à Jo thường tự hỏi không biết có dòng máu da đỏ chảy trong huyết quản của Dan hay không, vì nếu như cậu yêu thích cuộc sống nay đây mai đó trong thiên nhiên, thì dáng vẻ bề ngoài của cậu có thể khiến cho ta càng nghĩ đến điều đó hơn. Vóc dáng cao lớn, ở tuổi hai mươi lăm, chân tay cậu mảnh khảnh và gương mặt sắc cạnh, buồn buồn. Bạo dạn, nghị lực, nhanh nhảu trong lời nói, một cái nhìn nồng cháy luôn luôn cảnh giác, sự mạnh mẽ và tươi mát hấp dẫn những người đã biết rõ những hiểm nguy và niềm vui trong cuộc sống phiêu lưu của cậu. Trông cậu dường như đang trong trạng thái tốt nhất khi ngồi chuyện trò với bà Jo. Sau khi đặt một bàn tay sạm nắng và mạnh mẽ vào tay bà Jo, cậu bắt đầu chuyện trò giọng trìu mến:

– Làm sao con có thể quên được mái ấm duy nhất mà con từng có? Con đã vội chạy về đây để kể cho mẹ nghe tất cả những gì đã xảy ra với con tới mức không kịp thay quần áo. Có lẽ mẹ sẽ nghĩ con giống một con bò rừng hoang dã hơn bao giờ hết! - Cậu nói và cười giòn khiến không khí trong phòng thật vui.

– Điều này không làm ta phật ý chút nào. Ta luôn mềm lòng đối với các tên cướp và con có vẻ rất giống họ. Mary chỉ mới đến đây làm thôi đã hoảng sợ trước dáng vẻ và hành vi của con, nhưng Ted chắc chắn sẽ vẫn nhận ra anh Danny của nó dưới bộ râu dài và cái bờm tóc đồ sộ này. Một lát nữa, tất cả sẽ có mặt ở đây để chào đón con. Dan yêu quý, đã gần hai năm rồi từ khi con rời xa chúng ta! Mọi chuyện với con tốt đẹp chứ? - Bà Jo hỏi.

Sau đó bà chăm chú lắng nghe những gì cậu kể về California, và thành công bất ngờ của một dự án đầu tư nhỏ mà cậu đã thực hiện.

– Đối với con tiền bạc không quan trọng, mẹ biết đấy! - Cậu nói thêm. - Con chỉ muốn có một số tiền nhỏ để sống. Con không hề có ý định làm cho mình vướng bận với cả một gia tài! Giờ thì con có được một công việc làm ăn khấm khá nhưng con không muốn mở mang quá nhiều. Con sẽ không sống già lắm đâu nên con không cần đến nó. - Dan nói, như thể cái tài sản nhẹ tênh kia của cậu đang đè nặng lên cậu.

– Nhưng nếu như con lấy vợ và định cư ở một chỗ, như ta hi vọng, con trai à, thì con cần có tiền để khởi đầu mọi sự. Vậy thì hãy cẩn thận và đầu tư tiền của con thật tốt vào. Đừng hoang phí vì ai cũng có những ngày khó khăn và ta nghĩ đối với con sẽ đặc biệt khó khăn nếu như phải lệ thuộc vào người khác. - Bà Jo âu yếm nói, trong thâm tâm rất sung sướng vì cơn sốt chạy theo tiền bạc đã không ảnh hưởng đến cậu con trai thân yêu của bà.

Dan lắc đầu, nhìn quanh phòng như thể ở trong chỗ chật hẹp, cậu có ước muốn tìm lại những khoảng trời rộng hơn.

– Ai lại có thể chấp nhận một tên ma cà bông như con? Phụ nữ yêu thích những người đàn ông yên vị, còn con thì sẽ không bao giờ như thế được!

– Con yêu, khi còn trẻ ta chỉ thích những chàng trai giống như con. Tất cả những gì mới mẻ và bạo dạn, tự do và lãng mạn đều khiến cho phụ nữ yêu thích. Con đừng tuyệt vọng, một ngày kia con sẽ tìm được cái neo và lúc đó con sẽ vui mừng khi thực hiện những hành trình ngắn và mang về một chuyến hàng tốt.

– Mẹ nghĩ thế nào nếu như con mang về một cô gái da đỏ? - Dan hỏi với nét ranh mãnh trong đôi mắt.

– Nếu đó là một cô gái dễ thương thì ta sẽ đón tiếp một cách thật lòng. Thế con đã nhắm ai chưa? - Bà Jo hỏi, vì là nữ tiểu thuyết gia có tiếng nên bà luôn quan tâm đến các câu chuyện tình.

