hi cái bầu trong bụng nhà tôi biết hành hạ kẻ mang nó, tôi đã được... đi làm. Lâu quá, dễ chừng từ ngày cha sinh mẹ đẻ, tôi mới được làm công chức. Nghề công chức của tôi không hứa hẹn cái tuổi đầu bạc răng long ăn lương hưu trí. Tôi lĩnh lương khoán. Nhà nước chê vợ con những kẻ lĩnh lương khoán nên chẳng chịu phát tiền. Do con mắt tinh đời của ông huyện Nguyễn Bích Liên, tôi bèn được ông Cao Xuân Vỹ phát cho tí ân huệ. Ông Vỹ chấp thuận để tôi làm biên tập viên, khỏi cần tú tài, khỏi cần thi cử. Tôi không thể diễn tả nổi lần đầu tiên, ký tên vào sổ lương lãnh những năm ngàn bạc. Đời tôi đã có nhiều tháng chỉ sống thoi thóp bằng món tiền phước thiện vài trăm. Bây giờ, nhét năm ngàn vô túi, tôi run ghê quá. Run cơ hồ thanh niên trốn quân dịcn bị phú lít hỏi giấy hợp lệ tình trạng quân dịch ấy. Ngồi ở bàn giấy, tôi đã lén xếp, móc tiền ra đếm và... ngửi. Tôi mong chóng tới giờ về để khoe với nhà tôi rằng tôi đã giải được phương thức tam túc cộng tam giác cộng tam nhân bằng... năm xín của lý thuyết gia Ngô Đình Nhu.

Nhà tôi hân hoan lắm. Nàng không mê năm ngàn lương của tôi đâu. Mà mê cái nếp sống công chức cần cù, trầm lặng, an phận thủ thường. Tôi ví như con ngựa hoang đã trả thành ngựa nhà nước, mắt bị che, miệng bị đóng hàm thiếc, chân bị đóng móng sắt, lưng bị mang yên và rất đông kẻ có quyền cưỡi. Tôi quên chuyện văn chương, chả thiết tha cái giấc mộng trúng giải "Truyện Ngắn Tiếng Chuông" để đi phăng phăng vào văn học sử Việt Nam nữa. Sáng thứ hai dậy sớm, mặc quần áo xanh Cộng Hòa, xếp hàng chào cờ suy tôn Ngô tổng thống. Hai tuần một lần mang mùng mền đến sở... ngủ hay chơi bài cào gọi là trực đêm. Tôi tưởng đã kết bạn muôn thuở với các đồng nghiệp già suốt buổi chỉ đánh giá trị của các nhãn hiệu trà tầu và thuốc lào hay các nữ đồng nghiệp cả ngày lo khâu tã, đan áo, cắt móng tay, đọc tiểu thuyết bà Tùng Long và rủ nhau chơi hụi. Ai ngờ đâu, ông Ngô Đình Nhu ra lệnh cho ông Cao Xuân Vỹ phải xuất bản tờ bán tuần san Chiến Đấu làm tiếng nói của Thanh Niên Cộng Hòa.

Ông chánh sự vụ Nguyễn Bích Liên cất nhắc tôi. Ông xin biệt phái tôi ra ngồi ở tòa báo cạnh con voi già phóng sự Tam Lang, tác giả "Tôi kéo xe", nhà báo từng làm mưa gió khắp ba miền Trung Nam Bắc thuở tôi còn đái dầm. Tôi được miễn khoản chào cờ, học tập huấn từ, huấn thị của Tổng thống và ông Cố vấn. Lại xa cả xếp nhớn xếp nhỏ. Đi làm theo cảm hứng. Sướng vô cùng. Nhà tôi lấy cái sự tôi ra tòa báo ngồi làm mối lo âu. Nàng sợ tôi nhất định vào văn học sử bằng: một truyện ngắn dự giải "Truyện Ngắn Tiếng Chuông". Tôi phải trấn an nàng:

