ha! Cái Tình đấy hả? Mày có nghe thơ tao vừa mới sáng tác không?

Gáy và hai bên thái dương trắng hếu. Trước trán the le một lưỡi tóc trông như cái móng lừa. Cao lểu đểu, ngật ngưỡng cái đầu mới húi, sản phẩm của ông Căn, Kiến từ nhà bếp đi lên, ghé vào văn phòng, bước tới cạnh cô Tình đang chải đầu, toe toét:

Miền Nam đang thắng rất to

Tỉnh ta ta quyết phất cờ tiến lên!

Đồi trọc phủ xanh triền miên.

Cô Tình buông cái lược, cười phô hàm răng hạt bầu:

- Ê! Thế mà cũng đòi là thơ... anh!

- Chả thơ tao thì là thơ ai? Còn đây nữa. Bài này tao mới sáng tác ở Hội nghị Mường Thông:

Cải xoong, cải bắp, su hào

Trong ba cây ấy cây nào anh ưa

Em hỏi thì anh xin thưa

Su hào xuất khẩu anh ưa suốt đời.

chưa hết đâu? Đây nữa:

Sáng nay em đi tới trường

Đi đến giữa đường nhặt được con dao...

Cô Tình bĩu mỏ:

- Ê ê... Nhận vơ là vợ thằng nhân. Thơ của ông Ké Lanh!

Ngả người, Kiến cười khề khề:

- Ừ, thì thơ của ông Ké Thường vụ tỉnh ủy, trưởng ban Tuyên giáo. Nhưng Tình này, thế mày đã nghe chuyện Chiếc cặp da và bốn cái ần lót đàn bà chưa?

- Khiếp!

- Thôi đi. Còn mày đấy! Có tình rình trong bụi. Có tật giật mình. Tao biết hết rồi. Khai ra, không có ngày mày chết.

- Anh chỉ nói nhăng!

- Nhăng cuội gì! Trai Cát Ngạn nổi danh ngang tàng, gái Đô Lương xứ Nghệ mày nức tiếng xinh đẹp và đáo để tao còn lạ. Mà mày hồi này cơm gạo cơ quan vào, đã có vú có ví, mông vại, mình trắm, khoang khoáy trông hay ra phết rồi đấy. Liều liệu mà giữ thân! Chứ mày mòng mọng như múi bưởi đào đến tao cũng còn thèm nữa là lão ấy xa vợ cả năm trời. Này, cho tao hôn một cái rồi tao kể cho nghe câu chuyện Chiếc cặp da...

Cô Tình nguẩy đầu:

- Em biết thừa đi rồi!

- Nhưng mà bài học với đàn bà là thế nào, mày biết chưa? Là có cái gì ở người thì phải giữ rịt lấy, chớ có để đàn ông nó... lột ra.

Dừng lại, cười hằng hặc, Kiến vuốt dài đuôi con mắt:

- Thế mày đã nghe chuyện Đợi bà ấy ho xong đã chưa?

- Em chẳng nghe đâu.

Cô Tình ngúng nguẩy. Kiến tít m

- Thích bỏ xừ đi lại còn giả vờ! Thế này. Ở nhà nọ. Ông già rồi. Đêm ấy hì hụi mãi ông mới cho vào bà được.

- Đã bảo em không nghe đâu!

Cô Tình huẩy đầu, quay lưng lại. Kiến nháy một bên mắt, tiếp:

- Nhưng, tiếc quá, vừa vào được bà thì bà nổi cơn ho. Ho rũ rượi, ho nảy cả người lên. Thế là cái của ông nó liền bật béng ra! Khổ! Thế là ông đành phải lồm cồm bò dậy đi ra gian ngoài. Thằng con thấy vậy, hỏi. Ông đáp: Đợi bà ấy ho xong đã!

Quay lại, cô Tình cười ngất, mặt đỏ dừ:

- Anh Kiến chết nhé!

- Mày bảo tao chết cái gì?

- Anh nói xấu thủ trưởng!

Kiến trợn trừng, đưa một ngón tay lên môi, suỵt soạt:

- Bí nấu với mật nhé! Tình ạ, quái kiệt là trong khi đó ả nọ cứ ho, cứ rúc rích cười mà thằng cha giáo Cầu nó cứ ấn thục mạng vào. Ai còn dám bảo bình dân tối dạ, học giả yếu chim nữa hay thôi nào! Thế nào đã hết! Ấn cho lòi tù và ra rồi nó còn hỏi: Có sướng không em? Mày bảo thế có vô lý không? Còn ông chồng đi công tác về thì... tội nghiệp cứ đứng ngoài chờ. Chờ lâu quá, sốt ruột và thèm rỏ dãi ra, nên ông mới giả làm mèo cào cào vào vách li̓

- Anh Kiến bịa chuyện nhé!

