hững năm sau này, mỗi khi nhớ lại bá tước Aquilla thường kể với thái độ hoàn toàn nghiêm chỉnh rằng chính vẻ đẹp tuyệt trần của nàng đã khiến tâm hồn chàng xao động đến mức cảm xúc vừa nảy sinh làm chàng ngây ngất không còn biết gì nữa, kết qủa là chàng khuỵu xuống bất tỉnh dưới chân nàng. Rằng chàng thực sự tin vào câu chuyện của mình thì chúng ta chẳng có lý do gì để nghi ngờ, thế nhưng có lẽ chúng ta sẽ dễ đồng ý hơn với ý kiến của Fanfulla và ngài tu sĩ - một ý kiến mà chàng bá tước luôn kịch liệt bác bỏ. Ít lãng mạn hơn chàng, hai người này cho rằng chính sự bất cẩn của chàng khi gắng sức vội vã đứng dậy đã làm vết thương trên vai há miệng trở lại, và cảm giác đau đớn đột ngột, cộng với tình trạng vốn đã suy kiệt do mất máu của chàng, đã khiến bá tước bất ngờ ngã xuống ngất xỉu.

« Đây là ai vậy, Peppe ? », cô thiếu nữ hỏi anh hề, và chàng ngốc, vẫn còn nhớ rõ lời thề mới đây của mình, trả lời rằng gã không biết người này là ai, đồng thời cũng thêm vào rằng, như cô chủ cũng thấy, người lạ mặt xấu số đang bị thương.

« Bị thương ư ? » nàng lặp lại, đôi mắt long lanh đượm buồn. « Và chỉ có một mình ? »

« Có một nhà quý tộc cùng đi với ông ta, thưa tiểu thư ; nhưng ông ta đã đi cùng với cha Domenico đến tu viện Acquasparta tìm những thứ cần thiết để băng bó vết thương trên vai cho ông ta. »

« Nhà quý tộc tội nghiệp, » nàng khẽ nói, bước lại gần người bị thương. « Tại sao ông ấy lại bị thương ? »

« Thưa tiểu thư, điều đó quả thực con cũng không biết. »

« Chẳng lẽ chúng ta không thể giúp gì cho ông ấy trong khi đợi bạn ông ấy quay lại sao ? » nàng hỏi tiếp, vừa nói vừa cúi xuống nhìn chàng bá tước. « Nhanh lên, Peppino, » nàng kêu lên, « Giúp tôi một tay, tới dòng suối đằng kia lấy nước lại đây. »

Gã hề nhìn quanh tìm kiếm thứ gì khả dĩ có thể dùng đựng nước, và chợt nhìn thấy chiếc mũ rộng vành của bá tước, gã liền nhặt lên chạy đi lấy nước. Khi gã trở về, cô thiếu nữ đang quỳ xuống, người đàn ông bất tỉnh nằm tựa đầu trong lòng nàng. Nhúng chiếc khăn tay vào chiếc mũ đầy nước Peppe vừa mang về, nàng lau nhẹ vầng trán trên đó mái tóc đen dài rủ xuống rối bời.

« Xem này Peppe, chàng mất máu nhiều quá, » nàng nói, « Chiếc áo chẽn của chàng đã ướt đẫm máu rồi, mà máu vẫn còn chảy ! Lạy Đức Mẹ đồng trinh ! » Nàng kêu lên thảng thốt, khuôn mặt tái đi khi nhận ra vết thương đang há miệng trên vai chàng, « Chắc chàng chết mất -- chàng còn trẻ quá, Peppino, và trông chàng mới khôi ngô làm sao ! »

Francesco khẽ cựa mình, đôi môi tái nhợt khẽ thở dài. Rồi chàng nâng đôi mí mắt nặng trịch lên, và ánh mắt hai người gặp nhau, nhìn nhau chăm chú. Cứ như thế, đôi mắt nâu dịu dàng nhìn xuống đôi mắt đen long lanh như đang lên cơn sốt, trong khi bàn tay dịu dàng của nàng đặt chiếc khăn mát lạnh lên vầng trán đang đau nhức của chàng.

« Thiên thần của sắc đẹp ! » chàng mơ màng lẩm bẩm, vẫn chưa hoàn toàn tỉnh táo hẳn để nhận ra mọi việc. Thế rồi, ý thức được cử chỉ chăm sóc của nàng, « Thiên thần của lòng nhân ái ! » chàng nói tiếp, với giọng nồng nhiệt hơn.