- Em ạ, anh mất hết tự do rồi. Nhà nước bắt anh làm gì, anh phải làm cái đó. Anh làm báo... nhà nước, em hãy tin đi, bốn nghìn năm sau mới nổi tiếng. Báo Chiến Đấu lại đăng tải toàn tin tức Thanh Niên Cộng Hòa, diễn văn của Tổng thống và phương pháp tập ném tạ, nhảy sào. Lâu lâu, chống Cộng Sản một tí hoặc là tường thuật trận đá banh quốc tế. Báo Chiến Đấu là đồ bỏ, không phải nơi phát huy văn nghệ đâu. Em yên chí, nay mai anh sẽ làm thơ suy tôn anh cả Thanh Niên Cộng Hòa là ông Cố vấn chính trị Ngô Đình Nhu.

Tôi thở dài đau khổ:

- Anh sẽ là dân nô, là bồi bút.

Nhà tôi có vẻ thấm nỗi buồn giả tạo của tôi. Chừng số báo Chiến Đấu đầu tiên ra lò, nàng mơi tin tôi nói thật. Nàng ái ngại giùm tôi. Và nàng hỏi:

- Anh giữ mục gì?

Tôi ngao ngán:

- Em ơi, những mục văn hóa, văn nghệ các ông đại văn hào Hiếu Chân, Vũ Hạnh, Phạm Cao Củng, Tam Lang giữ hết trơn. Anh viết lại truyện kiếm hiệp "Thất kiếm thập tam hiệp" cho câu thành cú và sửa bài của các đại văn hào. Thầy cò chính là anh.

Nhà tôi chưa hiểu nhiệm vụ của thầy cò nó ra làm sao, mới hỏi:

- Anh sửa bài của Hiếu Chân tiên sinh cơ à?

Tôi méo mặt đáp:

- Sửa những chữ mà thợ sắp chữ xếp sai thôi. Văn chương của các nhà vă lớn nó lớn con lắm, mình đụng vào nó đá chân trái mình cũng đủ té nhào.

Nhà tôi ái ngại:

- Thôi, anh cố xin về Nha ngồi cho yên thân. Nhỡ anh cao hứng, anh sửa văn chương của các văn hào cổ thụ, bị đá té nhào thì khốn khổ.

Tôi tả oán:

- Ừ, nhẹ là hộc máu mồm, nặng là... thọt, em ạ!

Nhà tôi tin rằng tôi hết mơ mộng đi vào văn học sử khi đứng trước những núi Thái cao ngất nghểu, và rộng bao la. Nàng yên chí tôi chỉ là thứ "Hoa Dại", chuyên sửa truyện kiếm hiệp cho mạch lạc, dễ đọc. Nhưng nàng biết đâu, sự nghệp văn chương báo hại của tôi đã khởi sự từ những ngày viết lại bộ "Thất kiếm thập tam hiệp". Rồi một hôm đẹp trời, văn hào Phạm Cao Củng quên không đưa tiểu thuyết "Lời thề trên đất giặc", tôi đã mạo muội viết trám vài kỳ. Xuýt nữa tôi giết nhân vật chính của văn hào họ Phạm đấy. Rồi tôi vi vút vài bài "pô tanh". Chủ bút Tam Lang khen "tạm được". Ông bèn phong tôi làm thư ký tòa soạn của cái tuần báo Chiến Đấu. Tôi, Nguyễn văn Lương, bút hiệu Lương Khoán, thư ký tòa soạn kiêm thầy cò kiêm tùy phái đã được con voi già của làng báo Việt Nam là Tam Lang Vũ Đình Chí khuyến khích om sòm. Chẳng lâu la gì, người ta gọi tôi về chỗ ngồi cũ, mỗi tuần viết một bài bình luận về màu áo xanh Cộng Hòa! Nhà tôi vui mừng khôn tả. Nàng thủ thỉ:

- Em vẫn ước mong anh chỉ là một công chức.