- Mày không tin thì bảo cậu Toàn thư ký hôm nào hỏi riêng thủ trưởng xem. Này, còn chính tao trông thấy giáo Cầu trèo lên cây mí rừng canh cho chị nuôi tắm truồng ở suối nhé. Ha ha...

- E hèm...

Đánh tiếng, ông Duyễn vừa từ ngoài bước vào, tiến đến chiếc máy điện thoại vừa đổ chuông. Đánh tia mắt về phía Kiến, ra hiệu bảo Kiến yên lặng, ông Duyễn áp tai vào ống nghe, từ tốn:

- Alô! O Tròn xin nghe. Dạ! Anh Văn Hiến ạ. Báo cáo anh, anh Quyết Định đang đi Pha Linh. Đường sụt lở nhiều. Anh ấy và cậu Toàn phải đi bộ ạ. A, thế ngày mai anh phát động trồng lúa mì vụ thu ở Na Ẳng ạ. Dạ, máy MTZ của anh Hưng chi cục cơ giới vẫn chưa lên! Chưa thấy mặt mũi nó đâu ạ! Vâng! Vâng! Vậy tôi sẽ thúc. Sẽ thúc thật lực ạ.

Đặt máy, ông Duyễn vẫy Kiến lại, rồi kéo Kiến ra cửa, mặt đăm đăm:

- Ông nói lăng quăng cái gì thế? Chuyện chiếc cặp da... rắc rối to rồi đấy. Không đùa được đâu! Mà này, có ai hỏi về con chó gié thì thống nhất nói là Đích nó đánh xe đi mua ở Bản San về. Giá ba đồng một cân hơi. Chứ nói dối như ông hôm nọ là không ổn đâu. Phải nói là xe đang chạy, nó tự dưng từ bên đường đâm đầu vào gầm xe. Nhớ chưa?

Kiến ngây mặt, lảng chuyện:

- À, thế ngày mai ông Văn Hiến phát độhiến dịch trồng mì ở Na Ẳng à?

- Phải! Thế cậu Muôi cơ yếu đâu rồi?

- Nghe đâu thẳng cha thì lì như chì đổ lỗ ấy được ông Đình bên ủy ban gọi sang để đi nấu cao. Bên ấy, dân quân xã Mường Sinh vừa bắn được con hổ gần tạ.

- Cái cậu này đi đâu cũng không báo cáo là thế nào?

- Hắn là người của Thường vụ đấy. Cần gì báo cáo ai.

Ông Duyễn nhăn mặt. Kiến cười, tếu táo trở lại:

- Đồng chí chánh văn phòng ơi! Nhà hắn ba đời ăn củ chuối. Nên Thường vụ mới tin tưởng đến thế chứ. Anh tưởng dễ mà được chân canh gác nồi cao hổ cho Thường vụ à!

Ông Duyễn vò đầu:

- Cậu Toàn đi với ông Quyết Định. Ông Căn đang lăn lóc trên các công trường khắc phục hậu quả lũ cuốn. Ông Đồng đi với ông Gia khảo sát vùng hạt rau giống Sâu Chua. Ông Bình đi Mường Hum dự hội thao Quân khu Hai. Công việc đang rối tinh rối xòe. Vặn người rơm ra để đi lên Na Ẳng à?

Rồi như sực nhớ. Ông vỗ bộp vai Kiến:

- Ông Kiến này, chiều nay ông sang bên Chi cục Khai hoang cơ giới thúc tay chi cục trưởng Nguyễn Chí Hưng cho ngay MTZ lên Na Ẳng được không? Tay Hưng lừng khừng chuyện này là có lý. Nhưng, ường vụ và nhất là ông Văn Hiến đã có ý kiến rồi. Lôi thôi là ăn đòn đấy. À mà này, nghe chừng nhà bếp cũng đã vãn vãn việc, hay là tiện thể ông hộ tống máy lên trên ấy hỗ trợ thêm cho ông Văn Hiến. Bấn xúc xích là ông cố nông láu cá ấy hay nổi cáu lắm đấy!

Kiến đưa tay lên đuôi mắt, làm động tác chào, dậm chân đánh pịch:

- Xin tuân lệnh!

