Dịp may ưu ái những ai can đảm

Publius Terence

 
 
 
 
 
Tác giả: Lois Lowry
Thể loại: Tiểu Thuyết
Nguyên tác: The Giver
Biên tập: Mai Lê
Số chương: 14
Phí download: 3 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 2804 / 71
Cập nhật: 2015-11-04 11:05:39 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Chương 5
ậu thấy choáng váng, và không thể tập trung được. Cậu không thể nghe được Pierre đã nhận Nhiệm vụ gì, và chỉ lờ mờ nhận thấy tiếng vỗ tay khi cậu ta trở về, đeo chiếc phù hiệu mới trên áo. Sau đó là Hai mươi mốt, rồi Hai mươi hai.
Những con số vẫn tiếp tục tuần tự. Jonas ngồi thẫn thờ khi bà gọi đến Ba mươi, rồi Bốn mươi, gần hết rồi. Mỗi lần, mỗi thông báo xướng lên, tim cậu lại giật lên một lúc, và những suy nghĩ quay cuồng trong đầu cậu. Có thể bây giờ bà ấy sẽ gọi tên cậu chăng. Hay cậu đã quên số của chính mình rồi? Không. Cậu lúc nào cũng là Mười chín. Và cậu đang ngồi trên chiếc ghế gắn số Mười chín.
Nhưng bà ấy đã bỏ qua cậu. Cậu thấy các bạn trong nhóm liếc nhìn mình, bối rối, rồi nhanh chóng quay đi. Cậu thấy cái nhìn lo âu trên khuôn mặt của trưởng nhóm.
Cậu thu vai lại và cố làm cho bản thân nhỏ hơn trong ghế. Cậu muốn biến mất, muốn tan ra, muốn không tồn tại nữa. Cậu không dám quay đầu để tìm bố mẹ trong đám đông. Cậu sẽ không chịu được khi phải nhìn khuôn mặt họ tối sầm vì xấu hổ.
Jonas cúi đầu và lục lọi trí nhớ. Cậu đã làm gì sai?
Khán gi ả rõ ràng là không thoải mái. Họ vỗ tay tán thưởng Nhiệm vụ cuối cùng; nhưng tiếng vỗ tay thật rời rạc, không còn là sự cộng hưởng của niềm hân hoan chung. Họ đang xì xào đầy bối rối.
Jonas giơ hai tay lên và vỗ, nhưng đó chỉ là một cử chỉ vô thức và vô nghĩa mà cậu thậm chí còn không nhận ra. Tâm trí cậu đã tắt đi tất cả mọi cảm xúc trước đó: dự đoán, hưng phấn, hãnh diện, và thậm chí cả niềm hạnh phúc đang ở giữa những người bạn của mình. Giờ cậu chỉ thấy bẽ mặt và kinh sợ.
Trưởng lão chờ cho đến khi tiếng vỗ tay không thoải mái lắng xuống. Rồi bà lại cất lời.
"Tôi biết," bà nói bằng giọng hòa nhã và vang vọng, "mọi người đều rất lo lắng. Rằng mọi người cảm thấy tôi đã phạm sai lầm."
Bà mỉm cười. Nhờ câu nói ôn hòa của bà, cộng đồng đã an tâm hơn một chút và có vẻ như dễ thở hơn. Không khí thật tĩnh lặng.
Jonas ngước lên.
"Tôi đã khiến các bạn lo lắng," bà nói. "Tôi gửi lời xin lỗi tới toàn thể cộng đồng của mình." Giọng bà tràn ngập đám đông.
"Chúng tôi chấp nhận lời xin lỗi của bà," tất cả đồng thanh nói.
"Jonas," bà nói, nhìn xuống phía Jonas, "ta gửi lời xin lỗi riêng cháu. Ta đã khiến cháu phải đau khổ."
"Cháu chấp nhận lời xin lỗi của bà," Jonas run rẩy trả lời.