Nàng không trả lời, ngoại trừ - mà bản thân nó cũng đã nói lên biết bao điều – khuôn mặt đỏ dần lên vì ngượng, vì nàng vừa từ tu viện ra, hoàn toàn ngây thơ trước những lời tán tụng bay bướm đời thường.

« Ngài có đau lắm không ? » cuối cùng nàng lên tiếng hỏi.

« Đau ư ? », chàng lặp lại, dần dần đã tỉnh táo hoàn toàn, giọng nói pha lẫn vẻ coi thường. « Đau đớn ư ? Khi tôi được gối đầu êm ái đến thế, và một nàng tiên từ trên thiên đường đã cất công xuống trần gian chăm sóc vết thương cho tôi ? Không, tôi không hề đau đớn, thưa tiểu thư, ngược lại chưa bao giờ tôi có cảm giác hạnh phúc đến thế. »

« Gesù ! Giọng lưỡi mới lợi hại làm sao ! » gã hề từ phía sau cất giọng châm biếm.

« Cả ngài cũng ở đây sao, quý ngài hề ? » Francesco hỏi, « Thế còn Fanfulla đâu? Cậu ấy không có đây sao? À, ta nhớ ra rồi; cậu ta đi đến Aquasparta với ông bạn thầy tu.” Chàng chống tay xuống đất để có thêm điểm tựa.

« Ngài không được cử động, » cô thiếu nữ lên tiếng, sợ chàng định gắng sức đứng dậy.

« Tôi sẽ không cử động, thưa tiểu thư, nếu cần phải như vậy, » chàng trả lời nghiêm chỉnh. Rồi ngước mắt lên nhìn nàng, chàng đánh bạo hỏi tên nàng.

« Tên tôi là Valentina della Rovere », nàng thật thà trả lời, « và tôi là cháu gái công tước Guidobaldo của Urbino. »

Chàng chớp mắt.

« Có thực tôi đang tỉnh hay không, » chàng tự hỏi, « hay tôi đang trong một giấc mơ về câu chuyện cổ tích với một nàng công chúa chăm sóc vết thương cho một chàng hiệp sĩ lang thang ? »

« Ngài là một hiệp sĩ ư ? » nàng hỏi, đôi mắt đượm vẻ bâng khuâng, vì những câu chuyện lạ lùng về những chàng hiệp sĩ anh hùng vẫn len lỏi ngay cả vào cuộc sống cô độc khép kín trước đây của nàng trong tu viện.

« Ít nhất là của cô, công nương dịu dàng »,chàng trả lời, « và mãi mãi sẵn sàng phục vụ nếu công nương cho tôi ân huệ lớn lao đó. »

Những lời nói bạo dạn và cái nhìn còn nồng nàn hơn của chàng khiến đôi má cô gái đỏ bừng lên, và nàng không dám nhìn thẳng vào chàng nữa. Nhưng trong cảm giác bối rối của nàng không hề có sự bực bội. Nàng không thấy trong lời nói của chàng có gì quá đà, không có gì ngoài những điều một hiệp sĩ dũng cảm được phép nói với người con gái đã giúp đỡ chàng trong cơn hoạn nạn. Peppe, người biết rõ thân phận chàng bá tước, vừa đứng nghe bên cạnh vừa quan sát thái độ của chàng, với thái độ lúc tò mò, lúc diễu cợt, nhưng không hề nói chen vào.

« Ngài tên là gì, thưa ngài hiệp sĩ ? » cô gái hỏi, sau một hồi im lặng.

Vẻ lúng túng trong mắt chàng khi chàng đảo mắt từ cô tiểu thư sang gã hề làm gã không khỏi mỉm cười thú vị.

« Tên tôi là Francesco, » cuối cùng chàng đáp. Và để tránh câu hỏi tiếp theo của cô gái, chàng hỏi lại, « Nhưng tiểu thư có thể làm ơn cho tôi biết, tại sao một công nương quý phái như tiểu thư lại ở đây có một mình vói anh chàng gù tội nghiệp này ? » Và chàng chỉ tay về phía anh hề đang cười cợt.

« Đoàn tuỳ tùng của tôi đang ở trong cánh rừng kia, nơi chúng tôi dừng lại nghỉ chân. Tôi đang trên đường từ tu viện Santa Sofia đến triều đình của chú tôi, và đi theo hộ tống tôi có quý ngài Romeo Gonzaga và hai mươi tay thương. Ngài thấy đấy, tôi được bảo vệ rất chu đáo, đó là chưa kể đến anh hề Peppe và đức cha rất thánh Domenico, cha xưng tội của tôi. »

Sau đó cả hai cùng im lặng giây lát, rồi Francesco là người lên tiếng trước.