Ông Văn Hiến thấp bé loắt choắt sùm sụp cái mũ cối, quai kéo sít cằm, mắt ve đỏ đọc, râu ria tua tủa, lịch bịch cái xa cốt da to như cái quạt nan, hai cẳng chân lắt nhắt đi đi lại lại vẻ bất an, chốc chốc lại đảo mắt ra con đường huyện rải cấp phối.

Tiếng trống ếch của đội thiếu nhi Na Ẩng mờ mờ tỏ tỏ trong sương sớm giờ đã hiện lên thành từng nhịp rõ rành. Tờ rành! Tờ rành!... Tuýt tuy tuýt! Tuýt tuy tuýt!... Dân quân du kích huyện lỵ áo chàm bụng thắt dây da to bản, quần gon, chỉnh tề súng CKC khoác vai, rầm rập theo tiếng còi điểm nhịp đang từ ngoài xa tiến vào. Bãi đất chênh chênh dốc ở đầu thôn Na Ẳng lúc này nghìn nghịt bóng người. Người từ tám xã thượng huyện được huy động dồn về đây từ lúc còn tối đất. Một ngày hội lớn chứ đâu có phải là ngày bình thường! Ai cũng trang điểm tơ tuốt. Người Pa Dí, nhận ra ngay nhờ chiếc mũ cao vống như ông công ông táo. Trai Hà Nhì quấn khăn đen vành to. Các bà Dao đỏ thu lu cái khăn quấn tròn như cái chõ trên đầu. Mấy anh Mông cổ xập xệ giây xích đính khóa bảo mệnh, tay ôm cây khèn bè, chân lậm dậm như chân họa mi trong lồng. Khói thuốc lào bay từng dải lơ vơ ở nơi các cụụ tập.

- Ơ, sao chưa thấy con máy cày lên nhỉ?

- Này, tôi đã một lần ngồi trong bụng nó rồi. Nó đưa tôi đi họp ở Mường Thông. Ui da! Đến nơi là ra khỏi bụng nó, là tôi chạy liền. Hốt quá!

Nghe tiếng mấy cụ già xì xầm, ông Văn Hiến đang đi liễn sững lại.

- Pa lèn cố tỉ! Bà con anh em à! Không gọi cái máy cày là con. Tuy là nó có giống con ngựa, con trâu. Nó có hai con mắt. Có bốn bánh xe. Nhưng nó là cái máy. Nó không ăn cỏ. Nó ăn xăng dầu. Nó khỏe gấp mấy chục lần con ngựa, con trâu. Nó là con trâu sắt!

- Ai dà... Con trâu sắt!

- Nó cày đất cả ngày cả đêm không biết mệt!

- Hà... thế nó cày đất thì để con trâu thịt chơi không à?

Ông Văn Hiến ngứa mặt, nhe hàm răng ám khói, cười hậc hậc:

- Chơi không là thế nào! Ta bắt nó phải cho ta sữa để ta uống chứ!

- Húi! Uống sữa trâu!

- Kìa!

Chợt có tiếng. Một người kêu thật to. Và như nghe được hiệu lệnh, người tám xã tụ họp đen đặc trên bỏ bỗng ồn ồn ào ào, đứng hết cả dậy. Máy cày về rồi! Máy cày về Na Ẳng ta rồi! Tiếng người hay tiếng gió nói thế. Nhôn nhao, ngấp nghển, hàng ngàn con mắt ngó về phía con đường hàng huyện! Đâu? Đâu? Con máy cày đâu rồi? Người chen, kẻ huých, ai cũng muốn là người nhìn thấy chiếc máy đầu tiên cơ. Ấy vậy mà... tẽn tò quá! Ngẩn người ra một lúc mới nhận ra không phải tiếng máy cày. Đó chỉ là tiếng động cơ của chiếc môtô Jawa của ông Gia. Ông Gia đi qua đây để lên Xin Chải dự khai mạc vụ trồng hạt rau giống. “Con máy cày nó bị lạc đường mất rồi”. Chán nản, một người vừa nói vừa ngáp. Châng hẩng, như bị lừa, mọi người lại ào ào ngồi xuống.

