ưu Nhảy Vọt và cai thầu Nhiệm Bảo Lương là bạn của nhau đã mười mấy năm. Nhiệm Bảo Lương là người Thương Châu, tỉnh Hà Bắc. Lưu Nhảy Vọt là người Lạc Thủy, tỉnh Hà Nam. Mười sáu năm trước, Nhiệm Bảo Lương từng ngồi tù hơn hai năm ở Lạc Thủy.

Lưu Nhảy Vọt có một ông cậu làm đầu bếp ở nhà tù Lạc Thủy. Ông cậu tên là Ngưu Được Cỏ, mắt to. Hồi trước 40 tuổi, mắt ông ta sáng như đèn pha. Nhưng vào năm 40 tuổi, mắt ông ta bị đục thủy tinh thể. Vạn vật trong trời đất, qua con mắt của ông ta, chỉ là một thứ lờ mờ. Trước khi mắt nhập nhèm, Ngưu Được Cỏ nói năng từ tốn, chậm rãi. Nhưng sau khi nhập nhèm, ông ta bắt đầu cao giọng, hễ thấy ai là nói:

Mọi bi kịch đều không có chỗ cho sự lựa chọn. Trong bi luôn có hài.

Lưu Chấn Vân

- Đừng tưởng mắt tôi không nhìn thấy gì, chứ trong bụng, tôi biết tỏng ra đấy.

Hồi mắt Ngưu Được Cỏ còn sáng, Lưu Nhảy Vọt thường theo mẹ về thăm bà ngoại. Ngưu Được Cỏ chẳng mấy đoái hoài đến cháu. Lưu Nhảy Vọt có phần sợ. Ngưu Được Cỏ tiếng chỉ là đầu bếp trong tù, nhưng cũng tinh tướng lắm. Tinh tướng không phải vì cái bếp, mà vì "nhà tù". Đầu bếp ở quán ăn trong chợ ngày nào cũng phải nấu nướng thật ngon. Còn đầu bếp ở nhà tù hàng ngày phải nấu nướng cho thật tệ. Thật ra, cơm tù, muốn làm ngon, cũng chẳng có điều kiện. Một năm 365 ngày. Ba bữa trong ngày toàn là: cà là thầu, cháo, bánh hấp. Người đến quán ăn cơm, cơm canh chẳng ra gì là có quyền chửi đầu bếp. Tù nhân trong trại, cơm canh ngon hay dở đều không dám ho he. Trông thấy đầu bếp, thậm chí còn phải ăn nói nhỏ nhẹ. Cánh đầu bếp ở quán ăn đều xem thường Ngưu Được Cỏ. Ngưu Được Cỏ cũng chẳng coi những tay đầu bếp khác là cái đinh rỉ gì.

- Mẹ kiếp, khắp gầm trời này, chỉ thấy bọn nấu cơm phục vụ đám ăn cơm, chứ làm quái gì có bọn ăn cơm phục vụ lũ nấu cơm?

Sau khi Ngưu Được Cỏ ăn nói cao giọng, người ta cậy gã không nhìn thấy nên giở trò trọc ghẹo. Đồng nghiệp, người quen, cứ gặp là y như rằng lấy tay làm động tác cắt cổ gã. "Soạt" "Phựt", chém tay từ đầu xuống cổ, rồi quay người bỏ đi. Ngưu Được Cỏ chịu, không biết ai. Mùa đông năm đó, Lưu Nhảy Vọt cùng mẹ đến nhà tù thăm cậu. Ông cậu đưa Lưu Nhảy Vọt ra chợ mua cà là thầu cho trại. Một người quen đi đến, làm bộ cắt cổ Ngưu Được Cỏ. Ngưu Được Cỏ đang quẩy gánh, vốn bị bắt nạt nhiều lần thành quen. Nhưng thằng cháu 8 tuổi là Lưu Nhảy Vọt thấy vậy bèn sấn đến đá cho gã kia một phát. Miệng chửi:

- Mẹ mày chứ!

Gã kia bị chửi, cáu tiết, quay lại cho Lưu Nhảy Vọt một cái bạt tai. Lưu Nhảy Vọt khóc tướng lên, mọi người đổ xô lại xem. Ngưu Được Cỏ cũng mắng cháu:

- Người ta đùa ấy mà.

