô cao su. Phía này là làng 1 rồi Dầu Tiếng. Đường chạy thông tin. Xe đi một phút tới đây rồi. Ngược lại thì Trường Mít, Bàu Đồn, cách năm, bảy cây số, giỏi lắm là một giờ đi bộ.
- Nhưng du kích có canh gác đừng chị?
- Nhiều lắm cậu! Họ đào đâu ngoài đường, ngoài bụi. Ngoài số du kích, còn có ninh nữa. Họ giả dạng làm phu phẫu, đi bắt cua, bắt ếch để xét hỏi những người lạ mặt ra vô nơi đây.
Chị bước vào hàng tránh nắng, đứng đối diện trước mặt tôi:
- Như hôm kia tôi đi mua cá ở suối ông Hùng, mấy ổng núp trong bụi thình nhún nhảy ra chận đường hỏi giấy kiểm tra làm tôi hết hồn hết vía. Trước đây có lịnh cấm, mấy cậu đâu có ai được thả lại Bến Củi này nghỉ yên đâu. Bây giờ canh gác năm tầng thứ bảy, nên bỏ bất kỳ hạn chế nào. Nhưng mà trả lời bắn súng thì phải cuốn gói liền kề.
- MỘT!...
- Cách đây bốn năm bữa ăn gì đó, có hai cậu tân binh đâu ở trên rừng xuống dưới này, trốn ra Trường Mít bị du kích họ bắn chết, kéo xác về bỏ ở ngã tư đằng sau kia. Cả ngày không tích trữ được gì. Trông thảm làm sao!
Trời đang nắng đỉnh điểm lại trước mắt tôi. Cái ý tìm nghĩ đường về Sài Gòn qua ngõ Dầu Tiếng hay Trường Mít của tôi tắt ngóm. Tôi biết không thể nào thoát qua cái lưới kiểm soát, canh gác ở đây được nữa rồi. Hồ hồ, tôi là một người xa lạ, không thuộc đường đi nước bước ở đây.
Đành chỉ còn chờ, còn hy vọng đến khu vực ven quốc gia hiển thị số 1. Mong rằng may mắn sẽ đến với tôi. Trời không yên nỡ bắt tôi phải kéo dài sự phiền não phiền miên, vô vọng hay sao?
Tôi bắt đầu lên. Bên ngoài, cái nắng oi ả của buổi chiều, nổi sao chớp chờn trên đường đá đỏ.
° ° °
Sau một đêm trằn trọc, lo âu không ngủ, sáng tôi dậy thật sớm. gọi hai đồng chí cảnh vệ cùng dậy ra quán ăn điểm tâm và lên đường đi sương đường còn lại. Theo đồng chí B cảnh quan bảo vệ cho biết thì nếu không có gì trở lại, im lặng là 7 giờ tối hôm nay, chúng tôi sẽ đến cơ sở thu mua của Quân đoàn 82, đóng ở Phước Hiệp.
Ánh sáng vừa phải. Chúng tôi xây dựng xe trước quán. Trong hủ tiếu thu hẹp, qua hai quán đèn dầu hỏa leo lét, xung quanh mấy cái bàn gỗ dài chân, ọp đẹp cũng có hai cụ già mặc áo thun lá, phơi những cánh tay trần xương xẫu, đen ngồi khề khà với ly rượu đế mặt trước.
Và năm sáu cán bộ, sĩ chiến mặc quân phục vải ta đen, súng AK, Carbine, vòng giảm dần ngổn trên bàn, sì xuống húp nhiều tô hủ tiếu khói khói. Mùi hành tiêu thơm phức hợp bay ra. Tôi đã thanh lọc mà chưa muốn vào.
Anh B thì thầm vào tai tôi:
- Chủ nhà này không chắc chắn ở công trường 9. Nếu không, cũng đám đông sản phẩm tiếp theo của vài đơn vị của mình trên R xuống mua hàng mua thực phẩm tải về.
- Trong quán chật rồi, còn chỗ nào mình ngồi? - Tôi nói.
- Kệ...anh Tư! Chen chúc ngồi đại. Ăn nhanh, còn đi sớm anh. This time is a nguy hiểm lắm đó! Mình mà còn chàng trốn ở đây, có gì thì dễ dàng «qua phần» như chơi!
- Gì ghê vậy ông?
- mà, anh! Sáng sớm là lúc tôi đặc kích ở Dầu Tiếng hay Trường Mít, Bàu Đồn hay chiến kích bất tử lắm. Trực tiếp nâng nó lên hoặc chụp vào lúc này. Vô anh!
Tôi không nói gì, bước vào quán.
Sau khi mỗi người đổ vào Bụng hải tô hủ tiếu, một cốc cà phê sữa, tôi đứng dậy trả tiền và mua thêm một bánh bảo, giao cho cậu cảnh bảo mang theo, phòng nửa buổi nửa buổi.
Anh B phóng to đường dẫn trước đó. Chúng tôi rời Bến Củi lúc 6 giờ sáng. Băng qua nhiều lô cao su, bắt đầu đau khổ trong rừng, theo đường mòn đi về hướng đông. Hai bên đường toàn tre gai và những cây tạp, với những lỗi bom, vũng đại bác loang lỗi.
Nước mưa dậy sinh, ngập nước. Chúng tôi cứ kiên cường đi xe với nỗi lo sợ vu khí, không biết pháo ở Dầu Tiếng «câu thăm» giờ phút nào thông suốt trên quãng đường tôi đang đi đây.
Cặp theo sông Sài Gòn, chúng tôi lần lượt như qua xóm Bà Nhã, Sóc Lào, rừng Bời Lời, rồi Cầu Xe, cho đến 6 giờ chiều thì đến địa phận xã An Tịnh - một xã dọc động theo hai quốc gia lộ số 1. Tai tôi nghe tiếng cơ xe rù rù chạy trên đường. Và ba bên phía sau tiếng pháo 105 nổ đì đùng.
Ngồi bên bờ ruộng nghỉ chân mười phút, tôi hỏi anh B phó cảnh bảo vệ của tôi:
- Bộ đây gần đường số 1 lắm sao anh?
Anh ta nói một cách thư giãn:
- Dạ, đâu có xa xôi gì anh! Hai cây số đường chim bay giống nhau.
- Vậy đồng mạch của vương đâu có xa?
Anh ta cười, đưa tay chỉ một vòng:
- Nè, con đường này nè, chạy thẳng ra bó Mới, cách chợ Trảng Bàng nhẹ một số cây. Xế xuống phía dưới này nhẹ nhàng bảy thước là Trảng Dầu. Dưới nữa là Suối Sâu. Cầu Chùa đường số 6, Suối Cụt. Đường số 6 nó chạy tọt về phía này nè, đồng Trung Hoà ở đó. Nói tóm tắt chỗ mình đang ngồi đây, chúng ta xung quanh toàn bộ là tổng hợp. Theo địa hình, mình đang ở giữa bụng một chữ U. Anh chán chưa?
Tôi cười. Tôi đã ao ước, đang chờ đợi, mong muốn được đến nơi này, thì giờ đây tôi mừng chứ sao tôi lại chán nản? Nếu có nỗi buồn là nỗi lo âu trước giờ phút chỉnh sửa «tháo ghi cửa sổ» lại bị tai nạn vậy thôi.
Rằng có chết thì chết quách ở trên rừng cho xong rồi chứ đã đến đây, sắp sửa đến Sài Gòn mà bị pháo, bị bom thì buồn không sao kể. Nếu không chắc chắn thì đó là ấm ức không người.
Tôi không trả lời câu hỏi thêm của anh:
- Từ đây đến Phước Hiệp, cơ sở thu mua đoàn 82 gần xa anh?
- Gần rồi, nhẹ nửa giờ đạp xe thôi.
- Anh bảo địa hình, vị trí mình đang ngồi ở giữa bụng chữ U, thế mình đến Phước Hiệp, nó là chữ gì?
- Chữ O. Đường số 6 và quốc tế số 1 tạo thành một hình tam giác, mà mình thì ở góc góc tam giác. Cách đường số 1 nhiều lắm chừng một trăm thước. Xe chạy ngoài đường, xác định lồng tiếng.
- Nguy hiểm quá! Nửa đêm đột ngột sẽ chạy vào bất kỳ ngõ nào?
- Chun xuống hầm bí mật!
- Nếu mình đang ngủ không hay đáp ứng thì sao?
- Thì mình ngủ luôn.