« Vậy tiểu thư chắc hẳn là người trẻ hơn trong hai người cháu gái của công tước Urbino ? » chàng hỏi.

« Không đâu, thưa ngài Francesco, tôi là cháu lớn của công tước, » nàng trả lời quả quyết.

Vầng trán chàng đột nhiên như tối sầm đi.

« Chẳng lẽ tiểu thư là cô gái người ta định gả cho Gian Maria ư? » chàng kêu khẽ, gã hề vụt dỏng tai lên chú ý, trong khi cô thiếu nữ nhìn chàng ngơ ngác, không hề hiểu chàng đang muốn nói gì.

« Ngài nói gì cơ ? » nàng hỏi.

« À không có gì đâu », chàng đáp trong tiếng thở dài, đúng lúc đó từ khoảng rừng trước mặt vọng lại tiếng một người đàn ông đang gọi lớn.

« Madonna ! Madonna Valentina ! »

Francesco và cô gái cùng nhìn về phía tiếng gọi vọng lại, và hai người nhìn thấy một người ăn mặc cầu kỳ lộng lẫy bước tới. Với dáng vẻ khôi ngô điển trai cùng cách phục sức sang trọng hào hoa, chàng trẻ tuổi vừa xuất hiện quả là một người đồng hành tương xứng với Valentina. Chiếc áo choàng bằng nhung xám cài hờ bằng những chiếc nẹp vàng để lộ chiếc áo vét thêu chỉ vàng mặc bên trong ; trên đầu chàng trai đội một chiếc mũ sang trọng không kém chiếc áo choàng, chiếc lông trang trí lấp lánh đá quý đắt tiền ; thanh gươm cán nạm vàng của anh chàng cũng được đựng trong bao bằng nhung xám nạm đầy đá quý. Chàng ta có khuôn mặt với vẻ đẹp gần như của một thiếu nữ, với đôi mắt xanh và mái tóc vàng óng.

« Hãy chiêm ngưỡng », Peppino cất giọng trang trọng, « bản dịch mới nhất trên toàn Italy của Con Lừa Vàng của Apuleius. »

Nhìn thấy cô cháu gái quyền quý của Guidobaldo đang quỳ gối với Francesco vẫn nằm gối đầu trong lòng nàng, anh chàng mới đến vung tay ra vẻ khó chịu.

« Thề có các vị thánh thần ! » anh ta kêu lên, lao vội tới phía họ. « Tiểu thư lại nghĩ ra chuyện gì nữa thế này ? Cái gã khó coi này là ai ? »

« Khó coi ? », nàng hỏi lại với vẻ ngạc nhiên.

« Hắn ta là ai ? », chàng trẻ tuổi căn vặn, giọng nói bắt đầu nóng nảy. « Và hắn làm gì ở đây, với tiểu thư ? Gesù ! Đức ông Công tước sẽ nói gì về chuyện này đây ? Hãy thử nghĩ xem công tước sẽ làm gì tôi nếu ngài biết chuyện ? Hắn là ai, Madonna ? »

« Là ai ư ? Ngài cũng thấy đấy, quý ngài Gonzaga, » nàng trả lời, hơi bực mình. « một hiệp sĩ bị thương. »

« Hắn ta mà là hiệp sĩ ư ? » Gonzaga dè bỉu. « Một tên đạo chích thì đúng hơn, một tên lưu manh ngoài vòng pháp luật. Tên ngươi là gì ? » Gã cộc cằn hỏi chàng bá tước.

Hơi dịch người ra xa Valentina, tựa người lên khuỷu tay mình, Francesco giơ tay ra dấu ngăn không cho anh chàng lại gần.

« Thưa tiểu thư, xin tiểu thư làm ơn bảo anh hầu tốt mã kia đứng xa xa ra một chút. Tôi vẫn còn hơi choáng, mà mùi nước hoa của anh ta khiến tôi khó thở quá. »

Âm điệu châm chọc mỉa mai của câu đề nghị bề ngoài hết sức lễ độ lịch sự của chàng không qua nổi đôi tai của Gonzaga, khiến cơn giận của anh chàng như lửa bị thêm dầu.

« Ta không phải là người hầu, đồ ngu, » Gonzaga trả lời, rồi vừa vỗ mạnh hai tay vào nhau, gã vừa gọi lớn—« Này, Beltram ! Lại đây ngay ! »

« Ngài làm gì vậy ? » cô gái đứng bật dậy đối mặt với gã.

« Gông cổ tên đạo tặc này giải về Urbino, như trách nhiệm của tôi đòi hỏi. »

« Thưa quý ngài, cẩn thận không khéo ngài sẽ làm bị thương đôi tay xinh xắn của ngài khi gông cổ tôi đấy, » chàng bá tước trả lời lạnh lùng bình thản.

