ô dâu không bao giờ là một món hàng. Dịch vụ môi giới hôn nhân không bao giờ là một kiểu buôn người. Tuy nhiên, với cách làm nửa kín, nửa hở như hiện nay, nhiều cô gái trẻ đang bị biến thành những món hàng và dịch vụ môi giới hôn nhân thì cũng bị biến thành một kiểu buôn người.

Thị trường dịch vụ là một phần của thị trường. Nó hình thành do con người có nhu cầu, chứ không nhất thiết là do Nhà nước có chính sách. Vấn đề đặt ra là: hoặc chúng ta công nhận để quản lý nó, hoặc chúng ta cấm đoán nó để thất bại trong việc bảo vệ quyền lợi và phẩm giá của những cô gái trẻ Việt Nam.

Nhu cầu lấy chồng Đài Loan, buồn thay, là một thứ nhu cầu có thật. Chúng ta có thể sử dụng các quy phạm đạo đức để soi xét và tìm ra rất nhiều điều cần bị phê phán ở đây. Thế nhưng ai trong số chúng ta có thể hứa được với những cô gái trẻ nghèo khó của miệt vườn một sự lựa chọn tốt hơn? Một cuộc sống đầu tắt, mặt tối với những ông chồng suốt ngày nhậu nhẹt và say xỉn là tất cả những gì đang chờ đón những cô gái này ở Việt Nam. Vẫn biết, làm thê thiếp ở đất khách quê người là rất cực nhục. Nhưng tại sao các cô gái trẻ vẫn tiếp tục tìm cách ra đi? “Người no không hiểu lòng kẻ đói”, chắc gì chúng ta đã thấu hiểu được nỗi lòng của những cô gái bị nghèo khổ và túng quẫn đẩy đến bước đường cùng? Một điều có thể khẳng định chắc chắn rằng nếu những cô gái trẻ vẫn còn tiếp tục ra đi thì đó vẫn đang là sự lựa chọn tốt hơn cho đa số những cô gái này.

Giữ lại cho mình những cô gái trẻ của Đồng bằng sông Cửu Long là lợi ích và danh dự của những chàng trai người Việt. Tuy nhiên, muốn như vậy, họ sẽ phải làm được nhiều hơn so với bây giờ. Trước hết, họ phải biết làm cho cuộc sống ở những miền quê nghèo khó trở nên tốt đẹp hơn. Đồng thời, phải từ bỏ lối sống rượu chè bê tha và phải học cách yêu thương, trân trọng vợ. Người phụ nữ có thể chấp nhận những khó khăn về vật chất, nhưng khó lòng cùng lúc đó chấp nhận cả sự thiếu hụt về tình nghĩa vợ chồng.

Làm cho cuộc sống trở nên tốt đẹp, cũng như thay đổi lối sống của con người là điều không dễ. Và trước khi điều đó xảy ra, để bảo vệ quyền lợi và nhân phẩm cho những cô gái trẻ, cần hợp thức hóa và quản lý các dịch vụ môi giới hôn nhân. Nhà nước sẽ từ chối đăng ký kết hôn và cấp hộ chiếu cho bất kỳ ai tổ chức cưới chui, mà không thông qua các dịch vụ nói trên. Đồng thời, các công ty kinh doanh dịch vụ này phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Nhà nước về chế độ thông tin (cho các cô gái), về hình thức, thủ tục tổ chức cho hai bên gặp gỡ nhau, về quyền lựa chọn của những cô gái Việt Nam. Cứ nghĩ mà xem tại sao ở ngay trên đất nước mình mà những người đàn ông Đài Loan có quyền lựa chọn, còn các cô gái trẻ Việt Nam lại không?

Cho dù khả năng lựa chọn là không lớn, thì trong hai chú rể lớn tuổi vẫn có thể có một chú đáng yêu hơn.

Cuối cùng, yêu đương và hôn nhân là quyền tự do của mỗi con người. Chúng ta sẽ cảm thấy thanh thản biết mấy khi các cô gái Việt lấy Tây, lấy Tàu là theo sự đòi hỏi của trái tim, chứ không phải theo sự thúc bách của đói nghèo. Tuy nhiên, muốn đạt được điều này, trước hết, chúng ta phải chiến thắng được đói nghèo trên đất nước Việt Nam.