ôi nghĩ rằng ông đã biết về nguồn tin ấy chứ, Basil ạ. – Henry nói với Basil Hallward khi họ chờ Dorian tại quán Bristol, nơi ba người đã hẹn nhau cùng ăn tối.

- Không Henry ạ. – Basil trả lời, anh trao áo khoác và mũ cho người bồi bàn đang cúi đầu. – Mà chuyện gì thế? Tôi hy vọng chắc chắn không phải là chuyện chính trị? Tôi chẳng có hứng thú với những chuyện ấy đâu. Chẳng có một nghị viên nào trong Lưỡng viện quốc hội xứng đáng để tôi vẽ chân dung. Chỉ có một số đáng để tôi vẽ vài đường nghệch ngoạc.

- Dorian Gray đã quyết định đính hôn đấy. – Henry nói trong khi quan sát Basil.

Khuôn mặt Basil chợt tái hẳn đi một cách rõ rệt, một vẻ mặt đầy bỡ ngỡ. Một thoáng bối rối xuất hiện trong đôi mắt của anh ta. Sau đó đôi mắt Basil u tối thật nhanh:

- Dorian Gray lấy vợ à. – Basil cất tiếng ngỡ ngàng. – Vô lý lắm. Không thể như thế được.

- Hoàn toàn là sự thật đấy! – Henry cười khẩy.

- Lấy ai vậy? – Basil giọng sốt ruột.

- Một cô đào trẻ hay đại loại như thế. – Henry vờ vịt.

- Tôi không tin như thế đâu. Dorian còn quá non nớt để nghĩ đến chuyện đó.

- Basil ơi, Dorian chưa đủ thông minh để tránh những điều ngốc nghếch… trong rất nhiều lúc.

Basil cắn môi lại:

- Henry ơi. Hôn nhân không thể là điều chúng ta có thể tiến hành nhiều lần trong đời đâu. – Basil vừa nói vừa cười.

Henry giọng khôi hài:

- Đúng đấy! Trừ phi là ở Hoa Kỳ thì bạn tha hồ li dị. Nhưng tôi có bảo là Dorian đã lập gia đình đâu. Tôi chỉ bảo là cu cậu quyết định đính hôn thôi. Đấy là một sự khác biệt rất lớn. Tôi vẫn còn một kinh nghiệm khá rõ về hôn nhân, nhưng tôi không nhớ nhiều lắm về chuyện đính hôn. Tôi cứ nghĩ là mình chưa bao giờ đính hôn đấy!

- Nhưng hãy suy nghĩ về điều kiện sinh trưởng của Dorian, về vị trí xã hội cũng như về mặt tài chính của cậu ta. Thật dại dột nếu như lấy một cô vợ thua kém điều kiện mọi mặt của mình quá xa. – Basil nhận xét.

- Anh sẽ ngạc nhiên khi nhìn thấy chàng trai Dorian của chúng ta lấy cô gái này chứ gì? Basil ơi. Ngăn cản anh ta ư? Anh ta sẽ càng lấy cô ta sớm hơn. Bất cứ lúc nào khi một người đàn ông phạm phải sai lầm ngu xuẩn, bao giờ anh ta cũng có những động cơ xem ra rất cao thượng.

Basil nhíu mày lại:

- Henry này, tôi chỉ mong đây là một cô gái tốt. Tôi không muốn nhìn thấy Dorian liên lụy đến một cô gái chẳng ra gì. Một cô gái như thế rất có thể sẽ làm cho tư cách của Dorian sa đà và làm hỏng cả trí tuệ của cậu ta.

- Ôi. Cô bé còn hơn cả một cô gái tốt nữa – Cô ta rất đẹp. – Henry nói nhỏ, miệng uống một ngụm đầy nước cam đắng. – Dorian nói rằng cô bé rất đẹp; và chàng trai này chẳng nhận xét sai về điều đó đâu. Chính bức họa chân dung của anh đã đánh thức khả năng đánh giá hình dáng vẻ đẹp bên ngoài mà từ xưa đến nay Dorian chưa bao giờ nhận ra. Thật là một hiệu quả tuyệt vời đấy. Vả lại, chúng ta sẽ nhìn thấy cô bé đêm nay, nếu như cu cậu không quên cuộc hẹn ăn cơm buổi tối hôm nay với chúng ta.