"Nhờ cháu lên sân khấu bây giờ."
Sáng sớm hôm đó, khi đang mặc đồ trong nhà ở, cậu đã tập dáng đi vui vẻ, tự tin và hy vọng sẽ đi lên sân khấu như thế khi tới lượt. Nhưng bây giờ tất cả những thứ đó đã bay biến khỏi đầu óc cậu. Cậu chỉ cố ép mình phải đứng dậy, phải cử động đôi chân nặng nề và lóng ngóng, phải tiến về phía trước, bước lên bậc thang và đi ngang qua bục cho tới khi đứng cạnh Trưởng lão.
Bà quàng tay qua đôi vai căng thẳng của cậu để động viên.
"Jonas không được giao nhiệm vụ," bà thông báo. Tim Jonas như thắt lại.
Rồi bà tiếp tục."Jonas đã được lựa chọn."
Cậu chớp mắt. Điều đó nghĩa là gì? Cậu cảm thấy sự xôn xao chung đầy băn khoăn trong khán giả. Họ cũng đang rất bối rối.
Trưởng lão thông báo bằng một giọng chắc nịch và oai nghiêm, "Jonas đã được lựa chọn làm Người Tiếp nhận Ký ức tiếp theo của chúng ta."
Rồi cậu nghe thấy tiếng thở gấp – tiếng hít vào đột ngột rất gắt vì ngạc nhiên, phát ra từ mỗi cư dân đang ngồi. Cậu thấy khuôn mặt họ, đôi mắt họ mở rộng vì kinh sợ.
Và cậu vẫn chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra.
"Lựa chọn như thế này là rất, rất hiếm," Trưởng lão nói với khán giả. "Cộng đồng chúng ta chỉ có một người Tiếp nhận. Và chính ông ấy sẽ huấn luyện người kế nhiệm của mình."
"Người Tiếp nhận đương nhiệm đã làm việc rất lâu rồi," bà nói tiếp. Jonas dõi theo ánh mắt bà và thấy bà đang nhìn một trong những Bô lão. Hội đồng Bô lão đang ngồi tập trung thành nhóm; và ánh mắt của Trưởng lão đang hướng vào một người ngồi giữa nhưng lại có vẻ tách biệt kỳ lạ với những người còn lại. Đó là một người đàn ông mà Jonas chưa từng nhận ra, một người râu ria có đôi mắt màu nhạt. Ông đang chăm chú nhìn Jonas.
"Chúng ta thất bại trong lần lựa chọn trước." Trưởng lão nói với vẻ nghiêm trang. "Đó là mười năm trước, khi Jonas mới chỉ là một đứa trẻ chập chững. Tôi sẽ không nói thêm về việc đó vì nó sẽ khiến chúng ta bất an vô kể."
Jonas không biết bà đang ám chỉ điều gì, nhưng cậu có thể cảm thấy sự lo lắng của khán giả. Họ cử động không thoải mái trên ghế ngồi.
"Lần này chúng tôi đã không vội vàng," bà nói tiếp. "Chúng ta không thể phạm sai lầm một lần nữa."
"Đôi khi," bà tiếp tục, bây giờ giọng nói đã dịu hơn, giải tỏa căng thẳng trong Khán phòng, "chúng tôi không hoàn toàn chắc chắn về những Nhiệm vụ, ngay cả sau những nỗ lực theo dõi vất vả nhất. Đôi khi chúng tôi lo lắng rằng người được giao Nhiệm vụ không phát triển được mọi phẩm chất cần thiết sau khi tập huấn. Xét cho cùng thì Mười một vẫn chỉ là trẻ con. Những gì chúng tôi xem như tính vui nhộn và kiên nhẫn – những yêu cầu để trở thành Người Nuôi trẻ - có thể, khi đã trưởng thành, lại hóa ra chỉ là sự ngu ngốc và lười biếng. Vì vậy chúng tôi tiếp tục theo dõi trong quá trình tập huấn, và sửa đổi cách cư xử khi cần thiết.
