A book is to me like a hat or coat - a very uncomfortable thing until the newness has been worn off.

Charles B. Fairbanks

 
 
 
 
 
Tác giả: Yasunari Kawabata
Thể loại: Tiểu Thuyết
Nguyên tác: 千羽鶴 [Senbazuru]
Biên tập: Bach Ly Bang
Upload bìa: Trương Kim Nhung
Số chương: 5
Phí download: 2 gạo
Nhóm đọc/download: 0 / 1
Số lần đọc/download: 7412 / 224
Cập nhật: 2017-07-07 09:54:09 +0700
Link download: epubePub   PDF A4A4   PDF A5A5   PDF A6A6   - xem thông tin ebook
 
 
 
 
Chương 4: Thỏi Sáp Môi Của Mẹ Nàng
Sau khi đánh răng, trở lại phòng ngủ, Kikuji nhận thấy người hầu gái đã treo tại góc nhà một cái bình đựng nước làm bằng trái bầu khô. Trong đó chỉ cắm có một đóa hoa ngũ sắc buổi sáng.
- Hôm nay mình sẽ dậy sớm, - chàng nói, dù vậy chàng cũng vào giường nằm lại. Ngả đầu xuống gối, chàng nhìn lên đóa hoa.
- Có một bông ngũ sắc mới nở buổi sáng, - người hầu gái nói vọng sang từ buồng bên cạnh. - Thế hôm nay cậu lại nghỉ ở nhà nữa à?
- Thêm một ngày nữa. Nhưng rồi tôi cũng phải trở dậy. - Kikuji đã nghỉ làm từ nhiều ngày nay vì bị cảm và nhức đầu. - Bông ngũ sắc đó mọc ở đâu thế?
- Nó leo lên cây gừng ở tận cuối vườn.
Đó là một bông ngũ sắc có nhiều màu chàm, có lẽ là giống ngũ sắc dại thông thường. Cành hoa mỏng, lá và hoa nhỏ.
Song màu xanh lá cây và màu lam có vẻ lạnh, rủ trên chiếc bầu nước màu đỏ, xỉn đi vì thời gian.
Người hầu gái đã làm việc cho gia đình chàng từ khi cha chàng còn sống, đã tỏ ra giàu tưởng tượng theo lối riêng của mình.
Trên mặt chiếc bầu đựng nước có một chữ ký khắc trên nền sơn mài, và trên chiếc hộp cổ kính dùng để đựng nó, có dấu hiệu của người chủ đầu tiên, Sotan 1, có lẽ là người tạo ra nó cách đây ba trăm năm.
Kikuji không biết tí gì về loại hoa dùng trong các cuộc trà đạo, cả người hầu gái cũng vậy. Dẫu sao để dùng cho buổi trà đạo buổi sáng, đối với chàng dường như có loại hoa ngũ sắc buổi sáng là thích hợp hơn cả.
Chàng nhìn chăm chú bông hoa một lát. Một cánh hoa sẽ tàn trong vòng một buổi sáng chứa trong một chiếc bình đã truyền tay người đời tới ba thế kỷ.
Như vậy có hơn là những bông hoa Tây phương trong chiếc bình Shino ba trăm tuổi kia?
Song có một cái gì đó không ổn trong cái ý tưởng về một bông hoa ngũ sắc buổi sáng vừa bị hái vào kia.
- Bà chờ cho bông hoa tàn ngay dưới mắt bà, - chàng bảo người hầu gái vào lúc ăn điểm tâm.
Chàng nhớ là chàng định cắm hoa thược dược vào chiếc bình Shino.
Khi Fumiko cho chàng chiếc bình thì mùa hoa thược dược đã qua rồi, song chàng vẫn có thể tìm ra loại hoa này nếu chàng chịu khó tìm kiếm.
- Tôi quên là nhà có cái bầu cắm hoa kia. Bà quả thật là thông minh khi nghĩ đến nó.
Người hầu gái chỉ gật gù.
- Bà có thấy cha tôi dùng bầu đó để cắm hoa ngũ sắc buổi sáng không?
- Không. Song hoa ngũ sắc và bầu, cả hai đều là loài cây leo và tôi nghĩ...
- Cả hai đều là cây leo! - Kikuji trở nên giận dữ. Tính chất thơ mộng đã hoàn toàn tan biến.
Đầu chàng trở nên nặng trĩu khi chàng đọc báo và chàng nằm xuống ngay tại phòng ăn điểm tâm.
- Đừng bận tâm đến việc làm giường.
Người hầu gái, sau khi đã giặt giũ xong, vừa bước vào nhà, vừa lau khô tay. Mụ cần phải dọn phòng chàng, mụ nói thế.
Khi chàng trở vào giường nằm, bông ngũ sắc buổi sáng không còn ở góc nhà.
Cả chiếc bầu treo trên cột cũng biến mất.
- Thế cũng xong. - Có lẽ người hầu gái không muốn chàng trông thấy bông hoa sẽ tàn.
Chàng giận dữ vì sự liên kết giữa hai giống cây leo và cái nếp sống của cha chàng mà chàng tưởng còn lưu lại nơi bà ta.
Chiếc bình Shino đứng trơ trọi giữa góc nhà. Nếu Fumiko trông thấy thế, chắc sẽ nghĩ là lối cư xử đó không được nhân đạo chút nào.
Khi nhận chiếc bình, chàng đã cắm hoa hồng bạch và cẩm chướng màu nhạt vào đó, vì nàng đã làm như vậy trước di cốt của mẹ nàng. Hoa hồng bạch và cẩm chướng là những thứ hoa chàng đã gửi đến nhân ngày lễ kỷ niệm bảy ngày của mẹ nàng.
Chàng đã dừng lại và mua hoa tại quán bán hoa mà ngày hôm trước, chàng đã mua hoa và gửi tới nhà Fumiko.
