rong góc buồng, Marceline đã xắp đặt một chỗ na ná kiểu như phòng vệ sinh: bàn, chậu nhỏ, bình nước, đủ cả… cứ làm như đây đang ở giữa một xó xỉnh nhà quê vậy. Làm thế là để Zazie khỏi có cảm giác lạ nước lạ cái. Nhưng Zazie lạ nước lạ cái: hàng ngày, nó vẫn sử dụng cái bệ vệ sinh phụ nữ bắt vít vào sàn gỗ. Do là đã dùng chán đi rồi, nó còn biết được vô số điều tuyệt vời của nghệ thuật công trình phụ nữa là đằng khác. Phát kinh vì lối trang bị nguyên thủy này, nó chỉ quệt quệt chỗ này, chấm chấm chỗ kia qua loa một tí với ít nước, rồi thêm một nhát lược, một nhát chứ không hơn, lên tóc.

Nó nhìn xuống sân sau: không có động tĩnh gì. Trong căn hộ cũng vậy, có vẻ như không có gì xảy ra cả. Tai dán vào cửa, Zazie chẳng phát hiện ra một tiếng động nào. Nó lặng lẽ ra khỏi buồng. Gian phòng-khách-kiêm-phòng-ăn tối u và câm lặng. Nó bước đi, bàn chân nọ đặt trước mũi bàn chân kia như kiểu “đứa nào đến trước, đứa ấy được bắt đầu chơi trước”, tay lần mò bờ tường và đồ vật, nhắm mắt lại còn thú vị hơn nữa. Con bé đến được một cánh cửa khác, nó mở ra, thận trọng một cách đáng kể. Căn phòng khác này cũng tối u và câm lặng, ai đó đang ngủ một cách yên lành. Zazie đóng cánh cửa ấy lại, đi giật lùi trở ra, đi thế cũng rất thíc. Sau một khoảng thời gian lâu ghê gớm, con bé đến được một cánh cửa khác nữa, là cánh thứ ba. Nó mở ra, thận trọng không kém gì lần trước. Bây giờ, con bé thấy mình đang đứng trước chỗ ra vào được chiếu sáng một cách êm ả bởi một khoang cửa sổ, trang trí bằng những mảnh kính màu đỏ và xanh da trời. Còn phải mở thêm một cánh cửa nữa là Zazie phát hiện ra mục đích chuyến du ngoạn của nó: phòng vê-xê.[15]

Vì cái vê-xê này làm theo kiểu Anh, Zazie được trở lại với thế giới văn minh, vậy là con bé ngồi trong đó những hơn mười lăm phút. Nó thấy rằng nơi đó không những hữu dụng mà còn rất thú vị. Hết sức sạch sẽ, sơn quét trơn tru. Giấy vệ sinh mềm như lụa, vui vẻ nhàu đi trên những ngón tay. Vào thời điểm này trong ngày, lại có cả một tia nắng: một làn hơi sáng mỏng chiếu xuống từ ô cửa sổ nhỏ. Zazie suy nghĩ một lúc lâu, nó tự hỏi có nên giật nước xả hay không. Nếu giật thì sẽ gây rối loạn là cái chắc. Nó phân vân, nó quyết định, nó giật nước, khối nước ục xuống, Zazie chờ đợi, nghe ngóng, nhưng dường như không một thứ gì động đậy cả, cứ như đây là ngôi nhà của người đẹp ngủ trong rừng. Zazie lại ngồi xuống tự kể cho mình nghe câu chuyện cổ tích và xen vào đó những cận cảnh có các diễn viên nổi tiếng. Nó nhầm lẫn một chút trong câu chuyện, nhưng cuối cùng, lấy lại được ý chí phê phán của mình, con bé đi đến việc tự tuyên bố là những chuyện cổ tích rất dở hơi và quyết định ra khỏi đấy.