Thế nhưng, khi ra khỏi chợ, gã xoa đầu đứa cháu:

- Rõ là, một giọt máu đào hơn ao nước lã.

Nói xong, mắt ầng ậc nước. Kể từ đấy, hai cậu cháu thân nhau. Khi Nhiệm Bảo Lương bị giam ở Lạc Thủy, Lưu Nhảy Vọt đã cưới vợ. Hồi ấy, Nhiệm Bảo Lương chạy xe tải buôn đường dài, buôn than, buôn lương thực, buôn phân đạm, buôn bông. Buôn theo mùa. Hễ cái gì có lời là buôn. Hôm đó, Nhiệm Bảo Lương chở một xe cua sống từ Cao Bưu (tỉnh Giang Tô) đến Đồng Quan (tỉnh Thiểm Tây). Đến chốt Lạc Thủy thì bị cảnh sát bắt dừng xe kiểm tra. Xe quá khổ so với quy định. Nhiệm Bảo Lương lén nhét vào túi áo viên cảnh sát chặn xe hai trăm tệ. Viên cảnh sát không nói năng gì. Nhiệm Bảo Lương nổ máy, định đi, thì một viên cảnh sát khác từ chốt gác đi xuống, đòi kiểm tra giấy tờ, bảo giấy tờ của Nhiệm Bảo Lương không đầy đủ, đòi giữ xe. Nhiệm Bảo Lương xót ruột, không muốn dúi thêm tiền. Nhìn cua trên xe sùi bọt mép, mắt lấm lét, Nhiệm Bảo Lương xót cả ruột. Viên cảnh sát kiểm tra giấy tờ kiếm cớ gây chuyện thì chẳng nói làm gì, nhưng tay cảnh sát đã nhận tiền lại chẳng hề nói đỡ câu nào, quay người đi thẳng. Cách hành xử của anh ta làm Nhiệm Bảo Lương tức giận. Y sấn đến, túm lấy viên cảnh sát, đòi trả lại tiền. Viên cảnh sát phát hoảng, bảo nhận tiền hồi nào. Hai người liền to tiếng. Viên cảnh sát rút dùi cui đánh Nhiệm Bảo Lương. Nhiệm Bảo Lương bị đánh 3 cái, cáu tiết giằng lấy dùi cui và đánh lại viên cảnh sát một cái. Phát gậy của Nhiệm Bảo Lương lại đánh vào đầu viên cảnh sát, máu túa ra. Viên cảnh sát "Ối" một tiếng, rồi gục xuống. Đánh vào đầu người khác là chuyện nhỏ, nhưng đánh vào đầu cảnh sát thì to chuyện rồi. Vốn chỉ là vết thương nhẹ, chẳng qua là rớm tí máu. Nhưng qua giám định của bệnh viện, lại thành thương nặng: Tổn thương não. Thêm vào tội cản trở người thi hành công vụ, Nhiệm Bảo Lương bị phạt tù 2 năm 8 tháng. Hôm đó, Lưu Nhảy Vọt lên thị trấn mua lợn con. Gã có một cô bạn hồi trung học tên là Lý Ái Liên. Lý Ái Liên có một ông anh họ con bà bác tên là Phùng Bánh Tổ. Phùng Bánh Tổ can tội ăn trộm con bò nhà hàng xóm – bò cái, và dắt đi 2 con bê, bị phạt 8 tháng tù, cũng bị giam ở Lạc Thủy. Bố mẹ mất sớm, Lý Ái Liên được bà cô nuôi nấng từ nhỏ. Nhà tù quy định 1 tháng được vào thăm tù nhân một lần. Hôm ấy không phải là ngày thăm tù. Lý Ái Liên biết cậu của Lưu Nhảy Vọt làm đầu bếp trong tù, bèn nhờ bạn mang một con gà quay vào tù cho Phùng Bánh Tổ. Lưu Nhảy Vọt mua lợn con ngoài phố xong, đến nhà tù đưa con gà quay cho ông cậu. Ngưu Được Cỏ qua khu nhà giam gọi Phùng Bánh Tổ rồi dẫn gã xuống bếp, quẳng cho con gà nướng, bảo ngồi vào góc tường mà gặm. Gặm được nửa con, trong khu nhà giam bỗng có người hô:

-Tôi là Phùng Bánh Tổ. Tôi là Phùng Bánh Tổ.