ôi không biết gì - Tôi cam đoan.

Bà Burch nói câu ấy ba lần rồi. Trước cái ông ria mép dài, thu lu trong chiếc áo khoác cổ lông, bà khó cưỡng lại nỗi e ngại tự nhiên khi tiếp xúc với người nước ngoài nói chung. Bà tiếp:

- Tất cả những gì tôi có thể nói, là cái chuyện này đã làm phiền hà chúng tôi rất nhiều. Sau khi bà cô tôi bị giết, cảnh sát ập đến, ngó ngàng khắp nơi, tra hỏi đủ điều. Hàng xóm thì tò mò, thoạt đầu, tôi tưởng đến phát điên. Chưa kể bà mẹ chồng tôi, suốt ngày ca cẩm rằng chuyện ấy không bao giờ có thể xảy ra trong nhà mình, và thật khổ cho thằng Joe. Thế còn tôi, dễ sung sướng chắc? Dù sao, đó cũng là bà cô tôi, đâu phải cô của bà ấy! Tôi tưởng mọi chuyện đã xong, bây giờ ông lại bảo...

- Vâng! Nhỡ James Bentley vô tội...

Bà Burch nhún vai:

- Vô tội. Ông nói nghiêm chỉnh chứ? Chính hắn gây ra chuyện ấy, nghi ngờ gì nữa! Tôi chẳng lấy làm ngạc nhiên! Một thằng khùng vừa đi vừa nói một mình... Tôi đã dặn cô tôi phải đề phòng. Đã nói nếu là tôi, tôi sẽ không cho loại người ấy trọ... Bà ấy cãi: hắn không làm ồn, hắn tốt, không có gì đáng lo. Hắn không uống rượu, không hút thuốc! Bây giờ cháy nhà mới ra mặt chuột. Tội nghiệp bà cô!

Poirot ngắm nhìn bà Burch. Người to béo, da sẫm màu, miệng liến thoắng. Ngôi nhà nhỏ sạch sẽ, ngăn nắp. Mùi xi phảng phất, trộn với khói từ bếp tỏa ra rất dễ chịu. Bà Burch có vẻ là vợ hiền, biết trông nom nhà cửa, chịu khó làm cho chồng những món ăn ngon. Rất tốt. Đã nghĩ gì thì như đóng đanh vào cột, không thay đổi. Đó là quyền của bà! Khó hình dung bà vung dao chém bà cô một nhát, hay xui chồng làm việc đó. Spence đã tìm hiểu tình hình kinh tế của nhà Burch. Họ không cần tiền và Spence tin chắc chắn không phải họ giết bà già. Poirot đồng ý kết luận ấy.

Tuy thế, ông vẫn tiếp tục gợi chuyện, không hướng về bản thân vụ án, mà hướng vào chính nạn nhân. Ông hỏi về tình hình sức khỏe của bà Mac Ginty, về thói quen, sở thích của bà, về ông chồng đã quá cố, và về nhiều thứ khác nữa. Liệu có ích gì chăng? Poirot cũng không dám khẳng định. Nhưng cứ hỏi để buộc bà Burch phải nói, qua đó Poirot hiểu rõ hơn cả bà cô và bà cháu gái.

Thực ra, Bessie Burch không biết gì nhiều về bà cô. Cũng ít khi gặp nhau. Mỗi tháng một hoặc hai lần, vào Chủ nhật, Bessie cùng chồng đến ăn với bà già. Thỉnh thoảng bà này đến chơi họ. Lễ giáng sinh, tặng quà nhau. Vợ chồng Burch biết là bà cô dành dụm được ít tiền, bà chết thì tiền này thuộc về họ.

- Nhưng không phải vì thế mà chúng tôi mong bà ấy chết! - Bà Burch hơi đỏ mặt, nói - Chúng tôi cũng có tiền để dành, và xin nói là đã làm cho bà một đám tang đàng hoàng, đủ lệ bộ!

Bà cô ưa đan áo. Không ưa chó vì chúng hay làm bẩn, nhưng bà có một con mèo. Một hôm, nó đi mất. Bà không nuôi con khác, nhưng bà nhân viên bưu điện hứa sẽ cho bà một con mèo con. Bà giữ nhà rất sạch, đánh đồ đạc bóng lộn, sáng nào cũng lau rửa bếp cẩn thận. Bà đi làm giúp các gia đình, được trả công khá. Một silinh mười xu mỗi giờ, riêng nhà bà Carpenter, ở Holmeleigh trả hai silinh. Nhà Carpenter lắm tiền, yêu cầu bà đến giúp thường xuyên, song bà không nghe, vì còn phải đến làm ở các nhà khác, những nhà này đã mượn bà từ trước. Bỏ họ để đến làm riêng cho bà Carpenter là không nên.