Tôi biên soạn miệng, lấy gói thuốc Ruby vừa mua ban sáng, đưa cho mỗi người một lần. Anh ta đốt thuốc hít một hơi thở thật dài. Vở hả hê, thống khoái hiện trên đôi mắt lim mờ. Anh ta nói như trong mơ:
- Như đường đi từ chiều đến giờ đó, anh thấy vùng này toàn là ruộng trống. Vườn chia thành từng cụm, từng khoảng giống như những cù lao. Địa điểm ở đây đều như vậy hết. Từ đây đến Phước Hiệp mình còn phải băng qua hai khoảng đồng trống nữa. Mùa này lại thổi vào mùa nước, không biết đường đắp có kích thước xe được ở đây!
- Găng ha!
- Võ hay không căng thẳng gì, khi đã đến đây, mình chỉ có mỗi cách giải quyết là đi tới, chấp nhận...
Mặt trời lẩn vào trong đám mây ở cuối chân trời, bên kia đường quốc lộ số 1. Ven cây xa, khói trắng, phủ mờ. Cô nhà nhà nóc trắng, nóc đỏ như ẩn như hiện qua làn sương sương nhạt, xa xa.
Tiếng «đề pa» của đại bác ở đồng Trung Hòa nghe rõ mồn một, bắn vào hướng Lộc Thuận, Hố Bò, dọc theo sông Sài Gòn. Ở đường nam quốc lộ, súng đại liên cũng nổ súng, từng loạt ngắn.
Nơi tôi ngồi đây là đường bồi, hun hút dài xuống hướng đông, câu lạc bộ giữa ruộng nước, lúa non vừa được cấy. Tiếng nhái bầu cử kêu «nhắc nhen, nhắc nhen» nghe sao buồn lạ.
Tôi nhớ những ngày còn bé trên quê hương tôi. Những buổi chiều mưa tạnh, sau khi ở trường về, tôi ăn cơm thực nhanh để chạy theo Hinh - người chăn trâu cho nhà tôi - ra đầm bờ biển câu, bơi dài trong lúa mới đánh Đòn Đòn.
Tiếng cá lóc mắc câu, quẩy xổn xổn, tiếng kêu giả lập giữa lúc trời nhá nhem tối, là một âm thanh vui thú. Tôi nghe buồn. Tôi suối, ào ạt trong lúc sảng khoái trà cùng cực. Khoái nhất những lúc cá quẩy, kéo ngọn cần câu ghịt mặt nước. Và tôi rút câu lên. Con cá lóc để đánh bóng chuỗi nhảy trong bàn tay của tôi.
Tôi vừa la om, nhảy kích thước nhưng cũng vừa đột phá nghĩ cách trả lời dối với má tôi, để người không biết tôi đã cãi lời theo Hinh ra ruộng cắm câu, chân cẳng đầy sình, Quần áo ướt mem. Thời thơ ấu đã qua rồi. Nó chỉ còn dư thừa của một giấc mơ qua nhiều năm.
Tôi đốt thêm thuốc nữa. Khói tản mạn bay theo sóng gió nhẹ. Giờ phút này, ở Vĩnh Kim xat kia bên bờ Cửu Long giang sóng sóng, ba má tôi chắc chắn ngồi thơ thẩn trên băng đá trước sân, ngước mắt nhìn trời, thương nhớ đến tôi, mấy năm trời biền biệt, không thư từ, tin tức, không biết đường đời trôi nổi sống chết ra sao?
Và hai em tôi... Cúc đã tốt nghiệp chưa nhỉ? Đã đi dạy học ở đâu? Đã được chồng chưa? Hơn ba năm trời nay, biết bao nhiêu là thay đổi? Không có khoảng thời gian này đã đưa tay bồng bềnh về phía sau. Còn dũng học hành đến đâu...
Hiền tôi đó. Hiện tại em đang làm gì Hien? Em đang chờ đợi anh? Vết thương của em, ừ, vết thương...lưu niệm! Cách giải phóng miền Nam thần công lao cho em đó. Em có biết rằng chỉ một vài ngày nữa là anh về với em không?
Anh đang ngồi đây, anh đang nhớ em. Nhớ nhiều lắm lắm. Điều này không ai ngờ, không ai biết, nhưng anh biết, chúng mình biết, phải không em? Nếu một vài ngày nữa mà anh không về thì...em ơi! Em mất anh vĩnh viễn rồi! Anh phải được xác định trên đường quốc gia...
Lại một tràng đại liên dây nổ, tôi trở về thực tại. Tôi nghe nóng bờ mi. Điếu thuốc trên tay cháy gần đây.
Tôi đứng dậy:
- Thôi, mình đi thôi. Tối đến nơi rồi!
Anh B cảnh báo cũng đứng dậy:
- Nửa giờ nữa, mình tới nơi nghỉ rồi, anh Tư. Anh nghe đói chưa?
- Chưa!
- Dạ, có...điều này, quên báo cáo rõ ràng là...
Cùng lúc đó, hụt hơi nghe thứ tiếng như tiếng trống hồi hồi cánh vẳng xa tít về hướng đông vọng lại. Rồi tiếng ồn ào gió bên người, cùng với đám cháy bùng lên trước mắt, thảnh thơi, thư giãn. Ôi! Ôi! Ôi! Một loạt tiếng nổ trời dài, thẳng tôi nhào lộn xuống bờ ruộng. Tất cả sự việc xảy ra chỉ trong một giây đồng hồ, linh hồn, thất thanh, tôi không đủ khả năng hiểu những gì đã xảy ra.
Trời ơi!...Pháo! Mặt mũi tôi tối tối. Người tôi bất động tê dại không còn phân biệt được gì nữa.
Khói mù mịt. Hút thuốc súng nhanh chóng. Mãi hơn một phút sau tôi mới hoàn hồn trở lại. Từng loạt, từng loạt vũ khí đại bác rút lên vút qua đầu tôi nổ liên thanh, rung chuyển cả đất trời, càng lúc càng sâu vào trong xóm, phía sau lưng.
Tôi nói khắp nơi, không biết có vết thương nào trên cơ sở không? Sự việc có thể xảy ra nhanh chóng trong chớp mắt. Tôi chưa hiểu rõ. Tôi chưa phản ứng đã bị cô lập xuống bờ biển. Giờ mới hoàn thành và cái chết đã qua.
May sao, tôi không bị tổn thương gì cả. trả lời đại bác bắn bất thần im tiếng. Tôi đầu lên vừa hỏi vừa chạy:
- Hai đồng chí có ai làm sao không?
Hai đồng chí cảnh bảo vệ của tôi nằm dưới bờ biển cách tôi một vài thước. Đồng chí B cảnh vệ lên tiếng:
- Dạ... không, anh! Có thể thiệt hại!
Quả là may vô song. Số mạng của chúng tôi còn dài. Anh ta tiếp:
-Dậy trái pháo nổ phía bên kia bờ bồi, lại cách xa mình có hơn bảy thước nên bờ đắp che miểng cho mình. Nếu không thì mình theo ông bà rồi.
Anh ta tựm thành phố dậy dậy. Mình mẩy ướt mem như chuột. Nước rửa lưới. Tôi đứng lên theo. Hai chân nghe run run như không vững.
Anh ta giải thích:
- Pháo ở đây nó bắn như vậy, anh ạ. pháo cực nhanh của Mỹ ở Củ Chi, ác thiệt. Sư đoàn 25 của phản nó, có mấy pháo pháo, mỗi giàn sáu nòng, nó tập trung bắn một như bão táp mưa sa. Bị nó rồi, vô phương chạy. Bởi vậy, mới kêu là pháo bông. Năm bảy trận trái, cùng nổ một lần.
- Củ Chi xa đây lắm mà!
- Xa thì có xa đó anh. Nhưng thứ này nó bắn xa mười bốn, mười lăm cây số là chuyện thường. Quản anh ở trên bảo nó là pháo cực nhanh 203 ly 2. Trái ai trái ai cũng như trái bom.
Không biết anh ta nói đúng không, nhưng trước đây tôi đã đọc qua mấy tài liệu về pháo, tôi thấy nói đến pháo nào Howitzer, loại 174 ly, 203 ly 2 vv.. hôm nay mùi nó lần đầu, mới thực biết đá biết vàng.
Kẻ giữ xe đạp nắm giữ nằm ngang trên mặt đất. `````````````````````````````````````````````````````) Anh B cảnh bảo vệ vừa phải bảo vệ tôi:
- Bây giờ...bây giờ mình phải cố gắng Đẩy xe chạy thoát ra cho xa chỗ này mới có thể tránh được nhiều loạt kế hoạch tiếp theo đó, anh Tư. Nó chưa ngừng bắn ở đâu. Mình không hầm, không công sự, phơi eo thì khó sống lắm, anh ơi!