Lại đến trước chỗ ra vào của căn hộ, phát hiện thêm một cánh cửa nữa, rất có khả năng là mở ra phía cầu thang, Zazie vặn chiếc chìa khóa vẫn được cắm trong ổ bởi cái tính thận trọng rất hão huyền. Đúng thế thật: bây giờ Zazie đang đứng trước bậu cửa dẫn ra cầu thang. Nó đóng cửa lại sau lưng mình thật khẽ khàng, rồi cũng thật khẽ khàng, nó đi xuống. Đến tầng hai, nó dừng lại: không động tĩnh gì cả. Bây giờ nó có mặt ở tầng một, và đây là hành lang, cửa dẫn ra đường rộng mở… Một khoang chữ nhật đầy ánh sáng. Đây rồi, Zazie ra được đây rồi, nó ra đến ngoài đường rồi.

Đấy là một con phố yên ắng. Xe cộ ít đến nỗi người ta có thể chơi nhẩy lò cò dưới lòng đường. Chỉ có vài cửa hiệu có sắc vẻ tỉnh nhỏ bán đồ tiêu dùng hàng ngày. Những người qua lại bước đi một cách chừng mực. Khi sang đường, trước tiên họ nhìn sang trái, rồi sang phải, kết hợp ý thức công dân với sự thận trọng quá đáng. Zazie không đến nỗi thất vọng lắm, nó biết là nó đang thực sự ở giữa Paris, rằng Paris là một thành phố lớn và cả Paris không phải nơi nào cũng giống như con phố này. Nhưng để hiểu và để hoàn toàn tin chắc vào điều đó, thì phải đi xa hơn nữa. Đấy là việc mà nó bắt đầu làm ngay, ung dung như không.

Nhưng Turandot đột nhiên từ trong tiệm cà phê của ông ta chui ra, đứng dưới chân mấy bậc lên xuống, ông gọi to:

— Ê, bé con, cháu đi đâu thế?

Zazie không trả lời, nó chỉ xoải thêm bước chân ra mà thôi. Turandot leo lên mấy bậc thang.

— Ê, bé con! - Ông ta nghiêm giọng hơn và tiếp tục hét lên.

Thế là Zazie chuyển sang nhịp độ thể dục. Đến khúc ngoặt, nó đâm chéo sang cho nhanh. Phố sau rõ ràng là tấp nập hơn nhiều. Bây giờ Zazie chạy thật nhanh. Chẳng ai có thời gian và cũng chẳng có ai lo lắng để mắt đến nó làm gì. Nhưng Turandot cũng lại phóng nước đại. Lao theo nữa là đằng khác. Ông ta đuổi kịp được con bé, túm lấy cánh tay nó, không một lời, bằng nắm tay chắc nịch, ông bắt cho con bé đi ngược trở lại. Zazie không ngần ngại gì. Nó hét tướng lên:

— Cứu tôi với! Cứu tôi với!

Tiếng kêu đã thu hút ngay được sự chú ý của các bà nội trợ và những công dân quanh đấy. Họ liền dẹp sang một bên những bận rộn hoặc những không bận rộn riêng tư của mình để quan tâm đến sự cố.

Sau kết quả đầu tiên tương đối khả quan, Zazie lại tiếp tục:

— Cháu không muốn đi mới ông này, cháu không quen ông í. Cháu không muốn đi mới ông í.

Vân vân.

Turandot, tin chắc vào mục đích cao quý của mình, để ngoài tai những tiếng kêu la ấy. Nhưng ông ta hiểu ngay rằng ông ta đã lầm khi nhận ra mình đang bị bao vây giữa một vòng những người theo chủ nghĩa đạo đức rất nghiêm khắc.

Trước đám quần chúng rất có giá này, Zazie chuyển từ những nguyên do tổng quát sang những lời buộc tội đặc thù, cụ thể và tình tiết.

— Ông này, - Con bé nói - ông í nói với cháu những điều bẩn thỉu.

— Ông ấy nói những gì với cháu? - Một bà hỏi, vẻ dụ dỗ.

— Bà ơi, - Turandot kêu lên - con bé này bỏ trốn khỏi nhà. Tôi đem nó về cho gia đình nó.