Tôi buồn rau:

- Thì bao giờ anh chẳng là một công chức. Nay mai, anh sẽ tập uống trà tầu, hút thuốc lào, tập đánh chắn còm và chơi cái hụi nhỏ.

Nhà tôi tin ngay là tôi nói thật vì nàng không biết nói dối. Nàng quá chất phác, ngày thơ nên lại không hiễu câu nói nặng cái chất "phẫn" và ai oán, não nề của tôi. Ôi, một kẻ lãng tử "lấy trăng gió làm nhà, nước mây làm bạn" như tôi, một kẻ thiết tha đi vào văn học sử hậu bán thế kỷ thứ hai mươi bằng con đường "chớp" cái giải "Truyện Ngắn Tiếng Chuông" mà lại sắp sửa tập hút thuốc lào ư? Lại sắp sửa phản chất "tương tư thảo" mang các nhãn hiệu Vĩnh Bảo, ba số chín, ba số năm ư? Cái đó không được. Tôi sẽ vùng lên. Nhà tôi đâu hiểu tôi cũng có cái thai văn nghệ trong bụng. Tôi tưởng tượng, ngày kia, trong bữa tiệc có thịt bò bảy món, ông chủ nhiệm Đinh văn Khai tuyên bố trước quan khách và các văn nghệ sì Sàigòn là tôi trúng giải nhất văn chương... Tiếng Chuông. Ái chà, thiên hạ sẽ vỗ tay loạn cả lên, dám đổ tung nước mắm vào mặt nhau lắm à, sẽ hoan hô tôi rả rích. Tôi xấu hổ một tí rồi xưng mặt to bằng cái bánh đa, ra cái điều "ông đã đi vào văn học sử". Nhà tôi chắc... hơi buồn, sự hơi buồn theo lối diễn tả của Nguyễn Bính trong bài "Quan trạng" vinh quy bái tổ. "Chỉ duy có một cô em hơi buồn, từ ngày cô chửa thành hôn, từ ngày anh khóa hãy còn hàn vi...". Chắc chắn, đại ký giả Nguyễn Kim Cang tự Nguyễn Ang Ca sẽ trao bằng.. văn chương cho tôi. Tôi sẽ nổi tiếng boong boong như chuông chùa Xá Lợi. Tôi sẽ in một ngàn tấm danh thiếp như sau:

NGUYỄN VĂN LƯƠNG

Bút hiệu LƯƠNG KHOÁN

Thi sĩ, Tiểu thuyết gia, Ký giả

(Giải thưởng truyện ngắn Tiếng Chuông)

215D/17C/18F/213B Chi Lăng - GIA ĐỊNH

Với tấm danh thiếp này, tôi sẽ phăng phăng lọt qua cổng làng văn hóa. Báo chí sẽ đua nhau mời tôi giữ mục "Gỡ rối tơ lòng" hay đặc trách mục "Tìm bạn bốn phương". Tôi đã mơ mộng để thoát khỏi cái thực tại công chức lương khoán, để bay xa cái tương lai hút thuốc lào vặt và chửi thầm xếp chúa. Nhưng giấc mộng lớn của tôi bị vấp phải tảng đá. Nó lăn kềnh ra. Nó kêu đau oai oái. Ấy là lúc nhà tôi sắp sửa đập chum, nói văn vẻ một tí thì, nhà tôi sắp sửa gỡ cây đàn "ác coóc đê ông" ra khỏi bụng. Chân trời tạp dịch hiện ra, rực rỡ một bình minh như chân trời 1980 của tiến sĩ Nguyễn văn Hảo ấy. Chín tháng mang bầu của bà E-và là chín tháng tối tăm mặt mũi của ông A-đông. Bà E-và nôn ói lu bù ở tháng thứ nhất. Dù chỉ ói toàn nước miếng, ông A-đông cũng bấn loạn tinh thần. A-đông đi hỏi nhặng xì ngầu về kinh nghiệm một đàn bà chửa con so. A-đông ghi chép lia lịa. Trong khi đó, E-và mở cuốn sách học làm người "Trước khi về nhà chồng, người đàn bà nên biết", nghiên cứu chương mục "Có thai" rất kỹ lưỡng. Thời gian ói mửa qua đi, E-và thèm ăn vặt, nhất là thèm ăn xí muội. A-đông lắc đầu.