Thế là chúng tôi sẽ phải chạy về phía trước. Trời bắt đầu tối. Cảnh báo vật mờ dần, chậm choạng chung quanh, phía đồng Trung Hòa an châu sáng rực rỡ, lơ lửng trên ngọn cây cao.
8 giờ 10. Chúng tôi vào đến tấm lát. Một đường đào ngang của nhánh. Tôi dừng xe định bảo bạn bác sĩ chiến bảo vệ kéo chà tre sang bên đường đi thì anh B đã lên tiếng trước:
- Coi chừng súng nổ, đó anh Tư!
Tôi giật mình. Trời đen như mực. Tôi móc đèn pin ra soi thay cho đèn xe đạp:
- Chà! Nhè đường đi của người ta cầm súng cầm thế này bậy quá.
- Du kích họ rào phòng vệ, đề phòng đặc biệt kích nhập vào xóm...
- Bây giờ làm sao?
- Dạ, ruộng, anh! Phía trước kia có cái gò mả, mình băng vô đó.
- Rồi đạp xe?
- Mình vác lên vai.
Không còn cách nào khác. Cả ba chúng tôi đều mang xe đạp lên ruộng bậc thang. Anh B cảnh bảo vệ đi trước đường dẫn. Tôi rối loạn chọn bước sau.
Vừa đói, vừa mệt, thêm căng thẳng làm tôi như muốn rũ ra. Nếu trên con đường đi riêng của mỗi mình, có lẽ tôi đã giành được chiếc xe đạp cho nợ miễn phí.
Nhưng rồi chúng tôi lại mò đến đường mòn, tiếp tục đạp xe đi sâu vào xóm. Sau một năm phút, chúng tôi lọt vào trước sân một nhà nhỏ, tối om ẩn sát vào bụi tre gai.
Anh B dừng xe, bảo nhỏ cho tôi biết:
- Dạ, tới rồi anh Tư! Chủ cha nội thu mua của Đoàn 82 đóng đô ở đây nè!
Anh ta xây dựng xe sát vách, đập vào cái cửa bằng lá dừa nước cặp lại:
- Anh Bảy ơi! Anh Bảy ơi!
Không có câu trả lời bằng tiếng nói. Anh ta nói bang quơ:
- Chà! Chủ cha nội tối đến là trú ẩn hết rồi chắc chắn?
Tôi chợt nghe tiếng lên súng, khô khan, kiềm gọn. Tiếp theo là tiếng hỏi, liên tục:
- Ai!...Ai...đó?
- Bồ nhà mà! Tôi phục vụ ở rừng xuống đây!
- Trên rừng nào?
- Thôi mà! Trên đoàn 82 xuống. Lạ lùng gì đó cha! Có anh Bảy ở nhà chớ?
- Chờ chút! Đốt đèn lên cái đã!
Ánh lửa được đốt sáng và cánh cửa lá chớp sang bên, để lộ cái hầm đất bồi nổi bờ thật dày. Một cậu thanh niên khoảng 18 tuổi ở trần, mặc quần cụt, súng cạc-bin xuống tay, đăm đăm nhìn ra.
- Chủ đồng chí ở đoàn 82 sao tôi biết?
Anh B Phó, cân thử bước vào nhà, cười:
- Phục vụ tôi ở trên đoàn 82 xuống đây đừng đâu phải quân số của đoàn 82 mà đồng chí biết mặt. Tôi có công việc với anh Bảy. Anh Bảy đâu, đồng chí?
Anh thanh niên thí mắt:
- Host đồng chí biết anh Bảy?
- Biết rồi! Biết nhiều! Phục vụ tôi từ trên Cục Tham Mưu xuống đoàn 82 hôm qua, gặp đồng chí Bảy Hùng, Ban Chỉ huy đoàn 82 rồi mới xuống đây.
Anh thanh niên cố kéo dài chuyện không đâu:
- Chủ đồng chí xuống đoàn 82 ngày hôm nay hả? Rồi bữa trưa nay...
Anh B của tôi có vẻ tự nhiên, ngắt lời:
- Tôi muốn gặp anh Bảy. Anh Bảy đâu đồng chí?
- Anh...hình ảnh đi công tác...
- Đi đâu?
Anh thanh niên đầu son tiếng:
- Ảnh...đi lại phía sau giải quyết một vấn đề rắc rối với địa phương.
- Với chi bộ kho hả? Nếu như vậy một chút nữa hình ảnh về đây sẽ không còn gì nữa?
- Vâng!
- Chủ đồng chí ở đây có rắc rối gì với chi bộ xã?
- Hổ phải không? Rắc rối với đồng bào. Giải quyết ba bữa rồi chưa xong.
Anh B quay ra sau, bảo vệ tôi:
- Dạ, báo cáo anh Tư, mình Thúc xe vô nhà rồi tắm rửa lo cơm nước anh Tư. Chút tí nữa, anh Bảy về.
Chúng tôi vào nhà. Sau khi tắm rửa thay đồ xong, trong khi lo cơm nước thì anh thanh niên xì ra cho tôi biết phục vụ rối trên trở thành quan trọng. Anh ta kể:
- Chả là cái vuông đất này có đường xe bò đi ra ruộng. Hồi lại trước thời điểm này, loại bỏ khoảng trống này. Kệ họ! Đồng bào họ muốn đi chừng nào thì đi. Nhưng thời gian gần đây, tình hình động nên kêu này cho rào kín bên trong. Đường xe bò cứ 6 giờ tối tối lại, có thông báo cho đồng bào trong xóm biết là có gài cầm lựu đạn, quá giờ đó đừng có ai lui tới hoặc giở rào, chết thì rán chịu...
Tôi hỏi:
- Vì vậy đồng bào phản phản chống gì, đồng chí?
- Dạ phải! Đành là họ có phản đối, không bằng lòng cho tôi giật rào cản đường xe bò ban đêm nhưng cha con chú Bảy đằng sau kia, ổng còn kéo giỡ rào đón đường cho xe chạy.
- Rồi các đồng chí ngăn chặn lại, xâu xát?
- Dạ cũng phải. Cung tôi có gài lựu đạn ở đó...
- MỘT! Vậy là thiệt hại rồi. Có ai chết không?
- May là không có ai chết, chỉ có anh chàng Bảy bị giò trái. Ông nội đã thấy như vậy, nổi nóng xô rựa vô đây chém tôi trả thù.
- Chủ đồng chí làm sao?
- Dạ...biết làm sao bây giờ? Chạy thôi! Nhưng rủi ro lại khiến cò súng bị tổn thương ở tay. Làm tôi đâu phải cố ý. Rủi ro mà!
Tôi cười nụ cười. Không cố ý mà hai tai nạn xảy ra. Rủi ro loại thiệt hại này cũng không đáng tin cậy.
Tôi hỏi tiếp:
- Ban Chỉ huy Đoàn 82 biết nhiệm vụ này chưa?
- Dạ...hình như anh Bảy có báo cáo rồi.
- Ý kiến Ban Chỉ huy thế nào?
- Dạ...tui ổ nghe anh Bảy nói.
- Còn lại Phản hồi, họ có phản ứng gì không?
-Chú ý Bảy đó là con của bí thư Chi bộ xã, nên nhỏ xíu nữa thôi tôi nẽ đầu mấy thằng du kích lò dò tới đây «cà chớn» rồi. Bây giờ anh Bảy ảnh đang tiến hành sàng lọc với huyện trảng bàn xuống kiểm tra, giải quyết. Không biết cách giải quyết làm sao...hình ảnh chưa về.
Ngồi bên bếp, nhóm lửa kho trứng vịt, anh B cảnh quan bảo vệ bổ sung vào
- Vầy thì còn giải quyết được nỗi lo gì nữa! Đồng chí còn cách là cuốn gói trốn khỏi chỗ gấp này thì họa may. Chớ ở đây ai có ngày nào cũng chết. Không chết bắn, chết lựu đạn thì cũng chết chém.
Cơm nước xong Gần mười giờ đêm, Bảy vẫn chưa về. Tôi nghe tay chân lười biếng. Và mí mắt nặng như treo đá. Cậu thanh niên bảo tôi:
- Dạ, anh Bảy chắc chắn đến một hai giờ sáng mới về. Bây giờ mấy đồng chí chun vô hầm ngủ với tôi. Nhưng...
