ôi đỏ mặt. Lần đầu tiên trong đời mới được một người con gái khen ăn nói có duyên. Trong khi dì Hạnh vẫn bảo là tôi vô duyên nhất thế giới. Tôi sung sướng ngó Thục. Bây giờ tôi thấy Thục hiền, xinh xắn như một con cánh cam.

- Buổi tối Thục có thường đi chơi đâu không?

- Ít lắm, buổi tối thường buồn ngủ, do đó Thục thích ở nhà.

- Ngủ tới sáng?

Thục cong môi:

- Làm gì được như thế. Sáng sớm đã phải thức dậy pha cà phê cho ba, rồi học bài, ủi quần áo, sửa soạn đi học.

- Có bao giờ quên không?

- Không, ba kêu. Mà này, lạ lắm cợ Ở ngoài cửa sổ phòng Thục có một khóm chuối, mỗi buổi sáng sớm khoảng năm giờ những tàu lá chuối hình như đều đập vào nhau tạo thành một âm thanh vừa đủ đánh thức Thục dậy. Nhỏ Hiền bảo đó là cái đồng hồ. Đông nghĩ có lạ không?

- Lạ, nhưng rồi tàu chuối ấy sẽ già đi và sẽ rụng chứ?

- Hôm qua Thục đã thấy chúng vàng cả rồi. Tự nhiên thấy buồn.

- Nghĩa là Thục đã biết thương đời lá.

- Có sao không Đông?

- Như vậy đã biết thương thêm một chút đời mình.

- Mình đáng ghét lắm, có gì đâu mà thương?

Nụ cười của Thục làm cho câu nói thêm tội nghiệp một chút. Tôi uống ly nước. Và biết mình sắp sửa phải ra về khi nhìn lên chiếc đồng hồ gắn trên bức tường nhà Thục.

Tôi đứng lên nói:

- Tôi về nhé!

- Đông về nhà ăn cơm à?

Tôi cười:

- Tôi ăn tới hai cái kem, no rồi. Chắc nhịn đói đến cuối năm được.

Thục đỏ mặt đứng lên tiễn tôi ra tới cổng. Tôi muốn đứng lại ở đây nói chuyện với Thục suốt cả đêm vì những chiếc lá đáng yêu như có cùng một hơi thở với tôi. Thục cũng không có vẽ gì muốn tôi phải ra về. Thục vẫn cười, vẫn như ngại ngùng dưới những chùm lá khuất lấp ánh đèn từ bên trong hắt ra. Tôi leo lên chiếc xe đạp, lòng hối tiếc một chút. Tôi quay lại cười, và nói:

- Nhà Thục có những cái hoa mới nở trong buổi tối thơm ghê.

- Sao Đông biết những cái hoa mới nở?

- Lúc nãy khi đến đây tôi không nghe mùi hương thơm lạ lùng như thế này.

- Biết đâu bây giờ khi Đông ra về hoa mới có mùi hương thơm.

Tôi cười, ngỡ ngàng. Tôi cũng muốn hiểu như thế lắm Thục ạ. Tôi đưa mắt tìm kiếm những cái hoa kia nhưng tôi không thấy được. Chắc chúng còn ẩn mình trong lá. Tôi nhìn quanh căn nhà như tìm cái vẻ quen thuộc để tạm biệt. Thục vẫn yên lặng nhìn tôi. Mắt Thục to, đen nhánh trong bóng tối. Tôi cười:

- Cho gởi lời chào Hiền nhé… Nhớ nói mai mốt tôi sẽ mua kẹo nhiều nhiều đến cho Hiền nhai.

- Chỉ có mình Hiền thôi sao?

- Cho cả Thục, nếu tôi nhớ ra.