– Hiện giờ thì chưa, ơn Chúa. Chân con còn quá thích đi đây đi đó, như Ted vẫn nói. À, em ấy thế nào rồi ạ? - Dan khéo léo lái câu chuyện sang đề tài khác.

Bà Jo bắt đầu kể về tài nghệ và đức tính của các con bà cho đến khi các cậu này xuất hiện trong phòng và sà vào lòng anh Dan yêu quý, biểu hiện sự xúc động bằng cách gây ra một cuộc tranh chấp vui vẻ. Ông giáo sư theo sau chúng. Mọi người chuyện trò thật vui trong khi Mary thắp đèn và nghĩ đến bữa ăn mà cô sẽ chuẩn bị thật cẩn thận, vì cô cảm nhận tối hôm ấy có một vị khách quý.

Sau bữa trà, Dan đi khắp nhà, dừng chân lại để trò chuyện với từng người, liên tục chạy vội ra sảnh để có thể hít thở vì phổi của cậu cần nhiều không khí hơn người khác. Chính những phút gián đoạn đó, cậu trông thấy một dáng người mặc đồ trắng nơi khung cửa. Cậu dừng lại để ngắm nhìn. Bess cũng dừng lại, không nhận ra người bạn cũ và hoàn toàn không ý thức được rằng em đã là một hình ảnh thật tuyệt vời: cao lớn mảnh dẻ, em nổi bật trên nền ánh sáng êm dịu của đêm hè. Mái tóc vàng tạo thành một vầng hào quang quanh gương mặt em. Hai đầu chiếc khăn choàng trắng đung đưa trong cơn gió mát thổi qua sảnh, trông như đôi cánh.

– Có phải anh Dan đấy không? - Cô hỏi, mỉm cười duyên dáng và chìa tay ra bắt.

– Rất có thể, nhưng anh không nhận ra em, công chúa à. Anh cứ tưởng là một nàng tiên giáng thế! - Dan đáp, ngạc nhiên nhìn em đầy trìu mến.

– Vâng, em đã cao lên rất nhiều, nhưng hai năm qua cũng đã làm anh thay đổi hoàn toàn.

Bess nhìn với sự thích thú trẻ con vẻ đẹp của người khách đang đứng trước mặt cô, thể hiện một sự đối lập nổi bật với những người ăn vận tử tế thường ở quanh cô. Cô chưa kịp nói thêm lời nào thì Josie xuất hiện. Quên tất cả phẩm cách mới mẻ mà cái tuổi mười bốn đã đem lại, em để cho Dan ôm vào lòng và hôn em như một đứa bé. Nhưng chẳng mấy chốc cậu nhận ra những thay đổi này và đặt em đứng xuống, thốt lên:

– Kìa, cả em nữa, em cũng đã lớn quá! Anh sẽ ra sao đây nếu không còn ai để chơi nữa? Ted đã lớn mau như cây măng tây còn Bess thì đã trở thành một thiếu nữ. Còn em, búp bê của anh, em cũng đã ra vẻ lắm rồi!

Josie đỏ mặt nhìn chàng trai và nghĩ ra em đã sà vào lòng anh hơi nhanh quá. Cả hai chị em họ tạo thành một sự tương phản thật hay, một người đẹp như một đóa hoa huệ, người kia như một bông hồng dại. Dan nhìn lần lượt cả hai với vẻ tán thành của một kẻ đã từng gặp nhiều cô gái trong các cuộc hành trình của mình, hạnh phúc khi thấy các cô bạn ngày trước đã trở nên xinh đẹp thế kia.

– Không có chuyện độc quyền Dan à! - Bà Jo nói to. - Các con hãy đưa anh đi dạo và hãy trông chừng, nếu không thì anh ấy sẽ làm một vòng nữa kéo dài một hai năm trước khi ta có dịp gặp lại!

Dưới sự hướng dẫn của hai kẻ bắt cóc thú vị đó, Dan trở về phòng khách, nơi khả năng nói nhiều của Josie đang chờ cậu.