Cái vòng người cười khẩy trong mối nghi hoặc đã ăn vào sâu đậm rồi.

Bà kia vẫn gặng hỏi. Bà ta cúi xuống Zazie.

— Nào, cô bé, đừng sợ, kể cho tôi nghe những gì ông ta đã nói với cháu, cái thằng cha xấu tính này.

— Nhưng bẩn thỉu lắm! - Zazie thì thào.

— Ông ấy bảo cháu làm những điều…?

— Đúng thế, thưa bà.

Zazie hạ giọng, rỏ vào tai bà ta một vài tình tiết. Bà này thẳng người lên và nhổ phẹt vào mặt Turandot.

— Kinh tởm! - Bà tạt thêm cho ông câu ấy.

Và bà lại nhổ toẹt một lần nữa trúng giữa “quả lê”[16] của ông ta.

Một ông quan tâm lo lắng:

— Hắn ta đã bảo con bé làm gì cho hắn?

Bà kia rỏ vào tai ông này những tình tiết kiểu Zazie.

— Ồ! - Ông này thốt lên - Không bao giờ tôi lại nghĩ đến những thứ đó.

Rồi ông ta lại làm tiếp một câu, vẻ nghĩ ngợi hơn:

— Không, không bao giờ!

Rồi ông quay lại một vị công dân khác:

— Thật không thể… Nghe tôi này (tình tiết)… Không thể tin được.

— Sao lại có những tên khốn nạn hoàn hảo như thế nhỉ! - Vị công dân khác nói.

Trong khi đó, các tình tiết được lan truyền khắp đám đông. Một chị nói:

— Không hiểu.

Một ông zải thíc cho chị. Ông này lấy từ túi mình ra tờ giấy và bằng một chiếc bút bi, vẽ vẽ cho chị ta.

— Vậy thì… - Chị này nói một cách mơ mộng.

Rồi thêm:

— Thế có tiện lợi không? - Chị hỏi về cái bút bi.

Hai người ưa chuộng tranh luận với nhau:

— Tôi ấy mà, - Một anh tuyên bố - tôi nghe nói là (tình tiết)…

— Cách khác thì tôi cũng chẳng ngạc nhiên! - Anh kia tiếp lời - Người ta khẳng định rõ với tôi rằng (tình tiết)…

Bị tính tò mò kéo ra khỏi cái cửa hiệu tạp pí lù của mình, một chị bán hàng thổ lộ những chuyện kín đáo của chị:

— Chính tôi đây này, ông nhà tôi, có hôm, tự dưng giở chứng lại muốn (tình tiết)… Không biết ông í lôi đâu ra cái đam mê í, tôi thử hỏi các vị.

— Có thể là ông ấy đã đọc được một cuốn sách bậy bạ - Ai đó có ý kiến.

— Rất có thể. Nhưng tôi ấy à, tôi xin nói với các vị là tôi đã hỏi nhà tôi là: “Anh muốn rằng…?” (tình tiết). “Đừng có mà…”, tôi trả lời ông ấy, “nếu anh muốn thế thì đi mà đú với mấy thằng đực Rệp ấy[17]. Đừng có nhiễu tôi với cái trò bậy bạ ấy của anh!” Đấy, tôi đã trả lời ông chồng tôi thế, khi ông ấy muốn là tôi (tình tiết)…

Quanh chị ta, mọi người đều đồng tình.

Turandot không nghe chuyện của chị này. Ông ta không ảo tưởng gì. Tranh thủ mối “quan tâm kỹ thuật” vừa phát sinh sau lời buộc tội của Zazie, ông ta lẳng lặng rút lui. Qua hết góc phố bằng cách men men theo bờ tường và mau chóng tìm lại cái tiệm rượu của mình, luồn ra sau cái quầy kẽm bằng gỗ từ ngày tạm chiếm, ông ta tự rót rượu beaujolais cho mình vào một chiếc cốc quả bóng[18] to tướng, ực một lèo, rồi làm thêm một lần nữa. Đoạn ông ta chấm chấm trán bằng cái thứ mà ông vẫn dùng làm khăn mùi xoa.