Tôi thấy Thục bặm môi hờn dỗi. Tôi cười, đạp xe ra đường. Tôi đi hướng bờ sông, nhìn công viên với những hàng cây dương liễu cao vút trong bóng đêm. Tiếng sóng nghe âm u xa vời. Tôi vẫn hay ra ngồi ở bờ sông một mình nhìn những người câu cá. Và ngó qua bên kia một cái cồn xanh um cây cối. Tôi quen thuộc với những tấm bảng quảng cáo, những tấm bảng vẽ hình thiếu nữ đang cười, những hàng chữ nhiều màu sắc bao giờ cũng trông vui mắt, làm cho tôi đỡ buồn. "Mình về mình nhớ ta chăng, ta về ta nhớ hàm răng mình cười". Đó là hai câu thơ quảng cáo kem đánh răng, bên cạnh một cô nữ sinh ôm cặp cười thật tươi với hàm răng đều và bóng. Tôi lẩn thẩn không biết hằng ngày có bao nhiêu nữ sinh từ phía bên kia sông qua phà nhìn thấy hai câu thơ, thuộc lòng, và về nhà mua kem đánh răng. Tôi cũng bất ngờ nhớ những chuyến phà buổi sớm, đưa những tà áo trắng cả mặt sóng sang bên này. Lũ con trai chúng tôi yên lặng theo sau những tà áo trắng, đó là một cái thú của học trò mới lớn. Những đứa bạn cùng tuổi với tôi tha thiết chọn cho mình một buổi sáng và một tà áo để đưa đón nhau về trường rồi lặng lẽ với niềm vui. Thời gian với những mùa và thời tiết bắt gặp được trong tỉnh lỵ bình thản, u buồn và tôi thường nằm nghe tiếng sóng vỗ vào bờ đá những ngày nước lớn. Tôi không rõ mình đã lớn hay chưa. Năm nay tôi thi Tú Tài. Tôi mơ hồ thấy kỳ thi không ít thì nhiều cũng làm cho tôi khác hơn bây giờ. Nghĩa là tôi có những lo lắng, ưu tự Sau ngày thi, chắc chắn tôi phải có nhiều thay đổi.

- Ê! Đông.

Tôi quay lại nhìn sang bên kia đường. Ẩn đang đứng cười, đưa tay ngoắt. Tôi quanh xe lại phía Ẩn. Nó tiến lại vịn ghi đông xe, nhìn tôi cười hỏi:

- Đi đâu đây?

- Tới đằng kia.

- Chỗ nào mới được chứ bạn?

- Nhà một người quen.

Ẩn cười khúc khắc:

- Biết rồi.

- Biết cái gì?

- Vào đây uống cà phê nói cho nghe. Rảnh không?

Tôi lật ngửa hai bàn tay, biểu lộ một cử chỉ nhàn rỗi:

- Rảnh, không biết đi đâu đây.

- Tốt, vào đây, tao đang ngồi một mình.

Tôi dắt chiếc xe đạp vào dựng trước cửa quán. Ẩn ngồi ở chiếc bàn trong góc khuất, dưới một cái đèn bóng gắn trong chụp trẹ Ẩn đang châm một điếu thuốc. Tôi bước tới ngồi ghế đối diện:

- Uống gì?

- Cà phê sữa đá.

- Tiến bộ, cứ tưởng là một ly sữa nước sôi.

Tôi cười, Ẩn gọi cà phê cho tôi. Nó đưa bao thuốc. Tôi kéo lấy một điếu, châm lửa. Tôi hình dung ra gương mặt của dì Hạnh. Chắc dì Hạnh đang nhăn mặt.

- Nói chuyện nghe đi Ẩn?

- Chuyện gì?

- Lúc nãy mày nói cái gì?

Ẩn cười, gõ gõ cái máy quẹt xuống bàn:

- À, biết cậu tới nhà ai rồi.

- Nhà ai?

- Nhỏ Phiến.

- Không dám, nhỏ Phiến nếu tao không lầm thì có một cây si bén rễ ở trước cửa.

- Ai.

- Không phải là tao.

Ẩn đỏ mặt:

- Cậu vừa mới tới nhà nó.

- Phỏng đoán, lầm to rồi Ẩn ơi. Tao tới nhà khác. Phiến sức mấy mà chịu mở cổng tiếp tao trừ khi tao lãnh nhiệm vụ đưa thư giùm mày.

- Sao không?

- Đừng có đùa mà trong bụng như có mấy con dao đâm. Bạn bè, biết hết mà.

Ẩn đành phải cười, hỏi:

- Chứ mày tới nhà ai, có thể cho anh em biết tí được không?

- Không.

- Sao thế?

- Chưa cần, từ từ, với lại cũng chưa có gì.