Tâm tư chàng có thể trỗi dậy, ngay cả khi chàng chỉ cần sờ tay vào chiếc bình và chàng đã thôi cắm hoa vào đó.
Đôi khi chàng có thể bị lôi cuốn bởi một người đàn bà đứng tuổi ngoài phố. Chợt nhận ra điều đó ở chính mình, chàng thường cau mày và lẩm bẩm: "Mình xử sự như một tên tội phạm vậy".
Chàng thường nhìn lại người đàn bà tình cờ gặp đó một lần nữa và thấy người đó không giống bà Ota một mảy may.
Chàng chỉ từ sự giống nhau ở hai bên hông đẫy đà thôi.
Sự mong mỏi vào những lúc như vậy có thể làm cho chàng suýt run lên; còn sự say đắm hòa lẫn nỗi sợ sệt, như lúc tỉnh ngộ từ một tội lỗi "Cái gì đã biến mình trở thành một tội phạm?" Câu hỏi làm chàng rời xa tất cả mọi sự; song thay vì có một câu trả lời, nỗi mong mỏi trở thành mênh mông hơn.
Chàng cảm thấy khó có thể được cứu vãn trừ khi chàng trốn tránh được những lúc mà cảm giác về làn da trần ấm của người đàn bà đã khuất đến với chàng.
Cũng có đôi khi chàng tự hỏi, liệu sự hoài nghi có còn gọt dũa được cảm giác của chàng đến tận cùng của sự bệnh hoạn.
Chàng bỏ chiếc bình Shino vào trong hộp rồi đi nằm.
Khi chàng nhìn ra vườn, chàng nghe có tiếng sấm nổ.
Tiếng sấm nổ từ xa nhưng lớn và mỗi lúc tiếng sấm lại gần hơn.
Chớp lóe xuyên qua những ngọn cây trong vườn.
Nhưng khi mưa bắt đầu rơi, dường như không còn nghe tiếng sấm nổ nữa.
Đó là một cơn mưa dữ dội. Bụi mưa trắng xóa từ mặt đất bốc lên.
Kikuji vùng dậy và gọi điện nói cho Fumiko.
- Cô Ota đã dọn nhà rồi.
- Xin lỗi? - Chàng giật nẩy mình. - Xin lỗi, song tôi có thể...
Nàng hẳn đã bán nhà rồi.
- Tôi tự hỏi nếu bà có thể cho tôi biết hiện cô ấy ở đâu không?
- Xin ông chờ một lát. - Dường như người ở đầu dây bên kia là người hầu gái.
Mụ ta quay trở lại ngay sau đó và cho chàng địa chỉ có lẽ đọc được ở trong một cuốn sổ tay. "Nhờ ông Tozaki chuyển giao". Có cả số điện thoại.
Giọng Fumiko nghe thật trong sáng.
- Alô. Xin lỗi đã để anh đợi lâu.
- Fumiko đấy à? Tôi, Mitani đây mà. Tôi có gọi lại đằng nhà cô.
- Tôi rất tiếc. - Giọng nàng thấp hẳn xuống, nghe rất giống giọng nói của mẹ nàng.
- Cô dọn nhà từ hồi nào vậy?
- Tôi...
- Cô không nói gì với tôi hết.
- Tôi ở với một cô bạn từ nhiều ngày nay. Tôi bán nhà rồi.
- Ồ?
Tôi không biết là có nên nói cho anh rõ hay không. Thoạt đầu tôi nghĩ là không nên, nhưng về sau tôi bắt đầu cảm thấy mình có lỗi.
- Cô nên cho tôi hay mới phải.
- Thật thế sao? Liệu anh có đủ tử tế để nghĩ vậy không?
Khi họ tiếp tục trò chuyện với nhau, Kikuji có cảm giác tươi mát và mới mẻ, thoải mái. Có thể nào cái cảm giác đó đến từ một cuộc đối thoại qua dây nói?
- Chiếc bình Shino mà cô cho tôi. Khi tôi nhìn thấy nó, tôi cảm thấy muốn gặp cô.
- Ô?
- Tôi còn một cái nữa, một cái chén uống trà hình trụ. Tôi nghĩ đến việc để cho anh giữ cái đó luôn, nhưng ngặt nỗi mẹ tôi thường dùng nó để uống trà thường ngày. Có vết son của bà trên đó.
- Ồ?
- Hoặc giả vì mẹ tôi thường thích nói như vậy.
- Vết son vẫn còn đó chứ?
- Không phải vẫn còn đó. Thoạt đầu cái chén Shino hơi đỏ, nhưng mẹ tôi thường nói là bà không thể nào rửa sạch vết son ở trên miệng nó, dù bà có cọ rửa đến mấy đi nữa. Bây giờ thỉnh thoảng tôi nhìn vào cái chén và thấy dường như có một vết đỏ đậm ở một chỗ trên vành chén.
Phải chăng đây chỉ là một cuộc nói chuyện tầm phào?
Kikuji gần như không thể nào lắng nghe được nữa.
- Hiện giờ đang có một cơn bão. Ở đó ra sao?
- Khủng khiếp. Tôi rất sợ sấm.
- Nhưng sau đó thời tiết sẽ dễ chịu. Tôi nghỉ làm từ chiều nay và tôi hiện đang nằm nhà. Nếu cô không bận gì cả, sao không đến đây chơi?
- Cảm ơn anh. Tôi cũng định lại thăm anh nhiều lần, song chỉ khi nào tôi kiếm ra việc làm. Tôi đang nghĩ đến việc đi làm. - Trước khi chàng có thể trả lời, nàng nói tiếp. - Tôi rất vui khi anh gọi. Tôi sẽ ghé thăm anh. Lẽ ra tôi không nên gặp anh lại, cố nhiên.
Kikuji ra khỏi giường khi cơn mưa vừa dứt.
Chàng ngạc nhiên vì kết quả của cuộc điện đàm vừa qua.