"Nhưng Người Tiếp nhận tập sự không thể bị theo dõi, không thể bị sửa đổi. Điều này đã được nói khá rõ trong luật. Anh ta phải ở một mình, tách biệt trong khi được Người Tiếp nhận đương nhiệm chuẩn bị cho công việc vinh dự nhất cộng đồng này."
Một mình? Tách biệt? Jonas lắng nghe với nỗi lo lắng ngày một tăng.
"Vì vậy sự lựa chọn phải thật hợp lý. Nó phải được sự nhất trí của Hội đồng. Họ không được phép có nghi vấn nào, dù chỉ thoáng qua đến đâu. Nếu trong quá trình thẩm định, một Bô lão thuật lại giấc mơ về cảm giác không chắc chắn, giấc mơ đó có đủ quyền lực để lập tức gạt ứng cử viên sang một bên."
"Jonas đã được phát hiện có tiềm năng của một Người Tiếp nhận từ rất nhiều năm trước. Chúng tôi đã theo dõi cậu bé rất kỹ càng. Không có giấc mơ không chắc chắn nào cả."
"Cậu đã thể hiện đầy đủ những phẩm chất mà một Người Tiếp nhận cần có."
Với đôi tay vẫn đặt chắc trên vai cậu, Trưởng lão liệt kê những phẩm chất đó.
"Thông minh," bà nói. "Tất cả chúng ta đều biết Jonas là học sinh đứng đầu trong suốt thời gian học."
"Chính trực," bà nói tiếp. "Như tất cả chúng ta, Jonas cũng từng có những vi phạm nho nhỏ." Bà mỉm cười với cậu. "Chúng tôi mong đợi điều đó. Chúng tôi cũng hy vọng rằng cậu ấy sẽ trình diện, sẵn sàng đón nhận kỷ luật, và cậu luôn làm như thế."
"Dũng cảm," bà tiếp tục. "Chỉ có một người trong số chúng ta ở đây hôm nay, đã từng trải qua quá trình tập huấn khắc nghiệt để trở thành Người Tiếp nhận. Ông ấy hẳn nhiên là thành viên quan trọng nhất của Hội đồng: Người Tiếp nhận đương nhiệm. Chính ông là người luôn nhắc nhở chúng tôi tính cần thiết của lòng dũng cảm."
"Jonas," bà nói, quay sang phía cậu, nhưng lại nói bằng một giọng mà toàn bộ cộng đồng đều nghe được, "quá trình tập huấn có cả sự đau đớn nữa. Sự đau đớn thể xác."
Cậu cảm thấy nỗi sợ hãi đang xôn xao trong lòng.
"Cháu chưa từng trải qua điều này. Đúng là đầu gối của cháu đã bị chà xuống đất trong những lần ngã xe. Đúng là năm ngoái cháu đã bị kẹp ngón tay vào cửa."
Jonas gật đầu đồng ý khi nhớ lại những sự kiện đó và sự đau đớn kèm theo.
"Nhưng giờ đây cháu sẽ phải đối mặt," bà ôn tồn giảng giải, "với nỗi đau ở mức độ rất lớn mà không ai trong chúng ta ở đây có thể hiểu được, vì nó vượt xa những trải nghiệm của chúng ta. Bản thân Ngươi Tiếp nhận cũng không thể mô tả, mà chỉ có thể nhắc nhớ chúng ta rằng cháu sẽ phải đối mặt với nó, rằng cháu sẽ cần lòng dũng cảm vô biên. Riêng điều đó, chúng ta không thể chuẩn bị cho cháu được."
"Nhưng chúng ta thấy chắc chắn rằng cháu rất dũng cảm," bà nói với cậu.
Còn cậu chẳng thấy dũng cảm chút nào. Không phải lúc này.