- Mày lúc nào cũng có vẻ bí mật.

- Mồm miệng tụi mày cũng không vừa.

Cà phê mang lên. Tôi ngồi xoay xoay cái phin, chú ý tới những giọt cà phê đen quánh rơi xuống bên trong thành lỵ Quán cà phê quen thuộc của bọn học trò đi thi ở tỉnh lỵ. Nó không sang trọng, nhưng ngon, nhạc kha khá. Nghĩa là có những bản nhạc nghe được. Quán không mang bảng hiệu chi cả.

Trong nhà có mấy cô con gái đi học rải rác các trường trong tỉnh. Và mỗi anh thích cô nào đặt tên cho quán cà phê bằng tên của cô chủ mà hắn ưa thích nhất. Tôi quen với Thủy, cô em giửa. Hôm nay lại không phải phiên Thủy bưng cà phệ Tôi đoán chắc Thủy đang học trên lầu.

- Ê! Thủy nó mới nhắc mày đó Đông ơi. Ẩn nói:

- Nhắc gì?

- Nó hỏi thăm tao trả lời không kịp. Nó bảo nó biết nhà mày. Hôm nào mời tới nhà chơi chứ?

- Tao chưa nghĩ ra điều đó.

- Sợ dì Hạnh của mày à?

Tôi không trả lời câu hỏi của Ẩn. Nó làm tôi buồn cười quá. Nhìn phin cà phê đang nhỏ từng giọt xuống ly, tôi nhớ những phin cà phê đã uống với dì Hạnh trong những đêm rất khuya thức học bài. Chờ cà phê xuống hết dưới đáy ly, tôi lấy phin ra, đặt xuống mặt bàn, dùng muỗng quậy đều rồi bỏ từng cục đá vào. Ẩn yên lặng thở khói thuốc nhìn tôi. Trong lớp tôi không thân lắm với Ẩn, nhưng cũng không có gì để phản đối nhau. Ẩn sống với người bà con bên này để đi học. Nhà Ẩn ở một quận lỵ cách xa tỉnh khoảng ba mươi cây số. Cuối tuần, thứ bảy Ẩn về nhà, chiều chủ nhật lại trở lên. Nhà Ẩn có vườn trái cây, nó rủ hôm nào cùng đi về vườn nhà nó ăn trái cây đang mùa. Tôi bỗng nhớ tới điều đó, và nói:

- Tao nhớ ra cái này, Ẩn.

Ẩn nhướng mắt:

-Nhớ gì?

- Hôm nào về vườn nhà mày ăn trái cây?

- Đi.

- Hôm nào?

- Thứ bảy tới.

- Không. Chủ nhật đi. Ở cả ngày, chiều về chắc lực lượng hơi Đông.

- Khỏi lo, càng đông càng vui. Nhưng có những ai?

- Không đông lắm, chỉ có vài người, mình tao với mày thì buồn quá. Phải không?

- Dĩ nhiên, mày cho tao danh sách đi.

Tôi nghĩ đến dì Hạnh và Thục, rất có thể thêm vài người bạn của dì Hạnh nữa. Tôi nói với Ẩn, nó cười. Một lúc nó làm tôi bất ngờ.

- Mày "mết" nhỏ Thục rồi, phải không?

- Tôi bối rối, dụi điếu thuốc vào cái gạt tàn không trả lời. Tôi đánh trống lảng:

- Như thế được không?

- Cái gì mà không được. Chỉ có điều "phe ta" hơi yếu. Có hai mống, trong khi phe "địch" khá đông, mà gồm toàn những cái miệng đáo để cả.

- Mày khỏi lo, không ai dám bắt nạt mình đâu.

- Sao không kêu thằng Khôi?

- Nó đang có chuyện buồn, sợ không đi.

- Mày kêu chắc nó đi, tao nghĩ hai đứa mày thân nhau.

- Để xem, nhưng đi bằng cái gì?

- Không xa lắm, có thể đi bằng xe đạp cho vui.

- Ý kiến hay lắm, nhưng đi bằng xe gắn máy thì đỡ mỏi chân hơn.

Ẩn đùa:

- Lâu lâu mình tập thể thao một bữa. Biết đâu mai mốt thi rớt, mình làm cua rơ xe đạp.