- Không được ăn vặt, ăn nhiều quá cái thai nó béo tốt to con, rất ư là một sự khó đẻ.

E-và hỏi.

- Cấm tẩm bổ à?

A-đông đáp:

- Bác sĩ khuyên thế. Đu đù, cam, táo, nho, lê phải nhịn. Đặc biệt nhịn ăn thịt chuột và mắm ruốc kẻo đứa bé sẽ có hai cái tai giống tai chuột và miệng hôi mùi mắm.

E-và nói:

- Đã có phương pháp đẻ không đau, rồi có máy hút, lo gì.

A-đông nhún vai:

- Đẻ không đau sau này con nó hết thương mẹ. Mẹ sẽ không thể nói "Tao mang nặng đẻ đau". Và con cũng không thiết nói "Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra".

E-và chịu lắm. A-đông giục E-và hoạt động:

- Em phải giặt quần áo, rửa bát, đi đi lại lại hoài hủy. Nằm một chỗ, đẻ... đau đấy.

E-và cãi:

- Mệt muốn thở không ra, anh còn bắt làm.

A-đông cương quyết:

- Sách dạy thế.

Có thể, giữa E-và và A đông, xảy ra những cuộc cãi nhau lặt vặt. E-và đã căng hết da bụng mỏng teo, nếu hét lớn như lúc bình thường, sẽ bị vỡ bụng nên nhượng bộ A-đông. Thì A-đông vội lả lướt:

- Em ạ, giá má mình còn sống, anh sẽ bắt chước một nhân vật truyện ngắn "Con so về nhà mẹ" của Thanh Tịnh, đưa em về để má em lo cho em là em hết sợ. Hoặc nếu mẹ anh cũng di cư vô đây, mẹ anh sẽ săn sóc em. Chỉ vì vận nước nghiêng ngửa mà em vất vả. Thôi, để anh "bắt" cho em một liên tử.

Nhà tôi ngạc nhiên:

- Liên tử!

Tôi bắt chước ông Khổng Tử Nguyễn văn Tu giảng nghĩa chữ thánh hiền:

- Liên là sen, tử là con. Liên tử là con sen tức ma ri sến đó em.

Nhà tôi phá ra cười. Tôi phải để cái gối lên bụng nàng và khẽ giải tỏa sự cười của nàng. Cười xong, nhà tôi nhăn nhó. Vì nhô con trong bụng đạp mạnh để cổ võ mẹ nó.

- Một liên tử, em bằng lòng chứ?

- Sao không gọi là mướn người ở đợ hay đầy tớ?

Tôi vội vàng nhắm mắt, tưởng niệm những chiến sĩ tranh đấu cho độc lập, tự do, dân chủ của quê hương Việt Nam mà bảo nhà tôi rằng:

- Em ạ, danh từ con sen, đầy tớ là danh từ của thực dân, phong kiến thối nát. Anh đã đọc cả kinh Cựu ước lẫn kinh Tân ước, chả thấy Chúa đề cập tới... con sen, đầy tớ. "Mọi người đều là anh em". Nước ta đã có một cuộc cách mạng tháng tám và cuộc cách mạng này dù bị phản bội, vẫn đủ khả năng chôn vùi danh từ con sen, con nhài, thằng nhỏ, đầy tớ xuống huyệt sâu. Ở Hà Nội, giai cấp con sen, thằng nhỏ đang lãnh đạo các cơ cấu nhà nước Cộng Sản, đồng chí với Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp. Họ đã trở thành anh hùng vô sản để... thay phiên nhau chết tại các công, nông trường cho hoa dân chủ đỏ lòe đỏ loẹt. Còn trong Nam ta, nhờ cách mạng nhân vị của Ngô tổng thống anh minh, em hãy tin anh đi, mai mốt sẽ cóc còn con sen, đầy tớ nữa. Cách mạng nhân vị đang giơ tay nắm lấy tay những người Việt Nam thiệt thòi nhất (tức là con sen, đầy tớ) để cùng nhau đi lên một xã hội mới có tự do, dân chủ thực sự. Vậy em hãy gọi con sen là liên tử, kẻo khi họ chễm chệ trên ghế xã hội mới, họ sẽ đấu tố em.