Basil giọng đầy vẻ băn khoăn:

- Nhưng ông đã đồng ý tán thành cuộc hôn nhân này phải không, Henry? – Ông không thể đồng ý đâu, tôi nói thật đấy. Đây là một cuộc phiêu lưu rất ấu trĩ.

- Tôi chẳng bao giờ đồng ý hay phản đối về bất cứ chuyện gì trong lúc này. Thật là một thái độ ngốc nghếch khi chúng ta có định kiến về cuộc sống. Chúng ta không sinh ra trong thế giới này để tuyên bố những thành kiến đạo đức của mình. Tôi chẳng bao giờ chú ý đến những gì mà người tầm phào đã nói cũng như chẳng bao giờ xen vào chuyện của những kẻ khác vẫn làm. Nếu gặp được một nhân cách nào đó hấp dẫn, tôi sẽ hoàn toàn đón nhận với một niềm vui thành thật. Dorian say mê một cô gái đóng kịch của Shakespeare, và rồi anh ta ngỏ lời cầu hôn với cô ta. Tại sao lại không chứ? Nếu anh chàng này cưới một cô gái xấu xa như nàng Messalina, anh ta sẽ vẫn chẳng giảm sút sự thu hút từ những người khác. Anh biết đấy, tôi cũng chẳng thành công gì trong hôn nhân. Mặt trái của hôn nhân vì nó là một khế ước – Khế ước này biến chúng ta trở thành bớt ích kỷ hơn. Mà những con người sống không ích kỷ thì tẻ nhạt vô cùng. Họ chẳng còn chút cá tính riêng rẽ nào cả. Tất nhiên là hôn nhân sẽ trở thành phức tạp hơn vì sẽ có nhiều tính khí mới mẻ khác được tạo nên. Hôn nhân có thể biến chúng ta đi theo chủ nghĩa cái tôi. Sau đó chủ nghĩa cái tôi này tác động lên nhiều cái tôi khác. Cuối cùng con người buộc phải sống một cuộc đời đa diện khác nhau. Con người trở thành phải sống có tổ chức hơn. Vả lại, tất cả mọi kinh nghiệm đều có giá trị chủ quan. Người ta thường nói xấu về hôn nhân nhưng cuối cùng vẫn phải cho rằng đấy là một kinh nghiệm. Tôi hy vọng Dorian sẽ cưới cô gái này làm vợ. Anh ta sẽ hoàn toàn tôn sùng cô ta một cách nồng nàn trong vòng sáu tháng, rồi thì lại xốn xang bứt rứt vì một người đàn bà khác. Anh ta sẽ trở thành một đối tượng tuyệt vời để chúng ta nghiên cứu đấy.

Basil cắn răng lại:

- Ông không hoàn toàn cố ý như thế chứ, Henry. Ông biết là ông không nên nghĩ như thế mà. Nếu như cuộc sống của Dorian Gray bị tàn phá, ông sẽ là người hối tiếc nhiều nhất. Thật ra ông phải biết là ông đang giả vờ đóng kịch chứ.

Henry bật cười lên:

- Lý do tất cả chúng ta đều muốn nghĩ tốt về người khác là vì chúng ta sợ hãi thay cho chính mình. Nền tảng của lạc quan chính là một bức tường hoảng sợ. Chúng ta tin rằng mình tử tế bởi vì chúng ta đánh giá hàng xóm của mình qua những giá trị đạo đức có lợi cho chúng ta. Chúng ta khen ngợi một ngân hàng khi họ cho phép chúng ta rút tiền nhiều hơn số tiền chúng ta có trong tài khoản. Hoặc chúng ta khen một tài xế tốt bụng vì anh ta không lấy tiền quá đắt khi anh ta chở chúng ta đi. Tôi đang rất nghiêm túc với tất cả những điều tôi vừa nói. Tôi rất ghét tinh thần lạc quan. Và ông đang lo lắng về một cuộc đời bị phá hỏng ư? Chẳng có cuộc đời nào bị phá hỏng cả. Nhưng chỉ có những cuộc đời gặp phải sự phát triển bị kìm hãm. Nếu tôi làm hỏng một nhân cách, tôi chỉ thay đổi và cải tạo họ thôi. Giá như Dorian có mặt ở đây. Cu cậu sẽ nói cho anh biết nhiều hơn là tôi có thể giải thích.