"Đức tính cần thiết thứ tư," Trưởng lão nói, "là sự thông thái. Điều này thì Jonas chưa đạt được. Nhưng cậu sẽ có được sự thông thái trong quá trình tập huấn.
"Chúng tôi tin rằng Jonas có khả năng đạt được sự thông thái. Đó là điều chúng tôi tìm kiếm."
"Cuối cùng, Người Tiếp nhận cần phải có một phẩm chất nữa, và đó là phẩm chất tôi chỉ có thể nêu tên mà không thể diễn tả. Tôi không hiểu nó, các bạn, những thành viên trong cộng đồng cũng sẽ không hiểu. Có thể rồi Jonas rồi sẽ hiểu, vì Người Tiếp nhận đương nhiệm đã nói với chúng tôi rằng Jonas có sẵn phẩm chất đó. Ông gọi đó là Khả năng Nhìn Vượt Giới hạn."
Trưởng lão nhìn Jonas với ánh mắt dò hỏi. Khán giả cũng nhìn cậu. Tất cả đều im lặng.
Trong một khoảnh khắc, cậu đông cứng lại, bị nỗi tuyệt vọng gặm nhấm. Cậu không có nó, không có cái thứ mà bà ấy nói. Cậu không biết nó là cái gì. Giờ là lúc cậu sẽ phải thú nhận, phải nói rằng "Không, cháu không làm được," và phó mặc cho họ xét xử, cầu xin sự tha thứ của họ, để giải thích rằng cậu đã bị chọn nhầm, rằng cậu hoàn toàn không phải là người phù hợp.
Nhưng khi cậu nhìn xuống đám đông, một biển những khuôn mặt, điều đó lại xảy ra. Điều xảy đến với quả táo trước kia.
Họ đã thay đổi.
Cậu chớp mắt, và nó biến mất. Đôi vai cậu chợt thẳng lên. Trong một khắc, lần đầu tiên cậu cảm thấy một dấu hiện chắc chắn rất nhỏ nhoi.
Trưởng lão vẫn đang nhìn cậu. Tất cả mọi người đều đang nhìn.
"Cháu nghĩ là đúng," cậu nói với Trưởng lão và cộng đồng. "Cháu chưa hiểu được nó. Cháu không hiểu nó là gì. Nhưng đôi khi cháu nhìn thấy thứ gì đó. Và có lẽ nó ở ngoài giới hạn."
Bà rời tay khỏi vai cậu.
"Jonas," bà nói, không chỉ với mình cậu mà với cả cộng đồng mà cậu là một phần trong đó, "cháu sẽ được tập huấn để trở thành Người Tiếp nhận Ký ức tiếp theo của chúng ta. Chúng ta rất cảm ơn tuổi thơ của cháu."
Rồi bà quay đi và rời sân khấu, để cậu lại đó một mình, đứng đối mặt với đám đông đang bắt đầu đồng thanh gọi tên cậu.
"Jonas." Ban đầu chỉ là một tiếng thì thầm, chỉ vừa đủ nghe. "Jonas, Jonas."
Rồi to hơn, nhanh hơn. "JONAS, JONAS, JONAS."
Với bài ca này, Jonas biết, cộng đồng này đã chấp nhận cậu trong vai trò mới, cho cậu cuộc sống cũng như họ đã trao cho bé mới Caleb. Tim cậu trào lên sự biết ơn và hãnh diện.
Nhưng cùng lúc đó, nỗi sợ tràn ngập cậu. Cậu không biết sự lựa chọn này nghĩa là gì. Cậu không biết cậu sẽ trở thành cái gì. Hay điều gì sẽ hình thành từ cậu.
Giờ đây, lần đầu tiên trong mười hai năm cuộc đời, Jonas cảm thấy bị tách rời, thấy mình khác biệt. Cậu nhớ những gì Trưởng lão nói: rằng cậu sẽ phải tập huấn một mình và tách biệt.