Cậu ta ngập ngừng. Anh B cảnh quan nhìn cái hầm đất, lắc đầu:
- Bốn mạng mà tắm vô cái hầm này chịu sao siết, đồng chí? Thôi để tôi đi ngủ ở ngoài cho.
Cậu chiến sĩ cảnh báo cũng có tác dụng bảo vệ.
- Tui nữa! Tui cũng ngủ ở bên ngoài. Chun vô hầm nó chắc chắn sẽ chết.
Cậu thanh niên phản đối:
- Hai đồng chí ngủ ngoài, bắn nó bắn thì hy sinh như chơi. Kệ chật gì mình cũng chen chúc với nhau cho nó đảm bảo.
- Bảo đảm cái cóc gì! nó bắn ngay lập tức thì trung tuốt, chết buổi sáng buổi trưa.
- Nếu xui tận mạng như vậy thì phải chịu làm sao bây giờ? Cứ đảm bảo mà ỉa miệng chai, đúng là tới số. Tới số thì chịu, còn hơn mấy đồng chí nằm ngoài pháo nó không bắn ngay nhà mà rớt ngoài sân, nó mượn đồng chí cái tay, cái chun thì nó hận lắm đó, đồng chí!
- Nhưng...tôi cũng không ngủ hầm đâu. Mẹ được tìm thấy!
Tôi không góp ý kiến gì về vấn đề này. Đáng lẽ ra, theo nguyên tắc, tôi là thủ lĩnh của hai đồng chí cảnh bảo vệ, tôi phải có trách nhiệm góp ý kiến, giải quyết mọi vấn đề liên quan đến cán bộ, chiến sĩ dưới quyền tôi.
Trong trường hợp này, nếu tôi có ý kiến quyết định, đương nhiên tôi phải ra lệnh cho hai cảnh bảo vệ của tôi phải chun vào hầm ngủ. Bởi không quyết định như vậy, rủi ro có tai nạn nào xảy ra, khi về Cục Tham Mưu tôi sẽ được kiểm duyệt, tôi phải chịu trách nhiệm trước Bộ Chỉ huy.
Điều đó cho thấy, trên đường đi công tác, như lúc chiều, bất ngờ bị kích hoạt tập tin, tai nạn thương vong có thể xảy ra, là điều bất khả kháng, nhưng bây giờ... Bây giờ thuộc về vấn đề ý thức cảnh giác, ý thức bảo vệ sức khỏe mạng sống của bộ máy chiến đấu. đảm nhiệm ở vị trí đó.
Nhưng tôi đã quyết định...Tôi xem như lần đi này là vĩnh biệt Bộ Chỉ huy, vĩnh viễn núi rừng và khung trời mà tôi đã phải sống mấy năm trời nay. Vì vậy đối với tôi tất cả mọi vấn đề đều vô nghĩa. Có chăng, vấn đề quan trọng nhất đối với số phận tôi là...về Sài Gòn, có thế thôi.
Cho nên hai cậu cảnh vệ của tôi, muốn ngủ ngoài hầm, cứ ngủ. Tôi thì...bằng mọi giá, không thể để bị thương hay chết một cách lãng mạn nhách trong những phút phút chỉnh sửa được giải thoát tự động làm. Tôi cần phải sống. Nhất định phải sống để được sử dụng. Tôi chui vào hầm.
Nền hầm được đào thấp hơn mặt đất nhẹ ba tấc. Trần hầm cao quá đầu. Trong lòng, chiều ngang chưa đầy một thước. Chiều dài khoảng ba thước. Qua ánh sáng của chiếc đèn dầu để sát cánh cửa hầm, tôi lờ mờ nhìn thấy chiếc nhẫn tham chiếu bị rỗ vài đường dài.
Hầm hố thế này, cũng lắm chỉ chứa nổi ba người, theo kiểu nằm ngay đơ, không lịch kịch xoay trở lại hết thì được, chứ thêm một người chỉ «sắp cá mòi» thôi. Vì vậy mà cậu ta lại bất kỳ ý muốn cho hai đồng chí cảnh bảo vệ của tôi phải vào giấc ngủ theo. Ấy là chưa kể nữa đây, anh Bảy phụ trách cơ sở thu mua về không biết phải nằm vào cái chỗ nào?
Vừa chui vào hầm, thư giãn chưa đầy một phút, tôi đã bắt đầu thấy ngộ. Mồ hôi rịn ra lông mày, ướt cả sống lưng. Nằm nán thêm chút nữa, kết quả tình tôi không chịu nổi, phải ngồi dậy kích thước áo, quạt mịnh phạch cho cực cực. Cơn buồn ngủ của tôi đã dịu tiêu tan. Thấy tôi cứ lục đục, cậu thanh niên kế bên tôi lên tiếng:
- Dạ, quá phải không anh?
- Ừ, nức nở quá!
- Ở trên rừng yên tĩnh, không nổ phiếc gì hết, ngủ sướng thiệt! Chớ dưới đây thì pháo nổ sáng đêm. Không quen ngủ không nổi ở đâu. Như anh đã thấy đó! This khu vực ngủ yên. New dark đã lo chun hầm rồi. Mà chun hầm thì hôi ra như tắm. Được cái tôi quen.
- Thực chun vô hầm, ngạt nội, ngạt quá. Đêm nay ngủ say.
- Ở đây là vậy, căng lắm. Anh ráng một vài bữa ăn liền liền. Để sáng ra anh sẽ tìm thấy chung quanh cái nhà này, hạng bét cũng cả võ sĩ giác 105. Cho nên không ngủ hầm thì hy sinh như chơi.
- Chắc lâu lâu mới được nên pháo một lần chứ phải thường xuyên hàng ngày, phải không đồng chí?
Cậu ta cười khúc khích:
- Anh coi, lâu lâu một lần nhưng chịu không kiềm chế. Mỗi ngày thì có nước bỏ, chớ ai ở nổi.
- Nếu có vấn đề về quét, đột nhiên kích hoạt thì sao?
- Dạ, cũng đỡ! Tuy ở sát sườn Suối Sâu, không đầy cây số đường chim bay, nhưng suốt năm rồi, nó đã ở đồng xu chưa kéo dài tới đây lần nào. Chỉ có đòn bẩy thăng bằng xe nước xung quanh Mỹ là hay bị bắn với sự bao vây bất ngờ. Tháng trước, nó mới làm một vố, cơn này thiếu điều hoàng tùng!
- Vậy, địa phương họ có canh chặt chẽ không?
- Thường thường du kích, an ninh ở đây ban đêm tổ chức phòng bảo vệ chug lắm. Chỉ có những ngày hôm nay tình hình động họ mới rút lui nơi khác.
- Thế còn ban ngày?
- Dạ, ban ngày thì cũng tùy chọn. Có bữa ăn kích hoạt ở đây. Có bữa kéo đi đâu mất đặc biệt. Thông thường, họ chỉ tập trung ở Sở Cốt, vất vả ấp chiến lược. Chỗ đó có rừng rút, rút lui dễ dàng. Ngoài ra có mấy tổ an ninh nguỵ trang, kiểm soát đường ra vào ấp chiến lược luôn. Mình không có gì cố lắm. Nhưng ở đây, chủ yếu là linh hồn ai ai giữ. Phải khai thác bí mật. Phải rút lui. Tự động tìm kiếm. Nếu không thì ráng chịu.
- Đồng bào ngoài ấp chiến lược có ra vô đây thường không?
- Cũng có, nhưng ít lắm. Họ cũng sợ hãi trong điều này bị nghi này du kích bắt giữ thêm đau khổ ra. Nhưng đồng bào ở đây, sáng nào cũng đi ra chợ Suối Sâu nườm nượp. Người thì đi bán cá, bán gà, vịt, rau cải trái cây. Người thì đi trà bình, mua đồ ăn, thực phẩm, vật dụng hàng ngày.
Tôi còn định «điều tra», «nghiên cứu» tình hình thêm cho thật kỹ, nhưng cậu ta lên tiếng:
- Thôi, bây giờ mình đang ngủ! Ngủ muộn dậy sớm lo cơm nước, phòng ngủ đột kích bất ngờ. Ngủ cũng phải định thức mới có được gì hay liền kề. Không thì nguy lắm.
- Ừ, ngủ thì ngủ!