– Anh Emil lớn tuổi hơn anh, nhưng anh ấy còn là một cậu bé con. Anh ấy nhảy điệu gigue và hát những bài hát lính thủy như hồi anh ấy còn bé. Người ta chắc sẽ nghĩ anh đã ba mươi tuổi. Anh cao và đen như mấy nhân vật xấu xa trong truyện. Ồ! Nhưng điều này khiến em có một ý hay! Hay là chúng ta đóng vở kịch Những ngày cuối của thành phố Pompei đi? Chúng ta có sư tử và các võ sĩ giác đấu, nhưng chúng ta còn thiếu một người có nước da sậm như anh để đóng vai Arbaces*. Anh mà hóa trang thành người Ai Cập thì không thể chê vào đâu được! Tom và Ted sẽ rải hàng tấn tro và đá để tạo cảnh núi lửa phun. Dì nghĩ sao, dì Jo?

Dan bịt tai lại để không phải nghe những lời như thác đổ đó. Bà Jo chưa kịp trả lời cô cháu sôi nổi thì bà Meg, gia đình bà và gia đình Laurence bước vào, một lát sau là Tom và Nan. Tất cả đều ngồi xuống để nghe kể về những cuộc phiêu lưu của Dan. Các chàng trai muốn đi đến California ngay lập tức để làm giàu. Các cô gái thì nôn nóng muốn xem Dan đã mang thứ gì về cho họ từ miền đất tuyệt vời đó. Những người lớn tuổi thì tỏ vẻ thán phục trước nghị lực và lòng can đảm của Dan.

– Ta nghĩ cháu lại nôn nóng ra đi để thử vận mệnh phải không? - Ông Laurie hỏi. - Tuy nhiên cháu không được quên đầu cơ là một trò chơi nguy hiểm và cháu có thể mất tất cả những gì cháu đã có được.

Ông Laurie chắc chắn cũng đã lắng nghe tất cả câu chuyện đầy biến động của Dan với vẻ thích thú không thua gì các chàng trai trẻ, nhưng có lẽ không thích thú nhiều như cậu mong đợi.

– Cháu đã chán tất cả những thứ đó rồi, ít nhất là hiện giờ. - Dan đáp. - Tất cả những gì cháu tìm kiếm, đó là những cảm xúc mạnh và điều này không chắc là tốt cho cháu. Cháu muốn đi đến miền Tây, để làm việc tại một trong các trang trại lớn đó. Cháu có cảm giác một công việc ổn định sẽ không khó chịu lắm sau khi đã phiêu bạt một thời gian lâu như vậy. Chú có thể gửi đến cháu mấy con cừu đen của chú. Cháu đã làm nghề này ở Úc, và cháu có biết chút ít về cừu đen!

Một tiếng cười vang lên làm tan biến vẻ mặt nghiêm nghị của Dan. Nhưng những người hiểu rõ cậu thì đoán được cậu đã học được nhiều ở San Francisco và cậu có ý định dừng lại ở đấy.

– Đó là một ý tưởng thật tuyệt, Dan à! - Bà Jo thốt lên, tràn trề hi vọng trước ước muốn dừng chân ở một nơi nào đó và giúp đỡ kẻ khác của Dan. - Bao giờ con ổn định xong, chúng ta sẽ đến thăm con. Khi đó sẽ không còn nửa phần trái đất chia cách chúng ta nữa. Ta sẽ gửi Ted đến chỗ con, như thế sẽ rất tốt cho nó. Với con thì em nó sẽ được an toàn. Nó sẽ tiêu hao bớt năng lượng và học được một nghề tốt.

– Con sẽ trở thành một chủ trang trại có tiếng nếu như số phận đưa đẩy con về hướng đó. Nhưng ngành mỏ có vẻ hợp hơn đối với con. - Ted nói trong khi xem xét mấy mẫu vật mà Dan mang về cho giáo sư.

– Cậu sẽ thành lập một thành phố mới, và bao giờ bọn tớ sẵn sàng ra đi thì bọn tớ sẽ đến đấy định cư. Cậu sẽ cần một tờ báo, và tớ muốn làm chủ một tờ. - Demi lên tiếng, luôn muốn nổi bật trong ngành báo chí.

– Chúng ta có thể dễ dàng xây dựng một ngôi trường trung học mới ở đó. Dân miền Tây khao khát được học hành, và họ nhận ra rất nhanh điều gì tốt cho họ. - Cụ March, người lúc nào cũng trẻ trung, thêm vào. Những ý tưởng tiên tri này khiến cụ thấy trước sự tái hiện ngôi trường của cụ ở miền Tây mênh mông.

– Hãy tiến bước, Dan! Đó là một ý tưởng rất hay, và chúng ta sẽ hỗ trợ cháu. Ta sẵn sàng đầu tư vào vài đồng cỏ và một đàn súc vật. - Ông Laurie nói, luôn sẵn sàng giúp đỡ các chàng trai bằng những lời nói khích lệ và một ví tiền rộng mở.