Tuy vậy, từ đây, đoàn ngũ đã chẳng còn giữ được sự tề chỉnh, trật tự như lúc đầu nữa rồi. Cả ông Văn Hiến cũng thế, ông cũng đã bắt đầu sốt ruột. Thành ra, lát sau vừa nghe thấy tiếng trống ếch thiếu nhi rộ lên thì thùng, ông liền lắt tắt chạy lại, tay huơ huơ hớn hở như đón chào. Lần này thì chính ông Văn Hiến nhầm. Máy cày đã về đâu! Đó chỉ là đoàn thiếu nhi sau khi chỉnh đốn xong hàng ngũ, dưới sự hướng dẫn của anh phụ trách, đang nổi trống tiến lên phía trước kỳ đài. Kỳ đài là một phông vải xanh to bằng một màn ảnh, níu vào một cái khung vầu. Trên phông vải có hàng chữ giấy cắt màu đỏ: Na Ẳng quyết tâm giành vụ thu đông thắng lợi! Trước kỳ đài đặt một chiếc bàn. Bên trái là đội du kích đứng hàng ba. Giờ, đối xứng là đội thiếu nhi áo trắng, mũ chào mào tím, cờ đội tua vàng phấp phới bay.

Từ kỳ đài, nhìn sang bên trái là khu đất hoang năm hécta xoai xoải dốc. Hôm nay, máy cày sẽ xới đất ở đây để gieo trồng mì thí điểm. Mì, theo ông Văn Hiến thì đó sẽ là cây lương thực thống soái, chứ không phải đậu tương như ông Quyết Định chỉ đạo ở Bản San đâu. Trong công việc, ông Văn Hiến là người quyết đoán và rất có đầu óc tổ chức. Ông đã quyết định lấy cây lúa mì là trọng điểm vụ này. Thì ông cũng b lập kế hoạch thực hiện quyết định đó. Theo kế hoạch ông vạch ra, cả tuần lễ nay, chi bộ và các đoàn thể quần chúng trong tám xã thượng huyện đã liên miên họp hành, học tập để quán triệt sâu sắc chủ trương. Rồi tiếp đó là bàn bạc phân công thật cụ thể, tỉ mỉ, từ chuyện ai đi ai ở đến việc hậu cần cơm nước, trách nhiệm của từng xóm, từng đội. Còn hôm nay, theo yêu cầu, mọi người đi theo các tổ chức đoàn thể, phải có mặt ở đây từ lúc năm giờ. Sau đó, chậm nhất là bảy giờ thì máy cày tranh thủ vào lật đất ngay. Để bà con đỡ nắng. Để tránh máy bay Mỹ. Một ngày ghi dấu một sự kiện trọng đại là phải được chuẩn bị kỹ lưỡng thế, chứ đâu có qua loa tắc trách được. Vậy mà bây giờ sắp... sáng bạch mất rồi!

Giơ tay xem đồng hồ, ông Văn Hiến cau cau mặt bực bội. Làm ăn như cái đồ chết dẫm thế này là sao! Nổi tiếng là hay nóng nảy, lúc này ông rất muốn quát tháo mắng mỏ, nhưng hiềm nỗi quát tháo mắng mỏ ai bây giờ. Bà con dân tộc thì không có lỗi, mà tiếng Kinh đã sõi đâu mà nghe được lời ông. Với công việc, ông ủy viên thường vụ xuất thân cố nông này có tác phong sâu sát và có niềm say mê bất tận, với việc gây dựng các phong trào. Ông say mê phong trào như say mê đàn bà. Nước nổi thì bèo nổi! Không có phong trào khai hoang thì làm sao có ông. Ông có chức vị như ngày hôm nay cũng là nhờ ở các phong trào đấy chứ. Ấy thế! Phận tôi đòi, kiếp cua cáy, không ranh ma láu cá có mà chết. Cày cả thửa ruộng cho địa chủ Cổn, không khôn ngoan bỏ lỏi khoảng giữa thì làm sao có thời giờ để đi tán gái. Chăn năm con trâu mộng mà không trát bùn vào bụng chúng để chứng tỏ chúng được ăn no, để qua mắt được thằng cha Tổng Đam, thì chỉ còn cách đút ống đu đủ vào đít trâu mà thổi thôi. Kéo được đứa con gái nhà chủ đi đưa cơm vào túp lều rơm, đè được nó xuống đất rồi, tranh thủ thời gian chỉ trụt một ống quần ra thôi, nó có kêu vướng víu thì cũng đành phải chịu. Chứ cởi tô hô cả ra thì làm gì có thời giờ, mà vô phúc có người nó phát hiện ra thì có mà kịp kéo quần lên chạy đằng giờ