Và thật là lạ khi tội lỗi mà chàng cảm thấy trong câu chuyện liên quan đến gia đình Ota dường như tan biến khi chàng nghe giọng nói của cô con gái. Có phải chính giọng nói đó đã làm chàng có cảm tưởng là người mẹ vẫn còn sống?
Chàng vẩy chiếc bàn chải cạo râu giữa đám lá nơi hàng hiên, thấm ướt nó với nước mưa.
Chuông cửa rung một tiếng ngắn sau bữa cơm trưa. Có lẽ là Fumiko - nhưng đó là Kurimoto Chikako.
- Ồ, thì ra là cô.
- Trời ấm lại, phải không? Tôi quên bẵng cậu đi và tôi nghĩ cần phải lại thăm cậu một lát.
- Tôi hoàn toàn khỏe lại rồi.
- Da cậu không được tốt. - Cô ta cằn nhằn chàng.
Chàng nghĩ thật là điên khi đi nối kết tiếng guốc gõ lách cách với Fumiko. Fumiko phải mặc âu phục chứ.
- Bộ cô làm răng mới hay sao thế? - Chàng hỏi. - Trông cô trẻ lại.
- Vào mùa mưa tôi có thì giờ rảnh. Thoạt đầu chúng hơi trắng quá, nhưng chẳng mấy hồi thành màu vàng. Rồi chúng sẽ bình thường lại.
Chàng đưa cô ta vào phòng khách, đồng thời cũng được chàng dùng làm phòng ngủ. Cô ta nhìn vào góc nhà.
- Tôi luôn luôn cảm thấy dễ chịu với những góc nhà trống trơn, - Kikuji nói. - Không có những thứ treo lủng lẳng rườm rà như đè nặng trên mình.
- Rất dễ chịu vào mùa mưa thật. Song nếu có thể cũng nên có ít nhất được vài bông hoa. - Cô ta quay lại phía chàng. - Cậu đã làm gì cái bình của bà Ota?
Kikuji không trả lời.
- Cậu nên trả nó lại cho người ta chứ!
- Điều mà tôi nghĩ là việc đó tùy ở nơi tôi.
- Tôi sợ là không như thế đâu.
- Ở địa vị cô khó lòng ra lệnh được lắm.
- Điều đó cũng không đúng nữa, - cô ta cười để lộ hàm răng trắng nhởn. - Tôi đến hôm nay để nói với cậu những gì tôi nghĩ. - Với một cử chỉ nhanh nhẹn, cô ta quơ đôi bàn tay về phía trước, rồi trải chúng ra như phủi vật gì đi. - Nếu cậu không tỏ ra cứng rắn với con mụ phù thủy đó.
- Cô nói nghe có vẻ dọa nạt lắm.
- Nhưng tôi là người mai mối và tôi cần phải nói.
- Nếu cô đang nói về cô gái nhà Inamura, tôi rất tiếc phải từ chối đề nghị của cô.
- Coi kìa, coi kìa. Từ chối một cô gái mà cậu thích, chỉ vì cậu không thích bà mai, cậu thật nhỏ nhen. Người làm mai là cái cầu. Cứ bước lên chiếc cầu đó. Cha cậu đã hoàn toàn sung sướng khi làm việc đó.
Kikuji không giấu được sự khó chịu.
Khi Chikako đặt mình vào một cuộc tranh luận, cô ta hất đôi vai ra phía sau.
- Tôi đang nói với cậu sự thật. Tôi khác hẳn bà Ota khi còn với cha cậu, tôi ở vào một trường hợp không đáng gì. Tôi không thấy có lý do gì phải che giấu sự thật - tôi không được may mắn làm người mà anh yêu thích nhất. Ngay khi cuộc tình vừa bắt đầu, nó đã kết thúc. - Cô ta nhìn xuống, - nhưng tôi không có điều chi ân hận cả. Khi tiện, anh ấy đủ tử tế để sử dụng lại tôi về sau. Như đa số đàn ông, anh ấy nhận ta dễ dàng hơn khi dùng một người đàn bà đã quen biết. Và như thế, nhờ anh ấy tôi đã phát triển được cảm tính bình thường một cách đầy đủ và khỏe mạnh.
- Tôi biết.
- Cậu nên lợi dụng cái cảm tính bình thường mạnh khỏe của tôi.
Kikuji gần như bị cám dỗ bởi cái cảm giác an bình ở cô ta. Có một cái gì đó trong những điều cô ta vừa tiết lộ.
Cô ta rút cây quạt trong dây lưng ra.
- Khi có một người có quá nhiều nam tính hay quá nhiều nữ tính, thường thường lại không có được cái cảm tính bình thường.
-Ồ? Như vậy cảm tính bình thường hay có ở những người không thuộc giống nào cả à?
- Đừng mỉa mai vậy. Song những người không thuộc giống nào cả, như cậu gọi họ, cũng không gặp trở ngại nào trong việc tìm hiểu đàn ông và đàn bà. Cậu có nghĩ đây là một điều đáng lưu ý biết bao khi bà Ota có thể chết và để lại đứa con gái duy nhất? Dường như điều đó có thể xảy ra, cái việc cô con gái đó có một chỗ nương tựa. Nếu mụ ấy chết, liệu Kikuji có săn sóc cô con giùm cho không?
- Cô đang nói cái gì vậy.
- Tôi đã nghĩ và nghĩ, thình lình tôi đụng phải một điều nghi ngờ: mụ Ota chết để ngăn cản cuộc hôn nhân của cậu. Mụ ta không chỉ chết thôi đâu. Có một cái gì hơn thế nữa kia.
- Những điều cô nghĩ ra đôi khi có thể thật quái gở, - nhưng ngay cả khi chàng nói lên điều đó, chàng bị kẹt trong chính cái ý nghĩ của Chikako.
Việc đó xảy ra với chàng như một tia chớp.
- Cậu có kể với mụ Ota về cô gái nhà Inamura, phải không?