– Đúng thế, một chút tiền có thể giúp ta thoát khỏi sự lúng túng và đầu tư tiền bạc sẽ giữ chân ta, ít nhất là một thời gian. Nhưng cháu chưa biết cháu sẽ định làm gì. Cháu nghĩ sẽ rất có ích nếu cháu tham khảo ý kiến của chú. Nhưng cháu tự hỏi không biết cháu có thật sự muốn cột chân mình vài năm liền không, chưa kể là cháu luôn có thể cắt đứt mọi ràng buộc khi cháu đã chán. - Dan nói. Cậu vừa cảm động vừa hạnh phúc trước sự quan tâm của mọi người.

– Em thì em biết chắc anh sẽ không thích chuyện đó. Sau khi đã đi khắp đó đây, một trang trại đối với anh sẽ cực kì bé nhỏ và không đáng quan tâm. - Josie nói. Em thích bạn mình có một cuộc sống nay đây mai đó hơn bởi nó sẽ cho nhiều câu chuyện về những cuộc phiêu lưu và những món quà bất ngờ.

– Ở đó có hoạt động nghệ thuật chứ? - Bess hỏi trong khi nghĩ đến bức phác họa trắng đen mà cô có thể thực hiện về Dan trong khi cậu ngồi kể chuyện, nửa người được chiếu sáng.

– Dĩ nhiên là có! Thiên nhiên là thứ nghệ thuật nhất cô bé à. Có nhiều con thú tuyệt vời để vẽ, và nhiều cảnh mà ta không bao giờ có thể nhìn thấy ở châu Âu. Mấy quả bí đỏ bình thường nhất cũng to tướng, Josie à, và con có thể diễn kịch Cô bé Lọ Lem với bất cứ quả nào khi nhà hát kịch của con được khai trương ở Danville. - Ông Laurie nói, và không muốn ai tạt một gáo nước lạnh lên mấy dự kiến mới đó.

Nan tham gia vào cuộc chuyện trò, nửa nghiêm túc nửa bông đùa:

– Hãy thành lập thành phố đi, Dan. Và trong khi nó hình thành thì tớ cũng đủ thời gian học xong ngành y.

– Không được đâu. Dan sẽ không muốn có người phụ nữ nào dưới bốn mươi tuổi ở chỗ cậu ấy. Cậu ấy không thích những phụ nữ trẻ, nhất là nếu họ lại còn xinh đẹp nữa. - Tom chen vào, ghen tị trước cái nhìn đầy thán phục của Nan dành cho Dan.

– Đối với tớ không thành vấn đề, vì các bác sĩ sẽ là một ngoại lệ. Sẽ không có nhiều bệnh nhân ở Danville, vì đó sẽ là một thành phố trẻ: tất cả mọi người sẽ nỗ lực hoạt động, cuộc sống ở đấy sẽ rất lành mạnh! Nhưng tai nạn sẽ thường xảy ra vì gia súc, các anh chàng cưỡi ngựa, những cuộc đánh nhau và cuộc sống sôi động ở miền Tây. Tất cả những thứ đó rất thích hợp với tớ. Tớ đã thấy trước bao nhiêu ca gãy xương! Tớ quan tâm đến phẫu thuật và ở đây tớ có ít việc làm quá. - Nan nói vì cô mong muốn được hành nghề thật nhiều.

– Tôi sẽ cần đến bác sĩ, bác sĩ à, và tôi sẽ rất hạnh phúc khi có thể cho thiên hạ thấy là ở miền Đông người ta có thể làm những gì. Cậu cứ làm việc hăng say đi và tớ sẽ mời cậu đến ngay khi tớ có một mái nhà để tiếp đón. Tớ sẽ lột da đầu vài tên da đỏ và hạ khoảng một tá tên cao bồi chỉ vì cậu. - Dan cười nói. Cậu thấy bị lôi cuốn bởi nghị lực và vẻ đẹp của Nan và hai đặc điểm này của cô khiến cho ở đâu người ta cũng phải chú ý đến.

– Cám ơn cậu. Tớ sẽ đến. Thế tớ có thể xem cánh tay này được không? Những bắp thịt tuyệt vời! Hãy nhìn xem, các chàng trai: thế này mới đáng gọi là bắp thịt chứ!