Miệng tôi tuy nói như vậy, nhưng hầm thì thở nội, ngộp thế này làm sao ngủ được? Rồi trong hầm đầy những món mui hết vo vo bên tai thì đốt ở chân. Hết chân tới tay, tới mặt, đập chanh chách không ngừng.
Ở căn cứ đêm rất vắng, gần như không tiếng động, ngoài tiếng chim rừng. Trong đêm, chỉ đôi lần nghe tiếng phi cơ vào lúc đầu và nửa đêm. Ngủ thì ngủ trên giường, tăng cường mùng bảo vệ. Ít khi nào nghe tiếng súng dù là tiếng súng đi săn.
Ở đây, tôi chưa kịp bước vào mạng vì một giai đoạn hồi phục ban tối. Và bây giờ thì máy nổ bên trong tai.
Tôi nằm suy tính bâng quơ chờ giấc ngủ.
Theo tình hình này, về đêm ở đây không có ai thoát ra khỏi ẩn sâu thì câu chuyện canh gác ban đêm của du kích không thể nào có được.
Như vậy, muốn trốn thoát ra quốc lộ số 1 để đón xe đò về Sài Gòn thực hiện buổi học tối là tốt nhất.
Nhưng nếu thoát được đến ấp chiến lược ban đêm, tôi sẽ ở đâu chờ đến sáng? Vì sáng ra mới có xe đò. Rồi làm sao tránh khỏi đám dân vệ, những sức mạnh phòng thủ ấp chiến lược, đồng bót không súng súng? Vậy cũng nguy hiểm. Làm thế nào ở đây?
Thêm một điều nữa, là với tự ái cá nhân, tôi muốn rằng tôi phải được về thẳng Sài Gòn, không bị cuốn theo đường như bị các lực lượng kiểm soát Quốc Gia giữ lại.
Vì giấy căn chân của tôi, cũng như mọi giấy báo liên hệ khác mà tôi giấu đút giữ suốt hai năm trời ở Khu A, sau giấc mơ ở đường 13, phòng chứa những tai hoạ có thể xảy ra, nên khi về Cục Tham Mưu, trong một phút hoang mang mất bình tĩnh tôi đã ra rừng sống cuối cùng.
Tôi phải làm như vậy vì tôi sợ người sẽ chú ý theo dõi người ta sẽ bí mật lục điều khiển tôi những khi tôi bỏ quên đâu đó. Như vậy tôi sẽ ăn làm sao nói làm sao, khi người ta hỏi lý do tại sao đi chiến chiến chống Mỹ Diệm, là có thể bộ các mạng lại giữ Căn Chân, giấy tờ của quân thù để làm gì? Tôi không thể làm sạch bộ đệm hậu vệ, không thể làm bộ công việc cần thiết cho các giấy tờ đó. Vì thế tôi sẽ giữ lại để làm bất cứ điều gì dù không phải là...
Thế đấy! Tôi sợ nên tôi tiết kiệm tiêu rồi!
Bây giờ tôi là thứ dân, dân bất hợp pháp. Cảnh sát, công an, lính đồng đội sẽ điều tra tôi nghi ngờ tôi, nhìn tôi với con mắt không chút thiện cảm. Dù cho tôi có nói thật đến đâu đi nữa, bất quá người ta cũng chỉ đánh giá tôi là kẻ đánh bại trận đầu hàng.
Không! Điều đó không thể được thực hiện. Không thể xác định được. Tôi không chấp nhận như vậy. Bằng mọi cách tôi phải về Sài Gòn một cách thông minh. Tôi phải là tôi.
Bởi tôi là một kẻ bị bắt quân làm cái công việc gọi là tham gia cách mạng, bị bắt quân bằng sức mạnh, bằng tình cảm, bị đe dọa, tôi không làm gì khác hơn được. Giây phút trốn thoát thì tôi trốn trở về nhà tôi, sống cuộc sống bình thường ngày xưa.
Tôi không phải là kẻ thù, không phải là một người cầm súng chiến đấu cho một chiến tuyến nào, chọn một mục tiêu nào đó thì tôi phải đầu hàng ai?
Quốc Gia ư? Quốc Gia đã không bảo vệ cho tôi, giải thoát nổi cho tôi trong ba năm trời qua thì giờ này lấy tư cách gì để xem tôi như một kẻ đầu hàng, không xấu hổ ư?
Cho đến tất cả những hoạt động của tôi sau này cũng vậy. Tôi là một kẻ lừa đảo nên mọi công việc của tôi đều không bị buộc phải áp dụng bất kỳ chính sách đau khổ nào. Phải để tôi đưa ra quyền suy nghĩ và quyết định.
Cái chuyện người ta đã điều chỉnh tôi, đã hành động hạ tôi, đó là chuyện khác, thuộc phạm vi khác. Tôi sẽ làm những gì để «đá lễ» lại, hành động chấp nhận các công thức đó theo kiểu nào, điều đó nhất định không sao tránh được nhưng «đá lễ» như thế nào chấp nhận công thức theo kiểu nào đều làm tôi động lấy. Tôi phải chủ động. Không có ai có quyền ép tôi phải như thế này hay như thế khác.
Do đó, tôi muốn tôi được thoát về tận Sài Gòn, tận nhà tôi và tôi hành động như một công dân tự làm.
Nỗi đau, giấy tờ, căn gót của tôi không còn nữa. Bây giờ trên đường đi, qua các trạm kiểm soát ai còn tin tôi nữa? Cả một rối rối.
Quần áo tôi nhàu nát, cũ kỹ, dép nhẹ như thế thật không thích hợp chút nào. Nhất định tôi sẽ đưa ra ý kiến dọc đường bình luận Kết thúc. Tôi cần phải có một cái lốt mới.
Tôi ngxhi đến việc phải may một bộ âu phục mới, một đôi giày vv.. Nhưng quần áo thì có thể chứ, giày, thì nhất định không kham rồi. Ở đây người ta nghi ngờ sẽ nguy hiểm, đủ đầu chứ đừng trốn thoát.
Tôi nằm lan man nghĩ hết điều này đến điều kia, cho đến khi mòn đi trong giấc ngủ, chung quanh không ngừng tiếng nổ oành oành và cái ngộp thở trong hầm đất, mồ hôi ra như tắm. Và thân thể tôi là bữa tiệc đại tiệc chiêu đãi quân hào hải quân tổ chức liên hoan.
° ° °
Khi tôi thức dậy, mặt trời đã lên cao. Mọi người trong nhà không biết thức dậy từ bao giờ, có thể rất sớm.
Bảy, người phụ trách cơ sở thu mua của đoàn 82 cũng đã có mặt, ngồi xếp bằng bên bộ bình trà, trên đệm trải nghiệm giữa nhà. Cậu thanh niên ngủ chung hầm với tôi và hai đồng chí cảnh bảo vệ tôi, ngồi vây quanh.
Tôi chui ra khỏi hầm, chào Bảy rồi đi hoàng khí, trở vào nhà cùng với mọi người ăn cơm sáng. Bữa cơm với rau dền tương kho và cá mòi. Kể cũng sang chán.
Vừa ăn, tôi vừa hỏi anh Bảy:
- Anh Bảy nè, ở đây mình sống chung đụng với đồng bào, lại sát nách, mấy anh có phải nguỵ trang thành dân địa phương không?
- Dạ, có chứ anh! Trả lời bảy. Không địa phương hóa thì có ngày mình chết không đáp ứng được điều đó!
- Tôi nghĩ ra những cơ sở của anh mà bất cứ anh em nào đến công tác ở khu vực này cũng vậy. Cũng nên địa phương hoá tác vụ, ăn mặc định, nói năng cho nó thích hợp. Có ngụy trang mới bảo mật và bảo vệ an ninh cho mình phải không?
- Dạ, đúng đó anh! Nhưng tiền ở đâu mà có thể mua sắm anh Tư? Nhà nước đâu có chịu cho mình. You must auto get! Anh em «linh túc» đâu đủ khả năng. Như thách tôi cũng phải xin gia đình mới có.
Như vậy là những thứ thoải mái lo lắng của tôi đêm qua không còn là vấn đề khó khăn nữa rồi. Việc có thể mua sắm cho tôi, chuẩn bị cho một chuyến trở về Sài Gòn sẽ không còn ai để ý đến nữa. Có ở đây, nó là một điều bình thường chứ không phải là điều bất thường, gây ra sự chú ý cho mọi người xung quanh. Dù vậy, tôi vẫn phải chuẩn bị «dư thảo luận» trước đó.
Tôi xin chép miệng:
- Chà, như tôi ở đây cũng gay!