Cả tuần lễ nay ông đã lặn lội khắp các thôn bản vùng này, hết bàn bạc, lại đốc thúc, kiểm tra, không biết đến ngưng nghỉ là gì. Cũng vậy thôi, cả đêm qua ông có ngủ đâu. Có lúc, trong mơ màng, nghe tiếng con ruồi trâu vo ve tưởng là máy cày về, còn choàng dậy, lồng ra sân, may mà biết là bé cái nhầm, chứ không thì giữa đêm hôm khuya khoắt đã hét toáng lên rồi. Còn từ sáng tới giờ thì ông háo hức, hào hứng quá, đến mức quên cả ăn lót dạ sáng. Quên cả ăn lót dạ, nên lúc này, trong tâm trạng sốt ruột, lại thay có người dân giở cơm nắm ra ăn, lập tức bụng ông mới sôi réo ầm ầm. Khốn khổ! Mồm miệng nhạt thếch, cái dạ dày trống không quặn thắt nôn nao, chẳng còn có cách gì hơn, ông Văn Hiến liền bước đến đám các cụ ngồi chuyện vãn và hút thuốc lào vặt vậy.

“Ông Tỉnh cũng hút thuốc lào ạ”. Một cụ già đưa ông cái điếu Vê vê thuốc nạp vào nõ, ông đón một que đóm ngâm cháy lem lém. “Tôi cũng là nông dân khởi thủy mà, cụ”, ông Văn Hiến nheo mắt cười cười. Rồi đặt cái xa cốt xuống đất, ông ghé miệng vào ống điếu. Ục ục... Mắt lác xệch, mồm vẹo một bên, ông hóp má hít. Hít cho đã. Hít đến lồi cả hai cái lưỡng quyền lên. Hít cho thỏa sức, hít thật lực như dân Bắc Giang cậu

Duyễn thường hay nói. Chà, đã bao lần hút thuốc rồi, mà đến điếu này, ông Văn Hiến mới nhận ra cái anh thuốc lào đâu chỉ có duy dương như món thuốc lá: Thủy hỏa tương giao, lửa hợp với nước, hút thuốc mà có nhạc điệu có cả nhịp trời, nhịp đất cơ đấy! Ấy thế! Đã nhất âm, nhất dương, giờ lại hút theo kiểu nhất khói, hút vào đúng một hơi thì còn gì sướng bằng! Người xưa nói đâu có ngoa, thuốc vào đến đâu biết đến đó. Ấy đấy, nó đang đi vào phổi, nó đang đi vào lục phủ ngũ tạng, nó đang lan tỏa lên mắt khiến mắt ông lòa nhòa như có khói, nó chui lên đầu khiến đầu ông u u mờ mờ. Rồi tiếp đó nó tê tê giần giật, buồn buồn như có đàn ến bò ở mười đầu ngón tay. Và thú vị chưa, hồn ông ngay sau đó lập tức như thoát khỏi cái thân xác còm cõi của ông, bay lên lênh đa lênh đênh như kéo cả ông lên trên trời mây. Ôi chao, lúc này mà được nằm ịch xuống ngay đây nhỉ thì khoái biết mấy! Thì có khác gì lên tiên! Thì có khác gì cái hồi đi cày thuê cho chánh tổng Đam, sớm mùa đông rúc bếp rít một hơi nhất hút, nhất hả chi vị đạo, rồi lăn đùng ra, rồi dúi dụi vào vách đất, cho quên cha nó hết sự đời! Mà có khác gì lên tiên thật. Vì trong khói thuốc lơ mơ, trong lênh đênh mơ mòng toàn thầy bóng dáng tiên nữ hiện lên nhập nhòa trong hình ảnh cô Tình mũm mĩm ở Văn phòng thật. Ôi, cô Tình có cái vòm ngực tròn với hai cái vú bánh dày!

- Ông Tỉnh này. Gieo lúa mì thế này tôi sợ chim nó về nó bới đất ăn hết hạt giống thôi.

Nghe tiếng một cụ già, ông Văn Hiến he hé mắt, mơ màng:

- Cụ nói là... sợ chim trời nó về nó ăn mất hạt giống, hả?

- Tôi nói bằng thật đấy, ông Tỉnh à. Con quạ con sáo con sẻ đồng nó hay về bới hạt giống lắm!

- Ờ ờ, rất có thể là quạ là sáo là chim sẻ chúng nó vế chúng nó bới.

- Năm ngoái, ở đây xã tôi gieo mạch ba góc, cũng đã bị chim sáo nó về nó ăn sạch đấy.

Mở choàng mắt, chống tay ngồi dậy, kéo cái xa cốt da to đùng lên đùi, lãng đãng như vẫn ở trong chiêm bao, ông Văn Hiến lắc lắc đầu:

- Không! Không thể thế được. Mới lại, ta có cách của ta chứ,

- Cách gì thế?