Tôi đã thấm nhuần chính sách Thanh Niên Cộng Hòa của anh cả Ngô Đình Nhu và anh bảy Cao Xuân Vỹ nên nhả ra câu nào là y rằng câu ấy đã được học tập kỹ lưỡng. Nhà tôi hỏi:

- Thế rồi con sen sẽ bình đẳng với bà Cố vấn Ngô Đình Nhu và các bà Huỳnh Ngọc Anh, Khánh Trang à?

- Nhất định.

- Thay vì mướn một con sen nào đó, em có thể mướn bà Huỳnh Ngọc Anh được không?

- Rỡn hoài.

- Vậy cách mạng nhân vị sẽ chả đi đến đâu.

Nhà tôi không thay đổi lập trường. Khi đứa con trai đầu lòng của tôi khóc oe oe oe chào mừng cuộc đời khốn khó, bà dì bắn súng lục của nhà tôi đã dẫn từ Gia Định tới cho tôi một em liên tử. Lần đầu tiên trong đời, tôi tiếp nhận một liên tử. Thành ra, buổi lễ tiếp nhận rất trịnh trọng. Tôi đã mời nàng liên tử ngồi ghế xa lông, thảo luận công ăn việc làm và lương căn bản. Nàng liên tử cương quyết chê xa lông. Nàng đứng xa tôi cả hai thước, khoanh tay, khúm núm. Tôi dịu dàng:

- Chị thân mến, tôi là một Thanh Niên Cộng Hòa quần áo xanh dương, đang thực thi chính sách ấp chiến lược của Ngô chí sĩ. Sách vở của Thanh Niên Cộng Hòa dạy tôi rằng phải đi xuống những người Việt Nam thiệt thòi nhất để cùng nhau tay nắm tay xây dựng một xã hội mới có công bình, tự do, dân chủ thật sự.

Tôi tiến tới, nắm tay nàng liên tử, kéo tới xa lông:

- Mời đồng chí ngồi.

Nàng liên tử chỉ dám ngồi dưới đất, cạnh chiếc ghế.

- Đồng chí dùng trà hay nước lạnh?

Nàng liên tử lắc đầu:

- Thầy để mặc con.

Tôi trợn mắt:

- Không thầy con gì cả. Thời buổi dân chủ nhân vị này, bình đẳng tuốt mo. Cứ gọi tôi là đồng chí chủ và tôi kêu bằng đồng chí liên tử. À, tên đồng chí liên tử tên là gì?

- Dạ, Hai ạ!

- Đồng chí Hai.

- Dạ.

- Xã hội ví như cái máy chạy xình xịch. Tôi đi làm công cho người khác để có tiền trả chị làm công cho gia đình tôi. Rất có thể, chị sẽ mướn một người khác làm công cho chị.

Tôi đang dạy bài học dân chủ cho đồng chí liên tử Hai thì nhà tôi lò dò bước ra, quên cả mang vớ chân và đi dép. Vừa sinh xong, máu mặt không còn mấy giọt, lại giận dữ nên khuôn mặt nàng xanh lè như màu dân chủ của áo xanh Cộng Hòa. Nàng mím môi:

- Anh mần trò khỉ đấy à?

Nàng ra lệnh cho liên tử Hai:

- Xuống bếp cất đồ đi rồi giặt chậu quần áo. Thầy điên đấy. Thầy vừa lên cơn khùng đừng có nghe.