Kikuji nhớ, song làm bộ không nghe.
- Có phải chính cô nói với bà rằng mọi sự đã dàn xếp ổn thỏa, đúng không?
- Có, tôi có nói. Tôi bảo mụ đừng có xía vào. Ngay cái đêm mụ chết.
Kikuji lặng thinh.
- Làm sao cậu biết là tôi gọi dây nói cho mụ? Mụ có đến đây khóc lóc với cậu hả?
Chikako đã giăng bẫy bắt trúng chàng.
- Lẽ cố nhiên là mụ có đến. Tôi có thể đoán ra được điều có căn cứ vào cái điệu mụ hét vào tôi qua ống nói!
- Vậy thì như thể là chính cô đã giết bà ấy, đúng thế không nào?
- Tôi ngờ là kết luận đó làm cậu dễ chịu hơn. Thôi được, tôi vẫn thường đóng vai đứa vô lại. Khi cha cậu cần một tên vô lại, ông ta thấy tôi lý tưởng. Việc tôi trở về vai trò một kẻ được yêu thích thuở nào không đúng nữa, song tôi có mặt ở đây hôm nay để đóng lại vai trò một đứa vô lại!
Kikuji biết là Chikako đang để lộ nỗi ghen tuông sâu xa độ xưa.
- Nhưng chúng tôi sẽ không băn khoăn về những gì xảy ra tại hậu trường đâu. - Cô ta nhìn xuống mũi của mình. - Tôi không bận tâm chút nào nếu cậu cứ ngồi ngậm ngùi thương tiếc mụ đàn bà hư thân mất nết bạ cái gì cũng xía vào đó. Rồi tôi sẽ phải cứng rắn với con gái của mụ phù thủy đó và đưa cậu vào một cuộc hôn nhân tốt đẹp.
- Tôi cần phải yêu cầu cô không được nói nữa về cái cuộc hôn nhân tốt đẹp mà cô muốn giúp tôi.
- Lẽ tự nhiên. Tôi cũng không muốn nói về bà Ota cũng như cậu không muốn nhắc tới cuộc hôn nhân của cậu. - Giọng cô ta dịu hẳn đi - Tôi không định bảo bà ấy xấu xa. Bà ta chỉ hy vọng rằng khi bà ta chết cô con gái sẽ đương nhiên đến với cậu.
- Sự vô nghĩa lại bắt đầu.
- Nhưng đó không phải là sự thật sao? Thế nên cậu nghĩ là khi mụ ấy còn sống, bộ mụ không có một lần nào nghĩ đến việc gả con gái cho cậu đấy chắc? Cậu thật lơ đễnh quá lắm. Thức và ngủ, nghiền ngẫm về cha cậu, gần như bị bỏ bùa, tôi thường nghĩ thế, nếu cậu muốn gọi đó là những xúc cảm thuần túy của mụ đó thì tôi nghĩ là đúng đó. Mụ ta bị loạn trí đến cả nửa tâm thần và mụ toan tính để kéo cả cô con gái vào cuộc, để cuối cùng mụ hy sinh tính mạng. Có thể mụ ta thuần khiết, song đối với chúng ta, tất cả những cái đó nghe giống như một thứ tai ác khủng khiếp, mụ đó đã giăng một cái lưới phù thủy trên đầu chúng ta vậy.
Đôi mắt Kikuji chiếu thẳng vào mắt Chikako.
Đôi mắt nhỏ của cô ta hướng về phía chàng.
Không thể giũ bỏ được đôi mắt đó, Kikuji quay mặt đi.
Chàng tự rút vào trong, mặc cho cô ta tiếp tục nói. Có thể trông thấy ngay từ lúc đầu cái thế của chàng đã yếu và nhận xét lạ lùng này làm chàng rùng mình.
Liệu người đàn bà đã chết kia có thật đã nghĩ đến việc gả con gái cho chàng? Kikuji không muốn nghĩ nhiều hơn về sự có thể có. Điều đó không có thật, mà chỉ là sản phẩm của một sự ghen tuông độc địa. Phát xuất từ những nghi hoặc xấu xa, chúng bám riết vào ngực Chikako như cái bớt ghê tởm.
Chàng cảm thấy vô cùng khó chịu.
Liệu chàng có không hy vọng một điều tương tự?
Tình yêu của một người có thể thực sự được chuyển từ người mẹ sang người con gái; song nếu chàng, vẫn còn đang ngập lặn trong nỗi tha thiết với người mẹ, không cảm thấy mình đang bị chuyển giao sang người con gái, liệu chàng có không thực sự bị lôi cuốn bởi chước ma thuật kia?
Và liệu toàn thể bản tính của chàng có không bị thay đổi sau khi chàng gặp bà Ota?
Chàng cảm thây tê cóng.
Người hầu gái bước vào nhà.
- Cô Ota bảo sẽ trở lại nếu cậu không bận.
- Thế, cô đi rồi sao? - Kikuji vùng dậy.
II
- Anh thật tử tế khi gọi dây nói cho tôi sáng nay, - Fumiko ngước lên nhìn chàng, để lộ đường cong toàn diện của chiếc cổ dài trắng ngần.
Nơi hang sâu từ cổ đến ngực nàng là một vùng bóng tối hơi vàng.
Dù đó là do sự phản chiếu của ánh sáng hay đó là dấu hiệu của sự phiền muộn, nhưng chàng cảm thấy thoải mái.
- Kurimoto hiện có mặt ở đây.
Chàng có thể nói lên điều đó một cách bình thản. Chàng đã bị căng thẳng và mệt mỏi, nhưng khi vừa trông thấy Fumiko, lạ lùng thay sự căng thẳng đó biến mất.
Nàng gật đầu.
- Tôi có trông từ cái dù của cô Kurimoto.
- Ồ, cái dù kia à?
- Chiếc dù có tay cầm dài màu nâu dựa nơi cửa.