« A ! Ngươi dám doạ đánh ta ư, đồ bần tiện kia ? » Gonzaga kêu lên, đồng thời lùi lại vài bước. « Beltram ! » gã gọi lớn. « Ngươi biến đi đâu rồi ? ». Một giọng từ sau khoảng rừng cất lên trả lời, rồi sáu người lính chạy vội tới, áo giáp sắt trên người kêu lạch cạch.

« Xin thừa lệnh ngài, thưa quý ông. » Người dẫn đầu lên tiếng, đảo mắt nhìn về phía chàng bá tước.

« Gô cổ con chó khốn kiếp kia lại cho ta, » Gonzaga ra lệnh. Nhưng trước khi tên lính kịp thi hành Valentina đã tiến lại cản đường gã.

« Không được làm thế, » nàng ra lệnh, và cô thiếu nữ ngây thơ vừa nói chuyện với chàng trước đó không bao lâu đã hoàn toàn đổi khác, khiến Francesco ngây ra nhìn ngỡ ngàng. « Nhân danh chú tôi, tôi ra lệnh cho ngài để yên nhà quý tộc này ở nơi ông ấy đang nằm. Đây là một hiệp sĩ bị thương mà tôi đã quan tâm chăm sóc … và việc đó xem ra đã làm quý ngài Gonzaga đây nổi giận kiếm chuyện với ông ấy. »

Beltram dừng lại, ngần ngừ hết nhìn Valentina lại ngó Gonzaga.

« Madonna, »Gonzaga lên tiếng, cố làm ra vẻ nhún nhường, « lời nói của tiểu thư là mệnh lệnh với chúng tôi. Nhưng tôi mong tiểu thư hãy suy xét kỹ, việc tôi ra lệnh cho Beltram làm là vì lợi ích của đức ông công tước, khi mà lãnh thổ của đức ông đang bị quấy nhiễu bởi những tên du đãng lang thang như gã này. Đó là một sự thật mà chắc tiểu thư không được biết trong tu viện kín cổng cao tường. Trong tâm hồn trong trắng tinh khiết của tiểu thư, tôi e tiểu thư chưa có đủ hiểu biết để phân biệt một người lương thiện với một tên du thủ du thực. Beltram, làm như ta bảo. »

Valentina nóng nảy dậm chân xuống đất, vẻ bực dọc hiện rõ trong đôi mắt càng làm nổi bật lên ở nàng những nét tương đồng với người chú vũ dũng. Thế nhưng lần này lại là Peppe lên tiếng.

« Mặc dù đến lúc này đã có quá nhiều gã ngốc dây dưa vào chuyện này rồi, » anh hề vờ than vãn với giọng đầy châm biếm, « thưa quý ông Romeo, hãy cho phép tôi được nhập bọn và chịu khó lắng nghe lời khuyên của gã hề này. »

« Cuốn xéo ngay, tên ngốc kia, » Gonzaga gầm lên, vung roi ngựa lên định cho gã ngốc một trận, « không ai cần ngươi pha trò ở đây. »

« Thì đã hẳn, nhưng chí ít ngài vẫn cần trí khôn của tôi, » quý ngài Peppe chọc lại, khi đã chạy ra ngoài tầm chiếc roi của Gonzaga. « Nghe này, Beltram ! Cho dù tất cả chúng ta đều không nghi ngờ sự sắc sảo của quý ông Gonzaga trong việc phân biệt người lương thiện với quân du thủ du thực, tôi dám hứa với ngài, và dám đoan chắc như tôi đang nhìn thấy tận mắt vậy, rằng nếu ngài làm theo lệnh ông ta và bắt trói nhà quý tộc này, chẳng bao lâu sau sẽ đến lượt ngài bị trói gô lại, mà lại còn theo cách tệ hại hơn nữa kia. »

Beltram chột dạ, trong khi Gonzaga sầm mặt lại. Valentina nhìn Peppe cảm ơn, nghĩ rằng anh hề chỉ doạ chơi để giúp nàng, trong khi Francesco, lúc này đã đứng dậy, quan sát câu chuyện với một nụ cười thú vị như thể chẳng có gì trong đó liên quan đến chàng cả. Đúng lúc vở kịch có vẻ đang đến hồi kịch tính thì đến lượt Fanfulla và lão tu sĩ góp mặt trở lại trên sân khấu.