Trong lúc chuyện trò, Poirot nói đến tên bà Summerhayes, ở Long Meadows.

Có, bà cô có đến làm ở nhà bà ấy, một tuần hai lần. Hai vợ chồng ở Ấn Độ về, nơi đó họ có cả lô đầy tớ bản xứ. Bà Summerhayes rất tốt và bà cô rất quý, nhưng bà ấy không biết quản lý một gia đình. Họ đã thử trồng rau, nhưng rồi làm ăn chẳng ra sao. Nghỉ hè, bọn trẻ về chơi và lúc đó chúng mới là những ông chủ thực sự của Long Meadows.

Chủ nhật, bà Mac Ginty đi lễ nhà thờ, nhưng không quan tâm đến công việc của nhà xứ. Họa hoằn có đi xem phim, về một vài vấn đề, bà rất nguyên tắc: khi biết người chủ mượn mình sống với anh họa sĩ không cưới xin gì, bà bỏ không làm nữa. Bà không đọc sách, nhưng hay xem lướt các báo cũ người ta bỏ đi. Không quan tâm chính trị, nhưng có đi bầu. Bao giờ cũng bỏ phiếu cho ứng cử viên phe bảo thủ, ông chồng trước đây cũng vậy. Bà ăn tiêu tằn tiện, ít khi sắm quần áo mói. Vả lại các gia đình thường cho bà đủ loại quần áo mà họ không dùng nữa.

Tóm lại hình ảnh bà Mac Ginty hiện lên đúng như Poirot đã tưởng tượng; còn bà cháu gái đúng như thanh tra Spence đã tìm hiểu và ghi chép.

Poirot sắp cáo từ thì Joe Burch về, vì đã tới giờ ăn. Anh này người nhỏ nhắn, mắt ranh mãnh, xem ra có vẻ khó tiếp cận hơn vợ. Tuy nhiên anh ta tỏ vẻ vồn vã với nhà thám tử và tuyên bố luôn là sẵn sàng cung cấp mọi tin tức anh biết. Poirot thấy sự vồn vã này có cái gì đáng ngờ. Tại sao Joe Burch cố làm ra vui vẻ với một người lạ đến làm phiền mình? Chỉ có một cách giải thích: người lạ này có giấy giới thiệu của thanh tra Spence, phòng cảnh sát quận. Joe Burch muốn tranh thủ cảnh sát. Phải chăng nên rút ra kết luận rằng anh ta không thể làm như bà vợ, là nói tất cả ý nghĩ của mình; và sở dĩ thế là vì lương tâm anh ta không trong sáng.

Lương tâm cắn rứt? Tại sao? Có thể vì những lý do không liên quan đến vụ giết bà Mac Ginty, nhưng cũng có thể vì cái lý do ngoại phạm (đêm ấy họ nói là đi xem phim) là bịa đặt. Có thể đặt giả thuyết: Joe Burch đến gõ cửa bà Mac Ginty, hắn đã giết bà già, ngụy tạo thành một vụ ăn cắp và giấu tiền gần nhà, nhằm để mọi người nghi cho James Bentley: số tiền hai trăm livrơ gửi Quỹ tiết kiệm quan trọng hơn nhiều so với ba mươi cất dưới sàn. Hai trăm livrơ ấy, vợ hắn sẽ thừa kế, mặt dù họ nói là không cần. Poirot nhớ ra là vẫn chưa tìm thấy hung khí. Tại sao vậy? Một cái đầu ngu tối nhất cũng hiểu chỉ cần đeo găng là không sợ để lại dấu vân tay. Việc gì hung thủ phải đem theo vũ khí đi, một vật rất nặng, có lưỡi sắc? Có phải vì nếu để lại, sẽ nhận ngay ra đó là đồ vật của nhà Burch? Có khi nó vẫn còn để trong nhà. Bác sĩ pháp y nói nó giống con dao thái thịt. Vật chứng này, cảnh sát đã lục tìm khắp nơi, kể cả mò dưới ao! Trong bếp nhà bà Mac Ginty, không thấy thiếu dụng cụ gì, và có vẻ như James Bentley cũng không có vật nào giống như thế. Đó là một điểm có lợi cho anh ta. Người ta đã không tính đến điểm này, vì bên cạnh còn nhiều chứng cớ khác không có lợi. Dù sao, phải tính đến chứ. Dù là nhỏ...

Poirot đưa mắt nhìn khắp căn phòng của bà Burch. Hung khí có ở trong phòng này chăng? Hay ở dưới bếp, ngay cạnh? Và có phải vì thế mà Joe Burch có vẻ vừa không thoải mái vừa vồn vã tỏ ý sẵn sàng cộng tác với Poirot?

Poirot không tin là như vậy.

Tuy nhiên, niềm tin ấy cũng rất mỏng manh.