Nhưng quá trình tập huấn vẫn chưa bắt đầu, mà khi rời khỏi Khán phòng, cậu đã cảm thấy sự tách biệt. Ôm cặp tài liệu Trưởng lão đưa, cậu đi xuyên qua đám đông, tìm kiếm gia đình mình và Asher. Mọi người dạt ra một bên, nhường lối cho cậu. Họ quan sát cậu. Cậu nghĩ mình nghe thấy những tiếng thì thầm.
"Ash!" cậu gọi, phát hiện ra bạn mình ở gần dãy xe đạp. "Đi về cùng tớ chứ?"
"Tất nhiên rồi." Asher mỉm cười, nụ cười thường trực của cậu, thân thiện và gần gũi. Nhưng Jonas nhận thấy một khỏanh khắc lưỡng lự từ người bạn, một sự không chắc chắn.
"Chúc mừng cậu." Asher nói.
"Cậu cũng vậy," Jonas trả lời. "Thật buồn cười khi bà ấy kể về cái quất nhẹ. Cậu được vỗ tay nhiệt liệt hơn hầu hết mọi người đấy."
Những bạn Mười hai mới khác đang tụ tập gần đấy, cẩn thận đặt cặp tài liệu vào giỏ chở hàng phía sau xe. Tối nay, trong mỗi nhà ở, chúng sẽ nghiên cứu những chỉ dẫn để bắt đầu quá trình tập huấn. Suốt nhiều năm, vào mỗi tối, trẻ con phải học thuộc lòng những bài tập được yêu cầu ở trường, và thường xuyên ngáp vì chán nản. Còn tối nay, tất cả sẽ bắt đầu hào hứng học thuộc những luật lệ cho Nhiệm vụ trưởng thành của chúng.
"Chúc mừng Asher!" Ai đó nói. Và rồi lại là vẻ ngập ngừng ấy. "Cả cậu nữa, Jonas!"
Asher và Jonas chúc mừng lại các bạn cùng nhóm của mình. Jonas thấy Bố Mẹ đang nhìn cậu từ chỗ đặt xe đạp của họ. Lily đã được cài đai an tòan trong ghế ngồi.
Cậu vẫy tay. Họ vẫy lại và mỉm cười, nhưng cậu nhận thấy Lily đang nhìn mình rất nghiêm trang, ngón tay cái ngậm trong miệng.
Cậu đạp xe về thẳng nhà, chỉ trao đổi với Asher những câu đùa nhẹ nhàng và những lời bình luận không quan trọng.
"Gặp cậu sáng mai nhé, Giám đốc Giải trí!" Cậu gọi, dừng lại trước cửa nhà trong khi Asher vẫn đi tiếp.
"Ừ! Chào cậu!" Asher đáp. Lại một lần nữa, có một khoảnh khắc mà mọi thứ không thật giống như trước, không giống như lệ thường trong suốt tình bạn lâu dài của chúng. Có lẽ cậu chỉ tưởng tượng ra thôi. Asher không hề thay đổi.
Bữa tối diễn ra lặng lẽ hơn thường ngày. Lily ba hoa về những kế họach của cô bé cho hoạt động tình nguyện; cô bé nói em sẽ bắt đầu tai Trung tâm Nuôi trẻ, vì em đã thành thạo trong việc cho Gabriel ăn.
"Con biết," cô bé nhanh chóng nói thêm, khi Bố trừng mắt cảnh cáo, "con sẽ không nhắc đến tên nó nữa. Con không được biết tên nó."
"Con không đợi được đến ngày mai nữa," cô bé nói đầy hạnh phúc.
Jonas thở dài một cách khó nhọc. "Anh thì được," cậu lẩm bẩm.
"Con có vinh dự lớn lắm đấy," mẹ cậu nói. "Bố và mẹ rất tự hào."