- Gay gì anh?
- Công việc của tôi ở vùng này có lẽ còn lâu mới về căn cứ. Còn phải đi tới đi lui mà cứ nhỏng nhỏ, sắp cái đôi dép, bộ quân phục vải ta đen thích, lại cứ xề kiệt cây súng ngắn P.38 bên hông, còn cách nào khác cho gián đoạn của quân đội nó biết: «Lạy ông tôi ở bụi này» Ngán chận!
- Ủa! Nói như vậy, anh còn ở đây lâu không?
- Dạ! Có công việc với anh chỉ là phụ thuộc. Chính yếu là công tác ở «Đoàn nghiên cứu kế hoạch căng xúc tác dân»
- Dạ...vậy mấy anh cũng nên ngụy trang. Anh có đủ phương tiện tiện lợi không?
- Phương tiện gì, anh?
- Phương tiện tài chính. Ở đây miễn phí, cái gì cũng mua được hết.
- Tôi cũng được vài nghìn.
- Ồ! Vậy là quá thừa rồi. Anh đừng lo, để em lo cho. Ngày sáng nay cũng được nữa1
Tôi không ngờ rằng nó có thể tốt đẹp, có lợi cho đường này. Có lẽ Bảy đã hiểu những lợi ích của tôi, nhưng không ngờ rằng tôi đến đây để điều trị xung đột về vấn đề béo phì giữa cơ sở thu mua này với đồng bào địa phương. Trong cử chỉ của Bảy có vẻ e dè, lo lắng. Và sự vắng mặt, lời mời tôi có thể xuất ra từ nguyên nhân đó.
Tại sao tôi không biết lợi ích hoàn cảnh này nhỉ? Cứ mạnh mẽ, kéo dài tình trạng kích thước ờ, nói chuyện chuyện mua hàng hứng hay biết bao nhiêu. Tôi đã vẽ ra một kế hoạch trong tiêu chuẩn đầu tiên được thực hiện nhanh chóng và phải đưa ra hai cảnh bảo vệ của tôi khi tôi đi từ nơi mới được thực hiện ở đây.
Tôi bảo Bảy:
- Sáng nay tôi nhờ anh cho người hướng dẫn hai đồng chí cảnh vệ của tôi đi liên hệ với Chi bộ xã để nhờ xã hội dẫn các đồng chí của tôi đến gặp đoàn công tác được chờ đợi? Làm thế nào, nội dung trong ngày mai các đồng chí ấy trở về đây, hướng dẫn tôi đến đó. Bây giờ thì tôi chưa biết địa điểm của Đoàn đóng ở đâu.
Bảy maumắn
- Dạ, được anh!
Tôi phân công tác cho hai đồng chí cảnh bảo vệ của tôi ngay trong bữa ăn:
- Ăn cơm xong, hai đồng chí theo người của anh Bảy đây, đến liên hệ với chi bộ xã. Sau đó hai đồng chí nhờ chi bộ cho người hướng dẫn đến xã hội Gia Lộc tìm gặp Ban Chỉ huy Đoàn công tác, trao cái thư của anh Ba Long cho các đồng chí ấy. Loay hoay tìm cho được Ban Chỉ huy Đoàn có lẽ cũng có chiều tối là ít. Tối đa đồng bộ giấc ngủ đó. Sáng mai, chờ dài, thấy tình hình tôi, các đồng chí hãy về đây cho tôi hay. Unknown đồng bộ?
- Dạ báo cáo, xác định ạ!
- Hai đồng chí có còn hỏi gì không?
- Dạ...không!
- Ăn cơm xong tôi sẽ đưa thư cho hai đồng chí.
Để lấy lòng và tạo phấn khởi động cho hai đồng chí cảnh vệ, tôi nói thêm.
- Xong công tác này tôi sẽ giúp hai đồng chí liên lạc với gia đình. Móc gia đình lên đây thăm chơi vài ngày hôm nay. Hai đồng chí vui chứ?
Đồng chí B phó của tôi, đôi mắt sáng rực, ấp úng:
- Dạ...dạ, report anh, được như vậy thì...không có gì tuyệt vời. Cám ơn sự cố gắng của tôi đối với tôi. Nhưng...
- Nhưng gì?
- Dạ....sợ khi về đoàn 87, Ban Chỉ huy yêu tôi kiểm tra về kiện tự ý liên lạc gia đình, không xin phép ủy thác trước.
Điều lo sợ của hai đồng chí cảnh vệ của tôi là chuyện tất nhiên. By từ trước đến giờ, việc liên lạc với gia đình, móc gia đình đến thăm, đối với tất cả cán bộ, chiến sĩ ở chiến khu là một đặc ân của Đảng.
Ai cũng không được phép liên lạc với gia đình. Có nhiều «cán bộ mùa thu» từ Bắc về đã ba năm nay vẫn chưa được ảnh hưởng đặc biệt. Với «cán bộ mùa đông», chiến sĩ mới tham gia cách mạng thì cả một vấn đề.
Party không đưa ra một tiêu chuẩn nào, cũng không xác định được chính sách nào về vấn đề này. Nó hoàn toàn tùy thuộc và phán đoán của Ban Chỉ huy và Đảng ủy của mỗi vị trí, dựa trên tình hình công tác, tình hình quản lý nội bộ, cũng như quá trình tư tưởng, tinh thần công tác, lập trường cách mạng của cá nhân trong đơn vị mình. Ấy là chưa kể đến việc kiểm tra lý lịch, xét nghiệm thành phần của gia đình vv..
Vì vậy, ở chiến khu, bất kỳ bộ phận chiến sĩ nào muốn liên lạc với gia đình, phải đề xuất lên Ban Chỉ huy, cụ có thể là chính trị viên của đơn vị. Người quản trị chính luôn luôn và bao giờ cũng là Bí thư cấp phép. Chính trị viên sẽ đưa ra cuộc họp chi bộ, cuộc họp bình thường cấp thảo luận để đưa ra quyết định cho phép hay không.
Có những trường hợp tất cả người tham gia cuộc họp đều đồng ý cho phép một cá nhân nào được phép liên hệ với gia đình nhưng chính trị viên nhân danh Đảng cố vấn thấy....không có lợi, thì kể như không. Ngược lại, có nhiều trường hợp chính trị viên đồng ý nhưng cấp ủy không ý thì kể như...huề.
Đó là trường hợp của các bộ chiến dịch trong các đơn vị. Còn riêng Ban Chỉ huy đơn vị, muốn liên hệ với gia đình thì phải báo cáo lên cấp trên, ở bất kỳ cấp độ nào cho phép mới đi được.
Do đó, việc làm xin được phép liên lạc với gia đình là cả một vấn đề rắc rối, rắc rối, cả một sự may mắn, không phải bất cứ ai, bất cứ lúc nào cũng có thể liên lạc với gia đình được.
Tôi hiểu được độ dốc của bình luận cảnh báo. Tuy hai đồng chí ấy được phân công theo bảo vệ tôi và cũng có nghĩa là kiểm soát tôi, nhưng hai đồng chí ấy và tôi thuộc hai vị trí khác nhau. Tôi thuộc Cục Tham Mưu, dưới quyền lãnh đạo trực tiếp của anh Ba Long, tức trung tướng Lê Trọng Tấn.
Còn lại hai đồng chí cảnh vệ thuộc đơn vị đoàn 87, trung đoàn bảo vệ R, bảo vệ căn cứ Bộ Chỉ huy Ba Cục. Đi công tác với tôi, dù chịu sự kiểm soát của tôi trong thời gian «biệt phái', nhưng hai đồng chí cảnh bảo vệ vẫn phải đảm bảo trách nhiệm trước đơn vị gốc của mình là đoàn 87, mỗi khi có được điểm nào xảy ra.
Tôi trấn an một đồng chí B cảnh vệ:
- Không sao! Các đồng chí đi công tác với tôi thì tôi hoàn toàn có quyền quyết định trong thời gian này. Nếu tôi cho phép các đồng chí liên lạc gia đình được miễn điểm, thì lỗi đó không phải làm các đồng chí. Có ai phê bình, phê thì bình tôi. Và nếu có «cạo» tôi thì chỉ có anh Ba Long «cạo» tôi, chứ Ban Chỉ huy Đoàn 87 không ăn nhầm vào đâu hết. Hai đồng chí yên tâm đừng lo. Có gì không, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trong công việc này.
- Dạ...nếu anh đồng ý và hứa nhận trách nhiệm cho điều này thì cảm ơn anh lắm lắm.