Mado Bàn-chân-nhỏ đang gọt khoai tây, hỏi:

— Ông làm sao thế?

— Thôi, nhắc đến làm gì. Cả đời tôi, chưa bao giờ lại có cái sợ nào như thế. Họ cho tôi là một tên cuồng dâm, cái đám dở hơi ấy. Tôi mà ở lại đấy, thì họ nghiền tôi ra mất.

— Sau thì đừng có mà làm chó terre-neuve nữa! - Mado Bàn-chân-nhỏ nói.

Turandot không trả lời. Ông vặn cái tê-vê dưới hộp sọ của mình lên để xem bản tin thời sự cá nhân với cảnh ông vừa phải trải qua, mà vì nó, xuýt nữa thì ông nếu không được đưa vào lịch sử thì ít ra cũng được đưa vào mục Chuyện vặt mỗi ngày. Ông ta run lên khi nghĩ đến số phận rủi ro có thể dành cho mình. Mồ hôi lại vã ra, ròng ròng trên mặt.

— Giờ… giờ… giời ơi! - Ông ta lắp bắp.

— Anh ba hoa, - Con Xanh-lá-cây nói - anh ba hoa, anh chỉ biết ba hoa.

Turandot, lau mồ hôi và tự rót cho mình cốc beaujolais thứ ba.

— Giờ… giời ơi! - Ông ta nhắc lại.

Ông cho rằng đây có lẽ là từ cảm thán thích hợp nhất với cảm xúc hiện đang làm ông rối rắm này.

— Mà thôi, - Mado Bàn-chân-nhỏ nói - ông đã chết đâu.

— Cô thử như tôi, khắc biết.

— Thử như tôi khắc biết không có ý nghĩa gì cả: ông là ông, tôi là tôi.

— Thôi, đừng bàn cãi nữa, tôi chả còn bụng dạ nào.

— Ông không nghĩ là phải báo cho mấy người kia à?

Ôi đúng thật, chết mẹ, ông không nghĩ ra. Ông bỏ cốc rượu thứ ba vẫn còn đầy ở đấy, vọt đi.

— Ơ kìa - Marceline nói dịu dàng, tay cầm một chiếc áo len.

— Con bé con, - Turandot thở hồng hộc, nói - con bé con ấy, như thế là, nó giăng buồm mất rồi.

Marceline không đáp lại, đi thẳng vào buồng. Chính xác. Conbedazangbuomzoi.

— Tôi thấy nó, - Turandot nói - tôi thử giữ nó lại. Vùù-ụt (động tác)!

Marceline lại phòng Gabriel, lay anh, anh nặng lắm, khó mà xoay trở, đánh thức anh còn khó hơn. Ngủ, anh khoái việc này lắm. Anh thở phì phì và vùng vẫy, anh đã ngủ là ngủ, không có lôi anh dậy cái kiểu ấy được.

— Gì, gì thế? - Rồi anh cũng kêu lên.

— Zazie biến đi mất rồi! - Marceline dịu dàng.

Anh nhìn chị. Anh không bình luận gì. Anh hiểu rất nhanh, Gabriel ấy. Anh không đần. Anh đứng lên. Anh vào đảo một vòng trong phòng Zazie. Anh thíc tự chính mình nhận định mọi tình huống. Gabriel ấy.

— Có khi con bé bị kẹt trong nhà vê-xê? - Anh nói, giọng lạc quan.

— Không đâu - Marceline trả lời nhỏ nhẹ - Turandot nhìn thấy nó đang trốn đi.

— Cụ thể, ông nhìn thấy gì những gì nào? - Anh hỏi Turandot.

— Tôi nhìn thấy nó bỏ trốn, thế là tôi tóm lấy, định mang nó về cho cậu.

— Thế là tốt! - Gabriel nói - Ông đúng là một ông bạn.

— Nhưng mà con bé đã dấy động mọi người, nó gào lên thế này này, rằng tôi đã bảo nó làm những trò gì đó.