- Tôi đề nghị cô đợi ngoài lều. Cô gái già Kurimoto về bây giờ mà.
Chàng tự hỏi tại sao khi biết là Fumiko sắp đến, chàng đã không yêu cầu Chikako đi khỏi.
- Tôi không quan tâm đến cô ta trừ phi có việc gì liên hệ đến tôi.
- Vậy thì mời cô vào.
Khi được đưa vào phòng khách, Fumiko chào Chikako như thể nàng không nghi hoặc gì hết. Nàng ngỏ lời cảm ơn Chikako về những lời chia buồn.
Chikako nhún vai trái và hất đầu ra phía sau, như khi cô ta quan sát một học viên trong lớp học về trà đạo.
- Mẹ cô quả là một người dịu dàng. Tôi thường có cảm tưởng, khi gặp người nào như mẹ cô, là tôi đang ngắm những đóa hoa cuối cùng gục xuống. Thế giới này không dành cho những người dịu dàng.
- Mẹ tôi không dịu dàng đến như vậy đâu.
- Có lẽ bà cũng lo âu lắm khi phải chết và bỏ lại người con gái duy nhất ở đời.
Fumiko nhìn xuống sàn nhà.
Chiếc miệng với môi dưới trề ra mím chặt lại.
- Chắc cô cảm thấy đơn độc lắm. Tôi đề nghị cô học trà lại.
- Nhưng mà...
- Như vậy cô sẽ có cái gì để nghĩ đến.
- Nhưng tôi sợ là tôi không kham nổi những thứ xa xỉ như vậy.
- Coi kìa. - Chikako phát một cử chỉ như gạt những nhận xét trên đi, rồi xếp hai tay trên gối. - Thực ra tôi có mặt ở đây để dọn dẹp túp lều. Mưa dường như đã qua rồi. - Cô ta liếc nhìn Kikuji, - Fumiko cũng đang ở đây. Chúng ta bắt đầu chứ?
- Xin lỗi tôi không hiểu?
- Tôi nghĩ là tôi có thể được phép dùng chiếc bình Shino của cậu để tưởng niệm mẹ Fumiko.
Fumiko ngước nhìn lên.
- Và chúng ta có thể cùng trao đổi hoài niệm với nhau.
- Nhưng mà tôi sẽ chỉ muốn khóc thôi nếu tôi ra ngoài lều.
- Hãy khóc cùng với nhau. Tất cả chúng ta sẽ khóc chung. Khi nào Kikuji lấy vợ chắc tôi sẽ không còn lý do để dính líu gì với túp lều nữa. Nơi đó đầy những kỷ niệm, lẽ cố nhiên, nhưng rồi... - Chikako cười một tiếng ngắn, rồi âu sầu trở lại. - Một khi chúng tôi thu xếp xong mọi chuyện với cô Yukiko, con gái bà Inamura, cô biết đấy.
Fumiko gật đầu. Khuôn mặt nàng không để lộ một phản ứng gì. Dù vậy, trên khuôn mặt tròn rất giống mẹ của cô thiếu nữ vẫn có một vẻ mệt mỏi.
- Cô sẽ chỉ làm cho gia đình Inamura thêm bối rối khi cứ nói mãi về những dự tính chẳng có gì là chắc chắn. - Kikuji nói.
Tôi đang nói về một cuộc đính hôn có thể có. Nhưng cậu có lý. Đó là những điều dễ lôi cuốn bọn vô lại. Cô nên coi như không nghe thây gì hết. Fumiko nhé.
- Lẽ cố nhiên. - Fumiko lại gật đầu.
Chikako gọi người tớ gái vào rồi đi ra lau dọn ngoài lều.
- Hãy cẩn thận đó, - cô ta nói vọng vào từ ngoài vườn. - Lá cây còn ướt nơi bóng râm ngoài này.
- Lúc nãy ở đây mưa dữ quá, chắc cô cũng nghe thấy tiếng mưa rơi qua máy điện thoại.
- Anh có thể nghe tiếng mưa rơi qua máy điện thoại sao? Hồi nãy tôi không chú ý nghe. Thế anh có nghe tiếng mưa trong khu vườn bên tôi không?
Fumiko nhìn ra lùm cây nhỏ, từ đó hai người có thể nghe tiếng chổi quét của Chikako vọng lại.
Kikuji cũng nhìn theo mắt nàng.
- Lúc đầu tôi không nghĩ đó là tiếng mưa rơi, nhưng sau đó tôi bắt đầu thắc mắc. Quả là một cơn mưa dữ dội.
- Tôi rất sợ khi nghe tiếng sấm.
- Cô cũng nói vậy qua điện thoại.
- Tôi giống mẹ tôi ở nhiều cái, những cái chẳng có gì đáng kể. Khi tôi còn nhỏ, mẹ tôi thường dùng tay áo kimono của bà để che đầu cho tôi mỗi khi có tiếng sấm. Và khi bà ra khỏi nhà vào mùa hè, bà thường ngước nhìn trời và tự hỏi xem liệu trời có thể nổi sấm sét không. Ngay cả bây giờ, đôi khi, tôi muốn che phủ đầu tôi lại. - Sự thẹn thùng dường như từ vai nàng lan đến ngực. - Tôi có đem theo cái chén Shino. - Nàng đứng dậy.
Nàng đặt chiếc chén được gói trong một vuông khăn ngay bên đầu gối Kikuji.
Tuy nhiên, Kikuji do dự và chính Fumiko tự tay mở khăn ra.
- Tôi tưởng là bác gái dùng chiếc chén Raku để uống trà thường nó chứ? Do tay Ryonyu chế tạo phải không?
- Vâng. Nhưng mẹ tôi cho là dùng chén Raku dù màu đỏ hay đen để uống trà thường, có vẻ không thích hợp. Mẹ tôi dùng cái chén này thay thế.
- Không thể thấy màu sắc in trên nền đen của chiếc chén Raku.