Và Nan tranh thủ giảng một bài ngắn về giải phẫu học. Tom không thể chịu được sự hăng hái của Nan. Cậu lui về một góc phòng và trong khi nhìn ngắm các vì sao qua cửa sổ, cánh tay cậu dường như đang đánh một kẻ thù vô hình.

– Anh Tom sẽ là người đào huyệt và chôn cất những bệnh nhân mà chị Nan làm chết. Hiện giờ anh ấy đang luyện tập nét mặt thích hợp cho hoàn cảnh đó! - Ted nói, chỉ kẻ đã ngồi tách ra kia.

Nhưng Tom không bao giờ hờn dỗi lâu. Sự quan tâm của cậu lại hướng về Dan khi chàng trai này tiếp tục nói ra những suy nghĩ của mình.

– Con không chắc nghề trang trại có thể thành công hay không, nhưng con quan tâm đến mấy người bạn thân thiết của con, mấy người da đỏ ở Montana. Họ yêu hòa bình, và họ cần được giúp đỡ. Hàng trăm người bị chết vì đói. Bộ lạc Sioux thì lại là những kẻ hiếu chiến, thế rồi chính quyền nhu nhược đã chấp thuận tất cả những gì họ đòi hỏi. Thật là đáng xấu hổ! Nếu như có tiền lúc ở chỗ họ, thì con đã cho những kẻ đáng thương bị lừa đảo về mọi mặt, bị đuổi ra khỏi vùng đất của mình và đưa đến một nơi mà không thứ gì có thể móc được đó đồng xu cuối cùng của con. Có rất nhiều việc có thể làm giúp họ. Con thấy nên tới đó để giúp đỡ họ. Con nói được ngôn ngữ của họ và con yêu họ. Con có một chút tiền và nghĩ nên dùng để giúp họ.

Dan có vẻ quyết tâm và nghiêm túc. Sự hăng hái của cậu đã truyền sang tất cả mọi người. Bà Jo, người chịu đựng rất kém nỗi bất hạnh của người khác, phản ứng trước tiên:

– Con hãy làm thế đi!

– Phải, anh cứ làm đi! - Ted lặp lại. - Và hãy cho em đi cùng, em sẽ giúp anh!

– Tốt hơn hết cháu nói cho chúng ta biết cháu định thế nào và để chúng ta xem xem có phải lẽ không. - Ông Laurie nói. Tuy nhiên ông đã nghĩ đến việc tặng những đồng cỏ mà ông chưa tậu được cho mấy người da đỏ Montana.

Thế là Dan bắt đầu kể những câu chuyện về bộ tộc Dakota và về các bộ lạc khác ở miền Tây Bắc, kể về những đau khổ, sự nhẫn nại và lòng can đảm của họ như thể họ là anh em của cậu.

– Họ gọi con là Mây lửa, vì họ chưa bao giờ nhìn thấy cây súng nào tốt như cây súng của con. Và Diều hâu đen là người bạn tốt nhất mà ta có thể mơ ước. Anh ấy đã hơn một lần cứu mạng con và dạy tất cả những gì con cần biết nếu một ngày kia con trở lại chỗ họ. Nhưng hiện nay họ đang trải qua những lúc khó khăn và đến lượt con, con muốn giúp đỡ họ.

Tất cả những chuyện này khiến mọi người quan tâm và nhanh chóng quên bẵng thành phố Danville.

Nhưng ông Bhaer, người rất thận trọng, nêu ý kiến một người không thể làm được gì nhiều, nên nghiên cứu thật kĩ dự án và cần sự ủng hộ của những người có chức quyền.

– Tất cả các ý này con thấy rất hay. - Dan nói. - Con sẽ đi một vòng đến Kansas City và gặp một tay Frisco (San Francisco) đang ở đấy vì anh ta nắm rõ vấn đề này. Thật ra thì có rất nhiều việc phải làm ở khắp nơi và con không biết nên làm thế nào. Con gần như ước muốn mình không có tiền của gì cả.

– Hãy giao tiền của cháu cho ta cho đến khi cháu quyết định. - Ông Laurie tuyên bố vì ông đã học được sự khôn ngoan từ những năm tháng ngông cuồng thời trai trẻ. - Cháu quá rộng rãi nên có thể sẽ tặng tất cả cho người đầu tiên tìm tới cháu. Ta sẽ đầu tư tiền trong khi cháu nghiên cứu và sẽ đưa lại cháu khi nào đã sẵn sàng đầu tư.

– Cháu cám ơn chú, rất hợp ý cháu. Và nếu như có chuyện gì đó xảy ra với cháu, thì chú hãy giữ lấy số tiền để giúp đỡ một người nào đó, như chú đã giúp đỡ cháu. Đó là ý nguyện của cháu và cháu xin mọi người ở đây làm chứng.