— Thế có đúng vậy không? - Gabriel hỏi.

— Tất nhiên là không rồi.

— Ai biết đâu được.

— Đúng, ai biết đâu được.

— Ông thấy đấy.

— Để ông ấy kể tiếp đi - Marceline dịu dàng nhắc.

— Thế là, tất cả những người xúm lại quanh tôi đều sẵn sàng đánh vỡ mặt tôi ra. Họ làm như tôi là một thằng cuồng dâm, cái đám dở hơi ấy!

— Ông hãi lắm à?

— Chứ còn gì. Cả đời tôi, chưa bao giờ lại có cái sợ nào như thế. Ngay cả khi máy bay thả bom.

— Tôi thì, - Gabriel nói - tôi chưa bao giờ sợ khi máy bay bỏ bom. Chừng nào mà là máy bay của Anh, thì tôi, tôi nghĩ rằng bom của họ không dành cho tôi mà cho bọn Fridolin[19], vì tôi là tôi chờ đón người Anh, cánh tay dang rộng.

— Đấy là một lý do dại dột… - Turandot nhận xét.

— Chả gì thì tôi cũng chưa bao giờ sợ và lại còn chưa hề bị xứt mẻ gì, dù chỉ một tị cái móng tay cũng không, ông thấy đấy, ngay cả những trận ghê gớm nhất. Tụi Đức thì hãi kinh, cứ là phóng tọt vào hầm trú ẩn, cái tụi sợ rụt cổ vào ấy, tôi thì tôi cười chết luôn. Tôi đứng ngoài để xem pháo hoa, đoàng, trúng giữa tâm, một kho vũ khí nổ tung, nhà ga tan tành, nhà máy thành đống vụn, thành phố cháy rực, một cảnh tượng thật hào hùng.

Gabriel kết luận và thở dài:

— Nói cho cùng, chúng ta đã có một cuộc sống không đến nỗi tệ lắm.

— Còn tôi, - Turandot nói - chiến tranh, tôi chả có gì để tự hào cả. Với cái trò chợ đỏ chợ đen, tôi xoay xỏa như một thằng dở hơi. Không biết tôi bị làm sao, mà không một thứ tiền phạt nào là tôi lại không được nếm. Họ xỉa của tôi đủ thứ… Nhà nước, thuế vụ, thanh tra, họ đóng cả cửa tiệm của tôi. Năm 44, tính ra nếu còn thì tôi chỉ còn mỗi một ít vàng vẫn cất để đấy, may quá, vì đúng lúc đó, một quả bom rơi vào, trụi sạch. Rủi thế. May là tôi được thừa kế cái nhà này, không thì…

— Thực ra thì ông cũng chẳng phải kêu ca gì, - Gabriel nói - Ông ung dung quá rồi, nghề của ông là cái nghề lười nhác.

— Cậu thử như tôi, khắc biết. Rất mệt mỏi cái nghề của tôi, mệt mỏi, và hơn nữa lại không lành mạnh.

— Thế ông nói gì nếu ông phải làm đêm như tôi. Và phải ngủ ngày. Ngủ ngày là mệt vô cùng tuy chẳng có vẻ gì lắm đâu. Đấy là tôi chưa nói đến việc bị dựng dậy vào cái giờ không giống ai như hôm nay… Tôi hy vọng là không phải sáng nào cũng như thế này.

— Có lẽ phải khóa trái cửa, nhốt con bé này lại - Turandot nói.

— Tôi tự hỏi tại sao nó lại trốn đi? - Gabriel thì thầm, vẻ trầm ngâm.

— Con bé không muốn gây tiếng động - Marceline dịu dàng - để khỏi làm anh thức dậy, nó đi dạo thôi.

— Nhưng anh không muốn nó đi dạo một mình - Gabriel nói - Đường phố có khác nào trường học chuyên dạy những trò bậy bạ, ai cũng biết thế mà.

— Rất có thể là nó làm cái mà báo chí vẫn gọi là “bỏ nhà ra đi” - Turandot nói.