"Đó là công vịêc quan trọng nhất trong cộng đồng," Bố nói.
"Nhưng mới đêm hôm trước, mẹ nói rằng công việc phân phối những Nhiệm vụ mới là quan trọng nhất!"
Mẹ gật đầu. "Cái này khác. Thật ra nó không hẳn là một công việc. Mẹ không bao giờ nghĩ rằng, không bao giờ hình dung ra…" Bà dừng lại. "Chỉ có một Người Tiếp nhận duy nhất."
"Nhưng Trưởng lão nói rằng trước đó họ đã lựa chọn một lần, và thất bại. Bà ấy nói về cái gì vậy?"
Cả bố và mẹ đều ngập ngừng. Cuối cùng Bố cũng kể lại lần lựa chọn trước. "Lần đó rất giống hôm nay, Jonas ạ - cũng sự hồi hộp ấy, khi một đứa bé Mười một bị bỏ qua trong lúc trao Nhiệm vụ. Rồi đến lời thông báo khi họ chọn riêng ra nó…"
Jonas xen vào, "Tên anh ấy là gì?"
Mẹ trả lời, "Chị ấy, không phải anh ấy. Đó là một cô nữ. Nhưng chúng ta không bao giờ nhắc đến cái tên đó, hay dùng lại để đặt cho một bé mới."
Jonas choáng váng. Một cái tên Cấm Thốt Ra là nỗi nhục nhã lớn nhất có thể mang lấy. "Chuyện gì đã xảy ra với chị ấy?" Cậu hỏi một cách căng thẳng.
Nhưng Bố Mẹ chẳng biểu lộ điều gì. "Bố mẹ không biết," Bố nói một cách lúng túng. "Cộng đồng không gặp lại cô ấy nữa."
Một sự im lặng bao trùm căn phòng. Họ nhìn nhau. Cuối cùng, mẹ đứng dậy khỏi bàn và nói, "Con có một vinh dự rất lớn đấy, Jonas ạ. Vinh dự rất lớn."
Còn lại một mình trong phòng, chuẩn bị đi ngủ, cuối cùng Jonas cũng mở cặp tài liệu. Cậu để ý rằng một vài bạn Mười hai khác được trao những phong bì dày đầy những trang giấy in. Cậu tưởng tượng ra Benjamin, cậu nam yêu khoa học của nhóm, bắt đầu đọc hàng trang luật lệ và chỉ dẫn một cách hứng thú. Cậu hình dung Fiona nở nụ cười dịu dàng khi cúi người đọc danh sách những trách nhiệm và phương pháp mà cô sẽ được yêu cầu phải học trong những ngày sắp tới.
Nhưng cặp tài liệu của cậu lại gần như trống rỗng đến mức ngạc nhiên. Bên trong chỉ có một tờ giấy in duy nhất. Cậu đọc hai lần.
Jonas
Người Tiếp nhận Ký ức
1. Sau giờ học hàng ngày, đến ngay cửa Nhà Chái đằng sau Nhà Dưỡng lão và trình diện với Nhân viên Lễ tân.
2. Về thẳng nhà ở sau Giờ Tập huấn hàng ngày.
3. Từ giờ phút này trở đi, không phải tuân theo luật chống khiếm nhã. Có thể đặt bất cứ câu hỏi nào cho bất cứ cư dân nào và sẽ được trả lời.
4. Không được thảo luận về quá trình tập huấn của mình với bất cứ thành viên nào trong cộng đồng, kể cả bố mẹ và Bô lão.
5. Từ giờ phút này trở đi, không được phép kể về giấc mơ.
6. Trừ khi bị ốm hay bị thương không liên quan đến tập huấn, không được yêu cầu bất cứ loại dược phẩm nào.
7. Không được phép đăng kí xin phóng thích.
8. Có thể nói dối.
Người Truyền Kí Ức Người Truyền Kí Ức - Lois Lowry Người Truyền Kí Ức