- Được! Hai đồng chí cứ yên tâm! Để tôi nhờ anh Bảy kiếm dùm người liên lạc hộ cho. Được chứ anh Bảy?
- Dạ, được anh! Ở đây có mấy bà già chuyên môn đi móc nối gia đình cho cán bộ. Chỗ nào khó khăn, xa xôi mấy cũng kiếm được. Nói ngay, có tiền thì việc gì cũng xong.
Ăn cơm xong, hai đồng chí cảnh bảo vệ tôi đi rồi tôi tiếp nhờ anh Bảy thu xếp giúp việc may quần áo và mua dép cao su. Bảy đưa tôi đi một vòng quanh khu phố, đi đến nhà của một người đàn bà chuyện đi mua hàng ảnh hưởng cho cơ sở. Chị ta đeo vòng vàng loè loẹt ở cổ, ở tay, trong cản mắt hết sức.
Ở nhà chị ta ra, Bảy lại đưa tôi đến thăm anh thợ may ở đầu xóm. Tuy anh ta không mua những loại hàng giá rẻ, bởi có thể ở đây, khách hàng chỉ có loại cán bộ, chiến sĩ ở địa phương hoặc những nơi khác đến công tác, nhưng cũng có sẵn Tergal, Nyl-France.
Tôi yêu cầu anh ta có thể gấp cho tôi một bộ, tối nay ráng cho xong để sáng mai tôi đến lấy sớm đi công tác. Tôi phải chăm sóc anh ta mãi và chịu trả tiền công gấp gọn, anh ta mới bằng lòng.
Thế là xong, tôi đã quyết định rồi. Sáng mai, tôi phải rời khỏi nơi này, trước khi hai đồng cảnh báo duy nhất của tôi về đến.
Ra khỏi nhà anh thợ may, tôi chợt nghe tiếng động cơ xe hơi xà máy không xa lắm. Tôi nói với Bảy.
- Anh Bảy! Tiếng xe rọc máy nghe sao mà gần quá anh Bảy? Coi nhẹ xe nước nó cần vào đây mình chạy không đáp ứng được.
Bảy phải như không quan tâm, cười với tôi:
- Không phải đâu! Xe nó chạy trên đường đó anh! Có bữa lướt gió nghe còn gần hơn nữa! Anh có muốn xem xe không?
Muốn? Đương nhiên là tôi rất muốn, nhưng không tiện nói trước đó thôi. Địa hình ở đây tôi muốn biết đường đi nước bước, cũng như tình hình canh gác, sinh hoạt của địa phương để chuyến đi của tôi không nguy hiểm, không gặp một trở ngại nào. Sơ xuất một chút, hớ hênh một ly, điều nghiên không kỹ thuật là tôi khó sống rồi.
Nghe Bảy hỏi, tôi cố giấu cảm xúc của mình, nhẹ nhàng như không:
- Lâu da, mấy năm rồi tôi cũng chưa thấy chiếc xe đò. Bây giờ được xem cũng hay, nhưng liệu có nguy hiểm gì không anh?
- Dạ, hoang gì đâu! Mình đạp xe lại ven cây đó, cẩn thận, nhìn thấy rõ bong. Quốc lộ số 1 nổi cao trên mặt ruộng, được thấy rõ lắm.
- Ừ, ta đi xem một chút đi!
Bảy xe đạp vượt lên trước đường dẫn, băng qua một đám đậu xanh om. Đến ven cây, tôi dựng xe vào hàng kiến trúc, bước lại hàng bã đậu sát bờ ruộng.
Núp sau thân cây, tôi nhìn ra quốc gia hiển thị số 1 ngang trước tôi, cách một bãi đất trống ở mức độ đo. Khoảng cách ngắn gọn nhưng dành riêng cho tôi, muốn đi từ đây đến đó thực nhưng khó hơn vượt qua cả quãng đường chiến dậm từ Nam ra bắc. Muốn đi phải là cả một sự tính toán, nghiên cứu, chuẩn bị nhiều công việc.
Trên mặt lộ, xe đò Chiếc nhẫn vàng, Chiếc nhẫn xanh đỏ nối đuôi nhau chuyển chuyển, tôi nhìn với tất cả sự khát khao và không nén được tiếng thở dài.
Thấy tôi nhìn xe bên hàng bã đậu, mấy người đàn ông cuốc đất ở gần đấy bỏ cuốc, đứng nhìn chúng tôi như quan sát, xoi mói, như muốn biết nguyên tại sao chúng tôi có mặt «ở cửa ải' này. May quá là có Bảy, anh ta ở đây lâu. Mọi người đều quen mặt, nếu không, hãy sẵn sàng rồi.
Tôi xem đây là phần chuẩn bị khởi động. Tôi cần phải hỏi kỹ năng Bảy. Tôi nói nhỏ, vừa đủ nghe:
- Anh Bảy nè! Ông đứng cuốc đất làm gì mà dòm mình lom lom vậy:
- An ninh ở đây đó anh! Người ổng giả làm đồng nông nông dân ở đây, ngày nào cũng cuốc, cũng xới mà trồng trồng gì hết. Họ đón cái ngõ này. Tại anh ấy đã biết, lại tìm thấy ở đây nên họ chỉ chú ý điều đó.
- Nếu vậy, con đường này thông tin ra tới đường số 1 sao?
- Vâng!
Bảy đưa tay chỉ ven cây xanh bên kia đám ruộng:
- Đó! Bên cạnh đó là chiến lược ấp Suối Sâu. Con đường này là con đường tắt qua cánh đồng đi về phía dưới đồng Suối Sâu. Đồng bào ở đây đi chợ, toàn đi đường này. Mẫu khó đi nhưng gần. Đi theo đường bên trong Cốt sẽ xa hơn. Đường mòn đã hết, anh.
Tôi thầm lặng lại trong chuẩn bị kế hoạch của tôi. Quần áo xem xong rồi. Dép cao su cũng đã gửi mua. Như vậy, về hình thức « hợp pháp » xem như hợp pháp chán! Ngày mai, khi lên đường, tôi sẽ bỏ lại tất cả, từ chiếc xe đạp đến cái bồng bềnh quần áo, vật dụng cho đến dây lục giác sợi thắt lưng đan khẩu P-38.
Tôi sẽ đi như một kẻ đi chơi, nhà hạ. Tôi ném lại quá khứ, vâng vâng như làn sóng sương sương, lúc mặt trời lên. Sau khi tôi đi, chà! Vui đấy! Tôi tưởng tượng đến khuôn mặt ngơ ngác của hai đồng chí cảnh bảo vệ của tôi khi tôi trở về không gặp tôi. Rồi dồng một cái, tin tôi bị «mất tích» loan ra...
Tự mình trả lời.
Con đường ngày tôi đi sẽ là con đường này. Những anh chàng «nông dân giả hiệu» không biết họ có mặt ở đây từ lúc nào trong ngày. Dù sao, sáng họ cũng phải ăn sáng chuẩn bị chống càn như thói quen thường ngày và luật ở đây. Tôi sẽ gia nhập nhóm với những người đàn bà đi chợ sáng.
Ừ, vậy thì phải kiếm một cái giỏ xách nylon, một cái nón lá. Có thể, vừa được giấu mặt, vừa làm cho người ta có ý tưởng, tôi là một chú Ba Tàu ở một cao nguyên, xung quanh đây. Khi đi ngang cửa sổ này, những chú thích «nông dân giả hiệu» if not at sat đường đi, không có tài liệu phát giác nổi nào.
Nghĩ đến đây, tôi quay sang bảo Bảy:
- Thôi, mình về anh! Đứng ở đây lâu cũng không tiện lắm!
Bảy dạ nhẹ nhàng một tiếng rồi theo tôi đi lại hàng cấu trúc xe đạp về nhà.
Sau bữa trưa ăn dài, tôi muốn đi quan sát lại lần nữa việc đi lại cũng như sinh hoạt của đồng bào trong xóm. Nhất là tôi muốn tìm một cái giỏ xách nylon và chiếc nón lá. Việc này, tôi phải đi một mình. Có Bảy thì có thể gặp khó khăn cho tôi.
Để tránh sự phát giác của Bảy, tôi dùng đến cách cầm chân Bảy ở nhà và «phủ đầu» anh ta phát sốt lên chơi. Tôi bảo anh ta:
- Anh Bảy nè, nhà chú Bảy mà mấy anh bắn gảy tay đó ở chỗ nào đâu anh?