Đồng chí liên tử Hai của tôi, người vô sản Việt Nam mà nếu ở miền Bắc thì chắc chắn hoặc là đã chết thối phổi vì tăng mức sản xuất để lập công dâng lên Bác và Đảng hoặc đã trở thành một chiến sĩ trung kiên sửa soạn thay thế đồng chí Nguyễn thị Bình, răm rắp vâng lời nhà tôi. Chờ nàng liên tử tếch khỏi xa lông, nhà tôi dựng đứng lông mày:

- Anh rỡn với đầy tớ, hả?

- Đâu có, anh học tập dân chủ với một người Việt Nam thiệt thòi nhất đấy chứ.

Nhà tôi rống lên như Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn:

- Không dân chủ dân tớ gì cả. Đời sống cần phải có tôn ti trật tự, trên dưới khác nhau.

Tôi cảnh cáo:

- Này, anh nói cho em biết, em không đối đãi tử tế với liên tử, nhỡ Cộng Sản nó vô đây, chính liên tử Hai sẽ lôi em ra đấu tố cái tội địa chủ gian ác, cường hào ác bá.

Nhà tôi bất thần chống Cộng rất... tiêu cực:

- Nếu Cộng Sản vô đây, em không di cư như anh đâu, em sẽ uống thuốc độc tự tử.

Nàng tỏ oai quyền:

- Hai!

Liên tử Hai "dạ" một tiếng rất... bần cố nông góp lúa cho địa chủ và chạy lên.

- Đem cái học quần áo của mày lên cho cô coi.

Nhà tôi bắt liên tử Hai dở từng món đồ trong bọc hành lý của nàng y như một nhân viên cộng lực "vì an ninh của đồng bào" mà khám xét... đồng bào ấy. Nàng kết luận:

- Chính phủ vừa ra thông cáo lưu ý các gia đình công chức phải coi chừng dân ở đợ vì Việt Cộng vừa tung ra hàng ngàn nữ cán bộ từ Quảng Nam vô Saigon để nằm vùng.

Nhà tôi hất tay:

- Xong rồi, cô cho mày một trăm về xe. Cô rất tiếc không thề mướn mày được.

Liên tử Hai sửng sốt:

- Thầy cô cho con ở đây mần việc. Con thật thà như đếm...

Nhà tôi lắc đầu:

- Cô biết mày sẽ làm việc tốt nhưng tại thầy trót học tập dân chủ với mày rồi. Cô sợ mày sẽ đem dân chủ ra đấu lý nên cô đành cho mày về.

Tôi toan mở miệng can thiệp. Thì nhà tôi mím môi:

- Em cấm anh không được xía vô chuyện bếp núc.

Đàn bà đẻ dữ như... chó cái vừa lâm bồn ấy. Tôi đành nín thinh, đau xót nhìn liên tử Hai chìa tay cầm trăm bạc và dời khỏi căn nhà mà nàng tưởng được tá túc một thời gian dài. Nhà tôi, Trần thị Phượng, con nhà điền chủ Trần Thất Thời chưa từng bước xuống cuộc đời đau khổ nên nàng chưa cảm nổi mọi đắng cay của những người bần cùng phải đi ở đợ kiếm sống. Tôi không trách nhà tôi nhưng rất ghét cái thuở vàng son cực thịnh của nhà tôi. Nếu tôi đã được sống một thuở vàng son gấm vóc, tôi chắc tôi cũng giống nhà tôi, giống bao nhiêu con nhà trưởng giả khác. Thà là vậy tôi còn chịu nổi. Chứ, cái ngữ đói rách dài người ra, vừa mới ngoi ngóp thoát khỏi vũng lầy học đòi tinh thần trưởng giả thì tởm vô cùng. Tôi đã thấy những chị trốn nhà theo trai, xuất thân từ một gia đình lao động, nằm bẹp ở bin đinh đầy gái giang hồ, bạn bè cùng thạch thùng và gián, nay ăn nên làm ra, bèn xin vào Hội Thể Thao... Nước, chiều chiều đi "xi ki nô tích" với ông Tây bà Đầm! Trông cũng người lắm song vẫn cóc giấu được cái đuôi khỉ. Đó là thứ khỉ đội mũ, mặc quần áo. Châu thân của nó chỉ là khỉ đầy lông lá bần cố nông.