Kikuji ngồi lặng trước chiếc chén Shino, không nhúc nhích.
- Tôi không biết nó có phải là một tác phẩm tuyệt đẹp.
- Tôi thấy nó thật tuyệt. - Song chàng vẫn không đưa tay ra cầm chiếc chén Raku lên.
Chiếc chén y hệt như lời Fumiko mô tả. Trên nền men trắng phủ một lớp màu đỏ nhạt. Nhìn vào đó, người ta có cảm tưởng màu đỏ nhạt dường như nổi lên trên từ bề sâu thăm thẳm của nền men trắng. Vành chén hơi ngả nâu. Tại một khoảng trên vành chén, màu nâu đậm hơn. Có phải nơi đây nhiều người đã uống?
Vành chén có lẽ đã bị nhuộm bởi màu của trà và có lẽ bởi cả môi người.
Kikuji nhìn màu nâu nhạt và có cảm giác là màu nâu đó đã được quết lên bằng một lớp màu đỏ.
Nơi nào là nơi sáp môi của người mẹ còn lưu lại?
Nơi vết nứt cũng có một màu đỏ sậm.
Màu của sáp môi phai nhạt, màu của bông hồng đỏ tàn úa, màu của máu khô. Kikuji cảm thấy buồn nôn. Cảm giác buồn nôn về một sự dơ dáy và sự lôi cuốn ngoài quyền hạn đến cùng một lúc.
Trên nền men điểm lấm tấm chấm màu xanh và màu rượu nhạt, vòng quanh lưng chén là hình vẽ lá cỏ rậm rạp. Sự sạch sẽ và sắc sảo đủ làm tan biến sự tưởng tượng bệnh hoạn của chàng.
Chiếc chén có một vẻ cân đối mạnh mẽ đầy uy thế.
- Quả là một tác phẩm tuyệt diệu. - Cuối cùng Kikuji nâng chiếc chén lên trong lòng bàn tay.
- Tôi thực ra không biết gì hết, song mẹ tôi thích cái chén này.
- Nó có cái vẻ của một cái chén uống trà dành cho người phụ nữ.
Người đàn bà trong người mẹ của Fumiko lại đến với chàng, nồng nàn và tràn đầy nhựa sống.
Tại sao Fumiko đem đến cho chàng chiếc chén có vết son của mẹ nàng?
Có phải vì nàng ngây thơ, không hiểu gì cả và không cảm thấy gì cả? Kikuji không thể nào giải thích nổi.
Nhưng ở nàng có cái vẻ như không tỏ ý chống đối gì hết.
Chàng xoay xoay chiếc chén trên đầu gối. Dù vậy, chàng cũng tránh không đụng gì đến vành chén.
- Nên cất nó đi. Nếu mụ Kurimoto mà trông thây, chắc phiền hà lắm.
- Chính thế. - Nàng bỏ chiếc chén vào hộp rồi gói lại.
Nàng đã có ý biếu chàng chiếc chén, song nàng đã để lỡ cơ hội nói lên điều đó. Có lẽ nàng đã đi đến kết luận là chàng không thích chiếc chén đó.
Nàng đem gói đồ trở ra phòng ngoài.
Chikako trở vào nhà, đôi vai hơi nghiêng về phía trước.
- Cậu không cảm thấy phiền nếu đem chiếc bình đựng nước của bà Ota ra dùng chứ?
- Cô không thể dùng một cái bình nào khác trong số những cái bình mà tôi có, với sự có mặt của Fumiko ở đây sao?
- Tôi không hiểu. Cậu không thấy là sở dĩ tôi muốn dùng chiếc bình đó là vì nàng có mặt ở đây à? Chúng ta sẽ có vật kỷ niệm đó với chúng ta trong khi chúng ta trao đổi với nhau kỷ niệm về mẹ nàng.
- Nhưng cô ghét bà Ota lắm mà.
- Không đúng chút nào cả. Chúng tôi chỉ không thuận ý với nhau thôi. Và làm sao cậu có thể ghét một người đã nằm xuống? Chúng tôi đã không thuận ý với nhau, tôi quả không hiểu bà ấy. Và rồi trên một vài khía cạnh nào đó tôi quá hiểu bà ấy.
- Cô luôn luôn thích thú với việc hiểu thiên hạ quá nhiều.
- Thiên hạ phải dàn xếp để không được thông cảm một cách dễ dàng như vậy.
Fumiko xuất hiện nơi hàng hiên và ngồi xuống phía trong phòng, nơi gần cửa.
Với vai trái so lại, Chikako quay lại đối diện với thiếu nữ.
- Fumiko, tôi đề nghị dùng chiếc bình Shino của mẹ cô.
- Xin cứ tự nhiên cho.
Kikuji mang chiếc bình Shino từ trong ngăn kéo ra.
Chikako bỏ chiếc quạt vào tay áo, cắp chiếc hộp dưới tay và quay trở ra lều.
- Tôi hơi xúc động khi nghe tin cô dọn nhà. - Kikuji cũng bước ra ngoài hàng hiên. - Cô bán nhà một mình cô sao?
- Vâng. Việc đó cũng đơn giản. Tôi quen với người mua nhà. Họ sống ở Oiso trong khi đó họ cần tìm một chỗ ở thường xuyên, họ làm nghề mua bán nhà. Ngôi nhà của họ rất nhỏ, vừa cho một người như tôi ở, họ bảo thế. Song tôi chẳng bao giờ có thể sống một mình, dù cái nhà có nhỏ vừa vặn với tôi đến đâu, mà nếu tôi đi làm, thuê một căn phòng để ở cho dễ dàng cho tôi hơn. Tôi quyết định ở chung với một người bạn.
- Cô đã tìm ra việc làm chưa?