Tôi cười. Ngày thi đối với tôi chỉ đáng lo âu một chút. Trong khi dì Hạnh ngày nào cũng thắt thỏm. Dì thức khuya hơn tôi nhiều: Có đêm tôi đi ngủ dì còn thức và đến khi tôi thức vẫn thấy dì còn ngồi học bài với bóng đèn làm nồng ấm khung cửa sổ lạnh. Tôi nghĩ những chấn song cửa sổ kia chắc bám nhiều hơi sương lắm, và cả hương hoa mới nở trong vườn nhà nữa. Tôi chỉ đi loanh quanh bên ngoài phòng, nhìn ánh sáng đèn phòng của dì Hạnh bên dưới rồi vào giường ngủ trở lại. Lúc đó tôi thấy nao nao buồn. Đêm mênh mông quá. Mênh mông như một chỗ nằm, mênh mông như ngày tháng. Tôi nói với Ẩn:

- Chút nữa tao lại thằng Khôi, mày đi không?

- Không, chút nữa tao về nhà. Về khuya phải leo cổng chán lắm.

Tôi và Ẩn im lặng nhấm nháp cà phệ Tỉnh lỵ này buồn tẻ quá. Nếu không có bọn học trò chắc là đìu hiu hơn nữa. Tôi nhìn những cục đá nhỏ tan dần, ly cà phê cũng vơi cạn theo. Tôi ra mắt cho Ẩn, nó bảo:

- Mày cứ về trước.

Tôi gật đầu đứng lên. Vừa lúc Thủy ra đứng trước quầy ngó tôi cười. Tôi bối rối với nụ cười đáp lại. Hình như Thủy định nói gì đó, nhưng tôi đã ra tới đường. Chiếc xe đạp đưa tôi đi lại một vài con đường củ. Đường vắng, bóng tối tràn đầy, lấn át ánh sáng thấp thoáng của vài ngọn đèn ở xạ Hương thơm của một con đường vắng hay là hương thơm của các thứ hoa trong vườn nhà hai bên đường tôi cũng không rõ. Tôi đạp xe chậm chạp vòng theo bờ hồ, vào một con ngõ đầy cây xanh để tới nhà Khôi. Tôi phải xuống xe, dắt qua một cây cầu nhỏ, bắc qua một mương nước, rồi đi dưới những chòm cây mận, cây sa bô chê thật thấp.

Khôi đứng ngoài thềm với ly nước. Trong khi Xuyên ôm con mèo nhỏ tựa cửa nhìn ra. Khôi lên tiếng khi thấy tôi:

- Đông hả, đi đâu mà tối thế?

Tôi dựng xe đạp ngoài gốc cây bước lên thềm đứng bên cạnh Khôi. Xuyên gật đầu chào tôi với nụ cười. Tôi cười hỏi:

- Chưa ngủ sao cô bé?

Xuyên hờn dỗi, kéo dài giọng nói:

- Anh Đông tưởng em ngủ như gà sao?

- Ai biết, hình như cô bé cũng tuổi con gà gì đó.

- Không chơi với anh nữa.

Và Xuyên ôm con mèo chạy luôn vào trong. Tôi cười quay lại với Khôi:

- Hôm nay đã hết buồn chưa, bạn?

Khôi cười nhẹ. Tôi hiểu Khôi không muốn nói gì thêm về chuyện đó. Tôi nói:

- Có cái này, mày đi chơi không?

- Đi đâu?

- Chủ nhật lên thăm vườn trái cây nhà thằng Ẩn.

Khôi nói ngay:

- Tao đang cần đi.

- Vậy có thêm mày nữa, nhưng đi chơi phải vui. Đừng mang cái mặt đưa đám chiếc lá vàng ấy nữa.

- Tao hết buồn rồi. Hơi đâu mà buồn. Sinh ra là phải chấp nhận những điều xảy tới cho mình.

- Đồng ý lắm.

Khôi thở hắt ra:

- Vào nhà chơi, mày:

- Thích đứng ngoài này. Tao mới vừa gặp Ẩn xong, nó ngồi ngoài quán cà phê.

- Sao không kêu tao?

- Tưởng mày đóng cửa gạo bài. Và ấp ủ nỗi buồn của mày như con gà ấp trứng.