Khi liên tử Hai khăn gói quả mướp ra khỏi nơi mà, trước lúc đến kiếm ăn, nàng đã quên dở nhật trình coi tử vi xem "mét" Huỳnh Liên dạy tốt hay xấu, hung hay kiết, nhà tôi đóng cửa cái rầm, đay nghiến:

- Tôi long trọng cảnh cáo anh lần thứ nhất. Tôi trực tiếp chỉ huy bếp núc, anh đừng... giẫm lên chân tôi.

Tôi phân trần:

- Anh giẫm lên chân em bao giờ?

Nhà tôi to tiếng.

- Yêu cầu anh đến sở của anh mà thảo luận dân chủ với các sếp của anh. Nhà này không nói chuyện dân chủ. Anh chưa có kinh nghiệm mướn đầy tớ. Tôi hỏi anh chứ một người chưa biết đi xe đạp mà anh bắt nó đi xe Vespa, liệu nó đi được chăng? Ta chỉ nói chuyện dân chủ với những người đã biết dân chủ là gì.

Tôi hoạnh họe:

- À, cô định giở chính trị nhập môn đấy hả? Cho cô hay, thằng này chính trị cao lắm. Thằng này viết bình luận chửi cả Cút xếp, Mao Trạch Đông lẫn Võ Nguyên Giáp!

Nhà tôi gằn giọng:

- Nhưng anh chưa biết mướn đầy tớ.

Giũa cái lúc không khí căng thẳng ấy thì ông cố vấn hạnh phúc Đặng Minh Công lù lù dẫn xác tới. Ông cố vấn mở cửa. Nhà tôi bèn vận dụng các tuyến nước mắt khơi dòng hệ lụy trần ai. Ông cố vấn hất đầu:

- Lại cắn nhau, hả?

Tôi át giọng ông cố vấn:

- Ông im miệng đi, ông cóc hiểu con mẹ gì cả.

Ông cố vấn giậm chân thình thịch:

- Lương, mày là thằng khốn nạn, tàn nhẫn. Vợ mày vừa mới sinh ra một nhi đồng cứu quốc, chỉ còn chút tàn lực mà mày nỡ ăn thua đủ với vợ mày ư?

Nhà tôi ôm mặt khóc. Tôi vò đầu:

- Ăn thua đủ đâu. Bà ấy cấm tôi truyền bá tư tưởng dân chủ với ma ri sến.

Ông cố vấn bĩu môi:

- Dân chủ cái cục c...! Mày cút đi!

Tôi cười gằn:

- À, ông chống cái chính sách thực thi dân chủ của Tổng thống Ngô Đình Diệm, hả?

Ông cố vấn gật đại:

- Tao chống đấy, mày báo công an đi.

Dĩ nhiên, tôi là thằng thua cả vợ lẫn bạn. Tôi im miệng, ngồi nghe "luân lý giáo khoa thư" của ông cố vấn hạnh phúc. Rồi cam kết:

- Từ nay không dám tự xử với ma ri sến nữa.

Nhà tôi bỏ vào phòng trong, nằm cạnh mầm non của tổ quốc. Ông cố vấn điều tra tỉnh trạng... sữa Guigoz rồi ra "phạc ma xi" cõng về một thùng sửa trắng. Rồi ông chuồn. Còn tôi, tôi làm công việc của một phi líp nhỏ. Nghĩa là anh dũng giặt tã cho con trai đầu lòng. Kẻ truyền bá dân chủ, vì dân mà phải khổ sở. Ôi, Chúa Kitô, ôi những nhà cách mạng, hẳn trên bước đường quý ngài đã đi reo rắc tư tưởng, quý ngài đã giẫm lên chông gai như Nguyễn văn Lương bút hiệu Lương Khoán này!