- Chưa. Khi tôi thành thực với chính tôi, tôi phải nhìn nhận là chẳng có nghề gì mà tôi có đủ khả năng để làm cả. - Fumiko mỉm cười - Tôi vẫn nghĩ là tôi chỉ đến thăm anh khi nào tôi kiếm được việc làm. Tôi không thích nói chuyện với anh trong khi tôi đang trôi nổi, không nhà, không việc làm, không có gì hết.
- Chính những lúc đó cô nên nói chuyện với tôi mới phải, - Kikuji muốn nói như vậy, chàng nghĩ đến lúc Fumiko ở một mình. Đó không phải là hình ảnh cô đơn mà chàng thường thấy.
- Tôi cũng đang nghĩ đến việc bán cái nhà này đi, nhưng tôi cứ lần khân mãi, lần khân mãi. Song vì muốn bán, tôi đã không sửa lại cái mái hiên và cô có thể thấy là từ ngày tôi cho thay tất cả các chiếu trải nền nhà đến nay cũng đã khá lâu rồi.
- Anh sẽ lập gia đình tại đây, nếu tôi không lầm, - nàng nói không có vẻ tha thiết. - Lúc đó, anh sẽ sửa lại nhà.
Kikuji nhìn nàng.
- Cái chuyện của cô Kurimoto ấy à? Cô nghĩ là tôi có thể lập gia đình bây giờ sao?
- Bởi tại mẹ tôi à? Mẹ tôi đã làm anh khổ nhiều rồi. Anh nên nghĩ đến bà như một sự việc đã kết thúc từ lâu.
III
Vì đã quen với công việc, nên Chikako tốn rất ít thời giờ để thu dọn túp lều.
- Mấy người thấy tôi bày chiếc bình Shino như vậy có được không? - Cô ta hỏi. Kikuji không biết gì hết.
Fumiko cũng lặng thinh. Cả hai người cùng nhìn vào chiếc bình Shino.
Trước di cốt bà Ota, chiếc bình đã đóng vai trò một cái bình cắm hoa và giờ đây nó được trở về vai trò cũ, một bình đựng nước trong một buổi trà đạo.
Một cái bình thuộc quyền sở hữu của bà Ota giờ đây được dùng bởi tay Chikako. Sau cái chết của bà Ota, nó được chuyển sang cô con gái và từ Fumiko nó đến tay Kikuji.
Quả là một cái nghiệp kỳ lạ. Song có lẽ sự kỳ lạ đối với những chiếc bình trà là cái gì đó thật tự nhiên.
Ba hay bốn trăm năm trước, trước khi chiếc bình trở thành vật sở hữu của bà Ota, nó đã từng qua tay những chủ khác với cái nghiệp dĩ lạ lùng như thế nào?
Bên cạnh chiếc ấm sắt, chiếc Shino trông đẹp như một người đàn bà, - Kikuji nói với Fumiko. - Song nó đủ mạnh mẽ để nổi bật so với chất sắt.
Màu nóng của bình rực lên một cách thầm lặng từ chiều sâu của nền men trắng.
Kikuji đã nói qua dây nói là khi chàng ngắm chiếc Shino này, chàng muốn gặp Fumiko. Dưới làn da trắng ngần của mẹ nàng, phải chăng chàng đã cảm thấy tất cả chiều sâu của bà?
Hôm nay trời ấm áp. Kikuji đẩy rộng các cửa lều. Hàng cây phong xanh rì nơi khung cửa sổ phía sau Fumiko. Bóng của lá cây, từng lớp từng lớp, tỏa trên mái tóc Fumiko.
Đầu và chiếc cổ dài của nàng phô ra trong vùng ánh sáng của khung cửa sổ; hai cánh tay ẩn dưới tay áo ngắn của chiếc áo có lẽ là lần đầu tiên nàng mặc, hai cánh tay tròn lẳn trắng ngần hơi pha màu xanh của lá. Mặc dù nàng không mập mạp, song đôi vai nàng cho thấy sự đầy đặn, sự đầy đặn nằm cả ở nơi cánh tay của nàng nữa.
Chikako nhìn chăm chú chiếc bình:
- Các người không thể đem lại sự sống cho chiếc bình nước này trừ phi các người muốn dùng nó cho các buổi trà đạo. Thật là một phí phạm lớn đối với nó khi người ta dùng nó để cắm hoa.
- Mẹ tôi cũng dùng nó để cắm hoa nữa, - Fumiko nói.
- Quả giống như một giấc mộng khi được ngồi đây với kỷ niệm của mẹ cô. Tôi chắc là bà ấy sẽ sung sướng khi nhìn thấy chiếc bình Shino như chúng ta vậy.
Liệu cô ta có đang mỉa mai?
Tuy nhiên Fumiko có vẻ như không quan tâm.
- Tôi đoán là anh Mitani định dùng nó để cắm hoa và chính tôi cũng đã quyết định bỏ trà.
- Ồ, cô không nên nói vậy. - Chikako nhìn quanh lều. - Tôi cảm thấy yên tĩnh vô cùng khi được phép ngồi ở đây. Lẽ cố nhiên là tôi đã từng có mặt ở tất cả các túp lều khác rồi. - Cô ta nhìn Kikuji. - Năm tới là năm thứ năm giỗ kỷ niệm cha cậu. Chúng ta nên có một buổi trà đạo.
- Tôi cũng nghĩ vậy. Chắc thú vị lắm khi ta mời tất cả mọi hạng người sành điệu và dùng tất cả mọi đồ uống trà giả từ đầu đến cuối.
- Trong toàn bộ sưu tầm của cha cậu làm gì có đồ giả.
- Ồ? Song cô có nghĩ là như vậy thú vị lắm không? - Chàng hỏi Fumiko. - Túp lều này luôn luôn có mùi một thứ chất độc mốc meo và một buổi trà đạo giả tạo có thể sẽ làm tan biến chất độc đó. Tôi sẽ tổ chức buổi trà đạo đó để tưởng niệm cha tôi và coi đó như một hành động giã từ trà. Cố nhiên là tôi đã hạn chế liên hệ giữa tôi với trà đạo từ lâu rồi.