- Có thể như thế, nhưng tao cũng khoái ngồi quán tán chuyện không đầu không đuôi cho đỡ sầu.

Tôi rủ Khôi đi bộ trong vườn. Tay tôi nắm rồi buông những nhánh cây mềm trong đêm. Một lúc tôi nói:

- Về thôi.

- Sao mới một chốc rồi về, tưởng mày ở chơi khuya chứ.

- Thôi về đi, bữa khác. Nhớ chủ nhật, sẽ gặp lại sau.

Khôi còn đang ngỡ ngàng, tôi đã dắt xe ra cổng. Tôi đấm Khôi một cái, nheo mắt nói:

- Đừng có buồn nữa, bạn hiền.

- Buồn gì đâu?

- Nhìn vào mắt mày tao thấy nhiều sao trời quá. Chối gì được.

Khôi cười. Tôi cũng cười. Tôi đạp xe rè rè qua khỏi con ngõ nhà Khôi. Tôi không biết Xuyên làm gì bên trong với con mèo nhỏ. Tôi quên gởi lời chào cô bé, chắc mai mốt tới lại giận. Tôi thân với Khôi và thân luôn với em gái của Khôi. Cô bé có một chiếc răng khểnh, cười hay nheo mắt, học cùng trường với dì Hạnh. Khôi vẫn thường khoe Xuyên lo cho nó được nhiều việc, như đi mua bao thuốc lá ngoài đầu phố, ủi giùm quần áo, dọn dẹp bàn học, đưa thư cho Nhàn. Tôi muốn bật cười. Nhàn, đứa con gái đã làm Khôi điêu đứng từ năm đệ tam. Tưởng đâu Khôi không đủ điểm để lên lớp, không ngờ nó ráng bò được đến năm nay thì hết hơi. Nhàn đã về quê, bỏ về quê năm nay để theo chồng. Trong khi Khôi đang hứa hẹn đạp nhằm vỏ chuối. Đứa con gái chưa kịp thi tú tài đã theo chồng có quá sớm không? Nhàn hãy còn bé lắm trước mắt tôi, và chắc chắn trước mắt của Khôi. Nhưng Nhàn đã lớn vụt hồi nào không ai haỵ Nhàn theo chồng, cả trường ngẩn ngơ chứ không phải với vài đứa bạn bè và Khôi đâu. Tôi không hiểu gì về câu chuyện đó cả. Nhưng tôi biết Khôi đau buồn. Ai mà chẳng đau buồn, nếu một ngày nào đó tôi cũng phải đưa tiễn âm thầm một người con gái bỏ trường mà đi, không vì ai hết, chỉ vì một người xa lạ phất phơ nào đó tới từ ngoài cổng trường, tới từ ngoài cửa lớp. Tôi muốn khuyên Khôi hãy quên nhanh, để lo kỳ thị Nhưng tôi chả biết khuyên Khôi thế nào. Lắm lúc với ý nghĩ, tôi có cảm tưởng mình là một ông già. Đêm nay tôi về với cái bóng của Thục lờ đờ phía trước mặt. Chắc chắn dì Hạnh sẽ điều tra tôi kỹ, nhưng tôi sẽ không nói gì cả. Tôi muốn im lặng để nghĩ rằng Thục đã thân thiết với tôi.

Hai bên đường cây lá như im ngủ. Nhà phố đóng cửa. Tôi đạp xe một mình. Những con đường tối, khuất ánh đèn. Tôi nhớ tới trường học, những giờ học trò đi học về, trên những con đường này, mù lá me tưới vàng từng góc phố. Nhuộm lên những tà áo trắng của đám học trò con gái. Tỉnh lỵ rồi một ngày nào đó sẽ tiễn đưa hết thảy những tà áo đó về những nơi xa lạ, để lại những gương mặt đầm đìa như Khôi. Tôi mỉm cười. Đêm nay tôi trở về nhà, gọi cửa, dì Hạnh ra mở cổng sẽ thấy tôi là một người đàn ông, một gã thanh niên chứ không còn là một cậu bé. Tôi đã biết những gì sâu kín nhất trong đôi mắt Thục. Tôi thấy cuống quýt khi nhìn vào đôi mắt đó.