Dan ngồi thẳng người lên như thể cậu vừa mới trút được gánh nặng và đưa cho ông Laurie cái thắt lưng trong đó chứa tất cả gia sản bé nhỏ của mình.

Không ai có thể tưởng tượng được tất cả những gì sẽ xảy ra trước khi Dan trở lại để nhận lại số tiền của cậu, và cũng không ai biết được cử chỉ này của Dan là ước nguyện cuối cùng của cậu, di chúc của cậu.

Trong khi ông Laurie nói về các cuộc đầu tư có thể tiến hành thì một bài hát vui vẻ vang lên từ xa. Lúc nào Emil cũng thông báo sự xuất hiện của mình như thế cả. Chẳng mấy chốc, cậu bước vào cùng với Nat. Cậu này đã đi dạy nhạc suốt cả ngày ngoài thành phố. Thật là vui khi hai người bạn gặp lại nhau và còn vui hơn khi nghe cả hai kể lại chuyện của họ trước cử tọa luôn ngạc nhiên và thán phục.

Ngôi nhà không thể chứa được tất cả nên những người trẻ tuổi đi ra, như một đàn chim, đến ngồi trên các bậc thềm của hiên. Thế là cụ March và giáo sư lui về phòng học trong khi bà Meg và bà Amy lo dọn một bữa ăn nhẹ. Bà Jo và ông Laurie ngồi cạnh cửa sổ lắng nghe cuộc chuyện trò từ bên ngoài vọng vào.

– Đây là những thành phần ưu tú nhất đàn của tôi. Vài đứa vắng mặt vĩnh viễn, nhưng mấy đứa này là niềm kiêu hãnh và an ủi của tôi.

– Đúng vậy. - Ông Laurie công nhận. - Chúng ta có thể bằng lòng nếu ta nghĩ đến việc các cháu đã trở thành người như thế nào.

Mắt ông dừng lại ở một mái tóc vàng nổi bật giữa những mái tóc nâu.

– Tôi không lo cho các cô gái. Chị Meg đã để mắt đến chúng với sự khôn ngoan, nhẫn nại và trìu mến! Nhưng các chàng trai thì khiến tôi mỗi năm mỗi lo lắng nhiều hơn. Cứ mỗi lần chúng ra đi - bà Jo thở dài - thì dường như chúng lại rời xa tôi thêm một chút. Chúng trưởng thành và tôi chỉ giữ chúng lại được bằng một sợi chỉ mỏng manh có thể đứt bất cứ lúc nào, như đã xảy ra với Jack và Ned… Dolly và George vẫn còn thích trở lại đây. Tôi còn có thể chuyện trò với chúng. Anh chàng Franz tốt bụng thì quá chân chất nên sẽ chẳng bao giờ quên chúng ta. Nhưng ba đứa sắp rời xa chúng ta, thì tôi không khỏi lo lắng. Emil có một trái tim tốt. Điều này chắc chắn sẽ giúp ích cho nó. Nat tính tình hơi mềm yếu còn Dan, như cậu thấy đó, luôn luôn bất kham. Tôi rất sợ thằng bé sẽ phải chịu nhiều bài học đắt giá.

– Đó là một cậu bé tốt, chị Jo ạ. Em gần như luyến tiếc dự án thành lập trang trại của cậu ấy. Một chút đạo xử thế sẽ biến cậu ấy thành một người hào hoa phong nhã. Nào ai biết được cậu ấy sẽ như thế nào khi ở cạnh chúng ta. - Ông Laurie nói, vừa cúi về phía bà Bhaer, đúng như ông thường vẫn làm cách đây nhiều năm khi có những bí mật tinh quái liên kết cả hai.

– Như thế sẽ không tốt đâu, Teddy. Lao động và cuộc sống tự do mà thằng bé yêu thích sẽ biến nó thành người đàn ông ngay thẳng. Điều này còn quan trọng hơn bất cứ phép lịch sự nào, khi những hiểm nguy mà cuộc sống dễ dãi ở thành phố có thể mang lại cho nó. Chúng ta không thể thay đổi bản chất của thằng bé. Chúng ta chỉ có thể giúp nó tìm hướng đi đúng. Nó cần phải kiểm soát bản năng của mình, nếu không mọi thứ sẽ có thể xấu đi. Tình yêu của nó đối với chúng ta là nơi nương tựa duy nhất. Chúng ta cần giữ chặt cho đến khi nó trưởng thành hơn hoặc một mối ràng buộc nào khác cột chặt nó suốt đời.