« Quay lại đúng lúc lắm, Fanfulla thân mến. », chàng bá tước nói với người bạn đồng hành, « anh chàng bảnh trai này đang định gô cổ tôi lại đấy. »

« Bắt trói ngài ư ? », Fanfulla lặp lại, cơn giận lập tức bùng lên.

« Vì lý do gì, thưa ngài?”, chàng hỏi, hầm hầm quay mặt về phía Gonzaga.

Hoảng hồn trước vẻ dữ tợn của Fanfulla, Romeo Gonzaga, mới chỉ một thoáng trước còn kiêu căng ngạo mạn, bỗng trở nên nhũn như con chi chi.

« Thưa ngài, xem ra tôi đã hơi lầm lẫn khi phán đoán về địa vị của nhà quý tộc kia. »

« Phán đoán của ngài ư ? » anh chàng Fanfulla đang nổi xung vặc lại, « Ai khiến ngài phán đoán ở đây ? Nếu muốn nhổ răng sữa thì đi nhờ chỗ khác, quý ngài nhóc con, và đừng gây sự với người lớn nếu cậu muốn sống sót để còn lớn thành một người đàn ông một ngày nào đó. »

Valentina mỉm cười, còn Peppe thì cười phá lên, thậm chí ngay cả Beltram và bọn lính cũng khinh miệt ra mặt, khiến sĩ diện của quý ngài Gonzaga tổn thương không ít. Thế nhưng cho dù là một kẻ phù phiếm nông cạn, chút trí khôn hiếm hoi có trong đầu cũng đủ để bảo quý ngài tốt nhất nên thận trọng.

« Sự có mặt của công nương buộc tôi phải tự kiềm chế, » gã lên tiếng, cố ra vẻ cao ngạo, « Nhưng nếu chúng ta còn có dịp gặp lại, tôi sẽ xin mạn phép được cho ngài thấy thế nào là một người đàn ông chân chính. »

« Cũng có thể… nếu đến lúc đó anh bạn trẻ có thể trở thành đàn ông được. » Và Fanfulla nhún vai quay lại dành sự quan tâm cho bá tước, trong khi thầy Domenico đã bắt đầu băng bó vết thương cho Francesco.

Valentina, để chấm dứt sự căng thẳng, đề nghị Gonzaga đi ra lệnh cho đoàn hộ tống lên ngựa, đồng thời chuẩn bị kiệu sẵn sàng cho nàng để họ có thể lên đường ngay khi thầy Domenico đã hoàn thành việc chăm sóc người bị thương.

Gonzaga cúi xuống tuân lệnh, vừa ném một cái nhìn căm tức về phía những người lạ mặt, vừa giận dữ ra lệnh cho Beltram và bọn lính : « Theo ta. », gã bỏ đi, toán lính theo sau.

Valentina đứng lại bên Fanfulla và Peppe, trong khi thầy Domenico hoàn tất việc chăm sóc vết thương cho Francesco. Khi lão tu sĩ đã xong việc, cả ba người ra đi, để Fanfulla lại một mình bên cạnh bá tước. Nhưng trước khi quay gót, cô thiếu nữ đã dừng lại để nhận lời cảm ơn của Francesco, và chấp nhận cho chàng đặt một nụ hôn lên bàn tay trắng như ngà.

Có biết bao điều chàng bá tước muốn nói, nhưng sự có mặt của những người khác đã không cho phép chàng thổ lộ. Thế nhưng ít nhất một vài trong vô số ý nghĩ đó, nàng có lẽ đã đọc được trong ánh mắt chàng, vì trong suốt ngày hôm ấy dọc đường đi nàng trở nên suy tư, một nụ cười buồn êm ái khẽ thoáng trên môi. Và mặc dầu với Gonzaga nàng không hề nói một lời trách móc, nhưng lại dằn vặt anh chàng mãi về chuyện hiểu lầm. Lòng tự ái cao ngút trời bị tổn thương, gã chẳng thích thú gì cách chễ giễu tinh tế của nàng, nhưng những lời nàng dùng để chế giễu còn làm gã bực mình hơn thế.

« Làm sao ngài có thể lầm lẫn đến thế chứ, ngài Romeo ? », hơn một lần, nàng hỏi đi hỏi lại gã. « Làm sao ngài có thể cho rằng ông ấy là một kẻ du đãng chứ ? Trong khi ông ấy có phong thái quý phái đến thế, gương mặt khôi ngô đến thế. » Và chẳng hề để ý đến những câu trả lời nhấm nhẳng, nàng lại buông tiếng thở dài rồi thừ ra trầm tư suy nghĩ-- một thái độ, có lẽ, còn làm Gonzaga sôi máu hơn tất cả lời chế giễu của nàng.