- Có phải điều mà cậu đang nói liên hệ đến một mụ đàn bà ưa dính dấp vào nhiều chuyện, thường đến đây để dọn dẹp túp lều không? - Chikako hỏi trong lúc đang khuấy trà bằng một cây đũa tre.
- Có lẽ thế.
- Cậu không nên làm như vậy. Song tôi nghĩ là cậu có lý để hạn chế những liên hệ cũ khi cậu là một người cấp tiến.
Cô ta mang trà đến cho chàng như một người hầu làm theo mệnh lệnh.
- Hãy nghe những câu khôi hài của cậu ấy, Fumiko à. Cô phải tự hỏi xem liệu cái kỷ niệm của mẹ cô có đến lầm chỗ không. Tôi tưởng gần như có thể nhìn thấy khuôn mặt của mẹ cô trong chiếc bình.
Kikuji uống trà rồi đặt chén xuống, đưa mắt nhìn chiếc bình Shino.
Có lẽ Fumiko có thể nhìn thấy khuôn mặt của Chikako phản chiếu trong chiếc nắp bằng sơn mài đen.
Song Fumiko chỉ ngồi đó, vẻ lơ đãng.
Kikuji không biết là nàng đã ngầm chống đối lại Chikako hay nàng coi như cô ta không có mặt ở đây.
Việc nàng có mặt ở đây, trong túp lều với Chikako, và việc nàng không tỏ một phản ứng nào, quả là kỳ lạ.
Nàng nghe Chikako bàn về việc hôn nhân của Kikuji, với vẻ thản nhiên.
Từ lâu, vì thái độ thù nghịch đối với Fumiko và mẹ nàng, Chikako trong từng câu nói đều ngầm ý nguyền rủa.
Phải chăng sự phiền muộn của Fumiko thâm sâu quá, đến độ những lời nguyền rủa đó không đụng được đến nàng?
Phải chăng cái chết của mẹ nàng đã đưa nàng rời xa tất cả những điều nhỏ nhặt đó?
Hay phải chăng nàng đã được thừa hưởng bản chất của mẹ nàng, cái bản chất đó hiện cũng đang ở đó, trong nàng, cái bản chất trẻ thơ khiến nàng không thể phản kháng, dù cho sự thách đố đến từ chính nàng hay từ người khác?
Kikuji dường như không có vẻ gì muốn canh chừng cho nàng tránh khỏi nọc độc của Chikako.
Chàng nhận rõ sự kiện đó và tự nghĩ mình kỳ cục.
Và Chikako, hiện đang tự rót trà cũng gợi lên nơi chàng một hình ảnh kỳ cục nữa.
Cô ta lôi một cái đồng hồ đeo tay từ trong tay áo ra.
- Những chiếc đồng hồ nhỏ như vầy chẳng ích lợi gì hết khi người ta bị viễn thị. Cậu cho tôi cái đồng hồ bỏ túi của cha cậu được không?
- Cha tôi không có cái đồng hồ bỏ túi nào hết.
- Ồ, nhưng ông có thật mà. Ông ấy thường mang theo trong người. Cả khi ông ấy đến nhà Fumiko nữa, tôi chắc mà. - Chikako lõ mắt nhìn vào mặt đồng hồ của mình.
Fumiko nhìn xuống sàn nhà.
- Hai giờ mười, đúng không? Hai kim chụm lại nơi một chấm lớn. - Động tác của cô ta trở nên nhanh nhảu và bận rộn. - Cô Inamura có lòng tốt tổ chức một nhóm trau dồi môn trà đạo và họ thực tập ba người một với nhau. Tôi nghĩ là tôi nên ghé qua đây xem cậu tính trả lời sao trước khi tôi đi tới đằng đó.
- Hãy nói với cô một cách thật rõ ràng là tôi từ chối.
- Được rồi. Ta sẽ nói với cô một cách thật rõ ràng. - Chikako cười lớn. - Tôi phải đưa nhóm đó đến túp lều này thực tập một ngày nào đó mới được.
- Có lẽ chúng ta có thể bảo cô Inamura mua lại cái nhà này. Bề nào tôi cũng sẽ bán nó.
Chikako không để ý đến câu nói, quay sang Fumiko:
- Fumiko, tôi đề nghị chúng ta cùng đi chung ít ra một quãng đường.
- Vâng. Tôi thu dẹp đồ lại chỉ trong một phút thôi.
- Để tôi giúp.
- Cô giúp tôi nhé?
Song Chikako đi mau vào trong nhà, không đợi nàng.
Có tiếng nước chảy.
- Cô còn thời giờ mà, - Kikuji nói nhỏ. - Đừng ra về với cô ta.
Fumiko lắc đầu:
- Tôi sợ.
- Không có gì phải sợ cả.
- Tôi đề nghị cô đi với cô ta một quãng đường, rồi trở lại đây sau khi chia tay với cô ta.
Nhưng Fumiko lại lắc đầu. Nàng vuốt lại nếp áo phía sau bị nhăn vì quỳ gối.
Kikuji vẫn quỳ gối trên sàn, định đưa tay ra.
Chàng nghĩ là nàng sắp ngã. Nàng thẹn đỏ cả mặt.
Nàng đã hơi đỏ mặt khi nghe nói về chiếc đồng hồ bỏ túi và bây giờ tất cả sự xấu hổ như bừng dậy.
Nàng cầm chiếc bình Shino đi vào phía trong.
- Cô đem chiếc Shino của mẹ cô vào phải không? - Tiếng khàn khàn của Chikako vọng ra.
--------------------------------
1 Seu Sotan (1578 - 1658), một trong những sư tổ của trà đạo và là cháu của Seu Rikyu.
Ngàn Cánh Hạc Ngàn Cánh Hạc - Yasunari Kawabata Ngàn Cánh Hạc