Bà Jo nói thật nghiêm túc vì hiểu rõ Dan hơn ai hết. Bà nhận thấy chú ngựa non chưa thuần phục hoàn toàn. Bà lo lắng, biết rằng cuộc đời không bao giờ dành quà tặng cho những người như cậu bé. Bà tin chắc trước khi ra đi, trong một lúc yên bình nào đó, cậu sẽ nói chuyện với bà. Lúc đó bà có thể nói vài điều mà cậu cần.

Thế là bà chờ đợi thời điểm thuận lợi trong khi trìu mến theo dõi cậu. Bà sốt ruột muốn thấy cậu bé hoang dã của bà thành công, vì không ai nghĩ cậu sẽ thất bại. Đã biết không thể nhào nặn con người như đất sét, bà chỉ hi vọng một ngày kia cậu bé ngang tàng thân yêu của bà trở thành người đàn ông có trách nhiệm. Bà không đòi hỏi gì hơn, như thế cũng là quá nhiều, với bản chất phóng túng đầy những thôi thúc bất trị và những nhiệt huyết mạnh mẽ của cậu. Không gì giữ cậu ngoài mối liên hệ duy nhất này - kỉ niệm về Plumfield, sự lo ngại làm cho các bạn thân thất vọng và lòng tự phụ đã bảo cậu cần phải gìn giữ sự quý mến của những người luôn luôn yêu thương cậu, mặc dù cậu phạm không ít lỗi lầm.

– Chị đừng lo. Emil là một người lúc nào cũng đứng vững, còn về phần Nat, chúng ta sẽ chờ xem. Dan thì giờ đây đang đi trên lối đi đúng. Thằng bé cứ đi Kansas City đi, và nếu như dự án trang trại không thành, thì nó có thể thử làm cái gì đó cho mấy người da đỏ. Nó đặc biệt có năng khiếu làm những việc như vậy. Em hi vọng cậu ấy sẽ quyết định theo hướng đó. Chiến đấu chống lại những kẻ đàn áp và giúp đỡ những người bị đàn áp sẽ khai thông dòng năng lượng dũng mãnh của thằng bé. Cuộc sống đó thích hợp với nó hơn cuộc sống của người chăn nuôi gia súc hoặc làm nghề nông.

– Tôi hi vọng vậy. - Bà Jo thở dài. - Mà có chuyện gì thế?

Bà nghiêng người ra cửa sổ để nghe rõ hơn những tiếng reo mừng của Ted và Josie đang vọng đến.

– Một con ngựa rừng! Một con ngựa rừng thật sự, một con ngựa sống hẳn hoi và ta có thể cưỡi được! Dan, anh đúng số dách! - Cậu bé thốt lên.

– Một bộ quần áo nữ da đỏ thật sự, dành riêng cho em! Giờ thì em có thể đóng những vở kịch có vai người da đỏ rồi. - Josie nói thêm, vỗ tay rối rít.

– Một đầu bò rừng cho Bess! Trời ơi Dan, tại sao cậu lại mang một thứ xấu xí như vậy cho em ấy? - Nan hỏi.

– Tôi nghĩ là cô ấy thích tạc một thứ gì đó thật mạnh mẽ và tự nhiên. Cô ấy sẽ không bao giờ làm được thứ gì hay ho nếu như chỉ quan tâm đến mấy vị thần đoan trang dởm và mấy chú mèo con chậm chạp! - Anh chàng Dan miệt thị, khi nhớ lần viếng thăm trước cậu thấy Bess chăm chú hoàn thành bức tượng đầu thần Apollo và một chú mèo giống Ba Tư.

– Cám ơn anh. Em sẽ thử và nếu như em không làm được thì chúng ta cũng có thể treo chiếc đầu này trong sảnh để nhớ đến anh. - Bess nói, ít nhiều hơi phẫn nộ vì sự xúc phạm đến các vị thần mà cô tôn sùng, nhưng lại quá tế nhị không thể hiện điều đó, nếu không chỉ là qua giọng nói lạnh lùng như băng của cô.

– Anh nghĩ em sẽ không đến xem công trình mới của anh như các bạn khác chứ? Hơi kém tinh tế đối với em ư?

– Em sẽ đi Rome để học nhiều năm. Tất cả những cái đẹp và tất cả nghệ thuật trên thế giới được tập hợp ở đấy, và cả một đời người cũng không đủ để biết hết được. - Bess đáp.