- Cách gì ấy à! Cách của ta là: chim nó ăn thì ta lại gieo tiếp! Gieo tiếp! Gieo thêm! Gieo nhiều hơn nữa! Còn con chim thì ăn mãi nó cũng no. Mà no rồi thì nó khắc bay đi, thôi không ăn nữa. Vì nếu không thì nó cũng chết vì bội thực. Ừ, chết vì bội thực. Có phải không các cụ?

- Hà hà... gieo tiếp. Gieo thêm. Mà chim ăn no rồi thì nó khắc bay đi thôi...

- Không thì nó sẽ chết vì bội thực.

- Hay đấy! Không thì nó sẽ chết vì bội thực, ông Tỉnh nhể!

Ông già nọ gật gật đầu lặp lại. Ngồi thẳng dậy, chớp chớp con mắt có lẹo, ông Văn Hiến nhe răng cười. Ông buồn cười về chính cái lý sự của mình.

Nhưng mà kìa, ông bỗng quay ngoắt lại, đứng phắt lên, nhìn về phía kỳ đài. Cơn say thuốc tan biến. Đám đông cả ngàn người đang nằm ngồi ngả ngốn trước khu đất năm hécta bỗng rùng rùng chuyển động như rừng có bão. Cơn say thuốc lào tan biến. Nghiêng tai, ông Văn Hiến nhận trong không trung vời vợi nghe như có tiếng ong bay vo vo, tiếp đó, nghe như tiếng cối xay lúa rì rầm. Lần này thì không thể như đêm qua nhầm tiếng máy cày với tiếng con ruồi trâu nữa rồi. Lần này rõ là thấy tiếng nổ rần rần của chiếc máy kéo rồi. Dún chân, ông Văn Hiến phóng về phía kỳ đài, miệng réo to: “Hoan hô máy cày đã về! Hoan hô máy cày về bản!”

Đám đông như được lệnh đứng hết cả dậy, tay vỗ, miệng r

Lần này thì thật là không nhầm nữa. Rõ ràng là chiếc máy MTZ đỏ chót như hoa chuối rừng vừa ló mặt. Nó kêu pịch pình. Ống khói trên mũi nó thở phì phịt. Hai bánh trước nhỏ như cái mẹt. Còn hai bánh sau thì to như cái nong. Lênh kha lênh khênh, nó đang từ con đường hàng huyện rẽ vòng vào kỳ đài. Nghiêng nghiêng nghẹo nghẹo, ọt à ọt ẹt, ngật ngà ngật ngưỡng vượt qua chỗ đất mấp mô đến trước kỳ đài, nó mới đỗ đánh xịch. Giờ mới nhận ra, trên xe, cạnh anh lái đội mũ lưỡi trai, Kiến vừa ló ra cửa, huơ huơ chiếc mũ lá, nghiêng nghiêng cái đầu mới húi kiểu móng lừa, cười tít mắt: “Chào các tả cố! Chào thủ trưởng Văn Hiến!”. Và đội du kích theo đúng bài bản đã được huấn luyện thành thạo, nhanh như cắt, đã dàn thành hình vòng cung, lăm lăm tay súng ôm lấy chiếc xe máy, thành một chiếc lá chắn bảo vệ.

Chà! Thật là một kỳ tích có một không hai! MTZ đã vượt quãng đường xa và dốc hơn một trăm cây số lên tới vùng cao Na Ẳng! Ông Văn Hiến hấp him con mắt ve, miệng cười cười, đầu gật gật. Kiến nhảy bịch xuống đất. Giơ tay đánh pắp lên vành mũ, Kiến tiến đến trước ông Văn Hiến, dậm chân đánh pách, oang oang:

- Báo cáo thủ trưởng. MTZ đã hoàn thành nhiệm vụ!

Chà, MTZ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Bởi vì kỳ công lắm! MTZ đâu có phải chiếc Uoát! Nó chạy chậm. Leo dốc Trung Đô lạch bạch mãi nó mới lên được. Đường đã dốc lại gặp mưa râm trơn quá! Đến cầu Bảo Nhai nó còn bị hỏng bộ chế hòa khí. Dàn lưỡi cày và xăng dầu nó đèo theo quá nặng nên ậm ạch mãi mới qua được suối Tiên. Giờ nó có vẻ mệt. Nó dương hai con mắt tròn thao láo nhìn đám đông, rồi nghẹo đầu liếc sang khu đất năm hécta.

