au đó một giờ, người điện báo trên tàu thư Patagonie cảm thấy như được một cái vai khẽ nâng nhẹ anh lên. Anh nhìn bốn xung quanh: những đám mây nặng đang dập tắt những ngôi sao. Anh nhoài người nhìn xuống đất: anh tìm kiếm ánh sáng các làng, giống như những ánh đom đóm lẩn trong cỏ, nhưng chẳng có chút gì ánh lên từ đám cỏ màu đen ấy.

Anh cảm thấy bực mình, biết trước sẽ gặp một đêm gian khổ: tiến quân, lui quân, những lãnh thổ chiếm được rồi còn phải trả lại. Anh không hiểu nổi chiến thuật của người lái; anh tưởng như bay xa chút nữa sẽ đụng vào chiều dày của đêm như đụng vào bức tường.

Giờ đây anh nhìn thấy phía trước mặt họ một ánh phản chiếu lóng lánh chập chờn ở sát đường chân trời: một ánh sáng lò rèn. Người điện báo lấy tay đụng vào vai Fabien, nhưng anh này không hề nhúc nhích.

Những trận sóng dồi đầu tiên của cơn dông phía xa tấn công máy bay. Khẽ được nâng lên, những khối kim khí đè thẳng lên thịt da người điện báo, sau đó chúng dường như tan ra, chảy lỏng ra, và trong vài giây đồng hồ, giữa đêm đen, anh chơi với một thân một mình. Anh liền dùng cả hai tay bấu chặt vào những thanh thép giằng cánh máy bay.

Anh chẳng còn nhận ra một vật gì ngoài cái bóng điện màu đỏ trong buồng lái, anh rùng mình ớn lạnh thấy mình lao vào lòng bóng đêm, không gì cứu đỡ, chỉ được chở che nhờ một ngọn đèn thợ mỏ con con. Anh không dám quấy rầy người phi công để biết xem anh ta sẽ quyết dịnh thế nào, và hai tay bám chặt thanh sắt, hơi ngả người về phía anh ta ngồi đằng trước, anh nhìn vào cái gáy thẫm màu ấy.

Trong làn ánh sáng nhợt nhạt chỉ thấy nhô lên không động đậy một cái đầu và đôi vai. Cái thân xác kia chỉ còn làm một khối tối tăm, hơi tựa về phía bên trái. Khuôn mặt nhìn thẳng vào cơn dông chốc chốc lại được dội lên từng làn chớp lóe. Nhưng người điện báo chẳng nhìn được chút gì trên khuôn mặt ấy. Anh không sao hiểu thấu mọi tình cảm dồn ép lên khuôn mặt ấy để đương đầu với một trận bão: cái bĩu môi, cái ý chí, cái giận hờn, mọi cái gì đang đổi trao trên bản chất giữa khuôn mặt xanh rớt ấy và những lóe sáng nắng ngủi đằng kia.

Anh vẫn cứ đoán được thấy cái sức mạnh gom lại trong cái bóng hình im phăng phắc ấy, và anh thấy yêu nó. Cái bóng ấy chắc là đang lôi anh về phía cơn dông, nhưng nó cũng che chở cho anh. Chắc là đôi bản tay nắm chặt cần điều khiển kia đã ghìm được cơn bão như ghìm được gáy con thú, thế nhưng đôi vai đầy sức mạnh vẫn không nhúc nhích, và ta đã cảm thấy ở đó một sức dự trữ sâu xa.

Người điện báo viên nghĩ rằng, xét đến cùng, kẻ chịu trách nhiệm là người lái. Và giờ đây, ngồi bám phía sau phi nước đại về nơi có đám cháy, anh khoan khoái thưởng thức cái hình thù âm thầm phía trước mặt mình khi thấy nó biểu hiện thành sức vật chất, thành cái có trọng lượng, thành cái gì lâu bền.

Mé trái, yếu ớt như một ngọn hải đăng ẩn hiện, lại một lò lửa mới sáng bừng lên.

Người điện báo khẽ giơ tay đụng vào vai Fabien để bảo cho anh ta, nhưng chỉ thấy anh từ từ quay đầu hướng mặt vài giây về kẻ địch mới xuất hiện ấy, sau rồi lại chậm chậm trở về tứ thế cũ. Đôi vai ấy luôn luôn không nhúc nhích, cái gáy ấy áp sát lớp da trên ghế.