— Nếu thế thì không phải chuyện đùa đâu - Gabriel nói - Có lẽ phải đi báo cho tụi cá thôi, đành vậy… Thế thì mặt mũi tôi còn ra thế nào nữa?

— Anh không nghĩ là… - Marceline nói dịu dàng - Anh cứ thử đi tìm nó đã hay sao?

— Anh á, - Gabriel nói - anh vào đi ngủ lại đây.

Anh đi về phía cái giường.

— Đi tìm con bé thì chẳng qua cũng chỉ là đi làm nhiệm vụ của cậu - Turandot nói.

Gabriel cười khẩy. Anh làm duyên và bắt chước giọng của Zazie:

— Nhiệm vụ cái đít tôi! - Anh tuyên bố.

Rồi thêm:

— Nó khắc tự trở về một mình.

— Giả dụ, - Marceline nhỏ nhẹ - giả dụ con bé rơi vào tay một tên dâm đãng?

— Giống Turandot á? - Gabriel nói một cách vui vẻ.

— Tôi chẳng thấy buồn cười tí nào - Turandot nói.

— Gabriel, - Marceline dịu dàng nói - anh nên cố gắng một chút để tìm nó về.

— Em đi đi.

— Em còn một thùng quần áo trên bếp[20].

— Hai người nên đem đồ ra cái thứ tự động gì đó của Mỹ mà giặt - Turandot nói với Marceline - Để bớt việc đi.

— Này, - Gabriel nói ý nhị - Nếu cô ấy thíc tự giặt lấy quần áo thì sao? Hả? Dính dáng gì đến ông nào? Ông ba hoa, ông ba hoa, ông chỉ biết ba hoa thôi. Cái thứ đồ Mỹ của ông ấy, tôi để nó vào đây này.

Và anh vỗ vào mông mình.

— Ồ! - Turandot ziễu cợt - Tôi cứ tưởng là cậu chuộng Mỹ lắm.

— Chuộng Mỹ! - Gabriel kêu lên - Ông thíc sử dụng những từ mà ông không hiểu ý nghĩa, nhỉ. Chuộng Mỹ! Cứ như là việc ấy ngăn được người ta mang đồ dơ của mình ra giặt trước mặt cả nhà hay sao ấy. Marceline và tôi, chẳng những là những người chuộng Mỹ, mà ngoài ra, đồ đầu đất ạ, đồng thời, ông đã nghe rõ chưa, đầu đất ạ, ĐỒNG-THỜI, chúng tôi cũng là những người chuộng giặt đồ nữa. Rõ chưa? Nói gì được nữa không, hả, đầu đất?

Turandot không tìm ra tí gì để trả lời. Ông ta trở lại vấn đề cụ thể và thực tại, vấn đề “cái áo sơ mi trắng”, cái áo không dễ gì giặt sạch.

— Cậu nên chạy đi tìm con bé con - Ông ta khuyên Gabriel.

— Để lại gặp chuyện như ông lúc nãy ấy à? Để bị cái ông Chúng văn Dân kia đánh cho tan xương ra à?

Turandot nhún vai.

— Cậu cũng thế, - ông ta nói với giọng khinh thị - cậu ba hoa, cậu ba hoa, cậu chỉ biết ba hoa.

— Đi đi anh! - Marceline dịu dàng nói với Gabriel.

— Cả hai người làm phiền tôi quá! - Gabriel cấm cảu.

Anh quay vào phòng mình, mặc quần áo đâu vào đấy, buồn bã sờ cằm vì anh chưa kịp nhổ râu, thở dài rồi lại xuất hiện.

Turandot và Marceline, không, Marceline và Turandot thì đúng hơn đang bàn cãi về “cái gì hay, cái gì không hay” của máy giặt. Gabriel hôn lên trán Marceline.

— Vĩnh biệt em, - Anh nói với chị giọng nghiêm trọng - anh đi làm nghĩa vụ của anh đây.