Bảy giật mình, nhìn tôi ấp ủ
- Dạ...dạ...chi vậy?
- Tôi phải đến thăm một chút mới được.
Bảy lo lắng:
- Dạ dịch vụ này Ban Chỉ huy Đoàn 82 đã báo cáo về R rồi hả anh Tư?
- Rồi!
- Dạ, ý kiến ở về dịch vụ này thế nào?
Tôi lợi ích tình thế, hỗ trợ mở «hù» cho anh ta sợ
- Hiện giờ thì chưa có ý kiến gì rõ ràng đâu. Để tôi đi xem qua và liên hệ với địa phương cái đã có! Nhưng dù sao đi nữa, dù phải dù trái anh cũng phải chịu trách nhiệm về việc đáng tiếc này. Đụng chạm với nhân dân bao giờ lỗi cũng về phần mình. Đúng chứ anh?
Bảy đáp xuôi xị
- Dạ, đúng!
- Quán trọ quanh đây chắc đều là bà con của chú Bảy?
- Dạ, chỉ có một số nhà thôi.
Tôi nhìn Bảy, béo trang:
- Tôi muốn đến chơi, thăm qua bà con trong xóm một chút.
- Dạ, để tôi đưa anh Tư đi
Tôi gạt phăng:
- Thôi anh ở nhà. Một mình tôi đã đi rồi. Có và thêm bất tiện.
Bảy trình duyệt văn bản
- Thiệt hại! Lính của tôi nó hại tôi mà!
Những lời nói hỗ trợ mở của tôi càng làm cho Bảy cân là tôi có nhiệm vụ điều tra sự rối kể trên. Mặt của Bảy xịu xuống đến buồn cười.
Tôi bước ra đường, men theo hàng tre hòap bóng, đến căn nhà gạch ở phía trước. Một bác nông dân già, kích thước trần, gặp khó khăn đầu ngồi đan rỗ ở hàng ba.
Tôi đang thử bước vào:
- Dạ, chào bác!
Bác nông dân dân đầu lên nhìn tôi rồi nhìn xuống, tiếp tục đan rỗ, lạnh lùng:
- Ờ! Chào chú!
Bác ta không muốn kể tiếp chuyện của tôi à? No backup. Thế lại càng hay cho tôi. Tôi bắt đầu làm quen:
- Dạ, bác đan rỗ để dùng hay bán sao bác?
- Use in house chớ bán gì! Chú thích tới trò chơi, có gì bên chú thích?
- Dạ cháu từ xa mới tới đây hồi sáng. Cháu muốn được hỏi thăm bác về chú Bảy kia với mấy anh em cơ sở thu mua.
- Bộ chú thích về đây điều tra đó hả?
- Dạ!
- Ờ!
Bác ta khởi đầu, sua tay đan:
- Thì còn làm sao nữa! Súng nổ cho người ta ném giò. Sau đó, người bắn súng sẽ rơi xuống tay. Rõ ràng như ban ngày, chú thích còn hỏi gì nữa?
- Dạ, cháu có biết. Người đó họ có lỗi phần trăm rồi. Ở trên sẽ có biện pháp kỷ luật...
- Biện pháp gì? - Bác ta ngắt lời tôi- Năm sáu ngày nay mấy đứa nhỏ nó cứ cầm súng đi nhớ nhởn trong xóm. Có ai cán làm gì nó đâu?
- Dạ, thưa bác chuyện đâu còn đó. Phải gánh, phải chịu tội, chạy sao khỏi, bác!
- Tui nói thiệt tôi có bà con gì với chú Bảy nhưng tôi thấy giận quá. Chú đừng giận, tánh tôi ăn ngay nói thẳng, chú cho tôi hỏi một câu?
- Dạ cháu không rắc! Xin bác cứ hỏi.
Bác ta hướng mi, lỏ mắt ra:
- Không có chú thích! Chú hô mấy chú đi làm cách mạng, nhưng cách mạng là gì vậy chú?
Tôi nhăn nhó với vẻ mặt khó chịu:
- Dạ, giải thưởng mà bác! Bác giận mấy em đó rồi bác hào phóng tới cháu. Vì anh em đó thì bậy quá sức như bác thấy. Đồng bào cho mình ăn, mình nuôi sống, mà gài cầm súng cho đồng bào gảy cánh, bất nhân bất nghĩa quá rồi.
Bác ta có vẻ nhẹ nhàng:
- Ấy! Còn cái chuyện thằng em tôi nó còn tức trẹo bàn hơn nữa. Chú thích đi điều tra thì tôi nói cho chú nghe luôn.
- Dạ sao bác?
- Kẻ thù du kích ở xã Phước Hiệp, mắc ông mắc cha gì mà ăn mồi gài ngay đường xe bò đi lộ số 6. Thằng em tôi, bữa ăn trưa đó đánh xe ra đồng rơm về cho bò ăn. Cái xe tính bành. May mà thằng em tôi nó chỉ là một sơ đồ thương mại. Chú ý không biết?
- Dạ...
- Chú biết đôi bò kéo xe được bây giờ giá đáng bao nhiêu hông? Cả trăm nghìn đồng! Cái xe cũng mấy tiền ngàn nữa?
- Dạ...
- Phục nó đã không buồn, xin lỗi, thường bồi thì đừng dừng lại tới nhà bắt thằng em tôi. Phục nó nói nó để gài xe tăng, tại sao làm nổ mất trái cò của nó... Sau đó thì trái mồi của nó nặng 10 ký, thằng em tôi phải thường xuyên cho gói nó mười ngàn đồng. Mỗi ký một ngàn, chú nghe coi có nổ lỗi tai, ngâm con ráy chưa?
- Trời đất ơi! Có chuyện lạ đến như sao bác?
- Chú cho là lạ lắm sao? Thông tin mới nhất đã được thu hồi vào tháng trước. Ở đây, ai mà không biết!
Dù sao, cho đến phút này, tôi vẫn là một người có thể đảm bảo, tôi có trách nhiệm phải biết nói một câu hợp lý, hợp lý. Ít ra, it cũng là một giá trị hiện tại của con người tôi, con người có nhân tính:
- Dạ thưa bác, những chuyện đó bậy lắm. Cách mạng không bao giờ dung túng và chấp nhận những phương pháp làm địa phương có thể, trái với đường lối chung. Cháu rất tiếc và xấu hổ khi được bác cho biết chuyện đó.
Thái độ của bác nông dân già có vẻ xúc động. Bác ta đứng dậy mời tôi vào nhà uống nước. Có lẽ từ trước đến giờ, chưa bao giờ bác nghe được một lời lịch sự biết phải tiện lợi của cán bộ địa phương. Dưới mắt bác, tất cả là một sự vô lý, trả thù.
Sau một hồi khép mở, kể mọi chuyện về địa phương, tôi hỏi bác:
- Dạ, thưa bác, gần đây có phòng bán túi nylon hay xách mây gì không bác?
- Không! Chi vậy chú?
- Dạ, cháu muốn mua một cái để nguỵ trang, xách đồ đồ đi tới đi lui cho tiện. Mang theo túi nó lộ ra quá. Đi lại ở vùng này không có chút thuận tiện nào.
- Chú thích còn ở đây lâu sao?
- Dạ, chuyện điều tra đâu phải một ngày một buổi mà xong bác!
- Ừ, ha!
Tôi nói thêm
- Với lại trong công việc điều tra, cháu không muốn được địa phương ở đây để ý, dòm ngón chi, làm cản trở công tác của cháu.
Bác ta cười vui vẻ:
- Ờ hay! Ý kiến của tôi nghe thông tin rồi. Được! Chuyện gì chớ chuyện điều tra hành động của mấy thằng phá xóm phá làng ở đây, tôi giúp liền. Để tôi tìm kiếm.
- Dạ, vậy thì quý quá bác! Cháu xin cảm ơn bác. Và nếu bác học thêm dùm cho cháu được cái nón lá thực thì không còn gì hơn.
Bác ta xì một tiếng:
- Ối! Tưởng gì! Chú thích ngắn gọn! mây mây, bà nhà tôi câu có hai cái. Để tôi nói lời trả lời cho một cái. Còn sót lại là thiếu gì. Có điều kiện cũ đa! Tôi cho biết một cái liền kề ngay bây giờ.
Như sự nhớ điều gì,bác tac đùi đánh một cái:
- Ờ! Nè note! Nhà tôi mới cắm câu nhiều con cá lóc bự, lát nữa tôi bắt cho chú một con đem về nước uống chơi. Chú ý lười biếng?