Đámơn nghìn người các xã thượng huyện đã chỉnh đốn đoàn ngũ, đứng dồn lên phía kỳ đài. Trống ếch thiếu nhi rộ lên một hồi rền rã. Ngấp nga ngấp nghển, mọi người ngước cả dậy. Hồi hộp quá. Từ ngày bằng quả bí đao tới giờ, đã khi nào được thấy con trâu sắt!

Ông Văn Hiến bước đến trước cái bàn dùng làm diễn đài. Cảm động quá. Mũi ông đỏ ửng.

Ông vung tay, giọng như người ngạt mũi:

- Pa lèn cố tỉ! Thưa bà con! Giai cấp nghèo khổ của chúng ta theo Đảng đi làm cách mạng, thoạt đầu chỉ có hai bàn tay trắng. Giờ chúng ta đã có tất cả! Giờ chúng ta có máy cày, máy kéo. Ba người thợ da họp lại thành một Gia Cát Lượng. Ba cây chụm lại nên non. Bè lũ xét lại phản bội đang co rúm lại trước khoa học kỹ thuật của chủ nghĩa tư bản. Chúng ta nói thẳng vào mặt chúng. Các ngươi đừng có hòng bịp bợm! Đừng có đội váy nát mẹ! Chúng ta từ trình độ i tờ, lớp một lớp hai đi lên! Chúng ta dùng chông nỏ chống lại với xe tăng. Dùng súng trường bắn tan xác máy bay Con ma, Thần sấm. Chúng ta đang nắm trong tay được khoa học cách mạng! Như tôi đây, mười hai tuổi đã phải làm tá điền cho địa chủ Cổn Beo, Tổng Đam ở Thái Bình. Bị chúng chửi mắng, đánh đập, khổ nhục, đói rét thật không kể xiết, căm thù thực dân phong kiến tôi mới tham gia cách mạng, nhưng đi làm cán bộ, vào Đảng tôi còn chưa biết chữ. Thoạt đầu tôi chỉ là anh giám mã, tức Bật mã ôn. Thế mà giờ tôi đã là người lãnh đạo một tỉnh. Và đâu ngờ có ngày hôm nay! Thưa bà con, với việc máy MTZ về cày năm hécta ở bản ta, tôi tuyên bố: Kể từ hôm nay, mặt trận nông nghiệp của tỉnh ta mở trang sử mới: Khai hoang bằng cơ giới! Tiến lên! Chủ nghĩa xã hội đã ở trước mắt chúng ta!

Rùng rùng trống ếch rền một hồi cùng tiếng vỗ tay. MTZ đã nhận được lệnh. Pànhành... MTZ đã khởi động. Khói phụt một luồng đen sì. Ngoẹo hai bánh trước, nó chuyển sang phía khu đất hoang. Phá vỡ trật tự trước hết là lũ trẻ. Mạnh ai nấy chạy, chúng bám theo đuôi chiếc MTZ. Bánh xe MTZ đè cỏ rẹp rẹp. Ngọn cỏ voi quay đảo loạn xạ. Châu chấu voi đạp càng tanh tách, xòe cánh bay vù vù.

Lui ra! Không được lại gần! Mấy anh du kích xách CKC dấn lên. Tay gạt miệng hét. Vô ích. Lũ trẻ đã biến thành đàn sáo nhảy tâng tâng hai bên chiếc MTZ. Kiến ngồi trên xe, trành miệng cười, tay giơ mũ lá cọ, phất phất.

Chạy đến đầu bãi đất, chiếc MTZ dừng lại, sì một hơi dài rồi quay đầu. Quay đầu được rồi nó bắt đầu hạ dàn lười cày. Và bây giờ mới thật là giờ phút hồi hộp. Ba cái lười cày sáng bóng vừa chạm đất đã chúc mũi ngay xuống. Tiếng máy nổ giờ đây nghe đã thấy nặng nhọc như có đèo thêm đá. Nặng lắm. Pạch pạch pạch... Nhưng mà thích mắt chưa kìa. Sau lưng nó đất xục lên ba vệt luống nổi dòng dòng cồm cộm thẳng tắp. Trông cứ như từ đuôi máy kéo tuôn đất ra vậy. Thích mắt thật chưa!