Anh bắt thật chặt tay Turandot; xúc động đến nghẹt thở, anh không sao phát âm được những từ có tính chất lịch sử ngoài “anh đi làm nghĩa vụ của anh đây”, nhưng cái nhìn của anh thì đã phảng phất vẻ bâng khuâng trầm tư của những người mà định mệnh lớn lao đang đón đợi họ. Hai người kia thì suy ngẫm. Anh bước ra. Anh đã ra đến bên ngoài.

Ngoài đường, anh hít hít mấy hơi gió, và chỉ ngửi thấy những mùi vị thường ngày và đặc biệt là mùi của La Cave tỏa ra. Anh không biết là phải đi về phía bắc hay phía mười hai giờ vì con phố hướng về phía ấy[21]. Nhưng một tiếng gọi cắt ngang sự phân vân của anh. Đấy là Gridoux, người thợ giày, từ cửa hàng của ông ta, đang ra hiệu cho anh. Gabriel tiến lại gần.

— Tôi cá là anh đang tìm cô bé con.

— Vâng - Gabriel lầu bầu không một chút hào hứng nào.

— Tôi biết con bé đi đâu rồi.

— Ông bao giờ cũng biết tất cả mọi việc - Gabiel nói với một tâm trạng không được vui.

Cái lão này, anh tự nhủ thầm, mỗi lần nói chuyện với lão, là lão lại làm cho cái tính tự ti của mình tăng thêm.

— Ông không quan tâm đến điều đó à? - Gridoux hỏi.

— Tôi buộc là phải quan tâm.

— Vậy thì tôi kể nhé?

— Đến chết cười với mấy ông thợ giày này, - Gabriel trả lời - họ không ngơi tay bao giờ. Người ta có thể nghĩ rằng họ thíc thế, và để chứng minh là họ không ngơi tay bao giờ, họ ra đứng sau những cái tủ kính để làm việc cho người ta chiêm ngưỡng. Chẳng khác gì mấy bà thợ mạng tất ấy.

— Còn anh, - Gridoux đối lại - anh đứng vào đâu để người ta chiêm ngưỡng anh?

Gabiel gãi gãi đầu.

— Chẳng đâu cả - Anh uể oải nói - Tôi thì tôi là nghệ sĩ. Tôi chẳng làm gì xấu. Với lại, đây không phải lúc để mà nói chuyện này. Việc con nhỏ mới cấp tốc kia.

— Tôi trò chuyện vì tôi rất vui khi được trò chuyện - Gridoux trả lời từ tốn.

Ông ta nghếch mũi ra khỏi công việc của mình.

— Thế nào, - Ông ta hỏi - cái anh chàng ba hoa chết tiệt kia, anh có muốn biết điều zì hay không nào?

— Thì tôi đã nói với ông là khẩn cấp mà lại.

Gridoux tủm tỉm.

— Turandot đã kể cho anh nghe khúc đầu rồi?

— Ông ấy kể những gì ông ấy muốn kể.

— Sao đi nữa thì những điều anh quan tâm, là những gì xảy ra sau đó.

— Đúng - Gabriel nói - Chuyện gì đã xảy ra sau đó?

— Sau đó? Thế khúc đầu anh không quan tâm sao? Con bé đang làm cái việc là bỏ nhà trốn đi đấy. Trốn nhà!

— Rõ là vui vẻ! - Gabriel lẩm bẩm.

— Anh chỉ còn nước đi báo công an.

— Tôi chưa thấy cần thiết lắm - Gabriel nói, giọng yếu hẳn đi.

— Nó chẳng tự về đâu.

— Ai biết đâu đấy.

Gridoux nhún vai.

— Xét cho cùng, tôi nghĩ sao ư? Là tôi mặc kệ.

— Tôi cũng thế! - Gabriel bảo - Thực tâm mà nói.

— Anh, anh cũng có cái tâm à?

Đến lượt Gabriel nhún vai. Nếu cả cái lão này lại cũng trở nên xấc xược thì… Không một lời, anh quay về nhà lên giường đi ngủ.