Lúc đó Dorian bước vào:

- Chào anh Henry, chào anh Basil, cả hai anh phải chúc mừng em đấy! – Chàng trai trẻ vừa nói vừa ném cái áo khoác cụt cánh có lót vải sa-tanh của mình lên giá treo áo rồi bắt tay riêng từng người bạn. – Em chưa bao giờ hạnh phúc như trong lúc này. Tất nhiên là hơi bất ngờ: Mà những niềm vui bao giờ mà chả bất ngờ thế. Nhưng đây là niềm vui mà em đã đi tìm cả đời mình. – Chàng trai đỏ mặt lên vì xúc động và hạnh phúc. Trông Dorian càng đẹp trai hơn rất nhiều.

- Anh hy vọng là chú sẽ luôn luôn hạnh phúc như thế, Dorian ạ. – Basil nói – Nhưng hôm nay anh sẽ không tha cho chú đâu. Vì chú đã không cho anh biết tin về cuộc đính hôn của chú. Chú chỉ nói cho Henry biết mà thôi.

Henry nói chen vào:

- Còn tôi thì cũng không tha cho chú mày vì hôm nay đến quá trễ. – Henry đặt tay lên vai chàng trai trẻ, miệng tươi cười. – Nhanh lên, ngồi xuống và thử xem đầu bếp ở đây tay nghề nấu nướng thế nào. Rồi thì chú sẽ kể cho mọi người nghe xem chuyện gì đã xảy ra.

- Thật ra cũng chẳng có gì nhiều để kể đâu. – Dorian nói khi cả ba cùng bắt đầu ngồi xuống chiếc bàn tròn kê gần phía trong nhà hàng. – Câu chuyện chỉ đơn giản như thế này thôi. Sau khi em rời nhà anh Henry chiều hôm qua, em ăn thử một quán ăn của Ý ngay phố Rupert mà anh Henry đã giới thiệu với em. Sau đó em đi qua nhà hát. Sibyl đóng vai Rosalind. Tất nhiên là cảnh dựng thì chán chết mà Orlando thì hết sức ngờ nghệch. Nhưng Sibyl! Hai anh phải nhìn cô ấy diễn một lần mới được. Khi cô ấy mặc đồ hóa trang một cậu bé, cô ấy trông thật là tuyệt vời. Cô ta mặc chiếc áo nhung màu rêu, quàng khăn màu nâu, đầu đội mũ có gắn lông chim ưng kết với đồ trang sức. Cô ấy mặc áo choàng màu huyết dụ. Cô ta chưa bao giờ trông quyến rũ lạ lùng như thế. Cô ta còn đẹp hơn cả vóc dáng của nàng Tanagra trong phòng họa của anh đấy, Basil ạ. Mái tóc cô ấy bó sát gọn vào khuôn mặt như những chiếc lá dài, ôm gọn những cánh hồng nhung còn đang trong thời kỳ là chiếc nụ. Nói đến khả năng diễn xuất của cô ta – Chà – Hai anh sẽ được tận mắt mục kích tài năng của cô ấy đêm nay. Cô ta đúng là một thiên tài bẩm sinh. Em ngồi trong căn phòng ẩm thấp nhưng hoàn toàn sung sướng. Em quên đi là mình đang sống giữa London vào thế kỷ mười chín. Em có cảm giác mình đang ở trong một khu rừng sâu với người tình của mình mà không ai nhìn thấy. Sau đêm diễn, em đã đến sau lưng cô ấy và nói chuyện. Khi chúng em ngồi cạnh nhau, em nhìn thấy ánh mắt của cô ấy mà trước đó em chưa bao giờ nhận ra. Môi em tìm đến với môi cô ta. Rồi thì bọn em hôn nhau. Em không thể nào diễn tả được cảm giác của em lúc đó như thế nào nữa. Em có cảm giác cả cuộc đời thu gọn và tập trung vào một điểm trung tâm tuyệt hảo của một màu hồng hạnh phúc. Cô ấy toàn thân run bắn lên, run rẩy như một cành huệ trắng mọc trên đồng cỏ. Rồi cô ấy phục xuống; hôn lên hai bàn tay của em. Em nghĩ là không nên kể cho hai anh nghe nhưng em không kiềm lại được. Tất nhiên cuộc đính hôn của bọn em là điều bí mật. Cô ấy cũng không kể cho mẹ ruột của mình biết. Em cũng không biết dòng họ nhà em sẽ có thái độ phản ứng thế nào. Ngài Radley bao giờ cũng nóng tính như lửa. Nhưng em không quan tâm nhiều lắm. Chỉ còn không đầy một năm nữa thì em sẽ đủ tuổi trưởng thành để tự quyết định mọi chuyện cho mình. Em nói như thế có đúng không, anh Basil. Em nhớ có lần em đã bảo anh là em sẽ tìm thấy tình yêu của mình trong thi ca và tìm thấy một người vợ từ những vở kịch của Shakespeare. Một đôi môi sẽ nói lời yêu thương của Shakepeare thì thào vào lỗ tai của em. Em đã được ngất ngây vòng tay của Rosalind và được Juliet hôn lên môi của em đấy.