Ông Văn Hiến đeo cái xa cốt da to, đứng ở giữa khu đất, thi thoảng lại rướn người, nhảy tâng tâng lên kêu to: Bà con đã thấy máy móc, thấy chủ nghĩa xã hội chưa? Ngồi trên xe cùng anh lái, Kiến khoái trá cười tít mắt, chốc chốc lại giơ nắm tay lên gào khoái trá: Có sướng không em! Tuy nhiên, khi chiếc MTZ quành lại cày đường thứ ba thì Kiến đã phải bám tay vào thành xe. Kiến bắt đầu sợ. Ngồi trên xe máy gì mà chênh vênh còn quá ngồi trên mình ngựa dữ thế này. Dốc trượt về một bên, chiếc xe luôn ở trong tình thế mất thăng bằng. Đã thế, dàn cày mỗi khi giật cục, lật được đất lên lại nghe thấy ục một tiếng và chiếc đầu máy lại như một lần mất chỗ bấu víu, nghẹo đầu hẳn một phía. Mà xóc! Xóc quá! Xóc tung người lên. Xóc đập cả đầu vào mui xe! Và từ đây nhìn xuống mặt đất Kiến mới thấy hết tình thế hiểm của mình. Đúng là vùng hãm địa. Chiếc xe luôn ở thế chênh vênh. Nó không có điểm tựa để giữ thăng bằng. Nó có thể đổ bất cứ lúc nào. Và cuối cùng thì điều phải đến đã đến. Dàn máy cày đang rẽ đất thì vấp phải một mô đá ngầm, đảo mạnh hẫng một nhịp. Và Kiến dẫu đã nêu cao cảnh giác, bám chặt thành xe, vậy mà cuối cùng chỉ kịp kêu ối một tiếng đã lập tức bắn ngay ra khỏi cửa xe.

- Có người ngã xe! Có người ngã xe.

Mấy người du kích xông xốc chạy tới. Kiến lồm cồm bò dậy. May, cái đầu mới húi và mặt mày chỉ lấm lấp tí đất cát không xây xát gì. Chân tay cũng vậy, không thấy đau. Chỉ tiếc chiếc mũ lá rộng vành tuột cạp, lăn lông lốc, văng một nơi, bị trẻ con xéo nát.

Nhưng, cú bật ra khỏi xe của Kiến cũng mới chỉ là màn giáo đầu của tai họa. Chiếc MTZ chạy được chừng mười bước nữa thì gặp phải cú vấp thứ hai và lần này nó nảy bật lên, chỗ này dốc rất gắt nó đã tới tử điểm. Và mấy người du kích đang chạy theo như hộ tống nó lập tức sững lại, cùng ôm mặt thất thanh kêu: Phạ ơi! Rồi quay đầu bỏ chạy!

- Uỳnh!

Chiếc MTZ bênh cả dàn lưỡi cày lên đổ sập theo chiều dốc sườn đồi, phát ra một tiếng động rung chuyển cả mặt đất.

- Trâu sắt nó ăn vạ rồi, bà con ơi!

- Đi đời nhà ma máy kéo rồi!

- Chết rồi! Trâu đỏ chết rồi! Pa lèn cố tỉ ơi! Anh em bà con ơi!

Lách qua đám đông hỗn loạn, ông Văn Hiến văng tuột cả đôi dép cao su chạy tới nơi chiếc máy cày đổ. Mặt ông nhễ nhại mồ hôi. Ngực hoắm lại, vừa thở hào hển, ông vừa lắp bắp: “Thế này là thế nào nhỉ?”.

Anh lái máy đang lóp ngóp chui ra từ cửa chiếc máy đổ. May, chỉ có khuôn mặt là nhọ nhem nhọ thỉu. Nằm chềnh ềnh theo chiều dốc, một bánh trước chiếc xe còn quay tít theo đà. Cột ống khói gãy gập. Khói phủ đen ngòm lòng xe.

Giờ, ông Văn Hiến mới như người ra khỏi cơn say thuốc lào buổi sớm. Ông túm lấy cổ áo anh lái, giật mạnh:

- Lão Hưng chi cục trưởng của cậu đâu? Sao hắn không lên đây?

- Dạ, báo cáo cấp trên, em không biết ạ.

- Không biết là không biết thế nào!

- Dạ, không biết là không biết thật ạ.

- Hừm!

- Dạ, em chỉ biết là theo lệnh cho máy MTZ lên đây cày thôi ạ.

Du mạnh anh lái một cái, ông Văn Hiến tiến lại phía Kiến. Mắt ông đỏ sặc. Ông hét:

- Kiến! Gọi điện gấp cho Ty Công an. Bảo cậu trưởng ty lên đây ngay. Các ngươi định phá hoại sự nghiệp cơ giới hóa của chúng ta, hả? Ta sẽ không tha thứ. Ta sẽ cho các ngươi biết tay sắt của ta! Hừ! Quân phản bội, quân hỗn xược!