– Rome như là một loại nấm mồ so với các ngọn núi tuyệt vời của anh. Anh không quan tâm đến nghệ thuật, thiên nhiên đủ làm anh thỏa mãn rồi và anh muốn chỉ cho em thấy những thứ còn cao siêu hơn nhiều những thứ mấy ông giáo sư già của em đã dạy. Em cần đến thăm chỗ anh, và trong khi Josie cưỡi ngựa, em có thể vẽ chúng. Nếu như một đàn ngựa rừng không phải là hình ảnh đẹp, thì anh tự hỏi không biết em còn cần đến thứ gì nữa! - Dan thốt lên, hơi bực khi thấy tình yêu cuộc sống hoang dã của cậu không được chia sẻ.

– Một ngày kia em sẽ đến cùng với bố. Em sẽ xem xem mấy con ngựa của anh có đẹp bằng mấy con ngựa của Thánh Mark hoặc mấy con ngựa ở điện Capitol không. Nhưng em xin anh, anh đừng làm giảm uy tín các vị thần của em. Em sẽ cố gắng thương mến các vị thần của anh. - Bess nói và em bắt đầu nghĩ có lẽ cũng nên đến thăm miền Tây một chuyến, mặc dù ở đấy không có một Raphael cũng như một Michelangelo nào từng bước chân đến.

– Đồng ý! Nhưng anh nghĩ thiên hạ nên đi thăm chính xứ sở của họ trước khi đi ra nước ngoài. - Dan nói, sẵn sàng chôn chiếc rìu chiến tranh.

Nan, đang lo lắng về quyền lợi của mình, vì đã phải đấu tranh để giành một vài quyền trong đó, nói chen vào:

– Thế giới mới có những ưu điểm, nhưng không phải là tất cả. Phụ nữ ở Anh có quyền bầu cử, ở chỗ chúng ta thì không. Tớ thật xấu hổ vì nước Mĩ không dẫn đầu tất cả những gì tốt đẹp.

– Ồ, tớ xin cậu, thôi đi! Thiên hạ không bao giờ có cùng quan điểm trong các vấn đề đó. Tối nay chúng ta không nên cãi nhau, mà hãy cùng vui. - Daisy nài nỉ vì cô rất ghét tranh luận, trong khi Nan thích việc đó.

– Cậu có thể bầu cử như cậu thích, Nan à, trong thành phố mới của ta. Cậu có thể trở thành thị trưởng, thẩm phán, làm tất cả những gì cậu thích. - Dan hứa. - Thành phố sẽ tự do không kém gì không khí, nếu không thì tớ đã không thể sống ở đấy.

Cuộc trò chuyện bị gián đoạn khi được báo tin đã đến giờ ăn tối. Tất cả đều làm vinh dự cho mấy món ăn thơm ngon. Khi một số lượng thức ăn không thể tin được đã được tiêu thụ, một người đề nghị:

– Hay bây giờ chúng ta cùng hát?

Nat chơi đàn vĩ cầm. Demi thổi sáo và Dan chơi chiếc đàn banjo cũ của cậu. Emil lầm rầm một bản ballade buồn, sau cùng tất cả cùng đồng thanh, vì có nhạc trong không khí.

Khi mọi người đều đã ra về, Dan ngồi trên sân thượng, tận hưởng không khí đượm mùi rơm mới cắt, mùi hoa và mùi đất ẩm. Và trong khi cậu ngồi đấy, dưới ánh trăng, bà Jo đến để đóng cửa.

– Con đang có những giấc mơ đẹp, phải không Dan? - Bà hỏi, và nghĩ thời điểm tâm sự đã đến.

Nhưng không phải những lời tâm sự, cũng không phải những lời nói đầy tình cảm phát ra từ môi chàng trai:

– Con nghĩ là con muốn hút thuốc. - Giọng nói chối tai của cậu cất lên.

Bà Jo bật cười trước sự sụp đổ của những hi vọng tốt đẹp. Bà đáp dịu dàng:

– Con có thể hút thuốc trong phòng con, nhưng đừng có làm cháy nhà đó!

Có lẽ cậu đã nhìn thấy một sự thất vọng thoáng trên gương mặt bà, hoặc kí ức về những trò nghịch ngợm của cậu lúc nhỏ đã khiến cậu cảm động, vì Dan cúi xuống hôn bà và nói khẽ:

– Chúc mẹ ngủ ngon.

Và bà Jo cảm thấy thỏa mãn được phân nửa.