- Đúng đấy Dorian. Anh tin là chú nói đúng. – Basil nói chậm rãi.

- Thế sáng hôm nay chú có gặp cô ta không? – Henry hỏi cắt ngang.

Dorian lắc đầu cười:

- Em rời cô ấy trong khu vườn của Arden. Và em sẽ đi tìm cô ấy tại khu vườn ở Verona.

Henry nhấp một ngụm rượu champagne, từ tốn nói:

- Thế vào thời điểm nào chú nhắc đến hai chữ hôn nhân với Sibyl Vane, hả Dorian? Và cô bé ấy đã trả lời như thế nào. Có lẽ chú đã quên sạch cả rồi.

Dorian hăng hái nói:

- Anh Henry ơi, em chẳng coi việc hệ trọng này như một lần giao dịch thương mại đâu. Em cũng chẳng nghiêm trọng hóa vấn đề một cách trịnh trọng. Em bảo là em yêu cô ấy. Nhưng cô ấy bảo là không xứng đáng làm vợ của em. Tại sao lại không xứng đáng làm vợ của em. Tại sao lại không xứng đáng chứ! Tại sao? Cả thế giới này sẽ chỉ là một con số không khi đem so sánh với cô ấy.

Henry nói khẽ:

- Phụ nữ họ thực dụng một cách tuyệt vời. – Hoàn toàn thực dụng hơn cánh đàn ông chúng ta đấy. Trong nhiều trường hợp khi chúng ta quên nói hai chữ hôn nhân, họ sẽ biết cách nhắc khéo chúng ta đấy!

Basil ấn mạnh lên bàn tay Henry:

- Đừng nói như vậy mà, Henry! Cậu đang làm cho Dorian khó chịu đấy. Chàng trai này không giống như những người đàn ông khác. Cậu ta sẽ chẳng đem lại bất cứ khổ đau nào cho ai cả. Cá tính của cậu ta rất hiền lành để có thể làm điều đó.

Henry nhìn thẳng qua mặt bàn:

- Dorian chẳng bao giờ khó chịu đối với tôi. – Anh ta trả lời Basil. – Tôi chỉ hỏi những câu hỏi khi có một lý do khả thi nhất. Và lý do khả thi duy nhất đó thật ra chỉ biện hộ cho câu hỏi cũng như mọi người khác. Mọi câu hỏi đều xuất phát từ hiếu kỳ mà thôi. Tôi có một học thuyết cho rằng phụ nữ là những người cầu hôn trước chứ không phải nam giới đàn ông chúng ta. Trừ phi là giới trung lưu. Nhưng giới trung lưu thì chẳng phải là giới đại diện chung cho xã hội hiện đại.

Dorian bật cười, đầu hất ra phía sau:

- Anh hoàn toàn bướng bỉnh đến độ hết thuốc chữa. Henry ơi, nhưng em không quan tâm đâu. Chẳng thể nào em có thể nổi nóng với anh được. Khi nào anh gặp cô ấy, anh sẽ nhận ra bất cứ ai có ý đồ không tốt về Sibyl chỉ là thú vật không có quả tim của con người. Em không thể nào hiểu được tại sao có kẻ đã hắt hủi những gì anh ta yêu mến. Em rất yêu Sibyl Vane. Em muốn được đặt cô ấy lên một bệ xây bằng vàng. Em muốn cả thế giới này sẽ cùng tôn sùng người con gái thuộc về em. Hôn nhân ư? Một lời thề nguyền không thể vứt bỏ hay nuốt mất được. Đấy cũng chính là lời thề em muốn nói với cô ấy. Niềm tin tưởng của cô ấy sẽ khiến em chung thủy. Lòng thành của cô ấy sẽ khiến em trở thành một con người tốt. Khi em ở bên cạnh cô ấy, em đã hối hận vì nghe lời anh nói đấy, Henry ạ. Em đã trở thành khác hẳn so với những gì em vẫn nghĩ về mình trước đây. Em đã thay đổi hoàn toàn. Chỉ một lần chạm tay tự nhiên của Sibyl Vane đã khiến em quên hết về những học thuyết sai lầm của anh. Chúng ồn ào và hấp dẫn, nhưng bao giờ cũng chứa đầy chất độc.

Henry bật lên cười:

- Chú bao giờ cũng sẽ thích anh cho mà xem, Dorian ạ. – Henry nói – Có ai muốn uống chút cà phê không? – Anh bồi ơi, đem cà phê lại đi, cả rượu champagne ngon và thuốc lá nữa. Thôi khỏi cần thuốc lá, tôi đã có sẵn một ít rồi. Basil này, tôi không thể cho cậu hút xì gà đâu. Cậu phải hút thuốc lá. Đấy mới là sự thưởng ngoạn thanh tao hợp với cậu nhất. Tuyệt đấy, thuốc lá khiến cho con người chẳng bao giờ thỏa mãn. – Quay sang Dorian, Henry nói – Chú còn muốn gì nữa hả? Đúng đấy. Dorian này, chú sẽ mãi mãi thích anh cho mà xem. Vì anh sẽ nói cho chú biết về tất cả những lạc thú mà chú chẳng bao giờ có can đảm thực hiện.

- Anh đang nói lảm nhảm cái gì thế, Anh Henry! – Dorian Gray thốt lên, miệng mồi một điếu thuốc lá từ ngọn lửa phun ra nơi miệng con rồng bằng bạc mà người bồi đã đặt trên bàn. – Thôi chúng ta đi đến nhà hát nhé. Khi anh nhìn thấy Sibyl, anh sẽ có một ý niệm khác hoàn toàn mới mẻ về cuộc sống. Cô ấy sẽ cho anh thấy những điều mà anh chưa hề từng cảm nghiệm qua.

- Anh đã biết tất cả mọi chuyện ở đời rồi. – Henry nói với một cái nhìn hờ hững trong ánh mắt – Nhưng anh luôn đón nhận những cảm xúc mới. Anh e rằng sẽ chẳng có cảm giác nào như thế đối với anh. Tuy nhiên, biết đâu cô bé người yêu của chú sẽ khiến anh bất ngờ. Anh cũng thích xem kịch lắm. Kịch có vẻ thực tế hơn ngoài đời rất nhiều. Nào, chúng ta cùng đi nhé. Dorian, chú sẽ đi xe chung với anh. Mình xin lỗi nhé Basil. Chiếc Brougham chỉ có hai chỗ ngồi. Anh sẽ đi theo sau bọn mình bằng một chiếc Hansom nhé.

Họ đứng lên và mặc áo khoác vào, tất cả đều vừa đứng vừa uống cà phê. Basil im lặng. Trông anh có vẻ rất trầm ngâm tư lự. Thực ra nhìn anh ta có vẻ rất buồn. Basil không thể chịu đựng được cuộc hôn nhân này. Anh tự an ủi đây là điều xem ra vẫn tốt đẹp hơn so với nhiều việc đã xảy ra.

Một lúc sau cả ba đều bước xuống cầu thang. Basil ngồi xe một mình như đã được sắp xếp trước, đôi mắt anh nhìn theo chiếc Brougham chồm lên trước mặt. Một cảm giác mất mát phủ trùm lên tâm trạng của anh. Basil biết rõ kể từ tối nay đối với anh Dorian Gray sẽ không còn là Dorian Gray của những ngày tháng cũ trong quá khứ nữa. Đôi mắt của Basil tối sầm lại. Đám đông ồn ào náo nhiệt trên đường phố nhập nhòa trong mắt anh. Khi chiếc xe taxi vừa đậu ngay thềm mặt tiền của nhà hát, Basil biết rõ hình như anh đã già hơn trước rất nhiều.